Γλυκά πορτοκάλια, πικρά νεράντζια
Posted by sarant στο 11 Απριλίου, 2011
Πριν από ένα περίπου μήνα είχαμε συζητήσει για τα εσπεριδοειδή, και ειδικότερα για τα κίτρα και τα λεμόνια. Σήμερα θα συζητήσουμε έναν καρπό που ξεχωρίζει, το πορτοκάλι, που όμως θα τον εξετάσουμε όχι μόνο του, παρά μαζί με έναν φτωχό του συγγενή, το νεράντζι· και τούτο επειδή οι ιστορίες τους και τα γλωσσικά τους έχουν μπλέξει τόσο που να μην είναι εύκολο να διηγηθείς το ένα χωρίς να πεις για το άλλο.
Και τα δυο πάντως είναι φρούτα γηγενή της Ασίας, από την Ινδία το νεράντζι και από την Κίνα το πορτοκάλι. Οι αρχαίοι Έλληνες δεν τα ήξεραν· απ’ όλα τα εσπεριδοειδή, μόνο το κίτρο έμαθαν, κι αυτό μόνο στην ελληνιστική εποχή, όπως είπαμε στο προηγούμενο άρθρο.
Ο φτωχός συγγενής, το νεράντζι, ήρθε πρώτος. Στα ινδικά λεγόταν κάτι σαν ναράγκα, nāraṅga, στα περσικά ναράγκ (نارنگ, nārang), στα αραβικά ναράντζ ( نارنج nāranj). Γύρω στον ένατο-δέκατο αιώνα έχει φτάσει στην Μέση Ανατολή και στο Βυζάντιο, οι Σταυροφόροι το βρίσκουν στην Παλαιστίνη, ενώ οι Άραβες το μεταφέρουν στη Σικελία. Στα ελληνικά της εποχής, το ναράντζ αυτό περνάει ως «νεράντζι», ίσως με παρετυμολογική επίδραση του νερού. Στα ισπανικά, περνάει ως naranja, στα ιταλικά narancia και στην Τοσκάνη narancio. Από τη συνεκφορά un narancio το αρχικό n- χάνεται (αυτό το φαινόμενο δεν είναι καθόλου σπάνιο) κι έτσι γίνεται arancio και arancia, και το βρίσκει κανείς και mela arancia (το μήλο είπαμε πως συχνά είναι γενική ονομασία για κάθε οπωρικό) και περνάει και δάνειο στα γαλλικά, orenge (σήμερα orange) και pome orenge, απ’ όπου το παίρνουν και οι Άγγλοι, orange. Αυτά, το νεράντζι, που βέβαια ούτε τότε το τρώγαν, μόνο το χρησιμοποιούσαν ως είδος φαρμακευτικό ή για διακόσμηση ή για γλυκά.
Ο άρχοντας, ήρθε δεύτερος, κάμποσους αιώνες αργότερα, και όχι από την Ανατολή παρά από τη Δύση. Έμποροι Πορτογάλοι, την εποχή της θαλασσοκρατορίας, αφού παρέκαμψαν το ακρωτήριο της Καλής Ελπίδας και πιάσαν εμπορικές σχέσεις με την Ινδία και την Κίνα, έφεραν το πορτοκάλι στην Ευρώπη. Αυτό το καινούργιο φρούτο, το τόσο όμοιο εξωτερικά με το νεράντζι, το είπαν οι Ιταλοί arancio de Portogallo, πορτογαλέζικο νεράντζι σαν να λέμε, και μετά σκέτο portogallo, πληθυντικός portogalli, απ’ όπου έγινε το ελληνικό πορτοκάλι, μέσα στην Τουρκοκρατία, το βουλγάρικο πορτοκάλ, το αλβανικό παρόμοιο, το τούρκικο portakal, ακόμα και το αραβικό al-burtuqal. Αναμενόμενο, αλλά ειρωνικό, είναι ότι στην ίδια την Πορτογαλία το πορτοκάλι λέγεται αλλιώς, laranja.
Όπως είδαμε, στις νότιες χώρες, όπου το νεράντζι υπήρχε και καλλιεργιόταν, τα δυο φρούτα ακολούθησαν το καθένα τον δικό του γλωσσικό δρόμο. Ωστόσο, στις μεγάλες γλώσσες της Ευρώπης, ο πλούσιος νεοφερμένος έδιωξε τον ταπεινό προκάτοχό του. Στα γαλλικά, στα αγγλικά, στα ιταλικά και στα ισπανικά το πορτοκάλι σφετερίστηκε την ονομασία του νεραντζιού, δηλαδή το υποκατέστησε· πράγματι, το νεράντζι σήμερα στα αγγλικά λέγεται bitter orange, πικρό πορτοκάλι, ενώ στα γαλλικά bigarade.
Κάποιοι υποστηρίζουν ότι πορτοκάλια μπήκαν στην Ευρώπη και από τα ανατολικά, από τους Άραβες –αυτό δεν φαίνεται να είναι σωστό επειδή κανείς Άραβας συγγραφέας δεν περιγράφει πορτοκαλιά πριν από τον 16ο αιώνα (ενώ περιγράφουν αναλυτικά την κιτριά ή τη λεμονιά ή τη νεραντζιά). Άλλωστε, αν είχαν καλλιεργηθεί στα μέρη τα δικά μας πορτοκάλια από τον 15ο αιώνα, θα είχαν ευδοκιμήσει και θα ήταν πασίγνωστα. Θα ξαναμιλήσουμε για το θέμα αυτό όμως λίγο πιο κάτω.
Προς το παρόν, να πούμε δυο κουβέντες ακόμα για τον φτωχό συγγενή, το νεράντζι. Είπαμε πιο πάνω ότι οι Βυζαντινοί το ήξεραν, και μάλιστα στον Πωρικολόγο, την σάτιρα του 15ου αιώνα, υπάρχει, ανάμεσα στους άλλους αξιωματούχους, ο πρωτοβεστιάριος Νεράντζιος. Το νεράντζι και η νεραντζιά εμφανίζονται στα βυζαντινά αλχημικά έργα αλλά και σε ερωτικά μυθιστορήματα, και σε ένα από αυτά, το έμμετρο Φλώριος και Πλατζιαφλώρα, ο συγγραφέας χαρακτηρίζει την ηρωίδα με μια σειρά εξεζητημένα επίθετα, ως εξής: την δενδροηλιόμορφην, μαυροπλουμιστομάταν, την νεραντζοερωτοάκουστον, κρινοτριανταφυλλάτην, τραχηλομαρμαρόμνοστην, ροδοκοκκινοχείλαν, την συντυχογλυκόλαλον, ερωτοπαιδεμένην, προφανώς για το άρωμα της νεραντζιάς.
Στον Ερωτόκριτο βρίσκουμε και τη λ. νερατζάτο, για το χρώμα που σήμερα λέμε πορτοκαλί. Ο ρηγόπουλος του Αναπλιού Mε νεραντζάτα κι αργυρά ρούχά ‘τονε ντυμένος, νέος, εικοσιδυό χρονών, ομορφοκαμωμένος.
Η νεραντζιά καλλιεργήθηκε, με χρήσεις σε μαρμελάδες, γλυκά, αιθέρια έλαια και στη φαρμακευτική. Από το γνωστό δημοτικό «νεραντζούλα φουντωτή» συμπεραίνουμε ότι τουλάχιστον στη Χίο πρέπει να υπήρχαν πολλές νεραντζιές εδώ και αιώνες. Τα νεράντζια στην Κύπρο ακόμα και σήμερα λέγονται κιτρόμηλα. Από κει και πέρα, ξέρουμε το νεραντζάκι γλυκό της θείας μας ή της μητέρας μας, τις νεραντζιές που είναι διακοσμητικό δέντρο σε πάμπολλους δρόμους και τα νεράντζια που πετούσαν ιδίως προδικτατορικά οι φοιτητές στους αστυνόμους.
Ας γυρίσουμε τώρα στον πλούσιο συγγενή, που ήρθε δεύτερος αλλά έγινε πρώτος. Το πορτοκάλι λοιπόν, που για πολλά χρόνια ήταν είδος πολυτελείας στην Ευρώπη, πανάκριβο δώρο, άξιο για βασιλόπουλα και αρχοντόπουλα. Οι εστεμμένοι της Δύσης είχαν στεγασμένους κήπους όπου καλλιεργούσαν αρχικά νεράντζια και μετά πορτοκάλια, τους λέγανε orangeries, ορανζερί. Άργησε να έρθει, αλλά όταν ήρθε ευδοκίμησε στα μέρη μας, όπως και σε όλη τη Μεσόγειο.
Είπαμε πιο πάνω ότι το πορτοκάλι σε πολλές γλώσσες της Δυτικής Ευρώπης, πήρε το όνομα του νεραντζιού, εκτοπίζοντάς το, από το 1515 και μετά. Κάπου εδώ μπαίνει στην εικόνα και μια πόλη της νότιας Γαλλίας, η Orange, που παλιότερα τη λέγαμε Οράγγη. Κι επειδή αμαρτία εξομολογημένη παύει να είναι αμαρτία, να πω ότι τις δυο-τρεις επόμενες παραγράφους τις δανείζομαι από συζήτηση που έγινε στη Λεξιλογία, και ανήκουν βασικά στον Νίκο τον Λίγγρη, τον Ρογήρο και τον Δόκτορα Ζίμπενμαλ. Λοιπόν, η πόλη Orange δεν έχει ετυμολογικά σχέση με τον καρπό, είτε το νεράντζι είτε το πορτοκάλι. Το όνομά της είναι παραφθορά της ρωμαϊκής της ονομασίας, Arausio (Αραυσίων στον Στράβωνα), που ήταν το όνομα μιας κελτικής θεότητας των νερών. Όμως η παρετυμολογική σύνδεση με τα εσπεριδοειδή έγινε πολύ γρήγορα από τους κατοίκους της πόλης, κι έτσι στον θυρεό της βλέπουμε τρεις πορτοκαλόχρωμους στρογγυλούς καρπούς, ίσως νεράντζια, ίσως πορτοκάλια. Κάποια στιγμή, το πριγκιπάτο της Οράγγης το κληρονόμησε ο Γουλιέλμος, που ως τότε ήταν κόμης του γερμανικού Νασάου και έγινε γνωστός ως πρίγκιπας της Οράγγης ή Γουλιέλμος της Οράγγης.
Ο Γουλιέλμος ο Σιωπηλός (1533-1584), όπως επίσης λεγόταν, ήταν ο αρχηγός της εξέγερσης των Ολλανδών κατά των Ισπανών που κατείχαν τις Κάτω Χώρες και ιδρυτής της δυναστείας Οράγγης-Νασάου, που είναι η σημερινή βασιλική δυναστεία της Ολλανδίας. Από την σύμπτωση του τοπωνυμίου Orange με το πορτοκάλι, το πορτοκαλί χρώμα έγινε το χρώμα της δυναστείας της Οράγγης, γι’ αυτό και σήμερα η εθνική Ολλανδίας παίζει με πορτοκαλόχρωμες εμφανίσεις και την αποκαλούμε «οράνιε» (oranje). Και από τους Ολλανδούς που αποίκισαν τη Νότια Αφρική, ονομάστηκε Orange (Οράγγης), προς τιμή της δυναστείας τους, ο μεγάλος ποταμός, και Ελεύθερο Κράτος της Οράγγης ένα από τα κρατίδια των Μπόερ που σήμερα είναι επαρχία της Νότιας Αφρικής.
Το άλλο ειρωνικό είναι ότι ενώ η Ολλανδία έχει τόσο μεγάλη σχέση με την Οράγγη και με το πορτοκαλί χρώμα, στα ολλανδικά το πορτοκάλι δεν λέγεται orange ή κάποια παραλλαγή του, αλλά sinaasappel, παναπεί κινέζικο μήλο. Και στη βόρεια Γερμανία παρεμφερές όνομα έχει, Apfelsine.
Το πορτοκάλι και το νεράντζι δεν έχουν μεγάλη παρουσία στη λαογραφία και στη φρασεολογία μας, σε σύγκριση με άλλα φρούτα, ίσως επειδή ήρθαν κάπως αργά. Υπάρχει βέβαια η παροιμία «Είναι κι αλλού πορτοκαλιές που κάνουν πορτοκάλια», δηλαδή κανείς δεν είναι αναντικατάστατος, είτε πρόκειται για ερωτικό σύντροφο είτε για προμηθευτή ή για ό,τι άλλο. Υπάρχουν και τα παιδικά παιχνίδια, «όταν σου λέω πορτοκάλι να βγαίνεις», το έκαναν τραγούδι και οι Κατσιμιχαίοι.
Βέβαια, και την Ελλάδα τη λέμε, ειρωνικά συνήθως, «χώρα της φαιδράς πορτοκαλέας». Η φράση αυτή προέρχεται πήρε από ένα παιδικό ποίημα του Άγγελου Βλάχου, με τίτλο «Η γη της Ελλάδος», που το πρώτο του εξάστιχο είναι:
Ξεύρεις την χώραν όπου ανθεί
φαιδρά πορτοκαλέα
και κοκκινίζει η σταφυλή
και θάλλει η ελαία;
Ω! δεν την αγνοεί κανείς
είναι η γη η Ελληνίς.
