Επιστολή στην Ελευθεροτυπία
Posted by sarant στο 12 Μαΐου, 2009
Όπως θα θυμάστε, πριν από 15 μέρες είχαμε στείλει μια επιστολή στην Ακαδημία Αθηνών (με κοινοποίηση σε Υπουργείο Παιδείας, ΔΟΕ, ΟΛΜΕ, Παιδ.Ινστ.) και άλλη μία στην Ελευθεροτυπία, για το θέμα της ομιλίας του ακαδημαϊκού Αντ. Κουνάδη στην οποία είχε υιοθετήσει κάμποσους ανυπόστατους μύθους για την ελληνική γλώσσα. Οι επιστολές συνοδεύονταν από περίπου 40 υπογραφές επισκεπτών του ιστολογίου (δυο-τρεις ακόμα δήλωσαν ότι υπογράφουν αφού είχαν φύγει οι επιστολές).
Σήμερα, όπως βλέπω στην ηλεκτρονική έκδοση (τη χάρτινη αύριο θα την πάρω), η Ελευθεροτυπία δημοσίευσε, όχι στη στήλη των επιστολών αλλά στις σελίδες των τεχνών (καλύτερα) το μεγαλύτερο μέρος της επιστολής και το μικρότερο μέρος των υπογραφών.
Συγκεκριμένα, η επιστολή ήταν (με κόκκινο όσα δεν δημοσιεύτηκαν):
Περί του πλούτου της ελληνικής γλώσσας (ο τίτλος είναι της εφημερίδας, εμείς δεν είχαμε βάλει τίτλο)
Στο ρεπορτάζ της κ. Κοντράρου-Ρασσιά της 14.4.2009 αναφέρεται ότι σε εκδήλωση της Ακαδημίας Αθηνών ο ακαδημαϊκός κ. Κουνάδης υποστήριξε ότι:
Κι όμως η ελληνική γλώσσα αναφέρεται στο βιβλίο Γκίνες ως η πλουσιότερη γλώσσα του κόσμου με 5 εκατομμύρια λέξεις
Μάλιστα, η συντάκτριά σου ανέδειξε το στοιχείο αυτό στον τίτλο του ρεπορτάζ: «5 εκατομμύρια λέξεις για χάσιμο».
Δυστυχώς, το παραπάνω παράθεμα δεν ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα. Το βιβλίο Γκίνες δεν αναφέρει ως πλουσιότερη την ελληνική γλώσσα, αλλά την αγγλική (δείτε π.χ. τη σελ. 183 στην έκδοση 1992 του βιβλίου). Εκτός αυτού, από καμιά έγκυρη πηγή δεν προκύπτει ένας τέτοιος εξωφρενικός αριθμός λέξεων για την ελληνική ή οποιαδήποτε άλλη γλώσσα. (Ενδεικτικά μόνο, το λεξικό Λίντελ Σκοτ έχει λιγότερα από 140 χιλ. λήμματα) Για περισσότερες λεπτομέρειες, σας παραπέμπουμε στη σχετική συζήτηση στο ιστολόγιο «Οι λέξεις έχουν τη δική τους ιστορία»:
https://sarantakos.wordpress.com/2009/04/15/5ekatlekseis/
Αντιτασσόμαστε στη διάδοση παρόμοιων μύθων επειδή λατρεύουμε την ελληνική γλώσσα και την ιστορία της και θεωρούμε ότι είναι ντροπή κάποιοι, με εσκεμμένα ψέματα, να δημιουργούν την εντύπωση ενός κομπλεξικού επαρχιωτισμού. Δεν αγανακτούμε με όσους πιστεύουν το παραμύθι ή όσους ανύποπτους το αναμεταδίδουν, αλλά με εκείνους οι οποίοι το ξεκινούν, τους επαγγελματίες παραμυθάδες. Έχουμε ήδη απευθυνθεί στην Ακαδημία Αθηνών ζητώντας διευκρινίσεις, αλλά καλό θα ήταν οι αναγνώστες σου να πληροφορηθούν ότι τα «5 εκατομμύρια λέξεις της ελληνικής» είναι ένας ακόμα μύθος.
Από τις 40 περίπου υπογραφές, μόνο οχτώ δημοσιεύτηκαν, επιλεκτικά. Όλη η δημοσίευση, εδώ.
