Μεζεδάκια χωρίς όνομα

Μεζεδάκια χωρίς όνομα, όπως λέμε Παραμύθι χωρίς όνομα, μια και στην επικαιρότητα κυριαρχεί η γειτονική χώρα χωρίς όνομα.

Θα μπορούσα να βάλω και τίτλο σχετικόν με το συλλαλητήριο της Θεσσαλονίκης, αλλά θα το αφήσω για την επόμενη βδομάδα. Πάντως, πέρα από τις γραφικότητες με τους ιππείς και τους άλλους με τις περικεφαλαίες, που σχολιάστηκαν αρκετά, λιγότεροι πρόσεξαν τις αφίσες εναντίον του Μπουτάρη που τον καλούσαν «να πάρει την εβραΐλα» ή τα πανό «Against Jews».

Αλλά σήμερα είναι Σάββατο, οπότε δεν σχολιάζουμε επί της ουσίας αλλά μόνο τα φαιδρά και τα ανάποδα -είχαμε και τέτοια στην ειδησεογραφία τη σχετική με το συλλαλητήριο της Θεσσαλονίκης.

* Για παράδειγμα, ο Γιώργος Παπαδάκης στον Αντένα, θέλοντας να δείξει ότι οι συγκεντρωμένοι ήταν περισσότεροι από τις 90.000 που ανακοίνωσε η Αστυνομία, έκανε τον εξής εμβριθή υπολογισμό:

Αφού η ίδια η Αστυνομία ανακοίνωσε πως πέρασαν τα διόδια 285 πούλμαν, αν πούμε ότι το καθένα είχε 40 επιβάτες, 285 επί 40 μας κάνει 110.000, άρα ήταν 110.000 μόνο από τα πούλμαν, πώς είναι δυνατόν να ήταν μόνο 90.000 οι συγκεντρωμένοι;

Το βίντεο υπάρχει εδώ. Το κακό ειναι ότι 285 x 40 κάνει 11.400, έπεσε μια τάξη μεγέθους έξω ο γίγαντας!

* Στη συζήτηση για το όνομα πήρε θέση και ο τέως βασιλιάς Κωνσταντίνος, ο οποίος δήλωσε, μεταξύ άλλων:

Η ελληνικότητα της Μακεδονίας δεν διακυβεύεται από την επιλογή ενός ονόματος. Το δικαίωμά μας όμως να τιμούμε, όσα σημαίνει ο συμβολισμός του ονόματος αυτού και την θύμηση όσων είναι χαραγμένων στην ελληνική ψυχή, δεν μπορεί να διαπραγματευτεί μόνο βάσει γεωγραφικών προσδιορισμών και άλλων περιγραφών.

Αν έχουν σωστά μεταφερθεί, προσέχω μια έλξη που μου φαίνεται παράξενη («τη θύμηση όσων είναι χαραγμένων», ενώ οι περισσότεροι, αν όχι όλοι, θα λέγαμε «τη θύμηση όσων είναι χαραγμένα») και βέβαια το «δεν μπορεί να διαπραγματευτεί», το μόνιμο πρόβλημα με το συγκεκριμένο ρήμα, που είναι αποθετικό.

Κι αν στο χρηματιστήριο έχει σχεδόν παγιωθεί η φράση «από τις μετοχές που διαπραγματεύτηκαν σήμερα…» θα μείνει εξαίρεση, όπως εξαίρεση είναι και οι «εκμεταλλευτές και εκμεταλλευόμενοι» (εννοώντας αντικείμενα της εκμετάλλευσης). Εφόσον η πολιτική ηγεσία διαπραγματεύεται, δεν μπορουμε να λέμε ότι «*το όνομα δεν διαπραγματεύεται». Θα πούμε «δεν το διαπραγματευόμαστε», «δεν μπαίνει σε διαπραγμάτευση», «δεν παζαρεύεται».

Εγώ επίσης δεν θα έγραφα το «δεν διακυβεύεται» στην πρώτη πρόταση, θα διάλεγα κάτι άλλο.

* Σχετική με το ίδιο θέμα και η γελοιογραφία του Ανδρέα Πετρουλάκη, που δημοσιεύτηκε την αρχή της εβδομάδας στην Καθημερινή.

Ως τώρα ήταν πολύ σπάνιο να δημοσιευτεί στην Καθημερινή γελοιογραφία που να σατιρίζει την αξιωματική αντιπολίτευση, αλλά τώρα με το Μακεδονικό έχουμε δει κάμποσες.

