Οι λέξεις έχουν τη δική τους ιστορία

Το ιστολόγιο του Νίκου Σαραντάκου, για τη γλώσσα, τη λογοτεχνία και… όλα τα άλλα

Οι αρχαίοι είχαν την πλάκα τους (Δημ. Σαραντάκος) 3 – Η πεισματάρα καλοτυχία του Πολυκράτη

Posted by sarant στο 6 Ιουνίου, 2017


Πριν από ένα μήνα άρχισα να δημοσιεύω αποσπάσματα από το βιβλίο του πατέρα μου, του Δημήτρη Σαραντάκου, «Οι αρχαίοι είχαν την πλάκα τους» που κυκλοφόρησε το 2009 από τις εκδόσεις Γνώση. Η προηγούμενη δημοσίευση βρίσκεται εδώ (φυσικά πρόκειται για αυτοτελείς ιστορίες).

Συνεχίζω και σήμερα με μιαν ιστορία από τον Ηρόδοτο, αυτή τη φορά από τον ελλαδικό χώρο. Να θυμίσω ότι για τον Πολυκράτη τον Σάμιο έχουμε παλιότερα δημοσιεύσει έναν μίμο του Σβομπ, το Κρασί του Πολυκράτη, σε μετάφραση του Ναπολέοντα Λαπαθιώτη.

Η πεισματάρα καλοτυχία του Πολυκράτη

Οι περισσότεροι άνθρωποι μακαρίζουν, με το δίκιο τους άλλωστε, εκείνους που η Τύχη τούς χαμογελά και μάλιστα συχνά, τους τυχερούς δηλαδή της ζωής. Να όμως που ένας, μυαλωμένος οπωσδήποτε άνθρωπος, ο φαραώ της Αιγύπτου Άμασις, είχε διαφορετική γνώμη. Πίστευε πως η υπερβολική εύνοια της Τύχης πολύ συχνά θα κατέληγε σε συμφορά. Και δεν έπεσε έξω.

Ο Άμασις, φαραώ της 18ης Δυναστείας, βασίλεψε στην Αίγυπτο στα μέσα του 6ου αιώνα της Αρχαιότητας. Είχε αναπτύξει φιλικές σχέσεις με τους Έλληνες, οι οποίοι είχαν ιδρύσει στο Δέλτα του Νείλου, πολύ κοντά στην τότε πρωτεύουσα της χώρας, τη Σάιδα, μια «πανελλήνια» αποικία, τη Ναύκρατη. Ιδιαίτερες φιλίες είχε αναπτύξει ο Άμασις με τον τύραννο της Σάμου, τον Πολυκράτη, που εθεωρείτο ο πιο τυχερός άνθρωπος του καιρού του.

Η τυραννία της αρχαϊκής και προκλασικής εποχής ήταν ένα ιδιότυπο καθεστώς, που σε πολλές ελληνικές πόλεις αποτέλεσε το ενδιάμεσο στάδιο μεταξύ της ολιγαρχίας, δηλαδή της διακυβέρνησης των αριστοκρατών, που είχαν διαδεχθεί τους βασιλείς της μυκηναϊκής εποχής, και της δημοκρατίας, δηλαδή της διακυβέρνησης του δήμου, του λαού. Οι τύραννοι κατά κανόνα στηρίζομενοι σε μεσαία και κατώτερα λαϊκά στρώματα, χτύπησαν τους αριστοκράτες και περιορισαν την εξουσία και την επιρροή τους. Φυσικά δεν ήταν λαϊκοί ηγέτες. Κυβερνούσαν αυταρχικά και πολύ συχνά κατέφευγαν στην τρομοκρατία για να κρατηθούν στην εξουσία.

Τέτοιος ήταν και ο Πολυκράτης. Γιος του Αιάκη και εγγονός του Συλοσώντα, που υπήρξαν για λίγο και αυτοί τύραννοι, κατόρθωσε με τα δύο αδέρφια του να νικήσει με δόλο και να σκοτώσει τους ηγέτες των γεωμόρων, δηλαδή των μεγάλων γαιοκτημόνων και να πάρει την εξουσία. Στην αρχή τα τρία αδέρφια μοιράστηκαν μεταξύ τους το νησί. Ο Πολυκράτης κράτησε την Αστυπάλαια, δηλαδή την παλιά πόλη της Σάμου, ο ένας αδερφός του ο Παντάγνωτος την Χησία, το βορειοανατολικό τμήμα του και ο άλλος, ο Συλοσών, τη δυτική Σάμο, την Αισχριονία. Τελικά τα τρία αδέρφια συγκρούστηκαν για την εξουσία και ο Πολυκράτης σκοτωσε τον Παντάγνωτο, εξόρισε τον Συλοσώντα και έμεινε μόνος κυρίαρχος της Σάμου, που την κυβέρνησε με σιδερένιο χέρι αλλά και με μεγάλη ικανότητα.

Επί της διακυβέρνησής του η Σάμος άνθισε κυριολεκτικά και έγινε, όπως γράφει ο Ηρόδοτος «πασέων πρώτη, Ελληνίδων και βαρβάρων». Το πρώτο που έκαμε ο Πολυκράτης ήταν να δημιουργήσει αξιόμαχο στόλο. Στα ναυπηγεία του νησιού κατασκευάστηκε νέος τύπος πλοίου με τα 50 κουπιά, η περίφημη Σάμαινα.

Με τον στόλο αυτόν η Σάμος έγινε θαλασσοκράτειρα και νίκησε τους Λεσβίους, τους Πριηνείς και τους Μιλήσιους που είχαν συνασπιστεί εναντίον της.  Όταν ο Κύρος νίκησε τον Κροίσο και κατάκτησε τη Λυδία και όλη τη Δυτική Μικρασία, αποπειράθηκε να καταλάβει και τη Σάμο, αποβιβάστηκε στο νησί, έκαψε το ναό της Ήρας αλλά τελικά αποκρούστηκε και αποσύρθηκε ταπεινωμένος. Ο Πολυκράτης προνόησε για τις τις μητέρες των πεσόντων και διέταξε τους πλουσίους να τις συντηρούν δωρεάν. Το ίδιο αψήφισε και τη Σπάρτη, τη μεγαλύτερη στρατιωτική δύναμη στην ελληνικό χώρο. Ίδρυσε πολλές αποικίες στο Αιγαίο, στην Κρήτη, στη Θράκη, και στη Σικελία και συμμάχησε με τον Λύγδαμη της Νάξου και τον Άμαση της Αιγύπτου, με τον οποίο είχε και προσωπική φιλία.

Στόλισε τη Σάμο με σπουδαία αρχιτεκτονήματα, όπως ο μέγας ναός της Ήρας, που έχτισαν οι αρχιτεκτονες Ροίκος και Θεόδωρος, στη θέση εκείνου που έκαψαν οι Πέρσες και με σημαντικά τεχνικά έργα, όπως το λιμάνι της Σάμου και το υδραγωγείο της, το μοναδικό «Ευπαλίνειο όρυγμα», ένα από τα μεγαλύτερα τεχνικά επιτεύγματα της αρχαιότητας. Το έργο αυτό ήταν σήραγγα μήκους 1036 μ. και ύψος και πλάτος άνετο για την διέλευση ενός ατόμου σε βάθος 80 μ. κάτω από την επιφάνεια του εδάφους, που το ξεκίνησαν ταυτόχρονα από τις δύο άκρες του και οι δύο εκσκαφές συναντήθηκαν με ελάχιστη απόκλιση!

Την εποχή του Πολυκράτη έζησαν και δημιούργησαν σπουδαίοι διανοητές και πολλοί από αυτούς είχαν σχέση με τη Σάμο και τον κυβερνήτη της, όπως ο μεγάλος φιλόσοφος και μαθηματικός Πυθαγόρας, ο αστρονόμος Αρίσταρχος, ο οποίος πρώτος υπέθεσε ότι η γη κινείται περί τον ήλιο, οι σπουδαίοι αρχιτέκτονες Ροίκος, Θεοδωρος και Μανδροκλής, ο μηχανικός Ευπαλίνος, ο θαλασσοπόρος και εξερευνητής Κωλαίος και άλλοι.

