Ο αντίκτυπος του νου: Κέρκυρα 1891
Posted by sarant στο 17 Νοεμβρίου, 2009
Το διήγημα «Ο αντίκτυπος του νου» θεωρείται το τελευταίο διήγημα που έγραψε ο Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης. Το μισό διήγημα δημοσιεύτηκε στο περιοδικό «Χαραυγή» της Μυτιλήνης (που ακόμα βρισκόταν υπό οθωμανική κυριαρχία) στις 15 Δεκεμβρίου 1910. Ο Παπαδιαμάντης αρρώστησε και πέθανε στις 3 Ιανουαρίου 1911 χωρίς να έχει στείλει στο περιοδικό το άλλο μισό. Μερικά χρόνια αργότερα, ο Κ. Φαλτάιτς επισκέφθηκε τη Σκιάθο, βρήκε τις αδελφές του Παπαδιαμάντη και μαζί με άλλα χαρτιά που του έδωσαν ήταν και το χειρόγραφο με τη συνέχεια του διηγήματος (αν και το τέλος έλειπε). Το διήγημα ολοκληρωμένο δημοσιεύτηκε το 1929 στο Μπουκέτο.
Στο διήγημά του «Ο αντίκτυπος του νου», ο Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης παρουσιάζει μια παρέα φτωχογλεντζέδων που κάνουν «σπονδάς εις τον Βάκχον» «εις του Καρμάνη το μπακάλικον». Οι πιο αχώριστοι της παρέας είναι τρεις, ο σιτσιλιάνος Αντώνιος Αλμπέργος από την Κατάνια, ο Σαββατίνος Λευί ή Σάλβος, εβραίος από την Κέρκυρα, και ο Λύσανδρος Παπαδιονύσης, «ένας από τους δικούς μας» και ολοφάνερο άλτερ έγκο του Παπαδιαμάντη. «Τρεις άνθρωποι, τρεις φυλαί, τρία θρησκεύματα, ως κοινόν γνώρισμα είχον μεγάλην κλίσιν εις τα γιουβέτσια, τα οποία παρήγγελλον εις τον γειτονικόν φούρνον, με μακαρόνια πολύ χονδρά, ραβδωτά, τα οποία τινές ονομάζουσι, δεν ηξεύρω διατί, σέλινα». Στην παρέα προστίθεται κι ένας γέρος ιταλοκερκυραίος, ο μπαρμπα-Νιόνιος ο Πούπης, ο οποίος σιγά-σιγά πιάνει μεγάλες φιλίες με τον Σάλβο τον εβραίο.
Μαζύ έτρωγαν, μαζύ έπιναν, μέ τον Σάλβον. Ποτέ δεν τα είχαν τόσον καλά… Αίφνης ένα πρωί, κατά Μάρτιον μήνα, ενώ επλησίαζε το Πάσχα, έρχεται από την Κέρκυραν είδησις, και την ανέγραφον όλ’ αι εφημερίδες, ότι οι εκεί Εβραίοι ήρπασαν μικράν κορασίδα χριστιανήν, και τήν έσφαξαν· της έπιαν το αίμα!…
Άμα ήκουσεν ο μπάρμπα Πούπης την εΐδησιν, ότι εις την πατρίδα του (όπου είχε τριάντα χρόνους να πατήση) συνέβη αυτό το πράγμα, έγεινεν αμέσως πυρ και μανία εναντίον των Εβραίων. Ω! να είχεν ένα Εβραίον νά τον πνίξη!…
Κατά συγκυρίαν, εκείνην την στιγμήν, εισήρχετο εις το καπηλείον ο Σάλβος… Ιδού είς Εβραίος! Και Εβραίος μάλιστα εκ Κερκύρας, εκείθεν όπου οι ομόθρησκοί του έπραξαν το ανοσιούργημα…
Ο μπαρμπα-Πούπης εγείρεται, σφίγγει τας πυγμάς απειλητικώς, πάλλει ταύτας άνω και κάτω κυκλοτερώς, ως προς πυγμαχίαν, και εφορμά κατά του Σάλβου.
— Μωρέ σκυλί!
Και μπούπ! η μία πυγμή κατέπεσεν εις τον ώμον του Εβραίου. Ο Σάλβος δεν επρόλαβε να είπει: «Τι έχεις; τι έπαθες;» μόνον είπεν ώχ! και ωπισθοχώρησεν. Η δευτέρα πυγμή του Πούπη θα εύρισκε παρ’ ολίγον το στέρνον, αλλά κατέπεσεν εις το κενόν. Ο Καρμάνης, ο κάπηλος, ο Λύσανδρος Παπαδιονύσης, όστις έτυχε να είν’ εκεί, και δύο άλλοι, παρενέβησαν, και απεμάκρυναν τον Σάλβον, έξω του καπηλείου. Ο μπάρμπα Πούπης ήθελε να τον κυνηγήση εις τον δρόμον, αλλά μετά κόπου τον εκράτησαν.
Και αφηγείται ο Παπαδιαμάντης τις ειδήσεις που έρχονταν από Κέρκυρα:
Την επαύριον ήλθεν είδησις ότι ο όχλος της Κερκύρας είχε παρεκτραπή εις βιαιοπραγίας κατά των Εβραίων. Την τρίτην ημέραν η όχλαγωγία είχε φθάσει εις βαθμόν λίαν επίφοβον. Την άλλην ήμέραν αι ειδήσεις έλεγον ότι ενεργείται ανάκρισις ισχυρά. Την επομένην, ότι εξητάσθη το πτώμα της σφαγείσης κόρης, και ευρέθη ότι όλον το αίμα της είχε ροφηθή δι’ αλλόκοτου μεθόδου, δι’ απειραρίθμων εντομών και κοπίδων.
Την επιούσαν αι ειδήσεις έφερον ότι συνελήφθησαν τινές, ως ύποπτοι, ότι η εξουσία μετά μεγάλης δυσκολίας κρατεί την τάξιν… Ύστερον ήρχισαν ν’ αναγράφωνται συγκεχυμένα και αντιφατικά πράγματα… Ότι η νεκρά κόρη ευρέθη εφθαρμένη, ότι ο θάνατός της δεν προήλθεν εκ σφαγής, ούτε είχεν εκμυζηθή το αίμα της… Τέλος, ότι η κόρη δεν ήτον χριστιανή, αλλ’ Εβραία…
Την ίδια μέρα που γράφτηκε αυτή η είδηση στις εφημερίδες, ο Λύσανδρος Παπαδιονύσης, που επαναλαμβάνω ότι είναι προφανές άλτερ έγκο του συγγραφέα, συναντάει στο δρόμο τον Σάλβο, ο οποίος του λέει ότι είναι ψέμα πως οι εβραίοι σφάζουν παιδάκια για να τους πιουν το αίμα (χωρίς να καταφέρει να τον πείσει εντελώς) και προσθέτει, για την νεκρή κόρη της Κέρκυρας:
— Ναι, ήτον Εβραιοπούλα, και την είχαν σκοτώση χριστιανοί, απήντησε μετά πάθους ό Σάλβος, όχι διά χριστιανικούς σκοπούς βέβαια, προσέθηκε με πικράν έκφρασιν.
— Τι θέλεις να πης;
— Ναι, ήτον ή Ρουμπίνα, η ανηψιά μου, το πουλάκι μου! είπεν αίφνης ο Σάλβος… την είχαν βιάσει και την εσκότωσαν, που να κρεμασθούν ανάποδα!
Και η φωνή του επνίγη απ’ τα δάκρυά του, έβγαλε το μανδήλι από την τσέπην του, και ήρχισε να σπογγίζη τας παρειάς του.
Ο Λύσανδρος εστάθη επί τινα δευτερόλεπτα, εν άκρα απορία και αμηχανία. Δεν είξευρε τι να σκεφθή. Και εν ακαρεί, πλείσται αντιφατικαί ιδέαι, ασυνάρτητοι, συγκρουόμεναι, μαχόμεναι προς αλλήλας, συνέρρευσαν εις τον εγκέφαλόν του.
«Τι να πιστεύση κανείς; Προχθές ακόμη ήτον Ρωμηοπούλα, σφαγείσα και αιμορροφηθείσα από Εβραίους, και σήμερον είνε Εβραιοπούλα, βιασθείσα και φονευθείσα από Ρωμηούς. .. Πώς τόση τύφλωσις!… Πόθεν τόση αντίφασις;… Από κακίαν επιστεύθη το πρώτον, ή από κακήν επίδρασιν απεδείχθη το δεύτερον; Η ανάκρισις φωτίζει τα σκοτεινά, ή σκοτίζει τα φωτεινά;.. Οι Εβραίοι προσκυνούν τον Ιεχωβά και τον Χρυσούν Μόσχον, ή οι Χριστιανοί δουλεύουν Θεόν και Μαμωνάν; Τι να είνε;.. Τι να συμβαίνη;… Δεν εδόθη εις τους αμυήτους να τα γνωρίζουν αυτά… Ποτέ δεν θα μάθωμεν την αλήθειαν.»
Εντοσούτω τα δάκρυα του Σάλβου ήσαν δάκρυα. Δεν ηδύνατο να είπη τις αν ήσαν φώκης ή κροκοδείλου, πλην οπωσδήποτε ήσαν δάκρυα. Ο Λύσανδρος εστάθη, τον εκύτταξε και πάλιν εν συμπεράσματι καθ’ εαυτόν είπε·
«Μήπως οι Εβραίοι δεν είνε άνθρωποι; Ιδού ο άνθρωπος αυτός κλαίει… Βεβαίως πρέπει να υπήρξε κακή…………………
Και εδώ τελειώνει το χειρόγραφο που έχει σωθεί. Ο Παπαδιαμάντης περιγράφει σε γενικές γραμμές με ακρίβεια τα γεγονότα του πογκρόμ. Ας δούμε, σε αντιδιαστολή, πώς τα παρουσιάζει ένας σημερινός ιστορικός, ο Γ. Μαργαρίτης, από το βιβλίο του «Ανεπιθύμητοι συμπατριώτες» (Προειδοποιώ ότι επειδή σκοτεινοί κύκλοι της ανωμαλίας έχουν κρύψει το βιβλίο και δεν το βρίσκω στα ράφια μου, αναγκάστηκα να κοπιάρω το απόσπασμα από διαδικτυακό φόρουμ, οπότε δεν παίρνω όρκο για την ακρίβεια της αντιγραφής)
Στις 2 Απριλίου 1891, στην πόλη τής Κέρκυρας, βρέθηκε το πτώμα ενός εντεκάχρονου κοριτσιού. Το πτώμα ήταν άγρια κακοποιημένο, στραγγισμένο από το αίμα του, κλεισμένο μέσα σε σάκο μαζί με πίτουρα και χορτάρια. Οι βασανιστές και σφαγείς του το είχαν αποθέσει στην Εβραϊκή συνοικία της πόλης, κοντά στη Συναγωγή. Το κορίτσι, όπως γρήγορα αποδείχθηκε, ονομαζόταν Ρουμπίνα και ήταν κόρη του Εβραίου ράφτη Βήτα Σάρδη. Ο πατέρας του είχε δηλώσει τήν εξαφάνιση στην Αστυνομία και είχε προσλάβει κήρυκα (ντελάλη), υποσχόμενος αμοιβή σε όποιον βοηθούσε τις έρευνες για την ανεύρεση του.
Τα στοιχεία της υπόθεσης, το θρήσκευμα του δολοφονημένου παιδιού και η απελπισμένη αναζήτηση του από τον πατέρα άφησαν αδιάφορη την κοινή γνώμη και τις αρχές της πόλης. Γι αυτούς το έγκλημα ήταν οπωσδήποτε εβραϊκή πλεκτάνη …
Ο εισαγγελέας εφετών Μπένσης, που ανέλαβε τη διαλεύκανση της υπόθεσης, έστρεψε όλη του τη δραστηριότητα προς την εβραϊκή κοινότητα της πόλης. Κατάσχεσε τα βιβλία της Συναγωγής, ανέκρινε Εβραίους και πολύ σύντομα διέταξε τη σύλληψη υπόπτων, ξεκινώντας μάλιστα από τους ίδιους τους γονείς του δολοφονηθέντος κοριτσιού. Αυτές οι κινήσεις των επίσημων αρχών έπεισαν και τους πλέον διστακτικούς ότι κάτι το πολύ σκοτεινό βρισκόταν πίσω από τον φρικτό θάνατο, κάτι που εκπορευόταν από το εσωτερικό της εβραϊκής κοινότητας. Το έναυσμα για την εκδήλωση αντισημιτικών ταραχών δόθηκε έτσι με τον πλέον επίσημο τρόπο. Παρά τις διαμαρτυρίες και τις διαβεβαιώσεις του αρχιραβίνου της Κέρκυρας, αλλά και του νομάρχη, πλήθος ιστορίες κυκλοφόρησαν αστραπιαία στην πόλη. Στην τελική τους εκδοχή, το κορίτσι παρουσιαζόταν ως χριστιανή κόρη την οποία ο δήθεν πατέρας της έκλεψε ή αγόρασε, ίσως στα Γιάννενα, ώστε να τη διαθέσει στις εβραϊκές ανθρωποθυσίες.
Πλήθη Κερκυραίων συγκεντρώθηκαν πάραυτα, σε κατάσταση υστερίας. Αλίμονο στους Εβραίους που δεν πρόλαβαν να κλειστούν στα σπίτια τους. Λιθοβολισμοί, κακοποιήσεις, πυρπολήσεις, καταστροφές και λεηλασίες καταστημάτων, επιθέσεις κατά των οικιών. Σύμφωνα με τις φήμες, μερικοί από τους κακοποιημένους υπέκυψαν στα τραύματα τους.
Τίποτε επίσημο και συγκεκριμένο όμως δεν μπορούσε να μαθευτεί. Οι αρχές επέβαλαν συσκότιση στις περί τα γεγονότα ειδήσεις και απαγόρευσαν την αποστολή τηλεγραφημάτων. Στρατιωτικές δυνάμεις απέκλεισαν την Εβραϊκή συνοικία για περισσότερο από ένα μήνα, και μάλιστα τόσο αποτελεσματικά, ώστε λιμός έπληξε τους αποκλεισμένους. Για τον εφοδιασμό τους λειτούργησε ένα είδος μαύρης αγοράς που, φυσικά, εκμεταλλεύτηκε στο έπακρο τις περιστάσεις.
Τα γεγονότα εξαπλώθηκαν και στα άλλα νησιά των Ιονίων. Στη Λευκάδα οι αρχές έκλεισαν τον εβραϊκό πληθυσμό στο Φρούριο, κάτω από άθλιες συνθήκες, για να τον προστατεύσουν. Στη Ζάκυνθο τα γεγονότα πήραν αγριότερες διαστάσεις καθώς ευθύς εξαρχής χρησιμοποιήθηκαν πυροβόλα όπλα. Οι μικρές στρατιωτικές μονάδες που υπήρχαν στα νησιά αποδείχθηκαν ανεπαρκείς για να προλάβουν ή να καταστείλουν τις ταραχές, γεγονός που οδήγησε στην αποστολή στρατιωτικών ενισχύσεων από την Πελοπόννησο και την Αθήνα. Στο τέλος Απριλίου μεταφέρθηκαν στην Κέρκυρα μονάδες πυροβολικού και ισχυρή ναυτική μοίρα. Τα γεγονότα είχαν στο μεταξύ προκαλέσει διεθνή συγκίνηση και, εκτός από τη δυσαρέσκεια της αυτοκράτειρας της Αυστρίας και τη φιλεύσπλαχνη άφιξη στο νησί της πρώην αυτοκράτειρας της Γαλλίας, Ευγενίας, η ελληνική κυβέρνηση είχε να αντιμετωπίσει τη διεθνή επέμβαση, διπλωματική ακόμα και στρατιωτική. Πολεμικά σκάφη της Ιταλίας, της Αγγλίας και της Γαλλίας κατέπλευσαν στην Κέρκυρα ενώ εξετάστηκε πολύ σοβαρά η απόβαση αγημάτων.
Κακοποιήσεις και ίσως δολοφονίες Εβραίων σημειώθηκαν και σε άλλες περιοχές της χώρας. Είναι φυσικά δύσκολο να υπολογίσουμε τον αριθμό και τη σύνθεση των επιτιθέμενων, μπορούμε όμως να βγάλουμε κάποια συμπεράσματα από το μέγεθος των στρατιωτικών δυνάμεων που επενέβησαν για να περιορίσουν το κακό, καθώς και από τη διάρκεια του. Η έγκυρη Εφημερίς η οποία, όπως είδαμε, υποστήριζε στην αρχή του χρόνου ότι στο θέμα του αντισημιτισμού η Ελλάδα αποτελούσε φωτεινή εξαίρεση στον τότε ευρωπαϊκό κόσμο, παραδέχθηκε τη μεταβολή των δεδομένων. Υπερθεμάτισε μάλιστα ως προς το μέγεθος της απειλής διαπιστώνοντας ότι ενώ ο «κοινωνισμός» εισήχθη στη χώρα μάλλον ως ακίνδυνο αστείο, ο αντισημιτισμός ξεπέρασε ραγδαία, άμα τη εμφανίσει του, τα παραδεκτά όρια της βίας. Οι εβραϊκές κοινότητες στην τότε Ελλάδα ήταν μικρές έως ανύπαρκτες, ενώ οι κοινότητες των Ιονίων νησιών περιορίστηκαν αισθητά μετά τα γεγονότα. Εκατοντάδες Εβραίων εγκατέλειψαν τα Επτάνησα μεταναστεύοντας κυρίως προς την Αίγυπτο.
Ίσως ο Μαργαρίτης να είναι φειδωλός ως προς τον αριθμό των νεκρών και των εβραίων που έφυγαν. Η Ιουδαϊκή Εγκυκλοπαίδεια (2η έκδοση) γράφει:
In 1891, when the Jewish population of 5,000 still lived in their own quarter, a blood libel caused a storm on the island and throughout Greece and brought in its train large-scale emigration. The ensuing riots lasted three weeks and some 22 Jews died. Foreign ships were sent to the island to quell the disturbances in light of the apathetic attitude of the Greek authorities. From then on the Jewish community waned; many Jews emigrated to Trieste and Alexandria, Egypt.
(Encyclopedia Judaica, 2nd edition, Vol. 5, p. 222)
Τα τηλεγραφήματα των ξένων πρακτορείων κάνουν λόγο μέχρι και για 50 νεκρούς. Μια ιδέα από τα τηλεγραφήματα της εποχής παίρνετε από το εξής απόσπασμα… νεοζηλανδικής εφημερίδας, στη δεξιά στήλη της σελίδας (για κάποιο λόγο, ελεύθερη πρόσβαση στην αναζήτηση των αρχείων τους παρέχουν κυρίως αυστραλιανές και νεοζηλανδικές εφημερίδες ), όπου παρατίθενται διαδοχικά τηλεγραφήματα πρακτορείων από την Κέρκυρα (και μερικά από τη Ρωσία).
Ανάμεσα στις χιλιάδες Εβραίους που έφυγαν, αν και όχι αμέσως αλλά λίγα χρόνια αργότερα, ήταν και η οικογένεια του μετέπειτα σημαντικού γαλλόφωνου λογοτέχνη Αλμπέρ Κοέν. Τελικά έμειναν κάπου 2000 Εβραίοι στο νησί και τους αφάνισαν οι Γερμανοί το 1944 (μόνο 200 γλίτωσαν), πολλοί λένε με τη συνέργεια του κατοχικού δημάρχου (ή, ακριβέστερα, του προκατοχικού, κατοχικού και μετακατοχικού δημάρχου, αφού και πριν ήταν δήμαρχος και μετά επανεκλέχτηκε). Αντίθετα, στη Ζάκυνθο, όπου η σαφώς μικρότερη παροικία επίσης υπέστη διωγμούς το 1891, σώθηκαν και οι 200 Εβραίοι στην Κατοχή. Ο δεσπότης και ο δήμαρχος, όταν κλήθηκαν να υποβάλουν καταλόγους των Εβραίων του νησιού, έγραψαν μόνο δύο ονόματα: τα δικά τους.
Και θα κλείσω το άρθρο με μια άλλη λογοτεχνική ματιά στο πογκρόμ της Κέρκυρας, από τον Γεώργιο Σουρή. Βέβαια, ο Σουρής σατιρικός ποιητής ήταν και φαίνεται δύσκολο πώς μπορεί κανείς να προσεγγίσει σατιρικά ένα τέτοιο γεγονός· όμως στον Ρωμηό, την έμμετρη εφημερίδα που έβγαζε επί 35 χρόνια ο Σουρής, σχολιάζονταν όλα τα γεγονότα, όχι μόνο όσα επιδέχονταν σατιρικό σχολιασμό· και τα θλιβερά, και τα ηρωικά, και τα πένθιμα. Ο Σουρής βέβαια τονίζει τον επεισοδιακό χαρακτήρα των γεγονότων, αλλά δεν νομίζω ότι κρατάει ίσες αποστάσεις. Να σημειώσω ότι το ποίημα δημοσιεύτηκε στο φ. 341 του Ρωμηού (4 Μαΐου 1891) και ότι μια δισύλλαβη λέξη στον δεύτερο στίχο δεν φαίνεται και γι’ αυτό την παρέλειψα.