Από την Ακαδημία δεν είχαμε απάντηση (προς το παρόν). Πάντως, χτες ο κ. Κουνάδης ήταν ομιλητής στη Θεσσαλονίκη, μαζί με άλλους, σε ημερίδα για το Παρελθόν, το παρόν και το μέλλον της ελληνικής γλώσσας. Αν κρίνω από το ρεπορτάζ της Καθημερινής, ίσως να μην επανέλαβε τους μύθους της προηγούμενης ομιλίας του.
Οι λέξεις έχουν τη δική τους ιστορία 
Μαρία said
Ψαλιδίσαν τα κόντρα στην Κοντράρου. Μαύρισε το 14/4/09
Είδα κι έπαθα να τη βρω στις τέχνες (και γράμματα).
Μαρία said
Και το ΑΠΕ το χαντάκωσε στην ομογένεια. Μου κάνει εντύπωση οτι ο τοπικός τύπος δεν έχει τίποτα στην ηλεκτρονική έκδοση.Τους έφαγε ο Σπαθάρης.
http://omogeneia.ana-mpa.gr/press.php?id=6176
daskalakos said
Συγγνώμη, απάντηση η εφημερίδα δεν έδωσε; Κάτι του στυλ, «Ναι, έχετε δίκιο, συγγνώμη δε θα το ξανακάνουμε» ή «Αυτά που μας λέτε είναι βλακείες, ανοίξτε ένα λεξικό και θα δείτε ότι εμείς έχουμε δίκιο»; Τίποτα;
sarant said
Κοιτάξτε, απάντηση δεν έδωσαν ίσως επειδή μετάθεσαν την ευθύνη των λεγομένων στον Κουνάδη (όχι άδικα, εδώ που τα λέμε). Άλλωστε δεν έβαλαν την επιστολή στη σελίδα της αλληλογραφίας, αλλά στα καλλιτεχνικά.
SophiaΟικ said
Χμ, εγώ θα άφηνα το περί Λίντελ Σκοτ γιατι χωρίς αυτό ο αναγνώστης δεν παίρνει μια ιδέα του πόσο τερατώδη είναι τα πεντε εκατομμυρια. Όσο για την επιλογή υπογραφών, απλά δείχνει ότι μόνο άμα εχεις κανέναν πιασάρικο σχετικό τιτλο (καθηγητής γλωσσολογίας, π.χ.) σε παίρνουν στα σοβαρά. Βεβαίως ο κος Κουνάδης δεν είναι καθηγητής γλωσσολογίας.
sapere aude said
SophiaΟικ said:
> Χμ, εγώ θα άφηνα το περί Λίντελ Σκοτ γιατι χωρίς αυτό ο αναγνώστης δεν παίρνει μια ιδέα του πόσο τερατώδη είναι τα πεντε εκατομμυρια.
I second that.
Μαρία said
Τώρα βλέπω οτι έκοψαν και την παραπομπή στο μπλογκ. Πονηρός ο βλάχος!
Μπουκανιέρος said
Πολύ ελευθεροτυπιώτικο το ψαλίδισμα, τάχα ότι κόβουμε κάποιο πολύ μακρύ και φλύαρο κείμενο (βλ. τα παραπλανητικά αποσιωπητικά).
Από την άλλη, να είσαστε ευχαριστημένοι που το έβαλε – αφού και η εξαφάνιση τέτοιων επιστολών είναι μέσα στα συγκεκριμένα ήθη και έθιμα. Βέβαια, έτσι που τόβαλε αναρωτιέσαι (αν είσαι απέξω) γιατί ακριβώς κάθισαν κι έγραψαν επιστολή αυτοί οι μυστήριοι τύποι. Αλλά κι αυτό είναι μέσα στις δοκιμασμένες συνήθειες του εν λόγω εντύπου – όταν δυσκολεύεται να δώσει μια (δικηγορίστικη έστω) απάντηση.
@Dokiskaki,
ως προς τις υπογραφές, πρέπει να διαμαρτυρηθείς για την περιφρόνηση προς το σκακιστικό κόσμο (και προς τα θεσμικά του όργανα, βεβαίως-βεβαίως) 🙂
Μαρία said
Και τους μαθηματικούς τους έφτυσαν.
stratos fountoulis said
Φίλε Νίκο, προχθές προμηθεύτηκα το βιβλίο σου ομολογώ ότι άργησα. Κάλλιο αργά… Πάντα ενδιαφέροντα τα θέματά σου εδώ, σε διαβάζω τακτικά
dokiskaki said
@Μπουκαν
Μου είναι συναισθηματικά δύσκολο αφού έβγαλα τα πρώτα μου μεροκάματα ως γραφιάς («συγγραφέας-δημοσιογράφος» βλ. σκακιστικός συντάκτης) στην Ελευθεροτυπία (μιας άλλης, μακρινής εποχής βεβαίως-βεβαίως)…
sarant said
Επισήμανα αυτά που έκοψαν κι ο καθένας βγάζει τα συμπεράσματά του. Με πολλά απ’ αυτά που λέτε, συμφωνώ.
