Ένα αθησαύριστο φιλοπόλεμο «Σάλπισμα» του Ναπ. Λαπαθιώτη
Posted by sarant στο 3 Απριλίου, 2016
Το κείμενο που ακολουθεί δημοσιεύτηκε στο τεύχος 39 (άνοιξη 2016) του περιοδικού «Μικροφιλολογικά» της Λευκωσίας, με το οποίο συνεργάζομαι ταχτικά. Παρουσιάζω σε αυτό ένα αθησαύριστο ποίημα του Ν. Λαπαθιώτη, ενός ποιητή που με το έργο του ασχολούμαι εδώ και πολλά χρόνια. Γενικά, μου αρέσει να αναζητώ αθησαύριστα έργα και χαίρομαι πολύ όταν τα ανακαλύπτω, παρόλο που πολύ σπάνια ένα χαμένο έργο θα αλλάξει την εικόνα που έχουμε για έναν λογοτέχνη -θα προσθέσει απλώς μια ψηφίδα.
Αναδημοσιεύω εδώ το άρθρο μου, προσθέτοντας συνδέσμους. Επίσης, βάζω και ένα άλλο (όχι άγνωστο) ποίημα του Λαπαθιώτη, που κάνει αντίστιξη με το «Σάλπισμα» και που δεν το έβαλα στο έντυπο άρθρο επειδή υπήρχε περιορισμός χώρου. Εδώ, δόξα ο Θεός, δεν φοβόμαστε μήπως εξαντληθούν τα καναδέζικα ηλεδάση.
Ένα αθησαύριστο φιλοπόλεμο Σάλπισμα του Ναπ. Λαπαθιώτη
Σε προηγούμενα τεύχη των Μικροφιλολογικών έχω παρουσιάσει αθησαύριστα επικαιρικά ποιήματα του Ναπολέοντα Λαπαθιώτη γραμμένα την εποχή του πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου. («Εις τον θάνατον των υιών του Ριτσιότη Γαριβάλδη» (τχ. 29, 51-54), δημοσιευμένο τον Ιανουάριο του 1915, και «Κατάρα» (τχ. 31, 29-32), δημοσιευμένο τον Ιούνιο του 1917). Επικαιρικό και αθησαύριστο είναι και το ποίημα που θα παρουσιάσω σήμερα, αλλά έχει γραφτεί νωρίτερα, την εποχή των βαλκανικών πολέμων.
Ως τώρα, είναι γνωστά δύο ποιήματα του Λαπαθιώτη για τους βαλκανικούς πολέμους: τα «Stabat Mater Dolorosa» (Νουμάς, Νοέμβριος 1912) και «Οι αγύριστοι» (Ακρόπολις, 22 Ιουλίου 1913). Και τα δύο είναι αντιπολεμικά, μάλιστα το πρώτο είχε γίνει και αντικείμενο χλεύης και παρωδίας από τον συντηρητικό τύπο της εποχής του (βλ. Λαπαθιώτη Η ζωή μου, σε επιμέλεια Γιάννη Παπακώστα, σελ. 210-212). Και τα δυο εστιάζονται όχι σε πολεμικές δόξες αλλά στον καημό των μανάδων που θρηνούν τους νεκρούς γιους τους, ενώ και τα δυο είναι γραμμένα ύστερα από μιαν αποφασιστική καμπή του πολέμου: το πρώτο ύστερα από την κατάληψη της Θεσσαλονίκης, ενώ το δεύτερο μετά την ανακωχή και τον τερματισμό των επιχειρήσεων στον Β’ Βαλκανικό πόλεμο.
Το ποίημα που θα παρουσιάσω σήμερα διαφέρει ριζικά: όχι απλώς δεν είναι αντιπολεμικό, αλλά μάλλον πολεμοχαρές πρέπει να χαρακτηριστεί. Αυτό άλλωστε εξαγγέλλει και ο ποιητής στους δυο πρώτους στίχους του.
Δημοσιεύτηκε στην Ακρόπολι στις 4 Ιουλίου 1913, στη 2η σελίδα. Στην εδώ δημοσίευση μονοτονίζω και εκσυγχρονίζω την ορθογραφία αλλά διατηρώ τη γραφή κάποιων λέξεων με αρχικό κεφαλαίο.
Σάλπισμα!…
Το Λυδικόν τρόπο ας κοιμήσω,
τον πλιο γερό ρυθμό να πάρω,
τα σωτικά να τρικυμίσω,
ναν τα γιομίσω από το Μίσο
της Βουλγαριάς και των Βουλγάρω.
Πέρα απ’ το πέλαο το γαλάζο
σα μπόρα την Κραυγή μου λύνω,
τον πράο το στίχο τον αλλάζω,
και μέσ’ στα τρίστρατα αλαλάζω
την παλιά Δόξα των Eλλήνω.
Εντός μου εκόχλασεν η μπόρα,
και μιαν αποθυμιάν ελύθη
μέσ’ την ψυχή μου· πώς να ημπόρα
ναν τα μεταναστήσει τώρα
όσα που τα κατάπιε η Λήθη.
Τα χρυσά χρόνια, τα χαμένα
Ώ Λαέ, καλέ και τρισμεγάλε.
Τραβώντας τα απ’ τον ύπνο –ωιμένα.
Δοσμένο ας ήτανε σε μένα,
στον Ήλιο ναν τα υψώσω πάλε!
Τη Δόξα –του κορμιού του αλκίμου
που σκέπη το ίδιο φως του εφόρειε
μελώδισέ τη, ω μουσική μου.
(Κάτου απ’ τα δάφνα κοίμου, ω κοίμου.
Τρισεύγενε Αθηναίε πανώριε…)
Ω Παρθενώνες κι Εικοσιένα
χρόνια χρυσά, μέρες και μήνες.
Ελάτε, ελάτε ασημωμένα,
ω Παρθενώνες κι Εικοσιένα,
Μαραθώνες και Σαλαμίνες!
Απάνου απ’ όλους θαν τις σείσω
τις Δόξες σας –κι από το νόημά τους
τα στήθια θαν τα πλημμυρίσω·
–από θυμόν παλικαρίσον
όλους ναν τους ιδώ γιομάτους.
Όλη η Φυλή, η Φυλή ν’ αντρειέψει,
να γίνει θάμπος μέσ’ τα θάμπη,
κι ιλαρό δάκρυο να μουσκέψει
τα μάτια –και να λάμψει η Σκέψη
όπου το θείο τους νόημα θα ’μπει…
Ω Πνεύμα, Δίκαιο Πνεύμα, δράμε
εσύ που τ’ άκουσες και τα ’δες,
και την ψυχήν μας όλην κάμε
μια φλόγα, ένα σπαθί, να πάμε
εκδικητές και νικητάδες…
(Ο δεύτερος στίχος της πέμπτης στροφής είναι τυπωμένος «εφώρειε». Μεταγράφω «εφόρειε» αλλά δεν αποκλείω εντελώς και το «εθώρειε»)
Οι τρεις πρώτες στροφές του ποιήματος στην Ακρόπολι
Πρόκειται λοιπόν για ένα πολύστιχο ποίημα, που αποτελείται από εννιά πεντάστιχες στροφές, με ομοιοκαταληξία ΑΒΑΑΒ, γραμμένο σε εσκεμμένα τραχιά, αρρενωπή δημοτική γλώσσα –που θυμίζει τη γλώσσα του ποιήματος «Βάρβαρη ωδή» (1913) και ορισμένων άλλων της ίδιας περιόδου, γλώσσα που ο ωριμότερος Λαπαθιώτης εγκατέλειψε οριστικά. Ο ποιητής, έστω και με τη δικαιολογία της ομοιοκαταληξίας, χρησιμοποιεί και ορισμένους ακραίους τύπους (το μίσο, των Βουλγάρω, των Ελλήνω).
Σύμφωνα με το πρόγραμμα που εκθέτει στην πρώτη στροφή, ο Λαπαθιώτης εγκαταλείπει «τον Λυδικό τρόπο», δηλ. τους χαμηλούς τόνους και το μελαγχολικό ύφος άλλων ποιημάτων και παιανίζει το πιο απροκάλυπτο πολεμιστήριο κάλεσμά του, σαφώς πιο ενθουσιώδες από τα μεταγενέστερα «Μας κράζ’ η Ελλάδα αρρενωπά» και «Ύμνος» του 1916.
Όμως, μόλις 18 μέρες αργότερα, στην ίδια εφημερίδα και μάλιστα στην ίδια ακριβώς θέση, επάνω δεξιά στη δεύτερη σελίδα, όπου συνήθως δημοσιεύονταν, αν και όχι κάθε μέρα, επικαιρικά ποιήματα για τον πόλεμο που συνεχιζόταν, ο Λαπαθιώτης επέστρεψε στον «Λυδικό τρόπο» δημοσιεύοντας το πένθιμο «Οι αγύριστοι…».
ΟΙ ΑΓΥΡΙΣΤΟΙ…
Κι οι μανούλες δεν ξέρουν το χαμό σας
στο πεζούλι η καθεμιά σκυμμένη,
ως με τη βαθιά νυχτιά εκεί μένει,
γιατί λαχταράει τον ερχομό σας…
…Πυροβολητές, Καβαλλαραίοι,
Σκαπανάκια, Ελάτες και Φαντάροι,
που με το σπαθί και το κοντάρι
στη φωτιά δειχτηκατε έτσι Ωραίοι…
…Και, λες, βυθισμένη στην απάτη
όξω ευτύς πετιέται μάνι-μάνι,
κάθε που θ’ αράξει στο λιμάνι
βάρκα για να τρίξει σκαλοπάτι…
Κι όλο κρυφά δέεται στο ταβάνι,
κι όλο και λοξά τηράει την ώρα…
«Τάχα μη σας βάσταξεν η μπόρα;»
Και με το πικρό κύμα τα βάνει.
Και σαν όλοι κοιμηθούνε, πάνε
οι μανούλες στα κρεβάτια τ’ άδεια,
κι απαντέχουν μέσα στα σκοτάδια,
και λογάκια στοργικά σκορπάνε…
Και στα σκοτεινά παρακαλάνε,
κι έτσι αναρωτάν, με τρυφεράδα,
όλες οι μανούλες, μιαν αράδα:
«Θε μου, το παιδάκι μου καλά ‘ναι;…»
…Πυροβολητές, Καβαλλαραίοι,
Σκαπανάκια, Ελάτες και Φαντάροι,
που με το σπαθί και το κοντάρι
στη φωτιά δειχτήκατε έτσι Ωραίοι…
(Μα, ω κορμάκια, που σας δέρνει η γύμνια,
άμα, η μάνα, του πελάου τα μάκρη
σαν οχιά αγναντεύει, -σε ποιαν άκρη
σήπεστε – κι αργά- σαν τα ψοφίμια;…
Κι ω λαχτάρα κι ω καημέ κι ω πόνε,
πού και ποια σκουλήκια ή ποια κοράκια
τρων τ’ αγαπημένα τα χεράκια,
τις αγαπημένες καρδιές τρώνε;…)
Ασφαλώς τα δυο ποιήματα δεν κάνουν απλώς αντίστιξη, αλλά είναι διαμετρικά αντίθετα. Όμως, δεν πρόκειται για αλλαγή διάθεσης: έχει μεσολαβήσει η νίκη των Ελλήνων και των συμμάχων τους, επίκειται η εκεχειρία και η βουλγαρική συνθηκολόγηση. Κι ενώ άλλοι συνεχίζουν να δοξάζουν τα νικηφόρα όπλα, ο ποιητής ξαναπιάνει το γνώριμό του ύφος και θρηνεί τους νεκρούς του.
