Μπεργαδής και Σαχλίκης σε κόμικς
Posted by sarant στο 26 Δεκεμβρίου, 2010
Η σημερινή μέρα, δεύτερη των Χριστουγέννων, είναι μέρα για χουζούρι, για ραχάτι, για ανάπαυση -πολύ περισσότερο που φέτος πέφτει και Κυριακή. Τον παλιό τον καιρό, προπολεμικά ας πούμε, που οι εφημερίδες έβγαζαν εφτά φύλλα την εβδομάδα, μόνο τη δεύτερη μέρα του Πάσχα και των Χριστουγέννων έβγαινε φύλλο. Λογικό είναι και τα περισσότερα ιστολόγια να μην έχουν δημοσίευση σήμερα.
Από την άλλη, όταν έχουμε άνεση χρόνου μπορούμε να διαβάσουμε και κάτι που θα το προσπερνούσαμε υπό άλλες συνθήκες. Οπότε, σήμερα θα σας παρουσιάσω ένα πείραμα που έκανε με τους φοιτητές του στην Κύπρο ο φίλος Τάσος Καπλάνης (γράφει συχνά και στο ιστολόγιό μας ως ΤΑΚ), τη μετατροπή πρώιμων νεοελληνικών κειμένων σε κόμικς.
Χρησιμοποιώντας το webcomicbookcreator, εργαλείο που έχει αναπτύξει ένας καθηγητής πληροφορικής από το Πανεπιστήμιο Πειραιώς, ο Σίμος Ρετάλης, με τους δικούς του φοιτητές, οι φοιτητές του Τάσου Καπλάνη σχολίασαν εικονογραφικά τον «Απόκοπο» του Μπεργαδή και άλλα παλιά κείμενα. Ο Απόκοπος είναι ένα σχετικά σύντομο ποιητικό κείμενο του 15ου αιώνα, γραμμένο σε δημώδη γλώσσα με κάμποσους αρχαϊσμούς αλλά και κρητικούς ιδιωματισμούς. Ο συγγραφέας του πρέπει να ήταν βενετοκρητικός, μικροευγενής.
Όλο το κείμενο του Απόκοπου υπάρχει ονλάιν στο Διαδίκτυο –εδώ με σχόλια και εξήγηση των ιδιωματικών τύπων, από τον ιστότοπο Περι-γραφής. Τη δουλειά των φοιτητών του Καπλάνη μπορείτε να τη δείτε σε αυτό εδώ το λινκ. Αν κλικάρετε, μεγαλώνει η σελίδα και πιάνει ολόκληρη την οθόνη.
Οι εικόνες στον Απόκοπο είναι πρωτότυπη δουλειά των φοιτητών, επεξεργασμένες φωτογραφίες. Αντίθετα, στην άλλη εικονογράφηση, του κειμένου του Σαχλίκη, χρησιμοποιήθηκαν εικόνες από γνωστά κόμικς. Το κείμενο του Σαχλίκη που εικονογραφείται είναι η «Βουλή των πολιτικών» -και βέβαια δεν εννοεί τους πολιτικούς, αλλά τις πολιτικές (για το θέμα αυτό έχουμε ξαναγράψει).
Μέρα που είναι, σας αφήνω να δείτε απερίσπαστοι το πείραμα των φοιτητών του Καπλάνη, χωρίς να μπλέξω με τη συζήτηση αν είναι προτιμότερος ο τύπος κόμικς από τον κόμικ ή τον κόμιξ -θέμα που είχε συζητηθεί εκτενώς πριν από λίγες μέρες στη Λεξιλογία.
Υστερόγραφο: Τέσσερις μέρες ακόμα έμειναν στην ψηφοφορία για τη Λέξη της χρονιάς!
Μαρία said
Ωραία ιδέα.
Η Λυσιστράτη σε σκίτσα Ακόκ στη Βουλή των πολιτικών.
http://tinyurl.com/24dlxa5
ΤΑΚ said
Νίκο, σε ευχαριστώ πολύ και εκ μέρους των φοιτητριών και φοιτητών μου για την ανάρτηση!
Για να είμαι δίκαιος με όλες και όλους, δίνω παρακάτω τους συνδέσμους για όλα τα κόμιξ που έφτιαξαν τα παιδιά:
Απόκοπος του Π. Μπεργαδή: http://issuu.com/dr.tak/docs/apokopos_by_bergadis?viewMode=magazine
Βουλή των πολιτικών του Σ. Σαχλίκη: http://issuu.com/dr.tak/docs/sachlikes?viewMode=magazine
Ρίμα θρηνητική εις τον πικρόν και ακόρεστον Άδην του Ι. Πικατόρου: http://issuu.com/dr.tak/docs/pikatoros?viewMode=magazine
Ριμάδα κόρης και νιου (Ανωνύμου): http://issuu.com/dr.tak/docs/rimada_koris_kai_niou?viewMode=magazine
Σημειώνω ότι στο issuu η εικόνα μπορεί να μεγαλώσει κι άλλο αν ξανακλικάρετε επάνω της.
