Το νέον μικρομάγαζον, 50 χρόνια μετά

Και το σημερινό άρθρο είναι αναδημοσίευση παλιότερου, κι αυτό γίνεται όχι μόνο επειδή μια μικρή αδιαθεσία με ταλαιπώρησε λίγο χτες, αλλά και διότι είναι παράδοση του ιστολογίου κάθε Ιούλιο να βάζει τουλάχιστον ένα και συνήθως περισσότερα θέματα, και ιδίως γελοιογραφίες, για τα Ιουλιανά του 1965, οπότε δεν θα μπορούσα να το παραλείψω φέτος που έχουμε και το ιωβηλαίο, τα 50 χρόνια από τα γεγονότα. Παράλληλα, κατά καιρούς παρουσιάζω επίσης στο ιστολόγιο σκίτσα του Μποστ που σχολιάζουν γεγονότα που συνέβηκαν πριν από 50 χρόνια (το προηγούμενο της σειράς αυτής, εδώ), οπότε το σημερινό άρθρο ικανοποιεί δύο παραδόσεις στην τιμή της μιας. Το σκίτσο που θα ανεβάσω σήμερα το είχα παρουσιάσει πριν από πέντε χρόνια, αλλά για κάποιο λόγο είχε περάσει απαρατήρητο και είχε σχολιαστεί ελάχιστα. Σήμερα προσθέτω υλικό και παρουσιάζω τη γελοιογραφία του Μποστ σε καλό σκανάρισμα και όχι σε κακή φωτογράφηση όπως τότε.

Η επέτειος των Ιουλιανών φέτος, στις 15 Ιουλίου, συνέπεσε με την κρίσιμη ψηφοφορία στη Βουλή για το «νέο μνημόνιο», κατά την οποία αρκετοί βουλευτές του κυβερνώντος κόμματος διαφοροποιήθηκαν και αρνήθηκαν να ψηφίσουν την εισήγηση της κυβέρνησης. Το θέμα θα το συζητήσουμε από Δευτέρα (αν και στα σχόλιά σας μπορείτε να πείτε οτιδήποτε) αλλά βέβαια ανάμεσα στα δύο γεγονότα μόνο η χρονολογική σύμπτωση υπάρχει -θα ήταν διαστροφή να χαρακτηριστεί αποστασία η προχτεσινή διαφοροποίηση, νομίζω ότι δεν αξίζει καν να σταθώ σ’ αυτό, παρόλο που μπορεί και να έχει αφήσει (θα φανεί αυτό) πληγές δυσεπούλωτες.

Οπότε, πάμε στο 1965 και στον Μποστ.

Το σκίτσο δημοσιεύτηκε στην Αυγή την Κυριακή 18 Ιουλίου 1965, τρεις μέρες μετά την εκδήλωση της πρώτης φάσης της αποστασίας που οδήγησε τελικά στην ανατροπή της εκλεγμένης κυβέρνησης του Γ. Παπανδρέου.

Ο Μποστ απεικονίζει τον δοτό πρωθυπουργό Γ. Αθανασιάδη-Νόβα ως ιδιοκτήτη του «νέου μικρομάγαζου» να περιγράφει τα βάσανα του επαγγέλματος σε υποψήφιο γκαρσόνι (δηλ. βουλευτή που σκέφτεται αν θα αποστατήσει -αν δεν κάνω λάθος δεν απεικονίζεται συγκεκριμένος πολιτικός, αλλά ένας τυπικός κεντρώος βουλευτής). Να προσεχτεί ότι ο Νόβας φοράει μεν την ποδιά του ταβερνιάρη, αλλά και το απαραίτητο παπιγιόν που ήταν το σήμα κατατεθέν του.

Η λέξη «μικρομάγαζον» είχε χρησιμοποιηθεί πολύ τις μέρες εκείνες, αρχικά από τον Πάνο Κόκκα, τον διευθυντή της Ελευθερίας και φίλο του Κ. Μητσοτάκη, ο οποίος είχε κατηγορήσει τους Παπανδρέου ότι μετέτρεψαν την ΕΚ σε «οικογενειακόν μικρομάγαζον» και τον Ανδρέα Παπανδρέου ότι ίδρυσε μικρομάγαζο στον στρατό. Μετά την αποστασία, οι γελοιογράφοι των κεντρώων εφημερίδων, όπως ο Κ. Μητρόπουλος, χρησιμοποίησαν επίσης πολύ τη λέξη για να αναφερθούν στην κίνηση των αποστατών. όπως βλέπετε και στο σκίτσο αριστερά, που δείχνει τον Νόβα και τον Μητσοτάκη.

Ο Νόβας εξηγεί στο υποψήφιο γκαρσόνι ότι τα καθήκοντά του περιλαμβάνουν την τυφλή υπακοή στις εντολές που δίνονται «απ’ της Αβλής το βάθος», και παραπονιέται ότι οι πελάτες του Κέντρου δεν δέχονται αδιαμαρτύρητα όσα τους σερβίρουν, και χρειάζεται να χρησιμοποιηθούν «λίγες αντλίες» για να ησυχάσουν, σαφής υπαινιγμός για τις αντλίες που χρησιμοποιούσε η αστυνομία για να ρίχνει νερό με πίεση στους διαδηλωτές.

Ο Μποστ παίζει με τις σημασίες της λέξης «κέντρο» (κατάστημα αλλά και πολιτική παράταξη), ενώ ρίχνει πολλές σπόντες για το ρόλο του βασιλιά (για παράδειγμα, στην πόρτα γράφει εις το βάθος Αβλή αντί για το καθιερωμένο «στο βάθος κήπος») αλλά και για τη δουλοπρέπεια των αποστατών (π.χ. ζητούνται νέοι και ηλικιωμένοι για θελήματα). Ο μπανταρισμένος πολίτης κάτω δεξιά θυμίζει την αγριότητα με την οποία χτυπήθηκαν οι διαδηλώσεις από την Αστυνομία, ενώ ο τίτλος του μικρομάγαζου «Η νέα τάξις πραγμάτων» αποκτά μια απρόσμενη επικαιρότητα στις μέρες μας.

ΥΓ

Κατά καιρούς έχω ανεβάσει αρκετές γελοιογραφίες, και όχι μόνο του Μποστ, για τα Ιουλιανά. Πολλές από αυτές βρίσκετε στο προπέρσινο άρθρο μας (και στα λινκ που δίνει). Εναλλακτικά, κοιτάζετε εδώ.