Των Εβραίων διωγμός
και σφαγή κι αλαλαγμός
Πω πω! με τους Εβραίους μεγάλο ξαφνικό…
(…) οι Κερκυραίοι και οι Ζακυνθινοί,
σκυλοκαυγάς, αντάρα, και τόσο φονικό,
κι ακόμη ποιος ηξεύρει τι έχει να γενεί.
Αλαλαγμός και θρήνος, παντού φωτιά και λαύρα,
και φεύγουν οι Εβραίοι αλλού να κάνουν χάβρα.
Εκ βάθρων συγκλονείται η νέα Βαβυλών…
Ουαί στον Ιεφθάε, ουαί στον Ζαβουλών!
Αποκλεισμός και τρόμος, βαρούν καμπαναρία,
τσακώνεται ο Νιόνιος μετά του Αζαρία,
αγρίως αλαλάζουν Ραβίνοι και παπάδες
και σπάνε τα ποτήρια και παν οι μαστραπάδες.
Πας εν Χριστώ πολίτης και τέκνον της αγάπης
λυσσομανά, φρενιάζει και γίνεται χασάπης,.
κι ο λέγων πως η πίστις δεν είναι για τα μάτια,
όταν Εβραίο τύχει τον κάνει δυο κομμάτια,
και ζωντανό δεν μένει ούτε τσιφούτη κτήνος,
και χαίρει η Εκκλησία και ο παπα-Μαρτίνος.
Σηκώνεται και κάθε Χριστιανή γυναίκα
κι οργής σκουπίζει μύδρους και κεραυνούς και λάβαν
και με τα τσόκαρά της η καθεμιά Ρεβέκκα
στην Χαναάν πηγαίνει για να ευρεί τον Λάβαν.
Στρατός και πυροβόλα, βροντά και το Σινά
και τρέχουν οι Εβραίοι και παίρνουν τα βουνά.
Κατρακυλούν τα φόντα, σκοτίζεται κι ο ήλιος.
μα πιο πολύ αφρίζει κάθε πιστός Σγαρίλιος,
και μέσα στην αντάρα και μες στο φονικό
στην Κέρκυρα πηγαίνει βαπόρι αγγλικό,
και αν δεν βάλει χέρι κι η μήτηρ Θεοτόκος
μπορεί να γίνει πάλι κανένας νέος μπλόκος.
Κι ο Θοδωρής, η μόνη ασφάλεια και σκέπη
παγίδας και πλεκτάνας του Χαριλάου βλέπει
Κι ενώ εκείνος τρώγει στο Μεσολόγγι σπάρους
αυτός συστήνει γνώσιν κι αγάπην στους πολίτας
γιατί ό,τ’ είχε πάθει με τους παλιο-Βουλγάρους
φοβάται μην το πάθει και με Ισραηλίτας.
Για το πογκρόμ, της Κέρκυρας και της Πόλης, έχει γράψει και ο Δόκτωρ.
Οι λέξεις έχουν τη δική τους ιστορία 
Μαρία said
Είχα πριν δέκα χρόνια μαθητή στα ελληνικά ένα Τυνήσιο Εβραίο που ο πατέρας της μητέρας του ήταν απ’ τη Ζάκυνθο κι έτσι έμαθα λίγα πράματα για τους διωγμούς. Η οικογένεια του παππού είχε πάει αρχικά στην Αλγερία. Ήθελε να μάθει ελληνικά για να πάει στη Ζάκυνθο και να ψάξει τις ρίζες του.
Ο Αλμπέρ Κοέν πρόλαβε και … γεννήθηκε στην Κέρκυρα.
SophiaΟικ said
Η τρίτη στορφή του ποιήματος είναι όλα τα λεφτά.
Δεν ξερω γιαtί αλλά διαβάζοντας θυμήθηκα την περιπτωση του παιδοκτόνου Δουρή από την Ερμιόνη. Τότε λοιπόν ο δήμαρχος του χωριού είχε δηλώσει στις κάμερες (με άψογη βλαχοπροφορά) ότι η οικογένεια Δουρή ήταν ξενοι, δεν ήταν απο το χωριό, στο οποίο είχαν εγκατασταθεί καμια δεκαπενταρια χρόνια πριν. Εννοώντας ίσως ότι επειδή ήταν ξενοι υπηρχε μεγαλύτερη πιθανότητα να είναι εγκληματίες, γιατί δεν ήταν αγνοί και αθώοι Ερμιονιώτες και χαλάγανε την ειδυλλιακή εικόνα της αγνής επαρχιακής Αργολίδας 😆
Πίσω σοτ θέμα, οι αρχικες έρευνες της αστυνομίας δε μου φάινονται παράξενες, στατιστικά στα περισσοτερα εγκλήματα ο δράστης ανήκει στο στενό περιβάλλον του θύματος. Το αξιοπερίεργο είναι πως την εποχή που δεν υπήρχε 24ωρη τηλεόραση, το ράδιο αρβύλα έδινε κι έπαιρνε (ενώ τώρα το ράδιο αρβύλα εχει γίνει «έγκυρη ενημέρωση» με παράθυρα).
Μπουκανιέρος said
Νίκο, σκληρή η εκδίκησή σου, όπως είπε κι η Μαρία. 🙂
Στα σοβαρά τώρα, μπράβο για το θέμα. Είναι κάτι που πρέπει να γίνει γνωστό και να συζητηθεί. Γιατί στην Κέρκυρα είναι κάπως σα μυστικό – οι παλιότεροι το μαθαίναμε μετά βίας, σαν υποσημείωση στα γεγονότα της Κατοχής (…και παλιότερα είχε συμβεί «κάτι» με τους Εβραίους) και μόνο αν είχαμε ειδικές διασυνδέσεις μαθαίναμε κάτι παραπάνω. Οι νεότεροι, υποψιάζομαι, θα το αγνοούν εντελώς (οι περισσότεροι), όπως και πολλά άλλα. Αυτό δείχνει πόσο επιλεκτική είναι η μεγάλη μας έγνοια για την ιστορία γενικώς και για την τοπική ιστορία ειδικώς (και δε μιλάω μόνο για τους Κερκυραίους).
ppan said
Ο Αλμπέρ Κοέν τοποθετεί την δράση μυθιστορημάτων του, του Mangeclous, των Valereux και της Ωραίας του Κυρίου, που έχουν αυτοβογραφικά στοιχεία και αποτελούν τον κύκλο «Ο Σολάλ και οι Σολάλ», στην Κεφαλλονιά. Πάντα μου φαινόταν περίεργο, η αλήθεια΄είναι ότι δεν ήξερα την ιστορία του πογκρομ.
Πολύ ωραία ανάρτηση, ευχαριστώ.
Μπουκανιέρος said
Ναι, ο δήμαρχος, μεγάλη υπόθεση… Είχε γίνει θέμα με το βιβλίο του Μπούτου, πριν μερικά χρόνια αν θυμάστε. Οι απόγονοι του δημάρχου είχαν κινηθεί δικαστικά. Λάθος τους, από μια πλευρά, γιατί ζούσαν ακόμα διάφοροι παλιοί και κάθισαν κι έγραψαν τις αναμνήσεις τους από διάφορα κατορθώματα του δημάρχου. Στη βιτρίνα όμως κέρδισαν τις εντυπώσεις, αφού ο Μπούτος συμβιβάστηκε μαζί τους. Και οι «επίσημοι φορείς» του νησιού έκαναν ότι μπορούσαν για να το πνίξουν, με το επιχείρημα ότι θίγεται η «κερκυραϊκή υπόληψη». Μάλιστα…
Νέος Τιπούκειτος said
Εύγε σου, Νικοκύρη, για την εξαιρετική ανάρτηση! (Μόνο διόρθωσε, να χαρείς, εκείνο το «Εβραιοποόλα» — είπε ο απαίσιος σχολαστικός Τιπούκειτος).
Πάντως, αυτό το «Μήπως οι Εβραίοι δεν είνε άνθρωποι» εμένα μου μοιάζει για ανάμνηση από τον Έμπορο της Βενετίας· άλλωστε τον Σαίξπηρ τον ήξερε απόξω κι ανακατωτά ο Παπαδιαμάντης. Ιδού το κρίσιμο χωρίο (Πράξη 3, Σκηνή 1):
I am a Jew. Hath
not a Jew eyes? Hath not a Jew hands, organs,
dimensions, senses, affections, passions? Fed with
the same food, hurt with the same weapons, subject
to the same diseases, healed by the same means,
warmed and cooled by the same winter and summer, as
a Christian is? If you prick us, do we not bleed?
If you tickle us, do we not laugh? if you poison
us, do we not die? And if you wrong us, shall we not
revenge? If we are like you in the rest, we will
resemble you in that.
Ο θεός αναπάψει την ψυχούλα του θεϊκού Βάρδου.
Νέος Τιπούκειτος said
Κάπου είχα διαβάσει (στις Δοκιμές του Σεφέρη, νομίζω) πως το βιβλίο που είχε ο Παπαδιαμάντης στο προσκεφάλι του τις τελευταίες του ώρες ήταν (όχι η Αγία Γραφή ή το Ψαλτήρι αλλά) μια φτηνή omnibus έκδοση του Σαίξπηρ. Ο θεός αναπάψει την ψυχούλα του κι αυτουνού.
akindynos said
Είναι φίλοι μας οι Αυστραλοί
A paper in Trieste publishes private letters from merchants in . Corfu, who describe the situation there as altogether desperate.^ The authorities have not tho power to restore order or prevent mischief, Every one of the four thousand Jews in the island is in constant danger of his life. Large stones are continually thrown against the shutters of tho windows, and when tho soldiers or police try to interfere they are deprived of their weapons, and these are used in the attempts to force open the Jews’ doors. The funds of the community have long been exhausted. Tho local Press every day excites tho native population against tho Jews, Hordes of excited men and women throng the streets, and the Ghetto is in a state of siege. It looks as if the people of Corfu intended to starve the unfortunate people out. In a community of four thousand deprived of the necessaries of life there are of course cases of illness daily, yot it is impossible to fetch a doctor. The dead remain without burial for many days until tho authorities can master courage enough to protect tho body and send a strong military force. At the close of a funeral last week the crowd demolished the Jewish cemetery, overthrowing the gravestones and setting fire to tho chapel. On tho Isle of Zante matters are if possible worse. Many shops were robbed and demolished, and a great number of Jews cruelly ill treated. Two Jews were killed on Monday in Corfu. An attempt was made to set the Ghetto on fire. Tho Jews are already suffering from hunger, and it is feared that an outbreak of typhus is imminent among them. Tho Hebrew quarter has been surrounded by a cordon of troops, which the Jews are not allowed to pass, and all the shops arc closed. Tho Prefect of Corfu has been summoned to Athens.
Παρεμπιπτόντως, όσον αφορά τις δικτυακές εφαρμογές, η σύγκριση με το αρχείο της ΕΒΕ εξοντωτική.
Καλά, για το αρχείο του ΔΟΛ δεν το συζητάμε, οι άνθρωποι πιστεύουν πως το δυνατό χαρτί τους είναι το deep zoom.
bfo said
@Μπουκανιέρος
Στα σοβαρά τώρα, μπράβο για το θέμα. Είναι κάτι που πρέπει να γίνει γνωστό και να συζητηθεί.
Γιατί στην Κέρκυρα είναι κάπως σα μυστικό – οι παλιότεροι το μαθαίναμε μετά βίας, σαν υποσημείωση στα γεγονότα της Κατοχής (…και παλιότερα είχε συμβεί “κάτι” με τους Εβραίους) και μόνο αν είχαμε ειδικές διασυνδέσεις μαθαίναμε κάτι παραπάνω.
Ή αν αγοράζατε κάνα ιστορικό βιβλίο, ή το ψάχνατε στο διαδίκτυο (αργότερα), κλπ κλπ.
Μου άρεσε ότι ειδικά αυτό έμεινε «κάπως σα μυστικό».
Γιατί κατά τα άλλα, την υπόλοιπη ιστορία της Κέρκυρας την μάθεναν όλοι πλέρια (sic), από τον εμφύλιο του 430 έως το ρεμπελιό των ποπολάρων, τον Κόλλα, τις κρεμάλες των άγγλωνε, κλπ κλπ.
Οι νεότεροι, υποψιάζομαι, θα το αγνοούν εντελώς (οι περισσότεροι), όπως και πολλά άλλα.
Οι ίδιοι νεότεροι που σε ερωτήσεις δημοσιογράφωνε με το μαρκούτσι στο χέρι, απαντάνε ότι την 28η Οκτωβρίου εορτάζουμε την Επανάσταση του ’21 ή ότι έπεσαν από τα σύνεφα όταν έμαθαν για τις ναπάλμ στον εμφύλιο; Ω, ναι, μπροστά σε τόση γνώση, τι περίεργο που αγννούν αυτό ειδικά, αλλά «και πολλά άλλα» της μελανής μας ιστορίας.
Αυτό δείχνει πόσο επιλεκτική είναι η μεγάλη μας έγνοια για την ιστορία γενικώς και για την τοπική ιστορία ειδικώς (και δε μιλάω μόνο για τους Κερκυραίους).
Όχι, «σκελετούς στο ντουλάπι» (sic) έχουν όλοι οι δήμοι της Ελλάδας. Ίσως και ο Δήμος Μούτσης.
Αλλά «αυτό δείχνει» επίσης πως λειτουργεί η ιστορική μνήμη –η οποία είναι διαφορετική από την ιστοριογραφία. Αυτή εκφράζει το αυτοείδωλο ενός πληθυσμού, τα ιδανικά και τα προτυπά του. Πως το έλεγε ο Καρλάιλ; Ο ήρωας μπορεί να είναι σκάρτος, η αγάπη προς τον ήρωα ποτέ.
Η σύγχρονη εξουσία και η μαλακής (μαλακισμένης;) ισχύως προπαγάνδα λειτουργούν χάρη στην «διαχείριση της ενοχής». Οι λαοί πρέπει να μάθουν ότι είναι μηδανιμοί, ενόχου παρελθόντος, τέκνα σφαγέων, κλπ. Εξ ου και η συνεχής ενασχόληση όχι με την διόρθωση λαθών στην ιστοριογραφία, αλλά με την λαϊκή αφήγηση της ιστορίας, τους λεγόμενους «εθνικούς μύθους».
Η προωθημένη «προοδευτική» έρευνα της εποχής συνταυτίζεται με τον Καρρά και το Σόρος του CDRSEE (εν αντιθέσει με τις αθώαες συγκριτικά υποτροφίες του Ιδρύματος Φορντ, αυτό παραβλέπεται από τους σύγχρονους αριστερούς του κώλου είτε ως συνωμοσιολογία, είτε ως γούστο μας καπέλο μας να τα αρπάζουμε για τέτοιο «καλό σκοπό»), και τους μισούς και βάλε επιφυλλιδογράφους ΒΗΜΑτος, ΝΕΩΝ, Ελευθεροτυπίας, και όλα τα πανεπιστημιακά πρωτοκλασσάτα στελέχη μέσα στα ευρωπαϊκά προγράμματα.
Μου αρέσει που η «Ιουδαϊκή Εγκυκλοπαίδεια (2η έκδοση)» πρόσθεσε 22 νεκρούς (από μηδέν της πρώτης έκδοσης που έγινε λίγα χρόνια μετά τα γεγονότα). Η δεύτερη έκδοση, εκατό χρόνια μετά, θα έχει πηγές που δεν είχαν οι αρχικοί συντάκτες άμεσα, και ούτε καν ο πολύς Μαργαρίτης. Εκτός αν η γνωστή «βιομηχανία» (Φίλκενστάιν) είπε να ανοίξει και καμμία βιοτεχνία. Σάμπως χρειάζεται να παραθέσει τίποτε αποδείξεις; Χάχες θα βρεθούν.
Η Ιουδαϊκή Εγκλυκλοπαίδεια του 1901, πρώτη έκδοση, γράφει πάντως για το θέμα, το οποίο ούτε πογκρόμ ονοματίζει, ούτε του δίνει ιδιαίτερο βάρος:
In 1891 some evil-minded Christians of the island created a scandal in order to hinder the Corfiote Jews from participating in the elections. A little Jewish girl, Rubina Sarda, was killed, probably by some of these anti-Semites, and the report was spread that a Christian child had been slain for ritual purposes, thereby arousing the opposition of the populace against the Jews. Most of the latter were obliged to leave the place in order to escape a massacre. Although the impartial Greek press disclosed the plot, the instigators, protected, it is said, by high personages, were not punished.
Για εκλογική πλεκτάνη κάνει λόγο δηλαδή. Η δε Λιάτα, στην έρευνα της πάνω στο θέμα, παραθέτει επιστολή ανιψιού της Ρουμπίνας Σάρδα (δηλαδή του δολοφονημένου κοριτσιού από όπου ξεκίνησαν όλα), στην οποία «τονίζονται οι πολιτικοί λόγοι που συνδαύλισαν τότε τα πάθη στις δύο κοινότητες».
Γράφει, ακόμα, ο Σαραντάκος:
Ανάμεσα στις χιλιάδες Εβραίους που έφυγαν, αν και όχι αμέσως αλλά λίγα χρόνια αργότερα, ήταν και η οικογένεια του μετέπειτα σημαντικού γαλλόφωνου λογοτέχνη Αλμπέρ Κοέν.
Αφήνωντας να εννοηθεί ότι έφυγαν από το φοβερό «πογκρόμ». Αλλά η Ιουδαίκή Εγκυλοπαίδεια, έκδοση 1901 γράφει:
«In the seventeenth century there were 500 Jewish families at Corfu, and in the eighteenth 1,171 Jews, according to the statistics of the governor Grimani»
(1170 στην καταμέτρηση του 18ου αιώνα. Ήταν πολύ πάνω από 5,000 το 1891 άραγε;)
Και συνεχίζουν:
«The population in 1901 numbered 5,000 Jews in a total of 25,000 inhabitants. On account of adverse business conditions many of the Jews are now (1901) emigrating to Egypt».
Για «adverse business conditions» γράφει εδώ ότι έφυγαν η ορίτζιναλ Ιουδαϊκή Εγκυκλοπαίδεια. Για το τι γράφει η δεύτερη έκδοση, 100 χρόνια μετά, θα μας ενημερώσει ελπίζω ο Νίκος.
Και δυο τρείς ακόμα πτυχές της ιστορίας της Κέρκυρας και των εβραίων της που «κάπως σα μυστικό» δεν αναφέρθηκαν από κανένα εδώ:
α) Με την ενσωμάτωση της Κέρκυρας στην Ελλάδα, οι Εβραίοι απέκτησαν πολιτικά δικαιώματα και ισονομία –την οποία δεν είχαν επί αποικιοκρατίας. Κάμποσοι έγιναν δημοτικοί σύμβουλοι, υπήρξε δε και ένας δήμαρχος αν δεν απατώμαι.
β) Περί τους 120-200 εβραίους έσωσαν Κερκυραϊκές οικογένειες στην Κατοχή κρύβοντας τους.
γ) Μεταπολεμικά, ναι μεν ο γερμανοτσολιάς δεξιόμουτρο δήμαρχος επανεκλέγει (μήπως στην Ελλάδα του εμφυλίου είχαν χειρότερη μοίρα αλλού οι μεγαλόσχημοι γερμανόφιλοι, μαυραγορίτες και λαδέμποροι;) αλλά στην Κέρκυρα επίσης βγήκε την δεκαετία του ’60 εβραίος δήμαρχος, αν δεν κάνω λάθος, καθώς και η πρώτη γυναίκα δήμαρχος στην Ελλάδα.
sarant said
Ευχαριστώ για τα σχόλια.
Νεοτιπού, είχα σκεφτεί να το γράψω, για την ομοιότητα με το Σέξπιρ εννοώ, αλλά μου ξέφυγε, σ’ ευχαριστώ για τη συμπλήρωση.
Ακίνδυνε, σ’ ευχαριστώ για το εύρημα. Καλό ψαχτήρι έχει το ΕΚΕΒΙ για τα λογοτεχνικά περιοδικά που έχει σκανάρει (Λέξη, Νέα Εστία, Δέντρο, Περίπλους και μερικά ακόμα)
Δύτης των νιπτήρων said
Νίκο, ο τίτλος του Παπαδιαμάντη πώς ερμηνεύεται;
sarant said
Bfo, καλώς ήρθες στο ιστολόγιο.
Τα του Μπουκανιέρου θα τα απαντήσει αν θέλει εκείνος.
