Ιουνίου μαρτυρολόγιον
Posted by sarant στο 1 Ιουνίου, 2015
Από τον Οκτώβριο άρχισα να παρουσιάζω κάθε αρχή του μηνός το Ημερολόγιο του Ρωμηού 1889. Τα ημερολόγια αυτά ήταν ένα πολύ συνηθισμένο είδος εντύπου από το 1880 ως το 1930 περίπου. Κυκλοφορούσαν τον Δεκέμβριο και είχαν το ημερολόγιο της επόμενης χρονιάς, συνήθως με μια σελίδα για κάθε μήνα, διανθισμένο με διάφορες χρήσιμες πληροφορίες και με κάποια στιχουργήματα ή ανέκδοτα. Σταδιακά, προστέθηκε και φιλολογική ύλη, κι έτσι στα επόμενα ημερολόγια το ημερολογιακό στοιχείο είχε περάσει στο περιθώριο ή και απουσίαζε εντελώς -όπως, ας πούμε, στο Ημερολόγιο του Μπουκέτου, που έβγαλε γύρω στα 8 ετήσια τεύχη από το 1925 έως το 1932 (το έχω παρουσιάσει εδώ).
Ημερολόγια τέτοια βγαίνουν ακόμα, πολυσέλιδα και φιλολογικά. Με ένα από αυτά, το Λεσβιακό ημερολόγιο, έχω συνεργαστεί κι εγώ ως εκ πατρός Λέσβιος.
Ο Σουρής, όσο έβγαζε τον Ρωμηό, την έμμετρη εβδομαδιαία εφημερίδα του, έβγαλε και μερικά “Ρωμηού ημερολόγια”, αν και όχι κάθε χρόνο (Στην Ανέμη υπάρχουν τρία ή τέσσερα). Το “Ρωμηού ημερολόγιον με το μαρτυρολόγιον” του 1889, που λογικά θα κυκλοφόρησε τον Δεκέμβριο του 1888.
Γραμμένο ολόκληρο από τον Σουρή (“Εργασία του Σουρή τύποις αδελφών Περρή) είχε 36 σελίδες και απαρτιζόταν μόνο από το έμμετρο και σατιρικό “μαρτυρολόγιο” του κάθε μήνα (“Των μηνών η δωδεκάς / με προσθέσεις μερικάς”), με λίγα σκίτσα από τον σκιτσογράφο του Ρωμηού, χωρίς να έχει καν σελίδες με ημερολόγιο.
Όπως μπορείτε να δείτε, ήταν όλο έμμετρο, από τον τίτλο ίσαμε την αναφορά της τιμής στο οπισθόφυλλο: Εις μεν το εσωτερικόν λεπτά πενήντα η τιμή εις δε το εξωτερικόν εξήντα με προπληρωμή.
Για τον Ιούνιο, ο Σουρής έγραψε τα εξής:
Ιούνιος — Ο ήλιος επάνω στον Καρκίνον
τας σοφοτάτας κεφαλάς ανάπτει των Ελλήνων.
O Ιουστίνος o σοφός, στερούμενος ταλάντων,
o Μητροφάνης έπειτα και των Αγίων Πάντων,
ών περ ουκ έστιν αριθμός και μετρημό δεν έχουν
κι οι Καζαμίαι φαίνεται γι’ αυτό τούς παρατρέχουν,
ο άγιος Δωρόθεος, γνωστός εν ευτραφία,
η Δωροθέα έπειτα, η άλλως και Σοφία, Η Σοφία-Δωροθέα-Αλίκη της Πρωσίας, που επρόκειτο να παντρευτεί (τ0ν Οκτώβριο 1889)
η μέλλουσα βασίλισσα του έθνους των Ελλήνων, τον διάδοχο Κωνσταντίνο. Αδελφή του κάιζερ Γουλιέλμου.
που τον κλεινόν Διάδοχον θα πάρει Κωνσταντίνον,
ο Ιλαρίων έπειτα μετά πολλών θαυμάτων
και νταυλαμπάς Ηγούμενος εις την Μονήν Δαλμάτων. νταυλαμπάς ή ταυραμπάς: λέγεται για ευτραφή ιερωμένο.