Οι μεταπτυχιακοί φοιτητές του Ρετάλη έχουν φτιάξει μια εταιρεία, την ITisART, που προωθεί το webcomicbookcreator, διοργανώνει εκπαιδευτικά σεμινάρια, κλπ. Δείτε εδώ
Οι δικές/οί μου φοιτήτριες/τητές ήταν προπτυχιακές/οι (στην πλειονότητά τους δευτεροετείς) και είμαι πολύ χαρούμενος που δούλεψαν όλες/οι με τόσο μεράκι. Μπράβο, παιδιά, και από εδώ!
Το πιο εντυπωσιακό για μένα ήταν οι λύσεις που έδωσαν: αν ξεφυλλίσετε τα κόμιξ, θα δείτε λ.χ. ότι η ομάδα του Απόκοπου ακολούθησε το πρωτότυπο κείμενο και έφτιαξε δικά της σχέδια (στην πραγματικότητα φωτογραφίες και μοντάζ με επεξεργασία σε πρόγραμμα ανάλογο του photoshop), η ομάδα του Σαχλίκη ακολούθησε και αυτή το πρωτότυπο κείμενο, αλλά χρησιμοποίησε σχέδια από άλλα, πολύ γνωστά κόμιξ (Λούκυ Λουκ και Λυσιστράτη κυρίως), η ομάδα του Πικατόρου διασκεύασε εντελώς ελεύθερα το κείμενο (ακολούθησε μόνο σε γενικές γραμμές το πρωτότυπο) και ακολούθησε μικτή τεχνική (σχεδίασε τον κεντρικό χαρακτήρα ως παπά και χρησιμοποίησε φωτογραφίες), ενώ η ομάδα της Ριμάδας ακολούθησε το πρωτότυπο κείμενο και έφτιαξε δικά της σχέδια (αν και υπάρχουν και εικόνες από γνωστές κούκλες).
Γενικά, δόθηκε μια διέξοδος στη δημιουργικότητα των παιδιών και έφτιαξαν τα πρώτα πανεπιστημιακά κόμιξ που βασίζονται σε κείμενα της πρώιμης νεοελληνικής λογοτεχνίας. Ο Νίκος με την ανάρτησή του δίνει μια ευκαιρία και σε όσες/ους δεν έχουν διαβάσει τα κείμενα αυτά, να πάρουν μια ιδέα.
Καλή διασκέδαση και καλές γιορτές!
ΤΑΚ
ΤΑΚ said
Γεια σου, Μαρία (1), και χρόνια πολλά!
Η ιδέα να χρησιμοποιήσουν τη Λυσιστράτη του Ακοκαλίδη (όπως και τον Τζο Ντάλτον από το Λούκυ Λουκ) εμένα μου φάνηκε πολύ καλή, αλλά ήταν και πολύ επικίνδυνη: έπρεπε να ταιριάξουν πολύ γνωστές και ήδη διαμορφωμένες εικόνες με ένα καθόλου ευέλικτο κείμενο. Θα μπορούσαν να αποτύχουν πλήρως. Οι επιλογές τους όμως ήταν εντέλει πολύ καλές (το τρίτο καρέ της πρώτης σελίδας το βρίσκω θεϊκό!).
Μαρία said
ΤΑΚ, κυκλοφορεί καμιά έκδοση της Βουλής για κοινούς θνητούς;
http://www.early-modern-greek.org/odigos/#body.1_div.3_div.4_div.1
sarant said
Τάσο, σε ευχαριστώ για το σχόλιο -και συμφωνώ ότι το ταίριασμα των σκίτσων στον Σαχλίκη ήταν πετυχημένο!
ΤΑΚ said
Νίκο, εγώ σε ευχαριστώ για την ανάρτηση. Θα έχουμε πολλά να πούμε ακόμη για το Σαχλίκη στο μέλλον.
Μαρία, οι εκδόσεις του Σαχλίκη είναι πονεμένη ιστορία: τα κείμενα του εξακολουθούν να μας είναι διαθέσιμα μόνο χάρη στη δουλειά που έκαναν ορισμένοι επιμελητές εκδόσεων του 19ου αιώνα (την έκδοση Wagner μπορείς να τη βρεις εδώ και την έκδοση Παπαδημητρίου εδώ).