Το ότι η πρώτη έκδοση της Ιουδαϊκής Εγκυκλοπαίδειας έχει πιο συγκρατημένες διατυπώσεις μπορεί να οφείλεται σε μια σειρά παράγοντες. Ωστόσο, να μου επιτρέψεις να παρατηρήσω ότι δεν χρειαζόταν να επιδοθείς σε δημιουργική λογιστική για να βρεις πόσοι εβραίοι έφυγαν από την Κέρκυρα μετά το πογκρόμ. Η ίδια η πηγή που τόσο εμπιστεύεσαι γράφει καθαρά «…against the Jews. Most of the latter were obliged to leave the place in order to escape a massacre». Οι περισσότεροι αναγκάστηκαν να φύγουν για να γλιτώσουν από σφαγή.
Επίσης, με κατηγορείς ότι υπονοώ πως η οικογένεια του Αλμπέρ Κοέν έφυγε εξαιτίας του πογκρόμ, ενώ κατ’ εσέ τέτοιο πράγμα δεν ισχύει. Ειδικός αλμπερκοενολόγος δεν είμαι, αλλά βρίσκω στο βιβλίο Albert Cohen: dissonant voices του Abecassis, μια υποσημείωση για το πογκρόμ της Κέρκυρας το 1891 which precipitated the decline of the Jewish community there and resulted in the emigration of the Coen family in 1895. See Valbert, Albert Cohen: Le Seigneur, 29 and Blot, Albert Cohen, 17-23.
Ωστόσο, δεν επιμένω για τους Κοέν. Μου κάνει όμως εντύπωση η σπουδή να διαχωρίσεις το πογκρόμ από τη μαζική αναχώρηση των εβραίων από την Κέρκυρα, να την αποδώσεις σε άλλους λόγους. Φαντάζομαι τα ίδια θα λέει κι ένας Τούρκος εθνικιστής, ότι ο μαρασμός της ελληνικής μειονότητας στην Πόλη δεν οφείλεται στο πογκρόμ του 1955, αφού ελάχιστοι φύγαν μέσα στους επόμενους 12 μήνες κι ότι ένας Πολίτης που έφυγε το 1963 το διάλεξε αποκλειστικά για οικονομικούς λόγους.
Έκπληξη επίσης μου κάνει ότι υπογραμμίζεις το αυτονόητο, ότι στο ελληνικό κράτος οι εβραίοι είχαν πλήρη πολιτικά δικαιώματα. Ότι σώθηκαν 120-200 εβραίοι από κερκυραϊκές οικογένειες είναι σωστό, αλλά το ποσοστό απώλειας (πάνω από 90%) νομίζω ότι είναι το μεγαλύτερο στην Ελλάδα, πλην Θεσσαλονίκης, ίσως και από τα μεγαλύτερα στην Ευρώπη. Μπορεί βέβαια να εξηγείται από το ότι ένα νησί περιορίζει τις δυνατότητες διαφυγής.
Αλλά εδώ δεν δικάζουμε τους Κερκυραίους, ακριβώς τα ίδια θα μπορούσαν να γίνουν και αλλού. Μην το παίρνεις τοπικιστικά.
sarant said
Δύτη (11), πολύ καλή ερώτηση. Νομίζω χρησιμοποιείται για να περιγράψει πώς αλληλοσυγκρούονται μέσα στο μυαλό του Λ. Παπαδιονύση οι σκέψεις, όταν αμφισβητούνται οι βεβαιότητες που είχε:
Και εν ακαρεί, πλείσται αντιφατικαί ιδέαι, ασυνάρτητοι, συγκρουόμεναι, μαχόμεναι προς αλλήλας, συνέρρευσαν εις τον εγκέφαλόν του.
Δύτης των νιπτήρων said
Οπότε «αντίκτυπος» από τον κτύπο των κυμάτων, ας πούμε· υπάρχει αυτή η σημασία θησαυρισμένη αλλού, άραγε;
gbaloglou said
Στρατός και πυροβόλα, βροντά και το Σινά
και τρέχουν οι Εβραίοι και παίρνουν τα βουνά.
Προφητικον!
Stazybο Hοrn said
akindyne, σε ψάχνω, αν έχεις χρόνο…
Μπουκανιέρος said
#bfo
Νομίζω ότι η αντίδρασή σου δείχνει τι θα πει «ένοχο μυστικό». Άλλωστε στήνεις και ολόκληρη θεωρία γύρω από την προστασία τέτοιων μυστικών με όσα λες περί «διαχείρισης της ενοχής», πίσω από τις δήθεν αριστερές και δήθεν πατριωτικές σάλτσες.
Κι όταν δεν μπορούμε να το κρύψουμε τρέχουμε να το κουκουλώσουμε – ή να το αρνηθούμε.
Λες, αν δεν κάνω λάθος, ότι τελικά δεν υπήρξε πογκρόμ, ότι ήταν εκλογική πλεκτάνη ή δεν ξέρω τι, ότι δεν σκοτώθηκαν και τόσοι πολλοί, ή ίσως δεν σκοτώθηκε κανένας, ότι δεν έφυγαν οι μισοί Εβραίοι του νησιού λόγω του πογκρόμ, κλπ.
Τι να πω, μπράβο σου.
Άλλοι «πατριώτες», με διαφορετική ατζέντα από σένα αλλά με τρόπο ανάλογο με το δικό σου, προσπαθούν να μας πείσουν ότι το Άουσβιτς δεν ήταν αυτό που νομίζουμε.
Δεν σκοπεύω να συζητήσω μαζί σου λεπτομέρειες. Μάθε πάντως ότι δεν υπήρξε εβραίος δήμαρχος τη δεκαετία του 60. Ο Σπύρος ο Ραθ, δήμαρχος τότε με την Ένωση Κέντρου (και ξανά το 1974) ήταν πρώην Καθολικός. Σε μπερδεύει το όνομα – κάτι τύποι σαν και σένα, άμα δουν κάποιο περίεργο όνομα αμέσως ψάχνουν για Εβραίους.
Και γιατί ήταν πρώην Καθολικός; Γιατί μετά την Απελευθέρωση όλοι οι Καθολικοί της Κέρκυρας (πλην των Μαλτέζων) θεωρήθηκαν «Ιταλοί» και διώχτηκαν στην Ιταλία. Όσοι όμως δέχτηκαν να γίνουν ΧΟ σταμάτησαν να είναι Ιταλοί και μπόρεσαν να μείνουν.
Τρέχα τώρα, ψάξε στο διαδίκτυο να μάθεις και γι’ αυτό το «μυστικό» – και μετά έλα να μας το δικιολογήσεις με κάποια συνωμοσία του Πάπα, της ΕΟΚ, της ΕΕ, του Σόρος κλπ.
ΥΓ Φινκελστάιν – κι όχι βέβαια Φιλκενστάιν.
π2 said
Κι εμένα εκεί πήγε το μυαλό μου αρχικά, αλλά δεν βγάζει νόημα η επίκληση του Φίνκελστάιν (Nickel επιτρέποντος τους δύο τόνους :P) ως συμμετέχοντος σε κατασκευή μη υπαρκτών θυμάτων -το αντίθετο θα έλεγα.
Άρχισα να ψάχνω μήπως βρω κανέναν Φίλκενστάιν, αλλά ο μόνος σχετικός Φίλκενστάιν που βρήκα είναι… ο Φίνκελστάιν, τον οποίο τον γράφει με τον ίδιο λανθασμένο τρόπο ο Τριάντης και κάποια περίεργα διαδικτυακά στέκια. Μύλος.
sarant said
Πιδύε, κατά έναν τρόπο βγάζει νόημα.
Η γνωστή βιομηχανία του Ολοκαυτώματος, μας λέει ο bfo, την οποία κατάγγειλε ο Φινκελστάιν, θα ανοίξει παράρτημα (βιοτεχνία) στην Κέρκυρα. Μόνο που ο Φινκελστάιν δεν αρνείται ότι υπήρξε Ολοκαύτωμα: καταδικάζει την εκμετάλλευση από το σημερινό κράτος του Ισραήλ -και ν’ αγιάσει το στόμα του (του Φινκ.)
Ενώ ο bfo μάλλον αρνείται ότι έγινε τίποτα στην Κέρκυρα το 1891 -κάτι φασαρίες για τις εκλογές, λέει, ήταν.
π2 said
Σωστά, Νίκο. Εγώ νόμισα ότι ο Φίνκελστάιν / Φίλκενστάιν αναφερόταν με αρνητική χροιά, ως εκπρόσωπος της «βιομηχανίας». Αλλά έτσι όπως το λες βγάζει νόημα. Οπότε ο Φίλκενστάιν είναι ο Φίνκελστάιν à la Τριάντης -κάνει και ωραίο γλωσσοδέτη.
Μπουκανιέρος said
Εντάξει bfo, δεν σκέφτηκα αμέσως ποιος είσαι.
Το ξέρω βέβαια, ξέρω και τι σημαίνει το bfo, κάπου μέσα μου όμως ακόμα δεν μπορώ να χωνέψω τη στάση σου.
Τουλάχιστον εσύ ξέρεις ότι τον Φινκελστάιν πολλοί τον έμαθαν χάρι σε μένα.
Ισχύει πάντως ότι δε θέλω να κουβεντιάσουμε.
cf_com said
Χθές το βράδυ ξενύχτησα διαβάζοντας το εξαιρετικό βιβλίο του Γ Μαργαρίτη που δανείστηκα από την Δημοτική Βιβλιοθήκη της Κέρκυρας.
Θα ομολογήσω ότι το γεγονός του πογκρόμ του 1891 δε το γνώριζα και με αυτή την άφορμή βρέθηκα στο ιστολόγιό σας.
Πραγματικά υπέροχη δουλειά. Θα σας παρακολουθώ.
Πάνω στο θέμα θα ήθελα να πω ότι οι συμπατριώτες μου Κερκυραίοι δεν πρέπει να παίρνουν προσωπικά τη συγκεκριμένη αναφορά. Μην ψάχνουμε για χαλκευμένες ιστορίες και ψεύτικους αριθμούς που λίγο έχουν σημασία. Το γεγονός υπάρχει και πρέπει να διδαχθούμε από αυτό. Η παραπάνω κουβέντα μου θύμισε λίγο την ιστορία με τους νεκρούς του Πολυτεχνείου (άλλο θέμα αυτό αλλά επίκαιρο και πάλι).
Ευχαριστώ για τη φιλοξενία.
sarant said
Αγαπητέ cf_com, καλώς ήρθατε και σας ευχαριστώ για τα καλά λόγια.
Μπουκανιέρε, ξέχασα να σε ρωτήσω κάτι: στο #5 λες ότι οι συγγενείς του δημάρχου κινήθηκαν δικαστικά (πράγμα που το είχα ακούσει κι εγώ) και ότι ο Μπούτος συμβιβάστηκε. Πώς συμβιβάστηκε; Έκανε καμιά δήλωση; Δεν φαντάζομαι να άλλαξε το βιβλίο του.
Q said
“Εντάξει bfo, δεν σκέφτηκα αμέσως ποιος είσαι.”
Εμείς οι αμύητοι, έχουμε ελπίδα να μάθουμε?
bfo said
Ωστόσο, δεν επιμένω για τους Κοέν. Μου κάνει όμως εντύπωση η σπουδή να διαχωρίσεις το πογκρόμ από τη μαζική αναχώρηση των εβραίων από την Κέρκυρα, να την αποδώσεις σε άλλους λόγους. Φαντάζομαι τα ίδια θα λέει κι ένας Τούρκος εθνικιστής, ότι ο μαρασμός της ελληνικής μειονότητας στην Πόλη δεν οφείλεται στο πογκρόμ του 1955, αφού ελάχιστοι φύγαν μέσα στους επόμενους 12 μήνες κι ότι ένας Πολίτης που έφυγε το 1963 το διάλεξε αποκλειστικά για οικονομικούς λόγους.
Τα περί οικονομικών λόγων από την Ιουδαϊκή Εγκλυκλοπαίδεια, όχι από εμένα.
Αν το έλεγαν οι εγκυκλοπαίδειες των Ελλήνων (της Πόλης ή αλλαχού) θα το δεχόμουν.
Και βέβαια άλλο το «precipitated the decline of the Jewish community there and resulted in the emigration of the Coen family in 1895» και άλλο το διώχθηκαν άμεσα από το πογκρόμ.
Έκπληξη επίσης μου κάνει ότι υπογραμμίζεις το αυτονόητο, ότι στο ελληνικό κράτος οι εβραίοι είχαν πλήρη πολιτικά δικαιώματα.
Καθόλου αυτονόητο, ούτε για την εποχή.
Ότι σώθηκαν 120-200 εβραίοι από κερκυραϊκές οικογένειες είναι σωστό, αλλά το ποσοστό απώλειας (πάνω από 90%) νομίζω ότι είναι το μεγαλύτερο στην Ελλάδα, πλην Θεσσαλονίκης, ίσως και από τα μεγαλύτερα στην Ευρώπη. Μπορεί βέβαια να εξηγείται από το ότι ένα νησί περιορίζει τις δυνατότητες διαφυγής.
Ένα νησί, επιπροσθέτως, στο οποίο ήδη ζούσαν επί κατοχή για 3 χρόνια ―δεν έχεις τις ίδιες δυνατότητες να αντιδράσεις όταν βρεθείς προ εκπλήξεως.
Stazybο Hοrn said
Αφού είναι γνωστό ότι φταίνε για όλα…
Κορνήλιος said
κι ὁ Σουρῆς ἐπίσης εἶχε γράψει:
«Καὶ τοὺς προμάχους γύρω σου νὰ ἔχῃς τῆς Πατρίδος
κι ὄχι Ἑβραίους βρωμεροὺς στὸ γένος καὶ στὸ εἶδος»
bfo said
@Bukanieros
Νομίζω ότι η αντίδρασή σου δείχνει τι θα πει “ένοχο μυστικό”. Άλλωστε στήνεις και ολόκληρη θεωρία γύρω από την προστασία τέτοιων μυστικών με όσα λες περί “διαχείρισης της ενοχής”, πίσω από τις δήθεν αριστερές και δήθεν πατριωτικές σάλτσες.
Πρώτη φορά ακούς περί «διαχείρισης της ενοχής»; Ή μάλλον ανάποδα: αυτά, δεν τα έχεις δεί ποτέ να *συμβαίνουν*;
Ισχύει ότι τα ίδια διαπραγματεύονται οι πλέον ακριβοπληρωμένοι πανεπιστημιακοί, σύμβουλοι think tank κλπ με προγραμματικό τρόπο;
Πάντως το όλο στήσιμο της δήθεν «αποκάλυψης» (και δεκάδων αντίστοιχων) είναι απόδοση «συλλογικής ενοχής», ένα είδος «προπατορικής αμαρτίας των εθνών».
Του στυλ: οι Κερκυραίοι/Έλληνες/κλπ κάναν αυτά, τα κρύβουν επιμελώς, δεν μας τα λεν στην επίσημη ιστορία, όλοι συνένοχοι, έτσι είναι οι φασίστες οι έλληνες, κλπ κλπ.
Το ότι γράφεις για «ένοχο μυστικό» με επιβεβαιώνει, νομίζω. Τι ενοχή είναι αυτή; Κληρονομική συλλογική ενοχή;
Λες, αν δεν κάνω λάθος, ότι τελικά δεν υπήρξε πογκρόμ, ότι ήταν εκλογική πλεκτάνη ή δεν ξέρω τι, ότι δεν σκοτώθηκαν και τόσοι πολλοί, ή ίσως δεν σκοτώθηκε κανένας, ότι δεν έφυγαν οι μισοί Εβραίοι του νησιού λόγω του πογκρόμ, κλπ. Τι να πω, μπράβο σου.
Λέω ότι στήθηκε μια προεκλογική σκευωρία για να αποκλειστούν οι Εβραίοι. [Αυτό το λένε και οι πηγές της εποχής, και η Ιουδ. Εγκυκ.]
Λέω ότι υπήρξε σύγκρουση ανάμεσα στις δυο κοινότητες ―με πλειοψηφία βέβαια τους χριστιανούς που επικρατούσαν στο νησί. [Αυτό το λένε και οι πηγές της εποχής, και η Ιουδ. Εγκυκ.]
Λέω ότι το αν υπήρχαν νεκροί είναι άγνωστο. [Οι πηγές της εποχής (ακόμα και οι Ιουδαϊκές) δεν κάνουν ιδιαίτερο λόγο, η Λιάτα δεν αναφέρει συγκεκριμένα παρά ότι μπορεί κάποιοι να πέθαναν λόγω του αποκλεισμού, και ο Μαργαρίτης λέει για φήμες. Έχεις εσύ άλλα στοιχεία;]
Λέω ότι για το τι είναι «πογκρόμ» καλύτερα να ελέγξουμε την ιστορική σημασία της λέξης, αντί να το αποδίδουμε εδώ και εκεί. Αλλιώς είναι σαν κάτι τύπους που βαφτίζουν και τον μπάτσο που τους έκοψε κλήση για διπλοπαρκάρισμα «φασίστα». Ότι ούτε η Ιουδ. Εγκυκλοπαίδεια π.χ. το βάφτίζει «πογκρόμ».
Λέω ότι αν έφυγαν οι μισοί εβραίοι λόγω του πογκρόμ θέλουμε στοιχεία. Ειδικά, όταν 10 χρόνια μετά αναφέρεται ο ίδιος πάνω κάτω αριθμός εβραίων ως κάτοικοι του νησιού και η εγκυκλοπαίδεια γράφει ότι έφευγαν τότε λόγω κακών οικονομικών/επιχειρηματικών προοπτικών. Όταν και ο Κοέν ―που αναφέρεται ως παράδειγμα― έφυγε λέει 4 χρόνια μετά τα γεγονότα.
Εσύ λες τα αντίθετα με βάση στοιχεία που αγνοούμε, ή επειδή θεωρείς ιδεολογικά αναπόφευκτο να έχουν συμβεί ακριβώς έτσι όλα αυτά; («Δεν μπορεί παρά να το έκαναν οι σκατο-έλληνες/χριστιανοί/κερκυραίοι»).
Δεν σκοπεύω να συζητήσω μαζί σου λεπτομέρειες. Μάθε πάντως ότι δεν υπήρξε εβραίος δήμαρχος τη δεκαετία του 60. Ο Σπύρος ο Ραθ, δήμαρχος τότε με την Ένωση Κέντρου (και ξανά το 1974) ήταν πρώην Καθολικός. Σε μπερδεύει το όνομα – κάτι τύποι σαν και σένα, άμα δουν κάποιο περίεργο όνομα αμέσως ψάχνουν για Εβραίους.
Βλέπω δεν χάνεις ευκαιρία να με κατηγορήσεις για αντισημίτη και ναζιστή («τύποι σαν εσένα» κλπ). Είναι αυτό ήθος διαλόγου;
Πάντως, αν ο συγκεκριμένος δεν ήταν (έγραψα: «αν δεν κάνω λάθος»), το όνομα είναι παραδοσιακά και εβραϊκό:
«Rath» Name Meaning and History
German and Jewish (Ashkenazic): descriptive epithet for a wise person or counselor, from Middle High German rat ‘counsel’, ‘advice’, German Rat ‘counsel’, ‘advice’, also ‘stock’, ‘supply’.
Και γιατί ήταν πρώην Καθολικός; Γιατί μετά την Απελευθέρωση όλοι οι Καθολικοί της Κέρκυρας (πλην των Μαλτέζων) θεωρήθηκαν “Ιταλοί” και διώχτηκαν στην Ιταλία. Όσοι όμως δέχτηκαν να γίνουν ΧΟ σταμάτησαν να είναι Ιταλοί και μπόρεσαν να μείνουν. Τρέχα τώρα, ψάξε στο διαδίκτυο να μάθεις και γι’ αυτό το “μυστικό” – και μετά έλα να μας το δικιολογήσεις με κάποια συνωμοσία του Πάπα, της ΕΟΚ, της ΕΕ, του Σόρος κλπ.
Τα περί «μυστικού» εσύ τα έγραψες.
ΥΓ Φινκελστάιν – κι όχι βέβαια Φιλκενστάιν.
Βαθιά η παρατήρηση σου. Μακάρι και άλλοι, βέβαια, να μπέρδευαν μόνο το «ν» με το «λ».
= = = = = =
Και μερικά από ένα φίλο, ειπωμένα για το θέμα αλλαχού:
[Τα έσβησα διότι θεωρώ εντελώς αντιδεοντολογικό να μεταφέρονται αποσπάσματα από συζήτηση σε κλειστή λίστα – Ν.Σ.]
Δύτης των νιπτήρων said
Ήθελε και το Νόμπελ…
sarant said
Κορνήλιε, πολύ πιθανό να το είχε γράψει αυτό (νομίζω προς τον βασιλιά απευθύνεται). Η εποχή είχε τέτοιες προκαταλήψεις. Και ο Παπαδιαμάντης έχει γράψει ένα αντισημιτικό διήγημα, δεν σου λέω όμως ποιο είναι, να το βρεις μόνος σου 🙂
Και ο Ροΐδης στην Πάπισσα έχει κάμποσα αντισημιτικά. Του Παπαδιαμάντη είναι λαϊκός αντισημιτισμός, του Ροΐδη δυτικοευρωπαϊκός.
sarant said
Δύτη, μέχρι το 1930 είχαν προταθεί άλλοι κι άλλοι για το Νόμπελ. Δεν θα το πιστέψεις, αλλά ακόμα και για τον Σωτήρη Σκίπη είχε γραφτεί ότι μπορεί να προταθεί.
sarant said
bfo, κάτι συμβαίνει με τα μηνύματά σου και τα πιάνει η σπαμοπαγίδα. Και το πρώτο το είχε πιάσει και τα δύο τελευταία τα έπιασε για πολλή ώρα διότι δεν τα είδα αμέσως. Συγνώμη.