Όπως γράφω στην αρχή, ο Πολυκράτης ήταν πολύ τυχερός. Ότι κι αν έκανε, σε καλό του έβγαινε. Ποτέ του δεν δοκίμασε συμφορά ή αποτυχία. Αυτό δεν άρεσε στο φίλο του Άμασι, γιατί πίστευε, πως οι πολύ ευτυχείς δεν έχουν καλό τέλος. Του έγραψε λοιπόν πως οι θεοί φθονούν τους τυχερούς και του συνιστούσε να δοκιμάσει θεληματικά να περάσει μια λύπη, αφού η τύχη όλο χαρές του έστελνε. Ο Πολυκράτης δέχτηκε τη συμβουλή του φίλου του και ένα απομεσήμερο, με φίλους πολλούς, τράβηξε με πλοίο ανοιχτά στο πέλαγος. Εκεί έβγαλε το πολύτιμο δαχτυλίδι του, έργο ξακουστού τεχνίτη, που το αγαπούσε υπερβολικά και το χρησιμοποιούσε και για σφραγίδα του και με μεγάλη λύπη το πέταξε στη θάλασσα.

Μα δεν πέρασαν 5-6 μέρες και το δαχτυλίδι βρέθηκε! Κάποιος φτωχός ψαράς έπιασε ένα ψάρι διαλεχτό και μεγάλο. Δε θέλησε να το πουλήσει στην αγορά, αλλά προτίμησε να το χαρίσει στον Πολυκράτη, ο οποίος μάλιστα, ευχαριστημένος τον κάλεσε να το φάνε μαζί. Τη στιγμή, που ο μάγειρας καθαρίζοντάς το ψάρι, έσκισε το στομάχι του, βρήκε το δαχτυλίδι-βούλα και χαρούμενος το πήγε στον Πολυκράτη, που επίσης χάρηκε πολύ και γέμισε τον ψαρά με πλούσια δώρα. Κατόπιν έστειλε γράμμα στον Άμαση, αναφέροντας τα καθέκαστα. Εκείνος όμως δε χάρηκε καθόλου. Αντίθετα προβλέποντας τα χειρότερα, έκοψε τις σχέσεις του με τον Πολυκράτη, μη θέλοντας να λυπηθεί και ο ίδιος εξ αιτίας του.

Τελικά οι φόβοι του Άμαση βγήκαν σωστοί. Το τέλος του Πολυκράτη ήταν τραγικό. Με τις δαπάνες που έκανε για όλα αυτά τα μεγαλοπρεπή έργα και για να συντηρεί τον μισθοφορικό στρατό του εξανέμισε το ταμείο του και έψαχνε  απεγνωσμένα για δάνειο. Οι  Πέρσες, που μετά την ήττα και την εκδίωξή τους από τη Σάμο ήταν ορκισμένοι εχθροί του, όταν έμαθαν την οικονομική του δυσπραγία του έστησαν παγίδα. Ο σατράπης της Λυδίας Οροίτης έστειλε στον Πολυκράτη μήνυμα πως τάχα και ο ίδιος κινδύνευε να θανατωθεί από τον Μεγάλο Βασιλέα και ζητούσε να τον βοηθήσει να φυγαδεύσει τα πλούτη του και εν συνεχεία να δραπετεύσει στη Σάμο.

Ο Πολυκράτης δέχτηκε και μάλιστα, παρά τις προειδοποιήσεις της κόρης του και πολλών φίλων του, αποφάσισε να πάει αυτοπροσώπως στη Μαγνησία να παραλάβει τα πλούτη του Οροίτη. Στο ταξίδι του αυτό τον συνόδεψαν πολλοί πιστοί φίλοι του, μεταξύ των οποίων και ο προσωπικός γιατρός του Δημοκήδης. Φτάνοντας όμως στην έδρα του Οροίτη πιάστηκε από τους Πέρσες που τον θανάτωσαν φριχτό τρόπο, που ο Ηρόδοτος δεν αντέχει να μας περιγράψει. Όπως φαίνεται τον ανασκολόπισαν και μάλιστα στην κορυφή ενός λόφου, από όπου καθώς ξεψυχούσε μπορούσε να βλέπει το αγαπημένο του νησί.

Με με τον μαρτυρικό θάνατο του Πολυκράτη τέλειωσε η περίοδος της ακμής της Σάμου. Το νησί γνώρισε περίοδο αστάθειας, παρακμής και τελικά πέρασε στην εξουσία των Περσών έως τους Μηδικούς Πολέμους.

 

* που πρώτος υπέθεσε πως η Γη κινείται γύρω από τον Ήλιο

92 Σχόλια προς “Οι αρχαίοι είχαν την πλάκα τους (Δημ. Σαραντάκος) 3 – Η πεισματάρα καλοτυχία του Πολυκράτη”

  1. Γς said

    Καλημέρα

    Πάντως το περίφημο κρασί της Σάμου συνέχισε να παράγεται και να ευφραίνει καρδίαν

  2. Γς said

    Είναι κι αυτό το Πυθαγόρειο Θεώρημα, ουπς, Αγαλμα του Πυθαγόρα στο Πυθαγόρειο Σάμου

  3. Γς said

    2:

    Δεν ήταν απ τη Σάμο. Κρητικός ήταν.

    Μου έλυνε στον πίνακα μιαν άσκηση του βιβλίου που τους είχα βάλει.
    Νεράκι. Παπαγαλία.

    -Για πες μου, γιατί είναι ίσες οι δύο αποστάσεις;

    -..

    -Από το πυθαγόρειο θεώρημα! Το ξέρεις ε;

    Το ήξερε. Μου το είπε νεράκι.

    -Τι σημαίνει το άθροισμα των τετραγώνων των κτλ

    -..

    -Πες το μου με απλά λόγια, Όπως θα το έλεγες στη μάνα σου.

    -Την μάνα μου; Γιατί ανακατεύετε τη μάνα μου;

    Κι ανοίγει την πόρτα και φεύγει.

    Στο διάλειμμα έρχεται ο Διευθυντής στο γραφείο καθηγητών.

    -Τι μου έλεγε αυτός ο κουζουλός. Του έβρισες τη μάνα;

  4. spiral architect 🇰🇵 said

    Καλημέρες.

    […] Το ίδιο αψήφισε και τη Σπάρτη, τη μεγαλύτερη στρατιωτική δύναμη στην ελληνικό χώρο. […]
    Είχαν οι αρχαίοι Σπαρτιάτες στόλο; 🙄

  5. Γιάννης Ιατρού said

    4: Spiral
    κι η ναυμαχία στους Αιγός Ποταμούς;
    Γενικά το ναυτικό τους οφειλόταν στους Λάκωνες περιοίκους (που ήταν κυρίως προ-δωριείς, τουλάχιστον από τη Μυκηναϊκή εποχή, όταν οι Λακεδαιμόνιοι Αχαιοί έλαβαν μέρος στα Τρωικά με 60 πλοία). Αργότερα, στην κλασσική εποχή, το κοινό Πελοποννησιακό ναυτικό προερχόταν κυρίως από τους Πελοποννήσιους συμμάχους. Το 524 γίνεται μεγάλη κοινή επιχείρηση του σπαρτιατικού και του κορινθιακού ναυτικού για την ανατροπή του Πολυκράτη που απέτυχε όμως λόγω της ναυτικής ισχύος της Σάμου.

  6. Πριν χρόνια, επισκέφτηκα τη Σάμο και το περίφημο αρχαίο υδραγωγείο της, όπου βαδίσαμε κάπου 100 μέτρα ή και παραπάνω. Είναι πράγματι καταπληκτικό!