Οι λέξεις έχουν τη δική τους ιστορία 
Δύτης των νιπτήρων said
Καλημέρα!
Ποιοι είναι οι ελάτες;
Γιάννης Ιατρού said
1: Καλημέρα,\
νομίζω οι φαντάροι στου πυροβολικού, κάτι αναφέρει ο Τερζάκης στο διήγημα «Απρίλης», 1945
Γιάννης Ιατρού said
1: / 2: Δύτη, μάλλον καλά το θυμόμουν, τώρα βρήκα αυτό
….<i? Ο υπολοχαγός έφθασε στην Πυροβολαρχία
και διέταξε: “Ζεύξατε, οι ελάται επί των ίππων, οι
πυροβοληταί στας θέσεις των επί των οχημάτων.”
που μάλλον το επιβεβαιώνει ?
sarant said
Καλημέρα, ευχαριστώ πολύ για τα πρώτα σχόλια!
1-2: Όχι γενικώς φαντάροι του ΠΒ αλλά «στρατιώτης του ΠΒ ιππεύων επί του αριστερού ίππου εκάστου ζεύγους ελάσεως» (Δημητράκος).
Προφανώς, τα κανόνια κτλ. τα σέρνανε με ζευγάρια άλογα, που μόνο το ένα είχε ιππέα (για οικονομία; ή για να σέρνει πιο δυνατά; )
Alexis said
Καλημέρα.
«Δημοσιεύτηκε στην Ακρόπολι στις 4 Ιουλίου 2013…»
1913 βέβαια…
Δύτης των νιπτήρων said
Α, ευχαριστώ! Σκέφτηκα την έλαση αλλά είπα να ρωτήσω καλύτερα 🙂
ΚΩΣΤΑΣ said
…. φως του εφόρειε….
(Ο δεύτερος στίχος της πέμπτης στροφής είναι τυπωμένος «εφώρειε». Μεταγράφω «εφόρειε» αλλά δεν αποκλείω εντελώς και το «εθώρειε»)
Εμπιστεύομαι τη γνώση σας, την εμπειρίας σας και το αισθητήριό σας, μάλλον είναι όπως το λέτε.
Θα ήθελα όμως να ρωτήσω η λέξη …του, στο πρωτότυπο, έχει τόνο ή είναι άτονη, είναι δηλαδή κτητική αντωνυμία ή άρθρο. Αυτή η γνώση βοηθάει στη καλύτερη κατανόηση της έννοιας που θέλει να δώσει ο ποιητής.
Γιάννης Ιατρού said
1, 2, 3, 4: Ευχαριστώ Νίκο (όλα τα βρίσκει 🙂 )
Βρήκα κι αυτό, από την έκδοση του ΓΕΕΘΑ «Ηρώων μνήμες, 1913, σελ. 33 ( περιγραφή δράσεως πυροβολικού στα στενά Κρέσνας, όπως δημοσιεύτηκε σε εφημερίδα της εποχής από έφεδρο Λοχία (δημοδιδάσκαλο) που υπηρετούσε στην πυροβολαρχία) εδώ
… Γύρισε και ο ελάτης που του πήγε το
άλογο… Παιδιά ετοιμασθήτε για πανηγύρι…
argyris446 said
Reblogged στις worldtraveller70.
Παναγιώτης Κ. said
«ναν τα γιομίσω από το Μίσο
της Βουλγαριάς και των Βουλγάρω»
Πενήντα και βάλε χρόνια πίσω εγώ και θυμήθηκα τον τότε στρατιώτη στους Βαλκανικούς πολέμους αδερφός της γιαγιάς μου, να μου τραγουδάει:
«Επήραμε και την Καβάλα μας
την όμορφη τη Δράμα μας τας Σέρρας
που τας κατείχε αυτός ο Βούλγαρος…»
Ακολουθούσε κάποιος λόγιος(;) στίχος και ακριβώς, λόγω της λογιότητας δεν εντυπώθηκε στην παιδική μνήμη. Το νόημά του όμως ήταν η αφερεγγυότητα του βόρειου γείτονα.
Μια πρόχειρη αναζήτηση δεν έφερε αποτελέσματα.
Γιάννης Ιατρού said
4: που μόνο το ένα είχε ιππέα (για οικονομία; ή για να σέρνει πιο δυνατά;)
Αριστερά είχε τον ιππέα… Μάλλον για τους ίδιους λόγους που έχουμε και το τιμόνι / οδηγό στο αυτοκίνητο αριστερά ;;
ΓιώργοςΜ said
4 Υποθέτω πως αρκεί ένας φαντάρος για να οδηγεί τα άλογα, και καθώς δεν είναι πρακτικό να βρίσκεται πουθενά αλλού, καβαλούσε το ένα από αυτά (αν το έσερνε από τα γκέμια θα περιοριζόταν στη δική του ταχύτητα και τη βατότητα του εδάφους, το ίδο το πυροβόλο μάλλον δεν προσφέρει θέση αμαξά).
Με την κουβέντα αυτή σκέφτηκα το «έλασμα» και την ετυμολογία του. Δεν θα σκεφτόμουν ποτέ πως η προέλαση του στρατεύματος συνδέεται με τη μεταλλουργία. Περί λέξεων και της ιστορίας τους…
Νέο Kid L'Errance d'Arabie said
4. O Eλάτης , Postilion στα εγγλεζοφραντζέζικα. https://en.wikipedia.org/wiki/Postilion
Ο λόγος που καβαλάγανε το αριστερό άλογο ήταν πολιτικός και στατιστικός (οι περισσότεροι είναι δεξιόχειρες , και έφεραν το ξίφος αριστερά):
Riding a horse: keep left. A right-handed person finds it easier to mount a horse from the left side of the horse, and it would be very difficult to do otherwise if wearing a sword (which would be worn on the left). It is safer to mount and dismount towards the edge of the road, rather than in the middle of traffic, so if one mounts on the left, then the horse should be ridden on the left side of the road. Horsemen armed with swords prefer to keep left of each other in order that their sword arm is nearer their opponent — and, more often, to offer one’s right hand in friendship.
Οι ελάτες φορούσαν safety boot στο δεξί πόδι, για να μην τους τσακιστεί από το ζυγό των ίππων.
georgeiliopoulos said
5: «Δημοσιεύτηκε στην Ακρόπολι στις 4 Ιουλίου 2013». Το βλέπεις Νίκο εκεί πάνω στη Δανιμαρκία;
sarant said
5-14 Ωχ! Το διόρθωσα
7: Καλή σκέψη. Το του είναι άτονο. Αν είχε περισπωμένη θα το τόνιζα.
Γιάννης Ιατρού said
13: Κίντο,
…A right-handed person finds it easier to mount a horse from the left side of the horse…
απόλυτα σωστός και ενημερωμένος. Αυτό έχει εμπεδωθεί πλέον και ακολουθείται και σήμερα στα σχετικά σπορ με ιππασία 🙂
ΓιώργοςΜ said
13 Εξ ου και η κυκλοφορία στην αριστερή πλευρά του δρόμου. Οι άνθρωποι κυκλοφορούσαν έτσι, ώστε να μπορέσουν να ξιφουλκήσουν ενάντια στον απέναντι ερχόμενο, αν χρειαζόταν. Η Γαλλική Επανάσταση άλλαξε τη φορά της κυκλοφορίας, την οποία θεωρούσε μοναρχικό κατάλοιπο (αφού θα βασίλευε η ισότητα, η αδελφοσύνη κλπ κλπ δεν θα υπήρχε λόγος να ξιφουλκήσει κανείς). Δεν έχω παραπομή και διορθώστε με αν είναι αστικός μύθος.
Από την οδήγηση αριστερά μας έχει μείνει (πιστεύω εγώ, πάλι δεν έχω παραπομπή) και η προτεραιότητα αυτού που είναι δεξιά: Ο οδηγός που βρίσκεται δεξιά στο όχημα έχει καλύτερη ορατότητα δεξιά, οπότε παραχωρεί προτεραιότητα σε αυτόν που είναι δεξιά του. Στις πλατείες λοιπόν (στις χώρες με τα δεξιοτίμονα, Βρεττανία και πρώην αποικίες), όταν δεν υπάρχει άλλο σήμα, προτεραιότητα έχει αυτός που βρίσκεται στην πλατεία και όχι αυτός που μπαίνει. Στις διασταυρώσεις επίσης παραχωρεί προτεραιότητα αυτός που βλέπει καλύτερα.
Επειδή οι κανόνες οδήγησης μάλλον ακολούθησαν τη Βρεττανία, πήραμε όλα εκτός από τη θέση στο οδόστρωμα κι έτσι ξέμεινε και η (παράλογη για το λόγο που είπα παραπάνω) προτεραιότητα του από δεξιά.
Τώρα τι σχέση έχουν τα παραπάνω με το Λαπαθιώτη δεν ξέρω, αλλά Κυριακή πρωί είναι, είπα να φλυαρήσω λίγο…
BLOG_OTI_NANAI said
Καλημέρα!
Ας το βάλουμε και ολόκληρο το ποίημα, λίγο καθαρισμένο.
Εκείνη την περίοδο είναι γεμάτες οι εφημερίδες από ειδήσεις για τις μάχες με τους Βούλγαρους και από παρόμοια ποιήματα.
Το «εφώρειε» όχι μόνο ως λέξη δεν υπάρχει, αλλά ούτε ως… ορθογραφικό λάθος. Κι όμως, η «Ακρόπολις» το… κατάφερε και το τύπωσε έτσι.
Το «εφόρειε» ασφαλώς υπάρχει και είναι πιο λαϊκός τύπος. Σε λόγια έντυπα το έγραφαν συνήθως «εφόρειεν» (με «ν» στο τέλος)
Και το «εθώρειε» ασφαλώς υπαρκτό, πολύ συχνά στην Κρήτη, επίσης λαϊκός τύπος. Ο μεγάλος Στυλιανός Αλεξίου, σε άρθρο του σχετικά με έκδοση του «Ερωτόκριτου» που επιμελήθηκε, αναφέρει σχετικά:
Παρά ταύτα, στην «ΙΣΤΟΡΙΑ MIXAΗΛ ΒΟΗΒΟΔΑ» (έκδοση Emile Legrand, στο «Bibliotheque grecque vulgaire») υπάρχει το «εθώρειεν» (με «ν» στο τέλος):
Γιώργος Κατσέας, Θεσσαλονίκη said
Πολεμοχαρές – ξεπολεμοχαρές, φανερώνει πως είναι γραμμένο από καλόν τεχνίτη.. Μάλιστα, αν το ανέβαζες ως κουίζ «ποιός είναι ο ποιητής», θα πιθανολογούσα πως είναι Σικελιανός. Εν πάση περιπτώσει, ένα αθησαύριστο ποίημα για τον μελετητή κάποιου ποιητή, είναι αναμφισβήτητα ΗΔΟΝΗ. Συγχαρητήρια!