Το ποίημα μιλάει με θαυμασμό για την Ελλάδα, αλλά –ίσως εξαιτίας του «φαιδρά», που βέβαια ο Βλάχος το χρησιμοποίησε με τη σημασία «χαρωπή», αλλά σήμερα σημαίνει «αστεία, γελοία», π.χ. φαιδρό πρόσωπο– στην τρέχουσα χρήση χρησιμοποιείται ειρωνικά, για να θίξουμε τα σημεία και τέρατα, και ιδίως τα παράλογα, που συμβαίνουν· για παράδειγμα, «στη χώρ’ αυτή όπου ανθεί φαιδρά πορτοκαλέα, έγινε καθηγήτρια…» (όνομα δεν λέω, αλλά κάνει ομοιοκαταληξία).
Βέβαια, ο Βλάχος εμπνεύστηκε το ποίημα από την τότε πασίγνωστη Μινιόν, ένα τραγούδι του Γκέτε, που όμως είναι γραμμένο για την Ιταλία! (Ιταλίδα ήταν άλλωστε η ηρωίδα του):
Kennst du das Land, wo die Zitronen blühn,
Im dunklen Laub die Gold-Orangen glühn,
Ein sanfter Wind vom blauen Himmel weht,
Die Myrte still und hoch der Lorbeer steht,
Αν βάλουμε αντικριστά τα δυο ποιήματα, θα δούμε ότι ο Βλάχος δεν μεταφράζει τον Γκέτε, απλώς εμπνέεται από το ποίημα, παραφράζοντας το πρώτο δίστιχο και μετά τραβάει άλλους δρόμους.
Πριν κλείσω, να πω την κακία μου ή μάλλον την κακεντρέχειά μου. Είπα πιο πριν ότι το πορτοκάλι μάς ήρθε από την Κίνα και την Ινδία μέσω Πορτογαλίας, ενώ υπήρχε και μια παλιότερη άποψη ότι το φέραν οι Άραβες. Ωστόσο, στο λεξικό Μπαμπινιώτη, βρίσκω μια επαναστατική θεωρία. Στο λήμμα πορτοκάλι, μετά την αναφορά στην Πορτογαλία, υπάρχει η εξήγηση: από εκεί είχε εισαχθεί αυτό το αρχικώς αμερικανικό φρούτο. Αυτά, στην τελευταία έκδοση του λεξικού. Άλλωστε και το καινούργιο Ετυμολογικό λεξικό εξηγεί ότι πήρε το όνομα αυτό επειδή «πρόκειται για φρούτο που Πορτογάλοι θαλασσοπόροι είχαν εισαγάγει στην Ευρώπη από την αμερικανική ήπειρο». Πρόκειται για θηριώδες μαργαριτάρι, μεγέθους πορτοκαλιού (και βάλε!)
Φυσικά δεν είναι έτσι· όσο κι αν σήμερα η Βραζιλία είναι πράγματι η πρώτη χώρα στον κόσμο στην παραγωγή πορτοκαλιών, το πορτοκάλι μας ήρθε από την Κίνα.
george said
Καλημέρα! Πάντα απολαυστικές οι φρουτοαναρτήσεις!
Να προσθέσω δύο όχι λεξιλογικά πραγματάκια για το νεράντζι. Πρώτον, τις νεραντζιές θα μπορούσαμε να τις θεωρήσουμε ως ένα από τα χαρακτηριστικά δέντρα της Αθηναϊκής γειτονιάς, και μάλιστα αυτές τις μέρες έχουν αρχίσει να σπάνε μύτες για τα καλά. Δεν έχω δει την ταινία του Παναγιωτόπουλου, τα «Οπωροφόρα της Αθήνας», ούτε έχω διαβάσει το βιβλίο, αλλά φαντάζομαι πώς κάτι θα λέει και για τις νεραντζιές! Δεύτερον, θυμήθηκα τη γνωστή ιστοριούλα, ότι τον Απρίλη του 1941, οι Γερμανοί στρατιώτες που πρωτομπήκαν στην Αθήνα κόβανε περιχαρείς τα νεράντζια, περνώντας τα για πορτοκάλια (δεν ξέρω αν είναι αλήθεια.)
espectador said
Εξαιρετικό , όπως πάντα
Πιθανόν ο Μπαμπινιώτης να επηρεάστηκε απο τον….Πορτοκάλος της γνωστής τανίας 🙂
Immortalité said
Καλημέρα Νίκο! Πολύ ωραίο άρθρο όπως πάντα.
Ορίστε και μια πορτοκαλάδα για να ξεκινήσει καλά η μέρα 🙂
μήτσκος said
Θυμήθηκα μια ιστορία που μου έλεγε η μακαρίτισσα η γιαγιά μου (Κρητικιά, Λασιθιώτισσα).
Σε ένα χωριό, δυο νεαροί έβαλαν στο μάτι μια ωραιότατη πορτοκαλιά και προσπάθησαν να κλέψουν μερικά πορτοκάλια. Ο ιδιοκτήτης, ο οποίος ήταν και πολύ τσιγκούνης, τους πήρε χαμπάρι και τους κυνήγησε. Μάλλον θα τους είπε και καμμιά βλαστήμια παραπάνω, οπότε οι επίδοξοι πορτοκαλοκλέφτες αποφάσισαν να εκδικηθούν. Εμφανίστηκαν μέσα στην άγρια νύχτα φορώντας ολόλευκα ρούχα και ανέβηκαν στο φράχτη του κήπου. Άρχισαν να πετάνε μέσα αναμένα κάρβουνα, που είχαν φέρει μαζί τους, φωνάζοντας:
«Μιχαήλ Μιχαήλ!»
«Τι’ναι Γαβριήλ;»
«Ρίξε πυρ εκ τ’ουρανού και κατέκαυσον αυτόν και την πορτοκαλέαν αυτού!»
Ο περιβολάρης βγήκε με την τσίμπλα στο μάτι και είδε να βρέχει φωτιά στον κήπο του με τους Αρχαγγέλους στο φόντο, έπαθε μεγάλη τρομάρα και έγινε ο περίγελος του χωριού.
Μαρία said
Εκτός απ’ «Τα οπωροφόρα της Αθήνας» του Δημητρίου υπάρχει και το «Ζιγκ ζαγκ στις νεραντζιές» της Σωτηροπούλου, που είχε αποσυρθεί απ’ τις σχολικές βιβλιοθήκες μάλλον προσωρινά ύστερα απο αίτηση του Πλεύρη.
http://archive.enet.gr/online/online_text/c=112,id=26695944.
Οι βραζιλιάνικες πορτοκαλιές στο παιδικό «Όμορφη πορτοκαλιά μου» σε μετάφραση Άλκης Ζέη, που δεν ξέρω αν κυκλοφορεί ακόμη.
Της Σπάρτης τις πορτοκαλιές απαθανάτισε ο Βρεττάκος.
Το δημοτικό της ξενιτιάς «Νεραντζούλα φουντωμένη» κυκλοφορεί σε εκτελέσεις και μη χειρότερα.
Νίκο, διόρθωσε το ξεύρεις την γη σε την χώραν.
Μαρία said
sarant said
Ευχαριστώ για τα πρώτα σχόλια και γιουτουμπάκια.
Μαρία, ευχαριστώ, έγινε η διόρθωση!
Γιώργος Λυκοτραφίτης said
Από την ξένη λογοτεχνία, τη μεταφρασμένη στα ελληνικά, έχουμε την «Πορτοκαλιά ή τους Κύκλους του Χρόνου» του Κάρλος Φουέντες, συλλογή πέντε μικρότερων έργων από την ιστορία του Μεξικού, αλλά και τα «Πορτοκάλια του Μονταλμπάνο», συλλογή διηγημάτων του Καμιλλέρι, με ήρωα τον γνωστό αστυνομικό, -του οποίου ο ελληνικός τίτλος, όμως, δημιουργεί σύγχυση, αφού ο πρωτότυπος ιταλικός «Gli arancini di Montalbano» δεν μιλάει για πορτοκάλια αλλά για σικελικά σνακς, μπάλες ρυζιού τηγανητές σε καυτό λάδι.
Δύτης των νιπτήρων said
Καλημέρα!
Ας βάλω κι εγώ ένα σχετικό γιουτιουμπάκι, με την ανθισμένη νερατζιά:
sarant said
Γιώργο, αν το έλεγε «πορτοκαλάκια του Μονταλμπάνο» ίσως ήταν καλύτερο, δεν βρίσκεις;
Ηρώ Διαμαντούρου said
Υπάρχει ένα βιβλιαράκι, Η ωραιότερη ιστορία των φυτών, εκδόσεις Κριτική 2000. Εκεί λέει, στο κεφάλαιο 5 («Το δέντρο των πόλεων και το δέντρο των αγρών») το εξής: «Όσο για τα εσπεριδοειδή -πορτοκαλιές, μανταρινιές κλπ- αυτά μας ήρθαν από την Κίνα, όπου υπάρχει μια μεσογειακή ζώνη μα μακρύ και ζεστό καλοκαίρι και σύντομο, ήπιο και υγρό χειμώνα». Έτσι λοιπόν εξηγείται το πώς ευδοκίμησαν εκεί. Τώρα αν λέει ανακρίβειες ή όχι.. δεν έχω ιδέα.
Δεν το θυμάμαι καλά το βιβλίο κατά τ’ άλλα, ούτε μεταφραστικά ούτε ως προς το περιεχόμενο, αλλά ρίξτε του μια ματιά αν βρεθεί στον δρόμο σας.
Ηρώ Διαμαντούρου said
με μακρύ κλπ, όχι μα.
Γιώργος Λυκοτραφίτης said
Σίγουρα καλύτερο, Νίκο, αλλά κι αυτό προβληματικό, γιατί «πορτοκαλάκια» έχουν κάτι ζαχαρωτά γλυκά στο σχήμα του πορτοκαλιού -στο πιο επίπεδό του, βέβαια: δεν βρίσκει κανείς εύκολα άκρη με τους σικελούς!
Στράβων Αμασεύς said
Στην Ελλάδα έχουμε επιπλέον δεσμούς με το πορτοκάλι.
Η πορτοκαλί μπάλα (ή σπυριάρα) δόξασε την «Αγαπημένη των Ελλήνων» το 1987.
Επίσης το πορτοκάλι λόγω του σχεδόν τελείου σφαιρικού του σχήματος του αλλά και της ανθεκτικής του επιφάνειας, είναι ιδανικό για αυτοσχέδιο ποδόσφαιρο όταν δεν υπάρχει μπάλα.
Είναι το πορτοκάλι συστατικό της Μεσογειακής διατροφής;
Μήπως όμως είναι το φασόλι; Η πιπεριά; Η μελιτζάνα; Οι πατάτες; Η ντομάτα; Το ρύζι;
Γιάννης said
Μια παράγραφος, δύο σχόλια, τα εξής τρία:
Το νεράντζι εμφανίζεται ως γλυκό με δυο τρόπους: είτε όταν είναι ακόμα μικρό, πράσινο που τρώγεται ολόκληρο, ως νεραντζάκι είτε όταν είναι μεγάλο και παίρνουμε μόνο τη φλούδα του (δεμένη σε ρολό) ως νεράντζι. Βέβαια, παρόμοια χρήση μπορεί να έχει και το πορτοκάλι, αλλά το πορτοκάλι δεν έχει ανάγκη να γίνει γλυκό για να φαγωθεί.
Τα νεράντζια σε πολιτικές συγκεντρώσεις χρησιμοποιήθηκαν και μεταδικτατορικά. Θυμάμαι πως είχα διαβάσει τότε ότι πέταξαν νεράντζια στον Γαρουφαλιά (τον θυμάται κανείς;) και μου είχε κάνει εντύπωση.
Το ζουμί απ’ το νεράντζι στη Μυτιλήνη χρησιμοποιείται για να συνοδέψει το χοιρινό. Προσθέτει μια ενδιαφέρουσα γεύση. Είναι απαραίτητο στις χοιρινές μπριζόλες που ψήνονται μαζί με κρεμμύδια το πρωί των Χριστουγέννων, αμέσως μετά την επιστροφή απ’ την εκκλησία, αλλά και στο μεσημεριανό σελινάτο (όπως καταλαβαίνετε, γαλοπούλες και τα τοιαύτα δεν αποτελούσαν χριστουγεννιάτικο έδεσμα). Αυτό δεν σημαίνει πως δεν το βάζουν και άλλες μέρες.
Και κάτι γενικότερο: πολλές φορές φυτεύονται νεραντζιές για να μπολιαστούν αργότερα σε πορτοκαλιές ή μανταρινιές μιας και ως άγριες (έστω οι ρίζες) αντέχουν περισσότερο στα κρύα.
The Backpacker said
Εδώ, ο Φασιανός μάς προτρέπει να τα καταναλώσουμε τα νεράντζια, αν και δεν πιστεύω ότι θα ακολουθήσω τη συμβουλή του. Επίσης, αναφέρει και την ιστορία περί νεραντζιών και κατοχής, ελαφρώς διαφορετικά.
http://www.kykladesnews.gr/home/55-2009-12-14-00-17-14/57757-2010-11-18-08-46-42.html
Πρώτο σχόλιο, πολύ παλιά αναγνώστρια, τα συγχαρητήρια για το ιστολόγιο θεωρούνται αυτονόητα 🙂
sarant said
Ευχαριστώ για τα σχόλια!