  7. atheofobos said

    Και μια ακόμα ενδιαφέρουσα ιστορία της αρχαιότητας για την Σάμο.
    ΤΙ ΣΧΕΣΗ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΕΧΟΥΝ 600 ΟΡΧΕΙΣ ,Η ΚΟΡΙΝΘΟΣ, Η ΚΕΡΚΥΡΑ, Η ΣΑΜΟΣ ΚΑΙ Η ΛΥΔΙΑ
    http://atheofobos2.blogspot.gr/2007/08/600.html

    επίσης μερικά σχετικά από τις αξέχαστες διακοπές μας στην Σάμο πριν 10 χρόνια
    ΓΥΡΙΣΑΜΕ ΑΠΌ ΔΙΑΚΟΠΕΣ ΓΙΑ ΝΑ ΠΑΜΕ ΝΑ ΞΕΚΟΥΡΑΣΤΟΥΜΕ!
    http://atheofobos2.blogspot.gr/2007/08/blog-post_09.html

  8. Corto said

    Καλημέρα!

    Υπάρχει και ένα τραγούδι, «η βέρα», εμπνευσμένο από την ιστορία του δαχτυλιδιού:
    «καθόμουνα στον καφενέ κλπ»
    —————————————

    Στο κείμενο του Ηροδότου, υπάρχει το ίδιο ζήτημα μετάφρασης το οποίο είχαμε αναφέρει παλαιότερα σε σχέση με τον Πλούταρχο (βίοι παράλληλοι, Ιούλιος Καίσαρας).

    «ἀποκτείνας δέ μιν οὐκ ἀξίως ἀπηγήσιος Ὀροίτης ἀνεσταύρωσε» (Ηρόδοτος, 3.125.3)
    Βλέπουμε την μετάφραση:
    «Τον σκότωσε λοιπόν ο Οροίτης τον Πολυκράτη με τρόπο που δεν είναι σωστό να τον περιγράψω, και ύστερα τον σταύρωσε ψηλά»
    http://www.greek-language.gr/digitalResources/ancient_greek/library/browse.html?text_id=30&page=90

    Υπάρχει δηλαδή κάποια σύγχυση μεταξύ σταύρωσης (όπως την ξέρουμε από τα Ευαγγέλια), κρεμάλας και ανασκολοπισμού.

  9. Corto said

    4 και 5:

    Να προσθέσουμε και την ναυμαχία της Σαλαμίνας, στην οποία οι Σπαρτιάτες μετείχαν με 16 πλοία, έχοντας συγχρόνως και την διοίκηση όλου του ελληνικού στόλου υπό τον Ευρυβιάδη.

  10. Γς said

    Και τη Ναυμαχία του Ναβαρόνε

  11. sarant said

    Καλημέρα, ευχαριστώ πολύ για τα πρώτα σχόλια!

    8 Ποιο τραγούδι είναι «Η βέρα»;

  12. Corto said

    11 (Sarant):

    http://www.greeklyrics.gr/lyrics/view/7762/h-bera

  13. Γς said

    Βέρα Κρούσκα

  14. Γς said

    Αλόη Βέρα Ελλάς- Aloe Vera Gr

  15. Γς said

    se non è vera, è ben trovata

  16. Corto said

    15: Και η Βερακρούς (Μεξικό):
    From Latin Vera Crux, «True Cross», which was originally called the Villa Rica de la Vera Cruz

  17. spiral architect 🇰🇵 said

    @5, 9: Ω, ευχαριστώ! 🙂
    Άρα ο (και καλά) στόλος της βασίλισσας Γοργώς (ή Γοργούς;) στο «300: Rise of an Empire» είχε μια δόση αλήθειας. 😉

  18. LandS said

    «Φυσικά δεν ήταν λαϊκοί ηγέτες. Κυβερνούσαν αυταρχικά και πολύ συχνά κατέφευγαν στην τρομοκρατία για να κρατηθούν στην εξουσία»

    Spiral μίλα του!

  19. Νέο Kid Al Kuwaiti said

    Ο Ευπαλίνος μετά το τέλος της κατασκευής του τούνελ της Σάμου δέχτηκε δελεαστική οικονομική πρόταση από τον Φαραώ Nεχώ τον Β’ και μετανάστευσε στην Αίγυπτο. Ο διάσημος ηθοποιός της εποχής Καρεζοπρόβλητος τον κατακεραύνωσε δε στο μη σωσμένο θεατρικό
    » Σύνοδος Υδραύλεων διά πολυτόξα» βάζοντας τον ηθοποιό που έπαιζε τον προδότη ήρωα Αρτεμομάτσιο να φοράει προσωπίδα με τη φάτσα του Ευπαλίνου. Το έργο δεν έχει σωθεί ολόκληρο, αλλά υπάρχουν αναφορές πηγών στο απόσπασμα όπου ο Θεός Άρης εμφανίζεται μπροστά στον Αρτεμομάτσιο λέγοντάς του:
    -Ουκ εις Αίγυπτον περί χρυσού τυρβάζων μεταβείς! ,και ο Αρτεμομάτσιος-Ευπαλίνος απαντά: Eίναι πολλά τα λεφτά Άρη!
    Στην Αίγυπτο έμεινε περίπου 10 χρόνια. Κατασκεύασε πυραμιδούλες οικιακής χρήσης και έφυγε με το παράπονο ότι το όνειρό του ,που ήταν ένα ακόμη μνημειώδες υδραυλικό έργο ,ήτοι μια διωρυγα που θα ενώνει τη Μεσόγειο με την Αραβική (όπως τη λέγαν τότε την Ερυθρά) θάλασσα, έμεινε στις πήλινες πλάκες, λόγω πηλινοπλακοκρατίας της εποχής.
    Γύρισε στην πατρίδα του τα Μέγαρα , και τα τελευταία χρόνια της ζωής του τα πέρασε εκτρέφοντας κότες κι αυγά.

  20. LandS said

    19 Μήπως ήθελε να παντρέψει τη κόρη του με κάποιον Παναή;

  21. sarant said

    12 Μερσί!

    19 🙂

  22. giorgos said

  23. Γιάννης Ιατρού said

    9: Corto
    Σωστός. Οι δυνάμεις ~ 378 (Ηρόδοτος) κατ΄άλλους 366 πλοία (κατ΄αύξοντα αριθμό πλοίων στα Μηδικά):
    Αθήνα μαζί με την Εύβοια (Ληλάντιο) 200
    Κόρινθος (λακεδαιμονίζουσα ανέκαθεν) 40
    Αίγινα (κι αυτή λακεδαιμονίζουσα) 40 (+10 εφεδρεία)
    Μέγαρα (κι αυτά σπαρτατο-τέτοια…) 20
    Σπαρτιάτες 16
    Σικυώνα (σημερινό Ξυλόκαστρο 🙂 ) 15
    υπόλοιποι διάφοροι (περίπου) 36

    Γνωστοί Σπαρτιάτες ναύαρχοι:
    Ο Ευρυβιάδης (στη Σαλαμίνα, αλλά οι ώριμα σκεπτόμενοι Σπαρτιάτες αναγνωρίσαν την ιδιοφυΐα του Θεμιστοκλή και του επέτρεψαν σιωπηρά να είναι ο ουσιαστικός ναύαρχος, η φάση με το πάταξον μέν, ἄκουσον δέ έγινε μεταξύ Ευρυβιάδη και Θέμου 🙂 ) και ο Λεωτυχίδης

  24. Ριβαλντίνιο said

    Για το ναυτικό της Σπάρτης δύο άρθρα του Περικλή Δεληγιάννη :
    https://periklisdeligiannis.wordpress.com/2012/09/30/%CF%84%CE%BF-%CE%BD%CE%B1%CF%85%CF%84%CE%B9%CE%BA%CE%BF-%CF%84%CE%B7%CF%83-%CF%83%CF%80%CE%B1%CF%81%CF%84%CE%B7%CF%83-%CE%BC%CE%B5%CF%81%CE%BF%CF%83-%CE%B1%CE%84/