Νέο Kid L'Errance d'Arabie said
17. Σωστά τα λες. Η οδήγηση στα δεξιά, καθιερώθηκε από το Ναπολέοντα Βοναπάρτη στην Ευρώπη. Και οι Ρωμαίοι αριστερά οδηγούσαν (υπάρχουν αποδείξεις απτές γι’αυτό. Τα ξαναλέγαμε παλιότερα)
atheofobos said
Γιατί οι χαμηλοί τόνοι και το μελαγχολικό ύφος ονομάζονται « Λυδικός τρόπος»;
Αγγελος said
ΓιώργοΜ, αν πιστέψουμε αυτούς εδώ, There’s no priority to the right (or left) on British roads (unlike, for example, the continental priority to the right). At all crossroads and junctions, there’s either an octagonal stop sign with a solid white line on road or a triangular give way sign (dotted white line on road), where a secondary road meets a major road. ‘Stop’ or ‘give way’ may also be painted on the road surface. You must stop completely at a stop sign (all four wheels must come to rest), before pulling out on to a major road, even if you can see that no traffic is approaching. At a give way sign, you aren’t required to stop, but must give priority to traffic already on the major road. Αφετέρου, πράγματι On roundabouts (traffic circles), vehicles already on the roundabout (coming from your right) have priority over those entering it, και φυσικά Traffic flows clockwise round roundabouts and not anti-clockwise as in countries where traffic drives on the right.
Αγγελος said
To περίεργο είναι γιατί, αν το βρετανικό συνήθειο της οδήγησης στα αριστερά είναι όντως παλιό (πιθανότατα αρχικά ως κανόνας ότι όταν δυο αμάξια ή κάρα πλησιάζουν μετωπικά, οφείλουν και τα δύο να πρεκκλίνουν κατά το δυνατόν προς τα αριστερά), στη Β. Αμερική δεν το κράτησαν, παρά ισχύει το αντίθετο — χωρίς να έχει περάσει ο Ναπολέων από κει 🙂
ΚΑΒ said
Επειδή γίνεται λόγος για πορείες και Λυδούς μια αρχαία παροιμία:
http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Perseus%3Atext%3A1999.04.0057%3Aentry%3D*lu%2Fdios
Alexis said
#4, 6: Εντυπωσιάζομαι από το πλήθος των νεώτερων λέξεων που έχουν προέλθει από τα αρχαίο ρήμα ελαύνω.
Από την παρέλαση και το ελατήριο μέχρι το ελαστικός και το ποδήλατο, ο κατάλογος είναι πολύ μακρύς.
Ωστόσο τη λέξη «ελάτης»- (πληθ. ελάτες) την γκουγκλίζω μόνο σε στρατιωτικά συμφραζόμενα. Φαίνεται ότι έχει χρησιμοποιηθεί για να περιγράψει αποκλειστικά και μόνο το συγκεκριμένο τύπο στρατιώτη.
Μπορεί όμως να κάνω και λάθος… ο γούγλης δεν αποτελεί πάντα τον καλύτερο σύμβουλο σ’ αυτές τις περιπτώσεις…
Γκουγκλίζοντας βρήκα κι ένα άρθρο του 2010 από κάποιο στρατιωτικό έντυπο, απ’ όπου αλίευσα και αυτό:
«Τον Οκτώβριο του 1912, στον Α ́ Βαλκανικό Πόλεμο, στην περιοχή του Αμύνταιο,…»
Θέλεις ν’ αγιάσεις αλλά… 🙂
Το άρθρο πάντως φαίνεται καλογραμμένο, πέρα από το συγκεκριμένο δείγμα ακλισιάς.
Νέο Kid L'Errance d'Arabie said
Αρχικά οι αμερικάνοι οδηγούσαν colonial style στα αριστερά, αλλά μετά την επανάσταση άλλαξαν . Στον Καναδά οδηγούσαν στις γαλλικές περιοχές στα δεξιά αλλά στις εγγλέζικες (Nova Scotia, British Columbia , κ.α) οδηγούσαν στα αριστερά ακόμη και λίγο μετά τον Β’ΠΠόλεμο.
Αυτό που είναι περίεργο είναι το γιατί οι Γιαπωνέζοι οδηγούν στα αριστερά ,αν και δεν ήταν ποτέ Commonwealth… δεν έχω ιδέα.
Νέο Kid L'Errance d'Arabie said
Είναι πάντως γεγονός ότι σε δεξιοτίμονο αμάξι και οδηγώντας αριστερά έχεις πολύ καλή εποπτεία των διασταυρώσεων και των προτεραιοτήτων. (αυτό βέβαια, δεν εμποδίζει ενίοτε (συχνα δηλαδή!) τους Κυπραίους να στουκάρουν μεταξύ τους όπως τα αγρινά… 🙂 )
Kαι μια προσωπική one point statistic. Η πρώτη αλλαγή στην οδήγηση ζορίζει. Μετά, οδηγάς κι έτσι κι αλλιώτικα και πασσαλιμανιώτκα, χωρίς ιδιαίτερο κόπο και πρόβλημα. Γίνεσαι bilidrival (κατα το bilingual …)
BLOG_OTI_NANAI said
Λύδιος ή Λυδικός τρόπος είναι μια μουσική κλίμακα δηλ. μια σειρά από νότες. Οι Αρχαίοι Έλληνες είχαν κατατάξει τους διάφορους «τρόπους» / κλίμακες σε «ήθη», ανάλογα με το αίσθημα που απέδιδε ο ήχος κάθε κλίμακας / τρόπου. Έτσι, κάθε τρόπος / κλίμακα ταίριαζε με συγκεκριμένα ήδη μελοποίησης:
ΚΑΒ said
Ο Πλάτωνας στην Πολιτεία του 398-399 αναφέρεται σε 4 αρμονίες, την ιωνική, τη λυδική, τη φρυγική και τη δωρική . Τις 3 πρώτες τις χαρακτηρίζει μαλ(θ)ακές και ότι ταιριάζουν στα συμπόσια. Αυτές αποκλείονται από την πλατωνική πολιτεία, είναι αρμονίες άχρηστες ακόμη και για αξιοπρεπείς γυναίκες, πόσο μάλλον για άντρες, φερμένες από τους βάρβαρους Λυδούς και Φρύγες. Ελληνική αρμονία ο Πλ. θεωρεί, όπως θα μας πει και στον Λάχη, τη δωρική που ταιριάζει στον ανδρείο.
Ο Αριστοτέλης επίσης θεωρεί τη δωρική πως έχει ανδρείο ήθος,είναι ήρεμη, σε αντίθεση με τη φρυγική που είναι οργιαστική.
Οι μουσικοί βέβαια δεν ήταν σύμφωνοι με την απόρριψη των αρμονιών από τον Πλ.
ΣΠ said
26
Το σχετικό άρθρο της Βικιπαίδειας είναι λεπτομερές:
https://en.wikipedia.org/wiki/Right-_and_left-hand_traffic
BLOG_OTI_NANAI said
29: Αυτό μου θύμισε μια συνέντευξη του Τσιτσάνη (νομίζω σε ντοκιμαντέρ του Κώστα Φέρρη), που διηγιόταν ότι ο τομέας λογοκρισίας στη δικτατορία του Μεταξά «έκοβε» όχι μόνο «απρεπείς» στίχους ρεμπέτικων τραγουδιών, αλλά και «ακατάλληλα» ακούσματα. Εάν είχαν οι κλίμακες του τραγουδιού άκουσμα «ανατολίτικο» που θύμιζε π.χ. αμανέ, δεν πέρναγε το τραγούδι τη λογοκρισία. Και ο Τσιτσάνης έδειχνε με το μπουζούκι ποια ακούσματα δεν περνούσαν και ποια περνούσαν τη λογοκρισία.
Δύτης των νιπτήρων said
Παρόμοιες κατηγοριοποιήσεις των μουσικών τρόπων με βάση συναισθήματα έχουν και οι Πέρσες:
Each dastgah reflects a certain mood or emotion. Mood in Western music is usually limited to active or passive according to its two main scales, major and minor. But Persian music, like other Eastern music, provides a wide range of shades and grades of emotion. The mode Shur has an intense, fiery quality, but also may be used to express a tranquil mood. Isfanhan, a minor mode, is endowed with a feeling of romantic nostalgia.
http://fis-iran.org/en/resources/classicalpersian/modes/primarymodes
BLOG_OTI_NANAI said
Μερικές λέξεις συνηθισμένες και όχι, με κατάλληξη -άτης:
Ποδηλάτης
Ιχνηλάτης
Μπροστελάτης
Ανδρηλάτης
Πρωτελάτης
Ανθρωπηλάτης
Αστραπηλάτης
Βοϊδολάτης
Γαϊδουρολάτης / Ημιονηλάτης / Ονηλάτης
Ζευγολάτης
Τροχηλάτης
Αρματηλάτης
Ιππηλάτης
Κωπηλάτης
Νυχτολάτης
Ξενηλάτης (εξορίζει τους ξένους)
Στρατηλάτης
Ιχνηλάτης
Πεζολάτης
Ποινηλάτης (που καταδιώκει για να αποδώσει ποινή)
Αμαξηλάτης
Λεηλάτης
Πρωτελάτης
BLOG_OTI_NANAI said
32: Καλοφτιαγμένη ιστοσελίδα, έχει και MP3 με τον ήχο.
Και οι Ινδοί έχουν τα «Ράγκα». Οι αρχαίοι λαοί φαίνεται έδιναν σημασία.
Στην ελληνική λαϊκή μουσική, οι κλίμακες λέγονταν επίσης «τρόποι», αλλά και «δρόμοι».
Στα βιβλία με εκμάθηση λαϊκών τραγουδιών υπάρχουν σχεδόν όλοι αυτοί οι δρόμοι:
BLOG_OTI_NANAI said
34: Νόμιζα θα παραπέμψει στο κανάλι. Το βίντεο έχιε μόνο τηξ χρωματική. πηγαίνοντας στο youtube έχει ένα κανάλι με 20 διαφορετικές κλίμακες / δρόμους
Pedis said
Γιατί, κατά τη γνωμη σου, είχε μείνει αθησαύριστο;
(Παρατηρώ στο ποίημα του Λ. ένα σημαντικό συστατικό της ντόπιας ιδεολογίας, ότι οι νίκες που καλούν το έθνος να κάνει τους πολίτες του «εκδικητάδες» δεν είναι πεπρωμένο χάρη στην πρόοδο και τη θέση που δικαίως διεκδικεί το έθνος στη μάχη για τν επιβίσωση με τα άλλα έθνη … αλλά πίστη σε μία ιστορική κυκλικότητα που υπόσχεται, παραδοξολογικά, την αναβίωση ενός (υποτιθέμενου) δοξασμένου παρελθόντος. Η κύρια ιδέα της ημεδαπής άρχουσας τάξης για τον ευατό της ήταν και παρέμεινε πάντοτε … η από χέρι μελαγχολική ηττοπάθεια.)
BLOG_OTI_NANAI said
33: Το βραβείο της πιο κουφής λέξεης σε -άτης παίρνει το περιοδικό «Οδός Πανός» με τη λέξη… «σεξαπηλάτη»:
ΚΑΒ said
Γνωστοί ξενηλάτες οι Λακεδαιμόνιοι, ξενηλάτες σήμερα οι Ευρωπαίοι σε αντίθεση με τους ξενοδόκους Έλληνες.
ΚΑΒ said
Μόνο που ο τύπος «σεξαπηλάτης» είναι γενική του επιθέτου.
Παναγιώτης Κ. said
Από αγάπη στην Ελληνική μουσική παράδοση έψαξα και βρήκα τα εξής στοιχεία τα οποία και μοιράζομαι.
Οι Αρχαίοι μουσικοί δρόμοι ήταν:
Ο Δώριος.
