Τα τελευταία μεζεδάκια της χρονιάς

Πολλές φορές δυσκολεύομαι να βρω τίτλο για τα σαββατιάτικα μεζεδάκια που σερβίρω, αλλά αυτή τη φορά, έτσι για αλλαγή, η επιλογή είναι εύκολη και προφανής -και τη βλέπετε εδώ πιο πάνω. Τα τελευταία λοιπόν μεζεδάκια του 2013, μιας χρονιάς αρκετά χορταστικής, αλλά σήμερα η πιατέλα δεν θα είναι ξέχειλη, δεν έχουμε μαζέψει πολλά ευρήματα: ούτε εγώ βρήκα πολλά, ούτε εσείς μού στείλατε -το ραστόνι που λέγαμε, η εορταστική ραστώνη του κλισέ δηλαδή (παλιά τη λέγαμε μουργέλα και δεν ήταν τόσο γκλάμορους).

Να ξεκινήσω με μια ανακοίνωση, ότι συνεχίζεται για σήμερα και για αύριο (και για μεθαύριο ως τις 6 μ.μ.) η ψηφοφορία για τη Λέξη της χρονιάς. Οι συμμετοχές είναι σχεδόν διπλάσιες από πέρυσι, αλλά οι διαφορές δεν είναι τόσο μεγάλες -ειδικά για την τρίτη θέση η μάχη είναι εξαιρετικά αμφίρροπη. Οπότε, αν δεν έχετε ψηφίσει, πρέπει να βιαστείτε!

Ξεκινάμε με ένα ορντέβρ. Διαβάζω στο Βήμα για τη «σύγκλιση της Κεντρικής Επιτροπής» του ΠΑΣΟΚ. Μάλλον για σύγκληση πρόκειται, αφού οι διαφωνούντες ζητούν να συγκληθεί η Κεντρική Επιτροπή -εκτός κι αν ο δημοσιογράφος θέλει να πει ότι επιβάλλεται η «σύγκλιση» ανάμεσα στις δυο μερίδες, τους βενιζελικούς και τους άλλους.

Το επόμενο μού το έστειλε ένας φίλος και αποτελεί χαρακτηριστικό παράδειγμα του Τρόμου της Διπλής Άρνησης. Από ανακοίνωση του ΟΣΔΕΛ, του οργανισμού συλλογικής διαχείρισης των πνευματικών δικαιωμάτων, για συνάντηση με τον ΣΜΕΔ, τον Σύλλογο μεταφραστών-επιμελητώναγγελματιών-διορθωτών:

Από την πλευρά του ΟΣΔΕΛ έγινε σαφές ότι κάτι τέτοιο σε καμία περίπτωση αποτελεί επιδίωξη του Οργανισμού και επαναλήφθηκε η πάγια θέση του στο συγκεκριμένο ζήτημα…

Ίσως χρειάστηκε να το ξαναδιαβάσετε, όπως εγώ, παρόλο που ήξερα το θέμα. «Σε καμιά περίπτωση κάτι τέτοιο αποτελεί επιδίωξη» -είναι ελληνικά αυτά; Στα νέα ελληνικά, η διπλή άρνηση όχι απλώς δεν απαγορεύεται αλλά επιβάλλεται: «σε καμιά περίπτωση κάτι τέτοιο δεν αποτελεί επιδίωξη».

Σχολιάζει ο φίλος που μου έστειλε το αλίευμα: Μακάρι νάτανε αγγλισμός! Είναι «λογικισμός»! (επειδή στα μαθηματικά δύο αρνήσεις κάνουν μια κατάφαση κλπ) Μου φαίνεται τόσο απίστευτο που μοιάζει απίθανο να συνεννοηθώ με ανθρώπους που το κάνουν αυτό. Και η σέχτα έχει αρκετή πέραση τελευταία (όταν λέω σέχτα δεν εννοώ τον ΟΣΔΕΛ, μιλάμε για γλωσσική αίρεση). Είναι αρκετά συχνό,  μόνο που δεν το προσέχουμε πάντα – ε, το μυαλό βάζει αυτόματα ένα «δεν» στη σωστή θέση.