Γιάννη, αυτό με το ζουμί και τις μπριζόλες δεν το ήξερα.
Αγαπητή Backpacker, καλώς εμφανιστήκατε και ευχαριστώ για τα καλά λόγια. Ωραίο ιστολόγιο έχετε! Πάντως, ο Φασιανός πειστικός ακούγεται, ίσως το δοκιμάσω 😉
Jimakos said
Naranjito (πορτοκαλάκι, δηλαδή) ήταν το όνομα της μασκοτ του μουντιάλ που διοργάνωσε η Ισπανία, το 1982.
Για το νεράτζι, υπάρχει και το άσμα της Χαρούλας »Βύσσινο και νεράτζι».
Stazybο Hοrn said
Πορτοκαλιά δεν ξέρω, αλλά Νεραντζούλες γνωστές έχω. Φαντάζομαι θάχει κι η Μαρία…
Μπουκανιέρος said
Έχω μια παιδική ανάμνηση από κάτι μαύρους ναύτες που, είτε επειδή δεν τα ήξεραν είτε από γούστο, έτρωγαν τα πορτοκάλια με τη φλούδα.
Και σήμερα η βασιλική σημαία της Ολλανδίας είναι πορτοκαλιά – ενώ οι παλιότεροι θα θυμούνται το πορτοκαλί χρώμα στην παλιά σημαία της Ν.Αφρικής (αργότερα κοκκίνισε, όπως είχε συμβεί και στην κανονική ολλανδική).
sarant said
Ένα… φλέγον θέμα που δεν έθιξα, είναι αν γράφουμε νεράΝτζι ή νεράτζι. Αν μέτρησα καλά, είναι 5-2 υπέρ του ΝΤΖ. Κι εγώ ΝΤΖ, αλλά καμιά φορά βάζω και ΤΖ.
ti zoe sauto to blog said
Υπάρχει και η νερατζο-φιλημένη http://www.youtube.com/watch?v=Ktz1kiAMsNE&feature=player_detailpage , εδώ με Μούσχουρη
Νίκο,ναι. Και η …Καπνικαρέα καθηγήτρια,είναι και το ασπρόμαυρο που δίνει μια allure!
Στράβων Αμασεύς said
[…Η βελανιδήαις δεν κάνουν νεράντζια
Άκανθα ού φέρει βότρυς
Ούποτ΄εκ σίκαλλης ρόδα φύεται, ούθ΄υάκινθος…]
Συλλογή Παροιμιών Νεωτέρων Ελλήνων-1860 (Σελίς-28)
Μαρία said
19 Νεράντζω, Νεραντζούλα αλλά οι νεότερες έγιναν Τζούλιες.
Και Λεμονιά ήξερα Σουφλιουτούδα.
Μπουκανιέρος said
20 Εκ των υστέρων είδα ότι στα βεξιλογικά (σημαιολογικά, παναπεί) με είχαν προλάβει οι Λεξιλόγοι.
Πάντως η βασιλική σημαία που έλεγα είναι εδώ:
http://www.fotw.net/flags/nl-royal.html
Μπουκανιέρος said
«Κι επειδή αμαρτία εξομολογημένη παύει να είναι αμαρτία…»
Μην κλέβεις. Το σωστό είναι «αμαρτία μολο(γ)ημένη, η μισή συχωρεμένη». Επομένως, Νίκο, χρωστάς ακόμα μισή αμαρτία!
Μαρία said
26 Την έκανε στο 21 και ξεχρέωσε.
sarant said
Και εκτός αυτού, η άλλη μισή στην Κίνα βρίσκεται, οπότε δεν μετράει!
Γιώργος Λυκοτραφίτης said
@15,
Γιάννη, υπάρχουν, βέβαια οι διακοσμητικές νεραντζιές στα πεζοδρόμια της περιοχής πρωτευούσης (και του Πειραιά) αλλά, για να προσθέσω κάτι στα όσα γαστρονομικά μάς γράφεις, las naranjas de Sevilla, που έχουν τραγουδηθεί κι από τον Λόρκα, εξάγονται στη Μεγάλη Βρετανία, για την παρασκευή εκείνης της υπέροχης γλυκόπικρης μαρμελάδας.
Είναι naranjas amargas, ίδια ακριβώς με τα νεράντζια των ελληνικών πεζοδρομίων (κι ας μην συμφωνούν οι ανδαλουσιανοί επί του προκειμένου!)
gbaloglou said
Surprise:
Μιχάλης Νικολάου said
«Επόμενος σταθμός: Νερατζιώτισσα. Next station: Νερατζιώτισσα.»
Immortalité said
Η γειτονιά που μένω είναι γεμάτη νεραντζιές. Και κάθε χρόνο κυνηγάω τα νεράντζια με τα σκουπόξυλα (είναι ψηλές οι άτιμες) γιατί χωρίς νεράντζι πηχτή δεν γίνεται. Φέτος είχε βρέξει και όση βροχή δεν λούστηκα απ’ τον ουρανό τη λούστηκα απ’ τα δέντρα που τίναζα! 🙂
Μιχάλης Νικολάου said
Πόρτο Κάλε
ti zoe sauto to blog said
Ιμόρ, ήντα ;
Το νεράτζι στην πηχτή πώς το χρησιμοποιείτε;
Μαρία said
30 Μπαλό, στο και μη χειρότερα είχα συμπεριλάβει κι αυτή, παρόλο που υπάρχουν και χειροτερότερες.
Ηλεφούφουτος said
Νεράτζια έστιβε κι ένας μακαρίτης γείτονάς μου και τα έπινε, με μπόλικη ζάχαρη βέβαια, αντί γκρέιπ φρουτ.
Σε εποχές που η κινέζικη προέλευση των πορτοκαλιών ήταν πιο φρεσκια ως ανάμνηση γράφτηκε και ο «Έρωτας των Τριών Πορτοκαλιών» από τον Κάρλο Γκότσι, πάνω στο έργο του οποίου στηρίχθηκε το ομότιτλο του Προκόφιεφ αλλά και η Τουραντό των Πουτσίνι-Αλφάνο.
Στην Κρήτη παίζει και η παρετυμολογική εκδοχή «περδικάλια».
Το ότι άργησαν τόσο να έρθουν τα πορτοκάλια φαντάζομαι θα εξηγεί και το γιατί τη φωτιά και τον ήλιο τα βλέπουν ακόμα κόκκινα, και όχι πορτοκαλιά (ήταν μεγάλη παιδική μου απορία αυτό). Πάντως έναν «Πορτοκαλή Ήλιο», που έκανε δρομολόγιο στα νησιά του Σαρωνικού τον θυμάμαι· ήταν μια παρηγοριά ότι δεν ήμουν μόνος στον κόσμο που έβλεπε τα πράγματα έτσι.
Νικοδεσπότης: «στα ολλανδικά το πορτοκάλι δεν λέγεται orange ή κάποια παραλλαγή του, αλλά sinaasappel, παναπεί κινέζικο μήλο. Και στη βόρεια Γερμανία παρεμφερές όνομα έχει, Apfelsine.»
Το βορειογερμανικό, που αναφέρεις, αντιστοιχεί στο ολλανδικό «appelsien». Έτσι το λένε σε ορισμενα ολλανδόφωνα μέρη, και με αυτή τη μορφή πέρασε ως δάνειο στα Ρώσικα, όπου τα πορτοκάλια λέγονται «απελσίνι».
Immortalité said
@34 Το στίβουμε μέσα στο ζουμί, όπως θα κάναμε με το λεμόνι.
Stazybο Hοrn said
Κι αφού η Μισιρλού είναι απασχολημένη, νεραντζάκι -κι όχι μόνο- απ’ το μαναβάκι:
sarant said
Αλήθεια, αυτή η Νερατζιώτισσα εκκλησία είναι;
tamistas said
Λυγαριά, Πορτοκαλιά, παραδοσιακό Ζαγορίου.
Μαργαρίτα Μαγιοπούλα (είχα φυτέψει μια πορτοκαλιά) των Θεοδωράκη – Καμπανέλλη.
Χρόνια καὶ χρόνια πάλεψα μὲ τὸ μελάνι καὶ τὸ σφυρὶ βασανισμένη καρδιά μου
Μὲ τὸ χρυσάφι καὶ τὴ φωτιὰ γιὰ νὰ σοῦ κάμω ἕνα κέντημα
Ἕνα ζουμπούλι πορτοκαλιᾶς
Μίαν ἀνθισμένη κυδωνιὰ νὰ σὲ παρηγορήσω
(από την Αμοργό του Γκάτσου)
betatzis said
Ταξιδιωτικές αναμνήσεις : Στη Μεσκίτα της Κόρδομπας και στη Χιράλδα της Σεβίλης (χτίστηκαν ως τζαμιά, οι καθολικοί έχτισαν αποπάνω), υπάρχει μια κεντρική αυλή που οι ισπανοί την ονομάζουν Patio de los narranjos (συγγνώμη αν το γράφω λάθος). Έχει υπέροχα δέντρα και βρύσες, δεν θυμάμαι όμως αν τα δέντρα ήταν όντως όλα πορτοκαλιές ή νερατζιές, ούτε έψαξα/ρώτησα αν είναι τα αυθεντικά δέντρα που φύτεψαν οι άραβες (απίθανο μου φαίνεται, τι χρόνο ζωής άραγε να έχει μια πορτοκαλιά ;;). Προσωπικά οι όμορφες κεντρικές αυτές αυλές μου άρεσαν πολύ περισσότερο από το εσωτερικό των ναών. Ερωτήσεις για όποιον ξέρει: Είναι δείγμα κάποιας γενικότερης αραβικής τεχνοτροπίας/συνήθειας ότι έχτισαν τα τζαμιά αυτά γύρω από μια όμορφη αυλή με δέντρα και βρύσες ή μόνο στην Ανδαλουσία το έκαναν ;;. Οι άραβες φύτεψαν πορτοκαλιές ή οι ισπανοί τις φύτεψαν και έδωσαν και την ονομασία αυτή ;;
5. Τι καταπληκτικό βιβλίο η «όμορφη πορτοκαλιά μου», ευχαριστώ που μου το θύμησες, θα το ανασύρω να το ξαναδιαβάσω. Κρίμα εαν σταμάτησε η κυκλοφορία του.
ti zoe sauto to blog said
#37,ευχαριστώ.
Θα το πω της μάννας μου, γιατί η κυρά στην κουζίνα «βουλοπλέει» που λέτε και στον τόπο σας.
Στο πατρικό μου, στο νησί, σβήναμε τα πουλερικά στην κατσαρόλα με χυμό από εσπεριδοειδή : 2 πορτοκάλια, 1/2 λεμονι, 1 κίτρο. Νεράτζι δε βάζαμε πουθενά εκτός από το γλυκό του κουταλιού. Αχχ καημένα χρόνια!
Μαρία said
39
http://xantho.lis.upatras.gr/test2_pleias.php?art=62196
Μπετατζή, βλέπω μια επανέκδοση του 97.
http://www.protoporia.gr/product_info.php/products_id/70976
espectador said
sarant said
Μαρία, ευχαριστώ!
Γιατρέ, σοφή η δοσολογία του κοκτέιλ!
Μαρία said
45 Και πρόσεξε, ο άνθρωπος, που ξέρει τι λέει, γράφει ΝεραΝτζιώτισσα. Οι χαμουτζήδες όμως που έκαναν την ψηφιοποίηση το αλλοίωσαν σε Νερατζιώτισσα.
ti zoe sauto to blog said
45# Ναι, γίνεται πολύ καλό.
Τσιγαρίζεις ψαχνό κοτόπουλο ή γαλοπούλα μαζί με το κρεμμύδι και προσθέτεις ψιλοκομμένη πιπεριά σε διάφορα χρώματα.Σβήνεις με τους χυμούς όπως είπα , ρίχνεις 4-5 στήμονες σαφράν, αλατοπίπερο και το αφήνεις να σιγοβράσει.
Το «βουλοπλέω» το έμαθα από γιαγιά Ανωγειανή
– Τι κάνεις γιαγιά;
– Βουλοπλέω γιατρέ
Σημαίνει: μια βουλιάζω, μια πλέω.
Μιχάλης Νικολάου said
Και Πορτοκάλογλου
Καπετάν'Ενας said
Και βέβαια είναι και οι Παρελάσεις της Οράγγης, στη Βόρειο Ιρλανδία. Οι προτεστάντες γιορτάζουν τη νίκη του Γουλιέλμου,που πριν γίνει βασιλιάς της Αγγλίας, ήταν πρίγκηπας της Οράγγης, επί του Καθολικού Ιάκωβου.
Ξεκινάνε έτσι, μερικοί γελοίοι ιρλανδο-σκοτσέζοι που ντύνονται άγγλοι :
και αν μετά, για τσαμπουκά περάσουν μέσα ή κοντά από συνοικίες Καθολικών, (ή αν απλά γίνει πέσιμο), καταλήγει έτσι:
Κορνήλιος said
λατρεμένο καὶ τὸ νεραντζάκι.