» Η μεν ουν Δώριος αρμονία το ανδρώδες εμφαίνει και το μεγαλοπρεπές και ου διακεχυμένον ουδ΄ιλαρόν, αλλά σκυθρωπόν και σφοδρόν ούτε δε ποικίλον ουδέ πολύτροπον» ( Αθην.Δειπνοσ.)
Ο Δώριος αντιστοιχεί στον ήχο Α΄ της Βυζαντινής μουσικής ή Ουσάκ στην Αραβοπερσική ορολογία.
Αν έχω καταλάβει σωστά (δεν είμαι μουσικός, φανατικός ακροατής είμαι) στην ίδια κατηγορία με παραλλαγές είναι ο Σαμπά(χ) (παθητικός) και το Κιουρντί. ( Ψάξτε στο ΥΤ να ακούσετε ένα μαγευτικό ταξίμι Κιουρντί από τον Μανόλη Πάππο).
Αν επίσης θέλει κανείς να… φαντασιωθεί την Ανατολή των ονείρων του ας διαβάσει και τα εξής ονόματα που είναι υποκατηγορίες του βασικού δρόμου.
Ζιργκιουλέ,Ουζάλ,Ζεμζεμέ,Χονζί,Νεβρούζ,Μουχαγιέρ,Σιουμιουλέ,Αρεζπάρ,Κιοτζέκ,Μουχαγιέρ Κιουρντί, Σαμπά Ζεμζελέ,Σαμπά Μπουσελίκ,Μουχαγιέρ Μπουσελίκ,Αρεζπάρ Μπουσελίκ.
Παραθέτω όλη αυτή την ποικιλία διότι είχα ακούσει τον Στέλιο Βαμβακάρη να λέει ότι ο πατέρας του γνώριζε πάρα πολλούς δρόμους που οι νεότεροι αγνοούν.Ίσως να έχει δίκιο ο Στέλιος.
Ο Λύδιος.
Ήχος Β΄ή Σεγκιάχ καθώς και τα: Χουζάμ, Γκαρτζιγιάρ (δευτεροπρώτος)
«Σώζει χαρακτήρα εμψυχούντα και κεντώντα έτι δε και λυπούντα και πάθος ενστάζοντα ταις ψυχαίς».
«Εφαίνετο δε ούτος ο ήχος, ότι ρέπει εις τρυφήν και φέρει την ψυχήν εις ανανδρίαν.
Όθεν λέγουσιν ότι ο Ορφεύς ημέρωνε τα θηρία δια μέσου τούτου του ήχου».
Οι Σειρήνες τραγουδούσαν στο δεμένο στο κατάρτι Οδυσσέα τραγούδι σε Λύδιο ήχο διότι πρόκειται για «για μελισταγές μέλος το οποίον ρέει με πραότητα».
Και εδώ υπάρχουν όλα αυτά τα περίεργα για μας ονόματα όπως: Μαγιέ,Χιράμ, Σεγκιάχ Μαγιέ,Βετζκί-Αρεζαπάρ, Μουσταάρ.
Ο Φρύγιος
Ήχος Γ΄.
Τα διάφορα μελικά σχήματα εδώ τα συναντάει κανείς με ονόματα όπως: Ατζέμ,Νεβρούζ Ατζέμ,Μουχαλίφ Χισάρ και κάμποσα ακόμα.
Ο Μιξολύδιος
Ήχος Δ΄ της Βυζαντινής μουσικής.
Τον εφηύρε η Σαπφώ και αποτελεί σύζευξη Λύδιου και Δώριου.Φέρει επομένως και τα δύο ήθη.
Ως προς το ήθος, χαρακτηρίζεται παθητικός και καθώς αναφέρει ο Πλούταρχος ταιριάζει σε τραγωδίες.
Παναγιώτης Κ. said
Κατά τη γνώμη μου οι περισσότεροι από μας όταν μιλάμε για λαϊκορεμπέτικο τραγούδι ακούμε Ουσάκ στις διάφορες εκδοχές του.
BLOG_OTI_NANAI said
39: Έχεις δίκιο 🙂
Παναγιώτης Κ. said
Αφού όμως έγραψα τα προηγούμενα ας τα συμπληρώσω με τα εξής που αναφέρονται στην Βυζαντινή Μουσική.
Έχουμε λοιπόν τους Α΄,Β΄,Γ΄,Δ΄ ήχους καθώς και άλλους τόσους πλάγιους εξού και η Οκτώηχος ή το Οκτωήχι.
Πλ α΄: Το ήθος του, «Φιλοικτίρμον και θρηνώδες».
Όταν είναι γρήγορο είναι διεγερτικό, σαν να λέμε σου έρχεται να χορέψεις…
Όταν είναι αργό κλίνει στο κεχηνός και χαύνον. (…χαζοχαρούμενο;)
Παραδείγματα για το φιλοικτίρμον και θρηνώδες: » Η ζωή εν τάφω», «Άξιον εστί», «Πάσχα ιερόν ημίν σήμερον αναδέδεικται».
Πλ β΄:Το ήθος σε αυτό το ήχο είναι ηδονικό με ηδονή… διπλάσια από αυτήν του Β΄ήχου.
Πλγ΄ή βαρύς.
Χαρακτηρίζεται απλός ήχος και ήταν οικείος στους οπλίτες!
Αρέσει επίσης και στους γέρους!!
Πλ δ΄:Έχει χαρακτήρα που κλίνει στο θελκτικό, το ηδονικό και στο ρέπον στα πάθη.
Το προτιμούσαν οι κωμικοί.
Όταν είναι αργό, κλίνει προς το σεμνό.
gryphon said
Εχουν περασει και στην Δυτικη διατονικη μουσικη αυτες οι τροποι με τα αρχαιοελληνικα εξωτικα για τους ευρωπαιους ονοματα Δωρειος Ιονιος Λυδιος Μιξολυδιος κλπ.Και μαλιστα καποια στιγμη ηταν και εκ των ουκ ανευ καθε χεβιμεταλας κιθαριστας να τους ξερει ολους.
Αρχικα νομιζω αυτο ξεκινησε απο εκκληδιαδτικους κυκλους απο θεωρητικους της Δυτικης μουσικης που διαβαζαν για την αρχαια ελληνικη μουσικη σε συγγραμματα και και προσπαθησαν να προσαρμοσουν η να αντιστοιχησουν τα οσα καταλαβαιναν στο διατονικο συστημα.
Απο οσο λιγο εχω διαβασει και ασχοληθει ομως (γιατι το θεμα απο ενα σημειο και μετα γινεται τελειως ακαταλαβιστικο για μενα) εχει γινει λιγο μπαχαλο.Δηλαδη π,χ ο Λυδιος τροπος των αρχαιων δεν ταυτιζεται με τον μεσαιωνικο εκκλησιαστικο Λυδιο η ο Ιωνιος που υποτιθεται οτι ειναι το γνωστο ντο ρε μι φα σολ λα σι οπου ομως οι αρχαιοι ελληνες ελεγαν αυτον Λυδιο κλπ.
Τεραστιο μπερδεμα Συν οτι ειχαν διαστηματα μικροτερα του ημιτονιου οτι υπολογιζαν τα διαστηματα αναποδα απο το υψηλοτερο φθογγο στο χαμηλοτερο συν πολλα πολλα αλλα.
Εγω πολυ θα ηθελα να ειχα το επιστημονικο υποβαθρο να μπορω να καταλαβω κατι απο οσα λεει π,χ ο Αριστοξενος αλλα δεν εχω και δεν καταλαβαινω τιποτα περα απο την συνειδητοποιηση οτι οι αρχαιοι ελληνες ειχαν ενα απιστευτα εξελιγμενο μουσικο συστημα που ομως ειναι εξαιρετικα συδκολο να καταβοησουμε σημερα ειδικα αφου δεν υπαρχουν ακουστικα τεκμηρια.
BLOG_OTI_NANAI said
Στην πραγματικότητα, όλα τα γνωστά μας τραγούδια, μπορούν να μπουν σε ομάδες με βάση τους δρόμους / κλίμακες. Για παράδειγμα, η «Βαλεντίνα» και το «Θέλω να γίνω μπουφετζής» ακολουθούν τον ίδιο δρόμο τον «Ματζόρε» που σημαίνει σειρά από συγχορδίες και συγκεκριμένες νότες όταν κάνει σόλο το μπουζούκι.
Όπως επίσης, υπάρχει ένας πολύ μάγκικος δρόμος, ο λεγόμενος «πειραιώτικος» (από τους πιο ταιριαστούς για ένα ζεϊμπέκικο) που αν τον ακολουθήσει κανείς πιστά πάνω στο όργανο, θα δει ότι με βάση αυτόν έχει φτιαχτεί το «Βάλτε δυό καναβουριές» ή η «Άτακτη» του Βαμβακάρη (μια εξαιρετική ηχογράφηση ΕΔΩ).
gpoint said
Κυριακάτικ κουιζάκι, ευκολάκι…
Ρήμα στον αόριστο σε βάζει κάπου κι ύστερα μ ‘ένα άλφα…φεύγεις !!!
sarant said
Ευχαριστώ πολύ για τα νεότερα!
19 Νάσαι καλά!
Ναι, ο Σικελιανός έγραψε μερικά τέτοια την ίδια εποχή.
36 Έμεινε αθησαύριστο επειδή, όπως και πολλά άλλα της ίδιας εποχής (χοντρικά από το 1910 ως το 1916) δεν το κράτησε σε απόκομμα ο Λαπαθιώτης στα χαρτιά του που παραδόθηκαν από τους κληρονόμους του στον Δικταίο το 1964 για τα ‘Απαντα που εξέδωσε, ούτε δημοσιεύτηκε σε κάποιο μεγάλο περιοδικό. Οι εφημερίδες ήταν δυσεύρετες και πολλές και δεν κάθισε κανείς να τις αποδελτιώσει.
Σκύλος said
Κι επειδή εδώ λεξιλογούμε, χωρίς να αποφεύγουμε την επικαιρότητα
Γουί γουώντ φρήντομ
Γουί γουώντ χαρτί! ❤ ❤ ❤
από το λιμάνι της Χίου
http://left.gr/news/prosfygiko-march2016
Corto said
Παράλληλα με το λόγιο εγερτήριο σάλπισμα του Ν. Λαπαθιώτη, ιδού ένα σπανιότατο λαϊκό τραγούδι με θέμα τον πόλεμο κατά των Βουλγάρων.
Αντιγράφω απόσπασμα από την μελέτη του Παναγιώτη Κουνάδη «τα ρεμπέτικα, ένα ταξίδι στο λαϊκό αστικό τραγούδι των Ελλήνων, τ. 15, δρόμοι παράλληλοι με την ελληνική ιστορία»:
«Ένα λαϊκό τραγούδι αυτής της εποχής, πατριωτικού περιεχομένου, που αφορά τον Μακεδονικό αγώνα αλλά το τραγουδούσαν και αργότερα κατά τον Β’ Βαλκανικό Πόλεμο, εναντίον των Βουλγάρων, είναι το Ξένος είμαι κι ήλθα τώρα, ερμηνευμένο από τον κύριο Χρήστο (δίσκος Gramophone Concert Record GC – 6 – 12724, Θεσσαλονίκη, 1910 (;) και Victor USA 635350), Αναφέρεται στους Έλληνες από όλα τα μέρη της Ελλάδας, αλλά και στους μετανάστες της Αμερικής, που έσπευσαν κατά χιλιάδες να συμμετάσχουν ως εθελοντές στον αγώνα για την απελευθέρωση της Μακεδονίας:
Ξένος είμαι κι ήρθα τώρα από μέρος αλαργινό
και να ιδώ πώς οι αδελφοί μου πολεμούνε τον Βούλγαρο (δις).