    Ο Ευσέβιος στον «Κατάλογο των θαλασσοκρατοριών», όπως αποκαλείται η αναφορά του αρχαίου συγγραφέα στις ισχυρότερες ναυτικές δυνάμεις της Αρχαϊκής εποχής, αναφέρει τη Σπάρτη ως θαλασσοκράτειρα κατά τα έτη 517-5 π.Χ. Κάτι τέτοιο θεωρείται ότι δεν ισχύει, όταν υπήρχαν ναυτικές δυνάμεις όπως η Κόρινθος, η Αίγινα, η Μίλητος, η Σάμος κ.α., αλλά αποδεικνύει –όπως και η εκστρατεία εναντίον του Πολυκράτη– ότι οι Σπαρτιάτες είχαν στη διάθεση τους έναν μικρό αλλά υπολογίσιμο στόλο.

    https://periklisdeligiannis.wordpress.com/2012/10/07/%cf%84%ce%bf-%ce%bd%ce%b1%cf%85%cf%84%ce%b9%ce%ba%ce%bf-%cf%84%ce%b7%cf%83-%cf%83%cf%80%ce%b1%cf%81%cf%84%ce%b7%cf%83-%ce%bc%ce%b5%cf%81%ce%bf%cf%83-%ce%b2%ce%84/

    ====================================================

    Johnny D για τους περιοίκους υπήρχαν δύο απόψεις κατά τον συγχωρεμένο Νικόλαο Μπιργάλια. Κατά τον Ισοκράτη οι Όμοιοι ήταν Δωριείς ευγενείς, ενώ οι περίοικοι (πλήθος , δήμος ) ήταν δωρική πλέμπα ( με λιγότερα δικαιώματα δηλαδή ). Κατά τον Έφορο ( παρατίθεται στον Στράβωνα ) οι περίοικοι ήταν Αχαιοί , όπως και οι είλωτες. Ενώ όμως οι περίοικοι συμβιβάστηκαν με τους Δωριείς αφέντες τους ( κατά τον Πλούταρχο πήραν και οι περίοικοι 30.000 κλήρους ) , οι είλωτες όχι. Οι περίοικοι διέθεταν και αυτοί είλωτες. Περίοικοι υπήρχαν και στην Ηλεία, την Κρήτη κ.α.

  25. Γιάννης Ιατρού said

    19: Διατί αποκρύπτεις ότι μετά από αυτά ίδρυσε και δύο ομώνυμες εταιρείες στην Αττική;

  26. Corto said

    25:
    Γιάννη, είναι και η σύραγγα «Ευπαλίνος» στην Κακιά Σκάλα (1700 μέτρα μήκος)!

  27. spiral architect 🇰🇵 said

    @19: Αφού πριν ετρoύπησεν και την Κακιάν Σκάλαν δίδοντας το όνομά του σε άλλη μια σήραγγα προς δόξαν των συγχρόνων μπετατζήδων. 😀

  28. spiral architect 🇰🇵 said

    … παίξε τζόκερ Κόρτο!

  29. Corto said

    28:
    Spiral πιάνω κόκκινο!

  30. Ριβαλντίνιο said

    Ο Θούκυ για τον Πολυκράτη :

    Η απόστασις της Ρηνείας από την Δήλον είναι τόσον μικρά, ώστε ο τύραννος της Σάμου Πολυκράτης, ο όποιος επί εν διάστημα είχεν ισχυρόν στόλον, υπέβαλεν υπό την κυριαρχίαν του και άλλας νήσους και αφού εκυρίευσε την Ρήνειαν την αφιέρωσεν εις τον Δήλιον Απόλλωνα, προσδέσας αυτήν εις την Δήλον με άλυσον.

    —————————————

    Και ο Οροίτης είχε κακό τέλος. Αφού έκανε και άλλα εγκλήματα σκοτώθηκε τελικά από τους σωματοφύλακές του κατά διαταγή του Δαρείου.

  31. LandS said

    23 Σικυώνα (σημερινό Ξυλόκαστρο 🙂 )

    Μάλλον Κιάτο, αν και δίπλα στα αρχαία υπάρχει ο σημερινός Σικυώνας. Η φατσούλα είναι για αυτό;
    Βέβαια πριν τον Πευκιά του Ξυλόκαστρου υπάρχει Συκιά. Όμως εκεί δεν έχει αρχαία. Έχει σπίτι του Σικελιανού.

  32. Pedis said

    Σχετικό-άσχετο:

    έχει κάποιος υπόψην του αν βρίσκεται σε καλή μετάφραση στο νέτι το προοίμιο των Ιστοριών του Πολύβιου;

  33. Γιάννης Ιατρού said

    24: Ρίβα (και για συνεντευξόμενους συνδρομητάς)
    κι εδώ στο academia.edu σχετικό πόνημα πινιεφι (9 σελ.) του ιδίου (Π. Δ.).

    Κι εδώ, σε πιντιεφι, μια εργασία (THE SPARTAN NAVAL EMPIRE του Ron Keeva Unz,, Harvard University, 1982, 128 σελ.) για το θέμα 🙂

  34. Alexis said

    #19, 25: Επίσης έγινε αποκλειστικός αντιπρόσωπος εν Ελλάδι της γνωστής εταιρείας οικιακών σκευών «ΠΥΡΑΜΙΣ» την αντιπροσωπεία της οποίας είχε πάρει από τον Φαραώ, ως «δωράκι» για την 10ετή παραμονή του στην Αίγυπτο. 🙂
    Ήταν μάλιστα και ο εμπνευστής του σχετικού διαφημιστικού σλόγκαν: «Πυραμίς, έχομεν πείραν ημείς».

  35. Γιάννης Ιατρού said

    31: Lands
    Έχεις δίκιο! Κιάτο/Σικυώνας. Λάθος μου.

  36. sarant said

    Ευχαριστώ πολύ για τα νεότερα!

  37. Corto said

    23:
    Γιάννη, πράγματι υπήρχε κάποια ναυτική παρουσία της Σπάρτης στην αρχαιότητα.
    Αυτό που για μένα συνιστά μυστήριο είναι γιατί δεν απέκτησε σημαντική ναυτική και πολιτική ισχύ η Κρήτη.

  38. Γιάννης Ιατρού said

    37: (Πολύ) πιο παλιά είχε. Αλλά η ιστορία μας διδάσκει πως όλα έρχονται και παρέρχονται.

  39. Corto said

    38:
    Πολύ εύστοχα το θέτεις. Τα πάντα ρει στην Ιστορία.
    Αλλά οπωσδήποτε στους κλασικούς χρόνους κάνει εντύπωση ένα νησάκι όπως η Σάμος να γίνεται θαλασσοκράτειρα, (αντίστοιχα η Αίγινα κ.α.) και κοτζάμ Κρήτη να παραμένει εντελώς αφανής.
    Και στους νεότερους χρόνους, η Ύδρα, οι Σπέτσες, η Κάσος, τα Ψαρά κλπ ανταγωνίζονταν τους Εγγλέζους, ενώ η Κρήτη δεν είχε στόλο.

  40. spiral architect 🇰🇵 said

    @39 τέλος: Οι Κρητικοί είναι νησιώτες, αλλά έχουν στραμμένο τον κώλο στη θάλασσα.
    (τοπικό γνωμικό)
    Αλήθεια, έχεις ακούσει πολλούς Κρητικούς που να είναι ναυτικοί; 😉

  41. Δεν έχουν και ξυλεία όπως η Σάμος.

  42. Alexis said

    Γενικά μιλώντας, νομίζω ότι η Κρήτη ποτέ δεν είχε τη φήμη ναυτικού νησιού, όπως έχουν π.χ. η Κεφαλλονιά, η Χίος, οι Οινούσσες, η Άνδρος, το Καστελόριζο κ.ά.

  43. Triant said

    39:
    Κατα τη γνώμη μου υπάρχουν τουλάχιστον 2 λόγοι:

    1. Δεν είχε ανάγκη. Η Κρήτη είναι αυτάρκης και οι χερσαίες συγκοινωνίες ήταν οι πιό σημαντικές.