Θα σε παρακαλέσω θερμότατα να μην μεταφέρεις άλλη φορά εδώ υλικό από συζητήσεις σε άλλα ιντερνετικά φόρουμ και λίστες εφόσον δεν είναι δυνατόν οι επισκέπτες του ιστολογίου να δουν ολόκληρη τη συζήτηση. Μεταφέρεις απόσπασμα απ’ αυτό που έγραψε ένας φίλος σου σε μια κλειστή λίστα, που αναφέρεται και ονομαστικά σε μένα, ξεκομμένο από την υπόλοιπη συζήτηση, αυτό είναι εντελώς απαράδεκτο. Μην το ξανακάνεις! Κι αυτό θα το σβήσω.
bfo said
Θα σε παρακαλέσω θερμότατα να μην μεταφέρεις άλλη φορά εδώ υλικό από συζητήσεις σε άλλα ιντερνετικά φόρουμ και λίστες εφόσον δεν είναι δυνατόν οι επισκέπτες του ιστολογίου να δουν ολόκληρη τη συζήτηση. Μεταφέρεις απόσπασμα απ’ αυτό που έγραψε ένας φίλος σου σε μια κλειστή λίστα, που αναφέρεται και ονομαστικά σε μένα, ξεκομμένο από την υπόλοιπη συζήτηση, αυτό είναι εντελώς απαράδεκτο. Μην το ξανακάνεις! Κι αυτό θα το σβήσω.
Δεκτόν.
Έχω πάντως την πάγια άδεια του αποστολέα των μυνημάτων να τα δημοσιεύω.
bfo said
@Bukanieros
τώρα πρόσεξα και αυτό:
Εντάξει bfo, δεν σκέφτηκα αμέσως ποιος είσαι. Το ξέρω βέβαια, ξέρω και τι σημαίνει το bfo, κάπου μέσα μου όμως ακόμα δεν μπορώ να χωνέψω τη στάση σου. Τουλάχιστον εσύ ξέρεις ότι τον Φινκελστάιν πολλοί τον έμαθαν χάρι σε μένα.
Ισχύει πάντως ότι δε θέλω να κουβεντιάσουμε.
Γιατί, όμως; Δεν τίθεται θέμα πάντως να «μαλώσουμε».
Συζητάω πάντα σε λογικά πλαίσια, και γνωρίζω ότι και εσύ κάνεις το ίδιο.
Με την ευκαιρία, ορίστε ένα απόσπασμα από ένα γάλλο συγγραφέα που παρακολουθώ χρόνια τώρα:
Cela fait quarante ans que la gauche intellectuelle lutte contre le fascisme. Cétait en 1930 quil fallait le faire. Un vieux lion borgne vient enfin meubler son attente. Cest le désert des Tartarins.
Quest-ce quêtre de gauche aujourdhui ? Cest proclamer haut et fort que lon aime les nègres, les pédés, les juifs. Cest proclamer que lon combat le fascisme de toutes ses forces. Ce qui pourrait être une inoffensive monomanie, telle celle dun héros houellebecquien , ne sarrête cependant pas là. Permettez-moi une blague suisse : on dit que dans tout Suisse, il y a un flic qui sommeille. Chez les Vaudois, il est réveillé. Cest la même chose pour la gauche intellectuelle, chez elle, le flic ne dort jamais. Dzerjinski, quand tu nous tiens ! Léniniste un jour, léniniste toujours.
Vous navez pas la carte bleue, cela cache quelque chose. De même, si vous ne proclamez pas que vous aimez les nègres, les juifs, les pédés, cela cache quelque chose. Cest que vous les haïssez. Vous êtes pour le moins un fasciste, un raciste, un antisémite. Vous navez pas, contrairement à Mlle Béart, lâme assez propre.
Ma position sur cette question est très nette : M. Le Pen est un détail. M. Le Pen est infime. La gauche intellectuelle est infâme. Il faut écraser linfâme.
Νομίζω χτυπάει στην καρδιά του ζητήματος.
Αυτό λέω και εγώ, με άλλα λόγια.
Αν υπάρχει πρόβλημα με τα γαλλικά, ορίστε εδώ σε αγγλική μετάφραση [από «The Intellectual left has been» έως «must be squashed.»]:
http://pagesperso-orange.fr/leuven/smog.htm
Σκύλος της Β. Κ. said
Νικοδέσποτα,
έλεγξα το απόσπασμα του Μαργαρίτη από το δικό μου αντίτυπο και το βρίσκω ακριβές.
Το τραγικό της ιστορίας (και πολλών άλλων τέτοιων) είναι ότι οι εβραίοι λιντσάρονται επειδή υποτίθεται πίνουν αίμα αθώων χριστιανορθόδων παρθένων, τη στιγμή που η κατάλληλη για εβραίους τροφή Kosher σημαίνει (μεταξύ άλλων) ακριβώς να μην έχει καθόλου αίμα, να έχει στραγγίξει απόλυτα!
bfo said
Να προσθέσω κάτι: το ειδεχθές του εγγλήματος (το οποίο κάλλιστα μπορεί να έγινε από Χριστιανούς).
Δηλαδή ότι δεν ξεκινήσαμε με μια απλή δολοφονία: πέρα του νεαρού της ηλικίας «Το πτώμα ήταν ****άγρια κακοποιημένο****, ****στραγγισμένο από το αίμα του***** (!!!!!), κλεισμένο μέσα σε σάκο μαζί με πίτουρα και χορτάρια».
Εκείνη την εποχή δεν είχανε τηλεόραση, να βρίζουν όλοι το Δουρή από τηλεοράσεως και να τελειώσει εκεί το θέμα.
Εκείνη την εποχή είχαν κουτσομπολιό στις πλατείες, άμεση επαφή γειτόνωνε, φήμες. Είχανε και εκλογές και κάποιοι επιτήδειοι το εκμεταλλεύτηκαν και απέδωσαν το φόνο στους εβραίους. Με αποτέλεσμα τα περιστατικά του 1891.
Έχετε δεί πόσος κόσμος μαζεύεται σε μια κοινότητα ενάντια σε έναν θεωρούμενο στυγερό δολοφόνο; Και απειλεί με προπυλακισμό, λιντσάρισμα, κλπ κλπ; Όχι έναν αιώνα πριν: σήμερα.
Αλλά ξέχασε κανείς να προσθέσει ότι σε εκλογικές συρράξεις της εποχής στην Αθήνα και αλλαχού είχαμε περισσότερα θύματα μεταξύ ελλήνων από όσα είχαμε στο «πογκρόμ».
Εδώ είχαμε δεκάδες θύματα και τραυματίες στα Ευαγγελικά και τα Ορεστειακά (δηλαδή σε λίγο πολύ γελοίες συρράξεις για το γλωσσικό ζήτημα), λίγα χρόνια μετά.
Τα να αποδώσει κανείς λοιπόν την όλη υπόθεση σε ένα είδος πάγιας φασιστικής φύσης της κερκυραϊκής (ή της ελληνικής) κοινωνίας, και την δήθεν αποκρυψή της σε «ένοχο μυστικό» και «προπατορικό αμάρτημα» είναι τουλάχιστον αφελές.
Υπάρχουν κοινότητες και έχουν σχέσεις ―άλλοτε ειρηνικές, ιστορικές, πολιτισμικές, κλπ. Άλλοτε πολεμικές.
Το θέμα είναι η αναζήτηση των αιτιών ―όχι η βολική καταφυγή σε στερεότυπα σύγχρονα (ο «άλλος», «ρατσισμός» και απάνω τούρλα).
Αλλιώς μένει μόνο η «ενοχή» και το θέμα παραμένει ανεξήγητο (ή εκείνοι που τα έπραξαν ήταν υπάνθρωποι, καθυστερημένοι, κλπ.). Απομένει επίσης μια σειρά κενές ιστορικές αναφορές για να τις γεμίσουμε με το σύγχρονο ιδεολογικό περιεχόμενο: «πογκρομ των Κερκυραίων κατα των Εβραίων», «των Θεσσαλονικιών κατα των Εβραίων», «των Εβραίων της Χίου κατα των Χιωτών», «των Εβραίων της Νάουσας κατα των Ελλήνων», κλπ κλπ.
Δύτης των νιπτήρων said
Bfo, όσο νάναι υπάρχει μια διαφορά μεταξύ του «κόσμου που επιτίθεται σε έναν στυγερό δολοφόνο» ή ομάδων που σφάζονται μεταξύ τους για τα εκλογικά, αφενός, και της συλλογικής επίθεσης σε μια κοινότητα βάσει της συλλογικής ευθύνης. Πογκρόμ των Σαλονικιών κατά των Εβραίων, απ’ όσο ξέρω, είχαμε μόνο το 1934 (;) με τα επεισόδια Κάμπελ.
Αν θες μια πιο «ιστορική» προσέγγιση (χωρίς «άλλους» ή «ρατσισμούς»), σκέφτομαι ότι η λαϊκή αντίδραση αντικατοπτρίζει κάπως την κρατική πολιτική. Η Κέρκυρα ακολούθησε έκουσα-άκουσα τη βενετσιάνικη-ευρωπαϊκή παράδοση των (όχι ακριβώς γκέτο αλλά) συμπαγών εβραϊκών συνοικιών και του επίσημου αντισημιτισμού του κράτους (του βενετικού εννοώ). Για τα της Θεσσαλονίκης, υπάρχει το σημαντικότατο στοιχείο της αντίθεσης της εβραικής κοινότητας στην ένωση (θες προσάρτηση, θες απελευθε΄ρωση) της πόλης με την Ελλάδα και του βενιζελικού αντισημιτισμού.
Τα περί ενοχής, από την άλλη, δεν αφορούν κάποια μυστηριώδη «συλλογική ενοχή» αλλά πολύ απλά το γεγονός ότι κάποιοι καρπώθηκαν περιουσίες των Εβραίων στην κατοχή και οι απόγονοί τους έχτισαν καριέρες και πλούτο πάνω σ’ αυτές. Για τη Θεσσαλονίκη αυτό είναι βεβαιωμένο· για την Κέρκυρα, παρότι έζησα εκεί τέσσερα χρόνια, δεν μπορώ να πω. Το υποπτεύομαι όμως.
ppan said
Νομίζω ότι η λέξη πογκρομ είναι η κατάλληλη εδώ, εννοώ στα επεισόδια στην Κέρκυρα. Ας μας φωτίσουν και οι ρωσσομαθείς αλλά νομίζω ότι σημαίνει ακριβώς τα βίαια επεισόδια εις βάρος μειονοτήτων.
Επίχαρμος Μπαρμπουτιώτης said
1. Πογκρομ γενικά από όσα γνωρίζω χαρακτηριζουμε τις οργανωμένες επιθέσεις σε μειονοτικές εθνοτικά, φυλετικά ή θρησκευτικά ομάδες με δολοφονίες μελών τους, δολιοφθορά/καταστροφή των περιουσιών τους και των τόπων της συμβολικής τους ενοποίησης (εκκλησίες, γραφεία σωματείων κλπ). Συνήθως δε οι επιθέσεις αυτές υποκινούνται ή πάντως υποστηρίζονται από κρατικούς ή παρακρατικούς φορείς ισχύος. Αυτό διακρίνει το πογκρομ από τις αυθόρμητες και μη οργανωμένες επιθέσεις από μέλη της πλειονότητας κατά των μειονοτήτων ή από τις έριδες μεταξύ μειονοτήτων.
2. Γενικά (κι εδώ ο bfo έχει δίκιο)η κατάχρηση τέτοιων τενχικών όρων, με συγκεκριμένο περιεχόμενο και αυξημένο φορτίο απαξίας, όπως ο φασισμός, ο ρατσισμός κλπ, στην καθημερινή γλώσσα οδηγεί σε μείωση της ακρίβειάς τους αλλά και αραίωση της απαξιωτικής τους χροιάς. Έτσι με το να χαρακτηρίζουμε φασιστικό ο,τιδήποτε είναι απλώς αυταρχικό, αντιδημοκρατικό ή απλώς απεχθές κάνουμε τον φασισμό υπερβολικά οικείο (και άρα λιγότερο φρικτό) αλλά και υπερβολικά ευρύ.
3. Όμως, ο φίλος μας, σημαδεύοντας(ορθά, κατ’ εμέ)αυτούς που υποκαθιστούν την ερμηνεία της ιστορίας με την ηθική αποτίμηση των υποκειμένων της ιστορίας πυροβολεί και όσους αναζητούν τις αποσωπήσεις και τις μελανές σελίδες της ιστορίας. Σύμφωνοι, το ερμηνευτικό σχήμα ότι οι κερκυραίοι π.χ. ήταν εκ φύσεως φασίστες είναι γελοίο, αλλά η πραγματικότητα του διάχυτου αντισημιτισμού στην Ελλάδα (και ιδίως την προπολεμική)δεν είναι, θαρρώ, αμφισβητήσιμη. Μπορεί να μην έγιναν με την ακριβή έννοια του όρου πογκρομ, (ωραίο θέμα για ιστορική έρευνα) αλλά διώξεις (και με την ανοχή, αν μη τι άλλο) της πολιτείας και διακρίσεις κατά των εβραίων υπήρχαν.
Abravanel said
Κατ’αρχήν ευχαριστώ τόσο τον μεσιέ Σαραντάκο, όσο και τον Δρ.Δημήτρη εδώ και τον j95 γιατί αυτή την στιγμή είναι οι τρεις αναρτήσεις στο Διαδίκτυο με τα περισσότερα στοιχεία για το πογκρόμ της Κέρκυρας. Ειδικά αυτή του j95 αξίζει να την διαβάσει κάποιος γιατί αντιγράφει τον Πιερρόν που ελλείψει άλλου πιο ικανού, αποτελεί το καλύτερο βιβλίο για το θέμα.
Το πρόβλημα του ακριβή αριθμού των νεκρών το παλεύω και εγώ εδώ και καιρό – η ελληνική κυβέρνηση εκείνη την εποχή είχε επιβάλλει λογοκρισία στις ανταποκρίσεις αλλά και στην ιδιωτική επικοινωνία οπότε είναι δύσκολο να έχουμε ακριβή αριθμό, μιλάμε για 2 επιβεβαιωμένα στα οποία έχουμε στοιχεία και τουλάχιστον 1 νεκρό στρατιώτη από το πλήθος. Πιο πιθανό όμως η εκτίμηση της Encyclopedia Judaica να είναι συντηρητικές αφού για μια μέρα έχουμε δυο διαφορετικές ανταποκρίσεις για 17 νεκρούς και πιο πιθανόν να πλησιάζουμε τους 50 δολοφονηθέντες εβραίους και 2/3 στρατιώτες. Αυτές είναι οι αναφορές από τα διεθνή πρακτορεία της εποχής και έχω μια συλλογή από εφημερίδες που τα αναπαράγουν – επίσης γνωρίζουμε οτι ορισμένοι καταδικάσθηκαν σε ποινές φυλάκισης 12 ετών, δεν νομίζω οτι αυτό έγινε απλώς για βιαιοπραγίες, (να είμαι ειλικρινής υποψιάζομαι βέβαια οτι αυτές μπορεί να αφορούν τους φόνους των στρατιωτών από το κερκυραικό πλήθος αλλά δεν είμαι σίγουρος).
H κερκυραϊκή κοινωνία της εποχής είχε παράδοση στον αντισημιτισμό, ακριβώς λόγω της παράδοσης της καθολικής κατοχής – ενδεικτικό είναι το Σύνταγμα του 1852 της Γερουσίας των Ιονίων που απέκλειε τους εβραίους από την πολιτική ζωή. Η΄ οι ξεχωριστή εκλογική περιφέρεια το 1885 πολλά χρόνια πριν την Θεσσαλονίκη. Η΄οι κατηγορίες για εβραίους τοκογλύφους από «αγροτιστές». Η’ το άσβεστο και χωρίς όρια μίσος του Πολυλά που σόκαρε ακόμα και εκείνη την εποχή για την βιαιότητα του και προσωπικά πιστεύω δεν μπορούμε να παραβλέψουμε σήμερα.
Αυτό είναι ένα όμορφο κολπάκι για να εκλογικεύσεις το μίσος και την ενοχή. Δε φταίμε εμείς ή αν φταίμε έχουμε ελαφρυντικά ή είναι το προτσες της ιστορίας. Είναι γραμμένο στην κοινωνική μας συμπεριφορά να δημιουργούμε εχθρούς ώστε να ενισχύεται η συνεκτικότητα της ομάδας και να λειτουργούν ως βαλβίδες εκτόνωσης κοινωνικής πίεσης. Οι εβραίοι διαχρονικά αποτελούν έναν ιδανικό στόχο λόγω της εχθρότητας της Χριστιανικής πίστης απέναντι σε αυτούς που η ζωντανή παρουσία τους αποτελεί την αμφισβήτηση της ορθότητας της πίστης τους, συν οτι είναι και Christ-killers.
Abravanel said
Δυο μικρά διαμαντάκια:
1. Ασχετο με την ανάρτηση αλλά σχετικό με τον δοσιλογισμό στην Κέρκυρα:
rogerios said
Νομίζω ότι η ppan και ο Επίχαρμος Μπαρμπουτιώτης περιγράφουν σωστά την έννοια του πογκρόμ (οι ρωσομαθείς φαντάζομαι ότι θα το επιβεβαιώσουν, προσθέτοντας ίσως ότι η προφορά στα ρωσικά είναι «παγκρόμ»). Έχω την εντύπωση, πάντως, ότι τα πογκρόμ είναι κατά βάση έργο όχλου ή οργανωμένων ομάδων, υποκινούμενων, βεβαίως, πολύ συχνά από φορείς της εξουσίας, αλλά όχι επισήμως των κρατικών δυνάμεων (στρατιωτικών ή αστυνομικών). Για να το πω απλοϊκά, άλλο πογκρόμ άλλο Σοά.
Παρεμπ., να πω ότι το γαλλικό άρθρο της Βίκυ για το πογκρόμ μου φάνηκε, αν και σχετικά σύντομο, πιο ακριβές από το αγγλικό, που υιοθετεί μια πολύ διευρυμένη έννοια του όρου, παραθέτοντας κάθε μορφής δίωξη ή πολέμου κατά του Εβραϊκού έθνους. Για παράδειγμα, μου φαίνεται ιστορικά ανακριβές να περιλαμβάνεται σε άρθρο για τα πογκρόμ αναφορά στην αναμέτρηση Αντίοχου Επιφανούς και Μακκαβαίων. Εν προκειμένω, δεν υπάρχουν στην αρχή της σύγκρουσης βιαιοπραγίες ελληνικού πληθυσμού κατά του εβραϊκού: οι ταραχές στην Ιερουσαλήμ είναι ενδοεβραϊκές, δηλ. μεταξύ εξελληνισμένων (ή ελληνιζόντων) Εβραίων και υποστηρικτών της θρησκευτικής παράδοσης. Στη συνέχεια πρόκειται για καθαρά πολεμική αναμέτρηση, στην οποία άλλωστε ο Αντίοχος ηττάται. Αντιθέτως, οι ταραχές του + 38 στην Αλεξάνδρεια αποτελούν σαφώς πογκρόμ κατά της εβραϊκής κοινότητας.
bfo said
@Abravanel
«»»Το θέμα είναι η αναζήτηση των αιτιών ―όχι η βολική καταφυγή σε στερεότυπα σύγχρονα (ο “άλλος”, “ρατσισμός” και απάνω τούρλα)»»»
Αυτό είναι ένα όμορφο κολπάκι για να εκλογικεύσεις το μίσος και την ενοχή. Δε φταίμε εμείς ή αν φταίμε έχουμε ελαφρυντικά ή είναι το προτσες της ιστορίας.
Όχι: το «μίσος» και η «ενοχή» είναι όμορφα κολπάκια για να μετατρέψουμε την Ιστορία και την ιστορική έρευνα σε ψυχολογικό τσίρκο.
Ούτε συλλογική ενοχή υφίσταται (αυτός είναι ναζιστικός όρος), ούτε συλλογικό «μίσος». Το μίσος είναι ατομικό συναίσθημα. Ομάδες πληθυσμού έχουν συμφέροντα, ιστορικές διαμάχες, διαφορές κλπ, αλλά όχι «μίσος».
Είναι γραμμένο στην κοινωνική μας συμπεριφορά να δημιουργούμε εχθρούς ώστε να ενισχύεται η συνεκτικότητα της ομάδας και να λειτουργούν ως βαλβίδες εκτόνωσης κοινωνικής πίεσης.