Κι έτρεξα με τ’ άρματά μου για να τους εκδικηθώ,
για το έθνος μου και μόνο, δι’ αυτό θα σκοτωθώ,
για την πίστη μου και μόνο, δι’ αυτό θα σκοτωθώ.
Στο ’να χέρι τη σημαία και στο άλλο το όπλο μου
κι με το σπαθί στα δόντια, να προφτάσω τ’ αδέρφια μου.
Αν πεθάνω ’πί της μάχης, να μ’ αφήσετ’ επί ποδών,
για να βλέπουν οι Βουλγάροι πώς τιμούμε την πίστη μας,
για να βλέπουν οι Βουλγάροι πώς τιμούμε το έθνος μας.»
Το τραγούδι αυτό (εξαιρετικά δυσεύρετο) δεν υπάρχει στο youtube -τουλάχιστον εγώ δεν το έχω βρει. Όποιος ενδιαφέρεται, μπορεί να το ακούσει στην παρακάτω ιστοσελίδα, μέσω της εφαρμογής με το μαύρο φόντο, στο κάτω μέρος της σελίδας και με αριθμό 119:
http://rebetiko.sealabs.net/display.php?date_rec_earliest=1905&order_by=date_rec
ΓΡΗΓΟΡΙΟΣ ΑΙΓΙΩΤΗΣ said
BLOG_OTI_NANAI Eίσαι εξαιρετικός/ή ! Εχεις twitter ;
ΓΡΗΓΟΡΙΟΣ ΑΙΓΙΩΤΗΣ said
Νίκο ,Οσοι αγαπούν τους ποιητάς δεν συμπεριφέρονται ως γλωσσικοί προκρούστες.Ασε που είναι και προσβολή της νοημοσύνης των αναγνωστών σου και της μνήμης του ανυπερασπίστου ποιητού ,όταν ‘ΜΟΝΟΤΟΝΙΖΕΙΣ;’ & ΄’ΕΚΣΥΓΧΡΟΝΙΖΕΙΣ’;;
Γς said
Εμ, μα την κυφαλίτσα. Από τον Βαρνάβα προσπαθούσε να μου βγει μπροστά. Γραμματικό, Μαραθωνας και μετά λεωφόρος Μαραθώνος, Νέα Μάκρη. Αλλαζε λουρίδες έκανε σφήνες. Αλλά εγώ σαν να μην τρέχει τίποτα.
Τον έβλεπα στον καθρέφτι πίσω μου και το γλένταγα.
Μέχρι που στο Νέο Βουτσά, τα κατάφερε και περνάει μπροστά.
Κι εγώ που ξέρω ότι θα τον πιάσει φανάρι πιό πέρα γλυστράω μουλοχτά σέ έναν μικρό παράλληλο που σκάει πιό κάτω πάλι στην Μαραθώνος. Εξω από το σπίτι του Πάνου[ΠμΠ].
Εκει με βρήκε ο τύπος πάλι μπροστά του και δεν το πίστευε.
Μέχρι που έστριψα στη διασταύρωση της Ραφήνας.
Είμαι σίγουρος ότι ακόμα θα φοβάται ότι θα με βρει μπροστά του κάπου στο Γέρακα, Σταυρό. Αηία Παρασκευή που είναι τώρα…
ΓΡΗΓΟΡΙΟΣ ΑΙΓΙΩΤΗΣ said
ΝΑΠ.ΛΑΠΑΘΙΩΤΗΣ – ‘ ΣΑΛΠΙΣΜΑ.! ‘{ Δεν ειναι ΠΟΛΕΜΟΧΑΡΗ & ΑΙΜΟΔΙΨΗ τα ποιήματα , αλλά οι συγγραφείς.}
sarant said
51 Το θέμα αυτό το έχουμε συζητήσει ξανά και ξανά. Τα έργα που δημοσιεύονται σήμερα, προσαρμόζονται στη σημερινή ορθογραφία. Αλλιώς, τον Σολωμό θα τον δημοσιεύαμε ανορθόγραφο.
Προσαρμογή στη σημερινή ορθογραφία κάνουν όλοι, στον ένα ή στον άλλον βαθμό. Για παράδειγμα, στη μνημειώδη έκδοση του Παπαδιαμάντη, ο ΝΔΤριανταφυλλόπουλος προσάρμοσε -κι έτσι δεν διαβάζουμε «συνείθιζε, είνε, μεγαλείτερος», κτλ. που έγραφε ο Παπαδιαμάντης ή η εφημερίδα της πρώτης δημοσίευσης.
Corto said
(Κάτου απ’ τα δάφνα κοίμου, ω κοίμου.
Τρισεύγενε Αθηναίε πανώριε…)
Ποιος άραγε να είναι ο Τρισεύγενος Αθηναίος;
Φαίνεται να αναφέρεται σε συγκεκριμένο πρόσωπο.
sarant said
Εγώ λέω πως παραπέμπει στην αρχαιότητα.
Pedis said
# 47β – Μερσί.
Corto said
56:
Ναι, σε πρώτη ανάγνωση κι εγώ έτσι το προσέλαβα, ως το αρχαίο κλέος.
Αλλά γιατί εντός παρενθέσεως; Και γιατί προτρέπει να κοιμηθεί -στις δόξες του έστω- αντί να τον καλεί να ξαναφανερωθεί;
(όπως ο Παλαμάς: Αρχαίο Πνεύμα αθάνατο,……κατέβα, φανερώσου κλπ)
Μήπως είναι ένας κρυμμένος θρήνος για κάποιο αγαπητό του πρόσωπο που σκοτώθηκε στην μάχη;
Εικασίες κάνω, δεν υποπτεύομαι κάποιον.
Corto said
Της εποχής (των ποιημάτων του Ν.Λ.) είναι και αυτό το επιθεωρησιακό:
«Φεύγει ο στρατός του Ντάνεφ,
– άνευ, άνευ, άνευ
τραβάει για την Σόφια
– ψόφια, ψόφια, ψόφια»
(από τα «Παναθήναια»)
BLOG_OTI_NANAI said
50: Καταρχάς, οφείλω να πω, ευχαριστώ πολύ. Αλλά αναφέρεσαι σε κάτι συγκεκριμένο;
Δυστυχώς δεν έχω ασχοληθεί με το τουίτερ ή το φέισμπουκ, δεν έχω λογαριασμό εκεί. Επίσης, να αντιστρέψω μια παλιά ατάκα του Χάρυ Κλυν και να πω, «δεν είμαι γυναίκα, άντρας είμαι» 🙂
Πέπε said
> > Ο ποιητής, έστω και με τη δικαιολογία της ομοιοκαταληξίας, χρησιμοποιεί και ορισμένους ακραίους τύπους (το μίσο, των Βουλγάρω, των Ελλήνω).
Εδώ εντάσσεται και το φτιαχτό «κοίμου». Κοιμού είναι η προστακτική, σε οποιοδήποτε είδος ελληνικών.
Σήμερα σε γενικές γραμμές δεν πολυχρησιμοποιούμε τέτοιες προστακτικές, παρά μόνο τις ενεργητικές (ενεστ. δένε, αορ. δέσε) και από παθητικές μόνο του αορίστου (δέσου). Αλλά σε ιδιώματα λέγεται και η προστακτική παθ. ενεστώτα (δένου), με τις ίδιες σχεδόν καταλήξεις όπως στ’ αρχαία (λύου, λύεσθε > λύνου, λύνεστε [το πρόσθετο -ν- δεν ανήκει στην κατάληξη]). Στα συνηρημένα λοιπόν τονίζεται κάτω: κοιμού, κοιμάστε, αγαπού, αγαπιέστε, θυμού, φοβού, κλπ.
sarant said
58 Δεν ξέρω πάντως κανένα περιστατικό.
Corto said
62:
Λανθασμένη λοιπόν η υπόθεση που έκανα!…
Corto said
10 (Παναγιώτης Κ.):
Πιστεύω ότι αυτό είναι από το Ευζωνάκι γοργό:
«Επήραμε και την Καβάλα μας,
τας εύμορφας τας Σέρρας και την Δράμα
κι εδιώξαμε αυτό το Βούλγαρο
τον άτιμο, τον άπιστο το σύμμαχο.»
Ενόμιζαν πως ήταν δυνατόν
ο Φερδινάνδος για να γίνει Τσάρος,
κι αυτός ο στρατηγός ο Ιβανώφ
να μπη στη Σαλονίκη νικηφόρος.»
Από έκδοση του ΓΕΣ (σελ. 13 -14):
Click to access 1.PaD%204-54%202009%20STRATIVTIKA%20EMBATHRIA%20SJ.pdf
Παναγιώτης Κ. said
@64. Πάρα πολύ σε ευχαριστώ!
Το ιστολόγιο τούτο είναι ένας θησαυρός!!!
sarant said
65 Ε, ναι 🙂
Μαρία said
64, 10
Κάποια παραλλαγή με τον στρατηγό τον Ιβανώφ αλλά χωρίς Φερδινάνδο τραγουδούσε κι η γιαγιά μου.
Δυο απ’ τα στιχάκια που θυμάμαι: Μα σαν την είδανε την ήττα αυτών/ του Λαχανά, Κιλκίς και Δοϊράνης…
Η Βουλγαριά πάλι του Λαπαθιώτη μου θυμίζει τους στίχους που προσθέταμε μετά το δε δε δε θα πατήσει τύραννος … της σ. 16 «Έξω Βουλγαριά, ουστ (δις) Θράκη και Μακεδονία δεν θα δείτε πια, γιατ’ είμαστε φαντάροι, το λέμε με καμάρι Μεγάλη Ελλάδα θέλουμε και Κώτσο βασιλιά».
Corto said
65: Ευχαρίστησή μου που συμμετείχα στο ψάξιμο!
Να το με την Άννα Καλουτά ,που το λέει πολύ όμορφα!
(από την επιθεώρηση Παναθήναια μάλλον είναι και αυτό, όπως και πολλά άλλα)
Corto said
67: Και βέβαια αργότερα το ’40 βγήκε παραλλαγή με Ιταλούς (από τον Τραϊφόρο).
Γς said
64;
Γς said
68, 70:
Με πρόλαβες Corto!
Corto said
70: Στο 1.52 του βίντεο είναι ο Θεόφραστος Σακελλαρίδης.
Γς said
72:
Ναι ο Θεόφραστος Σακελλαρίδης, ο συνθέτης του εμβατηρίου
sarant said
Ευχαριστώ για τα νεότερα!
BLOG_OTI_NANAI said
49: Πολύ ενδιαφέρον.
Μου φαίνεται ότι στο τέλος δεν λέει «να μ’ αφήσετ’ επί ποδών». θα έπαιρνα όρκο ότι λέει «να μ’ αφήσετε άταφο», αλλά δεν ταιριάζει με τα επόμενα.