    2. Είναι μακριά από άλλα νησιά και ακτές. Ενώ από την Υδρα, τις Σπέτσες και τα άλλα νησιά βλέπεις γύρω σου – και πολύ κοντά – άλλες ακτές, από την Κρήτη βλέπεις γύρω-γύρω θάλασσα. Να χτίσεις στόλο για να πάς πού; Κατ’ ευθείαν στη Λιβύη; Θέλει και μιαν εξοικείωση που οι άλλοι είχαν αποκτήσει με κοντινά ταξίδια.
    λ.ε.τ.

  44. Γιάννης Ιατρού said

    32: Πέδη, δες εδώ, αν σου κάνει 🙂

  45. Ριβαλντίνιο said

    Στην Κρήτη οι διάφορες πόλεις ( 100 + ) τρώγονταν μεταξύ τους και έτσι ήταν ανίσχυρες , δεν μπορούσαν να ενωθούν, αλλά ούτε και να βοηθήσουν στους περσικούς πολέμους (μας έκλασαν στα ίσα ) και στην εκστρατεία του Μ. Αλεξάνδρου είχαν αναγκαστικά φιλοπερσική ουδετερότητα όσο οι Πέρσες κυριαρχούσαν στο Αιγαίο. Στον Πελ/κο πόλεμο ο Θούκυ αναφέρει κάτι μικρές επιχειρίσεις στην Κρήτη αν θυμάμαι καλά.

    Ήταν και ξακουστοί πειρατές όμως. Γι’αυτό οι Ρωμαίοι συγκρούστηκαν μαζί τους. Το 71 π.Χ. ο Μάρκος Αντώνιος Κρητικός ( ειρωνικό το «Κρητικός» ) , πατέρας του γνωστού Μάρκου Αντωνίου , πήγε να τους υποτάξει. Ο στόλος των Κρητών όμως τους γλέντησε και οι Ρωμαίοι αιχμάλωτοι δέθηκαν με τα δεσμά που είχαν φέρει για να δέσουν τους Κρητικούς ! Τελικά οι Ρωμαίοι υπέταξαν το νησί το 67 π.Χ. με τον Μέτελλο Κρητικό .

    Αν θυμάμαι καλά οι υπόλοιποι Έλληνες δεν τους πήγαιναν και τους κατηγορούσαν για πολλά ( ψεύτες, σεξουαλικά περίεργοι κ.α. )

  46. Pedis said

    # 44 – κατ’ αρχήν ευχαριστώ. Δεν το βλέπω σε άνετη αναγνώσιμη μορφή, δυστυχώς.

  47. Corto said

    43:
    «Θέλει και μιαν εξοικείωση που οι άλλοι είχαν αποκτήσει με κοντινά ταξίδια»

    Σωστό είναι αυτό, αλλά θα μπορούσαν να αποκτήσουν την όποια εξοικείωση ακτοπλοώντας επί της δικής τους ακτογραμμής, αφού οι σημαντικότερες πόλεις είναι παραθαλάσσιες. Χώρια που στους νεότερους χρόνους θα ανέμενε κανείς να έχουν αποκτήσει εμπειρία από τους Βενετσιάνους (στον στόλο των οποίων οι Έλληνες είχαν σημαντικότατη παρουσία).

  48. Corto said

    45:
    Υπήρχε βέβαια και ο Νέαρχος.

  49. LandS said

    39 Επειδή ήταν μικρά νησιά. Επίσης, την εποχή της Κρήτης, μεγάλη ναυτική δύναμη ήταν η Θήρα. Μεγαλύτερη τότε από ότι σήμερα, αλλά μικρή σε σχέση με τη Κρήτη. Και οι δυο τέλειωσαν με την έκρηξη.
    Κοίτα στην εποχή μας την Αγγλία, σε σχέση με την υπόλοιπη Ευρώπη. Πόσο γρήγορα ξεπέρασε τις Ισπανίες, Πορτογαλίες και Ολλανδίες (τις Γαλλίες χρειάστηκε λίγο παραπάνω χρόνο). Και, μπορεί τα διοικητικά σύνορα της Πορτογαλίας και Ολλανδίας να περικλείουν μικρότερες εκτάσεις αλλά η πρόσβασή τους στην ήπειρο ήταν πολύ άνετη.
    Η πρώτη πόλη που αναπτύχθηκε οικονομικά μετά το 1821 ήταν η Ερμούπολη. κλπ κλπ κλπ

  50. LandS said

    45 Τη πειρατεία στη Μεσόγειο την εξάλειψε ο Πομπήιος. Αφού πρώτα την είχε ξεφτιλίσει ο Καίσαρας.

  51. 45 Ρίβα έγραψες Το 71 π.Χ. ο Μάρκος Αντώνιος Κρητικός ( ειρωνικό το «Κρητικός» )

    Δεν ήταν ειρωνικό, το απέκτησε μετά τη νίκη του επί των Κρητών, όπως ο Σκιπίων ο Αφρικανός κι ο Τάδε ο Γερμανικός.

  52. Σκύλεμ’, βιάζεσαι αυτές τις μέρες 🙂

    https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%9C%CE%AC%CF%81%CE%BA%CE%BF%CF%82_%CE%91%CE%BD%CF%84%CF%8E%CE%BD%CE%B9%CE%BF%CF%82_%CE%9A%CF%81%CE%B7%CF%84%CE%B9%CE%BA%CF%8C%CF%82
    επονομαζόμενος ειρωνικά Κρητικός εξ αιτίας του ταπεινωτικού θανάτου του

  53. 52 😳

  54. Corto said

    49:
    Πιστεύω ότι είναι σωστή αυτή η προσέγγιση, ότι ένα μικρό νησί ασφυκτιά και ωθείται προς την θάλασσα. Παρομοίως και οι υπόλοιποι παράγοντες που αναφέρθηκαν στα προηγούμενα σχόλια (διαθέσιμη ξυλεία, θέση κλπ) οπωσδήποτε συμβάλλουν στην ναυτική ανάπτυξη.

    Από την άλλη, στην Σικελία που είναι νήσος μεγαλύτερη από την Κρήτη, και μέρος ιδιαίτερα εύφορο, κατά την αρχαιότητα αναδείχθηκαν σημαντικές ναυτικές δυνάμεις. Χαρακτηριστικό είναι ότι κατά την εποχή των Μηδικών Πολέμων, οι Συρακούσες από μόνες τους μπορούσαν να στείλουν 200 τριήρεις για να αντιμετωπίσουν τον Ξέρξη, σχεδόν όσα πλοία είχαν οι Αθηναίοι και Σπαρτιάτες μαζί!

    ———————
    Τελικά οι Συρακούσιοι δεν έστειλαν στόλο, εξαιτίας της φιλαρχίας των υπολοίπων (Ηρόδοτος, 7, 158.4-162.1)

  55. Δημήτρης Μαρτῖνος said

    Γειά σας κι ἀπὸ μένα.

    Νὰ συνεισφέρω κι ἐγὼ τὸ κατιτίς μου στὴν σημερινὴ συζήτηση.