Μόνο αυτό; Λόγοι, αίτια, αφορμές, αιτίες και αποτελέσματα δεν υπάρχουν στην Ιστορία; Είναι θέμα «κοινωνικής συμπεριφοράς» (να πάλι η ψυχολογία από την πίσω πόρτα).
Οι εβραίοι διαχρονικά αποτελούν έναν ιδανικό στόχο λόγω της εχθρότητας της Χριστιανικής πίστης απέναντι σε αυτούς που η ζωντανή παρουσία τους αποτελεί την αμφισβήτηση της ορθότητας της πίστης τους, συν οτι είναι και Christ-killers.
Αν δεν απατώμαι, και ο Χριστός εβραίος ήτανε.
Άσε που το Ολοκαύτωμα δεν έγινε από τίποτε πιστούς χριστιανούς: από τους ναζί έγινε, που ήτανε κατά της χριστιανικής εκκλησίας γενικώς.
Μπουκανιέρος said
Νίκο (23), για το τέλος της υπόθεσης Μπούτου θα σου πω ότι θυμάμαι (με επιφυλάξεις δηλ.)
Θυμάμαι ότι ο Μπούτος συμφώνησε να αλλάξει το όνομα του δημάρχου (στο μυθιστόρημα τον έλεγε «Κάλλα», που αλλάζει μόνο ένα γράμμα απ’ το πραγματικό) κι έκλεισε η υπόθεση. Αν άλλαξε κάτι άλλο στο βιβλίο ή αν έβαλε κάποια σημείωση, δεν το ξέρω.
Για τα προηγούμενα, έχω καλά βοηθήματα της μνήμης (ντοκουμέντα δηλ.).
Οι απόγονοι του Κόλλα έστειλαν εξώδικο όπου ζητούσαν να ανακαλέσει όσα έγραψε για τον Κόλλα, να δηλώσει ότι «σέβεται και τιμά το πρόσωπο και το έργο του» και «να κατονομάσει τους πληροφοριοδότες του, κοινούς συκοφάντες του Ποινικού Δικαίου». Αλλιώς, δήλωναν, θα έκαναν μήνυση για συκοφαντία ζητώντας 300 εκατομμύρια για ηθική βλάβη. Ο Μπούτος αρνήθηκε να ανακαλέσει κι έτσι έγινε η μήνυση κλπ.
Στο μεταξύ, το τοπικό περιοδικό EXIT προγραμμάτισε παρουσίαση του βιβλίου σε δημοτικό χώρο (εκεί όπου γίνονταν όλες οι παρουσιάσεις βιβλίων). Όταν έγινε η φασαρία, ο τότε Δήμαρχος Σαρλής (ΠΑΣΟΚ) ματαίωσε την εκδήλωση με τη δικιολογία ότι το βιβλίο «χωρίς κανένα στοιχείο, αμφισβητεί τον αναγνωρισμένο ιστορικό ρόλο προσώπων, όπως ο Δήμαρχος Σπυρίδων Κόλλας και της πόλης, η οποία διεκρίθη για την αυταπάρνηση και τον ηρωισμό της» κλπ.
Για όσους δεν έχουν διαβάσει το βιβλίο, δεν υπάρχει τίποτα το αντι-κερκυραϊκό, ούτε αμφισβητείται «η πόλη» συνολικά. Υπάρχει ο κακός δήμαρχος, υπάρχουν και οι καλοί αντιστασιακοί που σώζουν Εβραίους κλπ., όπως σε πολλά μυθιστορήματα με καλούς και κακούς (σα λογοτέχνημα δε λέει πολλά πράγματα, παρεπιπτόντως και κατά τη γνώμη μου).
Ακολούθησε πολεμική, όπου μεταξύ άλλων τοποθετήθηκαν εναντίον του Σαρλή το ΕΧΙΤ και η «Ενημέρωση» (πρωτοσέλιδος τίτλος: Η συνωμοσία της σιωπής»), ενώ πολλές εφημερίδες, οι περισσότερες ίσως, υποστήριξαν το Σαρλή κάτω απ’ το γενικό μοτίβο «επιτίθενται στην Κέρκυρα μας» κοκ.
Η συνηθισμένη ιστορία δηλ., όταν κατηγορούνται συγκεκριμένοι άνθρωποι για συγκεκριμένα πράγματα βγαίνουν και σου λένε ότι λες, π.χ. ότι όλοι οι Κερκυραίοι/Χριστιανοί/Έλληνες ήταν φασίστες, ώστε μετά να σε κατηγορήσουν αποπάνω και για μπάσταρδο, self-hated, ενοχικό, ενεργούμενο δεν ξέρω και γω ποιων δυνάμεων κλπ.
Το μυθιστόρημα είναι μυθιστόρημα βέβαια, δεν είχε καταγγελτικό χαραχτήρα, χρησιμοποιούσε την περίπτωση του Κόλλα πλάι στα δικά του μυθοπλαστικά, με έρωτες, μοιχείες, δράματα κοκ. Προφανώς δεν παρουσίαζε «ιστορικά τεκμήρια» (που του ζητούσαν οι άλλοι).
Με τη φασαρία που έγινε όμως βγήκαν και στοιχεία.
Ο Άνθης έγραψε άρθρο με τίτλο «Οι Εβραίοι του Άουσβιτς δεν ψηφίζουν» και, αλλού, ότι «η Κέρκυρα είναι η μόνη πόλη που ο κατοχικός της δήμαρχος ευλόγησε το έγκλημα των χιτλερικών». Ο Βασίλης Άνθης είχε τους λόγους του να μιλάει: αμέσως με την απελευθέρωση είχε κατηγορήσει δημόσια τον Κόλλα σαν συνυπεύθυνο για το διωγμό των Εβραίων. Και τότε ήταν να πάει η υπόθεση στα δικαστήρια αλλά άρχισε ο εμφύλιος και οι δυο τους βρέθηκαν σε αντίθετες παρατάξεις.
Ο Κόλλας υποστήριζε ότι η υπογραφή του στο σχετικό χαρτί («Ανακοίνωσις προς τον λαόν της Κέρκυρας») ήταν πλαστογραφημένη, ότι τυπώθηκε στη …Λάρισα και γι’ αυτό δεν τόμαθε κλπ. Υπάρχουν όμως αρκετές μαρτυρίες για την καλή του συνεργασία με τους Γερμανούς, για τον αντισημητισμό του κλπ. Π.χ. Εβραίοι που γλίτωσαν δήλωσαν ότι συνόδευε τα γερμανικά περίπολα στον έλεγχο των εβραϊκών μαγαζιών και έκανε παρατηρήσεις για το αν κρεμούσαν σωστά τις σχετικές ταμπέλες, αν είχαν το σωστό μέγεθος κλπ.
[Αρκεί ως εδώ το σεντόνι Νίκο. Αν θες κάποια στιγμή θα σου σκανάρω τα σχετικά]
Κορνήλιος said
Εδώ είχαμε δεκάδες θύματα και τραυματίες στα Ευαγγελικά και τα Ορεστειακά (δηλαδή σε λίγο πολύ γελοίες συρράξεις για το γλωσσικό ζήτημα), λίγα χρόνια μετά.
αὐτὸ εἶναι βλασφημία!!!!
Μπουκανιέρος said
#39
Πάντως, Επίχαρμε, είδες ότι οι αυστραλιανές και νεοζηλανδικές εφημερίδες της εποχής έβαζαν τα γεγονότα της Κέρκυρας στις ίδιες στήλες με τα γεγονότα της Ρωσίας, δηλ. με τα αυθεντικά πογκρόμ.
Ναι, γίνεται συχνά παρατεντωμένη χρήση τέτοιων όρων, ολοκαύτωμα, γενοκτονία, εθνοκάθαρση – με μια κουβέντα όλοι θέλουν νάχουν τη δική τους γενοκτονία. Εδώ όμως έχουμε τον ακριβή ορισμό του πογκρόμ, κατά την ταπεινή μου άποψη.
Κορνήλιος said
http://www.epohi.gr/942006_culture_theodosopoulou_evraika.html
ὅπου κι ἕνα ἀντισημιτικὸ ποίημα.
Κορνήλιος said
ὤχ τώρα εἶδα ὅτι μὲ πρόλαβε ὁ abravanel!
Δύτης των νιπτήρων said
Ε, Κορνήλιε, διαβάζεις και «Εποχή»; Κάθε μέρα και μια έκπληξη έχει τούτη η ζωή!
Κορνήλιος said
ἅμα κάτι πέσῃ εὶς χεῖρας μου ἀδιάβαστο δὲν πάει, ἀλλ’ὄχι πὼς εἶμαι τακτικὸς ἀναγνώστης τέτοιων ἀναγνωσμάτων.
Μπουκανιέρος said
#37
Δύτη, νομίζω ότι τα πράγματα ήταν λίγο καλύτερα απ’ τη Σαλονίκη. Σε μας τουλάχιστον δεν έχτισαν πανεπιστήμιο πάνω στο νεκροταφείο και δε χρησιμοποίησαν τις ταφόπλακες για εξωτικά διακοσμητικά! Δεν ξέρω περιπτώσεις που να καταπάτησαν σπίτια (τα ακίνητα εννοώ) – ακόμα κι αν υπήρξαν, δεν ήταν μαζικό φαινόμενο.
Φυσικά υπήρξε πλιάτσικο σε μαγαζιά, αποθήκες και σπίτια – όπως γράφτηκε παραπάνω (από μερικούς προφανώς, πολλούς ή λίγους – φαίνεται ότι έγινε απαραίτητο να προσθέτουμε την αυτονόητη διευκρίνιση, αλλιώς θα κατηγορηθούμε για βλ. παραπάνω. Φυσικά, όταν γίνεται λόγος για Τούρκους, τέτοιες λεπτολογίες περιττεύουν). Το αστείο με τα άμφια του δεσπότη, μ’ έβγαλε ο Αμπραβανέλ απ’ τον κόπο να το γράψω.
Μια άλλη, λεπτή, υπόθεση είναι το εμπόριο της «σωτηρίας». Υπήρξαν βέβαια άνθρωποι που έκρυψαν Εβραίους αφιλοκερδώς και από ανθρωπισμό. Υπήρξαν όμως και ιστορίες με χρυσές λίρες. Μια (ενδιάμεση;) περίπτωση είναι αυτή που έτυχε σε δύο ή τρεις (απ’ όσο ξέρω) Εβραιοπούλες. Βαφτίστηκαν το βράδυ και το πρωί βρέθηκαν παντρεμένες με Χριστιανό. Κεραυνοβόλος έρωτας ίσως, δεν θεωρώ όμως τυχαίο το γεγονός ότι ανήκαν σε ιδιαίτερα εύπορες οικογένειες.
Κι επειδή έγινε λόγος για «νησί»: νομίζω ότι όσοι Εβραίοι προσπάθησαν και κατόρθωσαν να βγουν στα χωριά, σώθηκαν σχεδόν όλοι. Τώρα, το γιατί δεν το προσπάθησαν ή δεν το κατόρθωσαν παρά μόνο ελάχιστοι, είναι άλλη υπόθεση, άσχετη με τη γεωγραφία.
bfo said
#51
Δύτη, νομίζω ότι τα πράγματα ήταν λίγο καλύτερα απ’ τη Σαλονίκη. Σε μας τουλάχιστον δεν έχτισαν πανεπιστήμιο πάνω στο νεκροταφείο
Στην Αθήνα να δείς.
Τετρακόσιες και βάλε βυζαντινές εκκλησίες ισοπεδώθηκαν και νεκροταφεία καταπατήθηκαν και μπετώθηκαν (sic) για να χτιστεί η σημερινή πόλη με το βαυαρικό πλάνο, και τα πανεπιστήμια, τα κτίρια του Τσίλερ κλπ. Η Καπνικαρέα την γλύτωσε με «μέσο». (Υπήρχε, δε, και σχέδιο επί Όθωνος να κτιστούν βασιλικά ανάκτορα στην Ακρόπολη, πλάι στον Παρθενώνα, το οποίο τελικώς ματαιώθηκε).
Μια άλλη, λεπτή, υπόθεση είναι το εμπόριο της “σωτηρίας”. Υπήρξαν βέβαια άνθρωποι που έκρυψαν Εβραίους αφιλοκερδώς και από ανθρωπισμό.
Υπήρξαν και τέτοιοι ανάμεσα στους αχρείους;;; Απίστευτο!
Νόμιζα ότι το ηθικό δίδαγμα της ιστορίας είναι ότι όλοι οι Κερκυραίοι είναι το λιγότερο κρέμασμα ―από αρχαιοτάτων χρόνων.
Αν όχι το ηθικό δίδαγμα, τουλάχιστον ο τρόπος παρουσίασής της.
Δηλαδή το αντίστροφο του:
Η συνηθισμένη ιστορία δηλ., όταν κατηγορούνται συγκεκριμένοι άνθρωποι για συγκεκριμένα πράγματα βγαίνουν και σου λένε ότι λες, π.χ. ότι όλοι οι Κερκυραίοι/Χριστιανοί/Έλληνες ήταν φασίστες, ώστε μετά να σε κατηγορήσουν αποπάνω και για μπάσταρδο, self-hated, ενοχικό, ενεργούμενο δεν ξέρω και γω ποιων δυνάμεων κλπ.
Γιατί το «ένοχο μυστικό» και η λοιπή ορολογία καθόλου δεν κατηγορεί «συγκεκριμένους άνθρωπους για συγκεκριμένα πράγματα». Μάλλον αντιστοιχεί στην κλασσική γενικευμένη διασπορά ενοχής.
Μαρία said
Μπουκάν, αν δεν έβλεπα το ντοκιμαντέρ του Κλοντ Λαντσμάν, δεν θα ήξερα οτι υπήρχε εβραϊκή κοινότητα στην Κέρκυρα. Και καταντράπηκα. Θυμάμαι ακόμα την αφήγηση ενός επιζώντα με φόντο τη Σπιανάδα, που όταν ρωτήθηκε για το πώς αντέδρασαν οι ντόπιοι, είπε οτι έκαναν χάζι απ’ τα παράθυρά τους.
Κορνήλιος said
ἐγὼ ντράπηκα ὅταν διάβασα τὸν Κερκυραϊκὸ ἐμφύλιο ἀπὸ τὸν Θουκυδίδη. μετράει;
Nick Nicholas said
@8 : Συγνώμη για το επιπόλαιον του σχολίου, αλλά «Είμαστε όντως φίλοι σας οι Αυστραλοί», και ψιλογνωρίζω επαγγελματικά τους συντελεστές της ψηφιοποίησης των εφημερίδων στην Εθνική μας Βιβλιοθήκη. Το ωραίο είναι πως επιτρέπει στον όποιο τυγχάνοντα να διορθώσει το κείμενο από το ΟCR κατευθείαν επ’ οθόνης.
Nick Nicholas said
Και @Abravanel , όπως είπα και στο δικό μου κονάκι, είμαι περίεργος αν γνωρίζεις τίποτα να μας πεις για το ρόλο του Λάζαρου Μπελλέλι ως συνήγορος της εβραϊκής κοινότητας, στις δίκες μετά το πογκρόμ της Κέρκυρας:
«O τοπικός αντιπρόσωπος της Alliance Israélite Universelle, ο φιλόλογος Λάζαρου Μπελλέλι, αντιπροσώπευσε την Εβραϊκή κοινότητα στην κατοπινή δίκη, που κατάντησε παρωδία αφού αθωώθηκαν οι υπαίτιοι. Ο Μπελλέλι δεν βρήκε θέση στον παν/μειακό τομέα στην Ελλάδα, και τελικά μετανάστευσε στο Λονδίνο, όπου έγινε καθηγητής γλωσσολογίας.»
(Για το Μπελέλι ως φιλόλογο, και την αντιδικία του με το Ντερκ Χέσελιγκ για την έκδοση της εβραιοελληνικής Πεντάτευχου, είχα ασχοληθεί παλαιότερα.)
Nick Nicholas said
@55 Α, και αμ’ έπος αμ’ έργον· ήδη έκατσα και διόρθωσα το κείμενο που αντέγραψε ο Ακίνδυνος. (Και αυτός όμως το ‘χε διορθώσει εδώ.)
Dr Moshe said
Παρακαλώ επιτρέψτε μου μια, τρόπον τινά, συμβολή στο σχόλιο του αγαπητού συναδέλφου N.N.
Αληθεύει ότι ο Λάζαρος Βελέλης δαπάνησε αρκετά χρόνια στο Λονδίνο στις αρχές τού 20ού αιώνα. Υπήρξε ένθερμος δημοτικιστής και αρθρογραφούσε τακτικά στο περιοδικό Νουμάς. Δείγμα τής γλώσσας του, που αποτελούσε χαρακτηριστικό όσων ακολουθούσαν στενά τον Ψυχάρη, μπορείτε να δείτε εδώ (στο άρθρο Ένας σπουδαίος δημοτικιστής). Ασχολήθηκε εντατικά με τη νεοελληνική λογοτεχνία και, μεταξύ άλλων, έφερε στην επιφάνεια την ιταλική τραγωδία Δαναΐδες τού Κάλβου.
Ωστόσο, αξίζει να σημειωθεί ότι τελικά ο Λάζαρος Βελέλης διορίστηκε to 1928 έκτακτος καθηγητής σε αυτοτελή έδρα τού Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης με αντικείμενο Ιστορία και φιλολογία των Εβραίων και των άλλων σημιτικών λαών (όπως αναφέρεται στην Επετηρίδα, σελ. 7).
Ευχαριστώ.
Παναγιώτης said
Έχει ενδιαφέρον η αντίδραση του Bfo αν κατάλλαβα καλά δεν υπήρχαν μελανές σελίδες στην ιστορία μας (μόνο των «άλλων»)και όσες αναφέρονται είναι σκευορέιες των ξένων για τη «διαχείρηση της ενοχής». Βέβαια όταν οι ξένοι επενέβησαν υπέρ μας δεν ΄χουμε κάποια εξήγηση (όπως στο θέμα της ναυμαχίας του Ναβαρίνου όπως έγραψα σε άλλο θέμα https://sarantakos.wordpress.com/2009/11/12/kisinger1/.
Έχω ακούσει όι τα παιδιά χρειάζονται ξεκάθαρα πρότυπα (καλούς-κακούς), οπότε ίσως η σχολική ιστορία είναι γραμένη έτσι για παιδαγωγικούς λόγους (εικασία παρακαλώ όσους διδάσκουν να με διορθώσουν). Όμως σκοπός της ιστορίας είναι να επαναληφθούν τα καλά και να μην ξαναγίνουν τα άσχημα (Κορνήλιε πως το λέει ο Θουκυδίδης;) και όχι να αυτοθαυμαζόμαστε για το μεγαλείο τον προγόνων μας (και …κληρονομικά δικό μας) έναντι των υπολοίπων βαρβάρων (που όταν αυτοί έτρωγαν βελανίδια εμείς είχαμε ήδη …χαληστερίνη).
Αξίζει να μάθουμε ότι θα μπορούσαμε κι εμίες να φτιάξουμε Άουσβιτς ή θα μπορούσαμε και εμείς να κάνουμε Δίστομο και Καλάβρυτα κάπου αλλού (ίσως και να κάναμε) και δεν φταίει κάτι στο DNA των Γερμανών.
Και όχι μόνο για να μην μπρούν να λένε κάποιοι στην τηλεόραση ότι οι Τούρκοι δεν πρέπει να μπουν στην ΕΕ γιατί είναι βάρβαροι κι αιμοσταγείς απαριθμόντας γεγονόα της ιστορίας αλλά για ποιο σοβαρούς λόγους.
Για παράδειγμα (αν και ταιριάζει στο επόμενο θέμα) όταν ένας λοχαγός στο στρατό μου έλεγε ότι οι Τούκοι είναι βάρβαροι και δεν αξίζει να πάιρνεις αιχμαλώτους αναφέροντας γεγονότα απο τη μικρασιατική καταστροφή ανιπαραβάλοντας ότι ο ελληνικός στρατός ήταν «πάντα άψογος και πειθαρχημένος». Ναι επαγγελματίας στρατιωτικός που δεν έμαθε στη σχολή Ευελπίδων αυτό που μου μάθανε εμένα στη ΣΕΑΠ ότι το 40 οι Ιταλοί κάποια στιγμή σταμάτησαν να παραδίνονται και πολαμούσαν λυσσαλέα όταν μαθέυτηκε ότι κάποια «παλικάρια» του ΕΣ σκώτοναν αιχμαλώτους με την ανοχή των αξιωματικών τους.
sarant said
ΝικΝικ, δηλαδή στα αρχεία γίνεται κάτι σαν βικι-διόρθωση, ε; Πανέξυπνο!
Δρ. Μόσε, ευχαριστώ για τον Βελλέλη, που τον αγνοούσα εντελώς, και τώρα βλέπω και στο ιστολόι του ΝικΝικ για την κόντρα με τον Χέσελιγκ (μόνο που το λινκ προς την Άθενς Νιους δεν δουλεύει, αντιποδιανέ συνονόματε!)