Ανέβασα το απόσπασμα εδώ: http://www.anyfiles.org/29Ml (σε μένα παίζει μόνο στον Firefox, στον Chrome δεν βγάζει ήχο)
Γς said
75:
>στον Chrome δεν βγάζει ήχο
Κι όμως. Ο δικός μου ο Chrome …
Βάταλος said
Εντιμώτατοι κύριοι,
1) Διακόπτω την σιωπήν μου διά να καταγγείλω από το φιλόξενον Ιστολόγιόν σας κάτι πρωτάκουστον: Το Χρηστικόν της Ακαδημίας Αθηνών, με πρωτοβουλίαν του χριστιανούλη επιμελητού του, Χριστοφόρου Χαραλαμπάκη, ΑΦΗΡΕΣΕ από την Θείαν Ελληνικήν Γλώσσαν την κοσμαγάπητον λέξιν «αρσενοκοίτης», που χρησιμοποιεί δίς εν τη Καινή Διαθήκη ο Ραββίνος Σαούλ!..
2) Θα συνεχίσω με διακοπάς (ελέω γραίας Βατάλαινας) κι όσα προλάβω, διότι έχω πολλά να είπω απόψε. Προ τριών ωρών, ο κ. Σπειροειδής Αρχιτέκτων με προκάλεσεν εις άλλο νήμα, αποκαλών τον Ντόναλδ «τελευταίον Πρόεδρον των ΗΠΑ». Αλλ’ ώ αγαθέ, αν όντως ισχύη αυτό, η Λογική του Αριστοτέλους προστάζει να είσθε και υμείς οι χριστιανομπολσεβίκοι με τον Τράμπ. Διότι θα διαλύση την Αμερικήν, την οποίαν σείς μισείτε κλπ – κλπ. Υπομονή μέχρι τα ξημερώματα της Τετάρτης (ώρα Ρωμέικου): Αν ο Ντόναλδ επικρατήση και εις το Ουϊσκόνσιν (42 εκλέκτορες, όλοι εις τον νικητήν), κερδίζει το χρίσμα των Ρεπουμπλικάνων και θα κάμη μιάν χαψιάν τον Νοέμβρην την κερατωμένην σύζυγον Χίλαρυ ή τον Εβραιομπολσεβίκον Μπέρνι.
3) Μοί προκαλεί αλγεινήν εντύπωσιν ότι επί 14 ώρας ουδείς αναγνώστης επεσήμανε την ουσίαν της σημερινής αναρτήσεως του κ. Σαραντάκου: Πρόκειται διά τον στίχον του 25χρονου (1913) Ναπολέοντος
« Όλη η Φυλή, η Φυλή ν’ αντρειέψει»…
που μάς απέκρυπτε επί 7 έτη ο κ. Σαραντάκος εις τας αναριθμήτους αναρτήσεις του διά τον αγαπημένον του Λαπαθιώτην. Τί δηλοί ο ανεκτιμήτου αξίας αυτός στίχος; Ότι μέχρι τα 25 του ο Ναπολέων ήτο Φυλετιστής, πίστευε εις την φυλετικήν συνέχειαν των Ελλήνων και εζήτει (δεδηλωμένος κίναιδος ο ίδιος…) να αντρειέψη η Ελληνική Φυλή!.. Ο ρέκτης κ. Σαραντάκος δεν έκαμε τον κόπον να μάς εξηγήση τί εννοεί ο 25χρονος Λαπαθιώτης με την λέξιν «αντρειέψη», διότι οι Κακριδής – Καζαντζάκης εις την μετάφρασιν της Οδυσσείας καταβιβάσατε ενταύθα μεταφράζουν «αντρειέψη» το «ηβήση» εις το Α, 41 της Οδυσσείας, που όμως σημαίνει… «αν έλθη στην ήβη», αν γίνη έφηβος…
4) Περαίνων την πρώτην αποψινήν μου παρέμβασιν (αγνοώ αν ακολουθήσουν και άλλαι), αναρτώ το λήμμα «αρσενοκοίτης» από το Λεξικόν του ελληνοψύχου Μπαμπινιώτου, όστις ουδέποτε θα διενοείτο να αφαιρέση από την Θείαν Ελληνική Γλώσσαν την εξαισίαν αυτήν λέξιν, όπως έπραξε ο χριστιανούλης Χαραλαμπάκης εις το Χρηστικόν της Ακαδημίας
Μετά πάσης τιμής
Γέρων Βάταλος
αιμύλος και σπουδαιόμυθος
ΥΓ: Επειδή δεν γνωρίζω αν επανέλθω απόψε, δεν δύναμαι να αντισταθώ εις τον πειρασμόν και να μή αναρτήσω ενταύθα το λήμμα «κλάνω» από το Λεξικόν Μπαμπινιώτου και το Χρηστικόν της Ακαδημίας.
Όπως βλέπετε, ο χριστιανούλης Χαραλαμπάκης παραπέμπει εις το μεσαιωνικόν «κλάνω», αποκόπτων την λέξιν από το αρχαιοελληνικόν ρήμα «κλάω- κλώ» που χρησιμοποιεί ακόμη και ο τελώνης Ματθαίος εις το Ματθαίου 15,36 («…και λαβών τους επτά άρτους και τους ιχθύας, ευχαριστήσας έκλασε και έδωκε τοίς μαθηταίς αυτού») διά να περιγράψη το κόψιμον του άρτου υπό του Ραββίνου Χριστού!
Αντιθέτως, ο ελληνόψυχος Μπαμπινιώτης, όχι μόνον συνδέει το «κλάνω» με το «κλάω – κλώ», αλλά και μάς ενημερώνει (αυτό ακριβώς θέλουμε να μάθωμε, χριστιανούλη Χαραλαμπάκη!) ότι επί Βυζαντίου το ρήμα «κλάνω» συνεδέθη με την κλανιάν, όπως το «βρομώ» με την βρόμαν κλπ.
ΕΡΩΤΗΣΙΣ: Διατί επί 7 ολόκληρα έτη ο αγαπητός κ. Σαραντάκος μάς αποκρύπτει πότε ακριβώς το ρήμα «κλάω – κλώ» απέκτησε την έννοιαν της κλανιάς εις την θείαν Ελληνικήν Γλώσσαν; Εις ποίον κείμενον συνέβη αυτό και από ποίον συγγραφέα; Ιδού πεδίον δόξης λαμπρόν διά τον «ποντικόν των βιβλίων» κ. Blog-oti-nanai και τον παραγιόν του τον Ριβαλδίνιον
ΕΦΗ - ΕΦΗ said
18. Εφόρ(γ)ειε αλλά και εφόργεινε (με -νε στο τέλος) 🙂 .
Τα αυτά και στα εθώρειε και εθάρρειε
33. και δρομολάτης/στρατολάτης.
37.Η γενική αυτή είναι κατά το στιλάτης (με στιλ)
Σκύλος said
ΕΦΗ - ΕΦΗ said
78α γμτ, ένα ε,έφαγα: εφόργειενε
77. Αντρειεύει,(αντριεύγει στη ντοπιολαλιά) γίνεται θαρραλέος,ατρόμητος, αποκτά ανδρεία και τόλμη. Αντροπατεί λέμε γι΄ αυτόν που γίνεται έφηβος στα μέρη μου.
Από τον Ερωτόκριτο φέρνω στο νου τουλάχιστον δυο φορές που λέει το αντριεύγει στη μάχη. Θα βρω τα στιχάκια και θα τα παραθέσω στη συνέχεια.
ΕΦΗ - ΕΦΗ said
Ερωτόκριτος
Α 101
Eπάσκισε όσο εμπόρεσεν
την παίδα ν’ αλαφρώσει,
κι αντρεύγετο, και λόγιαζε
να του βουηθήσει η γνώση.
Α 2000
οληνυκτίς ελόγιαζε,
καθόλου δεν κοιμάται
και μ’ έτοια ξόμπλια φανερά,
αντρεύγει, ξεφοβάται.
Ριβαλντίνιο said
@ 77 Βάταλος
ΕΡΩΤΗΣΙΣ: Διατί επί 7 ολόκληρα έτη ο αγαπητός κ. Σαραντάκος μάς αποκρύπτει πότε ακριβώς το ρήμα «κλάω – κλώ» απέκτησε την έννοιαν της κλανιάς εις την θείαν Ελληνικήν Γλώσσαν; Εις ποίον κείμενον συνέβη αυτό και από ποίον συγγραφέα; Ιδού πεδίον δόξης λαμπρόν διά τον «ποντικόν των βιβλίων» κ. Blog-oti-nanai και τον παραγιόν του τον Ριβαλδίνιον
Χαχα. Δεν νομίζω ότι εγώ διαθέτω τέτοιες ικανότητες ψαξίματος φίλε μου. Αντίθετα ο Μπλογκ, ο κος Σαράντ και οι υπόλοιποι φίλοι πιστεύω ότι αν ασχοληθούν θα το βρουν ! 🙂
Υ.Γ.Νομίζω ότι ο Μπαμπινιώτης είναι δικός μας («χριστιανούλης») γιατί είχε πει :
Όποιος μιλάει για Ορθοδοξία ερήμην του Ελληνισμού, ματαιοπονεί, όποιος όμως μιλάει για Ελληνισμό ερήμην της Ορθοδοξίας, ασχημονεί.
🙂
Γς said
>Όλη η Φυλή, η Φυλή ν’ αντρειέψει,
«Όταν υψώνεσαι σε μια γενναία πράξη, η ράτσα σου αλάκερη υψώνεται και αντρειεύει.”
Ασκητική
Ν. Καζαντζάκης
ΕΦΗ - ΕΦΗ said
61.«κοίμου». Κοιμού
Πέπε, ίσως μπλέχτηκε η μνήμη αλλά μπορεί να ήταν «κοίμου και μη μιλείς» που έλεγε επιταχτικά η γιαγιά όταν, ενώ είχαμε πέσει για ύπνο, πεταγόμασταν απ΄το κρεβάτι ανάμεσα στις κουβέντες τους.
Έλεγε και κάθου, ντράψου, έρχου,
ΕΦΗ - ΕΦΗ said
84.Αλλά ναι, θυμού (θυμήσου)
Spiridione said
84. Και ο στίχος του Σολωμού από τον Λάμπρο: μες στην ψυχή μου κάθου κρυμμένη, απελπισιά, και κοίμου.
Και σε άλλους, Χριστόπουλο, Μαβίλη κλπ.
Αγγελος said
Κι ο Σολωμός δεν λέει κάπου στον «Λάμπρο» «μες στην ψυχή μου / κάθου κλεισμένη, απελπισιά, και κοίμου»; Όπου ο ρυθμός και η ομοιοκαταληξία καθιστούν σαφές ότι παροξύτονο το ήθελε.
Το «έρχου» είναι κανονικά σχηματισμένο και αρχαίο («Ναι, έρχου, Κύριε Ιησού» στο τέλος της Αποκάλυψης, «έρχου και ίδε» αλλού στην Καινή Διαθήκη). Το «κάθου» — που επίσης το χρησιμοποιεί ο Σολωμός– είναι κι αυτό κανονικά σχηματισμένο, αφού λέμε «κάθομαι». Η γιαγιά μου, Μωραΐτισσα, έλεγε και «γδύνου». Πάντως οι προστατκτικές παθητικού ενεστώτα είναι πολύ δύσχρηστες και σπάνιες στη σημερινή νεοελληνική κοινή.