Το 2005 στο συνέδριο Neograeca Medii Aevi των Ιωαννίνων αναγγέλθηκαν δύο εκδόσεις, μία από τον ολλανδό νεοελληνιστή και σημαντικότερο εν ζωή μελετητή του Σαχλίκη, τον Arnold van Gemert, και μία από τον καθηγητή του πανεπιστημίου Ιωαννίνων και μαθητή του μακαρίτη Ν. Μ. Παναγιωτάκη, το Γιάννη Μαυρομάτη, που βασίζεται στην έκδοση που ετοίμαζε ο Παναγιωτάκης όσο ζούσε. Τελικά, αποφάσισαν οι δύο μελετητές να συνεργαστούν, αλλά η έκδοσή τους δεν έχει κυκλοφορήσει ακόμη. Είναι όμως πλέον μόνο ζήτημα χρόνου ελπίζω.
ΤΑΚ said
Νίκο, κάτι έκανα λάθος και δε λειτουργούν οι σύνδεσμοι στο προηγούμενο σχόλιο. Ρίξε μια ματιά σε παρακαλώ.
Μαρία said
ΤΑΚ, τον Βάγκερ τον κατέβασα τις προάλλες με χίλια ζόρια:
http://www.archive.org/details/carminagraecamed00wagnuoft
Γι’ αυτό ρώτησα για καμιά χρηστική έκδοση. Μερσί.
ΤΑΚ said
Μαρία, δεν ήξερα ότι τον είχε και το archive.org, εγώ παρέπεμπα στην Ανέμη, από όπου κατεβαίνει σχετικά εύκολα νομίζω: Wagner
Την έκδοση Παπαδημητρίου της αυτοβιογραφικής Αφήγησης παράξενου του ταπεινού Σαχλίκη την έχω ανεβάσει εδώ). Μπορείς να τη διαβάσεις χωρίς να την κατεβάσεις, αλλά χρηστική δεν είναι…
sarant said
Τάσο, τα λινκ στο 6 δεν διορθώνονται γιατί δεν μπορώ να τα δω, αλλά τα επανέλαβες στο 9.
Μαρία said
ΤΑΚ, ελπίζω η νέα έκδοση να έχει και γλωσσάρι. Τι θα πει φραρογαμημένη; Πήγαινε με καλογέρους;
Νίκο, στο Βάγκερ υπάρχει και το Θανατικό της Ρόδου με «την Ρόδο την μισκήνα».
george said
Χρόνια πολλά και καλές γιορτές.
Πολυ ενδιαφέρον post και πολύ ενδιαφέρουσα η προσπάθεια των παιδιών.
Τον κύριο Ρετάλη των είχα κι εγώ καθηγητή στη σχολή μου, στο Πανεπιστήμιο Πειραιά, και για το εργαστήριό του (αν και δεν συμμετείχα) άκουγα πάντοτε τα καλύτερα. Μια άσχετη σημείωση: νομίζω ότι η σχολή που αναφέρεται, είναι η σχολή που πήγαινα κι εγώ, το τμήμα Ψηφιακών Συστημάτων του Πανεπιστημίου Πειραιά!
Καλές γιορτές σε όλους και πάλι!
ΤΑΚ said
Ναι, Μαρία (11), αυτό ακριβώς θα πει!
ΤΑΚ said
Ναι, Γιώργο (12), αυτός είναι (περισσότερες πληροφορίες εδώ).
Παρόλο που ξεκίνησε την καριέρα του από το Πανεπιστήμιο Κύπρου, εγώ δεν τον γνώρισα στην Κύπρο, αλλά στην Αθήνα τον Απρίλιο, στο ComicDom 2010, όπου παρακολούθησα το σεμινάριό του EduComics – Αξιοποίηση Ψηφιακών Εκπαιδευτικών Κόμικς Στην Τάξη. Τα αποτελέσματα είναι αυτά που είδατε!
Μαρία said
13 Βρε την πουτάνα!
Stazybο Hοrn said
Όποιος έχει όρεξη, ας κατεβάσει να δει αυτήν την παρουσίαση powerpoint πάνω σε μια παρόμοια -με την ευρεία έννοια- ιδέα των παιδιών και της καθηγήτριας Πληροφορικής του Γ4 Γυμνασίου Αρκαλοχωρίου
Μαρία said
16 Στάζυ, δεν ανοίγει με παουερπόιντ, υπάρχει λέει σφάλμα.