Ωστόσο, δεν διάλεξα (μόνο) γι’ αυτό τη γελοιογραφία, αλλά επειδή όταν την είδα δεν μπορούσα να καταλάβω ποιοι γελοιογραφούνται, πλην του Μητσοτάκη βεβαίως.

Το συζητήσαμε και στο Φέισμπουκ και στην αρχή λέγαμε μήπως οι εικονιζόμενοι είναι (από αριστερά) Βορίδης, Άδωνης, Κούλης και Σαμαράς, αλλά αυτό θα σημαινε ότι ο Πετρουλάκης έχει ξεχάσει να σκιτσάρει. Τελικά καταλήξαμε ότι ο καθιστός δίπλα στον Κούλη είναι ο δημοσιογράφος Κωνστ. Ζούλας (που ανήκει στο γραφείο τύπου της ΝΔ), επομένως ο Πετρουλάκης επέλεξε να γελοιογραφήσει όχι πολιτικά στελέχη αλλά το επικοινωνιακό επιτελείο του κόμματος -οπότε ο όρθιος ίσως είναι ο Τ. Θεοδωρικάκος. Σπάνια συμβαίνει κάτι τέτοιο και γι’ αυτό το πρόσεξα.

* Ο Τάκης Θεοδωρόπουλος έγραψε κι αυτός επιφυλλίδα για το όνομα και μεταξύ άλλων φαντάζεται μια Ελλάδα που θα έδινε μεγάλη σημασία στη γλώσσα της και θα αντάμειβε όσους δημοσιολογούντες τη χειρίζονταν καλά:

Φαντασθείτε μια Ελλάδα που είχε αντιληφθεί ότι η αρχαιότητα δεν ενδιαφέρει μόνον τις κρουαζιέρες αλλά ενδιαφέρει επίλεκτους από όλον τον κόσμο. Ως εκ τούτου, είχε φροντίσει να φτιάξει πανεπιστήμια που θα τους επέτρεπε να σπουδάζουν εδώ τα ελληνικά τους.

Νομίζω ότι σε μια τέτοια Ελλάδα ο κύριος Τάκης, με φράσεις όπως η παραπάνω (και εννοώ το εντελώς τσαπατσούλικο «πανεπιστήμια που θα τους επέτρεπε να σπουδάζουν»)  δεν θα είχε καμιά ελπίδα ανταμοιβής.

* Συλλαλητήριο όμως θα γίνει και στην Αθήνα την άλλη Κυριακή. Διαβάζω στην ανακοίνωση της οργανωτικής επιτροπής ότι:

Επιπρόσθετα μοιράστηκαν αρμοδιότητες στους φορείς ώστε να εξασφαλιστεί οργανωτικά, με απόλυτη επιτυχία η διεξαγωγή του συλλαλητηρίου που ήδη είναι στο επίκεντρο της διεθνούς κοινότητας και από το οποίο εξαρτάτε η εξέλιξη του μείζονος εθνικού ζητήματος.

και ότι:

Η εδαφική ακεραιότητα της χώρας απειλείτε από την παραχώρηση του ονόματος της Μακεδονίας

Αμ δεν απειλείται η εδαφική ακεραιότητα της χώρας. Η ορθογραφική ακεραιότητα μόνο.

(Βλέπετε, τα λάθη όπως το «απειλείτε» δεν τα πιάνει ο Σπελ Τσέκερ διότι υπάρχουν τέτοιοι λεκτικοί τύποι. Όσο για το επίκεντρο της διεθνους κοινότητας, προφανώς κάτι άλλο ήθελαν να πουν, μάλλον «του διεθνούς ενδιαφέροντος»).

* Περνώντας σε άλλα θέματα, πρόσεξα, ύστερα από υπόδειξη φίλου, τον εξής τίτλο άρθρου της Καθημερινής: Πεζή λόγω χιονόπτωσης έφτασε στο Νταβός ο Αλέξης Τσίπρας.

Πεζός έφτασε βέβαια ο Τσίπρας στον χώρο του συνεδρίου, επειδή έπεσαν σε μποτιλιάρισμα. Διαβάζοντας κανείς τον τίτλο τι έρχεται στο μυαλό; Το αρχαίο επίρρημα ή το θηλυκό του επιθέτου; Προς στιγμή το θηλυκό, και χαμογελάμε, όπως χαμογέλασε ο φίλος που μου έστειλε το λινκ.