Το «ντράψου» είναι ενδιαφέρων σχηματισμός: δεν τον έχω ξανακούσει, αλλά είναι επίσης σωστός. Τα αποθετικά ρήματα σχηματίζουν την προστακτική του αορίστου από κατά τα άλλα ανύπαρκτο ενεργητικό αοριστικό θέμα, πάνοτε σιγματικό: στάσου, σκέψου, επεξεργάσου, θυμήσου, δέξου…
ΕΦΗ - ΕΦΗ said
>>που με το σπαθί και το κοντάρι
στη φωτιά δειχτήκατε έτσι Ωραίοι…
Εκτός από τα όπλα με τις λόγχες, είχαν σπαθιά (κοντάρια δε νομίζω)ή χάρη ρίμας το λέει;
Για το ντράψου,που το λέμε όλοι ακόμη, και η παροιμία: «ντράψου τον έναν,ντράψου τον άλλον δεν έκαμα παιδί με τον άντρα μου» .
ΕΦΗ - ΕΦΗ said
Οι πολεμικές συνθήκες,μάχες και καταλήψεις πόλεων, υπό τις οποίες γράφτηκαν τα δυο ποιήματα καθώς και ο απολογισμός σε νεκρούς των Βαλκανικών πολέμων.
Click to access ergasia-valkanikvn-si.pdf
Πέπε said
@84, 85, 87:
Τα ρήματα σε -ω άτονο (παροξύτονα), παθ. -ομαι άτονο (προπαροξύτονα), σχηματίζουν αυτή την όντως δύσχρηστη προστακτική σε -ου άτονο: ντύνου, γδύνου, έρχου, κάθου. Σπάνια αλλά κανονικότατα.Τα ρήματα σε -ώ, παθ. -ιέμαι / -ούμαι / -ώμαι / -άμαι, τη σχηματίζουν σε -ού τονούμενο (οξύτονα): θυμού, εξίσου σπάνιο, εξίσου κανονικό.
Ο Σολωμός -το γκούγκλαρα- πράγματι έχει αυτό τον στίχο με το «κοίμου» (Λάμπρος XXV, 5), και κάπου βέβαια θα τον άκουσε, αλλά δεν παύει να μου φαίνεται περίεργο γιατί δεν ακολουθεί τον κανόνα. Ο Σολωμός λοιπόν δικαιολογεί και τον Λαπαθιώτη. Εφόσον ο Σολωμός κάπου το άκουσε, μπορεί και η γιαγιά σου, Έφη, να το έλεγε όντως έτσι και να μη θυμάσαι λάθος. Οπότε θα πρέπει να ανακαλέσω.
Το ντράψου, πάλι, έχει άλλη ανωμαλία:
Εδώ δεν έχουμε προστακτική ενεστώτα (αυτή είναι ντρέπου), αλλά αορίστου. Εγώ θα περίμενα «ντράπου», όπως και το έχω όντως ακούσει. Από το ντράπηκα. Στην πραγματικότητα ούτε το ντράπου είναι τελείως ομαλό, γιατί ειδικά το β’ ενικό της προστακτικής παθ. αορίστου, από όλο το σύστημα των στιγμιαίων χρόνων της παθητικής φωνής, δε βγαίνει από το αοριστικό θέμα της παθητικής φωνής αλλά της ενεργητικής: δέσου (θέμα δεσ- όπως στο έδεσα, όχι δεθ- όπως στο δέθηκα), γράψου (γραψ- όπως έγραψα, όχι γραφτ- όπως γράφτηκα), κόψου (κοψ- όπως έκοψα, όχι κοπ- όπως κόπηκα). Στον πληθυντικό επανέρχεται το κανονικό παθητικό θέμα: δεθείτε, γραφτείτε, κοπείτε. Το ντρέπομαι όμως είναι αποθετικό: δεν έχει ενεργητική φωνή, άρα δεν υπάρχει θέμα ενεργητικού αορίστου – αν υπήρχε θα ήταν ντρεψ-.*
Ανάλογη περίπτωση, με ρήμα αποθετικό και με αόριστο κατά τους β’ παθητικούς των αρχαίων (χωρίς -θ-: εκόπην/κόπηκα, ετράπην/τράπηκα, ετράφην/(ανα)τράφηκα) όπως ακριβώς στο ντρέπομαι, είναι το χαίρομαι. Κι εδώ η προστακτική αορίστου, που τη συνάντησα τις προάλλες στον Καζαντζάκη-Κακριδή στην Οδύσσεια, είναι χάρου – θέμα χαρ- όπως στο χάρηκα, δηλαδή ίδιος σχηματισμός όπως το ντράπου. (Διάφορον του χαίρου, προστακτική ενεστώτα.)
Το ντράψου πρέπει να είναι ένας συμφυρμός μεταξύ του γενικού κανόνα (προστ. παθ. αορ. από το θέμα του ενεργ. αορ. – από εδώ κρατάμε το σίγμα, δηλαδή το ψι) και του ειδικού κανόνα (στα αποθετικά προστ. παθ. αορ. από το δικό του θέμα – από δω κρατάμε την τροπή του ε σε α).
Το κοίμου, απ’ όπου ξεκινήσαμε, δεν μπορώ να το εξηγήσω.
*(Μια πολύ ενδιαφέρουσα εξαίρεση:
Στα κυπραίικα λένε «λυπήθου» αντί «λυπήσου»: εδώ, η προστακτική παθητικού αορίστου βγαίνει από το θέμα του παθητικού αορίστου, όπως ακριβώς ώφειλε -λυπηθ όπως λυπήθηκα, και όχι λυπησ όπως λύπησα που λέμε εμείς στο λυπήσου. Το παράδοξο αυτό, σαν ψευδό, «λυπήθου» είναι στην ουσία πιο ομαλό από το κοινό λυπήσου. Δεν ξέρω σε ποιες κατηγορίες ρημάτων επεκτείνεται αυτή η εξομάλυνση.)
Πέπε said
Ξαναδιαβάζω πιο προσεχτικά το #87 και βλέπω πως όσα λέω στην παράγραφο «εδώ δεν έχουμε…» του #90 έχουν ήδη ειπωθεί: και για τα αποθετικά, με περισσότερα παραδείγματα, και όλα.
Ωστόσο το ντράψου παραμένει ανώμαλο:
Τα παραδείγματα του Άγγελου, ο οποίος λέει «ενεργητικό θέμα πάντοτε σιγματικό», είναι όλα από ρήματα που στο παθητικό τους αοριστικό θέμα έχουν -θ- (ή -χτ-, -φτ-, -στ-), δηλαδή κατά τους πρώτους παθητικούς χρόνους των αρχαίων: στάσου (στάθηκα), σκέψου (σκέφτηκα), επεξεργάσου (επεξεργάστηκα), θυμήσου (θυμήθηκα), δέξου (δέχτηκα). Χωρίς το -θ-, δηλαδή κατά τους δεύτερους παθητικούς χρ. των αρχαίων, και αποθετικά, εκτός από το χαίρομαι-χάρηκα και το ντρέπομαι-ντράπηκα, το μόνο άλλο παράδειγμα που μπορώ να σκεφτώ είναι το φαίνομαι-φάνηκα, που πραγματικά δεν είμαι καθόλου σίγουρος πώς θα πρέπει να είναι η προστακτική του. Νομίζω ότι όποτε (σπάνια) το λέμε, λέμε «φανού», που αδικαιολόγητα τονίζεται στη λήγουσα. Έχουμε και το συναναστρέφομαι-συναναστράφηκα, που βέβαια κλίνεται κατά το στρέφω, άρα υποθετικά η προστακτική θα είναι συναναστρέψου (χάλια ακούγεται). Φάνου, συναναστράφου, θα λέγονταν άραγε ποτέ;
Μάλλον τα αποθετικά με αόριστο τύπου αρχαίου παθ. αόρ. β’, προκειμένου ειδικά για την προστακτική αορίστου στο β’ ενικό, αποτελούν μια κατηγορία χωρίς πρότυπο κλίσης και χωρίς κανόνα.
Γς said
90:
>ντύνου, γδύνου, έρχου, κάθου
αλλά και άκου:
Cello, τσέλο, βιολοντσέλο
και cello η πρώτη γλώσσα προγραμματισμού για ζωντανά κύτταρα
http://science.sciencemag.org/content/352/6281/aac7341
BLOG_OTI_NANAI said
77: Εγώ γλωσσολόγος δεν είμαι, αλλά κάνω τη σκέψη ότι από την έννοια του «έκλασα»=έσπασα δεν μετατρέπεται εύκολα στο κλάνω της καθομιλουμένης.
Αντιθέτως, η λέξη «κλάζω»= βγάζω δυνατό ήχο, είναι πιο πιθανόν να είναι η πηγή αυτού που λέμε εμείς κλάνω/κλανιά.
Γς said
Ανδρέας said
Την δικτατορική δεικτική και
την φασίζουσα προστακτική
να τις καταργήσουμε ή
να τους αλλάξουμε το όνομα.
Κουνελόγατος said
77. «Διακόπτω την σιωπήν μου διά να καταγγείλω…»…
Ο Κώστας Πρέκας είσαι;
94. Μήπως είναι το Βίτεξ;
BLOG_OTI_NANAI said
93: Εντωμεταξύ βλέπω τώρα όλα τα λεξικά βγάζουν λάθος τη σκέψη μου…
Αλλά είναι και πειστικές οι εξηγήσεις τους, για το πώς συνδέονται το «σπάω» είτε με τη δυσοσμία είτε με τον με τον θόρυβο; Τι να πω…
Πάντως το «κλάζω» απ’ οπου και το κράζω ή η κλαγγή, όλα έχουν σχέση με τον θόρυβο, όπως και η κλανιά.
sarant said
Ευχαριστώ για τα νεότερα!
86-87 Ήμουν εκτός έδρας και δεν προλάβαινα να κοιτάξω, αλλά μου φαινόταν οικείο το «κοίμου». Καλά κάνατε και συμπληρώσατε.
Ως προς το ντράψου, που μου φαίνεται περίεργο, εγώ ξέρω το «ντράπου» που το χρησιμοποιεί και ο Βάρναλης στην Μπαλάντα του Μέντιου (ντράπου, τις προγόνοι ντράπου).
Ανδρέας said
dictator (n.)
late 14c., from Latin dictator, agent noun from dictare (see dictate (v.)). Transferred sense of «one who has absolute power or authority» in any sphere is from c. 1600. In Latin use, a dictator was a judge in the Roman republic temporarily invested with absolute power.
dictate (v.)
1590s, «to practice dictation, say aloud for another to write down,» from Latin dictatus, past participle of dictare «say often, prescribe,» frequentative of dicere «to say, speak» (see diction). Sense of «to command» is 1620s. Related: Dictated; dictates; dictating.
diction (n.)
1540s, «a word;» 1580s, «expression of ideas in words,» from Late Latin dictionem (nominative dictio) «a saying, expression, word,» noun of action from dic-, past participle stem of Latin dicere «speak, tell, say» (source of French dire «to say»), related to dicare «proclaim, dedicate,» from PIE root *deik- «to point out» (cognates: Sanskrit dic- «point out, show,» Greek deiknynai «to show, to prove,» Latin digitus «finger,» Old High German zeigon, German zeigen «to show,» Old English teon «to accuse,» tæcan «to teach»).
Another cognate is Greek dike «custom, usage,» and, via the notion of «right as dependent on custom,» «law, a right; a judgment; a lawsuit, court case, trial; penalty awarded by a judge.»
επίσης αλλαγή χρειάζεται και το αγγλικό imperial -imperative
[im-per-uh-tiv]
Synonyms
Examples
Word Origin
See more synonyms on Thesaurus.com
adjective
1.
absolutely necessary or required; unavoidable:
It is imperative that we leave.
2.
of the nature of or expressing a command; commanding.
3.
Grammar. noting or pertaining to the mood of the verb used in commands, requests, etc., as in Listen! Go!