Παναγιώτη, ευχαριστώ. Τα παιδιά χρειάζονται ξεκάθαρα πρότυπα -δεν φαίνεται παράλογο, τι λένε οι εκπαιδευτικοί;
Αντίοχος ο Επιφανής said
Όπως έχει εξηγήσει και ο Εβραίος Μπερνάρ Λαζάρ στο εργό του: «Αντισημιτισμός – Η ιστορία του και οι αιτίες του», ο αντισημιτισμός είναι παράγωγο της εβραϊκής φύσης. Δηλαδή, η συμπεριφορά, η νοοτροπία και ο χαρακτήρας των Εβραίων είναι αυτά που προκαλούν τα εχθρικά συναισθήματα των άλλων λαών προς αυτούς.
Αυτό έχει αποδειχθεί πολλάκις. Αιγύπτιοι, Βαβυλώνιοι, Έλληνες, Ρωμαίοι, Ισπανοί, Γάλλοι, Ρώσσοι, Γερμανοί, Ούγγροι, Ρουμάνοι, Άραβες έχουν εκφράσει εμπράκτως την απέχθειά τους για τους Εβραίους. Δεν μπορεί τόσοι διαφορετικοί λαοί, σε τόσες διαφορετικές χώρες, σε τόσες διαφορετικές χρονικές περιόδους να ήταν όλοι τους τρελοί ή εμπαθείς… έτσι δεν είναι;
Όταν κάποιος λαός προκαλεί παντού αντιπάθειες, ε τότε μάλλον κάπου φταίει ο ίδιος. Απλή λογική, ούτε συνωμοσιολογίες, ούτε τίποτα.
Συνεπώς, αν κάποιοι επιθυμούν να καταδικάσουν τον αντισημιτισμό, καλά θα κάνουν πρωτίστως να στρέψουν την κριτική τους προς τους ίδιους τους Εβραίους που τον προκαλούν με την συμπεριφορά τους.
Αντίοχος ο Επιφανής said
Βλέπετε πόσο εύκολα αντιστρέφεται η ρατσιστική κατηγορία του αντισημιτισμού; Εάν όλοι μισούν τους εβραίους, το εύλογο ερώτημα είναι, γιατί, τί κάνανε (κάνουνε);
Αλλά το να κατηγορείς όλη την ανθρωπότητα για αντισημιτισμό είναι ρατσιστικό.
Εγώ δεν πιστεύω τόσο ότι όλη η ανθρωπότητα είναι αντισημίτες (όπως λέει ο Μπερνάρ Λαζάρ και το αποδίδει στην εβραϊκή φύση.)
Πιστεύω αντιθέτως ότι οι εβραίοι σιωνιστές (και οι εβραιόδουλοι) είναι ρατσιστές και θέλουν να παρουσιάσουν τους εβραίους ως τον εκλεκτό λαό που τους μισούν όλοι οι κακοί γκογίμ.
Εάν πάντως οι εβραιόδουλοι έχουν δίκιο, δηλαδή εάν πράγματι όλη η ανθρωπότητα είναι αντισημίτες, τότε πρέπει να συμπεράνουμε ότι οι εβραίοι φταίνε γι’ αυτό.
Διότι δεν γίνεται όλη η ανθρωπότητα να είναι οι κακοί και οι εβραίοι οι καλοί. Ούτε ο γυαλός να πάει στραβά. Οι εβραίοι στραβά αρμενίζουν.
Ή αυτό, ή τα περί αντισημιτισμού είναι φούμαρα.
Αντίοχος ο Επιφανής said
Στην πραγματικότητα, τα περί αντισημιτισμού είναι ρατσιστική εφεύρεση των ίδιων των εβραίων. Η ψυχολογία το ονομάζει «σύνδρομο του Ιώβ». Όλοι οι λαοί (και κάθε υγιές ψυχικά άτομο κατ’ αρχήν) υπερηφανεύονται για τα επιτεύγματά τους. Μόνο οι εβραίοι υπερηφανεύονται για τα παθήματά τους. Όλα τα έθνη θέλουν οι άλλοι να τους θαυμάζουν. Μόνο οι εβραίοι θέλουν οι άλλοι να τους λυπούνται.
Χ said
Άρχισαν οι μαλακίες. Για πες μας κύριε Αντίοχε Επιφανέ, σε τι φταίνε οι Εβραίοι?
Χ said
Μάλλον, θα τολμήσω να πω, οι εβραίοι έχουν πολούς λόγους να υπερηφανεύονται.
sarant said
Αντίοχε Επιφανή, το βιβλίο του Μπερνάρ Λαζάρ το έχετε διαβάσει;
Πάντως, στο κεφάλαιο 15 δεν λέει αυτά που μας λέτε, αλλά (σε αγγλική μετάφραση):
WE have seen then that the causes of antisemitism are, in their nature, ethnic, religious, political and economic. They are all causes of far reaching importance, and they exist not because of the Jew alone, nor because of his neighbours alone, but principally because of prevailing social conditions. Ignorant of the real cause of their sentiments, those who profess antisemitism, justify their opinion by accusations against the Jew which, as we have seen, do not at all agree with facts. Charges racial, charges religious, charges political and economic, none of these grievances of antisemitism are well founded. Some, like the ethnic grievance arise from a false conception of race; others like the religious and political charges, are due to a narrow and incomplete interpretation of historical evolution; and last of all, the economic count, has its justification in the necessity of concealing the strife going on within the capitalist class. None of these accusations is justified.
sarant said
Κάνετε πάντως ένα λάθος, Αντίοχε. Δεν είναι μόνο οι Εβραίοι που έχουν κυνηγηθεί από πολλούς λαούς σε διαφορετικές χρονικές περιόδους και περιοχές του κόσμου. Είναι, αίφνης, και οι Ρομά, που έχουν κυνηγηθεί περισσότερο ίσως κι από τους εβραίους και που ακόμα και σήμερα υφίστανται αναγκαστικές στειρώσεις και άλλα. Με τη λογική σας, δεν μπορεί, κι αυτοί κάτι θα έχουν που θα προκαλεί το μίσος όλων ημών. Κι οι αυτόχθονες λαοί, είτε Ινδιάνοι είτε Αβορίγινες, κάτι θα είχαν, δεν μπορεί, για να τους θεωρήσουν ζώα οι Ευρωπαίοι.
Και, όπως λέει και το ανέκδοτο, 50 δισεκατομμύρια μύγες δεν μπορεί να κάνουν λάθος, τρώτε σκατά. Όταν όμως τρώτε μην τα ξερνάτε μετά στα ιστολόγια των άλλων.
Δύτης των νιπτήρων said
Ε, μα πια!
επιχαρμος μπαρμπουτιωτης said
#46. Πράγματι, διαβάζοντας όσα μπόρεσα από το νήμα αυτό και τις παραπομπές του, καταλήγω ότι τόσο στην Κέρκυρα του 1891 όσο και στην πυρκαγια του Κάμπελ στη Θεσσαλονίκη (ξεκίνησα τις μέρες της ίωσης το βιβλίο του Μαζάουερ για την πόλη, αλλά δεν έφτασα ακόμη σε κάτι σχετικό) μάλλον είχαμε πογκρομ. Το «μαλλον» είναι γιατί επιμένω πάντοτε στην ανάμιξη κρατικών ή παρακρατικών φορέων στο πογκρομ αλλά και στην περιορισμένη σχετικά έκτασή του (όπως είπες, αλλο πογκρομ, άλλο σοα, αλλο οχλομαχίες, άλλο γενοκτονία)
Βαγγέλης said
Το περιεχόμενο της κουβέντας που γίνεται προφανώς δικαιώνει πλήρως τη θέση του Νίκου, αποδεικνύοντας πως ακόμα και σήμερα οι ιδεοληψίες καλά κρατούν!
Υ.Γ. Αν δεν κάνω λάθος, οι μαύροι της Αμερικής κατηγορούνταν επίσης πως σκότωναν παιδιά και έπιναν το αίμα τους.
gbaloglou said
Αυτο που συχνα ξεχναμε — ισως και σκοπιμα καποιοι απο μας — ειναι οτι ουτε οι Εβραιοι ουτε οι Χριστιανοι συμπολιτες τους γνωριζαν τι τους περιμενε στην εξορια: ακομη και ο μεγας Mazοwer γραφει οτι οταν ο πρωτος Εβραιος επιζων εφτασε στην Θεσσαλονικη την ανοιξη του 1945 και κατεθεσε την μαρτυρια του για την γενοκτονια … νομιζαν ολοι οτι τρελαθηκε!
sarant said
Οι Ναζήδες τους λέγαν ότι θα τους πάνε στην Κρακοβία, να φτιάξουν εκεί μια πόλη δική τους ή κάτι τέτοιο.
ppan said
Γιατί «σκόπιμα»; Η επισήμανση είναι σωστή αλλά αυτές οι σκοπιμότητες μου την σπάνε. Ποιοι θέλουν να κρύψουν κάτι και γιατί :);
Μαρία said
#58 Ευχαριστούμε. Μου λύθηκε επιτέλους η απορία για τη σχετική έδρα.
Νίκο, για το Μπελλέλι δες και στον Τόινμπι σ.29
http://books.google.gr/books?id=CsjkeR9PhkAC&pg=PA29&lpg=PA29&dq=Lazaros+belleli&source=bl&ots=-FQltWzVOA&sig=BQOfiV3zjQfrRyhbmWJn-0rByVo&hl=el&ei=ELkES8XqDYPbjQfXsYy6Cw&sa=X&oi=book_result&ct=result&resnum=2&ved=0CAwQ6AEwAQ#v=onepage&q=Lazaros%20belleli&f=false
και αλλού αν τον γουγλίσεις.
Stazybο Hοrn said
Ευτυχώς το επιγραμμικό αρχείο του εγγλέζικου Guardian επιτρέπει να δεις ένα αποτέλεσμα της αναζήτησής σου, πριν σου ζητήσει εγγραφή για το επόμενο, και υλοποιεί το σχετικό έλεγχο με ένα απλοϊκό cookie. Έτσι, σβήνοντας κάθε φορά το μπισκοτάκι, μπορείς να κατεβάσεις το επόμενο αποτέλεσμα, να ξανασβήσεις, κ.ο.κ.
Κατέβασα, λοιπόν, τα 19 φύλλα της εφημερίδας που ταίριαξαν στις λέξεις κλειδιά Corfu και Jews με ημερομηνία έκδοσης μετά το πογκρόμ και έως το 1900 (δεν έψαξα παρακάτω). Για να μην μπείτε στον ίδιο κόπο, σας τα συγκέντρωσα εδώ:
http://bit.ly/CorfuJews
Σε κάθε pdf, αναζητήστε τη λέξη κλειδί Corfu, και μην σταματήσετε στην πρώτη εμφάνιση· σε αρκετά από αυτά υπάρχει και δεύτερο άρθρο.
sarant said
Άλλο ένα μαγικό από τον Στάζυμπο -ευχαριστούμε!
Stazybο Hοrn said
τα μαγικά τα κάνει ο ακίνδυνος
Κορνήλιος said
Τὸ κοινὸ στοιχεῖο μεταξὺ Ῥομὰ καὶ Ἑβραίων εἶναι ἡ ἔλλειψι κάποιας πατρίδας, ἔστω καὶ στὰ πλαίσια μιᾶς πολυεθνικῆς αὐτοκρατορίας. πρὸ τῆς διασπορᾶς δὲν γνώρισαν περισσότερους κατατρεγμοὺς ἀπὸ τἆλλα ἔθνη. ἐκεῖ ἐντοπίζω ἐγὼ τὴν αἰτία.
SophiaΟικ said
78: Κορνήλιε, σε καλή τάση η υποθεσή σου, για επεξεργάσου τη λίγο ακόμα.
Αν και συγκρίνεις ανόμοια εν μερει, δηλάση η μία είναι θρησκευτική ομάδα (εθνοθρησκευτική, θα έλεγαν καποιοι) κι η άλλη εθνοτική. Αλλά οι διακρίσεις κατά των Ρόμα ξεκινάνεν πριν την συγχρονη έννοια του έθνους και πολύ πριν το εθνος- κράτος.
Γλωσσοδετολόγος said
Πολύ ενδιαφέρουσα ανάρτηση!
Προς την αναζήτηση των αιτίων (και σε ό,τι αφορά τις διώξεις ενάντια στους Ρομά), θα ‘λεγα πως μπορεί να μας φωτίσει σε μεγάλο βαθμό η θεωρία του Ρενέ Ζιράρ για τον «αποδιοπομπαίο τράγο» (βλ. ΒΙΑ ΚΑΙ ΙΕΡΟ, εκδ. Εξάντας).
Σούπερ-υπερχοντρικά: Όταν μια κοινωνία (π.χ. τοπική) βρίσκεται σε μεγάλο εσωτερικό αναβρασμό, που αναμοχλεύει πραγματικά ή φαντασιακά τον κίνδυνο να καταρρεύσει μέσα σε μια γενικευμένη σύρραξη, η επιστροφή στην ομόνοια πραγματοποιείται μέσ’ από την υπόδειξη κάποιων ανθρώπων ως «αίτιων της κρίσης», το κυνηγητό και τη θανάτωσή τους (ή έστω το βίαιο εξοστρακισμό τους).
Τούτοι οι αποδιοπομπαίοι τράγοι δεν επιλέγονται εντελώς συνειδητά, αλλά ούτε κι ολότελα ασυνείδητα, αν και φυσικά, άπαξ κι επιλεχτούν, τους φορτώνονται τα τρία κακά της μοίρας. Επιλέγονται ανάμεσα από εκείνους τους ανθρώπους (ή τις μειοψηφίες), που, εάν κυνηγηθούν, θα έχουν ελάχιστες ή μηδαμινές πιθανότητες/δυνατότητες ν’ ανταποδώσουν στα ίσα τη βία – γι’ αυτό και διαχρονικά σαν αποδιοπομπαίοι τράγοι επιλέγονται άτομα περιθωριοποιημένα ή μειονότητες σχετικά ξεκομμένες, αφοπλισμένες ή χωρίς την υποστήριξη από κάποιο στρατό.
Νομίζω ότι τα παραπάνω περιγράφουν αρκετά καλά την κατάσταση τόσο των Εβραίων όσο και των Ρομά ως αποδιοπομπαίων τράγων εδώ και πολλούς αιώνες.
Φυσικά, τίποτα δεν αποκλείει κάποια στιγμή να γίνουν διώκτες οι ίδιοι οι πρώην διωκόμενοι – το βλέπουμε αυτό με τους Εβραίους από τη στιγμή που στηρίχτηκαν σε μια κρατική ισχύ.
Το φαινόμενο είναι «ανθρώπινο, πολύ ανθρώπινο».
Αυτά και μια παρατήρηση:
#40 Αμπραβανέλ,
τι το ήθελες αυτό εδώ: «Οι εβραίοι διαχρονικά αποτελούν έναν ιδανικό στόχο λόγω της εχθρότητας της Χριστιανικής πίστης απέναντι σε αυτούς που η ζωντανή παρουσία τους αποτελεί την αμφισβήτηση της ορθότητας της πίστης τους (…)»;
Είναι καθαρός αντισημητισμός από την ανάποδη!
Abravanel said
Ελειπα αλλά να προσθέσω τα εξής σε κανά δυο ερωτήσεις. Για τον Βελλελή δεν ξέρω τίποτα ιδιαίτερο – για την ιστορία όμως της έδρας Εβραιολογίας στο ΑΠΘ ενδιαφέρον είναι αυτό το κείμενο που παραθέτει την στιχομυθία Παπαναστασίου και Γόντικα στην Βουλή, ενδεικτική των Φιλελευθέρων της εποχής.
Επίσης ενδιαφέρον είναι το άρθρο της wiki που συνδέει το πογκρόμ με οικονομικές διαφορές για τα κερκυραϊκά κίτρα που χρησιμοποιούνται σε τελετουργίες. Προσοχή όμως, εχει τεράστια λάθη – απλώς το αναφέρω ως ένα ενδιαφέρον ανάγνωσμα.
To θέμα της εκτασης δεν παίζει κανένα ρόλο, (βέβαια μιλάμε για δεκάδες νεκρούς και την μαζική φυγή χιλιάδων πολιτών, οπότε μάλλον περιορισμένη δεν ήταν!). Η οργανωμένη φύση και η διευκόλυνση ή οργάνωση τους από κρατικούς ή παρακρατικούς φορείς έχει. Στο πογκρόμ της Κέρκυρας είδαμε την αντιπαράθεση του κράτους, (σε αντίδραση προς τις διεθνείς επιπλοκές που είχαν δημιουργηθεί), με την τοπική οργανωμένη κοινωνία.
Εννοώ προφανώς οτι έτσι το βλέπουν οι έντονα θρησκευόμενοι χριστιανοί, όχι οτι πράγματι αυτό συμβαίνει ή οτι όντως υπάρχει μια «σωστή» και μια «πλανεμένη» θρησκεία. 🙂
Γλωσσοδετολόγος said
#81 Aμπαβανέλ,
α, είπα κι εγώ 🙂
Αν και δεν νομίζω να το βλέπουν έτσι οι φανατικοί χριστιανοί. Δεν προκύπτει δηλαδή από πουθενά ότι θεωρούν την παρουσία των Εβραίων «αμφισβήτηση της ορθότητας της πίστης τους». Για «ατελή», «πλανεμένη» και «λοξοδρομημένη» πίστη τούς κατηγορούν. Αυτό που λες υπονοεί το αντίθετο, ότι οι Εβραίοι είναι ιδιοκτήτες της «σωστής» πίστης και γι’ αυτό τούς μισούν οι «πλανεμένοι» χριστιανοί – οπότε ακούγεται περισσότερο σαν να το λένε οι έντονα θρησκευόμενοι Εβραίοι για τους χριστιανούς.
Abravanel said
Υπάρχει μια ολόκληρη θεολογία περι αντικαταστάσεως της εβραϊκής θρησκείας από την χριστιανική και οτι η Εκκλησία είναι «ο νέος Ισραήλ» (sic) κτλ κτλ
Τότε με τον παλιό τι γίνεται; Γιατί συνεχίζει να υπάρχει ενώ έχει εκπληρώσει την αποστολή του; Και ποια θα πρέπει να είναι η στάση του Νέου Ισραήλ απέναντι στον παλιό;
Δεν υπάρχει σωστή πίστη και δεν θεωρώ την χριστιανική θρησκεία περισσότερο λάθος, «πλανεμένη» ή ανόητη από την όποια άλλη. Ανέφερα απλώς έναν από τους λόγους που η Εκκλησία στις διάφορες μορφές της έχει επιδείξει μια τέτοια εχθρότητα – προφανώς υπάρχουν και άλλοι και ούτε αυτή αποτελεί το μόνο ή τον κυρίαρχο λόγο.
SophiaΟικ said
Αμπραβανέλ, αναρωτιέμαι διαβαζοντας αυτα που γραφεις για τη χριστιανική θρησκεία ποιές έιναι οι πηγές σου, γιατί το μόνο που λείπει είναι να πετάξεις καμιά ακραία προτεσταντιά που την εχεις δει στο σινεμά και νομίζεις ότι είναι γενικής αποδοχής (σ’αυτο το σπορ επιδίδονται πολλοί κατ’όνομα ΧΟ τελευταία).
Αν ισχύει αυτό που λες, τότε πως ερμηνεύεις το ότι οι χριστιανοί προτεστάντες αμερικανοί θεωρούν υποχρέωση του κράτους τους να προστατέυσουν το Ισραήλ για θρησκευτικούς λόγους;
Q@A said
Δυστυχώς, ο Abravanel έχει απόλυτο δίκαιο. Ο κάθε σπουδαστής θεολογίας που μελετά τα συγγράμματα των χριστιανών των πρώτων αιώνων και δη των μεγάλων πατέρων της εκκλησίας των επόμενων αιώνων, μένει άφωνος μπροστά στο μίσος που κήρυτταν αυτοί οι άγιοι εναντίον των Ιουδαίων. Ειδικά να μελετήσεις πως προήλθε η Κυριακή από το Σάββατο θα πρέπει να αρκεί. Για να πούμε και το σωστό, οι Ιουδαίοι στους πρώτους αιώνες δεν υστερούσαν σε ανταπόδοση μίσους. Αυτοί πρώτοι απέβαλαν του χριστιανούς από τις συναγωγές τους, και έτσι αναγκάστηκαν οι τελευταίοι να κάνουν την λειτουργία τους αργά το βράδυ ή την επόμενη μέρα, και αργότερα σε «βασιλικές». Ίσως να είναι και ο βασικός λόγος της αντιπάθειας εναντίων των Εβραίων στις επόμενες χιλιετίες.