Οι πολυτονιστές θα πανηγυρίσουν, διότι με το πολυτονικό οι δυο λέξεις δεν συμπίπτανε στη γραφή τους, αφού το αρχαίο επιρρημα έπαιρνε περισπωμένη, ενώ το επίθετο οξεία. Εγώ πάντως το επίρρημα δεν το χρησιμοποιώ και πολύ, και όχι (μόνο) για να μη μπερδευτεί με το επίθετο αλλά επειδή δεν βρίσκω την ανάγκη. Άλλοι όμως δεν μπορούν να αντισταθούν στην έλξη της τρισχιλιετούς.

* Πάντως στο ίδιο άρθρο πρόσεξα κάμποσα περιττά εισαγωγικά.

«Θύμα» του μεγάλου μποτιλιαρίσματος που έχει δημιουργηθεί γύρω από το Νταβός και εντός τειχών της πόλης εξαιτίας της έντονης χιονόπτωσης και του μεγάλου αριθμού συμμετεχόντων αυτές τις μέρες που διεξάγεται το Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ, έπεσε ο Αλέξης Τσίπρας και η κυβερνητική αποστολή.

Σύμφωνα με πληροφορίες, κατά την προσέλευσή του στην ελβετική πόλη νωρίς το απόγευμα, η κυβερνητική αποστολή «έπεσε» πάνω σε μια ακίνητη «ουρά» μερικών χιλιομέτρων που σχημάτιζαν τα οχήματα που προσέρχονταν στο Νταβός…

Εγώ δεν θα έβαζα εισαγωγικά σε καμιά από τις τρεις περιπτώσεις. Εσείς; Ειδικά αν αρχίσουμε να βάζουμε εισαγωγικά σε προτάσεις όπως το «έπεσε θύμα» (το οποίο επαναλαμβάνεται και πιο κάτω σε μια λεζαντα), που ουσιαστικά είναι πια απόλυτη κυριολεξία, θα πρέπει να γεμίζουμε τη σελίδα με εισαγωγικά. Εδώ που τα λέμε, απορώ γιατί δεν έβαλε εισαγωγικά και στο «τειχών» διοτι, απ’ όσο ξέρω, το Νταβός δεν έχει τείχη οπότε η έκφραση είναι μεταφορική.

* Μια καθηγήτρια γυμνασιου στις ΗΠΑ κατηγορήθηκε για σχέσεις με 14χρονο μαθητή της. Στο σχετικό ρεπορτάζ διαβάζουμε ότι η καθηγήτρια:

Το Σάββατο, ενοποιών του εισαγγελέα, ο οποίος της άσκησε την κατηγορίες της σεξουαλικής επίθεσης σε δεύτερο βαθμό, αρνήθηκε τις κατηγορίες.

Αυτό το «ενοποιών του εισαγγελέα» αντί για το «ενώπιον» υπάρχει σε κάμποσους ιστοτόπους, αφού το αρθρο αναπαράγεται κοπυπαστηδόν, αλλά το βρίσκω και σε παλιοτερες, άσχετες, δημοσιεύσεις. Να είναι το λάθος του κορέκτορα; Δεν αποκλείεται.

* Αυτό είναι παλιό, αλλά όσοι μαζεύουν τα βάσανά μας με τα λόγια τριγενή και δικατάληκτα επίθετα σε -ής, -ές, ας καταγράψουν και τα «Πρακτικά του 1ου Διεθνές εθνομουσικολογικού συνεδρίου».

* Διάβασα στη Λεξιλογία ένα γουστόζικο μεταφραστικό μαργαριτάρι και το δανείζομαι εδώ επειδή αυτη τη βδομάδα δεν έχουμε άλλο μεταφραστικό.

Απολύθηκε, γράφουν τα Νέα, ο προπονητής των Μιλγουόκι Μπακς, της ομάδας όπου παίζει ο Γιάννης Αντετοκούνμπο, και ο Έλληνας παίκτης του τηλεφώνησε και του είπε:

«Κόουτς, αυτό που πάνε να κάνουν δεν είναι σωστό, θα σε αφήσουν να φύγεις».

Όπως εύστοχα σχολιάζει ο Νίκος Λίγγρης: Απ’ όσο ξέρω, δεν έχουμε βάλει ακόμα αυτόν τον ευφημισμό στη γλώσσα μας. Εξακολουθούμε να λέμε «Θα σε διώξουν».