Compare indicative (def 2), subjunctive (def 1).
noun
4.
a command.
5.
something that demands attention or action; an unavoidable obligation or requirement; necessity:
It is an imperative that we help defend friendly nations.
6.
Grammar.
the imperative mood.
a verb in this mood.
7.
an obligatory statement, principle, or the like.
sarant said
97 Το σπάω με τον θορυβο συνδέεται. Αλλά εδώ υπάρχει ψωμί για πολλά άρθρα.
Ανδρέας said
Τώρα τελευταία αφού ψιλοξεμπλέξαμε με νομοθετική ρύθμιση απ’ τα μουστάκια και τα μούσια στις θέσεις του δημοσίου ας καθαρίσουμε και τα πλέον φασιστικά και δικτατορικά κατάλοιπα στις γλώσσες. Αμήν!
gpoint said
# 97
υπάρχουν και οι λεγόμενες ύπουλες δλδ οι αθόρυβες, πνιχτές !!
Ανδρέας said
102
αυτές δεν κλάνουν, πουφίζουν
gpoint said
# 77
Κακώς μας παραπλανείς γηραλέε πως ο Μπλογκ ότι νάναι και ο ο Ριβαλδίνιος ανήκουν εις την κλίκα των μεταλληνιστών ενώ- ως εξακρίβωσα- πρόκειται περι agent provocateur του Αλαφούζου !!!!
ΓιώργοςΜ said
102 «φουτία» επί το Ποντιακότερον (πιθανόν ηχογενής λέξη);
BLOG_OTI_NANAI said
100: Σωστά, απλά, όπως ο Χριστός π.χ. στην αναφορά «έκλασε» σημαίνει απλά «έκοψε» κομμάτια από το ψωμί με το χέρι του, που σημαίνει ότι το «Κλω» στη βασική του έννοια δεν συνδέεται απαραίτητα με τον θόρυβο, αντίθετα από το «Κλάζω». Θα ψάξω να βρω αν υπάρχει κάποιο αξιόλογο κείμενο που να συνδέει το «Κλάζω» με το «Κλάνω» κι ας μην πέρασε στα λεξικά.
104: Παρακαλώ, λίγο σεβασμό. Ας μην αναφέρεται το όνομα Αλαφούζος… «επί ματαίω» 🙂
Corto said
75 (BLOG_OTI_NANAI):
Ούτε εμένα μου φαίνεται σίγουρο ότι λέει «επί ποδών». Πράγματι κάτι σαν «να μ’ αφήσετ’ έκταφον» ακούγεται. Αλλά δεν ήμουν σίγουρος, οπότε το παρέθεσα όπως το γράφει ο Κουνάδης.
Και το «άταφος» επίσης πιθανό το βρίσκω.
Παναγιώτης Κ. said
Μου έρχεται τώρα στο νου το τραγούδι του Άκη Πάνου «Στου Χαροκόπου» και οι μισές λέξεις που χρησιμοποιεί ( εφτά νομά σε ένα δωμά…) δεν αφαιρούν σε αξία από το τραγούδι.
ΛΑΜΠΡΟΣ said
86-87 – 90 – Παρακαλώ να σεβαστείτε την ιδιωτική συνομιλία μου με τον Σολωμό, (όπως του Τσίπρα με την Παναγιά στο αμαρτωλό όρος) και να μην την δημοσιοποιείτε στο διαδίκτυο.☺
ΚΑΒ said
Τη Ρωμιοσύνη…
Νάτη, πετιέται αποξαρχής κι αντρειεύει και θεριεύει
Αγγελος said
Στα αγγλικά πάντως, το πέρδεσθαι λέγεται break wind ή cut a fart — η ίδια μεταφορά που μάλλον λειτούργησε στα ελληνικά.
Σε μια παλιά αμερικάνικη μέθοδο αυτοδιδασκαλίας της Εσπεράντο, που για να είναι χρησιμοποιήσιμη διεθνώς προσπαθούσε να εξηγεί τις λέξεις με εικόνες και όχι με μετάφραση, για τη συγκεκριμένη λέξη έδειχνε μια κλειστή πόρτα με την ένδειξη 000 (παλιό σύμβολο του αποχωρητηρίου, το έχουμε ξανακουβεντιάσει κι εδώ) και μια… τρομπέτα να βγαίνει από την κλειδαρότρυπα. Ομολογουμένως, πετυχημένο!
NM said
-ελατ-
-απέλαση (η) = Η ενέργεια ή το αποτέλεσμα του απελαύνω, η απομάκρυνση αλλοδαπού από μια χώρα, επειδή κρίθηκε επικίνδυνος για την ασφάλειά της. (από το ΛΚΝ)
-επαναπροώθηση (η) = Η αναζήτηση δεν επέστρεψε κανένα αποτέλεσμα. (πάλι από το ΛΚΝ)
Ανδρέας said
111
Βοήθεια! Ο Βέγγος φανερός πράκτωρ 000
el.wikipedia.org/wiki/Βοήθεια!_Ο_Βέγγος_φανερός_πράκτωρ_000
http://www.dailymotion.com/video/x3d98y2
ΕΦΗ - ΕΦΗ said
91.>>Φάνου,
Πέπε,ναι! «φάνου πότε και λίγο», να έρχεσαι πότε πότε. Το λέμε,ου! Βασικά εγώ τ΄ακούω στο φεύγα γιατί είναι η παράκληση (έμεσα και μαλακά) του πατέρα μου να κατεβαίνω έστω αραιά και που.
Κι εμένα μου φαίνεται περίεργο που το ντράψου σας είναι ξένο. Χρησιμοποιείται κανονικά αντί «μαζέψου»,ας πούμε όταν κάποιος το παρακάνει.
Για το συναναστράφου, συναθρέφου (λέμε συναναθροφή). Π.χ «συναναθρέφου εσύ με τς ελεμέδες και καλό χαϊρι θα δεις»
Τώρα πάω σινέ.Στο Σοκούροφ.Το βράδυ.
spatholouro said
49/75/107
«Άταφο» καταγράφει και ο Α. Καλυβιώτης («Θεσσαλονίκη, η μουσική ζωή πριν το 1912», Καρδίτσα 2015: σελ. 135)
Ατυχώς, ο Κουνάδης τα έχει κάνει ρόιδο πολλές φορές στις απομαγνητοφωνήσεις των τραγουδιών…
Corto said
115 (Spatholouro):
Ωραία, οπότε μάλλον το ξεδιαλύναμε!
Έχεις υπόψιν σου κάποια άλλα λάθη απομαγνητοφώνησης από τον Κουνάδη; Έχω πετύχει και εγώ κάποια, λίγα όμως.
(Εδώ που τα λέμε, δεν είναι πάντα εύκολο να αποσαφηνίσεις τους στίχους)
Δημήτρης Μαρτῖνος said
Πάλι καθυστερημένα (ἀντανακλαστικὰ Ρὰν-Τὰν-Πλὰν) σχολιάζω τὸ προχθεσινὸ ἄρθρο. Τὸ «ἀθησαύριστο» ποίημα τοῦ Λαπαθιώτη εἶχε βέβαια τὸ ἐνδιαφέρον στοιχεῖο τῆς «μεταστροφῆς» τοῦ ποιητῆ ἀπὸ «ἀντιπολεμικὸ» σὲ «φιλοπόλεμο» καὶ τὴν «εσκεμμένα τραχιά, αρρενωπή δημοτική γλώσσα», ἀλλὰ κατὰ τὴ γνώμη μου εἶναι κατώτερο ἀπὸ ἄλλα ἔργα του τόσο ἀπὸ πλευρᾶς μορφῆς ὅσο καὶ ἀπὸ πλευρᾶς περιεχομένου. Γλωσσικὰ καὶ μορφολογικὰ σὲ κάποια σημεῖα μοῦ θύμισε Βάρναλη, ὑπολειπόμενο βέβαια σημαντικὰ σὲ τεχνικὴ καὶ περιεχόμενο (κατὰ τὴν ταπεινὴ μου γνώμη πάντα). Συμφωνῶ μὲ κάποιον ἀπὸ τοὺς προλαλήσαντες (τὸ πιὸ σωστὸ κυριολεκτικὰ «προγράψαντες» παραπέμπει ἀλλοῦ) γιὰ τὴ μεταγραφὴ τοῦ ποήματος στὸ μονοτονικὸ. Δὲν χάθηκε ὁ κόσμος νὰ βλέπουμε ποῦ καὶ ποῦ τὰ λογοτεχνικὰ ἔργα στὴ μορφὴ ποὺ γράφτηκαν κι ἔγιναν γνωστὰ. Νομίζω πὼς ὐπάρχουν ἐκδόσεις τῶν κλασσικῶν ἔργων στὸ πολυτονικὸ χωρὶς τὶς ὀρθογραφικὲς «ἀκρότητες» ποὺ ἀναφέρεις γιὰ τὸν Παπαδιαμάντη, ἀλλὰ δὲν θὰ ἐπεκταθῶ ἄλλο στὸ θέμα αὐτὸ.
Ὀφείλω νὰ παραδεχτῶ (μετὰ ἀπὸ πρόσφατο σχόλιό μου κατὰ τοῦ «ξεστρατίσματος») ὅτι τὸ ξεστράτισμα τῶν σχολίων αὐτοῦ τοῦ ἄρθρου «ἔβγαλε» δυὸ πολὺ ἐνδιαφέροντα (γιὰ μένα) θέματα.
1. Τὸ θέμα τῶν μουσικῶν τρόπων (ἤχων, δρόμων, μακὰμ) τῆς ἀνατολικῆς μουσικῆς. Τὰ σχετικὰ σχόλια ἦταν, στὴν πλειψηφία τους, πολὺ ἐνδιαφέροντα καὶ ἄκρως κατατοπιστικὰ.
2. Τὸ θέμα τῆς κυκλοφορίας πεζῶν, ἐφίππων καὶ ἐποχουμένων. Τελικὰ οἱ «ἀνάποδοι» Ἐγγλέζοι μᾶλλον ἔχουν δίκιο στὸ θέμα τῆς κυκλοφορίας. Ἐκτὸς ἀπὸ τὸ θέμα τοῦ καλύτερου (ὁπτικὰ) ἐλέγχου πρὸς τὰ δεξιὰ (ποὺ προσωπικὰ τὸ ἀγνοοῦσα) ὑπάρχουν καὶ δυὸ πιὸ πρακτικοὶ λόγοι: Μὲ τὴν ἐκ δεξιῶν προτεραιὸτητα σὲ ἀριστερὴ κυκλοφορία:
α. ξεφρακάρουν οἰ πλατεῖες καὶ οἱ στρογγυλοὶ κόμβοι (roundabout) καὶ
β. σὲ περίπτωση τρακαρίσματος αὐτὸς ποὺ παραβιάζει τὴν προτεραιότητα (ὁ ἐξ ἀριστερῶν) διατρέχει τὸν μεγαλύτερο κίνδυνο τραυματισμοῦ (φυσικὰ σὲ δεξιοτίμονο αὐτοκίνητο).
Τέλος νὰ σημειώσω ὅτι καὶ ἡ κυκλοφορία στὴ θάλασσα γίνεται ἀπὸ ἀριστερὰ (πράσινο μὲ πράσινο) μὲ ἐκ δεξιῶν προτεραιὸτητα (ὑπάρχουν βέβαια ἀρκετὲς ἐξαιρέσεις ποὺ δὲν εἶναι τῆς παρούσης)..