Γλωσσοδετολόγος said
#83 Αμπραβανέλ,
όμως είναι άλλο η θεολογία περί «αντικατάστασης του Ισραήλ», που θεωρεί ότι ο «παλιός» απέτυχε κι αλλαξοπίστησε, κι άλλο αυτό που είπες, ότι δλδ οι χριστιανοί θεωρούσαν πως η ύπαρξη των Εβραίων αποτελεί «αμφισβήτηση της ορθότητας της πίστης τους» (των χριστιανών) – και το οποίο εξακολουθώ να υποστηρίζω ότι ακούγεται σαν η άποψη των φανατικών Εβραίων («μας κυνηγούν επειδή εμείς έχουμε τη σωστή πίστη και η παρουσία μας θέτει εν αμφιβόλω την ορθότητα της δικής τους»).
Μάλιστα από τα γραπτά στοιχεία, που μας άφησε ο Μεσαίωνας πάνω στους διωγμούς – θύματα των οποίων υπήρξαν άλλοτε ξένοι, άλλοτε ανάπηροι, κυρίως λεπροί και κυριότατα Εβραίοι -, προκύπτει ότι η προσχηματική κατηγορία που (στα πλαίσια πάντοτε του μηχανισμού κατασκευής αποδιοπομπαίων τράγων, που συνόψισα στο #80) εξαπολυόταν κατά των Εβραίων ήταν ότι … «έχουν εξεγερθεί εναντίον του αληθινού Θεού» και γι’ αυτό, υποτίθεται, διαπράττουν εγκλήματα σαν κι αυτό που τους φόρτωσαν στην Κέρκυρα το 1891.
Με τους όρους «παλιού» και «νέου» Ισραήλ, που έθεσες ερωτηματικά, φαίνεται πως δεν υπήρχε η ιδέα ότι ο «παλιός εκπλήρωσε την αποστολή του» (που λες) αλλά ότι κατά κάποιο τρόπο στράφηκε εναντίον της αποστολής του, την ποδοπάτησε την πρόδοσε, ξεσηκώθηκε εναντίον της.
Όλα αυτά, εννοείται, δεν ήταν παρά ΣΚΕΤΑ ΠΡΟΣΧΗΜΑΤΑ ώστε να κινητοποιηθεί ο μηχανισμός του αποδιοπομπαίου τράγου … προσχήματα εξίσου «συνειδητά» κατασκευασμένα με τα προσχήματα που οδηγούσαν σε διωγμούς εναντίον ξένων, ανάπηρων, αρρώστων, περιθωριακών, λεπρών, κ.α.
Μπουκανιέρος said
#84
Υπάρχουν κι αντισημίτες προτεστάντες στην Αμερική. Εξαρτάται απ’ τη φράξια.
SophiaΟικ said
87: αν και πιστεύω ότι οι υπέρ είναι περισσότεροι, και οι μεν και οι δε ειναι τυπικά χριστιανοί και χρησιμοποιούν τα ίδια θρησκευτικά για να δικαιολογήσουν τις αντίθετες απόψεις τους.
Από την άλλη 85: οι διαμαχες των πρώτων αιωνων δεν ήταν μονόπλευρες – και θα πρόσθετα ότι δεν ήταν μόνο εναντίον μίας θρησκείεας. Άλλες θρησκείες δέχτηκαν πολύ μεγαλύτερες επιθέσεις και εξαφανίστηκαν τελείως, όχι βεβαίως γιατί υστερουσαν απο την εβραική, ούτε γιατί ήταν λιγότερο πιστοί ή λιγότερο εκλεκτοί οι οπαδοί τους.
Παρεμπιπτόντως, αν δεν κάνω λάθος, μόλις εδραιώθηκε ο χριστιανισμός έπαψε να ασχολείται με τις αλλες θρησκείες. Δε θυμάμαι π.χ να υπάρχει πολύ υλικό κατά της επόμενης νεας θρησκείας που εμφανίστηκε.
Q@A said
Οι διαμάχες υπήρξαν και με άλλες θρησκείες, αυτές οι άλλες όμως δεν υπάρχουν. Ο Ιουδαϊσμός δεν έπαψε να υπάρχει. Τη στιγμή που διδάσκονται τα λόγια των πατέρων της εκκλησίας και συνεχώς αναπτύσσεται η θεολογία για το νέο Ισραήλ, δεν θα μπορούσε να πάψει να υπάρχει και η έχθρα για τους εβραίους. Η διαμάχη για το Σάββατο και Κυριακή υπήρχε μέχρι τον ένατο αιώνα, κυρίως στους κύκλους της εκκλησίας, μεταξύ των αιρέσεων που υιοθετούσαν το Σάββατο και την επίσημη εκκλησία που ήθελε να καθιερώσει την Κυριακή.
Abravanel said
Που και να μην είχα ήδη παραθέσει τον σύνδεσμο προς την ιστοσελίδα της Εκκλησίας της Ελλάδος. 🙂
Πάντως βάλε στο Google στα ελληνικά «ο νέος Ισραήλ» ή στα αγγλικά «is church the new israel» και θα δεις οτι δεν λέω κάτι περίεργο. Αυτά τα ερωτήματα που έκανα πριν, (Τότε με τον παλιό τι γίνεται; Γιατί συνεχίζει να υπάρχει ενώ έχει εκπληρώσει την αποστολή του; Και ποια θα πρέπει να είναι η στάση του Νέου Ισραήλ απέναντι στον παλιό;), δεν είναι κάποιων θεολόγων αλλά βασικό ερώτημα της θεολογικής επιστήμης. Χαρακτηριστική είναι ο τεράστιος προβληματισμός της Καθολικής Εκκλησίας πάνω στα θρησκευτικά προβλήματα του σιωνισμού γιατί η δημιουργία μιας «εβραϊκής χώρας» στο χώρο των Αγίων Τόπων έρχονταν σε αντίθεση με την θεωρία οτι οι εβραίοι συνεχίζουν να υπάρχουν, ενώ εκπλήρωσαν την αποστολή τους, ώστε με την συνεχή περιπλάνηση τους να τιμωρούνται και να υπενθυμίζουν τον θάνατο του Θεανθρώπου.
Δεν λέω τίποτα επαναστατικό βασικά – οποιοδήποτε θεολόγο, μη κατηχητή, ρωτήσεις θα σου πει οτι λέω πράγματα μάλλον τρε μπανάλ.
Δε θυμάμαι π.χ να υπάρχει πολύ υλικό κατά της επόμενης νεας θρησκείας που εμφανίστηκε.
Δεν υπάρχει πολύ υλικό κατά του Μουσουλμανισμού;
Μα δεν θεωρείται οτι οι εβραίοι αλλαξοπίστησαν γιατί αυτό που συνεχίζουν να πιστεύουν αποτελεί στο σύνολο του αποδεκτό από την καινούργια θρησκεία όχι σαν παράδοση αλλά σαν ζωντανό κομμάτι της θεολογίας και δόγματος της. Ακριβώς για αυτό οι εβραίοι ποτέ δεν κατηγορήθηκαν ως αιρετικοί ή οτι έχουν εξεγερθεί κατά του Θεού όπως λες. Ειναι χαρακτηριστικό οτι δογματικά δεν κατηγορήθηκαν ποτέ για τίποτα παρά για «τύφλωση» μπροστά στην αλήθεια όπως την έβλεπε η Εκκλησία οπότε οι μόνες κατηγορίες που θα μπορούσαν να πιάσουν ήταν αυτοί του Θεοκτόνου και εγκληματικής συμπεριφοράς που όμως ακόμα και η ίδια η Εκκλησία θεωρούσε οτι αποτελούσε προϊόν ανθρώπινης παραβατικής συμπεριφοράς και όχι προϊόν της ίδιας της εβραϊκής θρησκείας, (σε αντίθεση με τον μουσουλμανισμό που θεωρείται δογματικά ασύμβατος με την Δύση κτλ).
Μπαίνουμε σε βαθιά θεολογικά νερά και δεν έχω τις γνώσεις αλλά αυτά που είπα μέχρι τώρα είναι εξαιρετικά εύκολα να ελεγχθούν από μια έρευνα 10′ στο Google ή σε ένα βιβλίο θεολογίας.
Abravanel said
Πήγα να εμφανίσω μια εικόνα στο σχόλιο και δεν έπιασε – αν θέλεις ένωσε τα δυο σχόλια μρ.sarant.
Δεν υπάρχει πολύ υλικό κατά του Μουσουλμανισμού;
http://www.brusselsjournal.com/node/982
Στην πρώτη ο Μωάμεθ καίγεται στην κόλαση και τον ξεσκίζουν οι δαίμονες στην Βασιλική του Αγ.Πετρώνιου στην Μπολώνια (και μάλιστα πλέον δε μπορείς να το δεις λόγω 11/9), ενώ στην δεύτερη ο Μωάμεθ μαζί με το Κοράνι χρησιμεύει ως σκαμνάκι.
Γλωσσοδετολόγος said
#90 Νομίζω, αγαπητέ μου Αμπραβανέλ, πως είπα κάτι πάρα πολύ απλό: η ιδέα, που μετέφερες, ότι οι Εβραίοι διώχτηκαν από τους φανατικούς χριστιανούς εξαιτίας της ορθότητας της πίστης τους (των Εβραίων), δεν μπορεί να ήταν ιδέα των χριστιανών αλλά φανατικών Εβραίων.
Μα δεν είναι αυτονόητο; Θα μπορούσαν ποτέ οι φανατικοί χριστιανοί, ή οι φανατικοί οποιουδήποτε δόγματος ή ιδεολογίας, να καταδιώκουν υποστηρικτές άλλης θρησκείας, δόγματος ή ιδεολογίας θεωρώντας – έστω και ενδύμυχα – ότι αυτοί (οι άλλοι, οι διωκώμενοι) έχουν ορθότερη πίστη, ή δόγμα, ή ιδεολογία από τους ίδιους (τους διώκτες); Όχι βέβαια! Ποτέ δεν έχει συμβεί αυτό, σε κανένα διωγμό! Οι διώκτες θεωρούν πάντοτε (και αναγκαστικά), ότι οι ίδιοι κατέχουν την αλήθεια και ότι οι διωκώμενοι είναι εκείνοι που είτε την πολεμούν, είτε την αμφισβητούν, είτε την παραχαράσσουν, είτε δεν εννοούν να τη δουν, και πάει λέγοντας.
Δεν νομίζω, επομένως, ότι χρειάζεται να μπούμε σε τίποτα βαθιά θεολογικά νερά, και γενικώς να περιπλέξουμε το θέμα με κίνδυνο, κιόλας, να το θολώσουμε.
Αυτά και τέλος από εμένα … επαναλαμβάνοντας (βλ. #80), ότι έτσι κι αλλιώς οι προβαλλόμενοι από τους διώκτες λόγοι για τους οποίους καταδιώκουν τους εκάστοτε αποδιοπομπαίους τράγους, είναι σ κ έ τ α π ρ ο σ χ ή μ α τ α και δεν έχουν να κάνουν με καμμιά πραγματική «ιδιότητα», ούτε της μιας ούτε της άλλης πλευράς.
Κορνήλιος said
ἡ εἰκόνα τοῦ ἀποστάτη ἱσραὴλ ποὺ ὁ Κύριος θὰ ἐγκαταλέιψῃ ὑπὲρ τῶν πρώην εἰδωλολατρῶν εἶναι πάγια διδασκαλία τῶν προφητῶν τῆς Π.Δ.
ἀντισημίτες ὑπάρχουν ὅπως ὑπάρχουν καὶ ἀντιχριστιανοί. γενικῶς ὑπάρχουν πολλοὶ ἀντί-
Nick Nicholas said
Κορνήλιε, με γεια το καινούργιο ιστολόγιο! Δεν ξέρω αν το επεσήμανε κανείς ήδη (έχω χάσει νημάτια), αν και ήδη βρίσκω κάμποσους Σαραντακίτες εκεί…
Abravanel said
Δεν εξήγησα ίσως καλά – δεν είπα οτι οι χριστιανοί πίστευαν οτι οι εβραίοι είναι σωστοί και για αυτό πρέπει να «εξαφανίσουν» τα πειστήρια. Απλώς οτι δεν μπορούσαν να τους απορρίψουν με τον ίδιο τρόπο που απέρριπταν τον βουδισμό, τον μουσουλμανισμό ή όποια άλλη τρίτη θρησκεία και ταυτόχρονα η επιβίωση του Ιουδαϊσμού δημιουργούσε θεολογικά προβλήματα γιατί σύμφωνα με την θεωρία δεν θα έπρεπε να υπάρχει. Anyway μπλέκουμε χωρίς λόγο – συμφωνώ με αυτά που λες αλλά ελπίζω να κατάλαβες οτι δεν ήταν αυτό που είπα. 🙂
Μαρία said
Μπουκάν #44 και Νίκο, Ο νομάρχης Π. Δαμιανός, Ο δήμαρχος Α. Κάλλας, Ο διευθυντής αστυνομίας Ζ. Ντελόπουλος. Αναθεωρημένη έκδοση, Αθήνα 2000.
(Όχι που δε θα το έπαιρνα.)
Κορνήλιος said
395 πάντως ἐδῶ ποὺ τὰ λέμε ὁ ἱουδαϊσμὸς δὲν ὑπαρχει παρὰ κουτσουρεμένος. οὔτε ναὸς τοῦ Σολομῶντος ὑπάρχει γιὰ νὰ γίνωνται θυσίες, οὔτε λευῖτες, οὔτε φυλές, οὔτε οὔτε ἕνα σωρὸ ἄλλα. δὲν δημιουργεῖται κανένα θεολογικὸ πρόβλημα ἀπὸ χριστιανικῆς πλευρᾶς.
Κορνήλιος said
#94 παντοῦ ὑπάρχει ἕνας Σαραντακίτης….
Μπουκανιέρος said
#96
Μάλιστα. Επομένως δεν άλλαξε τα ονόματα. Δεν βρέθηκε κανένας χριστιανός (ή άλλου θρησκεύματος, ή κανενός, ή …) να μας πει για το τέλος της υπόθεσης. Άραγε αναθεώρησε κάτι στο περιεχόμενο; Όχι ότι μας νοιάζει ιδιαίτερα τι έγινε με τον Μπούτο.
Η πρώτη έκδοση του 1997 (έχασα ένα τέταρτο απ’ τη ζωή μου για να βρω πού την είχα καταχωνιάσει) πάνω απ’ τα ονόματα που λες έχει την αυθεντική και διαβόητη «Ανακοίνωση». Για την ακρίβεια έχει κάποιες συντακτικές διαφορές και κάποιες μικροαλλαγές στη διατύπωση, αλλά το νόημα είναι ακριβώς το ίδιο.
Μαρία said
Τα ονόματα είναι κάτω απο την Ανακοίνωσιν. Έτσι τα βρήκα μαζεμένα.
Στο πίσω μέρος της σελίδας με τον τίτλο γράφει: «Οι ήρωες του βιβλίου ουδεμία σχέση έχουν με την πραγματικότητα. Οποιαδήποτε ομοιότητα με υπαρκτά πρόσωπα είναι απολύτως τυχαία»
Όπως στις ταινίες και στο ανέκδοτο «και για όσους δε κατάλαβαν, πάω να …»
Πώς δε βρέθηκε κανένας απόγονος του Νικόλα Κάλλα να κάνει μήνυση.
Μαρία said
Μπουκάν, οι διαδρομές ζωής του Βλάσση έχουν ενδιαφέρον;
Μπουκανιέρος said
Αυτό το «ουδεμία σχέση με την πραγματικότητα κλπ.» δεν υπάρχει στην πρώτη έκδοση. Αν αυτός ήταν όλος κι όλος ο συμβιβασμός, έχει πολλή πλάκα.
Του Νικήτα Ράντου (Μ. Σπιέρρου κλπ.) εννοείς; Ε, αυτός ήταν Καλαμάρης και Καλαμάρας (δε θυμάμαι ποιο πρώτα και ποιο ύστερα).
Και για ποιον απ’ όλους τους Βλάσσηδες λες;
Μαρία said
Αυτόν:
http://diadromeszois.blogspot.com/2009/05/blog-post_14.html
Μπουκανιέρος said
Δεν τον ξέρω, αν και ξέρω τον αποκάτω.
Μαρία said
Εντάξει, άμα δε ξέραμε και τον αποκάτω, τόσα χρόνια εδώ.
Ανδρέας Γραμμένος said
Παρατήρησα ότι «άναψε» πολύ η κουβέντα γύρω από τα γεγονότα του 1891. Ομολογώ ότι δεν διάβασα όλα τα σχόλια, καθώς διαπίστωσα ότι η συζήτηση διολίσθησε σε αντεγκλίσεις εξκατέρωθεν.
Τα γεγονότα (και όχι πογκρόμ, θα συμφωνήσω με τους προλαλήσαντες) αποτελούν ΝΤΡΟΠΗ για την Κέρκυρα και αυτό νομίζω ότι είναι αναμφισβήτητο.
Από εκεί και πέρα όμως, καλό είναι πριν χαρακτηρίζουμε κάποιους, και μάλιστα έναν ολόκληρο πληθυσμό να λαμβάνουμε υπόψιν όλες τις παραμέτρους οι οποίες οδήγησαν στο συγκεκριμένο γεγονός.
1. Ο Αντισημητισμός δεν ήταν φαινόμενο κερκυραϊκό. Σε ολόκληρη την Ευρώπη κατά την ίδια ακριβώς περίοδο συνέβαιναν παρόμοια γεγονότα, τα οποία, ειδικά στην Ανατολική Ευρώπη ήταν οργανωμένα και μπορούν να χαρακτηριστούν ως πογκρόμ.
2. Έχω διαβάσει άπειρες σελίδες σχετικά με τον φόνο της κορασίδας και τα επεισόδια που ακολούθησαν και ειλικρινά κατέληξα σε ένα και μόνο συμπέρασμα: όλες οι πληροφορίες είναι αντιφατικές και ως εκ τούτου χρήζει ιδιαίτερης προσοχής η επίκλησή τους. Για παράδειγμα αναφέρω τον αριθμό των θυμάτων, ή την πατρότητα της κοπέλας. Για μένα δεν υπάρχει αξιόπιστη πηγή, καθώς οι μη εβραϊκές πηγές ενδεχομένως (κάποιες απροκάλυπτα) επιχειρούν να «δικαιώσουν» ή να δικαιολογήσουν τα επεισόδια, ενώ οι εβραϊκές (όσες καταχρηστικά θα μπορούσαν να χαρακτηριστούν «φιλοεβραϊκές» χρησιμοποιούν αποκλειστικά τα επιχειρήματα που προβάλλουν εβραϊκές πηγές) επιχειρούν να εντάξουν τα πάντα απλά στον αντισημητισμό.
3. κανείς μα κανείς δεν έχει διεξάγει ουσιαστική ιστορική έρευνα.
Επίσης, θα ήθελα να σημειώσω ένα ακόμη στοιχείο, το οποίο έχει διαφύγει της συζήτησης: Ο Κατσαρός (Σπ. Κατσαρός, Ιστορία της Κέρκυρας, Mellon, 2002) θεωρεί ότι για τα επεισόδια ευθύνεται το ιταλικό προξενείο (και οι λεγόμενοι «ιταλοκερκυραίοι», δηλαδή ιταλικής υπηκοότητας κάτοικοι οι οποίοι πρόσφατα είχαν μετοικήσει στην Κέρκυρα), το οποίο επιθυμούσε τον εκτροχιασμό των πραγμάτων στην Κέρκυρα, έτσι ώστε η Ιταλία να διεκδικήσει τον έλεγχο του νησιού κατ’ ακολουθείαν την πολιτικής της από την ίδρυσή της μέχρι το 1947. Τα όσα αναφέρει ο Κατσαρός δεν τεκμαίρονται, αλλά δεν αποκλείονται κιόλας. Μία πρόχειρη ματιά στις ιταλικές κινήσεις της περιόδου δικαιολογούν την διατύπωση σχετικών υποθέσεων εργασίας. Άλλωστε, αν λάβουμε υπόψιν αυτό το στοιχείο μπορούμε να αντιληφθούμε γιατί ο Κερκυραίος του Παπαδιαμάντη δεν είναι Έλληνας, αλλά Ιταλός.
Ακόμα θα ήθελα να σημειώσω ότι οι Κερκυραίοι ιστορικά δεν έρρεπαν ποτέ προς τον ρατσισμό. Οπωσδήποτε υπήρξαν εντάσεις σε περιπτώσεις μαζικών εγκαταστάσεων ξένων πληθυσμών, και αυτό δεν μπορεί σε καμία περίπτωση να χαρακτηριστεί ρατσισμός, αλλά φυσιολογική (προς Θεού δεν την δικαιολογώ, αλλά την αιτιολογώ – είναι φυσική η επιφυλακτικότητα και η αντίδραση στο άγνωστο και το ξένο όταν αυτό εισβάλλει μαζικά στην καθημερινότητά μας. Το θέμα είναι πως τη διαχειριζόμαστε από εκεί και πέρα) αντίδραση μίας κατεστημένης κοινωνίας. Στο νησί από τον Ύστερο Μεσαίωνα μέχρι σήμερα έχουν εγκατασταθεί ευάριθμοι Εβραίοι, Ιταλοί, Δαλματοί, Μαλτέζοι, Αλβανοί και Αρβανίτες, Άγγλοι (σήμερα αριθμούν γύρω στους 10.000) και άλλοι. Ποτέ ο τοπικός πληθυσμός δεν αντέδρασε όπως ενάντια στους Εβραίους το 1891.