Γρηγόρης Κοτορτσινός said
Ωραία ανάρτηση.
Στην έκδοση του Wagner (που μόνο αυτή έχω) σελ. 199 ο Νεράντζιος είναι πρωτοβεστιάριος και ο Ροδάκινος είναι ο πρωτοστάτωρ. Αν και το σωστό είναι πρωτοστΡάτωρ
sarant said
Ωχ, Γρηγόρη δίκιο έχεις, τα μπέρδεψα. Νεράντζιος πρωτοβεστιάριος!
Μπουκανιέρος said
46 Μαρία, ΤΖι, ΤΖι!
Άκου νεράν-τζι, μα πώς το λέτε; 🙂
Δύτης των νιπτήρων said
Πες τα βρε Μπουκάν, μας κάνουν ιδεολογική τρομοκρατία αυτοί οι βόρειοι.
ti zoe sauto to blog said
Μα που είσαστε όλοι; Το νησί βλέπατε;
Κι εγώ με το τζ είμαι, δεν γυρίζει η γλώσσα να πεις νερα-ντζ-ι.
voulagx said
Δυτη, «ειναι τρελλοι αυτοι οι βορειοι!» ( το «Bienvenue Chez Les Ch’tis» τοχεις δει;)
Μπουκαν, ποτε πηρες μεταγραφη κι εγινες χαμουτζης; 🙂
Δύτης των νιπτήρων said
Α, το Νησί… γιαυτό εξαφανίστηκαν όλοι. Λέω κι εγώ, Χατζηνικολάου έβλεπαν;
Βουλάγξ, ο Μπουκάν είναι δυτικός. Από Επτάνησα μέχρι Καραϊβική φτάνει η χάρη του.
ti zoe sauto to blog said
Ο Μπουκάν είναι του Ισημερινού.
ti zoe sauto to blog said
Δύτη, είσαι εδώ; Θέλω βοήθεια σε τουρκική…χμ φράση (ξέρω τι σημαίνει, πώς γράφεται θέλω).
Δύτης των νιπτήρων said
Εδώ είμαι 🙂
ti zoe sauto to blog said
Είναι ακατάλληλο δι ανηλίκους.
Ανανίν α…. ζουρνά, μπεντσαλάν σενοϊνα.
Δύτης των νιπτήρων said
Φαντάζομαι (δεν τόχω ξανακούσει!) είναι ananın amı zurna ben çalan sen oyna. Μ’ αρέσει που έβαλες αποσιωπητικά στη μεταγραφή 🙂
Μπουκανιέρος said
Βουλάγξ, ο τζιισμός είναι ευρύτερο κίνημα και δεν πρέπει να ταυτίζεται με τον χαμουτζηισμό.
Δύτη ναι, από Δυτική Ελλάδα μέχρι Δυτικές Ινδίες – άλλωστε και συ, κατά μία έννοια, (κατα)δυτικός είσαι!
(Εντάξει, βασικά έκανα πλάκα, κι όλες οι προφορές σεβαστές, εννοείται.
Είν’ αλήθεια όμως ότι δε μου πάει να προφέρω το νεράτζι όπως π.χ. την Άντζελα Ντέιβις.)
ΥΓ. Ποιο νησί;
ti zoe sauto to blog said
Ναι, αυτό είναι,η προφορά, οι λέξεις, ευχαριστώ.
Από Έλληνες το έμαθα, Μικρασιάτες. Μπορεί να μην χρησιμοποιείται στη σημερινή Τουρκία.
Μπουκανιέρος said
61-62 Δηλαδή μας βρίζετε;
Δύτης των νιπτήρων said
Το Νησί, με τους λεπρούς. Πού ζεις; Ακόμα κι εγώ το ξέρω, που έγραφα σιγοακούγοντας (όπως λέμε σιγοπίνοντας) Χ΄΄νικολάου (το γνωστό βίτσιο μου).
ti zoe sauto to blog said
Το #64 στο Δύτη.
gpointofview said
Αρχικά ο Τσιφόρος αναφέρει σαν πατέρα της φαιδρας πορτοκαλέαςκάποιον γάλλο ποιητή :
connais-tu le pays oy fleuri l’ orangeeίσως κι’ αυτός να εμπνεύσθηκεαπό τον Γκαίτε, ίσως και ανάποδα
Τώρα όσον αφορά τον Μπαμπινιώτη, μπορεί η προέλευση των πορτοκαλιών από την Νότια Αμερική να φαίνεται μαργαριτάρι, αλλά και άλλοι ερευνητές υποστηρίζουν αυτήν την άποψη παρατηρώντας μάλιστα ότι τα εσπεριδοειδή δεν προσαρμόσθηκαν εποχικά στο βόρειο ημισφαίριο όπως π.χ. η ντοματιά αλλά εξακολουθούν να καρποφορούν τον χειμώνα, όταν δηλαδή στο νότιο ημισφαίριο έχει καλοκαίρι.
Θεωρούν ότι ιθαγενείς της Νοτίου Αμερικής έφεραν την πορτοκαλιά στις Βαλεαρίδες νήσους τα αρχαία χρόνια κάποιοι μάλιστα τα ταυτίζουν με τα χρυσά μήλα των Εσπερίδων.
Μπουκανιέρος said
66 Εννοείς τη Σπιναλόγκα ή κάποιο άλλο λαζαρέτο;
(Πού ζω; Αν πάρω στα σοβαρά την ερώτηση, μου δημιουργούνται πολλοί προβληματισμοί – και για τους δύο όρους.)
gbaloglou said
«Mε νεραντζάτα κι αργυρά ρούχά ‘τονε ντυμένος, νέος, εικοσιδυό χρονών, ομορφοκαμωμένος»
Αυτό το απόσπασμα από τον Ερωτόκριτο, καθώς και το σχόλιο 36, φέρνουν στην επιφάνεια το αγωνιώδες ερώτημα: πως αποκαλούσαν το πορτοκαλί χρώμα οι αρχαίοι ημών πρόγονοι;
Δύτης των νιπτήρων said
Τη Σπιναλόγκα. Δεν παρακολουθείς τη λαϊκή κουλτούρα (μάλλον λάθος μετάφραση του culture populaire).
Μπουκανιέρος said
69 Θα μας πεις τα ονοματάκια αυτών των ερευνητών, π.χ. ξεκινώντας απ’ όσα αρχίζουν από Β;
Απροπό, πότε καρποφορούν οι καστανιές στο χωριό σου;
Δύτης των νιπτήρων said
Μπουκάν, επαναλαμβάνω πού ζεις; Απαντάς στον εαυτό σου;
(εύσχημος τρόπος να πω, έγραψες 69 αντί για 68)
Μπουκανιέρος said
71 Αχ, αυτοί οι ελεφάντινοι πύργοι! Το ομολογώ λοιπόν: μάλλον έχω ξεκοπεί απ’ το λαό. 🙂
(Αλλά κι εσύ με το σταγονόμετρο μου τα λες!)
Immortalité said
Εγώ πάντως ήμουν σινεμά! 🙂
Μπουκανιέρος said
73 Είδες τι μου κάνεις, με τα φιλοσοφικά σου ερωτήματα τέτοιαν ώρα;
ti zoe sauto to blog said
# 70
Κάτι μου θυμίζει η συζήτηση με τα χρώματα και τους αρχαίους, μήπως την είχαμε κάνει εδώ; Λείπει και η υπεύθυνη πρωτοκόλλου κα Μαρία.
Immortalité said
Γιατρέ τα λέγαμε στην άλλη φρουτοανάρτηση για τα λεμόνια και τα κίτρα 🙂
Δύτης των νιπτήρων said
Ορίστε Μπουκάν, στο κάνω δίφραγκα: σήριαλ είναι, με λεπρούς και μαντινάδες και κλάμα. Ας μας πει όμως και κάποιος που το βλέπει.
Κορνήλιος said
#75 ποιό ἔργο;
Μιχάλης Νικολάου said
70,
Εύλογο το ερώτημα!
Παρόμοιο έχει διατυπωθεί κι εδώ: If they call an orange an «orange», then why don’t we call a banana a «yellow»?
Immortalité said
@80 Αυτό για τρίτη ή τέταρτη φορά, αλλά για πρώτη στη μεγάλη οθόνη.
ti zoe sauto to blog said
# Δύτη, γιατί κοιτάς εμένα; Εγώ κοιτούσα την Ιμμόρ , που κοιτούσε τη Γιαδικιάρογλου κλπ κλπ 😉
Μπουκανιέρος said
82 Α, γι’ αυτό θυμήθηκες αμέσως τα lemmonια…
79 Μερσί.
Δύτης των νιπτήρων said
Τη χάσαμε τη μπάλα. Φταίνε οι
κίτρινεςπορτοκαλίξανθές μπύρες.Immortalité said
@84 Λες; 🙂
@79 Δύτη μου δίνεις την εντύπωση ότι στο μυαλό σου σήριαλ = μπας κλας
Μιχάλης Νικολάου said
Για το Ν στο νεράντζι δείτε κι εδώ, που ανακατεύει τους Νερατζούρι με τους Νεραντζούρι!
Δύτης των νιπτήρων said
#86, ε όσο νάναι. Ή είμαστε εστέτ ή δεν είμαστε.
Λεκανόστ, στο μεταξύ. 🙂
Μπουκανιέρος said
86β Πες του τα Ιμόρ, που πάει να βγάλει εμένανε ελιτιστή – ενώ εγώ ο τσαμένος απλώς δεν ήξερα… 🙂
Μπουκανιέρος said
87 Σα να λέμε σκουάντρα αΝτζούρα…
Immortalité said
@88 Θα έλεγα απλώς ότι οι συλλήβδην αφορισμοί είναι λίγο άδικοι γι αυτόν που τους υιοθετεί.
@89 Αστον να λέει Μπουκάν, όλοι ξέρουμε ποιος είναι ο ελιτιστής εδώ μέσα 🙂
Άντε καληνύχτα και από μένα.
Μπουκανιέρος said
90 (συν) …πάντως υπαρχει ορθογραφικό πρόβλημα, εδώ που τα λέμε. Το σύμπλεγμα «ντζ» θα μπορούσε να διαβαστεί είτε ν-τζ είτε ντ-ζ (dz=τζ). Στη δεύτερη περίπτωση, το «νεράντζι» δε θα ήταν ένρινο αλλά απλώς εναλλακτική γραφή για το νεράτζι.
Δύτης των νιπτήρων said
#91 Ομολογώ ότι έχω δει μόνο μισό επεισόδιο. Το τελευταίο σήριαλ που παρακολούθησα συστηματικά (αλλά με πραγματική
ευχαρίστηση) ήταν η «Άμυνα ζώνης» στην ΕΤ1.
#92 Η Μαρία όμως, ως φαίνεται, προφέρει νεράντζι. Αλλιώς δεν θα μας την έλεγε.
Καληνύχτα, ξανά.
Μπουκανιέρος said
Καληνύχτα.
Μπουκανιέρος said
93β Ε, ναι, προφανώς. Ίσως όμως κάποιοι άλλοι, λιγότερο βόρειοι, να το γράφουν έτσι χωρίς απαραίτητα να το προφέρουν ένρινα. Ίσως αυτό να εξηγεί τουλάχιστον το λάθος με τους «νεραντζούρι». Δεν ξέρω…
Αποσύρσου όμως στα εστετίστικα όνειρά σου, δεν το αντέχω να ματαξανακαληνυχτιστούμε.
ΣοφίαΟικ said
Να’χαμε ενα νεραΝτζάκι…
Πολύ μπελαλίδικο γλυκό όμως, πολύ μπελαλίδικο. Και ομολογω ότι το αγαπημένο μου ήταν πάντα το μελιντζανάκι που έχω να φάω πολά χρόνια (τελείωσαν οι μελιτζάνες;)
sarant said
Καλημέρα!
Είχα πέσει από νωρίς για ύπνο κι έτσι έχασα το γλέντι!
Πάντως με το σχόλιο της Σοφίας ανοίγει νέο πεδίο δόξης, μελιΤΖάνα ή μελιΝΤΖάνα;
70: Και το πορτοκαλί, και το κίτρινο (κίτρο) οι αρχαίοι τα έλεγαν αλλιώς, τα είχαμε κουβεντιάσει στο προηγούμενο άρθρο.
68: Ανεξάρτητα από τον Μπαμπινιώτη, τώρα με το DNA είναι σχετικά εύκολο να βρουν την «γενέτειρα» για να το πω έτσι ενός φυτού. Οπότε έχουμε αδιάσειστα στοιχεία για την προέλευση από την Άπω Ανατολή -άσε που με τη θεωρία σου πρέπει να βάλουμε τους προκολομβιανούς (και προκατακλυσμιαίους) αμερικάνους να ανακαλύπτουν την Ευρώπη και θα πάθουν σοκ οι δικοί μας προκατακλυσμιαίοι.
Βασίλης Ορφανός said
Η νεραντζιά στην Κρήτη λέγεται «νερατζά» (με τζ), και «ανερατζά» [< μια νερατζά].
Υπάρχει και η «νερατζολεμονιά», που – απ’ όσο ξέρω- φυτρώνει μόνο σε μαντινάδες, όπως η παρακάτω, που την ψάρεψα στο διαδίκτυο:
«Όντε περνάς απ’ το χωριό κι από την γειτονιά μου
θαρρώ πως έρχεται η Λαμπρή, νερατζολεμονιά μου.»