Stazybο Hοrn said
#17 Μαρία, είναι από Office 2007. Σώσε το στο δίσκο σου, άνοιξε το powerpoint σου, μετά φόρτωσέ του το αρχείο που έσωσες, και F5.
Immortalité said
@18 Και όσοι δεν έχουν καθόλου Office τι κάνουν;
Stazybο Hοrn said
#19 Ας κατεβάσουν κι ας αποσυμπιέσουν αυτό, και μετά ας τρέξουν από μέσα το εκτελέσιμο (exe). Το slide που περιγράφει την πορεία υλοποίησης στο τέλος, θαρρώ θέλει τα κλικ του απ’ τον θεατή. Τα προηγούμενα τρέχουν με χρόνο μόνα τους.
Immortalité said
@20 Αυτοί που δεν έχουν Office σας ευχαριστούν θερμά! 😉
Stazybο Hοrn said
Εναλλακτικά υπάρχει και ο PowerPoint Viewer 2007
Immortalité said
Μερσί μερσί μερσί…
Πλάνητας said
To καλύτερο μετα-χριστουγεννιάτικο δωράκι που θα μπορούσε να κάτσει 🙂
glaukus said
Σχετικά με τα κόμικς διάβασα όλο το thread στο forum που παραπέμπεις.
Επειδή βαριέμαι να γραφτώ, να πω εδώ απλά ότι πιστεύω πως η χρήση ξένων λέξεων με τα κς-ξ και πς-ψ, είναι συχνή και θα έπρεπε να υπάρξει κάποια λογική στη χρήση τους.
Η πιο λογική επιλογη μου φαίνεται η ηχητική αντιστοίχιση και ο παραλληλισμός του αγγλικού ks και x με κς και ξ. (Sex=Σεξ, Comics=Κομικς, Tanks=Τανκς, Fax=Φαξ, Pax=Παξ κ.ο.κ.)
σολωμάντζαρος said
Όψιμα το ανακάλυψα!
Το λινκ όμως με το κείμενο του Απόκοπου δεν λειτουργεί.
sarant said
Ναι, ίσως όμως επανέλθει.
Ένα απόσπασμα υπάρχει εδώ:
http://www.snhell.gr/anthology/content.asp?id=3&author_id=29
Geom said
Συγγνώμη που παρεμβαίνω, αλλά το κείμενο του Απόκοπου υπάρχει στην προσωρινά αποθηκευμένη σελίδα του γοογλε. Αν δε λειτουργεί το παρακάτω λινκ δοκιμάστε να το γουγλάρετε.
http://webcache.googleusercontent.com/search?q=cache:F05xz6yQZJwJ:www.peri-grafis.com/ergo.php%3Fid%3D1285+%CE%B1%CF%80%CE%BF%CE%BA%CE%BF%CF%80%CE%BF%CF%83&cd=1&hl=el&ct=clnk&gl=gr&client=firefox-a&source=www.google.gr
Stazybο Hοrn said
Και ένα μονιμότερο στιγμιότυπο:
http://replay.waybackmachine.org/20090306033911/http://www.peri-grafis.com/ergo.php?id=1285
σολωμάντζαρος said
Ευχαριστώ.
Το «μονιμότερο στιγμιότυπο» επίσης δεν λειτουργεί.
Αλλά βοήθησε το σχόλιο του Geom
Stazybο Hοrn said
Μια χαρά λειτουργεί, αν δεν απογοητεύεσαι εύκολα, και ζητήσεις ανανέωση, αλλά αφού βολεύτηκες όλα καλά.
Διδακτική της Πληροφορικής » Blog Archive » Τα κόμικ στην εκπαίδευση said
[…] Φοιτητές και φοιτήτριες του Τάσου Καπλάνη δημιούργησαν τα πρώτα πανεπιστημιακά κόμιξ στο πλαίσιο του μαθήματός τους. Δείτε τα και πάρτε ιδέες! Απόκοπος του Π. Μπεργαδή: http://issuu.com/dr.tak/docs/apokopos_by_bergadis?viewMode=magazine Βουλή των πολιτικών του Σ. Σαχλίκη: http://issuu.com/dr.tak/docs/sachlikes?viewMode=magazine Ρίμα θρηνητική εις τον πικρόν και ακόρεστον Άδην του Ι. Πικατόρου: http://issuu.com/dr.tak/docs/pikatoros?viewMode=magazine Ριμάδα κόρης και νιου (Ανωνύμου): http://issuu.com/dr.tak/docs/rimada_koris_kai_niou?viewMode=magazine Ανάρτηση στο ιστολόγιο του Νίκου Σαραντάκου https://sarantakos.wordpress.com/2010/12/26/mpergadis/ […]