Ευσέβιος Σαμοσατών και ο Βαρθολομαίος
και o Βαρνάβας συν αυτώ, Απόστολος ακμαίος,
που έκαμε και το γνωστόν εδώ ξενοδοχείον,
διά να τρώγει το πολύ των φοιτητών στοιχείον,
o άγιος Ονούφριος το σιγανό ποτάμι, Πράγματι, υπάρχει φράση «κάνει τον άγιο Ονούφριο», συνώνυμη της «κάνει το κορόιδο»
που δεν εσκέπτετο ποτέ το πονηρόν να κάμει, (αγνοώ όμως για ποιο λόγο)
αλλ’ ήτο και σοφός πολύ και μάλα σπουδαρχίδης,
κι o έτερος Ονούφριος o και Ιασωνίδης, Ονούφριος Ιασωνίδης (1840-1916), Κύπριος «λόγιος απεριορίστου
που ξέρει τ’ αγγλικά φαρσί και στίχους μεταφράζει εκκεντρικότητος», σπούδασε στην Οξφόρδη και
και φαίνεται χωρατατζής κι όλοι τον κάνουν χάζι, μετέφρασε Σέξπιρ σε βαριά καθαρεύουσα
μετέπειτα ο Ελισσαί, προφήτης με μυαλά,
που με τη μια του μηλωτή ανέβαινε ψηλά
όσες φορές τού κάπνιζε ν’ αλλάξει τον αέρα
και σαν κρομμύδι έβλεπε τη γη απ’ εκεί πέρα,
ο άγιος Μεθόδιος o της Μονής Πατάρων,
που εζητούσ’ επίσκοπος να γίνει άρον άρον.
Ο Ίσαυρος, ο Μανουήλ, o Ισμαήλ, o Τύχων,
που τ’ όνομά των εύκολα μου έρχεται στον στίχον,
Ιούδας o Απόστολος, αλλ’ όχι o προδότης,
η Αγριππίνα κι ο Αμώς, κι αυτός προφήτης πρώτης.
Γενέθλια του Βαπτιστού, η μάρτυς Ακυλήνη,
ο άγιος Λεόντιος καθώς κι η Αντωνίνη,
η Φεβρωνία κι o Δαβίδ ο εν Θεσσαλονίκη,
που δεν επλήρωνε ποτέ στην κάμαρά του νοίκι,
Κύριλλος o Αλεξανδρεύς, Δεσπότης ζηλευτός,
ο ξενοδόχος o Σαμψών, που άγιασε κι αυτός,
γιατί ποτέ δεν έκλεβε τους τόσους μουστερήδες,
και όλους τούς εχόρταινε με μπόλικες μερίδες.
Παύλος και Πέτρος έπειτα, των Δώδεκα το κλέος,
κι o Δουξ o Παύλος, ο γνωστός γαμβρός του Βασιλέως,
προς δε κι o Παύλος Καλλιγάς, ο μέγας δικηγόρος,
που με τις έννοιες τις πολλές εγήρασε προώρως
και τώρα τον ποδόγυρο σαν πριν δεν κυνηγά,
προς δε κι ο Πέτρος, o υιός του Παύλου Καλλιγά,
που ’χει με λίρες αγγλικές τις κάσες του γεμάτες
και ξετρελαίνονται γι’ αυτόν ξανθές και μαυρομάτες,
η Σύναξις των Δώδεκα εκείνων Αποστόλων,
όπου μετέδωκαν το φως εις ένα κι άλλον πόλον.
Συνεορτάζει μετ’ αυτής της δωδεκάδος όλης
κι o θείος του Πρωθυπουργού, o γέρο Αποστόλης,
καθώς κι o ξυλοπόδαρος Μακράκης o τραχύς, Απόστολος Μακράκης, θεολόγος με μεγάλη επιρροή. Χαρακτηρίστηκε αιρετικός
που ηύρε το τρισύνθετον εκείνο τής ψυχής.
Σκύλος said
Καλημέρα, καλή βδομάδα και καλό μήνα.
Νικοκύρη, σιάξε, σε περικαλώ, εκείνη την αράδα Ονούφριος Ιασωνίδης (1840-1916), Κύπριος «λόγιος απεριορίστου εκκεντρικότητος», διότι η τελευταία λέξη, όπως την βλέπω εγώ μπαίνει μέσα στο σώμα του κειμένου…
Νέο Kid L'errance d'Arabie said
2. και ο «αιρετικός» θεολόγος στο τέλος , ομοίως! (μπαίνει στο σώμα του Σουρή,δηλαδής. 🙂 )
Σκύλος said
Οι δύο πρώτοι σχολιασταί…
Earion said
Καλημέρα και καλό μήνα. Ν’ αρχίσουμε το σχολαστικό ψιλολόι;
Ο Μεθόδιος ήταν επίσκοπος της πόλης των Πατάρων στη Λυκία, όχι ηγούμενος κάποιας μονής. Αλλά θα μου πείτε ότι έτσι ταίριαζε στο μέτρο. Εντάξει.
Ο ξενοδόχος λέγεται Σαμψών, όχι Σαμβών. Το σκανάρισμα φταίει.