Το άνθος της νεραντζιάς (ο "νερατζαθός") κοσμεί συχνά τις μαντινάδες, αλλά και τα μοιρολόγια.
Και κάτι πιο πεζό: Στα Χανιά φτιάχουν "νερατζολιές" = πράσινες ελιές, τσακιστές ή ακέραιες, σε άλμη και χυμό νεραντζιού. Για μερακλήδες!
Μαρία said
68
>Αρχικά ο Τσιφόρος αναφέρει σαν πατέρα της φαιδρας πορτοκαλέας κάποιον γάλλο ποιητή :
connais-tu le pays ou fleurit l’ oranger ίσως κι’ αυτός να εμπνεύσθηκε από τον Γκαίτε, ίσως και ανάποδα
Πρόκειται για την γαλλική απόδοση του τραγουδιού του Γκαίτε στην όπερα Μινιόν. Έτσι εξηγείται κι η πορτοκαλιά του Βλάχου αντί της λεμονιάς του πρωτότυπου.
Alexis said
Μπαίνω καθυστερημένα στην κουβέντα για δυο κυρίως λόγους:
Πρώτο, γιατί με εντυπωσίασε η ιστορία του Μήτσκου στο σχ. 4, για τον απλούστατο λόγο ότι τη θυμάμαι κι εγώ από τη δική μου γιαγιά, η οποία όμως ήταν Πόντια γεννημένη στη Σεβάστεια! Δεν είναι εντυπωσιακό να βρίσκει κανείς τέτοιες ομοιότητες σε δύο τόπους με τεράστια γεωγραφική απόσταση (Λασίθι με Πόντο);
Δεύτερο, για να δώσω κάποιες διευκρινίσεις, (λόγω ειδικότητας) σε ορισμένα θέματα που τέθηκαν στα σχόλια:
#15, Ο λόγος που εμβολιάζονται πάνω σε νεραντζιές τα υπόλοιπα εσπεριδοειδή δεν είναι βέβαια το κρύο, αλλά το γεγονός ότι η νεραντζιά ανέχεται καλά τα ασβεστούχα ελληνικά εδάφη (τα εσπεριδοειδή είναι γενικά ασβεστόφοβα φυτά) και συγχρόνως παρουσιάζει ανθεκτικότητα σε κάποιες ασθένειες του ριζικού συστήματος.
#41, Η παραγωγική ηλικία των εσπεριδοειδών είναι σχετικά μικρή, περίπου 40-50 χρόνια, μετά η απόδοσή τους αρχίζει να πέφτει πολύ. Φυσικά μπορεί να ζήσουν πολύ περισσότερο σα δέντρα, θεωρώ όμως εξαιρετικά απίθανο δέντρα που είχαν φυτέψει οι Άραβες στην Ισπανία να επιβιώνουν μέχρι σήμερα.
#68, Τα εσπεριδοειδή δεν είναι φυτά ούτε του βόρειου ούτε του νότιου ημισφαιρίου, είναι φυτά των υποτροπικών περιοχών και σαν τέτοια εγκλιματίστηκαν στη Μεσόγειο. Άρα καμία βάση δεν έχει το επιχείρημα ότι δεν εγκλιματίστηκαν στο βόρειο ημισφαίριο και γιαυτό καρποφορούν χειμώνα! Η βλάστηση και η ανθοφορία τους ξεκινά την εποχή που αρχίζει και ανεβαίνει η θερμοκρασία και μεγαλώνει η διάρκεια της μέρας, δηλ. την άνοιξη, και οι καρποί ωριμάζουν σταδιακά, ανάλογα με το είδος και την ποικιλία, από αρχές φθινοπώρου μέχρι Μάρτιο.
bernardina said
«Τρεις κοπελλιές εγάπου κι ήτο κι οι τρεις μικρές
κι εκρυφοπότιζά τες σατ τις πορτοκαλιές…»
«Πρέπουν οι άσπρες στο χορό
σαν νερατζιές με τον αθθό…»
Τραγουδάνε στην Κάρπαθο
sarant said
Ευχαριστώ για τα επόμενα σχόλια!
Βασίλη, αυτά έπρεπε να τα πεις πρόπερσι, που πήγα στα Χανιά, όχι να τα λες κατόπιν εορτής! Νερατζολιές, θα το έχω υπόψη μου!
Βασίλης Ορφανός said
Γι’αυτό σκας; Να σου πέψω ‘γώ αύριο κιόλας από τσι δικιές μου, όσες θες!
drsiebenmal said
100 σχόλια και ούτε μία αναφορά στο κουμκουάτ!
sarant said
Κάνε εσύ, γιατρέ μου!
Είναι άλλο είδος, όχι;
Nicolas said
@30 Μπάλε (κατά το ισπανικό ¡vale!), προτιμώ αυτή τη σκηνή.
Αυτό είναι όνειρο, δεν είναι ταινία!
Τον που… ε, τον τυχερό τον Malkovich! πόσο θα ήθελα να ήμουν σ΄ αυτό το τραπέζι! εντάξει, προχτές το βράδυ βάραγε την πόρτα μου για τρεις ώρες εκείνη η Γερμανίδα η Κλαούντια. Δεν θα με πιστέψεις: δεν την άφησα να βγει!
drsiebenmal said
Άλλο γένος, αλλά εσπεριδοειδές είναι κι αυτό. Αλλά εδώ υπάρχουν αρμοδιότεροι και κερκυραιότεροι. 🙂
gpointofview said
#97
Για πολλοστή φορά η αναφορά απλά μιας ιδέας έξω από τα «χωρικά» σας ύδατα προκαλεί σύσχυση και ανακρίβειες.
Γράφει ο νικοκύρης :
«-άσε που με τη θεωρία σου πρέπει να βάλουμε τους προκολομβιανούς (και προκατακλυσμιαίους) αμερικάνους να ανακαλύπτουν την Ευρώπη »
Πρώτον ανέφερα μια θεωρία, ούτε δική μου υποστήριξα ότι είναι ούτε ότι την ασπάζομαι.
Δεύτερον άλλο να φθάσεις από Νότιο Αμερική στην Μαγιόρκα και άλλο στην Ευρώπη όπως το διαστρεβλώνει ο νικοκύρης.
Καλό είναι να ξέρουμε ότι διάφοροι μέθοδοι χρονολογήσεως όπως και η μέθοδος DNA είναι αυτή την στιγμή τα καλύτερα «εργαλεία» που διαθέτουμε στην εξιχνίαση αλλά δεν είναι απόλυτα αξιόπιστα. Απλά μετά από λίγο καιρό το επικρατέστερο στην βιβλιογραφία αναφέρεται σαν «απόδειξη» χωρίς να είναι εφ’ όσον δεν έχει ανατραπεί η θεωρία.
Στο δε # 100 ο Alexis αρνείται ότι οι (δύο) υποτροπικές περιοχές – εύκρατες τις λέγαμε κάποτε -είναι δύο και η κάθε μια σε διαφορετικό ημισφαίριο οπότε έχουν διαφορετικό χειμώνα και καλοκαίρι.
Επίσης στο επιχείρημα ότι καρπίζουν τον χειμώνα αντιτείνει ότι:
«οι καρποί ωριμάζουν σταδιακά, ανάλογα με το είδος και την ποικιλία, από αρχές φθινοπώρου μέχρι Μάρτιο.» !!!!!!!!!!!!!!!!!!!
Αγγελος said
Συγνώμη, η Μαγιόρκα στην Ευρώπη δεν είναι; Και για να φτάσεις εκεί από τη Νότια Αμερική δεν θα πρέπει να περάσεις τις Ηράκλειες Στήλες; Οότε και την Ευρώπη θα έχεις ανακαλύψει και την Αφρική!
Αγγελος said
Γαι το νεράντζι, κι εγώ πάντα με ν και το έλεγα και το έγραφα. Αντιθέτως, τις μελιτζάνες τις λέω και τις γράφω χωρίς ν, παρά την ετυμολογία τους (ιταλ. melanzane). Υποθέτω ότι το πρόβλημα είναι το ίδιο με το πρόβλημα της βενdέτας (της Μάνης) και της βεdέτας του σινεμά, που έχουμε ξαναθίξει εδώ – μόνο που για το τζ, αντίθετα απ’ότι συμβαίνει με το μπ ή το ντ, ανακύπτει και πρόβλημα ορθογραφίας. Θυμάμαι δε (από σχολικό βιβλίο που είχε γράψει) κι ένα μαθηματικό ονόματι, αν έχετε θεό, Ντζιώρα!
sarant said
Προφανώς έφτασαν στη Μαγιόρκα αεροπορικώς κι έτσι δεν πέρασαν από το Γιβραλτάρ!
Gpoint, μήπως εννοούσες Αζόρες ή Μαδέρα; Όχι ότι αλλάζει πολύ ο εξωφρενισμός, αλλά λέμε.
Θρασύμαχος said
Μπουκανιέρος said
109 Βρε Άγγελε, βγες λίγο από τα χωρικά σου ύδατα και άσε τους συμβατικούς χάρτες, συμβουλέψου τους ερευνητές του σχ. 68 όπου όλα τα δέντρα που καρποφορούν το χειμώνα στο βόρειο ημισφαίριο προέρχονται από το νότιο, όπου η υποτροπική ζώνη ταυτίζεται με την εύκρατη – κι όπου η Μαγιόρκα, ποιος ξέρει που νάναι κι αυτή…
Μαρία said
111 Παίζουν και οι Μαλβίνες, ένα τσιγάρο δρόμος, και αρχίζουν κι απο Μα.
gbaloglou said
106
«ο καλός ο καπετάνιος στη φουρτούνα φαίνεται»
Alexis said
Φίλε Gpointofview,
Μάλλον δεν κατάλαβες καλά τι ήθελα να πω. Δεν υπάρχουν φυτά βορείου και νοτίου ημισφαιρίου, υπάρχουν φυτά συγκεκριμένων κλιματικών ζωνών.
«Προσαρμογή φυτών σε συγκεκριμένο ημισφαίριο» απλά δεν υπάρχει στην επιστήμη, υπάρχει μόνο προσαρμογή σε κλιματική περιοχή, σε υψόμετρο, σε δυσμενείς εδαφικές συνθήκες, σε ξηρασία κλπ.
Τα εσπεριδοειδή είναι φυτά ιθαγενή των υποτροπικών περιοχών της Νότιας και Νοτιοανατολικής Ασίας και από εκεί εξαπλώθηκαν σε άλλες υποτροπικές ζώνες του Νοτίου ημισφαιρίου (Βραζιλία, Ν. Αφρική) και στις περιοχές με μεσογειακό κλίμα (λεκάνη Μεσογείου, Καλιφόρνια) όπου προσαρμόστηκαν (εδώ ταιριάζει η λέξη) λόγω του ήπιου χειμώνα. Άλλωστε βλέπεις ότι και στο δικό μας κλίμα, συχνά καταστρέφονται από τους παγετούς. Δεν ευδοκιμούν σε ολόκληρη την εύκρατη ζώνη, αλλιώς θα βλέπαμε εσπεριδοειδή στη Γερμανία, την Αγγλία ή τη Ρωσία.
Σαφώς και ωριμάζουν το χειμώνα, όπως και αρκετά άλλα φρούτα, αυτό όμως σε καμία περίπτωση δε σημαίνει ότι «δεν έχουν προσαρμοστεί στο Βόρειο ημισφαίριο».
Και στο Νότιο ημισφαίριο πάλι το χειμώνα ωριμάζουν, μόνο που εκεί η αντίστοιχη εποχή είναι από Απρίλιο μέχρι Σεπτέμβριο.
Μπουκανιέρος said
111-114 Μην προσπαθείτε να στομώσετε τη ριζοσπαστικότητα μιας ρηξικέλευθης θεωρίας!
Οι (ανώνυμοι και άγνωστοι στους αμύητους) ερευνητές του σχ. 68 έχουν διευκρινίσει ότι μιλάμε για τις Βαλεαρίδες.
Στράβων Αμασεύς said
#116 Να συμπληρώσω και τους ανταγωνιστές που μπορεί να εμποδίσουν την ανάπτυξη-επιβίωση ενός φυτού σε συγκεκριμένες συνθήκες. Αυτό διότι στην άγρια φύση υπάρχει ανταγωνισμός βλάστησης.
Για να μεταναστεύσει ένα φυτό απαιτείται μια σχετική γεωγραφική συνέχεια συνθηκών ευδοκίμησης στην ακτίνα αναπαραγωγής, η οποία εξαρτάται και από το βάρος αλλά και το σχήμα του σπέρματος. Στα εσπεριδοειδή το βάρος αυτό είναι επαυξήμένο και γιαυτό χρειάστηκε ανθρώπινη παρέμβαση για την μετανάστευση των ειδών.