Και πράγματι, μιλώντας αγγλικά, ο Αντετοκούνμπο είπε They’re gonna let you go.

* Κι ένα άλλο, που το διάβασα στη γλωσσική ομάδα «Υπογλώσσια» του Φέισμπουκ (αναζητήστε την, αν εχετε Φέισμπουκ, γράφω κι εγώ πότε πότε).

Σε ανακοίνωσή της, μια υπηρεσία της Περιφερειακής Ενότητας Καρδίτσας (υποθέτω ότι είναι αυτό που παλιά λέγαμε ‘Νομός Καρδίτσας’) αναφέρει ότι:

Η περίοδος συλλογής δειγμάτων θανατωθέντων αλεπούδων από κυνηγούς, στα πλαίσια του προγράμματος αξιολόγησης των εμβολιασμών των κόκκινων αλεπούδων κατά της Λύσσας, παρατείνεται μέχρι 28 Φεβρουαρίου 2018...

αλλά πιο κάτω:

Οι κυνηγοί θα μπορούν μετά από αίτησή τους να λαμβάνουν ως αμοιβή 50 ευρώ για κάθε θανατωθείσα αλεπού που προσκομίζουν.

Μόνο στη γενική του πληθυντικού υπάρχει το πρόβλημα.

* Κι ένα γουστόζικο ορθογραφικό λαθάκι, σε ενδιαφέρουσα είδηση για μια αγελάδα που έφυγε από το αγρόκτημα και πήγε να ζήσει με μιαν αγέλη βίσωνες στο δάσος.

Οι επιστήμονες που τη μελέτησαν λένε ότι ζει «απόλυτα εγκληματισμένη με το κοπάδι» αν και δεν ξέρουμε αν εγκλημάτησε κανείς για τα ωραία της μάτια.

Προσέχω όμως ότι όλα αυτά γίνονται «Στην Πολωνία, στο πρωτόγονο δάσος Bialowieza». Δεν λέμε «πρωτόγονο δάσος», λέμε «αρχέγονο δάσος». Αν και για το συγκεκριμένο, σε λίγο θα λέμε «το πρώην αρχέγονο δάσος» διότι η πολωνική κυβέρνηση έχει δώσει αθρόες άδειες υλοτόμησης.

* Κλείνω με μια απορία, από εκείνον τον φίλο μου που συλλέγει υλικό σχετικά με τον Ζαχαριά. Μου έστειλε το εξής απόσπασμα, χωρίς να μου διευκρινίζει από ποιο τραγούδι είναι παρμένο:

Έχει τσεκούρια στ’ άλογα, σούβλες αρμαθιασμένες,
για να τσακίζει γόνατα, για να τσακίζει χέρια.
Πιάνει κι δένει αγηλαρούς, δένει τσιοπαναραίους.
Πιάνει και δένει γέροντες, δένει κοτσιαμπασήδες. 

Η απορία του (και δική μου) είναι φυσικά η λέξη «αγηλαρούς». Τι να’ναι οι αγηλαροί; Η λέξη δεν γκουγκλίζεται, δεν υπάρχει σε λεξικό, μπορεί βέβαια να υπάρχει τυπογραφικό λάθος ή λάθος στη μεταγραφή -πάντως δεν πάει το μυαλό μου πουθενά. Εσείς έχετε καμιάν ιδέα;

* Ή μάλλον, για να κλείσουμε εύθυμα (ας πούμε), δείτε αυτό που κυκλοφορεί στα κοινωνικά μέσα -που πρέπει να είναι παλιότερο αλλά μάλλον είναι αυθεντικό. Ποιοι μας πίνουν το αίμα;

* Και προσθέτω επί του πιεστηρίου μια ιστορία γραφειοκρατικής τρέλας.

Ως το 2013, άμα είχες γεννηθεί στη Θεσσαλονίκη και έβγαζες ταυτότητα, σου έγραφαν τόπο γεννήσεως «Θεσ/νίκη Θεσ/νίκης».

Μετά, άλλαξαν και γράφουν «Θεσσαλονίκη Θεσσαλονίκης».

Οπότε, αν πάει κάποιος σήμερα να ανανεώσει το διαβατήριό του, και έχει ταυτότητα που έχει εκδοθεί με το παλιό σύστημα, του λένε οτι πρέπει πρώτα να βγάλει καινούργια ταυτότητα, διοτι η παλιά έχει λάθος τον τόπο γεννήσεως!

 

Advertisement