Απόκριες με δανεικά πριν από 50 χρόνια

Μπορεί και φέτος να κάνουμε απόκριες αναζητώντας δανεικά και πληρώνοντας γερό χαράτσι (ήταν που θα μας έκαναν Δανία, βλέπεις –προς το παρόν γίναμε Δανεία), αλλά και πριν από 50 χρόνια το ίδιο συνέβαινε όπως βλέπουμε στην παρακάτω γελοιογραφία του Μποστ.

Η γελοιογραφία υπάρχει στο «Λέφκομά μου», τον τόμο που έβγαλε ο Μποστ στο τέλος του 1960 και περιλαμβάνει επιλογή από τα σκίτσα της χρονιάς. Σύμφωνα με την κατάταξη, δημοσιεύτηκε τον Φεβρουάριο του 1960, δηλαδή πριν από πενήντα χρόνια (παρά λίγες μέρες). Ωστόσο δεν τη βρήκα στο σώμα της Ελευθερίας, ίσως μου ξέφυγε, ίσως είναι από άλλο έντυπο. Πάντως, περιλαμβάνεται και στο πρόσφατο ημερολόγιο της Αυγής με σκίτσα Μποστ, που είχε μεγάλη επιτυχία και που άκουσα ότι ακόμα μπορείτε να το προμηθευτείτε.

Όπως και σε άλλες γελοιογραφίες της ίδιας περιόδου, το θέμα είναι η αναζήτηση δανείου και οικονομικής ενίσχυσης στη Γερμανία. Παρόμοιες γελοιογραφίες του Μποστ, από τον Ιανουάριο του 1960, είχα δημοσιεύσει παλιότερα  εδώ και εδώ, καθώς και εδώ από το 1959 (είπαμε, η ανάγκη για γερμανικά δάνεια ήταν διαρκής)

Καθώς είναι απόκριες, ο Καραμανλής αρκουδιάρης και ο Κανελλόπουλος αρλεκίνος έχουν φτάσει απέξω από το Υπουργείο Οικονομικών της Βόννης (στο κουδούνι γράφει: χτυπάτε δυνατά, κάθονται κουφοί) και ζητούν ελεημοσύνη ή έστω «έλαιος». Μάταια όμως, διότι αγέρωχος ο Έρχαρτ (ο χοντρός με το πείζμα) απαντάει Νάιν. Δίπλα του, γεμάτος ρυτίδες ο Αντενάουερ αλλά καλοστεκούμενος για την ηλικία του (ήταν τότε 84 χρονών, πρωθυπουργός, αξίωμα που κράτησε μέχρι τα 87 του).

Και πάλι υπάρχει το λογοπαίγνιο με τον Μάρκο (κοινό όνομα για αρκούδες, έχω ακούσει) και τα μάρκα, όπως και η σπόντα για το Ζάλογγο. Για να μη σας στέλνω αλλού, θυμίζω ότι ο Κανελλόπουλος είχε δηλώσει το 1954 ότι η Ελλάδα δεν μειώνει τις στρατιωτικές δαπάνες, αν και φτωχή, διότι «έχει Ζάλογγα» στην ιστορία της, δήλωση που του εξασφάλισε γερό δούλεμα από γελοιογράφους επί χρόνια. Η τελευταία φράση του Καραμανλή (μπας και πάρουμε τίποτα εκ των θαμένων) ίσως είναι υπαινιγμός για τον θησαυρό του Μέρτεν, ίσως όμως όχι.

Η γλώσσα του Μποστ στο συγκεκριμένο σκίτσο έχει μερικά ωραία ορθογραφικά λογοπαίγνια (φυλοθεάμονες, έλαιος), τις απαραίτητες γενικές και τον πρωτότυπο τύπο «ο άρκτων». Το σκίτσο δεν έχει πολλές λεπτομέρειες, ενώ το μαιανδρικό κείμενο της μπορντούρας λέει τα εξής:

Καλά ρε χοντρέ μη δόσης
και θα δης πόσο σκληρά θα μετανιόσης
Τόρα που μειόθη ο άρτος κι έπεσε εβημερία
θα ιδής εντός ολίγου πος θα γίνομε θερία
Κι όταν μιοθή κε άλλο κε εις τα λεφτά πνιγόμεν
τότε θάρχεσε χορέβον κε τα ξανασυζητόμεν
Κε παρακαλόν θα είσε κε θα κλέης ζοηρός
μην του δίδετε θα λέγο ήτο κάποται σκλιρός.
Κε εις την βραδινήν μου προσεφχήν
θα λέγο την εξής εφχήν
Τον άρτον ημόν τον επιούσιον
μείοσον κε άλλο να γίνομαι πιο πλούσιων
Κε στείλε των Γερμανών μιαν ειδοποίησιν
διότη ο Έλλην είνε φηλότειμος κε ζη δια μίαν ικανοποίησιν.

Είχε δημοσιευτεί μια στατιστική ότι τον προηγούμενο χρόνο οι Έλληνες κατανάλωσαν λιγότερο ψωμί και κυβερνητικοί κύκλοι δήλωσαν ότι η μείωση της κατανάλωσης ψωμιού ήταν σημάδι αύξησης της ευημερίας, αφού πολύ ψωμί τρώνε οι φτωχότεροι. Ο Μποστ πιάνεται από αυτό και το τραβάει στον παραλογισμό, θεωρώντας ότι η μείωση της κατανάλωσης ψωμιού είναι όχι αποτέλεσμα αλλά αιτία της αύξησης της ευημερίας. Να προσεχτεί παρακαλώ το ρήμα: έπεσε ευημερία, όπως λέμε έπεσε βροχή, έπεσε αρρώστια, έπεσε θανατικό, έπεσε φτώχεια!

Λέτε να πέσει πολλή ευημερία φέτος;

Advertisement