Μιχάλης Νικολάου said
Επομένως τα πορτοκάλια Βαλέντσια, που ωριμάζουν από Μάρτιο μέχρι Ιούνιο, πρέπει να είναι αποτελούν ποικιλία που έχει κρατήσει τις λατινοαμερικανικές ρίζες της (pun intended) περισσότερο από οποιαδήποτε άλλην. 🙂
Βασίλης Ορφανός said
Όσο και να το ψάξει κανείς, δεν ξεμπερδεύει εύκολα με την περίοδο ωρίμανσης των εσπεριδοειδών, διότι -ως γνωστόν- υπάρχουν και ποικιλίες δίφορες και πολύφορες, ιδίως στις λεμονιές. (Θυμάστε και τα «ξαρωστικά» δίφορα μήλα της Aρετούσας, που τόσο πολύ επαίδεψαν τους εκδότες του Ερωτοκρίτου;)
LandS said
Βρε Alexis τι κάθεσαι και γράφεις κατεβατά σε κάποιον που πιστεύει ότι τα φυτά διατηρούν μνήμη της αρχικής τους προέλευσης και σκέπτονται «τώρα τον Απρίλη, είναι Οκτώβρης στην Πατρίδα και πρέπει σαν καλός Πατριώτης να κάτσω να ανθίσω το απροσάρμοστο»
betatzis said
100. alexis, τώρα το είδα, ευχαριστώ.
Μαρία said
Μιχάλη, μια και έπιασες τις ποικιλίες, να συστήσω ένα εξαιρετικό ντοκιμαντέρ, που είδα πρόσφατα.
http://tinyurl.com/3kx7q3n
bernardina said
Μιχάλης Νικολάου said
123,
Ωραίο το Κουρδιστό Πορτοκάλι!
Μαρία said
125 Αν δεις τη συνέντευξη του Σιβάν, εξηγεί την αναφορά στον Κιούμπρικ.
gbaloglou said
123
Στο πνεύμα της «Λεμονιάς»
Κορνήλιος said
Μπουκανιέρε ἔχεις τὴν ἄμέριστη συμπαράστασί μου. Προχθὲς ἕνας μοῦ εἶπε ὅτι τὸ μαλλί μου μοιάζει μὲ τοῦ Τρύφωνος Σαμαρᾶ κι ἐγὼ δὲν εἶχα ἰδέα ποιός εἶναι αὐτός. Τοῦ ἀπήντησα ὅτι μοιάζει μᾶλλον μὲ τοῦ Ἀβεσσαλώμ, ἀλλ’ἦταν ἡ σειρά του νὰ μὴ καταλάβῃ.
Καπετάν'Ενας said
Μια που πιάσαμε τις λεμονοταινίες, είναι κι αυτή: Βότκα Λεμόνι, Αρμένικη, πάρα πολύ καλή.
http://www.imdb.com/title/tt0379577/
Όσο για την προφορά του τζ, είναι όπως τα μπου και ντου, που συζητήσαμε μια άλλη φορά. Η ακαδημαϊκά σωστή ορθοφωνία,στο Βορείου Ελλάδος ή στο Νοτίου Ελλάδος (αν ή λέξη είναι Ελληνική), είναι νεράΝτζι, νεραΝτζιά. (όχι όμως ΝτζάΝγκουαρ, αυτό εννοείται).
Υπήρχε σε διάφορα μέρη Τζ παχύ,στη Ήπειρο π.χ., έχω στα αυτιά μου τον Λιούγκο νομίζω, να τραγουδάει κάτι σε Χατζιδάκη, και να προφέρει νεραdgiά.
Στη βόρεια Κάρπαθο, προφέρουν Ν-τζ (λεπτό) όλα τα Ζήτα: Τα Ντζώα, η Ντζωή, το Ντζυμάρι.
gpointofview said
Σαφώς και εννούσα Αζόρες και Μαδέρα τα οποία μου βγήκαν Βαλεαρίδες και Μαγιόρκα, συμβαίνουν αυτά όταν δεν ρίχνεις μια ματιά στον χάρτη και δικαιολογημένη η ειρωνία.
Τώρα όσον αφορά τις παμπάλαιες μακρινές θαλάσσιες μετακινήσεις πληθυσμών νομίζω είναι βεβαιωμένες, όχι βέβαια η συγκεκριμένη διαδρομή.
Είναι άδικο να κρίνουμε με τα σημερινά δεδομένα ποικιλιών και καλλλιεργειών τις εποχές που καρπίζουν τα φυτά. Φυσικά σήμερα παίρνουμε πορτοκάλια όλο σχεδόν τον χρόνο όπως και φράουλες και μελιτζάνες αλλά κάποτε είχαμε φράουλες μόνο τον Μάϊο, μελιτζάνες μόνο το καλοκαίρι και πορτοκάλια μόνο τον χειμώνα. Και έχω την εντύπωση ότι μιλάμε για τα πρώτα βήματα στην διάδοση της πορτοκαλιάς και όχι για τις σημερινές εξειδικευμένες ποικιλίες.
Η εύκρατη ζώνη ορίζεται από 66°33′ που αντιστοιχεί σε αρκτικό κύκλο έως 23°27′ που αντιστοιχεί σε τροπικό και σε αυτήν ακόμα και στο μικρότερο γεωγραφικό πλάτος υπάρχει διαφορά μεταξύ χειμώνα και καλοκαιριού η οποία φυσικά γίνεται πιο έντονη όσο μεγαλώνει το γεωγραφικό πλάτος.
Μήπως με το υποτροπική εννοούμε την ζώνη μεταξύ 30 και 35 μοιρών ;
Φυσικά δεν καλλιεργείται μόνο εκεί η πορτοκαλιά, π.χ. τα παλιά χρόνια περίφημα ήταν τα πορτοκάλια της Αρτας που έχει 39 γεωγραφικό πλάτος…
Τώρα το αν τα φυτά «γνωρίζουν» τις εποχές του χρόνου η όχι τι να πω, μερικοί που το αμφισβητούν ας ρωτήσουν τους αγρότες τι θα γίνει αν σπείρουν (στα χωράφια τους) στάρι το καλοκαίρι ή καρπουζιές τον χειμώνα …
Οσον αφορά τις μπηχτές του μπουκανιέρου, σ’ ένα χώρο που ο καθένας κυκλοφορεί (όπως και εγώ)με ένα νικνέϊμ (και πιθανόν μερικοί με περισσότερα)δεν νομίζω ότι ταιριάζει να αναφέρω τα ονόματα δύο πανεπιστημιακών, ενός αρχαιολόγου και ενός γεωλόγου που συζητούσαν σαν πιθανή αυτή την εκδοχή, χωρίς την άδειά τους και θεωρώ αστεία την αφορμή για να τους την ζητήσω
Στράβων Αμασεύς said
#130 Σαφώς και γνωρίζουν τις εποχές. Το ερώτημα είναι εάν έχουν συνείδηση και επίγνωση των καταστάσεων ή ακολουθούν τυφλά κάποιους μηχανισμούς. Αλλά στην τελική και η γνώση τι είναι; Μηχανικές διεργασίες είναι.
Μπουκανιέρος said
128 Κορνήλιε, οι καλοί τρόποι ζητούν να σ’ ευχαριστήσω, αν και δεν είμαι πολύ σίγουρος πού αναφέρεται η συμπαράστασή σου. Πάντως αυτό τον Τρύφωνα ούτε κι εγώ τον ξέρω – μολονότι ξέρω διάφορους Τρύφωνες, Σαμαράδες, Σαμάρες και Σαμαρτζήδες. Είναι όμως αλήθεια ότι έχεις το μαλλί του Αβεσσαλώμ;
Δύτης των νιπτήρων said
Κι εγώ αυτή την απορία είχα. 🙂
Μαρία said
132-33 Δηλαδή έχετε δει τον Αβεσαλώμ φωτογραφία;
Ενώ τον Τρύφωνα…
http://tinyurl.com/5uzpmth
Κορνήλιος said
#132 ἔχω νὰ κουρευτῶ ἀπὸ τὸν Αὔγουστο. μᾶλλον μὲ τὸν Ντ’Ἀρτανιὰν μοιάζω τώρα, ὅπως λένε, γιατὶ ἔχω κι ἕναν λεπτὸ μύστακα κι ἕνα μικρὸ ὑποτυπῶδες γενάκι. ἀπὸ βδομάδα κούρεμα.
ἡ συμπαράστασι πάει στὰ τοῦ Νησιοῦ. Τώρα θυμήθηκα ἕνα ἄλλο. Μὲ ῥώτησαν πρὶν χρόνια : «Βέρτη ἀκοῦς;». «Ἄ» λέω, «τὸ θριαμβικὸ ἐμβατήριο ἀπὸ τὴν Aida τὸ λατρεύω». Πέρασαν ἀρκετὰ δευτερόλεπτα μέχρι ν’ἀλληκατανοηθοῦμε. Ἀκόμη τὸ θυμαᾶμαι καὶ γελάω.
sarant said
Κι εγώ πάντως ήξερα ότι ο Αβεσσαλώμ είχε μακριά μαλλιά, ενώ τον Τρύφωνα πρώτη φορά τον βλέπω. Κορνήλιε, πολύ γέλασα με το 128.
sarant said
Και με το 135!
Κι αν σε ρωτήσουν αν σ’ αρέσει ο Πλούταρχος, μην αναφέρεις για το ΕΙ εν Δελφοίς.
Δύτης των νιπτήρων said
Μια εντελώς άσχετη ερώτηση μια και αναφέρθηκε ο Ντ’Αρτανιάν (αδύνατο να σε φανταστώ Κορνήλιε!)
Αυτά τα ονόματα, Άθως, Πόρθος, Άραμις, πώς στην ευχή κολλάνε με τη Γαλλία του 17ου αιώνα;
Τυχόν απάντηση μάλλον θα τη δω το πρωί. Καληνυχτίζω (λέω).
Μπουκανιέρος said
134 Ε, κυκλοφορούν κάποιες φήμες, που τις έχουν αξιοποιήσει διάφοροι καλλιτέχνες.
Κι έπειτα, ξέρεις, το λένε συχνά για τον Φ.
Μπουκανιέρος said
134 Ήταν καλλιτεχνικά ψευδώνυμα, αν θυμάμαι καλά.
Κι από εξεζητημένη αρχαιοπληξία, η Γαλλία του 17ου αιώνα άλλο τίποτα…
Μπουκανιέρος said
138 ήθελα να πω, Δύτη.
Μαρία said
139 Δηλαδή εκτός απο πλούσιο ήταν και κατσαρό;
Δύτης των νιπτήρων said
141 ότι απαντούσες σε μένα στο 140, το κατάλαβα. Το Φ. στο 139 και το πλούσιο-κατσαρό της Μαρίας, τσου.
Και ματαξανακαληνυχτίζω.
Μπουκανιέρος said
142 Για να πιαστεί τόσο καλά, ή πολύ ρίτσικο μαλλί είχε ή ήταν για μήνες άλουστος.
Μαρία said
140 Μια δόση αρχαιοπληξίας μόνο στον Πόρθο.
http://fr.wikipedia.org/wiki/Les_Trois_Mousquetaires
144 Και για τους δύο λόγους κάποτε πιάστηκα σε καντήλα σ’ ένα εκκλησάκι στο κάστρο του Πλαταμώνα.
143 Θα σου το πω στ’ αυτί.
Μπουκανιέρος said
145 Και μόνο το h στο Athos, το κάνει αρχαιοπρεπές (βλ. http://fr.wikipedia.org/wiki/Athos-Aspis στο toponymie). Όπως kι η κατάληξη του Aramis.
Μαρία said
146 Το είχα δει το τοπωνύμιο αλλά γι’ αυτό δεν ευθύνεται ο Δουμάς.
Η κατάληξη του Αραμίς στην Ελλάδα ήταν η εκφορά του απ’ το Ράλλη ως μάρκας αρώματος. (ανέκδοτο εποχής)
Δύτης των νιπτήρων said
Aramis εκ του Aramitz, έκανα κι εγώ τη μικρή μου έρευνα στη βίκι.
Καλημέρα!
bernardina said
Καπετάνιο,#129
στην Κάρπαθο λένε και παστελντζάρη αυτόν που η γλώσσα κολλάει στον ουρανίσκο του σαν να έχει φάει παστέλι, (γι’ αυτόν που προφέρει τόσο βαριά τα σύμφωνα)!
gbaloglou said
144
Υπάρχουν πάμπολλοι λόγοι/τρόποι για να πιαστεί κάποιος:
Γιάννης said
Να θυμίσω ότι το νεράντζι (άσχετα πώς ακριβώς ακούγεται) είχε χρησιμοποιηθεί για παράδειγμα στο αναγνωστικό της Α’ δημοτικού της τότε εποχής (εκείνο με το «Λόλα να ένα μήλο»). Είχε τη «νεραντζούλα» για να εισάγει το -ντζ-.
Για τους νοσταλγούς των βιβλίων εκείνων υπάρχει δυνατότητα ηλεκτρονικής ανάκτησης από τη βιβλιοθήκη του ΟΕΔΒ.
Να προσθέσω και μια ακόμα σχετική λέξη: νεραντζόκωλος (παρατσούκλι των Αρτινών, απ’ τους υπόλοιπους Ηπειρώτες – τουλάχιστον). Νεραντζόκωλοι – Σαρδελάδες – Παγουράδες οι τρεις ομάδες Ηπειρωτών από Άρτα – Πρέβεζα – Γιάννενα αντίστοιχα (η της Θεσπρωτίας δεν διαθέτουν ιδιαίτερο όνομα)!
sarant said
150: Φοβερό το βίντεο, τώρα το είδα -μου θύμισε ένα διήγημα του Αζίζ Νεσίν, τον σίσυφο με τα οχτώ πόδια (εκεί ήταν αράχνη που προσπαθούσε να ανεβεί το τοίχωμα μπανιέρας).