Και τέλος ο Μέγας Δουξ Παύλος, γαμπρός του Διαδόχου, είναι αυτός που παντρεύτηκε την πριγκίπισσα της Ελλάδας Αλεξάνδρα, που πέθανε πρόωρα (21 ετών) το 1891 στη δεύτερη γέννα της. Οι Έλληνες την έκλαψαν συγκινημένοι, και η μνήμη της διασώζεται στην ομώνυμη αθηναϊκή λεωφόρο (Αλεξάνδρας) που μόλις τότε είχε ανοιχτεί.
Πέπε said
Βρε τον νταυλαμπά / ταυραμπά! Είναι από τις αγαπημένες άγνωστες λέξεις του Καζαντζάκη. Το μάθαμε κι αυτό. Τικ.
Πέπε said
> > υπάρχει φράση «κάνει τον άγιο Ονούφριο», συνώνυμη της «κάνει το κορόιδο»
Σήμερα λένε πιο πολύ «έχεις γίνει σαν Ονούφριος / σαν τον άγιο Ονούφριο», δηλαδή σαν λείψανο, έχεις ρέψει.
Σκύλος said
i-Ονούφριος
ΕΦΗ ΕΦΗ said
Ονούφριο ,έλεγα, σκέψου να λεν τον πεθερό σου και να πρέπει να βγάλεις τ ονομά του στο παιδί.Ρωτάτε και ξεκόβετε νωρίς τέτοια θέματα. Νούφρη έχω ακούσει μόνο κι αυτό σε παλιά ταινία θαρρώ. Από δροσερή κρασοκατάνυξη κιαπό τάμπλετ, καλό μήνα
ΕΦΗ ΕΦΗ said
Ο Παύλος Καλλιγάς πρέπει να ήταν προπάππος του Παύλου Γερουλάνου, καθώς μια κόρη της Πην.Δέλτα προγιαγιάς του,ομοίως και του πρώην πρωθργού Σαμαρά, παντρεύτηκε τον καθηγητή νομικής Καλλιγά,αίθουσα Καλλιγά μπορεί κ αμφιθέατρο έλεγε το πρόγραμμα μαθημάτων μας. Περιτή πληροφορία αλλά είπα πρώην πρωθργός Σαμαράς,που χρειάζεται να τ ακούμε.θαυμαστιχό κ χαμόγελο.
ΚΑΒ said
Σύμφωνα με τον Κουκουλέ στην Κύπρο και αλλού πιστεύεται ότι ο άγιος Ονούφριος δίνει φρόνηση στα άτακτα παιδιά και γι’ αυτό σε όποιον, ενώ είναι άτακτος, προσποιείται τον ήσυχο λένε ότι κάνει τον άγιο Ονούφριο.
ΕΦΗ ΕΦΗ said
10. Ο νους +φρόνιση κάνει Ονούφριος, εμ η λαϊκή σοφία τα συνταιριάζει 😉
ΕΦΗ ΕΦΗ said
11. συνέχεια, όπως ο Φανούρης, φανερώνει…
leonicos said
Καλό μήνα ξέχασα να πω προγγουμένως.
Συγχύστηκα με τα γενέθλια του Γς. Κάθε χρόνο; Μα κάθε χρόνο;
sarant said
Καλημέρα, ευχαριστώ πολύ για τα πρώτα σχόλια!
1-2: Κάτι έκανα, δεν ξέρω αν το διόρθωσα γιατί δεν το βλέπω όπως κι εσείς
4: Σ’ ευχαριστώ. Το πρωτότυπο γράφει Σαμβών, δεν είναι θέμα οσιάρ -αλλά σε πιστεύω.
Σκύλος said
14α, διορθωμένο το βλέπω
Gpoint said
νταυλαμπάς…αλλού ο Σουρής χρησιμοποιεί το νταυλοκαλόγερος
ΕΦΗ ΕΦΗ said
Νταυραμπά ή πάπαρδο λέγαμε με απαξιωτική απόχρωση τους ευτραφείς ρασοφόρους που δε γέμιζαν το μάτι είτε από κάποια αρνητική φήμη,είτε από ένστικτο.
ΚΑΒ said
14,4 Και ο καζαμίας γράφει Σαμψών του ξενοδόχου στις 27 του Ιούνη.
ΚΑΒ said
Όταν μιλάμε για ξενοδοχεία ή ξενώνες στη Βυζαντινή εποχή, εννοούμε νοσοκομεία. Αντίθετα, στην αρχαία Ελλάδα σήμαινε ό,τι και σήμερα.