Έπειτα, για την ερμηνεία του φαινομένου πρέπει να ληφθούν και κοινωνικοί και οικονομικοί παράγοντες της εποχής. Πρόκειται για μία εποχή που ο Κερκυραίος αγρότης ζει ακόμη υπό φεουδαλικό καθεστώς και ο ποπολάρος της πόλης ακόμη αντιμετωπίζει τον αποκλεισμό των αριστοκρατών. Η Ένωση και η Ενσωμάτωση είχαν βαθύτατα απογοητεύσει τους Κερκυραίους των κατώτερων τάξεων γιατί στην πράξη δεν πέτυχαν την κατάλυση των φεουδαλικών δεσμών. Οι Κερκυραίοι λοιπόν ήταν εξοργισμένοι και νομίζω ότι αυτό έπαιξε τον ρόλο του. Οι Εβραίοι της Κέρκυρας (και όχι μόνο), αντίθετα από ό,τι πιστεύουν πολλοί δεν ήταν όλοι πλούσιοι, ούτε όλοι δάνειζαν τους φτωχούς αγρότες και ποπολάρους. Αντίθετα, αυτοί που ασχολούνταν με την τοκογλυφεία αποτελούσαν μάλλον μία πολύ μικρή μειονότητα στο σύνολο του εβραϊκού πληθυσμού. Από την άλλη, όμως, λόγω των περιορισμών του παρελθόντος, οι περισσότεροι Εβραίοι δεν ήταν αγρότες, αλλά τεχνίτες και καταστηματάρχες. Ως εκ τούτου, ανεξάρτητα από τον τρόπο που συνέβαινε αυτό, ο Κερκυραίος έβλεπε συχνά κάποιον Εβραίο να παίρνει αρκετά από τα λιγοστά χρήματα που είχε και να τα βάζει στο συρτάρι του. Αυτήν ακριβώς τη φαντασιακή αντίληψη των πραγμάτων ήταν εύκολο κάποιοι πολιτικοί και πολιτευτές (πχ ο Πολυλάς) να στρέψουν εναντίον των Εβραίων, ώστε να καλύψουν τα ελλείματα της Ελληνικής Πολιτείας απέναντι στους φτωχούς Κερκυραίους. Και νομίζω ότι αυτό ίσως είναι το κλειδί της όλης υπόθεσης, καθώς και της συμπεριφοράς μερικών κατά την Κατοχή.
Ευχαριστώ
Abravanel said
Μπορείτε να μου αναφέρεται τις πηγές που να αμφισβητούν την πατρότητα του θύματος και αναφέρουν συγκεκριμένο αριθμό θυμάτων; Γιατί προσωπικά συγκεκριμένο αριθμό βρήκα μόνο στην Encyclopedia Judaica και τις νεοζηλανδικές εφημερίδες.
Abravanel said
αναφέρετε
διόρθωσε το οικοδεσπότη πριν με πάρουν με τις κονσέρβες του τοματοπελτέ οι συνδαιτυμόνες !
Stazybο Hοrn said
#108 Ο νικοκύρης λείπει διακοπές… Μην ανησυχείς, 3 ψυχές έχουμε μείνει.
Μαρία said
Και μόλις τέλειωσα ένα παραληρηματικό φυλλάδιο που θεωρεί το βιβλίο του Μπούτου καρπό εαμικής συνωμοσίας.
Αυτές τις κονσέρβες όμως δεν τις κατάλαβα. Χάθηκαν οι ντομάτες ή οι λεμονόκουπες, τις οποίες έτσι κι αλλιώς δεν τις χαλαλίζουμε για ορθογραφικά λάθη;
Μπουκανιέρος said
Δεν το ξέρω (το φυλλάδιο) αλλά μου ακούγεται αρκετά αστείο, ο Μπούτος εαμοβούλγαρος!
Ανεξάρτητα από τη χρήση των ζαρζαβατικών, νομίζω ότι δημιουργείται, σε μερικούς, σοβαρό ψυχολογικό πρόβλημα. Αναρωτιέμαι γιατί.
Υποψιάζομαι ότι φταίει η σκοπιά της απόλυτης ταύτισης με τους όποιους «προγόνους» (οι οποίοι θεωρούνται βέβαια μονόλιθος, ενιαίο και αδιαίρετο μπλοκ). Και μετά, αν βρεθεί μελανό σημείο, τρέχουμε να δικιολογήσουμε τα αδικιολόγητα, να αμφισβητήσουμε τα γεγονότα, να θολώσουμε τα δεδομένα και να σχετικοποιήσουμε το σύμπαν.
Μαρία said
Δε μπορεί να το ξέρεις, γιατί είναι μάλλον για εσωτερική χρήση. Η συντάκτρια απευθύνεται σε κάποιον ανώνυμο αλλά δε νομίζω να δημοσιεύτηκε κάπου. 32 δακτυλογραφημένες σελίδες απ’ τις οποίες ζήτημα είναι οι 10 να αναφέρονται στους υποφράφοντες την περίφημη ανακοίνωση για την οποία δε γίνεται καθόλου λόγος. Η λογική του παραληρήματος είναι οτι το ΕΑΜ στην προσπάθειά του «να ανασκευάσει εκ των υστέρων την άθλια μα τόσο πραγματική ιστορική μορφή του» έβαλε στο στόχαστρο τους άνθρώπους που δε συντάχτηκαν μαζί του. Μιλάει για πάτρωνες του Μπούτου. Οι γιοι λέει του Κόλλα εξορίστηκαν στην Ιταλία «που υπέφεραν τα πάνδεινα».
Μπουκανιέρος said
Εξορίστηκαν από ποιους;
Ξυπνάς την περιέργειά μου μ’ αυτό το σκοτεινό κι υπόγειο ντοκουμέντο.
Από την άλλη, θαυμάζω το γεγονός ότι έρχομαι και βρίσκω το μαγαζί έρημο και κλειστό, με τις καρέκλες ανάποδα, αλλά εσύ εδώ!
Μαρία said
Απ’ τους Ιταλούς, αφού καθαίρεσαν το μπαμπά απ’ το αξίωμά του, «επειδή δεν εξυπηρετούσε τα συμφέροντά τους».
Κι εγώ με τον ίδιο θαυμασμό είδα το Στάζυ και σένα και μπήκα.
Abravanel said
Συγνώμη αλλά Μαρία που να πάω για τις γιορτές; Στο χωριό; Αυτό είναι μερικές χιλιάδες χιλιόμετρα μακρυά δυτικά και οι καταραμένοι ισπανοί μου έχουν αφαιρέσει τον τίτλο ευγενείας – αλλά μια μέρα… μια μέρα… εγώ [και ο Κωσταντίνος εδώ] θα επιστρέψουμε !
Για το ντοκουμέντο που λέτε δυστυχώς δεν το πρόλαβα – αν θα μπορούσε κανείς να το προωθήσει. Οσο για τον Μπούτο είχε γίνει ολόκληρη ιστορία τότε και ευτυχώς που έγινε γιατί βγήκαν πολλές μαρτυρίες όπως αυτή.
gbaloglou said
Του χρονου στην Ιερουσαλημ 🙂
sarant said
Κύριε Γραμμένε, καλώς ήρθατε στο ιστολόγιο και χρόνια πολλά. Ενδιαφέρον το ιστολόγιό σας για την κορφιάτικη ιστορία!
Ανδρέας Γραμμένος said
Καλησπέρα και καλή χρονιά
Δεν έχω πρόχειρες τις πηγές που αμφισβητούν την πατρότητα του κοριτσιού και τον αριθμό των θυμάτων, καθώς βρίσκομαι «εκτός έδρας» . Άλλωστε δεν νομίζω ότι έχουν σημασία, γιατί προέρχονται από «προκατελειμένες» πηγές. Το ίδιο βέβαια θεωρώ και την εβραϊκή εγκυκλοπαιδεια. Αυτό που ήθελα να τονίσω είναι ότι σε τέτοια ζητήματα καλό είναι να αναζητούμε τους λόγους για τους οποίους συνέβησαν, παρά τις λεπτομέρειες των γεγονότων. Γιατί οι λεπτομέρειες συνήθως ελέγχονται ως προς την αξιοπιστία των πηγών, ενώ τα γεγονότα καθαυτά και οι αιτίες τους κινούνται περισσότερο στα όρια του πραγματικού.
Ευχαριστώ
Κ. Sarant ευχαριστω για τα καλά σας λόγια. Επιθυμία μου είναι η μελέτη της κερκυραϊκής ιστορίας και η διαπραγμάτευση του παρελθόντος, έτσι ώστε να «αποκωδικοποιηθεί» το παρόν και (αν αποφασίσουμε) να χαραξουμε το μέλλον αυτού του τόπου. Αυτό κατά τη γνώμη μου προϋποθέτει την αποδοχή του παρελθόντος και των πεπραγμένων της κερκυραϊκής κοινωνίας, ακόμη και ό,τι μας θλίβει ή μας κάνει να ντρεπόμαστε.
Μπουκανιέρος said
Βγήκε τις πρώτες μέρες του χρόνου ένα καινούργιο βιβλίο, «Ιστορία των Ελλήνων Εβραίων» της K.E. Fleming, εκδ. Οδυσσέας (στο πρωτότυπο ο τίτλος είναι: Greece, A Jewish History).
Δεν πρόλαβα να το διαβάσω, πηγαίνω όμως στο κεφάλαιο «Διακοινοτικές και ενδοτικές διαμάχες: το παράδειγμα της Κέρκυρας» και βρίσκω την εξής φράση σχετικά με το θέμα του ποστ:
«…ένα παρόμοιο επεισόδιο συκοφαντίας το 1891, κατά το οποίο σκοτώθηκαν είκοσι περίπου εβραίοι. Αμέσως μετά, πάνω από χίλια πεντακόσια μέλη της κοινότητας διέφυγαν από το νησί σε μία μόλις εβδομάδα»
Οι σημειώσεις που στηρίζουν, κατά τη Fleming πάντα, τους παραπάνω αριθμητικούς ισχυρισμούς παραπέμπουν, για την πρώτη πρόταση, στο Pearl L. Preschel, «The Jews of Corfu» (PhD diss., New York University, 1984), σελ. 87 κ.ε., και για τη δεύτερη πρόταση: Jewish Chronicle, May 22, 1891.
Μπουκανιέρος said
παρόραμα: αντί για «ενδοτικές» διάβαζε «ενδοκοινοτικές» (προφανώς)
Μπουκανιέρος said
Έχει ενδιαφέρον (και άσχετα με το θέμα του ποστ) ότι το μεγαλύτερο μέρος του κεφαλαίου ασχολείται με τις εβραϊκές «ενδοκοινοτικές διαμάχες», και μάλιστα σε δύο επίπεδα.
Από τη μία υπάρχει η αντίθεση ανάμεσα σε ντόπιους, «παλιούς» Εβραίους και (σχετικά) νεοφερμένους. Για τους πρώτους, η εντοπιότητα «παραδόξως εκφραζόταν με τον όρο griego» αλλά «γινόταν αντιληπτή με έναν εντελώς εβραϊκό τρόπο που δεν είχε καμία απολύτως σχέση με τον ελληνικό ορθόδοξο πληθυσμό».
Από την άλλη, υπάρχει η ανησυχία των ας πούμε συντηρητικών της θρησκευτικής ηγεσίας που φοβόντουσαν πως «η προσέγγιση με χριστιανούς θα οδηγούσε σε διαφθορά της εβραϊκής κοινότητας». Π.χ. λέει ότι «η εορτή του Σαβουότ (…) συνέπιπτε συχνά με τον ορθόδοξο εορτασμό της Αναλήψεως» και συνέβαινε συχνά χριστιανοί κι εβραίοι να γλεντάνε στις ίδιες εξοχικές τοποθεσίες και με παρόμοιο τρόπο – γεγονός που προκαλούσε αντιδράσεις εκ μέρους αυτών που ονόμασα εδώ συντηρητικούς.
Θίγεται ένα ακόμα ενδιαφέρον εβραιοκερκυραϊκό θέμα – αλλά γι’ αυτό θα γράψω αύριο-μεθαύριο, αν ευκαιρήσω.
sarant said
Πολύ ενδιαφέρον, Μπουκανιέρε. Και για τις πηγές και για τον συνεορτασμό -αυτά γίνονταν μετά το 1864;
Περιμένουμε και το άλλο, που μπορεί να γίνει χωριστό ποστ (αν και δεν σε πιέζω:)
Μπουκανιέρος said
Και πριν και μετά.
Λέει ότι ο αρμόδιος ραβίνος είχε κυκλοφορήσει σχετική θρησκευτική διάταξη (takkanah)το 18ο αιώνα, απαγορευτική προφανώς – και μάλιστα δύο φορές τουλάχιστον. Αλλά περισσότερα στοιχεία για το «πρόβλημα» αυτό δίνονται για «το τέλος του 19ου αιώνα» επί ραβίνου Μπιβάς (δε βρίσκω ακριβή χρονολογία). Λογικό είναι (υποθέτω εγώ) ότι την εποχή αυτή υπήρχαν περισσότερες ευκαιρίες για επαφές σε πολλά επίπεδα. Το βιβλίο λέει ότι υπήρχαν αντιδράσεις στο «συγχρωτισμό» από τους πουρίστες και των δύο πλευρών.
Μαρία said
Νομίζω οτι πρόκειται για το βιβλίο που μας είχε συστήσει η Σοφία, όταν το διάβαζε στ’ αγγλικά.
Η διαμάχη θυμίζει τη νεότερη και τηρουμένων των αναλογιών μεταξύ Σαμπεθάι Καμπιλή και Ελεγιά;
Μπουκανιέρος said
Για το πρώτο δε θυμάμαι, για το δεύτερο δεν ξέρω.
Είδες που κάψανε συναγωγή σε κάποια γνωστή χώρα;
Όμως δεν το κάνουν θέμα, για να μη δημιουργηθούν στο λαό άστοχα συναισθήματα ενοχής.
Stazybο Hοrn said
#125 Έλα βρε. Ξύπνησε η Θρησκευμάτων (μάλλον δεν είναι ευρωπαϊκή η χώρα, με τέτοια υπουργεία… Από την άλλη, όμως, θρησκευμάτων μεν, αναρμοδίως δε. the horror….)
Μαρία said
Μπουκάν και το είδα και υπέβαλα σχετική ερώτηση στου Δύτη, στον ίδιο και στο Στάζυ που είναι γείτονες, αλλά δε βρίσκω το σχετικό.Λες να το διέγραψε επειδή κατέκρινε τους σύντεκνους; Ο Δύτης μου έδωσε και λίνκι.
Δύτης των νιπτήρων said
Έλα βρε Μαρία που το διέγραψα! 🙂 Εδώ:
http://dytistonniptiron.wordpress.com/2009/10/20/mania-aimatos/#comment-1958
Μαρία said
Νάτην η Σοφία
https://sarantakos.wordpress.com/2009/05/31/gerov/#comment-6060
Μαρία said
Καλά, τη μανία …, την πήγα πάνω κάτω δυο τρεις φορές!
Δύτης των νιπτήρων said
Εμ, όσα ξέρει ο νοικοκύρης δεν τα ξέρει ο κόσμος όλος!
SophiaΟικ said
Όντως, είναι αυτό το βιβλίο που έιχα αναφέρει, αλλά τώρα το δάνεισα κάπου και δεν το έχω πρόχειρο για παραπομπές κλπ. Ελπιζω να μου το επιστρέψουν γιατί έχει και ιδιόχειρη αφιέρωση από τη συγγραφεα και δεν εχω πολλά βιβλία με τέτοια έξτρα.
Μπουκανιέρος said
Πρωτοπόρα λοιπόν η Σοφία – και τελευταίος και καταϊδρωμένος εγώ.
Μαρία said
Πρωτοπόρος για την ελληνική μετάφραση. Ελπίζω να είναι καλή.
Μαρία said
Το έμαθα απόψε απο φίλη που δουλεύει στη ΓΓΝΓ όπου και διαβιβάστηκε η επερώτηση.
Από το Κεντρικό Ισραηλιτικό Συμβούλιο Ελλάδος εκδόθηκε βιβλίο με τίτλο «Νέοι στην δίνη της Κατοχικής Ελλάδας – Ο Διωγμός και το Ολοκαύτωμα των Εβραίων 1943-1944». Το συγκεκριμένο βιβλίο με την χορηγία της Γενικής Γραμματείας Νέας Γενιάς έχει εκδοθεί στην ελληνική και την αγγλική γλώσσα και θα παρουσιασθεί στο κτήριο της Παλαιάς Βουλής στις 18 Ιανουαρίου 2010.
ΕΡΩΤΑΤΑΙ Η ΥΠΟΥΡΓΟΣ
1. Πόσο στοίχισε η συγκεκριμένη έκδοση με την χορηγία της Γενικής Γραμματείας Νέας Γενιάς;
2. Ποιος χρηματοδότησε την παρουσίαση του συγκεκριμένου βιβλίου στο κτήριο της Παλαιάς Βουλής και με ποιο χρηματικό ποσόν;
3. Σκοπεύει η Γενική Γραμματεία Νέας Γενιάς, η οποία υπάγεται στο Υπουργείο σας να χρηματοδοτήσει την έκδοση βιβλίων στην ελληνική και αγγλική γλώσσα με θέμα τις μάχες του Ελληνικού Στρατού εναντίον των Ιταλών εισβολέων στα βουνά της Βορείου Ηπείρου και των Γερμανών στα Οχυρά της «Γραμμής Μεταξά», σε συνέχεια χρηματοδοτήσεών της με θέματα για τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο;
Αθήναι 13 Ιανουαρίου 2010
Ο ΕΡΩΤΩΝ ΒΟΥΛΕΥΤΗΣ
ΗΛΙΑΣ ΠΟΛΑΤΙΔΗΣ
Μαρία said
http://www.google.com/hostednews/epa/article/ALeqM5gsa0HkG8y453c2HYw4SwWj7qtgaA
Μαρία said
121
Στο προηγούμενο βιβλίο(2007) του ΚΙΣΕ (χρηματοδοτήθηκε πάλι απ’ τη ΓΓΝΓ αλλά επερώτηση δεν έγινε απ’ το ΛΑΟΣ) «Το ολοκαύτωμα των Ελλήνων Εβραίων. Μνημεία και μνήμες» στο κεφάλαιο για την Κέρκυρα, ιστορική αναδρομή, γράφει: «Τα επεισόδια αυτά[του 1891] στάθηκαν η αφορμή για να ενωθούν οι δύο μέχρι τότε χωριστές Κοινότητες των Ρωμανιωτών και των Απουλιανών.»
Διαβάζω επίσης οτι στην «Ιόνιο Ακαδημία» υπήρχε έδρα εβραϊκής γλώσσας.
(Υπάρχει βέβαια κα η περίφημη Ανακοίνωσις)
π2 said
Μαρία (#135): http://www.polatidis.gr/news.php?extend.163
Δύτης των νιπτήρων said
Άντε Μαρία, είναι και συντοπίτης σου. 🙂
Μαρία said
Πιδύε, απο κει το πήρα αλλά απέφυγα συνειδητά να βάλω το λίνκι.
Δύτη, ναι αλλά σε -ίδης. Με πλούσια δράση:
http://www.alfavita.gr/anakoinoseis/ank12_5_9_1042.php
(Η καθηγήτρια διδάσκοντας τη γαλλική επανάσταση αναφέρθηκε στην προέλευση των όρων αριστερά-δεξιά)
Μπουκανιέρος said
Επειδή στο σχ. 51 είχα απαντήσει, αόριστα αλλά ανακριβώς, στο Δύτη (σχ. 37), σχετικά με την καταπάτηση εβραϊκών σπιτιών στην Κέρκυρα:
Στο βιβλίο της Φλέμινγκ αναφέρεται: «Μετά τον πόλεμο 185 εβραίοι απαίτησαν να τους επιστραφούν τα σπίτια τους, αλλά μόνο 61 το κατάφεραν» (σ. 173) και παραπέμπει στο Bracha Rivlin, «Encyclopedia of Jewish Communities: Greece»(Jerusalem, 1998), 368.
Δύτης των νιπτήρων said
Το σημειώνω, ευχαριστώ.
Μαρία said
Κι ένας φρέσκος εμπρησμός της συναγωγής της Κέρκυρας
http://www.tovima.gr/society/article/?aid=396595
http://www.youtube.com/user/enimerosinews
«Χρονικά Αντισημιτισμού #02» Το αντισημιτικό πογκρόμ του 1891 στην Κέρκυρα – Shades magazine said
[…] [4] Δείτε σχετικό άρθρο και εδώ: https://sarantakos.wordpress.com/2009/11/17/corfupogrom/ […]