Γιάννης said
#151 Οι της Θεσπρωτίας (βέβαια).
Γιάννης said
# 151
Οι της Θεσπρωτίας κλπ, βεβαίως.
Και να μην το είχα κοιτάξει πριν πατήσω «Δημοσίευση»…
Μαρία said
Παιδική καρυωτακική νεραντζιά.
Ω τη νεραντζούλα μας
που ’ναι ολανθισμένη
κι είναι σα λευκότατη
νύφη στολισμένη,
με την ομορφάδα της,
με τα νυφικά της!
Ω, τη νεραντζούλα μας!
Πάνε στα κλαδιά της
κι αλαφροζυγίζονται
κελαδώντας σπίνοι.
Πίνει το βροχόνερο,
τη λιακάδα πίνει,
χαίρεται τ’ ανθάκια της,
χαίρεται το Μάη,
παίζει με τον άνεμο
και μοσκοβολάει.
Καπετάν'Ενας said
#149, Μπερναρντίνα,
Φαντάζομαι, οτι έτσι αποκαλούν οι νότιοι τους Ελυμπίτες.(αν και παστελντζάρης, πρέπει να ‘ναι φτιαχτό, έτσι δεν είναι;)
____________________________
Θυμήθηκα τη νερατζιά του Λιούγκου:
Ο ιππότης κι ο Θάνατος, από τα Παράλογα.
(Γκάτσος)
Καθώς σε βλέπω ακίνητο
με του Ακρίτα τ’ άλογο
και το κοντάρι τ’ αη-Γιωργιού
να ταξιδεύεις στα χρόνια,
μπορώ να βάλω κοντά σου
μια νερατζιά στου φεγγαριού
τους χιονισμένους κάμπους,
κι αυτά τα σίδερα, που φορείς,
μπορώ να σου τα στολίσω
μ’ ένα κλωνί βασιλικό
κι ένα ματσάκι δυόσμο (που λέει κι ο Σαββόπουλος)
Το τζ του Λιούγκου, ακούγεται σαν Αλβανικό xh (στο 0.50)
bernardina said
Καπετάνιε,
δυστυχώς δεν γνωρίζω αν η λέξη παστελντζάρης ήταν απλώς ένα inside joke, και δεν μπορώ να ρωτήσω κανέναν από αυτούς που το χρησιμοποιούσαν γιατί δυστυχώς δεν ζουν πια. Αν διαβάζει κανένας πιο «γνήσιος» Καρπάθιος από μένα, ας μας διαφωτίσει. (Η αλήθεια είναι πως γενικά έχουν «βαριά» προφορά που θυμίζει έντονα την κυπριακή).
Θυμάμαι όμως τον πατέρα μου και τη συντροφιά του να αστειεύονται γι’ αυτό, λέγοντας πχ. για πλάκα «Καστελόριντζο» το Καστελόριζο (όπως το λένε οι ντόπιοι, δηλαδή).
Καπετάν'Ενας said
Δεν είμαι από κεί, αλλά είχα πάει πρίν πολλά χρόνια και μου αρέσει και η μουσική τους (κυρίως οι σκοποί της Ελύμπου). Εκεί λένε το ΚαστελόριΝτζο. Και λένε τα Κε, κι, όπως το κα. Quερός. Και το χ στο χε, όπως το χο, σαν ολλανδέζικο. Οι Νότιοι μιλάνε με τσιτακισμό, κάπως σαν τα Κρητικά. Ψιλοθυμάμαι κι ένα νανούρισμα, ναρθούν μπλα μπλα οι μαστόροι…
«από το Καστελόριντζο
κι από το Βαλτιμόρι».(τη Βαλτιμόρη δηλαδή)
bernardina said
Οι Καρπάθιοι (για την ακρίβεια οι Καρπαθιές) είναι μεγάλες μαστόρισσες στα νανουρίσματα. Υπάρχει μάλιστα ένα, (όποτε το διαβάζω με παίρνουν τα ζουμιά γιατί μου θυμίζει τον πατέρα μου) που αποτελεί πραγματικά μνημείο γλωσσικού πλούτου και ποιητικής σύλληψης. Αν μου έδινε κάποια στιγμή ο Νίκος την άδεια (ή την αφορμή πχ με κάποιο ποστ)θα ήθελα να το παραθέσω. Δεν το βάζω εδώ γιατί θα φαινόταν ξεκάρφωτο.
Immortalité said
@159 Δεν το βάζω εδώ γιατί θα φαινόταν ξεκάρφωτο.
Ενώ ο Καζαντζίδης σε μια ανάρτηση για τον Λαπαθιώτη είναι αυτό ακριβώς που περιμένεις να δεις! 😛
Βάλτο βρε κοριτσάκι μου να το διαβάσουμε, τώρα που γυρίζει 😉
bernardina said
Ενώ ο Καζαντζίδης σε μια ανάρτηση για τον Λαπαθιώτη είναι αυτό ακριβώς που περιμένεις να δεις!
😆 😆
Πραγματικά με αποστόμωσες, βρε Ιμοράκι,
Κι επειδή δεν είμαι απ’ τους «τραβάτε με κι ας κλαίω», ορίστε, χάρισμά σου/σας:
«Κόρη, που σ’ είπεν άσκημη, άσκημα ρούχα (β)άλλει,
μη κατελύσει τά φορεί, μη (δ)ει τούς ανημένει,
άσκημο νειό να βλοηθεί τηπ Παρασκή το βρά(υ)
απού ‘ναι μέρα φτωχερή, μέρα λειποψωμούσα.
Να μην ι(δ)εί ‘ποκαταντιά εις το ζωοτικό της,
να πεθυμήσει το ψωμί, να λίξει το κουρούρι,
μη γιασταυρώσει τζεστινιά στης φουρναρούς τα μπρόφλια.
μή(δ)ε και πρόσφορο παπά, μή(δ)ε μερι(δ)οχάρτι,
μη μακαρίσουν οι φτωχοί ποτέ τω τους γονιούς της.
Μ’ εσένα να ‘ν’ η Μοίρα σου καματερή και πλούσια,
νυστο(δ)ουλεύτρα φο(β)ερή κι αποσπεροκα(θ)ίστρα,
συνα(γ)φέρτα κάλλενη, άξια και τιμημένη,
να σου ‘χει βάγιες δώδεκα να σε περιδιαρμίζουν,
να σου προ(γ)ύρνουν το νερό και να σε ριπι(δ)ίζουν.
Η μια τω να σε ξυπολιεί κι άλλη να σου στρώνει
κι όποια φορεί το ξεβλαντί να θέτ’ αργά μετέ σου»
Βλέπουμε πως το νανούρισμα αρχίζει σαν κατάρα σ’ αυτόν που (έστω και στη φαντασία της μάνας) τόλμησε να πει άσκημη την κόρη της νανουρίστρας και καταλήγει με χίλιες ευχές για το κοριτσάκι.
Αν και δεν είμαι σε θέση να γνωρίζω όλα τα νανουρίσματα του κόσμου, πιστεύω ότι είναι άκρως πρωτότυπο και συγκινητικό.
Για τις άγνωστες λέξεις, έχουμε παράρτημα 😆
υγ. Ιμοράκι, αφιερωμένο εξαιρετικά σ’ εσένα που το ζήτησες τόσο χαριτωμένα 😉 και σαν συντέκνισσα θα το καταλάβεις εύκολα
bernardina said
πω πω λάθη που έκαναααα!
βρά(υ) -> βρά(δ)υ
κουρούρι -> κουλούρι
νυστοδουλεύτρα -> νυχτο(δ)ουλεύτρα
συνα(γ)φέρτα -> συναγοφέρτα
προγύρνουν -> μπρογύρνουν
bernardina said
Λοιπόν, βρήκα αφορμή να το ταιριάξω με το ποστ: βλέπουμε τη λέξη «τζεστινιά». Είναι η «ζεστινιά» δηλαδή η ευωδιά του ζεστού, φρεσκοψημμένου ψωμιού που μόλις έχει βγει από το φούρνο!
Όπερ έδει δείξε, καπιτάνο 😉
bernardina said
δείξε->δείξαι, γμτ 😈
Κουράστηκα σήμερα…
sarant said
Πολύ καλό!
Μπρόφλια;
bernardina said
Τα φύλλα της μπροστινής πόρτας, το κατώφλι.
Μόνο αυτή την άγνωστη λέξη είχες βρε θηρίο; 😆 Το ξεβλαντί ξέρεις τι είναι;
Εμένα με τρελαίνει το «μπρογύρνουν».
Immortalité said
Είδες είδες; άμα έχει κανείς τα σωστά επιχειρήματα κερδίζει και αφιέρωση! 🙂
Πολύ ωραίο, πάρα πολύ ωραίο…
Το ξεβλαντί δεν ξέρω ήντα πα να πει (κάνει και ρίμα), και το «λίξει» είναι ρήμα του λείξη ; Που λέμε «μα τι λείξα σ’ εχει πιάσει;» Η «αυτός είναι λείξης» δηλαδή μέγας λιχούδης;
bernardina said
To ξεβλαντί είναι το κεντημένο, το κεντητό (δηλαδή η βάγια με το πολυτελέστερο ένδυμα «έθετε μετέ της» – πλάγιαζε στο ίδιο δωμάτιο μαζί της για να τη φυλάει)
Το λίξει θα το καταλάβεις αν σου πω το επίθετο λιμασμένος. Να το λαχταρήσει μέχρι λιμοκτονίας, δηλαδή.
Καλά μιλάμε η κατάρα πάει σύννεφο, ε; Ούτε τη μυρωδιά του ψωμιού να μη νιώσει η δύστυχη! Απλώς και μόνο γιατί είπε άσκημο το σκασμένο 😆
sarant said
Το ξεβλαντί δεν επιχείρησα να το ερμηνεύσω, διότι είναι γυναικείο ρούχο.
Το προγύρνουν θεώρησα ότι είναι «να σου χύνουν το νερό να νιφτείς», αλλά μπορεί να πέφτω έξω.
bernardina said
Όχι, δεν πέφτεις έξω (και το διόρθωσα, το σωστό είναι μπρογύρνουν=γέρνουν μπροστά. Ακριβώς, για να νιφτείς.
Η αλήθεια είναι ότι δεν ξέρω την ετυμολογία του «ξεβλαντί» (και πώς κλίνεται άραγε; του ξεβλαντιού; Εμ, τι να κάνουμε, δεν είναι πια εδώ εκείνος που ήξερε. Και δεν πρόλαβα να ρωτήσω…)
Μαρία said
Βρε Μπέρνη, τι νανούρισμα είν’ αυτό που αρχινάει με κατάρες!
Το ξεβλαντί το μαντεύουμε κι απ’ το βλαντί.
Τα μπρόφλια γιατί έχω την εντύπωση οτι τα έχει αναφέρει κι ο Μπουκάν. Ετυμολογικά μπορεί να έχει σχέση με τη φλιά.
Μαρία said
170 βλαντί στον Κριαρά
http://tinyurl.com/69ch2zz
bernardina said
Eίδες βρε Μαρία; Αυτό είπα κι εγώ! Η υπερβολική αγάπη της μάνας, χεχε!
Σιγά μη δεν έβρισκες άκρη με την ετυμολογία!
Δεν ξέρω τι είναι η φλια, (γιατί είναι *τα* μπρόφλια) ξέρω ότι «φλιο» λένε το φλούδι. (φλοιό). Μάλιστα υπάρχει και ένα οικογενειακό ανέκδοτο (πόσο θα καρφωθώ ακόμα, στο τέλος θα πάει στράφι το νικ μου 😉 ) με μια ξαδέλφη μου που μικρή ήταν υπερευαίσθητη. Λέει λοιπόν κάποια στιγμή αλαφιασμένη στη μητέρα της «ω μάνα μου, εσφαντάχτηκα!» (τρόμαξα). «Γιατί παι(δ)ί μου, τίαν εί(δ)ες;» τη ρωτάει η μητέρα της. Και η απάντηση: «ένα φλιο!» (Ένα φλούδι που παρέσερνε ο αέρας 😆 😆 )
Μαρία said
173 Καλέ όχι φλια, φλιά, η παραστάδα της πόρτας απ’ όπου το κατώφλι.
Υπάρχουν κάπου καταγραμμένα άλλα τέτοια νανουρίσματα;
bernardina said
Τα μόνα που ξέρω σίγουρα είναι στο «Κοντά στις Ρίζες» του Κ. Ρωμαίου, στα Λαογραφικά Σύμμεικτα Καρπάθου – πρώτος τόμος του Μ. Μιχαηλίδου Νουάρου (όπου αναφέρονται και ως βαυκαλήματα)
και «Το Παιδί στα Έθιμα της Καρπάθου» του Μ. Γεωργιάδη. Προφανώς θα υπάρχουν κι άλλα.
Ναι, προφανώς η φλιά εδώ είναι ουδέτερο ->τα μπρόφλια.