ΛΑΜΠΡΟΣ said
13 – Μη συγχύζεσαι Λεώνικε, τα γενέθλια του Γς είναι σαν την πρωτοχρονιά, μια φορά τον χρόνο, κάθε χρόνο (χαμόγελο).
Υ.Γ – Ορίστε, τον σύγχυσες και δεν εμφανίστηκε σήμερα, λές να τον έκανε σαλάμι η κυρά του; (έξυπνο τραγουδάκι αυτό, πολύ μου άρεσε όταν το πρωτάκουσα).
Alexis said
#4: Ν’ αρχίσουμε το σχολαστικό ψιλολόι;
Ε, άμα τ’ αρχίσουμε πρέπει να πούμε πως είναι λάθος και το
«Παύλος και Πέτρος έπειτα, των Δώδεκα το κλέος,»
αφού ο Παύλος δεν ήταν στους δώδεκα μαθητές.
Αλλά είπαμε, ποιητική αδεία…
ΕΦΗ-ΕΦΗ said
21.Ο Παύλος γιορτάζει μαζί με το Πέτρο τη μια μέρα και είναι απόστολος των εθνών,αλλά οι δώδεκα Απόστολοι της επόμενης μέρας-εορτής είναι μόνο οι μαθητές.Νομίζω δηλαδή.
ΕΦΗ-ΕΦΗ said
>>καθώς κι o ξυλοπόδαρος Μακράκης o τραχύς,
που ηύρε το τρισύνθετον εκείνο τής ψυχής.
Απόστολος Μακράκης, θεολόγος με μεγάλη επιρροή. Χαρακτηρίστηκε αιρετικός
Ο Σουρής στις πρωτοχρονιάτικες ευχές του του 1885, γράφει στο Ρωμηό τ.49,
Εις τον Μακράκην τον χωλόν μίαν πνοήν στην μύτη
και άλλη μία δεύτερη και άλλη μία τρίτη.
Άσχετο με το παρόν, αλλά βρίσκω στα κάλαντα πρωτοχρονιάς του 1911, Ρωμηός τ.119 3, να κάνει μιαν αναφορά που δε μπορώ να την προσπεράσω:
Κι όποιος της Ανορθώσεως δεν είναι στρατιώτης
να στέλλεται στην Κέρκυρα καθώς ο Λαπαθιώτης
Spiridione said
Ξενώνες και ξενοδοχεία
http://constantinople.ehw.gr/Forms/fLemmaBodyExtended.aspx?lemmaid=10853&boithimata_State=&kefalaia_State=#chapter_2
Για τον ξενώνα του Σαμψών
http://www.byzantium1200.com/sampson.html
Αγάπη said
Καλημέρα
η άσχετη ερώτηση τής ημέρας, μιας και εδώ έχουμε και τεχνικούς – επιστήμονες και άλλα παρόμοια σπάνια είδη:
τί είναι solification και πώς μεταφράζεται; (όχι solidification και τα παρόμοια 🙂 )
Γς said
Ξέρω αλλά επειδή ρωτάς εσύ δεν λέω!
[Εχουμε προηγούμενα]
spiral architect said
@25: Θαρρώ ότι, δεν υπάρχει η πρώτη λέξη και ισχύει η δεύτερη που είναι η στερεοποίηση.
Δες τις γραμμές Liquidus και Solidus, διαγράμματα φάσεων κλπ, εκφράσεις που και στην ελληνική βιβλιογραφία (μεταλλουργία χαλύβων κυρίως) παραμένουν αμετάφραστες.
sarant said
23 Ο Λαπαθιώτης πράγματι είχε προστριβές με τον Βενιζέλο και γιαυτό τον έστειλε διοικητή στην Κέρκυρα στη σχολή Υπαξκών. Λίγο αργότερα ο Λ. κατηγορήθηκε για συνωμοσία και αποστρατεύτηκε (αλλά με τους Βαλκανικούς τον επαναφέρανε)
Σκύλος said
28
Εννοείται, βέβαια, ο πατέρας Λαπαθιώτης, ο στρατηγός.
sarant said
29 Ναι, ο Λεωνίδας. Ο Σουρής τον αναφέρει κάμποσες φορές.
Αγάπη said
27 και όμως υπάρχει… αλλά είναι τόσο σπάνια που τρέχα γύρευε…
Αγγελος said
Η πρώτη μου σκέψη, Αγάπη, ήταν μήπως είναι γαλλικό και σημαίνει «εδαφοποίηση» (π.χ. όταν οι βράχοι αποσαθρώνονται και γίνονται χώμα). Η δεύτερη ήταν μήπως είναι όρος της χημείας των κολλοειδών — όταν ένα gel π.χ. γίνεται sol. Αλλά όλα αυτά τα βγάζω απ’ το κεφάλι μου…