Πρόσφατα είδα στην Αυγή μια πρόταση (μικρή με πεντέξι λέξεις), στο στιλ του «Τίποτα μας σταματα» ή «Διόλου έκανε αυτό» (που εμένα μου φαίνονται ινδιάνικα-των-κόμιξ). Αλλά ήμουνα πιασμένος με κάτι και ξέχασα να σας το πω. Μη χειρότερα…

* Τα μπέρδεψε ο υλατζής της Καθημερινής σε πρόσφατο άρθρο: Το 2014 αναμένεται να τεθούν σε εφαρμογή οι αλλαγές στη νομοθεσία της Κίνας που απαγορεύει στις οικογένειες να έχουν περισσότερα απο ένα παιδί.
Ή θα πεις «περισσότερα από ένα παιδιά», που είναι, το παραδέχομαι, λίγο στραμπουληγμένο, ή, απλούστατα, «πάνω από ένα παιδί», αγαπητέ.

* Ενδιαφέρον άρθρο του Δημήτρη Σεβαστάκη στην Αυγή και ενδιαφέρον γλωσσικό ερώτημα για την εξής φράση: Ο καθένας έχει την τραυματική του εμπειρία από το Δημόσιο, αφού ξέρουμε ότι οι κομματικές στρούγκες που καθόρισαν (εξοργιστικά) την ανθρωπογεωγραφία του δεν διατρέχονταν από υψηλά ποιοτικά κριτήρια.

Δεν διατρέχονταν από υψηλά ποιοτικά κριτήρια -το ρήμα ταιριάζει άραγε; Στη Λεξιλογία που το συζητήσαμε, αντιπροτάθηκαν λύσεις όπως «εμφορούνταν» ή «διέπονταν». Εσείς ποια γνώμη έχετε;

* Άρθρο στο left.gr για τις αλλαγές που επιχείρησε να εισάξει (σικ, ρε) ο Χίτλερ στον γιορτασμό των Χριστουγέννων. Ανάμεσα στ’ άλλα, διαβάζουμε ότι ο Χίτλερ αντιπαθούσε τον Αγιοβασίλη, που του φαινόταν «υπερβολικά χριστιανός και καθόλου αριανός». Στα αγγλικά Arian ίσως, αλλά ελληνικά «άριος», όχι αριανός. Και αν είναι να γράφετε στα ξένα τη λέξη Φύρερ (που είναι καρακαθιερωμένη ελληνόγραπτη), τουλάχιστο να τη γράφετε σωστά, όχι Furher!

* Ποιο είναι το ουσιαστικό του «φθίνω»; Η φθίση παράγεται από το φθίνω, αλλά στα σημερινά ελληνικά σημαίνει «φυματίωση», δεν είναι το ουσιαστικό του ρήματος. Σε πρόσφατο άρθρο περί Αλτσχάιμερ, διαβάζουμε ότι: Μάλιστα η μεταβολή αυτή που συνδεόταν με φθίση της μνήμης φάνηκε να λαμβάνει χώρα σε μια περίοδο…

Ελάττωση, μείωση, εξασθένηση, μαρασμός ίσως, αλλά όχι «φθίση της μνήμης».

* Σε άλλο άρθρο, άλλου εντύπου, για το ίδιο όμως, κατά σύμπτωση, θέμα, μια καραμπινάτη περίπτωση σχιζολεξίας: Επί προσθέτως για να αναβαθμιστεί η κατανόηση του Αλτσχάιμερ… Αν είναι έτσι, γιατί όχι «επί προς θέτως»;

* Μαργαριτάρι του Άδωνη, ο οποίος θέλησε να φορέσει μεταξωτά βρακιά: Προϊόντος της εξελίξεως του φαινομένου όταν περνάει τα 150 μικρογραμμάρια, ενεργοποιείται… Βέβαια, το «σωστό» (προϊούσης της εξελίξεως του φαινομένου) δεν είναι και πολύ καλύτερο.