    Ἡ Κρήτη ἤταν θαλασσοκράτειρα στὴν Μινωικὴ περίοδο. Ἡ ἔκρηξη τοῦ ἡφαιστείου τῆς Θήρας μὲ τὸ τεράστιο τσουνάμι ποὺ ἐπακολούθησε κατέστρεψε τὸ ναυτικὸ καὶ τὶς παράκτιες ἐγκαταστάσεις τῶν μινωιτῶν. Ἄν σκεφτοῦμε τὸ μέγεθος τῆς καταστροφῆς, μὲ βάση τὰ πρόσφατα δεδομὲνα καὶ μάλιστα μὲ ἕνα παλιρροϊκὸ κύμα πολλὲς φορὲς μεγαλύτερο, καταλαβαίνουμε τὶ ἀντίκτυπο εἶχε αὐτὴ ἠ καταστροφὴ καὶ στὴν ψυχολογία τῶν ἀνθρώπων τοῦ 17ου αἰώνα π.Χ. Θά ᾿βλεπαν θάλασσα καὶ θὰ ἔπαιρναν τὰ βουνά. Φυσιολογικὸ ἦταν νά ᾿ρθει ἡ παρακμή τους καὶ ἡ ὑποταγὴ στοὺς Μυκηναίους καὶ σὲ ὅσους κατακτητὲς ἀκολούθησαν. Τὸ «συγκριτικὸ πλεονέκτημα» τῆς Κρήτης, δηλ. ἡ θέση της στὸ κέντρο τῆς Ἀνατολικῆς Μεσογείου, προϋπέθετε τὴν παρουσία ἰσχυροῦ ναυτικοῦ, κάτι ποὺ εἶχαν κάνει οἱ μινωίτες γιὰ πολλοὺς αἰώνες πρίν τὴν καταστροφή. Τὸ πλῆγμα ποὺ δέχτηκε ἠ Κρήτη ἦταν ἀνεπανόρθωτο. Κι ἐπειδὴ ἡ Ἱστορία δὲν ἀφήνει κενὰ, τὸ κενὸ ποὺ ἄφησαν οἰ μινωίτες τὸ γέμισαν ἄλλοι λαοὶ ποὺ ἀνέπτυξαν τὴ ναυτιλία τους ἀργότερα. Ἂν δοῦμε τὴν μεταγενέστερη Ἱστορία τῆς Κρήτης θὰ δοῦμε πὼς δὲν κατάφερε ποτὲ νὰ ξαναγίνει μεγάλη δύναμη καὶ πάντα ἦταν ὑποταγμένη ἤ ἐξαρτημένη ἀπὸ τὶς ἑκάστοτε μεγάλες δυνάμεις τῆς περιοχῆς.

  56. Pedis said

    # 44 (46) – παρατηρώ επίσης ότι πρόκειται για το πρωτότυπο. Γιάννη, με δουλεύεις; Ποιος κάθεται στα γεράματα να μάθει ξένες γλώσσες; 🙂

    Μετάφραση στα ελληνικά ζήτησα, σε ξένη γώσσα το έχω κι εγώ.

  57. raf said

    Απολαυστική αφήγηση! Πρέπει να ήταν εξαιρετικός παραμυθάς ο πατέρας Σαραντάκος.

  58. Reblogged στις anastasiakalantzi50.

  59. Ριβαλντίνιο said

    @ 32 Pedis

    Τι εννοείς όταν λές «Προοίμιο» κομμουνιστοσυμμοριτάκι 🙂 ;

    Εδώ π.χ. έχει τους πρώτους 6 στίχους αν σου κάνουν :

    http://www.greek-language.gr/digitalResources/ancient_greek/anthology/literature/browse.html?text_id=526
    http://www.greek-language.gr/digitalResources/ancient_greek/anthology/literature/browse.html?text_id=522
    http://www.greek-language.gr/greekLang/ancient_greek/bibliographies/translation/bibliography.html?t=%CE%A0%CE%9F%CE%9B%CE%A5%CE%92%CE%99%CE%9F%CE%A3

    🙂 🙂 🙂

  60. sarant said

    57 Ναι, ήταν…

  61. Corto said

    55 (Δημήτρης Μαρτῖνος):

    Πράγματι, κάποτε οι Κρήτες είχαν παροιμιώδη ναυτιλία, αλλά αργότερα την απώλεσαν.
    Κι όπως έγραψε και ο Γιάννης στο σχ.38, όλα έρχονται και παρέρχονται.
    Το γράφει και ο Στράβων:

    «οὔτε γὰρ ἐκ τῶν νῦν καθεστηκότων τὰ παλαιὰ τεκμηριοῦσθαι δεῖν, εἰς τἀναντία ἑκατέρων μεταπεπτωκότων: καὶ γὰρ ναυκρατεῖν πρότερον τοὺς Κρῆτας, ὥστε καὶ παροιμιάζεσθαι πρὸς τοὺς προσποιουμένους μὴ εἰδέναι ἃ ἴσασιν ‘ὁ Κρὴς ἀγνοεῖ τὴν θάλατταν,’ νῦν δ᾽ ἀποβεβληκέναι τὸ ναυτικόν»

    (Στράβων, Γεωγραφικά, Ι, 4. 17)

    http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Perseus%3Atext%3A1999.01.0197%3Abook%3D10%3Achapter%3D4%3Asection%3D17

  62. gpoint said

    # 43, 2

    Καλά από το Ηράκλειο δεν φαίνεται η νήσος Δία ;;

    Και θυμάμαι που την βγάλαμε εκεί αποκλεισμένοι για 24 ώρες με το οχηματαγωγό λόγω 11 μποφόρ…
    και του τόχα πει του κυβερνήτη άσε να κάτσουμε άλλη μια μέρα στο Ηράκλειο, τι βιάζεσαι να γυρίσεις ;
    Τρείς μέρες συνοδός καθηγητής στο καράβι ο Τζι, 40 μέρες στην νατοϊκή άσκηση το πλοίο, είχαν αλλοιθωρίσει οι μονιμάδες κι είπαν να γυρίσουν Σαλαμίνα τσαμπουκά. Μέχρι που τους ήρθε σήμα να αράξουνε στη Δία και να την βγάλουνε με ξηρά τροφή γιατί δεν έχει ταβέρνες εκεί… Ο Τζι βέβαια είχε και του πουλιού το γάλα στο καρέ των αξιωματικών ενώ οι μόνιμοι έπρεπε να δείξουν συμπαράσταση σε ναυτόπαιδες και ναυτουριά, Και βλέπαμε με το κυάλι (στο μυαλό μας δηλαδή) τις τουρίστριες που πήγαιναν Κνωσσό και νάιτ κλαμπ…
    Αυτά όταν βαριόμουνα στη στεριά κι είπα να κάνω καμιά κρουαζιέρα στο Αιγαίο, να δω πως βαράνε τα εξοσέτ και πως δεν φαίνεται απ’ το βαπόρι το υπερηχητικό που σούρχεται από τον ήλιο

  63. Πέπε said

    Σχετικά με τη ναυτοσύνη στα νησιά:

    Μου φαίνεται πολύ λογική η άποψη ότι η άγονη και λιγοστή γη ωθεί τους κατοίκους στη θάλασσα. Και πράγματι, από τα νεοελληνικά νησιά με ναυτική δύναμη τα περισσότερα είναι τόσο μικρά που δεν τα πιάνει το μάτι σου, Σύμη, Καστελλόριζο, Κάσος, Οινούσες, Ψαρά.

    Όχι όλα όμως. Η Χίος, τουλάχιστον συγκριτικά μες στο Αιγαίο, δεν είναι μικρό νησί. Ούτε όλα τα πολύ μικρά νησιά έχουν ισχυρή παράδοση στη θάλασσα – ναυτικούς βέβαια έχουν, αλλά καπετανονήσια και εφοπλιστονήσια δεν έγιναν όλα.

    Κι ένα σχόλιο για τη Σαντορίνη:

    Από τη φύση της, παράγει ελάχιστα πράγματα. Έχει βασικές ανάγκες που δεν καλύπτονται αλλιώς παρά μόνο με το εμπόριο. Από την άλλη, μερικά από αυτά τα ελάχιστα είναι εκλεκτά και σε αρκετή ποσότητα ώστε να εξάγει, π.χ. κρασί.

    Οπότε, γίνεται από των αρχαιοτάτων χρόνων εμπορική και εξωστρεφής.

    Σήμερα η Σαντορίνη είναι ένα εξωφρενικό θαύμα τουριστικής οικονομίας μέσα στο ούτως ή άλλως υπερτουριστικό Αιγαίο. Αλλά πέρα από τα μιλιούνια επισκεπτών, έχει και μια αξιόλογη κοινότητα μόνιμων κατοίκων από κάθε απίθανη χώρα. Πρέπει να είναι το πιο διεθνές μέρος της επικράτειας.

