Το Σαρόκο ευπρεπίζεται (Ανταπόκριση από Κέρκυρα)

Το σημερινό σημείωμα είναι συνεργασία του Μπουκανιέρου ο οποίος (ακόμα) παραθερίζει στο νησί του, την Νήσο των Φαιάκων κατά το κλισέ (ή νήσο του Πάσχα κατ’ άλλους), παναπεί στσου Κορφούς. Βασικά, ήταν γράμμα που μου έστειλε, κι έλεγε κι άλλα, αλλά βρήκα πως ένα κομμάτι είχε μεγάλο γλωσσικό ενδιαφέρον και με την άδειά του το αναδημοσιεύω. Γι’ αυτό προσέξτε όσοι μου στέλνετε ηλεμηνύματα, μπορεί να καταλήξουν άρθρα! Η φωτογραφία είναι κι αυτή του Μπουκανιέρου, από το Καμπιέλο. Το ΧΥΤΑ στη Σπιανάδα σημαίνει «βάλτε τα σκουπίδια στη βιτρίνα σας» (ή, στα μούτρα σας). Και αν και άσχετη με το θέμα του σημειώματος, καλό είναι να θυμηθούμε κι αυτή την ιστορία, για να μη νομιστεί πως η Κέρκυρα είναι μόνο φιλολογία και μούζικες.

Σύνθημα στο Καμπιέλο

Θα σου φανεί ενδιαφέρον ίσως ότι εδώ μου τη σπάνε τα λατινόγραφα. Δηλ. όχι όλα τα λατινόγραφα αλλά ότι οι τοπικές εφημερίδες πήραν τη συνήθεια να γράφουν Porta Raimunda τη γειτονιά Πόρτα Ρεμούντα. Επίσης το Σαρόκο έγινε San Rocco (και σε επίσημη ταμπέλα: στα αγγλικά «San Rocco Square» στα ελληνικά «Πλατεία San Rocco»). Είναι ακόμα πιο κουφό γιατί η ετυμολογία δεν είναι και τόσο διάφανη, όπως π.χ. με το Σα Φραντζέσκο – η εκκλησία του Αγίου Ρόκκου έχει γκρεμιστεί εδώ κι αιώνες, κι ούτε έχουμε το όνομα ούτε τιμάμε τη μνήμη του. Φυσικά ήταν θέμα χρόνου να εμφανιστεί και η κομψή προφορά «του Σανρόκου» (προς το παρόν, μόνο στο ραδιόφωνο). Βέβαια, σ’ αυτό το επίπεδο κομψότητας, προτιμιέται το άκλιτο «του Σανρόκο». Δεν ξέρω τώρα τι θα κάνουμε με τσου Σαροκιώτες (ή Σαρακιώτες).

Επίσης υπάρχει το Βίδο (ή ο Βίδος), το νησάκι απέναντι απ’ την πόλη που έχει τόση σημασία για τη σέρβικη (και όχι μόνο) ιστορία κι όπου μας αρέσει να πηγαίνουμε για μπάνιο με τη βάρκα του Δήμου (το θρυλικό «Άγιο Στέφανο»). Ως τώρα είχε γενική, κοινή και για τους δυο τύπους, «του Βίδου» – αλλά ξαφνικά άρχισε να ακούγεται και «του Βίδο». Δεν καταλαβαίνω πολύ καλά το γιατί, ίσως επειδή η απώτερη ετυμολογία είναι από κάποιον Guido (αλλ’ αυτό δεν το ξέρουν και πολλοί).

Μου τη σπάει πολύ, για τόσο οικεία σε μένα μέρη. Αλλά ίσως (να το κουβεντιάσουμε κάποια στιγμή) η ακλισιά να έχει σχέση με βαθύτερες τάσεις της γλώσσας – και μόνο περιστασιακά να τη σπρώχνει το trendy.

Ας σημειώσω ότι η Πόρτα Ρεμούντα, πριν γίνει λατινική και άκλιτη, είχε γενική της (ή τση!) Πόρτα Ρεμούντας (δηλ. το Πόρτα έμενε άκλιτο, κι ας είναι ελληνική λέξη) – κι αντίστοιχα η Πόρτα Ριάλα, της Πόρτα Ριάλας (προφέρεται δισύλλαβο, ργιάλα – υποθέτω ότι θα αποκατασταθεί σαν Porta Reale).

Θα σε παρηγορήσει ίσως, μετά απ’ όλ’ αυτά, το γεγονός ότι ο καπετάν Νίνος, αλλιώς ο Νίνος ο Ονούφρης, ο καπετάνιος του «Άγιου Στέφανου» τέλος πάντων, παρόλα τα πάρε-δώσε με τις ιταλίδες τουρίστριες, διατηρεί πεισματικά τη γενική «του Νίνου».

Πάντως, για να μη μας νομίσεις υπανάπτυχτους, πρέπει να σου πω ότι η τοπική δημοσιογραφία σε τίποτα δεν υστερεί ως προς την αθηνέικη, σε ό,τι έχει να κάνει με τις ελληνικούρες. Απεναντίας, την αντιγράφει και επαυξάνει.

Με φρίκαρε πρόσφατα η «ευκολία με την οποία κόπηκαν τα δέντρα παρά τη μάντρα του λιμανιού». Δεν εννοεί «παρά την προστασία που τους πρόσφερε η μάντρα» (όπως το διάβασα αρχικά), αλλά «δίπλα στη μάντρα». Περιμένω να μου πουν τώρα ότι πίνω τον καφέ μου παρά το Καντούνι του Μπίζη (στο Μικρό Καφέ, εννοώ).

Αν νοιάζεσαι πάντως για τα δέντρα, ήταν κάτι παλιοί ευκάλυπτοι που ο σοφός λιμενάρχης μας θεώρησε ότι απειλούν με τις ρίζες τους την ενλόγω μάντρα (μοιραία λοιπόν αυτή η μάντρα, τελικά). Κι έβγαλε και καταγγελία το Νομικό Τμήμα της WWF, που μια χαρά τα λέει επί της ουσίας αλλά κάνει κι αυτό τις γλωσσικές τσαχπινιές του: «Η περιοχή, μετά την κοπή της δενδροστοιχίας, περιγράφεται ως “τσιμέντο” [έτσι, με εισαγωγικά!]». Και μετά απ’ αυτή τη γνωμάτευση του WWF, καταλήγει το ρεπορτάζ, «η υπόθεση περιπλέκεται ανέλπιστα».

Επίσης διάβασα σήμερα ότι «οι μεταγραφές της τελευταίας στιγμής […] τον καθιστούν [τον ΑΟ Κέρκυρα] ως ένα από τα αδιαφιλονίκητα φαβορί για την άνοδο».
Εντάξει, αυτό το «καθιστά» ήταν ήδη σήμα κατατεθέν της νεοκαθαρεύουσας, αλλά λέγε-λέγε δεν ακούγεται πια αρκετά χάρντ – οπότε καλό θα ήταν να το ζευγαρώσουμε με το άλλο trade mark, το «ως». Κι όλο μαζί φασκελοκουκούλωστα (…κι άμα ανέβει γράψε μου! Γιατί στη συνέχεια του ρεπορτάζ μαθαίνουμε ότι είναι αδιαφιλονίκητο φαβορί υπό όρους, αν δεν εμφανιστεί «κάποιο “πρόβλημα” [ναι, με εισαγωγικά!] στα αμυντικά χαφ». Κι έπειτα μας λέει ότι υπάρχουν ακόμα 3-4 ομάδες που είναι επίσης φαβορί, κι αυτά αδιαφιλονίκητα απ’ ό,τι φαίνεται).