Στράτο Φ., ευχαριστώ!
Τάκη, μεγειά το καινούργιο αβατάριο
ηλε-φούφουτος said
Κι εγώ δεν μπορώ να καταλάβω πώς είναι δυνατόν να δημοσιεύεις μια επιστολή διαμαρτυρίας για κάτι που έκανες και να κόβεις ακριβώς την πρόταση που αναφέρεται στο φταίξιμό σου.
Αν είχαν αφήσει τουλάχιστον την παραπομπή στο μπλογκ…
Πάνος said
Όπως μας είχε εξηγήσει σε μια παλιότερη συζήτηση ο Παπαδόπουλος – Τετράδης (ο Καιρός) της Ελευθεροτυπίας, οι εφημερίδες έχουν μεγαλύτερη αξιοπιστία από τα μπλογκ, γιατί έχουν …διορθωτή. Put the blame on him, το λοιπόν! 🙂
Αλέξανδρος said
Συγχαρητήρια για την επιστολή! Μια σκέψη μόνο που έκανα διαβάζοντας το παρακάτω:
Ανάλογα με το πώς ορίζει κανείς τη «λέξη», ορισμένες γλώσσες έχουν άπειρες λέξεις. Για παράδειγμα, από την παρακάτω σελίδα…
http://www.wordinfo.info/words/index/info/view_unit/3925/
Όχι βέβαια ότι όντως έχουν ειπωθεί άπειρες διαφορετικές λέξεις από τους ομιλητές των γλωσσών αυτών, αλλά υπάρχουν διαδικασίες για να παραγάγει κάποιος οσεσδήποτε λέξεις θέλει χωρίς θεωρητικό περιορισμό, αν και βέβαια όταν αρχίσουν να μεγαλώνουν πολύ οι λέξεις αυτές, προκύπτουν πρακτικοί περιορισμοί εκφώνησης και κατανόησης. Δεν το έχω ψάξει ιδιαίτερα, αλλά δεν αποκλείεται να μπορεί να φτιάξει κανείς τέτοιες διαδικασίες και για τα Ελληνικά.
Τελικά, ο πλούτος των γλωσσών είναι μάλλον συνάρτηση του ποιοι και πώς τις έχουν χρησιμοποιήσει, δηλαδή του πόσο πλούσια λογοτεχνική παράδοση έχουν. Ο αριθμός των λέξεων από μόνος του δε λέει και πολλά – αν και για κάποιους, οι γλώσσες με πολλές λέξεις (και ειδικά αυτές με άπειρες λέξεις) είναι σίγουρα πιο «cool»!
Παρεμπιπτόντως, ξέρει κανείς πώς αποδίδεται το «cool» στα Ελληνικα;
sarant said
Πάνο, τα γραπτά μένουν!
Αλέξανδρε, έχεις απόλυτο δίκιο για τη δυσκολία να οριστεί τι είναι λέξη. Σε πρόσφατη κουβέντα, είχε κάποιος δώσει ένα λινκ προς αγγλικό σάιτ, όπου, με αφορμή ένα δημοσίευμα ότι επίκειται η εμφάνιση της εκατομμυριοστής αγγλικής λέξης, ο συντάκτης λογικά επισήμαινε την τεράστια δυσκολία του ορισμού, ακόμα και για τ’ αγγλικά.
Το «κουλ» είναι η μόνη απόδοση που έχω στο μυαλό μου.
sapere aude said
Αλέξανδρος said:
> Παρεμπιπτόντως, ξέρει κανείς πώς αποδίδεται το «cool» στα Ελληνικα;
Και βέβαια! Κουλάτος, -η, -ο
Lerna I: 5000 × 3 ≠ 8500 – Ἡλληνιστεύκοντος said
[…] Sebaste, Άγιοι Σαράντα.) In the end, a couple of letters to the editor went out, first from a team of Fortiers, then just by himself. Letters to the editor don’t really help, as the Fortiers found. The […]