    Η εικόνα που έχω (περιορισμένη ομολογουμένως) από τη Σαντορίνη είναι ότι, αντίθετα απ’ ό,τι περιμένει κανείς από υπερτουριστικά μέρη, έχει διατηρήσει ένα σεβασμό στην ομορφιά και την ποιότητα των υπηρεσιών που πανελληνίως μάλλον σπανίζει. Αυτοί, αντίθετα από πολλούς άλλους Έλληνες που έτυχε να γεννηθούν κοντά σε ωραίες παραλίες, δεν έσφαξαν την κότα με τα χρυσά αβγά.

    Έχω λοιπόν την άποψη ότι αυτή η σώφρων διαχείριση του τουριστικού πλούτου συνδέεται με τη μακραίωνη παράδοση εξωστρέφειας του νησιού. Αυτοί δεν έπαθαν το πολιτισμικό σοκ που έπαθαν σ’ άλλα νησιά, όταν ξαφνικά είδαν να ξεμπαρκάρουν ορδές ξένων που σκορπούσαν λεφτά προκειμένου να επισκεφτούν τα πιο άχρηστα -μέχρι τότε- σημεία των νησιών, εκεί που δε φυτρώνει τίποτε και μόνο οι κατσίκες κατέβαιναν για ν’ αρμυρίσουν.

  64. Ριβαλντίνιο said

    Επίσης στην Κρήτη ζούσαν διαφορετικοί λαοί κατά τον Όμηρο : Ετεόκρητες, Κύδωνες, Πελασγοί, Αχαιοί και Δωριείς.

    Οι Ετεόκρητες ( στο ανατολικό και νότιο τμήμα του νησιού ) και οι Κύδωνες ( στο δυτικό τμήμα του νησιού ) ήταν μάλλον απόγονοι των Μινωιτών. Αχαιοί και Δωριείς ήρθαν από τα πάνω και μάλλον και οι Πελασγοί νωρίτερα. Αυτοί μιλούσαν μεταξύ τους διαφορετικές γλώσσες και διαλέκτους. ( Π.χ. έχουν σωθεί επιγραφές του 6ου – 3ου αι. π.Χ. σε ελληνικό αλφάβητο, αλλά άγνωστη γλώσσα ) . Μέχρι λοιπόν να αφομοιωθούν όλοι γλωσσικά από τους Δωριείς, άντε να ενωθούν και να κάνουν κάτι μαζί !

  65. Pedis said

    # 59 – ευχαριστώ, τάχω δει. Είναι οι πρώτες λίγες αράδες της εισαγωγής (προοίμιο) του έργου. Στο προοίμιο ο Πολύβιος παρουσιάζει τους σκοπούς του και σε συνάρτηση αυτών τη μέθοδο που ακολούθησε.

    Έχει ενδιαφέρον κατα τη γνώμη μου για πολλούς λόγους, κι ένας από τους οποίους είναι ότι φέρνει δύο παραδειγματα από αυτό που θα λέγαμε σήμερα, τηρουμένων των αναλογιών, αναδυόμενα (emergent) φαινόμενα … σχέση μέρους και όλου και τα σχετικά. Κι έχω δυο μεταφράσεις που διαφέρουν λίγο. Γι αυτό απευθύνθηκα στη συλλογική σοφία των σχολιαστών σε περίπτωση που έχουν υπόψην τους ακριβή μετάφραση.

  66. Αφήνω αυτό εδώ μήπως περάσει κάνας Βλαχοεσπεραντιστής!

    http://vovousafestival.gr/ergastirio-esperanto-mia-diethnis-glossa-sto-chthes-ke-sto-simera/

  67. ΕΦΗ - ΕΦΗ said

    Ωραία κι αυτή η αφήγηση-παραμυθάκι. Και πόσα στοιχεία-βοτσαλάκια σπέρνει για να βρει κανείς τη γύρω-γύρω ιστορική πραγματικότητα! Η Μεσόγειος συνέδεε πότε για καλό (εμπορικές σχέσεις,μετανάστευση κλπ) και πότε για συγκρούσεις τους πέριξ και παραμέσα λαούς.
    «…Ο βασιλιάς Άμασις – που ήθελε τους Έλληνες μισθοφόρους στο στρατό του, στην πρωτεύουσά του, γιατί πολεμούσαν καλύτερα από τους δικούς του – έκανε, το 560 π. Χ., τη Ναύκρατι το μοναδικό Αιγυπτιακό λιμάνι ανοιχτό στο Ελληνικό εμπόριο…
    …Από το 560 και μετά, χιλιάδες Έλληνες άρχισαν να μαζεύονται στη Ναύκρατι κι’ ανάμεσά τους ο Πυθαγόρας από τη Σάμο. Το νησί διατηρούσε τις καλύτερες σχέσεις με τον βασιλιά της Αιγύπτου. Όταν, γύρω στα μέσα του πρώτου χρόνου της εξηκοστής δεύτερης Ολυμπιάδας, την άνοιξη δηλαδή του 532 π. Χ., ο Πυθαγόρας, ο γιος του Μνήσαρχου, άφησε μαζί με την Πυθαΐδα, τη μητέρα του, τη γυναίκα του τη Θεανώ και το γέρο υπηρέτη τους τον Ζάλμοξη, τη λασπωμένη αμμουδιά του λιμανιού της Σάμου, έκανε ότι τόσοι Έλληνες, εδώ και τόσες γενιές, και ότι τόσοι άλλοι θα κάνουν μετά απ’ αυτούς: μετανάστευσε. »
    http://stanitsasptolemaicegypt.blogspot.gr/2013/01/blog-post_9245.html

  68. Γιάννης Ιατρού said

    Που πήγατε ρε σεις όλοι κι έχει πέσει σιγή ασυρμάτου εδωμέσα από τις έξι και τέταρτο;
    Α, στο χθεσινό κάτι κουνιέται (22:18)… Στο προχθεσινό (20:07) και στο δρονονήμα 21:49 μόνο κάτι ‘ξώφαλτσα 🙂

  69. Γιάννης Ιατρού said

    67: Α, νάτη η ΕΦΗ.

    (Ο Έρικ Κλάιν είναι καθηγητής Προϊστορικής Αρχαιολογίας στο Πανεπιστήμιο Τζορτζ Ουάσινγκτον)

    <i:…Αλληλοεπιδρούσαν, είχαν εμπορικές και διπλωματικές σχέσεις, ρύθμιζαν βασιλικούς γάμους, έστελναν διεθνείς πρεσβείες, καθιέρωναν οικονομικά εμπάργκο κοκ. Ένας λόγος που διατηρούσαν δεσμούς μεταξύ τους ήταν και η ανάγκη για χαλκό και κασσίτερο για την παραγωγή ορείχαλκου, που ήταν το κύριο μέταλλο της εποχής. Ο χαλκός προερχόταν κυρίως από την Κύπρο και ο κασσίτερος από το Αφγανιστάν, όπως και το lapis lazuli. Ο χρυσός ερχόταν από την Αίγυπτο. Τόσο οι ακατέργαστες ύλες όσο και τα τελικά προϊόντα πωλούνταν και ανταλλάσσονταν σε βασιλικό επίπεδο. Θα έλεγα ότι οι αρχαίοι πολιτισμοί της Μεσογείου και της Εγγύς Ανατολής ήταν τόσο συνδεδεμένοι μεταξύ τους εκείνη την περίοδο που η πτώση του ενός επηρέασε και τους άλλους, με αποτέλεσμα να καταρρεύσουν όλοι σταδιακά, όπως μια αλυσίδα ντόμινο…

  70. Μαρία said

    69
    Εξού και cuprum. Και το κυπρί του γκεσεμιού.

    Άντε, για να μη παραπονιέσαι.

  71. Γιάννης Ιατρού said

  72. Γιάννης Ιατρού said

    κι επειδή (ενίοτε) λεξιλογούμε 🙂
    γκεσέμι (ουδέτερο ουσιαστικό, τουρκικής προέλευσης):
    «μεγαλόσωμος τράγος ή κριάρι που οδηγεί το κοπάδι τα πρόβατα ή τα γίδια,
    (μεταφορικά) ο μπροστάρης, ο πρωτοπόρος, ο ηγέτης».