Σε στρωτά ελληνικά: Ανάλογα με την εξέλιξη του φαινομένου / Όσο εξελίσσεται το φαινόμενο κτλ.

* Νέο κρούσμα του φαινομένου «μωρό δάγκωσε σκυλάκι», σε τίτλο για ένα σπάνιο δυστύχημα: Κτίριο στο αεροδρόμιο του Γιοχάνεσμπουργκ χτύπησε Boeing πριν την απογείωση.
Τι καταλαβαίνετε από τη διατύπωση; Ότι το κτίριο κατέρρευσε από κάποια αιτία και έπεσε πάνω στο Μπόινγκ που μόλις είχε απογειωθεί, έτσι δεν είναι; Όμως ξέρουμε ότι μάλλον δεν συνέβη αυτό, ότι το αεροπλάνο θα έπεσε πάνω στο κτίριο.

Τον ίδιο τίτλο είχε αρχικά και το in.gr, αλλά μετά το διόρθωσαν και το έγραψαν στου μπαμπά τους τη γλώσσα: Αεροσκάφος προσέκρουσε σε κτίριο στο αεροδρόμιο του Γιοχάνεσμπουργκ.

* Ενδιαφέρων ευφημισμός για τις μίζες σε ρεπορτάζ για την υπόθεση Κάντα: Σε καταλόγους υπάρχουν λογαριασμοί από «οφέλιμες» πληρωμές σε έλληνες αξιωματούχους, οι οποίες φθάνουν τα 18.000.000 ευρώ. Ωφέλιμες πληρωμές λοιπόν, ένα ακόμα συνώνυμο πλάι στη μίζα, το μπαχτσίσι, το λάδωμα, το κωλόκουρο και άλλα τόσα! Ή ίσως «οφέλιμες» αφού έτσι το γράφει το ρεπορτάζ.

Αναρωτιέμαι αν αυτό είναι μετάφραση αγγλικού ή γερμανικού όρου. Βρίσκω ένα useful payments, σε γερμανικά μάλιστα συμφραζόμενα, αλλά δεν έχω καιρό να το ψάξω.

* Ωφέλιμη θα βρήκε και την πληρωμή ο κ. Τομπούλογλου, και ζήτησε μίζα από τη διαφημιστική εταιρεία -ίσως όμως εξίσου μεγάλο σκάνδαλο με τη δωροδοκία του γαλάζιου πολιτευτή να είναι ότι, σε καιρούς πείνας, το κράτος ξοδεύει 190.000 για να κάνει εκστρατείες κατά της παιδικής παχυσαρκίας.

* Και μια διαφημιστική ανακοίνωση ή μάλλον δύο.
– Στο Bios παίζεται, κάθε Δευτέρα και Τρίτη (αλλά όχι την παραμονή της Πρωτοχρονιάς) μια πολύ ενδιαφέρουσα διασκευή της νουβέλας του Ναπ. Λαπαθιώτη «Κάπου περνούσε μια φωνή» (που κυκλοφορεί σε βιβλίο με δική μου επιμέλεια). Επιπλέον, την Τρίτη 7/1/2014 (τ’ Αγιαννιού, αλλά τι να κάνουμε), για να τιμήσουμε τα 70 χρόνια από την αυτοκτονία του Λαπαθιώτη, μετά την παράσταση θα γίνει συζήτηση με συμμετοχή του σκηνοθέτη Τάκη Σπετσιώτη («Μετέωρο και σκιά») και δική μου.

– Την Παρασκευή 10 Ιανουαρίου 2014 στο Ελεύθερο Πανεπιστήμιο του Δήμου Κηφισιάς (έπαυλη Δροσίνη) θα γίνει εκδήλωση για το έργο του πατέρα μου, του Δημήτρη Σαραντάκου. Θα μιλήσω κι εγώ. Περισσότερες λεπτομέρειες του χρόνου ή τέλος πάντων το αλλο Σάββατο.

* Και καλή χρονιά!

Advertisement