Μπουκανιέρος said
161 Μου άρεσε.
171 (in fine) Όχι.
gbaloglou said
171
«της φουρναρούς τα μπρόφλια» όπως «της …… το κάγκελο» 🙂 🙂
Παναγιώτης Κουτσοπίνης said
Πληροφορικά: Στη Σουηδία το πορτοκάλι ονομάζεται apelsin (μήλο της Κίνας) και το νεράτζι (pomerang pome-orange)
sarant said
Ευχαριστώ, παρόμοιες ονομασίες για το νεράντζι υπάρχουν και σε άλλες χώρες!
Ο. said
Καλημέρα!
Κυκλοφορεί στο διαδίκτυο: Στον γνωστό άθλο του Ηρακλή τα γνωστά «χρυσά μήλα των Εσπερίδων» ήταν πορτοκάλια! Ισχύει;;; Ευχαριστώ!
sarant said
Καλημέρα!
Πορτοκάλια ή άλλα εσπεριδοειδή δεν πρέπει να ήταν, διότι στη Βόρεια Αφρική (και γενικότερα στα μέρη τα δικά μας) τα εσπεριδοειδή ήρθαν πολύ αργότερα.
Μπορεί να ήταν κυδώνια, μπορεί κάποιο είδος μήλα, μπορεί και… πρόβατα. Το θέμα με απασχολεί, αλλά απάντηση δεν έχω βρει.
Δες λίγο κι εδώ:
https://sarantakos.wordpress.com/2011/03/14/kitrolemona/
gbaloglou said
181
Άκουσα σήμερα σε πρωινάδικο ότι οι Τούρκοι προβαίνουν σε μαζικές αγορές προβάτων από Ελλάδα και λοιπά Βαλκάνια — τα οποία, δική μου αυτή η προσθήκη, θα μεταπωλούνται στην γειτόνισσα ως καθαρόαιμα Οθωμανογενή! [Σοβαρά τώρα, άρχισαν με σφάγια γύρω στα Χριστούγεννα και συνεχίζουν τώρα με ζωντανά^ η αιτία της ζωοκλοπής (συγγνώμην, ζωοαγοράς) αυτής δεν συζητήθηκε.]
Δύτης των νιπτήρων said
182 Παλιά είδηση είναι αυτή: http://www.ethnos.gr/article.asp?catid=11379&subid=2&pubid=55296978
Και μια θετική αποτίμηση: http://www.xanthipress.gr/entheta/2010-11-25-19-08-09/7103——-o–.html
Δύτης των νιπτήρων said
Το πρωτότυπο λινκ για την αποτίμηση: http://www.tovima.gr/opinions/article/?aid=392276
Κορνήλιος said
ὅταν λὲς μαζικὴ ἀγορὰ προβάτων ἐννοεῖς καὶ τοὺς ψηφοφόρους;
bwana said
Καλημέρα!
Τώρα βρήκα το μπλογκ και ομολογώ ότι εντυπωσιάσθηκα… Μαρία (123), στην ταινία «Κουρδιστό Πορτοκάλι» δεν υπάρχει καμμιά εξήγηση για τον τίτλο. Στο ομώνυμο βιβλίο του Άντονι Μπέρτζες (μεταφορά του οποίου είναι η ταινία αυτή), δίνεται η εξήγηση : «Ένα Κουρδιστό Πορτοκάλι» λέγεται το μισοτελειωμένο ββιλίο που γράφει ο συγγραφέας στο σπίτι του οποίου εισβάλλει η συμμορία των πρωταγωνιστών και το βανδαλίζει μαζί με τους ιδιοκτήτες του. Επειδή δεν καταλαβαίνω την αναφορά στον Βάλτερ Μπένγιαμιν, ξέρεις κάτι παραπάνω για αυτό;
Κορνήλιος said
Ῥὲ παιδιὰ ἐγὼ νόμιζα ὅτι ἡ ταινία λέγεται ἔτσι ἐπειδὴ αὐτὸν τὸν πρωταγωνιστὴ στὸ ἔργο τὸν ἔστυψαν κυριολεκτικῶς σὰν πορτοκάλι καὶ τελικῶς τὸν μεταμόρφωσαν σὲ ἕνα κουρδιστὸ ῥομποτάκι.
sarant said
186: Καλώς ήρθες αγαπητέ! Ομολογώ ότι κι εγώ νόμιζα κάτι παρόμοιο με τον Κορνήλιο, σχετικά με το πώς βγήκε ο τίτλος της ταινίας.
Μαρία;
bernardina said
Meaning of title
Burgess gave more than one explanation for the origins of the title. In a prefatory note to A Clockwork Orange: A Play with Music, Burgess wrote that the title was a metaphor for «…an organic entity, full of juice and sweetness and agreeable odour, being turned into an automaton.»[1]
In his essay, «Clockwork Oranges» ², Burgess asserts that «this title would be appropriate for a story about the application of Pavlovian or mechanical laws to an organism which, like a fruit, was capable of colour and sweetness». This title alludes to the protagonist’s positively conditioned responses to feelings of evil which prevent the exercise of his free will. To reverse this conditioning, the protagonist is subjected to a technique in which his emotional responses to violence are systematically paired with a negative stimulation in the form of nausea caused by an emetic medicine administered just before the presentation of films depicting violent, and «ultra-violent» situations
από δω
http://en.wikipedia.org/wiki/A_Clockwork_Orange
(μέχρι να γυρίσει η Μαρία 😉 )
bwana said
Ανοίγει λοιπόν η πιθανότητα ο Μπέρτζες να είχε υποστεί κάποια επίθεση από μικροκακοποιούς (και να τοποθέτησε τον συγγραφέα-θύμα στο βιβλίο του να δουλεύει πάνω σε ένα ομότιτλο βιβλίο) – ευχαριστώ πολύ!
bernardina said
Παρακαλώ, ευχαρίστησή μου!
Μαρία said
188,189
Νομίζω οτι έχει γίνει ένα μπέρδεμα. Εγώ ανέφερα το ντοκυμαντέρ του Σιβάν για τα πορτοκάλια της Γιάφας. Μετά το γιουτουμπάκι στο 123 ακολουθεί άλλο με συνέντευξή του, την οποία είδε προφανώς η/o Bwana. Δεν υπάρχει κάποια σύνδεση του Μπένγιαμιν με το μυθιστόρημα και την ταινία. Ξεκινώντας απ’ το δοκίμιο του Μπένγιαμιν για τη φωτογραφία (η ταινία χρησιμοποιεί άφθονο αρχειακό υλικό απο παλιές ταινίες, αφίσες και διαφημίσεις) και τη μηχανική, όπως λέει του πορτοκαλιού* προέκυψε στην πορεία η αναφορά στην ταινία του Κιούμπρικ. Δεν τον απασχολεί ο τίτλος της ταινίας καθαυτός αλλά το θέμα της βίας.
*Ο γαλλικός τίτλος της ταινίας ήταν το μηχανικό πορτοκάλι.
bwana said
α)’Οντως, καταδικό μου το μπέρδεμα…
β) Να συνεισφέρω επίσης στα trivia, ότι όταν ως παιδάκια του Δημοτικού σπουδάζαμε αγγλικά στη Μεγάλη Στρατηγάκειο Σχολή στο Περιστέρι, αγαπημένο άθλημα μετά το σχόλασμα αποτελούσε η ρίψη νερατζιών στους τροχούς των επερχομένων αυτοκινήτων με σκοπό την επίτευξη τέρματος άμα τη πολτοποιήσει του αχρήστου καρπού, γεγονός που συντελούσε ώστε μαζί με τα κουτσοαγγλικά να μαθαίνουμε fluently και όλα τα μπινελίκια της πιάτσας από τους έκπληκτους οδηγούς (δεν θέλω να επεκταθώ ως προς το ποιά επαγγελματική τάξη μεταξύ τους αρίστευε με διαφορά…)
γ) Επίσης, πείραγμα για τον οικοδεσπότη :
Nomans Land (also mapped «No Man’s Land»[1] or «No Mans Land»[2] or «No Man’s island»)[3] is an uninhabited island 612 acres (2.477 km²) in size, located in the town of Chilmark, Dukes County, Massachusetts, USA.[4] It is situated about three miles (5 km) off the southwest corner of the island of Martha’s Vineyard.
The island likely has unexploded ordnance dating from its role as a practice bombing range from 1943-1996.[3] Consequently, the island is closed to the public.
Ηλεφούφουτος said
Αυτό που δεν μου ταιριάζει στην υπόθεσή σου Bwana 190 είναι ότι η εικόνα του διανοουμένου στην ταινία δεν είναι κολακευτική, όπως τη θυμάμαι τουλάχιστον.
Τον βάζει π.χ. ο Κιούμπρικ να εκφράζει την απαξίωσή του για το λαό, ο οποίος νοιάζεται μόνο για την κοιλιά του και όχι για την ελευθερία, απαξίωση μάλιστα που σήμερα μου φαντάζει προφητική, γιατί μου θυμίζει πολύ διανοουμένους εκσυγχρονιστές.
bwana said
Δεν υποστηρίζω ότι ταυτίζονται ο συγγραφέας του ΚΠ με τον Μπέρτζες αλλά ότι έχουν κοινά χαρακτηριστικά (όπως π.χ. αν έχεις διαβάσει το μυθιστόρημα Crash! ο αφηγητής έχει ακριβώς το ίδιο ονοματεπώνυμο με τον συγγραφέα…)
gbaloglou said
182-185
Ακούστηκαν βραδιάτικα και άλλα, όπως για παράδειγμα πως ενώ οι Τούρκοι ζωέμποροι τα αγοράζουν πιο ακριβά απ΄ότι οι Έλληνες συνάδελφοι τους πουλιούνται τελικά φτηνότερα στην Τουρκία απ’ ότι εδώ! Πολλοί ανησυχούν πλέον μην τυχόν δεν υπάρξει ‘επάρκεια’ για το Πάσχα, ενώ εγώ ο κατά το πλείστον χορτοφάγος εντελώς απλοϊκά αναρωτιέμαι πόσοι θα πουν την σούβλα σουβλάκι…
[Αθάνατε προβατοπρεπή Νεοέλληνα, πάντα μπροστά από τα γεγονότα είσαι…]
Δύτης των νιπτήρων said
Λες να υπάρχει τούρκικο σχέδιο για να μη σουβλίσουμε φέτος; 🙂
The Backpacker said
Ευχαριστώ για το καλωσόρισμα και το κομπλιμάν 🙂
gbaloglou said
Η χώρα όπου ανθεί η φαιδρά ελαία
πακιμποη said
δες και τουτο. δεν ειναι διασταυτωμένες γλωσσολογικές πληροφορίες… αλλά…
http://gourmet-prolet.blogspot.com/2011/04/tres-poetique.html
thekla said
Πάλι ανασταίνω παλιά ανάρτηση, αλλά η αναφορά στη δυναστεία της Οράγγης και η σύνδεσή της με το πορτοκαλί χρώμα (την οποία βρήκα πολύ ενδιαφέρουσα) μου θύμισε κάτι που είχα διαβάσει για ένα λαχανικό, όχι φρούτο, το καρότο.
Τα καρότα καλλιεργούνταν ανέκαθεν (ή έστω από πολύ παλιά) στην Ευρώπη αλλά είχαν διαφορετικό χρώμα, συνήθως ήταν κόκκινα ή κίτρινα, αλλά υπήρχαν και μοβ (!). Τα πορτοκαλί καρότα δημιουργήθηκαν στην Ολλανδία το 17ο αιώνα (νομίζω) και έγιναν πολύ δημοφιλή λόγω του χρώματός τους (το χρώμα της δυναστείας της Οράγγης). Επειδή η Ολλανδία τότε ήταν κύρια εξαγωγός καρότων στην Ευρώπη, τα πορτοκαλί καρότα διαδόθηκαν και εκτόπισαν τις άλλες ποικιλίες. Έχετε δει εσείς μοβ καρότα; Εγώ πολύ θα ήθελα να δω 😀
sarant said
Α, ευχαριστώ πολύ, πολύ καλές είναι αυτές οι αναστάσεις 🙂
Immortalité said
Το σχόλιο του Μιχάλη στα μανταρίνια μου θύμισε το βιβλίο της Ζανέτ Ουίντερσον το βιβλίο της Ζανέτ Ουίντερσον «Εχει κι αλλού πορτοκαλιές «. Θυμάμαι, μου έχει κάνει τότε εντύπωση που η παροιμία υπάρχει και στα αγγλικά με το ίδιο φρούτο αλλά νομίζω όχι στα γαλλικά.
Τώρα γιατί το θυμήθηκα τώρα με τα μανταρίνια και όχι στην ώρα του, γύρευε ρώτα.
Τα εσπεριδοειδή και τα άνθη τους – Katerina Dinapoja said
[…] https://sarantakos.wordpress.com/2011/04/11/portokalia/ […]
Νίκος said
Μετά από πόσα χρόνια από την εισαγωγή του πορτοκαλιού στην Ελλάδα, αρχίσαμε να χρησιμοποιούμε τη λέξη «πορτοκαλί» για να περιγράψουμε το χρώμα? Ποια λέξη χρησιμοποιούταν συνηθέστερα πριν από αυτό?