  73. ΕΦΗ - ΕΦΗ said

    Το δαχτυλίδι που το καταπίνει το ψάρι και το ξαναβρίσκουν όταν τρώνε τον ψαρεμένο δαχτυλιδοφάγο, είναι στερεοτυπικό στα λαϊκά παραμύθια. π.χ. Ο Σταχτοπούτης

  74. ΕΦΗ - ΕΦΗ said

    73.Εδώ ο Σταχτοπούτης
    Συμπεριλαμβάνεται λέει στη συλλογή του Γ. Μέγα, εκδ. Εστία και στη συλλογή του Γ. Ιωάννου, εκδ. Ερμής.

    http://fidodendro.blogspot.gr/2017/02/blog-post_64.html

  75. voulagx said

    #72: Πες Οικονομεας ( ο ανθρωπος που δεν ηξερε οτι ειναι γκεσεμι) για να καταλαβουμε. 🙂

  76. Γιάννης Ιατρού said

    75: Σωστός, έπρεπε να υπενθυμίσω, ιδίως στους νεώτερους συνεντευξόμενους συνδρομητάς το το σχετικό άρθρο του 2012 του ΝικοΚύρη εδώ στο μπλογκ 🙂

  77. Γιάννης Ιατρού said

    74: Είδες ρε ΕΦΗ, τι απερισκεψίες κάνουν οι Σκύλοι!

  78. Μαρία said

    75, 76
    Πού δουλεύει τώρα το ανθρωπάκι;
    http://directnews.gr/greece/41252-marturas-se-mhnush-tou-resth-o-giorgos-oikonomeas-me-to-thalassodaneio-ton-400-000-euro.html?ref=directnews.gr

  79. sarant said

    Eυχαριστώ για τα νεότερα!

    68 Εγώ πάντως είχα βγει για 3-4 ώρες.

  80. voulagx said

    #78: Μαρια, αυτος ο Ρεστης ειναι ο «πιασε με αν μπορεις»; καλα θυμαμαι;

  81. (73) Aκόμα και ο συγγραφέας του Ντόναλντ Ντακ, ο Καρλ Μπαρκς, χρησιμοποίησε αυτό το μοτίβο σε μια ιστορία του, που κυκλοφόρησε στα ελληνικά ως Μίκυ Μάους αριθ. 20 (Ο Ντόναλντ Ντακ στο τσίρκο, στο πρωτότυπο Big-Top Bedlam) — αλλά τελείως επουσιωδώς, στο τέλος.

  82. Μαρία said

    80
    Ε ναι, ο γνωστός https://encrypted-tbn0.gstatic.com/images?q=tbn:ANd9GcQbeAbZ0B_Y10pevcEcnyHER_4FABmtd-e8ks6ZnEFfxM-S8VHO2Q

  83. ΕΦΗ - ΕΦΗ said

    77. 🙂
    Στο μεταξύ δακτυλιογλύφης (χρυσοχόος) ήταν ο πατέρας του Πυθαγόρα κι επίσης από τις πωλήσεις των κοσμημάτων του λένε οι βιογράφοι του ότι έβγαζε τα προς το ζην κατά τα πολύχρονα ταξίδια του (ο Π.)

  84. ΕΦΗ - ΕΦΗ said

    Λαϊκά παραμύθια των Επτανήσων-Ο αναδεχτός και η πεντάμορφη- (Λευκάδα) σελ.50 ,ένα ψαράκι του αφρού καταπίνει το δαχτυλίδι.
    (έχει κι ένα γλωσσάρι στο τέλος το βιβλίο)
    http://www.520greeks.com/eshop/wp-content/uploads/paramythia-ionio.p
    df

  85. Γς said

    83:

    >Στο μεταξύ δακτυλιογλύφης (χρυσοχόος) ήταν ο πατέρας του Πυθαγόρα

    και πως του ξέφυγε, το του Αρχιμήδους «Εύρηκα» ;

  86. Γς said

    73:

    >Το δαχτυλίδι που το καταπίνει το ψάρι

    Κι ούτε μια ιστορία με δαχτυλίδι που καταπίνει ψάρι …

  87. Γς said

    Αυτό το Σάββατο.

    Περί Παιδείας.

    Και ρωτάει ο άλλος

    -Ποιας παιδείας; Μήπως είναι για παιδία;

    -Τι παιδία μωρέ;

    -Παιδιά ρε! Τεκνά!

  88. Corto said

    «Την εποχή του Πολυκράτη έζησαν και δημιούργησαν σπουδαίοι διανοητές …, ο αστρονόμος Αρίσταρχος, … ο θαλασσοπόρος και εξερευνητής Κωλαίος και άλλοι.»

    Να διευκρινίσουμε βέβαια ότι ο Κωλαίος έζησε τον 7ο π.Χ. αιώνα, περίπου 100 χρόνια πριν τον Πολυκράτη, ενώ ο Αρίσταρχος (310 π.Χ – 230 π.Χ.) σχεδόν τρεις αιώνες μετά τον Πολυκράτη, γεγονός που ενδεχομένως δείχνει την αντοχή της μεγάλης μαθηματικής και επιστημονικής παράδοσης της Σάμου.

  89. nirevess said

    «Ο Άμασις, φαραώ της 18ης Δυναστείας».

    Της 18ης Δυναστείας ήταν ο Άμασις Α’, ετούτος δω είναι ο Άμασις Β’ της 26ης Δυναστείας, όπως σωστά γράφει στην ιστορία της Ροδώπιδας.

  90. sarant said

    Σωστά!

  91. 25, … [Ο Ευπαλίνος] ίδρυσε και δύο ομώνυμες εταιρείες …

    …δύο ομώνυμες ανώνυμες εταιρείες!

  92. Ριβαλντίνιο said

    Να συμπληρώσω κάτι στο σχόλιο 24 για την Σπάρτη ως θαλασσοκράτειρα απ’τον Γεώργιο Σύγκελλο ( 9ος αι. μ.Χ. ) :

    Λυδοί οι καί Μαίονες εθαλασσοκράτησαν έτη ρβ΄( = 92 ) ( όταν βασίλευαν ο Πρίαμος, ο Μενέλαος κ.α. ).

    Πελασγοί β΄εθαλασσοκράτησαν έτη πε΄ ( = 85 ) ( όταν γινόταν ο α΄ελληνικός αποικισμός ).

    Τρίτοι εθαλασσοκράτησαν Θράκες έτη οθ΄ ( = 79 )… Θράκες εθαλασσοκράτουν. (όταν φτιαχνόταν η Καρχηδόνα).

    Τέταρτοι εθαλασσοκράτησαν Ρόδιοι, κατά δέ τινάς πέμπτοι, έτη κγ΄ ( 23 ) (όταν ζούσε ο Όμηρος ).

    Φρύγες πέμπτοι εθλασσοκράτησαν έτη κε΄( 25 ).

    Λακεδαιμόνιοι ιδ΄εθαλασσοκράτησαν έτη ιβ΄.

    ιβ΄Φωκαείς εθαλασσοκράτησαν έτη μδ΄

    Νάξιοι εθαλασσοκράτησαν ιε΄, έτη ι΄, καί μετ’αυτούς Ερετριείς ιστ΄, έτη ζ΄.

    Εθαλασσοκράτησαν Αιγινήται έτη ι΄ .

Σχολιάστε

Εισάγετε τα παρακάτω στοιχεία ή επιλέξτε ένα εικονίδιο για να συνδεθείτε:

Λογότυπο WordPress.com

Σχολιάζετε χρησιμοποιώντας τον λογαριασμό WordPress.com. Αποσύνδεση /  Αλλαγή )

Φωτογραφία Twitter

Σχολιάζετε χρησιμοποιώντας τον λογαριασμό Twitter. Αποσύνδεση /  Αλλαγή )

Φωτογραφία Facebook

Σχολιάζετε χρησιμοποιώντας τον λογαριασμό Facebook. Αποσύνδεση /  Αλλαγή )

Σύνδεση με %s

 
Αρέσει σε %d bloggers: