Οι λέξεις έχουν τη δική τους ιστορία

Το ιστολόγιο του Νίκου Σαραντάκου, για τη γλώσσα, τη λογοτεχνία και… όλα τα άλλα

Οι 200 της Καισαριανής (μια μελέτη του Spiridione)

Posted by sarant στο 30 Απριλίου, 2018


Αύριο δεν είναι μόνο η εργατική Πρωτομαγιά ούτε μόνο η μέρα που πιάνουμε τον Μάη. Είναι και μια θλιβερή και ηρωική επέτειος -τα 74 χρόνια από την εκτέλεση των 200 κομμουνιστών στην Καισαριανή την Πρωτομαγιά του 1944.

Ο τουφεκισμός των 200 στην Καισαριανή έγινε σε αντίποινα για τον σκοτωμό ενός Γερμανού στρατηγού στους Μολάους από αντάρτες. Οι 200 της Καισαριανής δεν ήταν τα μόνα θύματα: οι ταγματασφαλίτες συνεργάτες των Γερμανών «εφόνευσαν αυτοβούλως» άλλους 100 κομμουνιστές κρατούμενους, ένα έγκλημα που μάλλον δεν διερευνήθηκε ποτέ αφού μετά την απελευθερωση οι συνεργάτες των Ναζί συμμετειχαν στη διακυβέρνηση της χώρας.

Η εκτέλεση της Καισαριανής ήρθε πρόσφατα σε περίοπτη θέση στην επικαιρότητα χάρη στην ταινία «Το τελευταίο σημείωμα» του Παντελή Βούλγαρη, στην οποία βέβαια πρωταγωνιστει η ηρωική μορφή του Ναπολέοντα Σουκατζίδη. Eίχαμε γράψει άρθρο για αυτή την πολύ σημαντική ταινία, και ειχαν επισημανθεί κάποιες μικρες ανακολουθίες στον καταλογο των 200 εκτελεσμένων, και πράγματι, οσο κι αν φαίνεται περίεργο -τελικά δεν νομίζω ότι ειναι περίεργο- η αλήθεια ειναι πως δεν υπάρχει απόλυτη βεβαιότητα για τα 200 ονόματα.

Ο φίλος μας ο Spiridione, που έχει προσφερει στο ιστολόγιο και άλλα άρθρα εξαιρετικής ποιότητας και τεκμηρίωσης, ενέκυψε στο ζήτημα, αντιπαρέβαλε τις πηγες και πρόσθεσε αρκετά βιογραφικά στοιχεία. Κάνω την αυτοκριτική μου που δεν μπόρεσα να συμβάλω κι εγώ στην προσθήκη στοιχείων.

Δεν θα πω περισσοτερα διότι η μελέτη του Spiridione εξ ορισμού είναι εκτενής -του δίνω τον λόγο, πρώτα ομως θέλω να σας παροτρύνω, όχι σήμερα αλλα σε βάθος χρόνου, όποτε βρίσκετε κάποιο στοιχείο για κάποιον από τους 200 του καταλόγου των εκτελεσμένων, να το προσθέτετε με σχόλιό σας, έτσι ώστε να σκιαγραφηθει η ζωή και των 200 ηρώων.

Οι 200 της Καισαριανής

Στον παρακάτω κατάλογο παρατίθενται τα ονόματα των 200 εκτελεσμένων στο Σκοπευτήριο της Καισαριανής την Πρωτομαγιά του 1944, όπως ακριβώς είναι χαραγμένα στο μνημείο, στο Θυσιαστήριο της Λευτεριάς, που ανεγέρθηκε το 2005. Ο κατάλογος είναι ίδιος, με ελάχιστες διαφοροποιήσεις, με αυτόν που υπάρχει στο βιβλίο του Γιάννη Κουβά Σκοπευτήριο Καισαριανής, η ματωμένη καρδιά της Ελλάδας (2003). Ο Γ. Κουβάς, που ήταν και ένας απ’ τους υπεύθυνους στον Δήμο Καισαριανής για τη σύνταξη του καταλόγου, γράφει ότι μετά από μεγάλες προσπάθειες κατέληξε σε αυτά τα 200 ονόματα.

Πράγματι, ενώ θεωρείται βέβαιο ότι απ’ το στρατόπεδο Χαϊδαρίου εκείνη τη μέρα πήραν για εκτέλεση 200 κρατούμενους, δεν έχει εξακριβωθεί (φοβάμαι και μέχρι σήμερα) η ταυτότητα όλων των εκτελεσμένων. Η Μέλπω Αξιώτη, σ’ ένα μικρό βιβλιαράκι που εξέδωσε το 1945 με τίτλο Πρωτομαγιές, αναφέρει 122 ονόματα. Δεν μπόρεσε, γράφει, να βρει άλλα, γιατί οι Γερμανοί φεύγοντας έκαψαν τα αρχεία του στρατοπέδου. Η Ιωάννα Τσάτσου, στο βιβλίο της Εκτελεσθέντες επί Κατοχής, που εξέδωσε το 1947 με στοιχεία που πήρε από τα αρχεία της Αρχιεπισκοπής Αθηνών, αναφέρει τα ονόματα 93 από τους 200. Σε καταστάσεις αστυνομικών τμημάτων υπάρχουν περίπου 100 ονόματα.

Έκτοτε, ονόματα εκτελεσμένων έχουν δημοσιευτεί σε διάφορα βιβλία και εφημερίδες. Επίσημα τα έδωσε στη δημοσιότητα τον Μάη του 1964 η Πανελλήνια Ένωση Θυμάτων Γερμανικής Κατοχής «Ο Φοίνιξ». Ο Αντ. Φλούντζης, γιατρός στο στρατόπεδο Χαϊδαρίου, συνέταξε έναν διορθωμένο κατάλογο στο βιβλίο του Χαΐδάρι – κάστρο και βωμός της Εθνικής Αντίστασης (β’ έκδοση, 1986). Κατάλογο έχει δημοσιεύσει και η Κ.Ε. του ΚΚΕ στη γνωστή σειρά Έπεσαν για τη Ζωή (τόμος 4α, 2001), χωρίς όμως να έχει γίνει ολοκληρωμένη έρευνα, όπως ομολογείται.

Παρατίθενται και μερικά βιογραφικά στοιχεία, με κάθε επιφύλαξη, για όσους από τους εκτελεσμένους βρέθηκαν, καθώς και σημειώσεις αν ήταν Ακροναυπλιώτες [Ακρον.] ή Αναφιώτες [Αναφ.], δηλαδή πολιτικοί κρατούμενοι ή εξόριστοι ήδη επί δικτατορίας Μεταξά, εμβληματικοί αριστεροί αγωνιστές που πέρασαν χρόνια μαζί σε φυλακές και εξορίες. Τα στοιχεία προέρχονται κυρίως από τα προαναφερόμενα βιβλία, και από συμπληρωματική έρευνα σε κάποιες άλλες πηγές (Ριζοσπάστης, βιβλία, διαδίκτυο). Ειδικά για τους Ακροναυπλιώτες σημειώνεται το βιβλίο του Αντ. Φλούντζη Ακροναυπλία και Ακροναυπλιώτες που είναι μάλλον η πιο έγκυρη πηγή για το θέμα αυτό, καθώς και του ίδιου Στρατόπεδα Λάρισας – Τρικάλων 1941-1944 όπου περιλαμβάνονται και κατάλογοι κρατούμενων.

Η Ακροναυπλία ξεκίνησε να χρησιμοποιείται ως στρατόπεδο συγκέντρωσης κομμουνιστών τον Φλεβάρη του 1937. Τον Οκτώβρη του 1939 έγινε μεταγωγή 200 Ακροναυπλιωτών στην Πύλο, απ’ όπου και μεταφέρθηκαν πίσω στην Ακροναυπλία τον Απρίλη του 1941, λίγο πριν την κατάληψη του Ναυπλίου από τους Γερμανούς. Με την έναρξη του ελληνοϊταλικού πολέμου οι έγκλειστοι στέλνουν δύο υπομνήματα προς την κυβέρνηση να σταλούν στο μέτωπο, αλλά απορρίπτονται∙ στις 28 Απριλίου 1941 η φρουρά παραδίδεται στους Γερμανούς, και το στρατόπεδο συνεχίζει να λειτουργεί υπό ελληνική διοίκηση. Από τον Σεπτέμβρη του 1942 αρχίζει η διάλυση του στρατοπέδου, που ολοκληρώνεται τον Φλεβάρη του 1943. Οι Ακροναυπλιώτες παραδίδονται και τυπικά στους κατακτητές, και διασκορπίζονται σε διάφορα στρατόπεδα και σανατόρια∙ οι περισσότεροι οδηγούνται, στις αρχές του 1943, στο ιταλικό στρατόπεδο συγκέντρωσης στη Λάρισα. Στις 6 Ιούνη του 1943 οι Ιταλοί εκτέλεσαν στο Κούρνοβο, ως αντίποινα για την ανατίναξη τρένου από αντάρτες, 106 κρατούμενους της Λάρισας, απ’ τους οποίους πάνω από μισοί ήταν Ακροναυπλιώτες. Στις 29 Αυγούστου 1943 οι Ακροναυπλιώτες της Λάρισας, μαζί με άλλους κρατούμενους, μεταφέρονται στο στρατόπεδο Χαϊδαρίου.

Η Ανάφη χρησιμοποιούνταν ως τόπος εξορίας πολιτικών κρατούμενων ήδη από τη δεκαετία του 1920. Μαζικά εκτοπίζονται εκεί κομμουνιστές αμέσως μετά την επιβολή της δικτατορίας του Μεταξά. Μετά την ίδρυση της Ακροναυπλίας, αρκετοί Αναφιώτες μεταφέρονται εκεί. Τον Μάη του 1941 οι εξόριστοι παραδίδονται στους Ιταλούς που έφτασαν στο νησί. Τον Ιούνη του 1943 οι Ιταλοί συγκεντρώνουν στην Τζια τους εξόριστους που είχαν απομείνει στα νησιά του Αιγαίου (οι περισσότεροι απ’ την Ανάφη). Μετά την ιταλική συνθηκολόγηση, τον Σεπτέμβρη του 1943, μένουν ελεύθεροι, αλλά στη συνέχεια πέφτουν στα χέρια των Γερμανών και μεταφέρονται στις φυλακές Αβέρωφ και από εκεί στο Χαϊδάρι.

Σύμφωνα με τα διαθέσιμα στοιχεία, από τους 200 αυτούς εκτελεσμένους εξακριβωμένοι Ακροναυπλιώτες και Αναφιώτες (Μεταξοκρατούμενοι) ήταν 147. Ένας υπήρξε βουλευτής προπολεμικά (Στ. Σκλάβαινας) και άλλοι 18 ήταν υποψήφιοι βουλευτές. Αρχειομαρξιστές ή τεταρτοδιεθνιστές/τροτσκιστές ήταν 8 ή 9.

Πολύ λιγότερες πληροφορίες υπάρχουν για τους υπόλοιπους, «νέους» κρατούμενους που εκτελέστηκαν. Κάποιοι απ’ αυτούς προκύπτει ότι ήταν Εαμίτες ή Επονίτες, ενώ ιδιαίτερη περίπτωση αποτελούν οι Πεντελιώτες εκτελεσμένοι: Στο βιβλίο του Ιάσονα Χανδρινού Το τιμωρό χέρι του λαού αναφέρεται ότι «στις 13-4-1944 πέντε στελέχη της ΕΠΟΝ στην Παλιά Πεντέλη (9ος τομέας) παραδόθηκαν στους Γερμανούς κατόπιν υπόδειξης κατοίκων και οργάνων της Ασφάλειας και εκτελέστηκαν στην Καισαριανή την Πρωτομαγιά μαζί με τους 200. Όταν μαθεύτηκε η τύχη τους, αποφασίστηκε σε κοινή σύσκεψη της 9ης Αχτίδας της ΕΠΟΝ και ενός υπεύθυνου καθοδηγητή της ΟΠΛΑ από άλλη συνοικία, η εκτέλεση επτά ατόμων της συνοικίας σε αντίποινα. Τα μέλη της ομάδας που ανέλαβε τη «δουλειά» προσφέρθηκαν εθελοντικά, ήταν μέλη της ΕΠΟΝ που αναζητούσαν εκδίκηση για το θάνατο των συντρόφων τους».

 

1) Αγραφιώτης Αγησίλαος

Του Κώστα. Κάτοικος Κηφισιάς. Υπάλληλος του Υπουργείου Στρατιωτικών. [Ακρον.]

2) Αϊβατζίδης Γεώργιος

Tου Αλεξάνδρου. Μάγειρας. Από τα Σέρβια Κοζάνης. [Ακρον.]

3) Αλατζάς Νικόλαος

Tου Γεωργίου. Αγρότης. Γεννημένος το 1913. Από το Σουφλί. [Ακρον.]

4) Αλεξανδράτος Ανδρέας

5) Αλεξόπουλος Δημήτρης

Εργάτης. Από τη Λάρισα. Στέλεχος της ΚΟ Αθήνας του ΚΚΕ. Κουρέας στο στρατόπεδο. [Ακρον.]

6) Αλεξόπουλος Ιωάννης

Εργάτης. Από το Αγρίνιο (παρατσούκλι «Όρνιο»). [Ακρον.]

7) Αλμπάνης Γεώργιος

Αγρότης. Από την Ευκαρπία Σερρών. Στέλεχος του ΚΚΕ. [Αναφ.]

8) Αμπελογιάννης Σπήλιος

Από το Ανεμοχώρι Ηλείας. Εργάτης. 22 χρονών. Κάτοικος Κολωνού. Στέλεχος του ΚΚΕ. Πιάστηκε τον Νοέμβρη του 1943 απ’ τους Γερμανούς φορτωμένος παράνομο τύπο, φυλακίστηκε στου Χατζηκώστα και έπειτα στο Χαϊδάρι.

Πριν την εκτέλεση έγραψε πάνω σε ένα ρούχο του:

«Έτσι πεθαίνουν οι άξιοι Έλληνες. Πεθαίνω περήφανος. Ζήτω η λευτεριά. Διαβάτη Έλληνα το ρούχο τούτο να το πας στην παραπάνω διεύθυνση. Είναι η στερνή επιθυμία ενός ανθρώπου, που ξέρει να πεθαίνει για τη λευτεριά. Ζήτω ο ελληνικός λαός».

9) Αναστασιάδης Ελευθέριος

Δικηγόρος. Από την Κρήτη. Κάτοικος Αθήνας. Ανάπηρος της Αλβανίας με ακρωτηριασμένα τα δύο πόδια του. Στέλεχος του ΚΚΕ.

Σημ.: Στο βιβλίο του ΚΚΕ αναφέρεται ότι στις 3-5-1944 εκτελέστηκε στην Καισαριανή η Ασπασία Ανυσίου επειδή έκρυβε στο σπίτι της τον Ελευθ. Αναστασιάδη. Ο Φλούντζης τον έχει Ακροναυπλιώτη, χωρίς να διευκρινίζει πότε κρατήθηκε εκεί. [Ακρον.]

Πριν τον εκτελέσουν έγραψε πάνω στο ξύλινο πόδι του:

«Ειδοποιήστε τη χήρα μητέρα μου, Κατίνα Αναστασιάδου, οδός Λομβάρδου 2, Αθήναι, ότι πεθαίνω για την Ελλάδα μας».

10) Αναστασιάδης Παναγιώτης

(«Γάσπαρης»). Οικοδόμος. Πρόσφυγας, ποντιακής καταγωγής. Κάτοικος Καλλιθέας. Υποψήφιος βουλευτής Αττικής με το Ενιαίο Μέτωπο Εργατών Αγροτών (ΕΜΕΑ) στις εκλογές του 1935. [Ακρον.]

11)Ανδρεάκης Γεώργιος

12) Ανδρεάκης Πέτρος

13) Ανδρώνης Πέτρος

Τσαγκάρης. Από το Οίτυλο Μάνης. Κάτοικος Αθήνας. Αρχειομαρξιστής, βασικό στέλεχος της ΚΟΜΛΕΑ και αργότερα του ΚΑΚΕ, συνδικαλιστής, υποψήφιος βουλευτής στις εκλογές του 1933 στο Οίτυλο. Κατά τη δικτατορία του Μεταξά διέφυγε στο εξωτερικό. Στην Κατοχή επέστρεψε στην Ελλάδα και συνελήφθη στις 14-4-1944 (βλ. εφημ. ‘Πάλη των Τάξεων’, 6-11-44).

14) Ανουσάς Ιωάννης

Μαθητής της Σεβαστοπούλειου Σχολής. 17 χρόνων. Γεννήθηκε στον Μανταμάδο Λέσβου. Κάτοικος Αθήνας. Στέλεχος του ΚΚΕ και της ΕΠΟΝ.

Σημ: Σε πηγή από τη Λέσβο αναφέρεται μάλλον λανθασμένα ότι ήταν Ακροναυπλιώτης και ότι γεννήθηκε το 1920. Αλλού δίνεται ως έτος γέννησής του το 1926.

15) Αντωνέλης Ιγνάτιος

Ηλεκτρολόγος. Γεννήθηκε στον Μανταμάδο Λέσβου το 1903. Στέλεχος του ΚΚΕ. Το 1936 εξορίζεται στην Ανάφη. [Αναφ.]

16) Αντωνιάδης Αθανάσιος

17) Αποστολίδης Στάθης

Από την Αθήνα. Στέλεχος του ΚΚΕ. [Ακρον. ή Αναφ.]

18) Αποστολίδης Τάσος

Εργάτης. Από την Αθήνα. Στην Ανάφη εικονογραφούσε την εφημερίδα ‘Αντιφασίστας’ που εξέδιδαν οι εξόριστοι. [Αναφ.]

19) Βαγενάς Απόστολος του Γεωργίου

Καπνεργάτης. Από τη Νιγρίτα Σερρών. Στέλεχος του ΚΚΕ, συνδικαλιστής στο Σωματείο Καπνεργατών. Εξόριστος στην Ανάφη και αργότερα στην Ακροναυπλία. [Ακρον.].

Κατά τη μεταφορά του στον τόπο εκτέλεσης άφησε το εξής σημείωμα:

«Δεν σας ξέχασα ποτές. Για σας και τον Ελληνικό λαό έδωσα και τη ζωή μου. Σήμερα 1η Μάη 1944. Σας φιλώ για τελευταία φορά. Α. Βαγενάς».

20) Βαλασόπουλος Βαλάσης

Ή Βλάσσης. Εμποροϋπάλληλος. Από τα Αρφαρά Καλαμάτας. Κάτοικος Αθήνας. Συνελήφθη το 1938 και μεταφέρθηκε στην Ακροναυπλία. Στέλεχος του ΚΚΕ. [Ακρον.]

21) Βάλβης Σπύρος

Στο ηρώο της Παλ. Πεντέλης μνημονεύεται ως αγωνιστής από την Πεντέλη. Το ίδιο και ο επόμενος.

22) Βάλβης Χαράλαμπος

23) Βαλεντάκης Ιωάννης

Του Μανώλη. Από την Κρήτη. Ιδιωτικός υπάλληλος. 38 χρόνων. Στέλεχος του ΚΚΕ, της Εργατικής Βοήθειας Πειραιά και των Συνδικάτων (των Εκτελωνιστών). [Ακρον.]

24) Βαρθολομαίος Αντώνιος

Του Αλκιβιάδη. Εμποροϋπάλληλος. Από την Αθήνα. 44 χρόνων. Αθλητής. Στέλεχος του ΚΚΕ. Εκτελούσε χρέη στρατοπεδάρχη στο στρατόπεδο Χαϊδαρίου.[Ακρον.]

25) Βασάλος Τηλέμαχος

Γεννήθηκε το 1915 στην Τένεδο. Κάτοικος Μυτιλήνης. Στέλεχος της ΟΚΝΕ Λέσβου και του ΚΚΕ. Επί Κονδύλη εξορίζεται στην Ανάφη. Επί Μεταξά συλλαμβάνεται και ξαναστέλνεται στην Ανάφη. [Αναφ.]

26) Βεκίδης Ζαφείρης

Τσαγκάρης. Από τη Θεσσαλονίκη. Στέλεχος του ΚΚΕ, μέλος της διοίκησης του Σωματείου Υποδηματεργατών, γραμματέας του Ενωτικού Εργατικού Κέντρου Θες/νικης. Εξόριστος στην Ανάφη το 1935, συμμετείχε στην απεργία πείνας των εξορίστων για να τους δοθεί αμνηστία. Υποψήφιος βουλευτής Θεσσαλονίκης με το Παλλαϊκό Μέτωπο στις εκλογές του 1936. Είχε ενεργό ρόλο στα γεγονότα του Μάη του ’36. Προϊστάμενος στα μαγειρεία στο στρατόπεδο Χαϊδαρίου. [Ακρον.]

27) Βλαχάκης Χρήστος

Εργάτης. Από την Ήπειρο. [Ακρον.]

28) Βουδούρης Θέμος

Τορναδόρος. Κάτοικος Αμφιάλης Πειραιά. [Ακρον.]

29) Γαντές Μιχαήλ

Ανθυπασπιστής.

30) Γάτσος Αθανάσιος

31) Γεωργακόπουλος Πλούταρχος

Αυτοκινητιστής. Από την Αθήνα. [Ακρον.]

32) Γεωργιάδης Περικλής

Πρόσφυγας, γεννήθηκε το 1910 στη Σαμψούντα Μ. Ασίας. Σε μικρή ηλικία είδε τον πατέρα του να κρεμιέται από τους Τούρκους στην πλατεία της Σαμψούντας. Κάτοικος Ποντολίβαδου Καβάλας. Συλλαμβάνεται το 1936 και εκτοπίζεται σε Ανάφη και Φολέγανδρο, και στη συνέχεια στην Ακροναυπλία.  [Ακρον.]

33) Γηγίνης Ευάγγελος

Από τη Νίκαια Πειραιά.

34) Γιαννακουρέας Δημήτριος

Τσαγκάρης. Από την Αθήνα. Αρχειομαρξιστής στις αρχές της δεκαετίας του 1930. Στη συνέχεια αναφέρεται ότι προσχώρησε στο τροτσκιστικό ρεύμα (αλλού ότι παρέμεινε αρχειομαρξιστής). [Αναφ.]

35) Γιάνναρης Στέφανος

Ή Γιανναράκης. Μνημονεύεται ως αγωνιστής από την Πεντέλη.

36) Γιαννόπουλος Σπύρος

Καπνεργάτης. Στέλεχος του Συνδικάτου Καπνεργατών  Πειραιά. [Ακρον.]

37) Γιόλκας Ευάγγελος

Ή Γιόλπας. Από τη Ραχούλα Καρδίτσας. Αναφέρεται Γούλκας Βαγγ., κρατούμενος στη Λάρισα στις αρχές του 1943.

38) Γκάλκος Γεώργιος

Ή Γκάλγκος, που μάλλον είναι το σωστό. Με καταγωγή από τη Ζίτσα Γιαννίνων, όπως γράφεται σε ιστολόγιο της περιοχής. Μνημονεύεται ως αγωνιστής από την Πεντέλη.

39) Γκινές Κώστας

Σερβιτόρος. Από τη Δράμα (ή Καβάλα ή Ξάνθη). [Ακρον.]

40) Γκότσης Γεώργιος

Έφεδρος υπολοχαγός, τοπογράφος του Υπουργείου Γεωργίας. Από τους Αρμενιούς Μεσσηνίας. Στέλεχος του ΚΚΕ και του ΕΑΜ. Σημ.: Ο Φλούντζης τον έχει Ακροναυπλιώτη, χωρίς να διευκρινίζει πότε κρατήθηκε εκεί. [Ακρον.]

41) Γούτας Γεώργιος

Ή Γούσας. Νεολαίος [Ακρον.].

42) Δαλδογιάννης Σταμάτιος

Γεννημένος το 1892 στη Θράκη, κάτοικος Δράμας (ή Θες/νικης). Σερβιτόρος, ειδ. γραμματέας του σωματείου καφεζυθεστιατορίων. Εξόριστος στον Άϊ Στράτη το 1935. Στις 23-6-1936 συνελήφθη στη Θεσσαλονίκη. [Ακρον.]

43) Δανδινίδης Χριστόφορος

Οικοδόμος – σοβατζής. Από την Πάτρα. [Ακρον.]

44) Δασκαλόπουλος Γεώργιος

(«Σκάνδαλος»). Από τη Χώρα Μεσσηνίας. Επισιτιστής. Κάτοικος Αθήνας. [Ακρον.]

45) Δημητριάδης Δημήτριος

Του Κώστα. Από την Πτολεμαΐδα. Στέλεχος του ΚΚΕ. [Ακρον. ή Αναφ.]

46) Δήμος Κώστας

Του Βασίλη. Εργάτης. Από τα Γιάννινα. [Ακρον.]

47) Δούκας Σπυρίδων

48) Δροσόπουλος Θεόδωρος

49) Ελευθεριάδης Ηλίας

40 χρόνων. Τροχιοδρομικός. Κάτοικος Καλλιθέας. Στέλεχος του ΚΚΕ. [Ακρον.]

50) Ζάγκας Χρήστος

(Τάκης). Κτηματίας. Από την Άρτα. 39 χρόνων. Μέλος του ΚΚΕ και της ΟΚΝΕ. Το 1932 συλλαμβάνεται και εκτοπίζεται. Ο μόνος από τους δραπέτες της 31-3-1944 από το Χαϊδάρι που πιάστηκε. Ήταν στο μπλοκ «15» (απομόνωση) του στρατοπέδου. [Ακρον.]

51) Ζησιμάτος Παντελής

Του Σπύρου. Πλασιέ. Από τα Κοντογουράτα Θηναίας Κεφαλονιάς. 32 χρόνων. Πιάστηκε στις 14-8-1936, τον εκτόπισαν στην Ανάφη και από εκεί στην Ακροναυπλία. [Ακρον.]

52) Θεμελής ή Χατζηθεμελής Μιχαήλ

Του Γιάννη. Από την Κάλυμνο. 41 χρόνων. Έμπορος. Μέλος του ΕΑΜ Πλάκας Αθήνας. Ελασίτης.

53) Θεολόγος Ιωάννης

54) Θεοφιλόπουλος Γεώργιος

Του Ιωάννη. Λογιστής. Γεννήθηκε στην Κεφαλονιά το 1912. Κάτοικος Αθήνας. [Ακρον.]

55) Καδίκας Ιωάννης

Του Θεοδώρου. Από την Πελοπόννησο. [Ακρον.]

56) Κακαλιός Ηλίας

Γεννήθηκε το 1913 στην Αγιάσο Λέσβου. Στέλεχος του ΚΚΕ και της ΟΚΝΕ Λέσβου. Ράφτης, πρωτοστατεί στη συγκρότηση της Συνεργατικής Ραφτάδων Αγιάσου. Το 1935 εξορίστηκε στη Σίκινο, νέα σύλληψη και εκτόπιση τον Δεκέμβρη του 1938 στη Σίφνο, και μετά στην Ανάφη (περισσότερα εδώ). [Αναφ.]

57) Καλαϊτζίδης Νικόλαος

Ή Καλαϊτζής. Του Γιάννη. Ναυτεργάτης. Από τη Σάμο. [Ακρον.]

58) Καλαφατάκης Θρασύβουλος

Του Γρηγόρη. Αγρότης. Γεννήθηκε το 1904 στον Πλατανιά Χανίων. Στέλεχος του ΚΚΕ. Δυναμικός και πρωτοπόρος αγρότης, οργάνωσε πρώτος στο χωριό αγελαδοτροφείο. Συμμετείχε στο αντιδικτατορικό κίνημα του Ιούλη του 1938 στα Χανιά, αργότερα συνελήφθη, στάλθηκε στις φυλακές Χανίων και από εκεί στην Ακροναυπλία.[Ακρον.]

59) Καλόφας Απόστολος

Από την Προσοτσάνη Δράμας. 26 χρόνων. Νεολαίος, στέλεχος της ΟΚΝΕ και του ΚΚΕ. [Ακρον.]

60) Καμαρινός Παναγιώτης

Ράφτης (ή ναυτεργάτης). Από τη Ρηχιά Λακωνίας. Κάτοικος Αθήνας. 40 χρόνων. Στέλεχος του ΚΚΕ. [Αναφ.]

61) Καμτσίκης Νικόλαος

Του Αναστασίου. Ιδιωτικός υπάλληλος. Από τη Θεσσαλονίκη. [Ακρον.]

62) Καπέλας Στέφανος

Τροχιοδρομικός. Κάτοικος Αγ. Αναργύρων Αττικής. Στέλεχος του ΚΚΕ. [Ακρον.]

63) Καπλιτζόγλου Ευριπίδης

Εργάτης. Από την Καβάλα. Νοσοκόμος στο Στρατόπεδο Χαϊδαρίου. [Ακρον.]

64) Καραβοκυρός Διαμαντής

Γεννήθηκε το 1895 στους Σπαθαραίους Σάμου. Εργάτης γης. Στέλεχος του ΚΚΕ. Επανειλημμένα εκτοπίστηκε για την επαναστατική του δράση, το 1930 πιάστηκε και εκτοπίστηκε στην Τσαρίτσανη, όπου βρέθηκε επικεφαλής της καθόδου των αγροτών στην Ελασσόνα, που πέτυχαν να αποσπάσουν καλαμπόκι. Εκτελεστικός επίτροπος της πανεργατικής ένωσης ‘Πρόοδος’. Υποψήφιος βουλευτής Θεσσαλονίκης και Κατερίνης με το ΕΜΕΑ στις εκλογές του 1933. Το 1935 εξόριστος στον Άϊ Στράτη. [Ακρον.]

65) Καράγιωργος Λάμπρος

Του Κωνσταντίνου. Από τα Θεοδώριανα Άρτας. Στέλεχος του ΚΚΕ. [Αναφ.]

66) Καραγιάννης Αυγέρης

Του Δημητρίου. Αγρότης. Από τη Σαλμώνη Ηλείας. Στέλεχος του ΚΚΕ και του ΕΑΜ. Κρατούμενος στη Λάρισα το 1943.

67) Καραθανάσης Ιωάννης

Του Χριστόδουλου. Αγρότης. Από τον Παγώνδα Σάμου. Στέλεχος του ΚΚΕ, μέλος ενός απ’ τους πρώτους πυρήνες του ΚΚΕ το 1928 στη Σάμο. Πήρε μέρος στο αγροτικό συλλαλητήριο στον Παγώνδα το 1933 και προφυλακίστηκε. Ακολούθησαν νέες διώξεις και εξορίες. [Ακρον.]

68) Καρανικόλας Κώστας

[Ακρον.]

69) Καραντώνης Ζαφείριος

Του Ευθυμίου και της Ασπασίας. Οικοδόμος. Πρόσφυγας, γεννήθηκε το 1906 στη Ραιδεστό Ανατ. Θράκης. Κάτοικος Δραπετσώνας. Μέλος του ΚΚΕ και της ΟΚΝΕ. [Ακρον.]

70) Καράσσο Μωυσής

Εβραίος από τη Θεσσαλονίκη. Έμπορος (ή υποδηματεργάτης). Στέλεχος του ΚΚΕ. [Αναφ.]

71) Καρατζάς Παύλος

Από το Μαρμάρι Εύβοιας. Γιός πολυμελούς αγροτικής οικογένειας, έζησε από μικρός την τσιφλικάδικη εκμετάλλευση, όταν ο πατέρας του δούλευε κολλήγος στο νησί Πεταλιοί, ιδιοκτησία του μεγαλοεφοπλιστή Εμπειρίκου. Έφυγε από το νησί και εγκαταστάθηκε στην Αθήνα, όπου δούλεψε ως εργάτης ξυλουργείου. Στέλεχος του ΚΚΕ και του Συνδικάτου Ξύλου. [Αναφ. ή Ακρον.]

Βρέθηκε ένα σημείωμά του μετά την εκτέλεση:

«Παύλος Καρατζάς, εξόριστος από το 1936. Με πήραν για εκτέλεση 1 Μαΐου 1944».

72) Κάρλος Γεώργιος

[Ακρον.]

73) Κηπουρός Απόστολος

Του Πασχάλη. Αγρότης. Από το Σουφλί (ή τις Σέρρες). Στέλεχος του ΚΚΕ. [Ακρον.]

74) Κλαπατσέας Κων/νος

Του Παναγιώτη. Φοιτητής Νομικής. Γεννήθηκε το 1916. Από τη Σαϊδόνα Μεσσηνίας. Στέλεχος του ΚΚΕ και της ΟΚΝΕ. [Ακρον.]

75) Κοβάνης Γεώργιος

Αναφέρεται ως τροτσκιστής.

76) Κόκκινος Θεοφάνης

Αγρότης. Από τη Θράκη. [Ακρον.]

77) Κοντογιάννης Γεώργιος

(«Τσουράπας»). Από το Παλιόκαστρο Σάμου. Μέλος του ΚΚΕ. Υποψήφιος βουλευτής Σάμου με το Π.Μ. το 1936. [Ακρον.]

78) Κορνάρος ή Κορναράκης Παναγιώτης

Του Γιώργου. Γεννήθηκε στο Σφακοπηγάδι Κισσάμου Χανίων το 1908. Στέλεχος του ΚΚΕ. Σπούδασε φιλολογία στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, συμμετείχε στις φοιτητικές κινητοποιήσεις στα τέλη του 1929, με αποτέλεσμα να αποβληθεί από όλα τα πανεπιστήμια. Αργότερα συντάκτης στον Ριζοσπάστη (περισσότερα εδώ). Στον Ριζοσπάστη, την περίοδο 1932-1934, αναφέρονται πολλές διώξεις και φυλακίσεις του. Υποψήφιος βουλευτής Χανίων το 1935 με το ΕΜΕΑ και το 1936 με το Π.Μ. [Ακρον.]

79) Κοσμάς Δημήτριος

Του Γιώργου και της Πανάγιως. Δάσκαλος. Από το Μιχαλίτσι Γιαννίνων. 31 χρόνων. Στέλεχος του ΚΚΕ. [Ακρον.]

80) Κοσμερίδης Αθανάσιος

Οδοντοτεχνίτης. Από την Καλλιθέα Αττικής. 38 χρόνων. Στέλεχος του ΚΚΕ. [Ακρον.]

81) Κοσμίδης Στράτος

Από την Καλαμαριά Θεσσαλονίκης (ή το Κιλκίς). [Ακρον.]

82) Κουβελιώτης Χρήστος

Του Γιώργου. Γεννήθηκε το 1903. Από τον Πήδασο Μεσσηνίας. Τελειόφοιτος της Ανωτ. Εμπορικής (ή του Οικονομικού Τμήματος της Νομικής). Ως Πρόεδρος της Κοινότητας Πηδάσου προώθησε τη δημιουργία Συνδέσμων μεταξύ των Κοινοτήτων και τον θεσμό των κοινοτικών συνεδρίων. Το 1934 εκδίδει την εφημερίδα ‘Πήδασος’, η οποία όμως κλείνει βίαια και ο ίδιος διώκεται. Ηγετική μορφή στη μεγάλη σταφιδική εξέγερση της Μεσσηνίας τον Αύγουστο του 1935. Υποψήφιος βουλευτής Μεσσηνίας με το Π.Μ. το 1936. Συνελήφθη τον Ιούνη του 1936, λίγο πριν το σταφιδικό συνέδριο του Πύργου και εξορίστηκε στη Σίκινο. Αργότερα μεταφέρεται στην Ακροναυπλία  (περισσότερα εδώ). [Ακρον.]

83) Κουής Δημήτριος

Από τα Κρέσταινα Ηλείας. [Ακρον.]

84) Κουργιώτης Δημήτριος

Του Βασίλη. Εργάτης. Πρόσφυγας, γεννήθηκε στη Κίο της Μ. Ασίας το 1914. Κάτοικος Θεσσαλονίκης. Στέλεχος του ΚΚΕ. Επί δικτατορίας Μεταξά πέρασε στην παρανομία, τον Αύγουστο του 1938 συνελήφθη και κλείστηκε στην Ακροναυπλία.  [Ακρον.]

85) Κουσέσης Γεώργιος

Ή Κουσέτης.

86) Κουσίσης Σταμάτης ή Σπύρος

Γεννήθηκε το 1918 στην Κάρυστο, κάτοικος Μοσχάτου Αττικής. Καζαντζής, πρόεδρος του Σωματείου Λεβητοποιών Αθηνών. Συνελήφθη και οδηγήθηκε στην Ακροναυπλία στις 14-8-1937. [Ακρον.]

87) Κούτης Γεώργιος

Ή Κούσης. Κάτοικος Ν. Ιωνίας Αττικής. [Ακρον.]

88) Κουτσοβός Ηλίας

Από την Πύλο. Στέλεχος του ΚΚΕ. Έλαβε μέρος στα «σταφιδικά» της Μεσσηνίας το 1935. [Ακρον.]

89) Κρόκος Γεώργιος

Δάσκαλος και μετά οικοδόμος. Από το Στελί Ικαρίας. 39 χρόνων. Αρχειομαρξιστής στο πρώτο του ξεκίνημα, αργότερα προσχώρησε στην τροτσκιστική ΕΟΚΔΕ και ΚΔΚΕ (εφημ. ‘Διεθνιστής’, 28-5-1944). [Ακρον.].

Μεταφερόμενος στο Σκοπευτήριο της Καισαριανής, κατάφερε να στείλει έναν τελευταίο χαιρετισμό στην οικογένειά του:

«Να σταλή Άνναν Κ. Πλακίδη, Κάμπος Ικαρίας. Σας φιλώ όλους απ’ τον τόπο της εκτέλεσης 1-5-πρωί».

90) Κυρανούδης Αθανάσιος

Αγρότης. Από το Σουφλί. Στέλεχος του ΚΚΕ. [Ακρον.]

91) Κυριακούδης Δημήτριος

Αγρότης. Από το Σιτοχώρι Σερρών. 35 χρόνων. Μέλος του ΚΚΕ. Συνελήφθη το 1937, μεταφέρθηκε στη Φολέγανδρο, Ακροναυπλία και Πύλο. [Ακρον.]

92) Κυριαζής Εμμανουήλ

Τσαγκάρης. Από τη Δράμα. Κρατούμενος στη Λάρισα το 1943.

93) Κωνσταντινίδης Αλέκος

Υδραυλικός. Πρόσφυγας, γεννημένος στο Βατούμ της Ρωσίας το 1900. Κάτοικος Αργυρούπολης Αττικής. [Ακρον. ή Αναφ.]

94) Κωνσταντινίδης Δημήτριος

Τροχιοδρομικός. Από τη Θεσσαλονίκη. Επικεφαλής του συνεργείου μηχανουργών στο στρατόπεδο Χαϊδαρίου. [Ακρον.]

95) Κωνσταντινίδης Κώστας

96) Λαζαρίδης Ανέστης

Γεννήθηκε στην Καισάρεια της Μ. Ασίας το 1912. Το 1924 ήλθε πρόσφυγας στην Ελλάδα και εγκαταστάθηκε στην Ελευσίνα. Αχθοφόρος. Στέλεχος του ΚΚΕ. Τον Σεπτέμβριο του 1938 πιάστηκε και εξορίστηκε στην Ανάφη και μετά στην Ακροναυπλία. Το 1942 μεταφέρθηκε άρρωστος σαν όμηρος στο Τζάνειο Νοσοκομείο. Στο στρατόπεδο της Λάρισας το 1943. [Ακρον.]

97) Λαμπρινίδης Εμμανουήλ

Του Ευτύχιου. Υπάλληλος της Ηλεκτρικής Εταιρείας. Από την Αθήνα. 33 χρόνων. Μέλος του ΚΚΕ και του ΕΑΜ. [Αναφ.]

Σε σημείωμά του που έριξε από το καμιόνι που μεταφερόταν στον τόπο της εκτέλεσης έγραφε:

«Αφήνω γεια σε όλους … Ζήτω το ΕΑΜ».

98) Λιακίδης Θεόφιλος

Εργάτης. Από τη Δάφνη Καλαβρύτων. Κάτοικος Αργυρούπολης Αττικής. [Ακρον.]

99) Λυμπερόπουλος Παύλος

Εργάτης. Από τα Ταμπούρια Πειραιά. [Ακρον.]

100) Μαγκάκης ή Μαγκανάς Κων/νος

101) Μακέδος ή Παρασκευάς Δημοσθένης

Καπνεργάτης. Από την Καβάλα. Στέλεχος του ΚΚΕ, συνδικαλιστής. Πρόεδρος του δημοτικού συμβουλίου Καβάλας το 1934 επί δημαρχίας Παρτσαλίδη.  [Ακρον.]

102) Μακρής Κων/νος

Λογιστής. Από το Λουτράκι Κορινθίας. [Ακρον.]

103) Μάλλης Αχιλλέας

104) Μαλτέζος Γεώργιος

105) Μαμαλάκης Γεώργιος

Του Γιάννη. Βυρσοδεψεργάτης. Από τα Αγκουσελιανά Αγ. Βασιλείου Ρεθύμνου. Κάτοικος Κοκκινιάς Πειραιά. 43 χρόνων. Στέλεχος του ΚΚΕ και του Εργατικού Κέντρου Πειραιά. Υποψήφιος βουλευτής Πειραιά στις εκλογές του 1935 με το ΕΜΕΑ. Στις 8-12-1932 καταδικάστηκε σε 8 μήνες φυλάκιση και ένα χρόνο εξορία για παράβαση του «ιδιώνυμου». Το 1935 εξόριστος στη Σίκινο και αργότερα στην Ακροναυπλία και την Πύλο. [Ακρον.]

106) Μανέκας Νικόλαος

Του Κώστα. Γεννήθηκε το 1903 στο Ζαγόρι της Ηπείρου, απ’ όπου και έφυγε μικρός αναζητώντας καλύτερη τύχη και βρέθηκε στη Χωριστή Δράμας, όπου άρχισε να δουλεύει ως αυτοκινητιστής. Αργότερα εγκαταστάθηκε στη Θεσσαλονίκη. Στέλεχος της ΟΚΝΕ και του ΚΚΕ, γενικός γραμματέας του Σωματείου Αυτοκινητιστών Θεσσαλονίκης. Υποψήφιος βουλευτής Θεσσαλονίκης στις εκλογές του 1935 με το ΕΜΕΑ και 1936 με το Π.Μ. Πήρε μέρος στα γεγονότα του Μάη του 1936. Λίγες μέρες αργότερα συνελήφθη και στάλθηκε στον Άϊ Στράτη, αλλά δραπέτευσε ένα χρόνο περίπου αργότερα και πέρασε στην παρανομία. Το 1939 συνελήφθη ξανά και στάλθηκε αρχικά στις φυλακές της Αίγινας και αργότερα στην Ακροναυπλία (Ριζ., 15-5-1983[Ακρον.]

107) Μανιατέας Θεόδωρος

Τσαγκάρης. Από την Κόρινθο. Στέλεχος του ΚΚΕ. Υποψήφιος δήμαρχος Κορίνθου το 1934, υποψήφιος βουλευτής Κορινθίας στις εκλογές του 1935 με το ΕΜΕΑ και 1936 με το Π.Μ. Σημ.: Ο Γ. Κουβάς αναφέρει ότι ο αδελφός του ήταν υποψήφιος, στον Ριζοσπάστη της εποχής όμως βρίσκω ότι ήταν ο Θεόδωρος Μανιατέας. [Ακρον.]

108) Μαριακάκης Νικόλαος

Του Μανώλη. Γεωπόνος. Γεννημένος το 1911 στα Χανιά. Το 1935 ήταν μέλος του ΚΚΕ και υπεύθυνος του Αγροτικού Κόμματος στην Κρήτη. Μαζί με τον Βαγγέλη Κτιστάκη πάλεψαν κατά της Κονδυλικής «κοσμογονίας» και συνέχισε τον αγώνα του κατά της δικτατορίας Μεταξά, πρωτοστατώντας σε όλες τις αντιδικτατορικές διαδηλώσεις. Πιάστηκε τον Μάρτη του 1937, την επόμενη του μνημοσύνου του Ελ. Βενιζέλου, που έγινε στο Ακρωτήρι. Ο Γεν. Διοικητής Κρήτης του πρότεινε να αφεθεί ελεύθερος και να σταλεί με υποτροφία στο εξωτερικό, μια και είχε πρωτεύσει στον διαγωνισμό του Γεωργικού Επιμελητηρίου, υπό τον όρο να δηλώσει, έστω και προφορικά, ότι «εφεξής θα ασχολείται μόνον με την επιστήμην και την οικογένειάν του». Αρνήθηκε να το δεχθεί και εκτοπίστηκε στην Ανάφη, μετά στην Ακροναυπλία, και την Πύλο. [Ακρον.]

Κατά τη μεταφορά του από το Χαϊδάρι στην Καισαριανή για εκτέλεση, πέταξε ένα σημείωμα:

«Καλύτερα να πεθαίνη κανείς στον αγώνα για τη λευτεριά παρά να ζη σκλάβος. 1.5.44. Νίκος Μαριακάκης, γεωπόνος. Χανιά Κρήτης. Όποιος το βρη να μη το καταστρέψη».

109) Μαρκούσης Αθανάσιος

Από τον Δάφνο Δωρίδας (ή το Λιδωρίκι). Γαλατάς. Κάτοικος Αθήνας. Στέλεχος του ΚΚΕ. [Αναφ.]

110) Μαυράκης Ιωάννης

111) Μαυροκεφαλίδης Ιωάννης

Ηλεκτρολόγος. Πρόσφυγας, γεννήθηκε το 1916 στην Οινόη Πόντου. Κάτοικος Θεσσαλονίκης. Στέλεχος του ΚΚΕ. [Αναφ. ή Ακρον.]

112) Μέκαλης Πάνος

Του Θωμά. Εργάτης. Από τα Γιάννινα. Μέλος του ΚΚΕ. Το 1933 φυλακίζεται στις φυλακές Ακραίου (Ηπείρου). Τον Ιούνιο του 1936, όντας καταζητούμενος επειδή είχε καταδικαστεί από την Ασφάλεια σε 2 χρόνια εξορία, συνελήφθη στη Θεσσαλονίκη και παραπέμφθηκε με την κατηγορία της εσχάτης προδοσίας (Ριζ. 15-6-36). [Ακρον.]

113) Μελισσαρόπουλος Ιωάννης του Ηλία (Από Ε.Ε.Σ)

Σημ.: Η επεξήγηση εντός παρενθέσεως σημαίνει ότι βρέθηκε μέσω αναζητήσεων του Ερυθρού Σταυρού. [Αναφ.]

114) Μερκούρης Δημήτριος

115) Μήτσης Ηρακλής

Του Παναγιώτη και της Ευανθίας. Αρτεργάτης – μπογιατζής. Από τα Κάτω Ραβένια Γιαννίνων. 30 χρόνων. Στις αρχές της δεκαετίας του 1930 ήταν διευθυντής της αρχειομαρξιστικής εφημερίδας ‘Πάλη των Τάξεων’. Αργότερα προσχώρησε στο τροτσκιστικό ρεύμα (βλ. Γ. Αλεξάτου, Ιστορικό Λεξικό του Ελληνικού Εργατικού Κινήματος). [Ακρον.]

116) Μόσχος Μήτσος

Από το Αίγιο. 31 (ή 26) χρόνων. Ανάπηρος πολέμου. Στέλεχος του ΕΑΜ. Κρατούμενος στη Λάρισα το 1943.

117) Μπεραχιά Ανρί

Ή Περαχιά. Εργάτης. Εβραίος από τη Θεσσαλονίκη. Στέλεχος του αρχειομαρξιστικού ρεύματος κατά τον Μεσοπόλεμο, γραμματέας της ΚΟΜΛΕΑ στη Θεσσαλονίκη, υποψήφιος βουλευτής στις επαναληπτικές εκλογές Θεσσαλονίκης το 1933. Εξέδιδε την εφημερίδα ‘Προλετάριος’ στα ελληνικά και στη λαντίνο, και είχε ιδρύσει το ‘Ακαδημαϊκό Βιβλιοπωλείο’. Στη συνέχεια, μέλος του ΚΑΚΕ (βλ. και Γ. Αλεξάτο). [Ακρον.]

118) Νεγρεπόντης Νίκος

Του Ματθαίου. Καπνεργάτης. Πρόσφυγας, γεννήθηκε στη Σμύρνη. Κάτοικος Καβάλας. Στέλεχος του ΚΚΕ και του Συνδικάτου Καπνεργατών. Δημοτικός σύμβουλος Καβάλας το 1934. [Ακρον.]

119) Νικολαΐδης Δημήτριος

(Τάκης). Του Παναγιώτη. Από τη Θεσσαλονίκη. Στέλεχος του ΚΚΕ. 31 χρόνων. Εξόριστος το 1935 στον Άϊ Στράτη, στο υπόμνημα των εξόριστων προς την κυβέρνηση για να τους δοθεί αμνηστία υπογράφει ως υποδηματοποιός (30-11-1935). [Ακρον.]

120) Νικολόπουλος Ιωάννης

Του Αλεξάνδρου. Από την Κοκκινιά Πειραιά. Εξόριστος το 1935 στον Άϊ Στράτη, στο υπόμνημα των εξόριστων υπογράφει ως μηχανουργός. [Ακρον.]

121) Ντάσιος ή Κατσαρός Σωτήριος

Αγρότης. Από τον Τύρναβο Λάρισας. [Ακρον.]

122) Ντορέας Γεώργιος

123) Οικονόμου Βασίλειος

Τσαγκάρης. Από το Μεσοβούνι Ζαγορίου Ηπείρου. [Ακρον.]

124) Ουραΐλογλου Βασίλειος

Τσαγκάρης. Από τον Πειραιά. Στέλεχος του ΚΚΕ. [Αναφ.]

125) Ορφανός Ηλίας

126) Πανέτης Χρήστος

Μνημονεύεται ως αγωνιστής από την Πεντέλη.

127) Πανταζής Δημήτριος

Σημ.: Σύμφωνα με τις περισσότερες πηγές (Κουβάς, Φλούντζης, ΚΚΕ) ήταν αρτεργάτης, στέλεχος του ΚΚΕ, κάτοικος Καισαριανής και Ακροναυπλιώτης. Κατ’ άλλη πηγή (εφημ. ‘Διεθνιστής’, 28-5-1944) πρόκειται προφανώς για άλλο πρόσωπο που ήταν τσαγκάρης, τροτσκιστής και εξόριστος στην Ανάφη. [Ακρον. ή Αναφ.]

128) Παπαβασιλείου Βασίλειος

Ράφτης. Από το Βελβεντό Κοζάνης. [Ακρον.]

129) Παπαγιάννης Ιωάννης

Ή Παπαϊωάννου. Εργάτης. Από την Ξάνθη. 32 χρόνων. Σημ.: Αλλού αναφέρεται ως εκτελεσμένος στο Κούρνοβο. [Ακρον.]

130) Παπαδήμας Βασίλειος

Του Νίκου. Γεννήθηκε στην Πύλο το 1909. Το 1938 πήρε πτυχίο πρακτικού μηχανικού. Εργαζόταν στο εργοστάσιο της Ανώνυμης Εταιρείας Οινοπνευματοποιίας (ΑΕΟΠ) στη Γιάλοβα Μεσσηνίας. Στις 6 Αυγούστου 1941 συνελήφθη από Ιταλούς καραμπινιέρους και Έλληνες χωροφύλακες με βάση καταστάσεις ονομάτων που είχε παραδώσει η ελληνική κυβέρνηση στους κατακτητές. Μεταφέρθηκε στο στρατόπεδο του Ναυπλίου και στη συνέχεια της Λάρισας. Ήταν αδελφός του εκδότη και αντιστασιακού Δημήτρη Παπαδήμα (πληροφορίες από εδώ).

131) Παπαδημητρίου Δημήτριος

Του Ανδρέα. Υπάλληλος των ΣΠΑΠ. Από την Καλαμάτα. 44 χρόνων. Κάτοικος Κοκκινιάς Πειραιά. Στέλεχος του ΚΚΕ και των Συνδικάτων. Σημ.: Αλλού αναφέρεται ως εκτελεσμένος στο Κούρνοβο. [Ακρον.]

132) Παπαδόπουλος Δημήτριος

Σημ.: Σύμφωνα με κάποιες πηγές (Κουβάς, ΚΚΕ) ήταν οικοδόμος, πρόσφυγας από τον Πόντο, κάτοικος Καλλιθέας, στέλεχος του ΚΚΕ και του Συνδικάτου Οικοδόμων, υποψήφιος βουλευτής Αττικής στις εκλογές του 1935 με το ΕΜΕΑ∙ το 1936, όντας γραμματέας της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Οικοδόμων, συλλαμβάνεται, στέλνεται εξορία και από εκεί στην Ακροναυπλία (βλ. και εφημ. ‘Οικοδόμος’, 28-4-1946). Κατά τον Φλούντζη, ο παραπάνω Δημ. Παπαδόπουλος («Πρόεδρος» ή «Βαν Μιν») εκτελέστηκε από τους Γερμανούς στον Πειραιά στις 7-1-1943 μαζί με άλλους Ακροναυπλιώτες (το έχει το όνομα στον κατάλογο των 200, αλλά όχι ως Ακροναυπλιώτη). Στη Λάρισα αναφέρεται άλλος κρατούμενος Δημ. Παπαδόπουλος από τη Νίκαια.

133) Παπαδόπουλος Ευάγγελος

[Ακρον.]

134) Παπαδόπουλος Κων/νος

Του Ιωάννη. Από το Καστόρι Σπάρτης. Κρατούμενος στη Λάρισα το 1943.

135) Παπαδόπουλος Μαν.

Μανούσος ή Μανασής. Κουρέας. Από την Καβάλα. [Ακρον.]

136) Παπαδόπουλος Μύρων                                                                                        

Του Ευσταθίου. Πρόσφυγας, από την Αργυρούπολη Πόντου. Κάτοικος Μεσιανού Κιλκίς. Δάσκαλος, και, μετά τη συνταξιοδότησή του, αγρότης και συνεταιριστής. Στέλεχος του ΚΚΕ. Υποψήφιος βουλευτής Κιλκίς με το Π.Μ. στις εκλογές του 1936. Στην Ακροναυπλία δίδασκε στους κρατούμενους Μαθηματικά. [Ακρον.]

137) Παπάζογλου Ευάγγελος

[Ακρον.]

138) Παπαμιχάλης Γεώργιος

Ναυτικός. Από τη Σαλαμίνα. [Ακρον.]

139) Παπανδρέου Κώστας

Του Χρυσόστομου. Σερβιτόρος. Από τον Αμπελώνα (Καζακλάρ) Λάρισας. Μέλος του ΚΚΕ και μέλος του ΔΣ του Σωματείου Σερβιτόρων.[Ακρον.]

140) Παπανίκας Γεώργιος

Του Γιάννη.

141) Πασχαλίδης Θεμιστοκλής

Του Ιωάννη. Κάτοικος Καισαριανής. [Αναφ.]

142) Πατσανιάν Κεβόρκ

Αλλού λανθασμένα Παρετσαριάν. Από το Δουργούτι Αθήνας. Χοροδιδάσκαλος. Στέλεχος του ΚΚΕ. [Αναφ.]

143) Πίττακας Γεώργιος

Γεννήθηκε το 1903 στο Φραντάτο Ικαρίας. Πήρε μέρος στο εργατικό κίνημα από το 1924. Ήταν τραμβαγιέρης, αλλά διώχθηκε και έγινε μπογιατζής. Στέλεχος του ΚΚΕ. Το 1931 πήρε μέρος στην εξέγερση στον Κάμπο Ικαρίας, που κατέληξε στο διώξιμο της Αστυνομίας. Δικάστηκε ερήμην σε φυλάκιση και εξορία. Δούλευε στην Εργατική Βοήθεια Αθήνας. Επί δικτατορίας Κονδύλη φυλακίστηκε στην Αίγινα. Στις 28-10-1940 βγήκε από την παρανομία και ζήτησε να σταλεί στο μέτωπο να πολεμήσει τον Ιταλό επιδρομέα. Αμέσως οι ντόπιοι φασίστες τον έκλεισαν φυλακή και τον έστειλαν στην Ακροναυπλία. [Ακρον.]

144) Πίτσος Ιωάννης

145) Πιτσούλης Δημήτριος

146) Πλακοπίτης Νικόλαος

Του Γιάννη. Χτίστης. Γεννήθηκε το 1906 στην Κοζάνη. Οργανώθηκε στην ΟΚΝΕ το 1927 και στη συνέχεια αναδείχθηκε στέλεχος του ΚΚΕ. Μέλος του Εργατικού Κέντρου  και πρόεδρος του Συνδικάτου Οικοδόμων Κοζάνης. Εκδότης της εφημερίδας ‘Παλλαϊκό Μέτωπο’ και ταυτόχρονα ανταποκριτής του Ριζοσπάστη στην Κοζάνη. Υποψήφιος βουλευτής Κοζάνης στις εκλογές του 1933 με το ΕΜΕΑ και του 1936 με το Π.Μ. Εξορίστηκε σε Ανάφη και Άϊ Στράτη, και με τη δικτατορία του Μεταξά εξορίζεται πάλι, αρχικά στη Φολέγανδρο και τελικά στην Ακροναυπλία και στην Πύλο (περισσότερα εδώ). [Ακρον.]

147) Πλατανησιώτης Κώστας

148) Πόλκος Ευάγγελος

Δάσκαλος. Από τη Ραχούλα Καρδίτσας. 35 Χρόνων. Πήρε το πτυχίο του δασκάλου από το Διδασκαλείο Αλεξανδρούπολης το 1925. Κατατάχθηκε στη Χωροφυλακή και γράφτηκε στη Νομική Σχολή. Μέλος της ΕΕ της Διδασκαλικής Ομοσπονδίας Ελλάδας. Στέλεχος του ΚΚΕ. Με τη δικτατορία του Μεταξά συλλαμβάνεται και οδηγείται στις φυλακές Λάρισας, εκτοπίζεται στη Φολέγανδρο, και στη συνέχεια στην Ακροναυπλία, όπου δίδασκε τους κρατούμενους Φυσική. [Ακρον.]

Πίσω από μια φωτογραφία της κόρης του που βρέθηκε μετά την εκτέλεσή του στο σακάκι του είχε σημειώσει:

«Κόρη μου, Καίτη Πόλκου, μένει Κλειούς 22 Θεσσαλονίκη. Να γίνει δασκάλα. Ο πατέρας της».

149) Πολύδωρος Δημήτριος

Ή Πολυδώρου. Γεννήθηκε το 1910 στο Ζιγοβίστι Γορτυνίας. Το 1928 εγκαταστάθηκε στην Αθήνα και εργάστηκε ως σερβιτόρος. Στέλεχος του ΚΚΕ, γραμματέας της Ομοσπονδίας Σερβιτόρων. Συνελήφθη στις 4 Αυγούστου 1936 και στάλθηκε στον Άϊ Στράτη και μετά στην Ακροναυπλία. Προϊστάμενος μαγειρείων στο στρατόπεδο Χαϊδαρίου. [Ακρον.]

150) Ποντίκης Κοσμάς

Του Στέλιου. Ναυτεργάτης. Από την Αλεξανδρούπολη. Στέλεχος του ΚΚΕ, συνδικαλιστικό στέλεχος των ναυτεργατών Αλεξανδρούπολης. Το 1932 εκτοπίστηκε στη Σίκινο για ένα χρόνο και το 1935 φυλακίστηκε στις φυλακές Αίγινας. Υποψήφιος βουλευτής Έβρου το 1935 με το ΕΜΕΑ και το 1936 με το Π.Μ. [Ακρον.]

151) Πότης Αλέκος

152) Ρεμπούτσικας Δημήτριος

Δικηγόρος. Γεννήθηκε το 1905. Από την Αχαγιά Αχαΐας. Κάτοικος Αθήνας. Στέλεχος του ΚΚΕ. [Ακρον.]

Το τελευταίο του σημείωμα:

«Αγαπημένοι μου, ο θάνατός μου δεν θα πρέπει να σας λυπήσει, αλλά να σας ατσαλώσει πιο πολύ για την πάλη που διεξάγετε. Σφίξετε τις καρδιές σας και βγήτε παλικάρια απ’ τη νέα αυτή δοκιμασία. Έτσι θα μας τιμήσετε καλύτερα. Όταν ο άνθρωπος δίνει τη ζωή του για ανώτερα ιδανικά δεν πεθαίνει ποτέ. 1-5-44 Χαϊδάρι. Με πολλή αγάπη. Σας φιλώ, Μήτσος».

153) Ρίζος Ηλίας

Του Δημητρίου. Μακαρονοεργάτης. Από το Ροβολιάρι Φθιώτιδας. 41 χρόνων. Στέλεχος του ΚΚΕ. Συνδικαλιστής στη Λαμία. [Ακρον.]

154) Ρογανάς Γεώργιος

Αλλού Ροζάνης, που είναι το σωστό. Με καταγωγή από τη Ζίτσα Γιαννίνων. Μέλος του ΕΑΜ. Αγωνιστής από την Πεντέλη, όπως και ο επόμενος.

155) Ρογανάς Ιωάννης

Ροζάνης, γιός του προηγούμενου. Επονίτης. Μαθητής (ή αρτεργάτης).

156) Ρουσσόπουλος Γεώργιος ή Κώστας

Αρτεργάτης, γεννημένος στο Ροδολίβος Σερρών το 1901. Στέλεχος του ΚΚΕ. Υποψήφιος βουλευτής Σερρών στις εκλογές του 1933 με το ΕΜΕΑ. Το 1934 αντιπρόεδρος της Κοινότητας Ροδολίβου. [Ακρον.]

157) Σαββόπουλος Σάββας

Του Κώστα. Εργάτης μεταλλουργός. Πρόσφυγας, καταγόταν από την Καλλικράτεια Αν. Θράκης και γεννήθηκε στην Κωνσταντινούπολη το 1913. Από μαθητής του Γυμνασίου γίνεται μέλος της κομμουνιστικής νεολαίας στη Βέροια. Στη γ’ τάξη του Γυμνασίου Θεσσαλονίκης αποβάλλεται οριστικά για την κομμουνιστική του δράση. Από τότε δουλεύει ως εργάτης μεταλλουργός. Οργανώνει το συνδικάτο μεταλλουργών, στέλεχος της ΟΚΝΕ, του ΚΚΕ και του Εργατικού Κέντρου Θεσσαλονίκης. Το 1935 εκτοπίζεται για ένα χρόνο στην Ανάφη. Τον Ιούλιο του 1937, συλλαμβάνεται, βασανίζεται στην Ασφάλεια Θεσσαλονίκης, και μεταφέρεται στην Ακροναυπλία. [Ακρον.]

158) Σακκάς Κώστας

Του Χρήστου. Κουρέας. Από την Ήπειρο. Στέλεχος του ΚΚΕ. Το ’35 στον Άϊ Στράτη. [Ακρον.]

159) Σαμόπουλος Γεώργιος

Ή Σταμόπουλος. Από τη Μυτιλήνη. [Ακρον.]

160) Σαντομοίρης Φώτης

Μουσικός, βολιστής. Από τις Σέρρες ή Δράμα. [Ακρον.]

161) Σερδερίδης Κοσμάς

Αγρότης. Γεννήθηκε το 1905 στην Αργυρούπολη Πόντου. Το 1918 ήλθε πρόσφυγας στο Γερακαριό Κιλκίς. Μέλος του ΚΚΕ. Από νέος πήρε μέρος στο αριστερό κίνημα και το 1930, με το «ιδιώνυμο», εξορίστηκε στη Σαντορίνη για δύο χρόνια. Τον Απρίλη του 1937 πιάστηκε και εξορίστηκε στην Φολέγανδρο, και, αργότερα, μεταφέρεται στην Ακροναυπλία. [Ακρον.]

162) Σκλάβαινας Στέλιος

Από τη Σίφνο. Κάτοικος Ν. Κόσμου Αττικής. Τυπογράφος. Επιφανές στέλεχος του ΚΚΕ προπολεμικά, που αργότερα διαγράφηκε, βουλευτής, γνωστός από το σύμφωνο Σοφούλη – Σκλάβαινα του 1936. [Ακρον.]

163) Σουκατζίδης Ναπολέων

Γεννήθηκε στις 11-12-1909 στα Μουδανιά της Μ. Ασίας από γονείς δασκάλους. Η οικογένειά του βρέθηκε από την Προύσα στο Αρκαλοχώρι της Κρήτης το 1922. Φοίτησε στην Εμπορική Σχολή του Ηρακλείου και εργάστηκε ως λογιστής και αλληλογράφος στο εργοστάσιο της εταιρείας «Μίνως» στην Ιεράπετρα. Στέλεχος του ΚΚΕ, πρόεδρος των Εμποροϋπαλλήλων Ηρακλείου. Πιάστηκε στις 6-6-1936 και εξορίστηκε στον Άϊ Στράτη, και μετά ένα χρόνο στην Ακροναυπλία. Ηγετική μορφή των Ακροναυπλιωτών, εκτελούσε χρέη διερμηνέα στο στρατόπεδο Χαϊδαρίου. Υπάρχουν πολλές μαρτυρίες ότι την ημέρα της εκτέλεσης ο διοικητής Φίσερ πρότεινε σ’ αυτόν και τον Αντ. Βαρθολομαίο να παραμείνουν στο στρατόπεδο, αλλά αυτοί αρνήθηκαν. [Ακρον.]

Τα τρία σημειώματα που άφησε:

Στον πατέρα του: «Πατερούλη. Πάω για εκτέλεση. Νάσαι περήφανος για τον μονάκριβο γιό σου. Ν’ αγαπάς, να λατρεύεις την κορούλα σου και την αδελφούλα μου. Κ’ οι δυο μεγάλοι άνθρωποι. Γεια. Γεια πατερούλη. Ναπολέων».

Στην αρραβωνιαστικιά του: «Η τελευταία μου σκέψη μαζί σου. Θα ‘θελα να σε κάμω ευτυχισμένη. Ν’ αγαπάς πολύ το μπαμπά και την αδελφούλα μου. Να βρεις σύντροφο της ζωής σου άξιό μου και άξιό σου. Γεια χαρά. 1-5-44. Ναπ. Σουκατζίδης. Υ.Γ. Κάτι ενθύμια θα σου δώσει ο Ζήσης».

Στην αδελφή του: «Αδελφούλα. Πάω για εκτέλεση. Σε λάτρευα πολύ όπως λάτρευα και το γυναικούλι μου. Δεν μπόρεσα να σας κάμω ευτυχισμένους. Λίγη αγάπη στο μπαμπά όσο να ζη. Γεια σου. Γεια σου λατρευτή μου αδελφούλα».

164) Σόφης Δημήτριος

Επονίτης. Από την Πεντέλη. Μαθητής. Αυτό το σημείωμα άφησε πριν την εκτέλεσή του:

«Χαίρετε φίλοι. Εκδίκηση. Μάνα μη λυπάσαι. Χαίρε μάνα. Δημήτρης Σόφης».

165) Σόφης Χρήστος

Επονίτης. Από την Πεντέλη. Πιθανόν αδελφός του προηγούμενου.

Σημ.: Σε άλλες πηγές αναφέρεται και τρίτος με το ίδιο επώνυμο, Σόφης Ανδρέας. Ο Γ. Κουβάς γράφει ότι προσπάθησε να εξακριβώσει αν ο Ανδρέας Σόφης είναι πατέρας των δύο αδελφών, αλλά δεν βρήκε άκρη. Στο ηρώο της Παλ. Πεντέλης πάντως είναι γραμμένα τα ονόματα των Δημήτρη και Ανδρέα Σόφη.

Η Ιωάννα Τσάτσου, που υπηρετούσε στην Αρχιεπισκοπή, γράφει στο βιβλίο της:

«Μια μητέρα απ’ την Πεντέλη βρήκε το σακάκι του γιού της. Το αγκάλιασε και το κρατούσε σφιχτά πνιγμένη με τα δάκρυά της. Έπειτα σαν μπόρεσε να κοιτάξει γύρω της, πήρε το μάτι της κάποιο ρούχο του πιο μικρού κρατούμενου παιδιού της. Την μεταφέρανε αναίσθητη».

166) Σούλας Χρήστος

Γεννήθηκε το 1912 στην Τσερκοβίτσα της Β. Ηπείρου. Αρτεργάτης και ξυλουργός. Αρχειομαρξιστής, αργότερα μέλος των τροτσκιστικών ΟΚΔΕ και ΕΟΚΔΕ. Συνδικαλιστής, γραμματέας του Συνδικάτου Αρτεργατών Πειραιά. Υπεύθυνος έκδοσης της εφημερίδας της ΟΚΔΕ ‘Εργατική Πρωτοπορία’. Στα τέλη του 1936 συλλαμβάνεται και εκτοπίζεται στην Ανάφη και μετά στην Ακροναυπλία. (βλ. και εφημ. ‘Διεθνιστής’, 28-5-1944). [Ακρον.]

167) Σπυρίδης Γεώργιος

Σιδηροδρομικός. Στέλεχος του ΚΚΕ και του Συνδικάτου Σιδηροδρομικών. Κάτοικος Αθήνας. Το 1935 εξόριστος στην Ανάφη, μετά στην Ακροναυπλία. [Ακρον.]

168) Στάθης Ιωάννης

Του Κώστα. Αγρότης (ή δάσκαλος). Από τα Σέρβια Κοζάνης. 32 χρόνων. Στέλεχος του ΚΚΕ. Εκτοπίζεται από την Ασφάλεια Κοζάνης τον Μάρτιο του 1936, μετά την πορεία των εργατών του κρατικού Δενδροκομικού Σταθμού Σερβίων προς την Κοζάνη. [Ακρον.]

169) Σταμούλης Βασίλειος

Του Αναστασίου. Γιός πολυμελούς οικογένειας, γεννήθηκε το 1911 στη Ζίτσα Γιαννίνων, όπου και φοίτησε στο δημοτικό σχολείο και στο σχολαρχείο. Το 1928 πήγε στην Αθήνα και έμαθε την τέχνη του τυπογράφου, επάγγελμα το οποίο άσκησε αρχικά στα Γιάννινα, στην εφ. ‘Ηπειρωτικός Αγών’ και στη συνέχεια στην Αθήνα, στον Ριζοσπάστη, ενώ φαίνεται πως ασχολήθηκε παράλληλα και με τη δημοσιογραφία. Μέλος του ΚΚΕ (περισσότερα εδώ[Ακρον.]

170) Σταύρου Σπύρος                                                  

171) Στρατής Αλμπέρτος

Αλλού Εσδρατή Αλμπέρτος, που είναι το σωστό. Εβραίος από τη Θεσσαλονίκη. Τσαγκάρης. [Ακρον.]

172) Συνοδινός Απόστολος

Ξυλουργός. Πρόσφυγας, γεννήθηκε στην Πάνορμο της Μ. Ασίας το 1908. Κάτοικος Σερρών. Στέλεχος του ΚΚΕ. Γραμματέας της Περιφερειακής Κομματικής Οργάνωσης Δράμας του ΚΚΕ. Το 1936 με το κίνημα της Δράμας δεν μπόρεσε να ξεφύγει, τον έπιασαν και τον έστειλαν στις φυλακές της Ακροναυπλίας. [Ακρον.]

173) Ταλαίπωρος Ηλίας

Αγρότης. Από τον Παγώνδα Σάμου.

174) Ταμπάνος Βασίλειος

Ή Ταμιζόνος ή Φίλιππος. Του Θεοδόση. Ιδιωτικός υπάλληλος. Από τη Λευκάδα. 51 χρόνων. Στέλεχος του ΚΚΕ. Από πολύ νέος ασπάστηκε τις ιδέες του κομμουνισμού και ανέπτυξε δράση στην ιδιαίτερη πατρίδα του. Το 1932 εξορίστηκε στον Άϊ Στράτη. Όταν απολύθηκε, εργάστηκε στον Ριζοσπάστη. Το 1936 η δικτατορία του Μεταξά τον εξόρισε στην Ανάφη για ένα χρόνο. Μετά μεταφέρθηκε στην Ακροναυπλία και στην Πύλο. [Ακρον.]

175) Τζανετής Χρήστος

[Ακρον.]

176) Τζίμος Ανδρέας

177) Τζοάνος Περικλής

Τσαγκάρης. Από την Καβάλα. [Ακρον.]

178) Τζωρτζάτος Κώστας

Οικοδόμος ή ξυλουργός. Γεννήθηκε στη Σάμη Κεφαλονιάς το 1907. Κάτοικος Πάτρας. Υποψήφιος βουλευτής Αχαΐας το 1935 με το ΕΜΕΑ. [Ακρον.]

179) Τούμπας Θανάσης

Σπουδαστής του Πολυτεχνείου. Στέλεχος της ΕΠΟΝ. Ανιψιός του ναυάρχου Τούμπα.

180) Τούρπας Παναγιώτης

Από το Σουφλί. Υπάλληλος του ΟΣΕ και μετά δάσκαλος. Στέλεχος του ΚΚΕ. Υποψήφιος βουλευτής Έβρου το 1935 με το ΕΜΕΑ και το 1936 με το Π.Μ. Στις 20-8-1935 συλλαμβάνεται και εκτοπίζεται στην Ανάφη. Αργότερα, έγκλειστος στην Ακροναυπλία. [Ακρον.]

181) Τσαλίκης Τάσος

Δάσκαλος. Γεννήθηκε το 1911 στην Αργαλαστή Μαγνησίας. Τις διδασκαλικές του σπουδές τις έκανε στο Διδασκαλείο Λαμίας που γράφτηκε το 1928. Συνελήφθη το 1937 και στάλθηκε στον Άϊ Στράτη και μετά στην Ακροναυπλία, όπου δίδασκε στους κρατούμενους Ελληνικά (περισσότερα εδώ). Στέλεχος του ΚΚΕ. [Ακρον.]

182) Τσερμέγκας Μιχάλης

Εργάτης (ή αγρότης). Από το Μαυράτο Ικαρίας. 32 χρόνων. Στέλεχος της ΟΚΝΕ και του ΚΚΕ. Εξόριστος από τον καθεστώς της 4ης Αυγούστου στον Άϊ Στράτη, βρέθηκε φυλακισμένος στην Ακροναυπλία όταν άρχισε ο πόλεμος.  Νοσοκόμος στο στρατόπεδο Χαϊδαρίου.[Ακρον.]

183) Τσίκας Αλέξανδρος

Γιός του δασκάλου – λόγιου Μάνθου Τσίκα, γεννήθηκε στο Γραμμένο Γιαννίνων το 1909. Αφού φοίτησε δύο χρόνια στο Γυμνάσιο στα Γιάννινα, διέκοψε τις σπουδές του και έγινε τσαγκάρης. Αργότερα άνοιξε δικό του κατάστημα στο χωριό και το 1935 στην Αθήνα. Στέλεχος του ΚΚΕ. Με την δικτατορία του Μεταξά στάλθηκε εξόριστος στη Σίφνο, και αργότερα στην Ακροναυπλία. [Ακρον.]

184) Τσίρκας Κώστας

Του Γιώργου. Δάσκαλος. Γεννήθηκε το 1906 στα Πράμαντα Γιαννίνων. Το 1926 τελείωσε το μονοτάξιο Γυμνάσιο Γιαννίνων και διορίστηκε δάσκαλος στο χωριό Ψέλτσκο (Κυψέλη) Καστοριάς. Το 1930 μεταφέρθηκε στη Θεσσαλονίκη, όπου παράλληλα με την εργασία του γράφτηκε και στη Νομική Σχολή. Στέλεχος του ΚΚΕ, συνδικαλιστής, πρόεδρος του Συλλόγου των προοδευτικών δασκάλων ‘Αναγέννησις’. Μετά την δικτατορία του Μεταξά τέθηκε σε διαθεσιμότητα, συμμετείχε στο ‘Αντιδικτατορικό Κίνημα Μακεδονίας’ και ήταν συντάκτης της εφημερίδας ‘Αντιδικτατορικό Μέτωπο’. Πιάστηκε με προδοσία στις 6-5-1938, μαζί με άλλους 75 υπαλλήλους και μεταφέρθηκε στην Ακροναυπλία.[Ακρον.]

Πριν εκτελεστεί άφησε τρία χαρτάκια. Ένα πέταξε δεμένο σε μαντίλι. Ένα βρέθηκε στο σακάκι του και ένα στην κουβέρτα του.

Στο πρώτο που απευθύνεται στον λαό έγραφε: «Πρωτομαγιά. Γεια σας όλοι. Πάμε στη μάχη. Κώστας Τσίρκας. 1-5-44».

Στο δεύτερο, για τους συγγενείς του, έγραφε: «Γεια και χαρά. Σας φιλώ όλους με πολλή αγάπη. Κώστας Τσίρκας. Μάρνη 52 Αθήνα».

Και στο τρίτο για τη γυναίκα του και τον γιό του: «Κατίνα, Γεωργούλη. Σας φιλώ με αγάπη. Κώστας Τσίρκας. Μάρνη 52».

185) Τσολιάκος Ιωάννης

[Ακρον.]

186) Υψηλάντης Κώστας

[Ακρον.]

187) Φάβας Κώστας

Αγρότης. Υποψήφιος βουλευτής Ξάνθης στις εκλογές του 1936 με το Π.Μ. [Ακρον.]

188) Φερετόπουλος Νώντας

Ή Νικήτας. [Ακρον.]

189) Φεφές Απόστολος

Δικηγόρος. Από την Πάτρα. Πιάστηκε από τους Ιταλούς τον Ιούλη του 1941 με βάση καταστάσεις ονομάτων που είχε παραδώσει η ελληνική κυβέρνηση στους κατακτητές και κλείστηκε στη φυλακή. Το 1943 κρατούμενος στη Λάρισα (προηγουμένως πιθανότατα στο Ναύπλιο). Σημ.: Ο Φλούντζης τον έχει Ακροναυπλιώτη, χωρίς να διευκρινίζει πότε κρατήθηκε εκεί. [Ακρον.]

190) Φιλόπουλος Ανέστης

[Ακρον.]

191) Φουντής Στέφανος

Του Νίκου. Μηχανολόγος – ηλεκτρολόγος. Γεννήθηκε στον Μανταμάδο Λέσβου το 1908. Σπούδασε στη Γάνδη του Βελγίου με υποτροφία. Στέλεχος της ΟΚΝΕ και του ΚΚΕ. Το 1936 συλλαμβάνεται και στέλνεται στην Ανάφη, και από εκεί στην Ακροναυπλία (περισσότερα εδώ).[Ακρον.]

192) Φωκάς Ιωακείμ

17 χρόνων, μαθητής.

193) Χάλαρης Γεώργιος

Από το μπλοκ «15» του στρατ. Χαϊδαρίου (απομόνωση). Γεννήθηκε το 1916 στην Αθήνα. Πιάστηκε στα τέλη του 1942 σε μπλόκο από τους Γερμανούς στη συνοικία Αγ. Ιωάννη Ρέντη.

194) Χαρίτος Χρήστος

Καπνεργάτης. Από τον Πειραιά. Στέλεχος του ΚΚΕ. [Ακρον.]

195) Χατζηχρίστος Χρήστος

Τσαγκάρης. Αρχειομαρξιστής, συνδικαλιστής στο Συνδικάτο τσαγκάρηδων, μέλος του ΚΑΚΕ. Το 1937 συνελήφθη, στάλθηκε στη Γαύδο και μετά στην Ακροναυπλία (βλ. και εφημ. ‘Πάλη των Τάξεων’, 13-11-44). [Ακρον.]

196) Χατζόπουλος Φώτιος                                                              

197) Χατζόπουλος Νίκος

198) Χριστακόπουλος Δημήτριος (Διομήδης)

Του Διονυσίου. Από την Καλαμάτα. Συνδικαλιστής, γραμματέας του σωματείου της οινοπνευματοποιίας Ζαν Κερού στην Καλαμάτα. Εργοδηγός, βαρελάς. [Ακρον.]

199) Χρυσάφης Νικόλαος

Βυρσοδεψεργάτης. Από το Καρλόβασι Σάμου. Στέλεχος του ΚΚΕ, συνδικαλιστής, μέλος του Σωματείου Βυρσοδεψών ‘Άγιος Παντελεήμων’. Το 1932 φυλακίστηκε με τον «ιδιώνυμο» και το σωματείο διαλύθηκε. Μετά την αποφυλάκισή του πρωτοστάτησε στην ίδρυση νέου σωματείου με την επωνυμία ‘Αναγέννηση’ (περισσότερα εδώ). [Ακρον.]

200) Χυτήρης Κώστας

Του Σπύρου. Γεννήθηκε στο χωριό Κουραμάδες Κέρκυρας το 1906. Δάσκαλος στην Ξάνθη. Στέλεχος του ΚΚΕ. Μέλος του ΔΣ της ΔΟΕ. Εργάστηκε στο ‘Διδασκαλικό Βήμα’. [Ακρον.]

Σημείωση: Ο κατάλογος του μνημείου έχει επτά διαφορές σε σχέση με αυτόν του Φλούντζη: Στο μνημείο δεν υπάρχουν οι Βόκολας ή Μπόκολας Κων/νος, Κάππος Σταύρος, Οικονομίδης Ορέστης, Πατέστος Αναστάσης, Νανέρης Παναγιώτης, Πανταζής Νικόλαος και Σόφης Ανδρέας∙ οι τέσσερις πρώτοι, γράφει ο Γ. Κουβάς, διαπιστώθηκε ότι εκτελέστηκαν στο Κούρνοβο. Αντ’ αυτών υπάρχουν οι Καράγιωργος Λάμπρος, Μελισσαρόπουλος Ιωάννης, Πασχαλίδης Θεμιστοκλής, οι οποίοι βρέθηκαν μέσω αναζητήσεων του Ε.Ε.Σ., καθώς και οι Καραγιάννης Αυγέρης, Κοβάνης Γεώργιος, Μαγκάκης ή Μαγκανάς Κων/νος και Χατζόπουλος Νίκος. Σε σχέση με άλλους, παλιότερους καταλόγους, οι διαφορές είναι πολύ περισσότερες.

 

 

122 Σχόλια προς “Οι 200 της Καισαριανής (μια μελέτη του Spiridione)”

  1. Πάνος με πεζά said

    Καλημέρα !
    Είδα πρόσφατα την ταινία «Το τελευταίο σημείωμα». Εκεί σίγουρα έχει ενσαρκωθεί ο Νίκος Μαριακάκης (Γ.Καραμαλέγκος), αλλά δεν ξέρω ποιοι ακόμα (υπάρχει ένα τεράστιο κατεβατό συμμετεχόντων, αλλά θα πρέπει κάποιος να δει τις ατάκες της ταινίας, για να καταλάβει και κάποια άλλα ονόματα, αν αναφέρονται, και μετά να αντιστοιχίσει και με τον ηθοποιό.
    Στην ταινία βεβαίως, παρενθετικά ενσαρκώνεται και ο Νίκος Γλέζος, που φυσικά δεν ανήκε στους παραπάνω διακόσιους. Ωστόσο εκτελέστηκε εννιά μέρες αργότερα, στις 10 Μαϊου..

  2. Soumela said

    Καλημέρα, πρωί πρωί με πήρανε τα κλάματα. Μπαίνει ένας συνάδελφος Γερμανός στο γραφείο και με βλέπει με γεμάτα μάτια και μου λέει έχεις τίποτε. Τι να του πω και γω του λέω αλεργία της άνοιξης…

  3. […] via […]

  4. spiral architect 🇰🇵 said

    Καλή βδομάδα.

    Άραγε, έχει ψάξει κανείς τα αρχεία των (σχολαστικών κατά τα άλλα) Γερμανών για την εκτέλεση της Καισαριανής;
    Οι Γερμανοί φεύγοντας έκαψαν τα αρχεία του Χαϊδαρίου. Αντίγραφα εκτός Ελλάδας υπάρχουν;

  5. Theo said

    Καλημέρα και καλή εβδομάδα ☺
    200 ευχαριστώ στον Σπύρο και τον Νικοκύρη για την έρευνα και την ανάρτησή της.

  6. Πάνος με πεζά said

    Σημαδιακά σήμερα, έφυγε από τη ζωή και ο Γιώργος Κουρής, που κάποια εποχή για λόγους κιτρινισμού «σκάλιζε» κι αυτός αρχεία της κατοχής…

  7. atheofobos said

    Τα συγχαρητήρια μου για την εξαιρετική αυτή έρευνα.
    Η ταινία του Βούλγαρη Το Τελευταίο Σημείωμα αλλά και η προηγούμενη δική του τα Πέτρινα Χρόνια, όπως και οι Μέρες του 36 του Αγγελόπουλου, έχουν γυριστεί στο Ιντζεδίν όπως γράφω στο
    ΙΝΤΖΕΔΙΝ-Η ΦΥΛΑΚΗ ΠΟΥ ΓΥΡΙΣΤΗΚΕ Η ΤΑΙΝΙΑ «ΤΟ ΤΕΛΕΥΤΑΙΟ ΣΗΜΕΊΩΜΑ»
    http://atheofobos2.blogspot.gr/2017/11/blog-post_7.html
    Είναι καιρός πια να συντηρηθεί αυτό το μοναδικό μνημείο του οποίου ευτυχώς τα αρχεία θα επιστρέψουν στα Χανιά.
    http://www.haniotika-nea.gr/sta-chania-ta-archia-tou-itzedin/

  8. Παναγιώτης Κ. said

    Είναι αρκετοί οι πανεπιστημιακοί που φέρουν τον τίτλο του του ιστορικού της Νεότερης και Σύγχρονης Ελλάδας.
    Πώς διαχειρίζονται τα ζητήματα της ιστορίας ας πούμε από το ΄40 μέχρι σήμερα μέσα στο αμφιθέατρο και ποια είναι η στάση των φοιτητών;
    Αυτό είναι το ερώτημά μου.

    Νομίζω ότι οι πολύ νέοι ιστορικοί π.χ Σκαλιδάκης, έχουν μια προσέγγιση παρόμοια με την προσέγγιση που έχω εγώ για το…1821. Εν πολλοίς απροκατάληπτη και χωρίς συναισθηματισμούς.

  9. sarant said

    Καλημέρα και ευχαριστώ πολύ για τα πρώτα σχόλια!

    1 Για να κάνεις ταυτοποιήσεις πρέπει να ξαναδείς την ταινία και να κρατάς χαρτί και μολύβι. Πάντως, στην ταινία έχει τρεις εκτελεσμένους με το επίθετο Σόφης (ενώ ο δικός μας κατάλογος και του μνημείου της Καισαριανής έχει δύο) και τους παρουσιάζει αδέρφια στο αρτοποιείο.

    4 Καλή ερώτηση

    7 Ευχαριστούμε για το λινκ,

  10. Παναγιώτης Κ. said

    @8. Πάντως οι φυλακές του Επταπυργίου ( Γεντί Κουλέ) είναι σε σχετικά καλή κατάσταση. Δεν ξέρω αν τις επισκέπτονται οι μαθητές των σχολείων κάτι που νομίζω ότι θα έπρεπε να γίνεται για να διδάσκεται μέσω μιας τέτοιας επίσκεψης η σύγχρονη ιστορία της Ελλάδας.

  11. Γς said

    >«Το τελευταίο σημείωμα» του Παντελή Βούλγαρη

    Και τα «Πέτρινα Χρόνια» του

  12. Ριβαλντίνιο said

    Εξαιρετική δουλειά !!!!!!!!!!!!!!!
    _____________________________________________

    Μετά την ιταλική συνθηκολόγηση, τον Σεπτέμβρη του 1943, μένουν ελεύθεροι, αλλά στη συνέχεια πέφτουν στα χέρια των Γερμανών και μεταφέρονται στις φυλακές Αβέρωφ και από εκεί στο Χαϊδάρι.

    Ξέρουμε πώς έπεσαν στα χέρια των Γερμανών ;

    29) Γαντές Μιχαήλ
    Ανθυπασπιστής.

    Δεν ξέρουμε κάτι άλλο , έτσι ; Έφεδρος, μόνιμος , στρατιωτικός ή χωροφύλακας κ.α. ;

  13. Γς said

    >πέντε στελέχη της ΕΠΟΝ στην Παλιά Πεντέλη (9ος τομέας) παραδόθηκαν στους Γερμανούς κατόπιν υπόδειξης κατοίκων και οργάνων της Ασφάλειας και εκτελέστηκαν στην Καισαριανή την Πρωτομαγιά μαζί με τους 200.
    Όταν μαθεύτηκε η τύχη τους, αποφασίστηκε σε κοινή σύσκεψη της 9ης Αχτίδας της ΕΠΟΝ και ενός υπεύθυνου καθοδηγητή της ΟΠΛΑ από άλλη συνοικία, η εκτέλεση επτά ατόμων της συνοικίας σε αντίποινα.
    Τα μέλη της ομάδας που ανέλαβε τη «δουλειά» προσφέρθηκαν εθελοντικά, ήταν μέλη της ΕΠΟΝ που αναζητούσαν εκδίκηση για το θάνατο των συντρόφων τους.

  14. sarant said

    12
    Εδώ υπάρχει φωτογραφία του και αναφορά για την καταγωγή του
    http://www.report24.gr/23012.htm

  15. Ριβαλντίνιο said

    Ευχαριστώ Νικοκύρη. Τον βρήκα και στην Ιστορία της Χωροφυλακής του Δασκαλάκη ως ανθυπομοίραρχο. Μετά θάνατον του έδωσαν βαθμό.

    Γαντές Μιχαήλ του Γεωργίου . Εξετελέσθη την 1- 5- 1944 υπό των Γερμανών εις το Σκοπευτήριον Καισαριανής.

  16. Ριβαλντίνιο said

    Βρήκα κι άλλα στοιχεία Νικοκύρη. Τώρα τα παραθέτω.

  17. sarant said

    Α μπράβο!

  18. Ριβαλντίνιο said

    Λοιπόν εδώ.

    Ήταν υπασπιστής διοικήσεως Κορινθίας, μέλος της εθνικιστικής οργάνωσης Ερμής. Τον βασάνισαν και τον εκτέλεσαν.

  19. giorgos said

    Γιά πιό λόγο τό 1944 , δηλαδή λίγο πρίν άποχωρήσουν άπό τήν Ελλάδα οί Γερμανοί σκότωσαν τόν γερμανό …Είχε κάποιο όφελος αύτή ή ένέργεια ? ή είχε κάποιο στρατηγικό άποτέλεσμα ?
    Χάθηκαν τζάμπα καί χωρίς πραγματικό λόγο 200 άνθρωποι

  20. sarant said

    18 Ελέγχεται η πηγή, αφού τον παρουσιάζει να συλλαμβάνεται αρχές Μαϊου.

  21. spyridos said

    Να είστε καλά για τη δημοσίευση.

    11 ή 12 ήταν τσαγκάρηδες. Πριν αλλά και μετά τον πόλεμο τσαγκάρης σήμαινε αυτόματα κομμουνιστής για τον χωροφύλακα.
    Αλλά και απ το κόμμα οι τσαγκάρηδες αντιμετωπιζόντουσαν με επιφυλακτικότητα. Γιατί ο τσαγκάρης ήταν αυτόματα για εκείνους τροτσικστής.

  22. nikiplos said

    «Μπαμπά. Με πάνε για εκτέλεση στην Καισαριανή, μαζί με άλλους εφτά κρατούμενους (τα ονόματα γράφονταν). Ειδοποίησε σε παρακαλώ πολύ τα σπίτια τους! Μη λυπάσαι. Πεθαίνω για τη λευτεριά και την πατρίδα. Αντρέας».
    Ανδρέας Λυκουρίνος 14 ετών…
    Το σημείωμα βρέθηκε σε δρόμο της Αθήνας το Σεπτέμβρη του 1944.

    Μες στη σκληρότητα του κατοχικού εμφυλίου, των αντεκδικήσεων και του μίσους, η ηλικία του παιδιού αυτού ήταν που με ράγισε.

  23. Γς said

    19:

    >Γιά πιό λόγο τό 1944 , δηλαδή λίγο πρίν άποχωρήσουν άπό τήν Ελλάδα οί Γερμανοί σκότωσαν τόν γερμανό

    Βλέπεις δεν είχε γίνει ακόμα η απόβαση στη Νορμαδία και η γέννηση του Γς στην Αθήνα.
    Εγιναν αμφότερα μερικές μέρες αργότερα, Ντάξει ένα μήνα, 34, 36 μέρες

  24. spyridos said

    19 Και για ποιό λόγο να υπάρξει αντίσταση αφού έτσι κι αλλιώς οι γερμανοί θα έχαναν τονπόλεμο?

    …..

    Και γιατί να κάτσειως το τέλος ο χαζός στην Αλαμάνα και δεν έφυγε όπως οι άλλοι. Αφού η μάχη είχε πλέον χαθεί?

    —–

    Και γαιτί να ψηφίζουμε όχι στο δημοψήφισμα για τη «ρύθμιση χρέους»? Αφού ΤΙΝΑ οι γερμανοί είναι φίλοι μας?

  25. spiral architect 🇰🇵 said

    @12, 14-17: Μύλος δηλαδή. Όχι μόνο κομμουνιστές δεν ήταν καθ’ ολοκληρίαν οι 200 (υπήρχαν από εθνικιστές ως αρχειομαρξιστές) αλλά, καθότι η γνωστή αρχική ανακοίνωση αναφέρει μόνο κομμουνιστές, η εκτέλεση των 200 ήταν ένα καθαρό έγκλημα αντεκδίκησης.

    Μάιστα! 😉

  26. nikiplos said

    19@, ακόμη και ο Ι. Μεταξάς, γνώριζε πως η Ελλάς δεν είχε τίποτε καλό να περιμένει από τις Δυνάμεις του Άξονα, εάν παραδινόταν και συνθηκολογούσε με τις απαιτήσεις των Ιταλών και του Άξονα.

    Κάποιοι – όπως ο Άγις Στίνας – λεν πως το ΟΧΙ, η μάχη της Κρήτης και η Εθνική Αντίσταση ήταν για να εξυπηρετήσουν τα συμφέροντα των Άγγλων και να καθυστερήσουν την προέλαση των Ναζί προς τη Μ. Ανατολή και τα πετρέλαια. Υποννοούν, πως ούτε το ΟΧΙ ούτε η Εθ. Αντίσταση συνέφερε τους Έλληνες.

    Αυτό πέρα από καθαρά υποθετικό γιγανταιώρημα, δεν έχει καμία αξία όσον αφορά τον πόλεμο και τα στρατιωτικά. Είτε συμμετέχεις αποδεχόμενος όλες τις δυνατές συνέπειες της συμμετοχής σου: Αντίποινα, Εκτέλεση, Βασανιστήρια, Φυλακίσεις οικείων προσώπων – άφταιγων. Είτε όχι, πάλι αποδεχόμενος τις αντίστοιχες συνέπειες: «Σύληση των εδαφών, Εκτελέσεις, Βασανιστήρια, Φυλακίσεις οικείων προσώπων, Αρπαγή της παραγωγής, Πείνα κλπ» από τους κουμπουροφόρους που σε αντίθεση με σένα συμμετέχουν και παίρνουν τα ρίσκα τους.

    Σε έναν πόλεμο έχεις μεγαλύτερες πιθανότητες να επιβιώσεις αν διαλέξεις στρατόπεδο. Κι ο πόλεμος ενέχει ρίσκο, πάντοτε.

    Η μεταπολεμική αφήγηση, που μόνο σκοπό είχε να απομειώσει τα όποια προφανή πατριωτικά επιχειρήματα της Εθνικής Αντίστασης – όλων των παρατάξεων – είναι τόσο ασθενής, που σε καμία άλλη χώρα δεν θα την βρεις.

    Αντίθετα θα βρεις παραδείγματα παραδειγματισμού, που σε εμάς εδώ θα φάνταζαν ακραία: πχ στο Γαλλικό στρατό γίνονταν εκτελέσεις με κλήρωση ως λιποτάκτες, για μέλη λόχων που στη μάχη δεν είχαν επιδείξει την προσήκουσα μανία επίθεσης.
    Ο Ντε Γκώλ, περιόρισε αρκετά τις εκτελέσεις των συνεργατών των Γερμανών της κατοχής, αλλά μέσα σε κάμποσους χιλιάδες που εκτέλεσε εκεί βρίσκει κανείς περίεργα περιστατικά πχ μηχανικούς που εργάζονταν στις τηλεπικοινωνίες κλπ…

  27. sarant said

    21 Είχαν και φαλτσέτες

    25 Οι αρχειομαρξιστές ήταν κομμουνιστές. Και η πληροφορία για τον εθνικιστή δεν ξέρω αν είναι βάσιμη.

    26 Ξέρουμε άλλωστε τι έγινε στον Πρώτο Παγκόσμιο με την ουδετερότητα της Ελλάδας

  28. Corto said

    Συγχαρητήρια στον Spiridione για την εξαιρετική εργασία, και βέβαια ευχαριστούμε τον Νικοκύρη για όλα όσα μας προσφέρει!

    Θα ήθελα να ρωτήσω όποιον γνωρίζει, αν έχει καταγραφεί κάποιος προβληματισμός των αντιστασιακών οργανώσεων (όποιας αποχρώσεως, ΕΑΜ, ΕΔΕΣ ή ό,τι άλλο), για το ζήτημα των αντιποίνων.

  29. Γς said

    24:

    >Και γιατί να κάτσει ως το τέλος ο χαζός στην Αλαμάνα και δεν έφυγε όπως οι άλλοι.

    Ο Διάκος.
    Αλαμάνα. Από που να είναι το όνομα της γέφυρας [και του ποταμου, Σπερχειού]

    Από τους Αλεμάννους; Μια που λέμε για Γερμανούς

  30. Γς said

    21:

    κι ο Τσαουσέσκου τσαγκάρης ήταν

  31. spiral architect 🇰🇵 said

    26 τέλος: […]Από τους Γάλλους εκείνους που εγκληματικά ή με συκοφαντίες προκάλεσαν το θάνατο αγωνιστών της Αντίστασης σκοτώθηκαν χωρίς κανονική δίκη 10.842 άτομα. Μετά την απελευθέρωση 779 εκτελέστηκαν, ύστερα από παραπομπή σε δίκη σε τακτικά δικαστήρια ή τα στρατοδικεία. Αριθμός θλιβερός, αν και πολύ περιορισμένος είναι αλήθεια σε σχέση με τον αριθμό των εγκλημάτων που έγιναν και των τρομερών συνεπειών τους (σελ. 625 των εξαντλημένων απομνημονευμάτων του Ντε Γκολ) […]

    @27: Νταξ’ όχι και τόσο, άλλωστε κείνη την περίοδο το ΚΚΕ το ταλαιπωρούσαν οι κάθε λογής φράξιες.

  32. spyridos said

    29. Ετσι πρέπει να είναι.
    Αλαμμάνοι , Αλεμάνοι κτλ ήταν κάποιες νοτιογερμανικές φυλές.
    Πρέπει να εγκαταστάθηκαν και ως τον Σπερχειό.
    Διάφοροι Λατίνοι ονομάζουν αλαμάνους όλους του γερμανούς γιατί φαντάζομαι με αυτούς ήρθαν σε άμεση επαφή
    από Αλσατία, Ελβετία, Αυστρία ως Ρουμανία.
    Οπως οι Τούρκοι λένε όλους του Ελληνες, Γιουνάν

  33. Γιώργος said

    «Όταν μαθεύτηκε η τύχη τους, αποφασίστηκε σε κοινή σύσκεψη της 9ης Αχτίδας της ΕΠΟΝ και ενός υπεύθυνου καθοδηγητή της ΟΠΛΑ από άλλη συνοικία, η εκτέλεση επτά ατόμων της συνοικίας σε αντίποινα. Τα μέλη της ομάδας που ανέλαβε τη «δουλειά» προσφέρθηκαν εθελοντικά, ήταν μέλη της ΕΠΟΝ που αναζητούσαν εκδίκηση για το θάνατο των συντρόφων τους.»

    Αυτό το γεγονός δεν το γνώριζα. Αν η εκτέλεση αφορούσε καταδότες είναι κατανοητό και θεμιτό. Αν έγινε σε όποιους επτά βρήκανε στο δρόμο τους είναι έγκλημα.

  34. Ριβαλντίνιο said

    @ 20 sarant

    Έχεις δίκιο για το κείμενο. Αλλά στην λεζάντα και στο παράρτημα των νεκρών έχει ότι εκτελέσθηκε την 1/5. Μπορεί να μην είναι και λάθος. Αν δείς την σελίδα ο Δασκαλάκης μιλάει κυρίως κατά των κομμουνιστών. Σαν τσόντα βάζει την εκτέλεση του Γαντέ από τους Γερμανούς γιατί αφορά την περιοχή. Και θέλει να είναι σύντομος γι’ αυτό βάζει σύλληψη και εκτέλεση «αρχάς Μαϊου» και αφιερώνει ένα μικρό παραγραφάκι. Η δράση κατά των κομμουνιστών είναι μεγαλύτερη τιμή από αυτήν κατά των Γερμανών. Αλλά αφού είχαμε και τέτοιους «περίεργους» χωροφύλακες , τι να κάνουμε ; Ας τους αναφέρουμε κι αυτούς. 🙂 🙂 🙂

    Θα δώ το κείμενο του Δασκαλάκη μήπως εντελώς κατά τύχη ταυτοποιήσουμε και κανέναν άλλον.

  35. Αγαπητέ Νίκο,
    Σε ευχαριστούμε πολύ για αυτόν τον κατάλογο των εκτελεσθέντων, που τόσες συγκινήσεις μας προκαλεί. Μεταξύ των 200 ήταν και ο αδελφός του πατέρα μου, Ρίζος Ηλίας. Αρχικά, τον περιλάμβαναν στο κατάλογο ως Ρόζος Ηλίας, αλλά μετά από ενέργεις του πατέρα μου, Αποστόλη Ρίζου, το όνομα διορθώθηκε. Θα κοιτάξω και τις πηγές που αναφέρεις για περισσότερες λεπτομέρεις για τη ζωή και τη δράση του.

  36. sarant said

    Αγαπητέ Δημήτρη, σε ευχαριστώ πολύ και αν έχεις να προσθέσεις κάτι στο βιογραφικό πολύ ευχαρίστως!

  37. Ριβαλντίνιο said

    Α, Νικοκύρη πιο πάνω ο Δασκαλάκης έχει τους αντιστασιακούς χωροφύλακες της Αργολιδοκορινθίας. Αν θές μπορώ να παραθέσω την σελίδα απ’το scribd. Ανθυπασπιστής Μιχ. Γαντές και υπενωμοτάρχαι Λαμπρόπουλος και Πετρόπουλος και 2 χωροφύλακες εκτελέστηκαν από τις αρχές Κατοχής ως αντιστασιακοί. Ενωμοτάρχης Καραβίτης στον Μήδα . Άλλοι χωροφύλακες στον Ερμή.

  38. Γιάννης Ιατρού said

    Χαιρετώ

    Σπύρο και Νίκο, κι εγώ ευχαριστώ για το σημερινό.

    Μ΄ αυτούς τους 200σιους τιμούμε και όλους τους ομήρους κλπ. που εκτελέστηκαν σε αντίποινα από τις δυνάμεις κατοχής και τους αντιστασιακούς που έδωσαν την ζωή τους στον αγώνα.
    Πολλοί από εμάς, με την …όποια ηλικία σήμερα 🙂 , έχουμε εξ αίματος συγγενείς που χάθηκαν έτσι τότε. Στην οικογένειά μου 4.

  39. skom said

    Φαίνεται πάντως ότι οι τσαγκάρηδες ήταν και αλλού ζωηροί. Κάτι θυμάμαι να αναφέρει ο Χόμπσμπαουμ.
    Βρήκα αυτό στα γρήγορα https://academic.oup.com/past/article-abstract/89/1/86/1441933?redirectedFrom=fulltext

  40. Ριβαλντίνιο said

    Νικοκύρη περισσότερες πληροφορίες για τον Γαντέ από την Ιστορία της Χωροφυλακής του Αντωνίου ( υπάρχει στο scribd ).
    Κεφάλαιο «Κλιμάκιον Κορίνθου» σελ. 1747

    Ιδρύθηκε τον Φεβρούριο του 1943 και έδρασε ως τις αρχές του 1944. Ηγέτης ήταν ο Γαντές. Μαζί του ήταν ένας τοπογράφος, ένας ενωμοτάρχης , ένας ιδιώτης κ.α. ( λέει ονόματα ). Στέλναν στην Μέση Ανατολή σχέδια των γερμανικών οχυρώσεων του Κορινθιακού. Δυστυχώς όμως οι Γερμανοί έπιασαν στις 25/2/44 τον τοπογράφο Τσίκο Νικόλαο και 2 μέρες μετά τον Γαντέ. Εκτελέστηκαν και οι δύο την 1/5 με τους άλλους 198 στην Καισαριανή. Μεταφερόμενος για εκτέλεση ο Γαντές με το αυτοκίνητο, πέρασαν έξω από το αστυνομικό τμήμα Καισαριανής , τότε πέταξε το χιτώνιό του στον δρόμο και φώναξε «Είμαι αξιωματικός της χωροφυλακής και οι Γεραμνοί με τουφεκίζουν για κατάσκοπο. Γειά σας παιδιά !»

  41. Γιάννης Ιατρού said

    22 (τέλος) Νικιπλε,
    απ΄ότι φαίνεται, δεν ήταν και τόσο ασυνήθιστο να πιάνουν και άτομα σ΄αυτήν την ηλικία (~14ετείς). Είτε επειδή δεν πιάσανε π.χ. τ΄ αδέλφια τους/γονείς τους είτε επειδή είχαν σχετική δράση κι αυτοί οι ίδιοι. Συνήθως τους «προωθούσαν» μετά στα στρατόπεδα εργασίας στην Β. Ευρώπη…

  42. ΛΑΜΠΡΟΣ said

    Συγχαρητήρια στον Σπύρο για την καταπληκτική εργασία που έκανε και στον Νικοκύρη για την ανάρτηση.

  43. spiridione said

    1. Εσύ που είσαι απ’ την Πεντέλη, αν θυμάμαι καλά, δεν ξέρεις τίποτα παραπάνω για τους Πεντελιώτες;
    12 κλπ. Στα βιβλία που κοίταξα γράφουν μόνο σκέτο ‘ανθυπασπιστής’. Δεν βρήκα κάτι άλλο.

    Να προσθέσω κάτι ακόμη για τους Καβαλιώτες δημοτικούς συμβούλους Μακέδο και Νεγρεπόντη, που άκουσα προχθές σε μια εκπομπή στο πρώτο πρόγραμμα που μεταδόθηκε πριν από λίγους μήνες (Αφύλακτη Διάβαση).
    http://press.ert.gr/2018/01/03/%CF%80%CF%81%CF%89%CF%84%CE%BF-%CF%80%CF%81%CE%BF%CE%B3%CF%81%CE%B1%CE%BC%CE%BC%CE%B1-%CE%B1%CF%86%CF%85%CE%BB%CE%B1%CF%87%CF%84%CE%B7-%CE%B4%CE%B9%CE%B1%CE%B2%CE%B1%CF%83%CE%B7-%CE%BF%CE%B9/

    Στις δημοτικές εκλογές του Φεβρουαρίου του 1934 το Ενιαίο Μέτωπο κέρδισε δύο Δήμους, της Καβάλας με τον Παρτσαλίδη, και των Σερρών (με τον Μενύχτα). Στην Καβάλα είχαν συνασπιστεί εναντίον του Εν. Μετώπου οι Φιλελεύθεροι μαζί και οι Λαικοί. Λίγους μήνες αφότου ανέλαβε τη δημαρχία ο Παρτσαλίδης με το νέο δημοτικό συμβούλιο, διώκονται πέντε δημοτικοί σύμβουλοι, μεταξύ των οποίων και οι Μακέδος και Νεγραπόντης (και ο Γιαν. Ευθυμιάδης που εκτελέστηκε στο Κούρνοβο), και το καλοκαίρι του ’34 καταδικάζονται σε δύο χρόνια φυλακή και εξορία και οδηγούνται στις φυλακές Κομοτηνής. Αποτέλεσμα ήταν ότι αυτοί οι 5 καθαιρέθηκαν από δημ. σύμβουλοι και έτσι ο Παρτσαλίδης έχασε την πλειοψηφία, και εν συνεχεία καθαιρέθηκε και αυτός. Οι Μακέδος και Νεγρεπόντης πρέπει να έμειναν σε φυλακές και εξορίες από το 1934 έως το 1944, επί 10 ολόκληρα χρόνια! πριν εκτελεστούν (εκτός αν με την αμνηστία του 1935 είχαν αφεθεί για κάποιο διάστημα ελεύθεροι).
    Στην ίδια εκπομπή μίλησε και ο ανιψιός του Νίκου Νεγρεπόντη. Ενδιαφέρον έχει ότι ο πατέρας του εκτελεσμένου Νίκου Νεγρεπόντη είχε καταγωγή από τη Χίο, και από εκεί μετανάστευσε στη Σμύρνη. Το 1922 με την καταστροφή έφυγε για την Καβάλα, και επειδή ήταν φραγκολεβαντίνος κατάφερε να σώσει και τα 8 παιδιά του. Στη Σμύρνη ήταν κρεατέμπορος και στην Καβάλα άνοιξε αντίστοιχο μαγαζί, που το 1924 οι ντόπιοι το έκαψαν, όπως και το σπίτι του, επειδή ήταν τουρκόσπορος.

    Για όποιον ενδιαφέρεται αύριο 10.00 με 12.00 μεταδίδεται η εκπομπή Αφύλακτη Διάβαση από το Σκοπευτήριο της Καισαριανής.
    http://www.typologies.gr/i-ert-tima-ti-matomeni-protomagia-tou-1944-stin-kesariani/

  44. ΣΠ said

    40
    Δεν βλέπω να υπάρχει Νικόλαος Τσίκος στην λίστα της ανάρτησης.

  45. Ριβαλντίνιο said

    @ 44 ΣΠ

    Γιατί βλέπω εγώ ; 🙂

  46. ΚΩΣΤΑΣ said

    Συγχαρητήρια στον Σπύρο και στον Νικοκύρη για την εξαίρετη προσπάθεια. Κοπιώδης η έρευνα αλλά αξιέπαινη. Είναι μεγάλο κρίμα άνθρωποι να δίνουν τη ζωή τους για την ελευθερία, μετά να περνούν στη λήθη της ιστορίας. Χρέος όλων μας, αν μπορούμε, να βοηθήσουμε στην όποια πληροφορία γι΄αυτούς τους αθάνατους νεκρούς.

    Πέρα από την μνήμη των νεκρών, είναι μια παρηγοριά και ένα βάλσαμο για τις εναπομείνασες οικογένειές τους.

  47. sarant said

    37-40 Δεκτό.

  48. voulagx said

    #21: Οι τυπογράφοι και οι τσαγκαράδες ήταν όλοι κόκινοι.

  49. Jago said

    Να σημειώσω επάνω στην αναφορά του Spiridione:
    «Τα στοιχεία προέρχονται κυρίως από τα προαναφερόμενα βιβλία, και από συμπληρωματική έρευνα σε κάποιες άλλες πηγές (Ριζοσπάστης, βιβλία, διαδίκτυο). Ειδικά για τους Ακροναυπλιώτες σημειώνεται το βιβλίο του Αντ. Φλούντζη Ακροναυπλία και Ακροναυπλιώτες που είναι μάλλον η πιο έγκυρη πηγή για το θέμα αυτό, καθώς και του ίδιου Στρατόπεδα Λάρισας – Τρικάλων 1941-1944 όπου περιλαμβάνονται και κατάλογοι κρατούμενων».

    Την ίδια εποχή με το βιβλίο του Φλουντζή εκδόθησε σε 4η έκδοση το «Κι άστραψε φως η Ακροναυπλία» του Βασίλη Μπαρτζιώτα και σε 5η έκδοση ο 1ο τόμος «Το χρονικό του αγώνα» του Γιάννη Μανούσακα, διαθέτω αμφότερα όπως και του 2ο τόμο του Μανούσακα που βρήκα πολύ πρόσφατα. Τα έργα αυτά διαθέτουν καταλόγους των Ακροναυπλιωτών με κάποιες διαφορές. Ο Μπαρτζιώτας διαθέτει 625 ονόματα (σελ. 229-245) με την υποσημείωση ότι – για εύλογους λόγους – δεν περιλαμβάνει τροτσκιστές και αρχειομαρξιστές, όπως προφανώς δεν τους περιλαμβάνει στο σύνολο των 135 εκτελεσθέντων στην Καισαριανή, ανεβάζοντάς τους συνολικά στους 650 (σελ. 213-214). Ο Μανούσακας από την άλλη έχει κατάλογο με 635 άτομα (σελ 507-517) χωρίς καμία περαιτέρω αναφορά ποιοι σκοτώθηκαν κι επέζησαν, κάτι που το κάνει ΄όμως ο Μπαρτζιώτας. Και τα δύο βιβλία θέλουν μπόλικη αποδελτίωση αλλά δεν έχω τα βιβλία του Φλουντζή και του Κουβά.

    Τώρα από κει που αναφέρεται: «Ο κατάλογος του μνημείου έχει επτά διαφορές σε σχέση με αυτόν του Φλούντζη» κλπ, οι διαφορές αυτές οφείλονται, όπως πρόσεξα τώρα στα γρήγορα, από την αντιγραφή της λίστας των 200 που αναγράφεται στον 3ο τόμο της «Ιστορίας της Αντίστασης 1940-45» του Βάσου Γεωργίου (σελ. 1277-79) που εκδόθηκε όμως το 1979. Οπότε το ερώτημα είναι πως συντάχτηκε εκείνη η λίστα σε σχέση με το βιβλίο του Κουβά (2003) για την ακρίβεια της.

    Φέρνω ένα παράδειγμα. Τσεκάρω στο Α και ήδη βλέπω ότι ο Αγραφιώτης Αγησίλαος που σημειώνεται σαν [Ακρον.] δεν υπάρχει στους καταλόγους των Μπαρτζιώτα/Μανούσακα. Θέλει λοιπόν ψάξιμο, θα τα ελέγξω σχετικά και θα στείλω παρατηρήσεις.

  50. Γιάννης Κουβάτσος said

    Πολύ με συγκίνησε η σημερινή ανάρτηση…Πολλά ευχαριστώ στον Νικοκύρη και τον Σπύρο. Αλλά εξίσου με στενοχωρεί η ουσιαστική ανωνυμία κάποιων εκτελεσμένων ηρώων. Είναι τραγικό να υπάρχει άγαλμα του Τρούμαν, μαζικού δολοφόνου εκατοντάδων χιλιάδων άμαχων Ιαπώνων στη Χιροσίμα και το Ναγκασάκι, είναι κωμικοτραγικό να τιμούμε ανύπαρκτους ήρωες σαν τον Κουκκίδη και να μην ξέρουμε τίποτα γι’ αυτούς τους λεβέντες.

  51. Γιάννης Κουβάτσος said

    Τσαγκάρης είναι και ένας από τους ήρωες της Κακούρη στο «Πριμαρόλια», ο οποίος δολοφονεί έναν πλούσιο τοκογλύφο, θέλοντας να αποδώσει δικαιοσύνη, αρχές του αιώνα στην Πάτρα.
    Αλλά ιδιαιτέρως ζωηροί ήταν και οι δάσκαλοι. Τώρα σαν να βάρυναν αρκετά. 😊

  52. sarant said

    51 Πραγματικό γεγονός είχε αφορμή η Κακούρη. Μάτσαλης λεγόταν ο (πραγματικός) αναρχικός τσαγκάρης που σκότωσε τον πλούσιο.

  53. Ριβαλντίνιο said

    @ 28 Corto

    Θα ήθελα να ρωτήσω όποιον γνωρίζει, αν έχει καταγραφεί κάποιος προβληματισμός των αντιστασιακών οργανώσεων (όποιας αποχρώσεως, ΕΑΜ, ΕΔΕΣ ή ό,τι άλλο), για το ζήτημα των αντιποίνων.

    Παραθέτω από παλιό μου σχόλιο απόσπασμα από το διδακτορικό του Δορδανά :

    Η εκτέλεση συνολικά εξήντα πέντε ατόμων, οι συλλήψεις και το κλίμα τρομοκρατίας που εξαπέλυσαν οι γερμανικές αρχές στην πόλη της Κοζάνης και τα γειτονικά χωριά ανάγκασαν πολλούς, από τις πληγείσες κυρίως περιοχές, να καταφύγουν στις τάξεις των ανταρτών. Κάτω από το πρίσμα αυτής της εξέλιξης, η ενέδρα του ΕΛΑΣ πλησίον του Βατερού θεωρήθηκε ως μια σκόπιμη ενέργεια που είχε ως «αντικειμενικόν σκοπόν οι κάτοικοι της περιοχής φοβούμενοι αντίποινα των Γερμανών, να καταφύγωσιν στα βουνά και ενταχθώσιν εις τα τμήματα του ΕΛΑΣ».

    Στον αντίποδα ανάλογων τοποθετήσεων που υποστήριζαν ότι τα χτυπήματα του ΕΛΑΣ, όπως αυτό στο Βατερό, εναντίον μεμονωμένων αυτοκινήτων, χωρίς κανένα στρατιωτικό όφελος, αποτελούσαν έναν έμμεσο και αποτελεσματικό τρόπο για τη στρατολόγηση νέων ανταρτών, ο Σακαλής υπεραμύνεται μέσα από τις σελίδες του βιβλίου του των ενεργειών αυτών που κατά τη γνώμη του δικαίωναν την ύπαρξη των ανταρτών, γράφοντας :

    « […] Κανένας δεν έριχνε δυο τουφεκιές έτσι στο βρόντο για να κάψουν οι Γερμανοί ή να σκοτώσουν. Το χτύπημα που γίνονταν είχε κι ένα σκοπό. Μιλάνε για το Γερμανό το γιατρό που σκοτώθηκε στο δρόμο προς τα Καραγιάννια καθώς πήγαινε στη Σιάτιστα. Σαν αποτέλεσμα οι Γερμανοί σκότωσαν εδώ στην Κοζάνη, σκότωσαν στο Βατερό κι όποιον συναντούσαν στο δρόμο. Αν ο ΕΛΑΣ ήξερε ότι αυτός που πήγαινε ήταν γιατρός μπορεί να μη χτυπούσαν το αυτοκίνητο, αλλά δεν ξέρεις ποιος περνάει ποιος είναι. Το αυτοκίνητο ήταν Γερμανικό και δεν ξέρεις ποιος πάει και που πάει».

    Λαμβάνοντας, επίσης, αφορμή από ένα ανάλογο περιστατικό που είχε σημειωθεί κοντά στο Βογατσικό με πρωταγωνιστή και πάλι τον Υψηλάντη, ο Σακαλής καταλήγει :

    «Δεν ήταν ζήτημα ότι έκαναν επίτηδες τη δουλειά. Και λέμε πού θα τον χτυπήσεις ; Θα τον περιμένεις να΄ ρθει στη Βαλιακάρδα που δεν έχει κατοικημένη περιοχή ; Τι να κάνει εκεί ο Γερμανός ; Το μόνο που χρειάζονταν ο Γερμανός ήταν όλες οι πόλεις, οι αποθήκες, να τροφοδοτηθεί, οι τράπεζες κτλ. Και εκεί ακριβώς μπορούσες να τον χτυπήσεις».

    Όμως, η ηγεσία του ΕΛΑΣ δε δικαίωσε, τουλάχιστον επίσημα, τη συγκεκριμένη επιλογή του Υψηλάντη. Σε διαταγή του Γενικού Στρατηγείου του ΕΛΑΣ προς την 9η Μεραρχία ζητήθηκε να αποφεύγονται στο μέλλον παρόμοια εγχειρήματα που επέφεραν στην ουσία περισσότερα πλήγματα στον άμαχο πληθυσμό, εξαιτίας των μετέπειτα αντιποίνων, παρά στα γερμανικά στρατεύματα.Αναλυτικά, στη διαταγή τονίζονταν :

    «Κατά την μελέτην της περιελθούσης ημίν εσχάτως αλληλογραφίας παρετηρήσαμε : 1ον) ότι συμφώνως τω […] ανακοινωθέντι υμών της 31-1-44 προσεβλήθη εις την στενωπόν Σιατίστης υπό προωθημένου τμήματος της Μεραρχίας Γερμανικόν αυτοκίνητον, πιθανώτατα επιβατικόν (κούρσα), με αποτέλεσμα τον φόνον ενός Γερμανού αξιωματικού και τον τραυματισμόν ενός οπλίτου, 2ον) ότι […] οι Γερμανοί εξετέλεσαν εις αντίποινα τριάκοντα εννέα ομήρους εν Κοζάνη. Κρίνοντες ότι η προσγενομένη ζημία είναι μεγαλυτέρα του εκ του εγχειρήματος ωφέλους εντελλόμεθα όπως αποφεύγητε εφεξής λόγω παρομοίων αντιποίνων την προσβολήν μεμονωμένων ατόμων ή οχημάτων του κατακτητού ή των οργάνων του, πλην εξαιρετικών περιπτώσεων ιδιαζούσης σημασίας π.χ. αυτοκίνητον του οποίου επιβαίνη ανώτατος Γερμανός αξ/κός κ.ο.κ. και εντείνητε αντιστρόφως τας προσβολάς κατά τμημάτων οπωσδήποτε αριθμητικώς ισχυρών».

    Αναφέρεται, επίσης, ότι μέσα στις προθέσεις της ηγεσίας ήταν η τιμωρία του Υψηλάντη για ανεπιτυχή δράση κατά το επικείμενο συνέδριο του ΕΑΜ στα Σιδηρά της Κοζάνης.

    Δορδανάς
    http://ikee.lib.auth.gr/record/2262/fil … 03-101.pdf ( σελ. 508 )
    http://www.edume.myds.me/00_0070_e_libr … 13_k05.pdf ( σελ. 28 )
    Αντιγραφή από εδώ : https://greekcivilwar.wordpress.com/201 … %BC%CE%B1/

  54. spiridione said

    49. Ο Φλούντζης στην Ακροναυπλία του αναφέρει 989 ονόματα, στους περισσότερους έχει κάποια συνοπτικά βιογραφικά στοιχεία (επάγγελμα, καταγωγή), και αναφέρει και την πορεία του καθενός. Έχει και ξεχωριστό κεφάλαιο για τους αρχειομαρξιστές/τροτσκιστές της Ακροναυπλίας. Στο βιβλίο του για το Χαιδάρι σημειώνει πάλι με αστερίσκο ποιοι είναι Ακροναυπλιώτες (έχει κάποιες διαφορές με το άλλο βιβλίο του). Τα βιβλία των Μανούσακα και Μπαρτζιώτα δεν τα έχω δει.
    Για το άλλο που λες, για να σε βοηθήσω, ο Φλ. γράφει τα εξής στη β’ έκδοση του Χαιδαριού του (1986):
    «Παρά το ότι έχω δώσει πολλές φορές στο Δήμο Καισαριανής και στην Π.Ε.Θ.Γ.Κ. ο «Φοίνιξ» διορθωμένα τα 200 ονόματα, τους παρουσίασα ζωντανό και τον Γιώργο Μερεκούλια, εξακολουθούν να διαβάζουν τον παλιό κατάλογο. Ίσως να παίρνουν για βάση αυτά που δίνει η εξάτομη «Ιστορία της Αντίστασης 1940-1941», που γράφτηκε από επιτελείο συντακτών, με τη διεύθυνση του Βάσου Γεωργίου (εκδ. Αυλός). Δημοσιεύονται στον Γ’ τόμο σελ. 1277-79. Πάρθηκαν όμως από το βιβλίο μου «Χαϊδάρι» (σελ. 411-413) χωρίς να αναφέρεται [εννοεί την α’ έκδ. του Χαιδαριού] Τα 200 ονόματα, λαθεμένα αρκετά, δημοσιεύτηκαν πολλές φορές παλιότερα στον δημοκρατικό τύπο. Επίσημα τα έδωσε τον Μάη του 1964 ο «Φοίνιξ». Κάπως διορθωμένα τα έδωσα εγώ τον Απρίλη του 1976 στην Α’ έκδοση του «Χαιδαριού» μου. […]
    https://sarantakos.wordpress.com/2017/11/02/soukatzidis/#comment-465530

    Ο Γ. Κουβάς παίρνει σαν βάση τη διορθωμένη λίστα του Φλούντζη (στη β’ έκδοση) και κάνει αυτές τις 7 αλλαγές.

  55. spiridione said

    49. Ο Φλούντζης στην Ακροναυπλία του αναφέρει 989 ονόματα, στους περισσότερους έχει κάποια συνοπτικά βιογραφικά στοιχεία (επάγγελμα, καταγωγή), και αναφέρει και την πορεία του καθενός. Έχει και ξεχωριστό κεφάλαιο για τους αρχειομαρξιστές/τροτσκιστές της Ακροναυπλίας. Στο βιβλίο του για το Χαιδάρι σημειώνει πάλι με αστερίσκο ποιοι είναι Ακροναυπλιώτες (έχει κάποιες διαφορές με το άλλο βιβλίο του). Τα βιβλία των Μανούσακα και Μπαρτζιώτα δεν τα έχω δει.
    Για το άλλο που λες, για να σε βοηθήσω, ο Φλ. γράφει τα εξής στη β’ έκδοση του Χαιδαριού του (1986):
    «Παρά το ότι έχω δώσει πολλές φορές στο Δήμο Καισαριανής και στην Π.Ε.Θ.Γ.Κ. ο «Φοίνιξ» διορθωμένα τα 200 ονόματα, τους παρουσίασα ζωντανό και τον Γιώργο Μερεκούλια, εξακολουθούν να διαβάζουν τον παλιό κατάλογο. Ίσως να παίρνουν για βάση αυτά που δίνει η εξάτομη «Ιστορία της Αντίστασης 1940-1941», που γράφτηκε από επιτελείο συντακτών, με τη διεύθυνση του Βάσου Γεωργίου (εκδ. Αυλός). Δημοσιεύονται στον Γ’ τόμο σελ. 1277-79. Πάρθηκαν όμως από το βιβλίο μου «Χαϊδάρι» (σελ. 411-413) χωρίς να αναφέρεται [εννοεί την α’ έκδ. του Χαιδαριού] Τα 200 ονόματα, λαθεμένα αρκετά, δημοσιεύτηκαν πολλές φορές παλιότερα στον δημοκρατικό τύπο. Επίσημα τα έδωσε τον Μάη του 1964 ο «Φοίνιξ». Κάπως διορθωμένα τα έδωσα εγώ τον Απρίλη του 1976 στην Α’ έκδοση του «Χαιδαριού» μου. […]
    https://sarantakos.wordpress.com/2017/11/02/soukatzidis/#comment-465530

    Ο Κουβάς παίρνει σαν βάση τη διορθωμένη λίστα του Φλούντζη (στη β’ έκδοση) και κάνει αυτές τις 7 αλλαγές.

  56. Jago said

    54/55. Μερσί, οπότε με κάλυψες στο που οφείλονταν αυτές οι διαφορές. Θα το αναζητήσω το βιβλίο του Φλούντζη.

  57. Δημήτρης Μαρτῖνος said

    Εὐχαριστοῦμε τὸν Σπύρο καὶ τὸν Νικοκύρη γιὰ τὸ σημερινό ἄρθρο.

    Εὔκολο εἶναι νὰ λέμε τὸ μακρύ καὶ τὸ κοντό μας ἀπὸ τὴν ἀσφάλεια τοῦ καναπέ μας σήμερα.

    Ὅταν ὅμως εἶσαι δίπλα στὴ φωτιά, κινδυνεύεις νὰ καεῖς.

    Κάποιοι συνειδητὰ κι ἀπὸ ἐπιλογή· ἐπειδὴ αὐτοὶ οἱ ἴδιοι «ὥρισαν καὶ φυλάγουν Θερμοπύλες».

    Ἄλλους τοὺς πρόλαβαν τὰ γεγονότα.

    Ἱστορία μὲ «ἂν» δὲν γίνεται.

    Αὐτὸ ποὺ μποροῦμε νὰ κρίνουμε εἶναι οἱ ἐπιπτώσεις τῶν ἀποφάσεων ποὺ πάρθηκαν ἀπὸ τὶς ἑκάστοτε ἡγεσίες κι αὐτὸ μὲ ἀρκετὸ ρίσκο. Ἐπειδὴ δὲν ξέρουμε σὲ ποιά δεδομένα στηρίχτηκαν αὐτοὶ ποὺ τὶς πῆραν.

    Ἄσε ποὺ δὲν ἤξεραν αὐτὸ ποὺ ξέρουμε ἐμεῖς σήμερα: τὶ ἔγινε μετά!

  58. Corto said

    53 (Ριβαλντίνιο):

    Ενδιαφέρον πολύ, σε ευχαριστώ!
    Έχει πολλές προεκτάσεις το ζήτημα και αξίζει διερεύνηση.

  59. spiridione said

    Νικοκύρη, μπορείς να σβήσεις ένα απ’ τα παραπάνω σχόλια.

    Να προσθέσω και κάτι ακόμη για τους αρχειομαρξιστές, και ειδικά για τους Ανδρώνη και Περαχιά, που ήταν υποψήφιοι βουλευτές. Οι αρχειομαρξιστές, όπως είναι ίσως γνωστό, μέχρι το 1934 περίπου είχαν σημαντική δύναμη, αλλά δραστηριοποιούνταν κυρίως συνδικαλιστικά, αποφεύγοντας να κατεβάζουν συνδυασμούς στις εκλογές. Ίσως δεν ήθελαν να έλθουν τότε σε ευθεία σύγκρουση με το ΚΚΕ. Έκαναν όμως κάτι άλλο, που τους έδινε τη δυνατότητα η τότε εκλογική νομοθεσία. Οι ψηφοφόροι τότε μπορούσαν να προσθέσουν χειρόγραφα στα ψηφοδέλτια των συνδυασμών ονόματα ανεξαρτήτων υποψηφίων. Έτσι, οι αρχειομαρξιστές ψηφοφόροι προσέθεταν χειρόγραφα στα ψηφοδέλτια του ΚΚΕ (δηλ. του Ενιαίου Μετώπου) ονόματα αρχειομαρξιστών ανεξάρτητων υποψηφίων. Η πρώτη φορά που κατέβηκε υποψήφιος αρχειομαρξιστής με δικό του συνδυασμό κόντρα στον υποψήφιο του ΚΚΕ, ήταν στις εκλογές του 1932 στο Οίτυλο Μάνης ο Πέτρος Ανδρώνης. Ίσως γιατί θεωρούσαν ότι ήταν δυνατοί σ’ αυτήν την περιφέρεια και αδύναμο το ΚΚΕ.
    Για τον Περαχιά: οι εκλογές του 1933 στην περιφέρεια Θες/νικης ακυρώθηκαν, επειδή τις έκρινε αντισυνταγματικές το ΣτΕ λόγω των χωριστών εβραϊκών τμημάτων. Έτσι, έγιναν επαναληπτικές εκλογές, όπου για κάποιον λόγο το ΚΚΕ έχασε την προθεσμία να δηλώσει τον συνδυασμό του. Έτσι, μοναδικός αριστερός υποψήφιος απέμεινε ο αρχειομαρξιστής Περαχιά. Και ενώ περίμεναν να τον ψηφίσουν οι ψηφοφόροι του ΚΚΕ, αυτοί προτίμησαν να ψηφίσουν άλλους υποψήφιους αστικών κομμάτων. Αυτό το θεώρησαν οι αρχειομ. ‘προδοσία της Θεσσαλονίκης’ (η άλλη προδοσία ήταν αυτή της Γερμανίας). Μετά το 1934, δηλαδή στις εκλογές του 1935 και 1936, μπορεί να κατέβαζαν ανεξάρτητους συνδυασμούς οι αρχειομ. και τροτσκ. (δεν έχω βρει στοιχεία), αλλά πλέον είχαν πολύ μικρή δύναμη και επιρροή μετά τις συνεχόμενες διασπάσεις και την κυριαρχία του ΚΚΕ.

    Λεπτομέρειες εδώ, Η οργάνωση Αρχείον του Μαρξισμού (1919-1934), του Κώστα Παλούκη
    https://www.academia.edu/34839984/_%CE%97_%CE%BF%CF%81%CE%B3%CE%AC%CE%BD%CF%89%CF%83%CE%B7_%CE%91%CF%81%CF%87%CE%B5%CE%AF%CE%BF%CE%BD_%CF%84%CE%BF%CF%85_%CE%9C%CE%B1%CF%81%CE%BE%CE%B9%CF%83%CE%BC%CE%BF%CF%8D_1919-1934_%CE%BA%CE%BF%CE%B9%CE%BD%CF%89%CE%BD%CE%B9%CE%BA%CE%BF%CE%AF_%CE%B1%CE%B3%CF%8E%CE%BD%CE%B5%CF%82_%CF%80%CE%BF%CE%BB%CE%B9%CF%84%CE%B9%CE%BA%CE%AE_%CE%BF%CF%81%CE%B3%CE%AC%CE%BD%CF%89%CF%83%CE%B7_%CE%B9%CE%B4%CE%B5%CE%BF%CE%BB%CE%BF%CE%B3%CE%AF%CE%B1_%CE%BA%CE%B1%CE%B9_%CF%80%CE%BF%CE%BB%CE%B9%CF%84%CE%B9%CF%83%CE%BC%CE%B9%CE%BA%CE%AD%CF%82_%CF%80%CF%81%CE%B1%CE%BA%CF%84%CE%B9%CE%BA%CE%AD%CF%82_%CF%83%CF%84%CE%B1_%CE%B5%CF%81%CE%B3%CE%B1%CF%84%CE%B9%CE%BA%CE%AC_%CF%83%CF%84%CF%81%CF%8E%CE%BC%CE%B1%CF%84%CE%B1_%CF%84%CE%B7%CF%82_%CE%BC%CE%B5%CF%83%CE%BF%CF%80%CE%BF%CE%BB%CE%B5%CE%BC%CE%B9%CE%BA%CE%AE%CF%82_%CE%95%CE%BB%CE%BB%CE%AC%CE%B4%CE%B1%CF%82

  60. Δημήτρης Μαρτῖνος said

    Πρὸς τὴν συλλογικὴ σοφία τοῦ ἱστολογίου.
    Γνωρίζουμε ἄν, ἐκτὸς ἀπό τοὺς «200 τῆς Πρωτομαγιᾶς» καὶ τοὺς 100 κομμουνιστές κρατούμενους ποὺ «ἐφόνευσαν αὐτοβούλως» οἱ συνεργάτες τῶν Γερμανῶν, ἐκτελέστηκαν καὶ κάποιοι ποὺ πιάστηκαν στὸν δρόμο Μολάων- Σπάρτης, ὅπως ὅριζε ἡ ἀνακοίνωση (παραγρ.2) τοῦ Στρατιωτικοῦ Διοικητῆ;

  61. Ριβαλντίνιο said

    Κομμουνιστοπεριοχή η ευρύτερη περιοχή του Οιτύλου. Έχει βγάλει τον Νικοκύρη , τον Γς κ.α. 🙂 🙂

  62. spiridione said

    Και ο Ανδρώνης είχε την προσωνυμία «ο πιστολάς του Αρχείου». Μανιάτης γαρ 🙂

  63. 59 (ή 58 αν σβηστεί το παραπανίσιο σχόλιο) Έψαχνα κι εγώ να κοτσάρω τη διατριβή του Παλούκη αλλά δεν ήξερα ότι την είχε ανεβάσει ο ίδιος στο Ακαντέμια.

  64. sarant said

    59 Πολύ ενδιαφέρον!

    Μου λέει φίλος από το Φέισμπουκ ότι ηρωική άρνηση σαν του Σουκατζίδη αντέταξε και ο Αντώνης Βαρθολομαίος. Ας προστεθεί:
    http://e-oikodomos.blogspot.lu/2013/04/200.html?m=1

  65. Ριβαλντίνιο said

    @ 58 Corto

    Ο Καλλιανιώτης στο διδακτορικό του ήταν λίγο πιο δηκτικός. Να ένα απόσπασμά του που μου έχει μείνει :

    Μία άλλη αναφορά αποδίδει την δραστική αφύπνιση των δικηγόρων της πόλης στην προσπάθεια άµυνας εναντίον της δράσης του ΕΛΑΣ, η οποία από την Πρωτοχρονιά του 1944 άρχισε να πυκνώνει καταιγιστικά µε σκοπό τη συλλογή –διαρπαγή τροφίµων (τουλάχιστον 350.000 οκ. γέννηµα) και την εκκαθάριση της «αντίδρασης», δηλαδή των ενόπλων χωρικών που είχαν αρχίσει δειλά να εµφανίζονται στο προσκήνιο από το ∆εκέµβριο του 1943 και µετέπειτα. Όντως η δράση του ΕΛΑΣ συνίστατο σε συλλήψεις «υπόπτων» στα Μπουτζάκια την 25η έως την 29η Ιανουαρίου 1944 κι επιθέσεις εναντίον των οπλισµένων χωριών Πελαργός (30ή ∆εκεµβρίου 1943), Λεύκαρα και Σκάφη (2η Ιανουαρίου 1944), Σπάρτο (7η Ιανουαρίου), Άνω και Κάτω Κώµη (27η Ιανουαρίου). Επίσης τυφλοί σχεδόν πυροβολισµοί εναντίον αυτοκινήτων µε αποτέλεσµα το βράδυ της 3ης Ιανουαρίου 1944 στα στενά του Πολυµύλου να φονευθεί ένας 30χρονος Κοζανίτης οδηγός και να τραυµατιστούν άλλοι δύο, ενώ στο δρόµο Βατερού -Ξηρολίµνης έχασε τη ζωή του το πρωί της 24ης του ιδίου µηνός ο Γερµανός ιατρός Dr Hass και τραυµατίστηκε βαριά ο στρατιώτης οδηγός του. Για την τελευταία πράξη οι Γερµανοί εξορµώντας µαινόµενοι από την πόλη προς τον τόπο του συµβάντος φόνευσαν την ίδια ηµέρα όσους συνάντησαν στο δρόµο τους (ποιµένες και ταξιδιώτες) κι εκτέλεσαν δύο δεκάδες περίπου άνδρες στο Βατερό, συνολικά 25 άτοµα. Την εποµένη έχοντας πληροφορίες για πρόσφατη παρουσία ανταρτών στην Αιανή, κατά την οποία επρόκειτο να φονευθούν δύο Γερµανοί της Επιµελητείας, που αναµένονταν στο χωριό, αλλά τελικά η πράξη αποσοβήθηκε λόγω εντόνων διαµαρτυριών των κατοίκων και µε οδηγούς δύο Πρόσφυγες αντικοµουνιστές οπλίτες από το Σπάρτο κύκλωσαν την Αιανή και φόνευσαν τον υπεύθυνο του ΕΑΜ που προσπάθησε να διαφύγει ένοπλος. Την 26η Ιανουαρίου του 1943 εκτέλεσαν 42 κρατουµένους στη θέση Μαντέµνια ή Νταµάργια της Κοζάνης. Συµπλήρωσαν δε την επιχείρησή τους λαµβάνοντας περισσότερο από µία εκατοντάδα οµήρους από τα Καραγιάννια, ιδιαίτερα από το Βατερό και την Καλαµιά. Η ανακοινωθείσα εξήγηση εκ µέρους των Γερµανών ότι οι 42 εκτελέστηκαν ως αντίποινα για το φόνο δύο στρατιωτών των SS το ∆εκέµβριο του 1943 στο Παλαιογράτσανο δεν έπεισε πολλούς. Ελάχιστοι έως κανένας συνδύασαν τους (συνολικά 70) φόνους των πολιτών µε την επιπολάζουσα εγγύτητα του ΕΛΑΣ. Στην προφορική µνήµη τα θύµατα θεωρήθηκαν ως αντίτιµο για το φόνο του ιατρού, λαµπρού επιστήµονα που εκτός των Γερµανών χειρουργούσε δωρεάν και κατοίκους κι εκείνη την ηµέρα όδευε προς τη Σιάτιστα να δει Έλληνες ασθενείς. Κατά µία εκτίµηση οι αντάρτες είχαν κτυπήσει τη µαύρη κούρσα θεωρώντας ότι επέβαινε ο «διαβόητος» διερµηνέας Άλεξ. Επισήµως για την ενέδρα δεν δόθηκε καµία εξήγηση, αλλά µε απόρρητο ενδοϋπηρεσιακό έγγραφο το ΓΣ του ΕΛΑΣ ενέτειλε στις µονάδες του την αποφυγή παροµοίων γεγονότων, αφού «η προσγενοµένη ζηµία είναι µεγαλυτέρα του εκ του εγχειρήµατος ωφέλους». Βρετανός σύνδεσµος απέδωσε τα παρόµοια συµβάντα στα «εγκλήµατα και την ηλιθιότητα των κοµµουνιστών», που ενώ επιτίθονταν σε µεµονωµένους Γερµανούς ή µεταφορικά οχήµατα, άφηναν απυρόβλητες τις φάλαγγες που περνούσαν από το Σαραντάπορο, ιδανικό µέρος για ενέδρες και χωρίς κατοικήσιµα χωριά (είχε κηρυχτεί νεκρά ζώνη τριγύρω τους) για να υποστούν αντίποινα. Είχε όµως µόνο κατά ένα µέρος δίκιο, διότι τα στενά επιτηρούνταν από καλά τοποθετηµένα φυλάκια Γερµανών και Πουλικών, για την ταυτόχρονη αδρανοποίηση ή καταβολή των οποίων χρειαζόταν ευφυές επιτελικό σχέδια, βαρύς οπλισµός και διάθεση για αδήλου τέλους περιπέτειες. Συνδυάστηκε φαίνεται τελικά ο τροµερός φόβος των αντιποίνων, οι οιµωγές των οµήρων τους οποίους είχαν συλλάβει µαζικά µετά το σκοτωµό του ιατρού οι Γερµανοί από τα Καραγιάννια και την Αιανή και η ατοµική φιλοδοξία που τελικά έσπρωξαν τους δικηγόρους να αντιδράσουν έντονα εναντίον του ΕΑΜ/ΕΛΑΣ. Ο ένας µάλιστα οµολόγησε την 27η Ιανουαρίου του 1944: «δεν αγωνίζοµαι για την Ελλάδα στα κρυφά, αλλά στα φανερά, για να εµποδιστεί η δηµιουργία τάφων κι ερειπίων από ορισµένους ανθρώπους που παίρνουν οδηγίες από το εξωτερικό και δεν αναλογίζονται τα επακόλουθα των πράξεών τους. Συνεργάζοµαι µε τους Γερµανούς επειδή τα ενδιαφέροντά τους συµπίπτουν µε αυτά της αγαπηµένης µου χώρας και πατρίδας Ελλάδας. Αυτοί οι άνθρωποι πρέπει να µην αφεθούν ελεύθεροι να προκαλούν θανάτους και καταστροφές πάνω στις οποίες θα τριγυρίζουν ένοπλοι µετά από την απελευθέρωσή µας».

    σελ. 345 – 347 του pdf http://ikee.lib.auth.gr/record/105429/files/gri-2008-1511.pdf

    Στην σελ. 647 του pdf έχει φωτογραφία αγριόφατσων Γερμανών στρατιωτών και γράφει :
    ∆εξιά: Γερµανοί στρατιώτες τιµηµένοι µε το παράσηµο του αγκυλωτού σταυρού. Τέτοιας ποιότητας άνδρες έδρασαν και στη ∆υτική Μακεδονία µε αποτέλεσµα οι αντάρτες του ΕΛΑΣ να αποφεύγουν κάθε απευθείας σύγκρουση µαζί τους.

  66. ΕΦΗ - ΕΦΗ said

    Συγχαρητήρια,ευχαριστούμε για την έρευνα και την παράθεση.
    Μνημόσυνο οφειλόμενης τιμής και μια γερή ξανάστροφη στη λησμονιά.
    Σκέφτομαι,έχω αναρωτηθεί κι άλλες φορές γι άλλους σκοτωμένους ή εξαφανισμένους (ένας δάσκαλος,ξάδελφος της μάνας μου δε βρέθηκε-δε μάθανε ποτέ κάτι) πώς οι δικοί τους άφησαν να τους θάψει ο χρόνος; Άγριες εποχές που η σιωπή φάνταζε για τους επιζώντες προστασία ίσως.

    Μια παράκληση για όσους τους «γαργαλάει» ο αντικομμουνισμός τους, ειδικά σ΄αυτό το επιμνημόσυνο νήμα, ας συγκρατηθούν, για μια μέρα…

  67. ΕΦΗ - ΕΦΗ said

    >>66 Αυγέρης Καραγιάννης
    Του Δημητρίου. Αγρότης. Από τη Σαλμώνη Ηλείας. Στέλεχος του ΚΚΕ και του ΕΑΜ. Κρατούμενος στη Λάρισα το 1943.

    (Στο χωριό Κούκουρα -νυν Σαλμώνη)
    «Επιτελικό έργο στην αυτοσύστατη
    επιτελική οργάνωση επιτελούσαν επίσης ο Αυγέρης Καραγιάννης, αγρότης, στέλεχος
    του ΚΚΕ και ο αδελφός του Κώστας Καραγιάννης, κατοπινά γραμματέας αχτίδας,
    που σκοτώθηκε στη μάχη του Πύργου, λίγες ώρες πριν από την απελευθέρωση της
    πόλης…»

    ΤΟ ΕΑΜ ΣΤΗΝ ΗΛΕΙΑ/ Μούτουλας Παντ. Διδακτορική διατριβή 2012
    σελ.90

    Click to access EAM.pdf

  68. Γιάννης Κουβάτσος said

    52: Ευχαριστώ, Νικοκύρη. Μου ‘δωσες την ευκαιρία να το ψάξω:
    https://www.google.gr/url?sa=t&source=web&rct=j&url=http://istorika-8emata.blogspot.com/2013/05/blog-post_26.html%3Fm%3D1&ved=2ahUKEwidrqSYpuLaAhXGaFAKHZxsCJ4QFjAIegQIAhAB&usg=AOvVaw2wBBbvyWOfAw6A1xo_T4AS

  69. ΕΦΗ - ΕΦΗ said

    >>8 Αμπελογιάννης Σπήλιος
    Από το Ανεμοχώρι Ηλείας. Εργάτης. 22 χρονών.
    ……..
    Ανεμοχώρι/ΕΑΜ
    Αδελφός του Σπήλιου, ο Αμπελογιάνης Σταμάτης Κων., τριατατικός.
    σελ. 412-413
    http://www.math.upatras.gr/~streklas/EAM.p

  70. spiridione said

    Να μην ξεχάσω και ένα εκτενέστατο αφιέρωμα στον Στ. Σκλάβαινα από την ΕφΣυν του σαββατοκύριακου.
    https://www.efsyn.gr/arthro/o-agnoimenos-iroas
    (το αφιέρωμα έχει ένα μικρό λαθάκι: λέει ότι οι δημ. εκλογές έγιναν στις 2 Ιουλίου 1933. Όμως, αναβλήθηκαν τότε απ’ αυτήν την ημερομηνία και έγιναν τον Φλεβάρη του 1934).

    Είχα μια απορία αν μετέφεραν κρατούμενους στην Ακροναυπλία και μετά την κατάκτηση της Ελλάδας το 1941, ειδικά επειδή ο Φλούντζης στο βιβλίο του για την Ακροναυπλία γράφει ότι οι Ιταλοί το 1941 ίδρυσαν μια δεύτερη φυλακή με δική τους διοίκηση, ακριβώς δίπλα από την μεταξική Ακροναυπλία. Από το παραπάνω άρθρο προκύπτει αναμφισβήτητα ότι ο Σκλάβαινας, που συνελήφθη (εκ νέου) στις 30-6-1941, μεταφέρθηκε στις 18-12-1941 στην μεταξική Ακροναυπλία από την Πύλο που εκτοπίστηκε αρχικά.

  71. Γιάννης Ιατρού said

    66β 🙂

  72. (α) «Οι φταλί200 της Καισαριανής δεν ήταν τα μόνα θύματα: οι ταγματασφαλίτες συνεργάτες των Γερμανών «εφόνευσαν αυτοβούλως» άλλους 100 κομμουνιστές κρατούμενους, ένα έγκλημα που μάλλον δεν διερευνήθηκε ποτέ αφού μετά την απελευθερωση οι συνεργάτες των Ναζί συμμετειχαν στη διακυβέρνηση της χώρας».

    # Έτσι ακριβώς. Μόνο που …τα παιδιά του Στάλιν φρόντισαν να βαπτίσουν «ταγματασφαλίτες», «συνεργάτες των Ναζί» κλπ, το 70 έως 90% του ελληνικού λαού. Αυτό βέβαια θα ήταν φτηνή προπαγάνδα αν δεν υπήρχε και …πρακτική άσκηση. Παρ’ ημίν ΚΑΤΕΣΦΑΞΑΝ ΜΕΡΙΚΕΣ ΧΙΛΙΑΔΕΣ με την κατηγορία αυτή, στους 4-5 μήνες της Εαμοκρατίας (διάβαζε κομμουνοστοκρατίας). Από τη φόρα που είχαν πάρει, δολοφόνησαν και μερικούς δικούς τους!
    Φυσικά, τα 200 θύματα της Καισαριανής δεν φταίνε ούτε κατ’ ελάχιστον γι’ αυτά τα εγκλήματα. Μόνη παρηγοριά τους (εκεί που βρίσκονται) είναι ότι δεν ήταν οι μόνοι «τυχεροί» της εγκληματικής μανίας των ναζιστών (διάβαζε Γερμανών). Αρκετές χιλιάδες αθώοι πολίτες της Χώρας (πάνω και κάτω από το «Αυλάκι») έπεσαν θύματα της ναζιστικής θηριωδίας!

    (β) «…στις 28 Απριλίου 1941 η φρουρά παραδίδεται στους Γερμανούς, και το στρατόπεδο συνεχίζει να λειτουργεί υπό ελληνική διοίκηση. Από τον Σεπτέμβρη του 1942 αρχίζει η διάλυση του στρατοπέδου, που ολοκληρώνεται τον Φλεβάρη του 1943. Οι Ακροναυπλιώτες παραδίδονται και τυπικά στους κατακτητές, και διασκορπίζονται σε διάφορα στρατόπεδα και σανατόρια…».

    # Εξαίρεση βέβαια αποτελούν οι 28 της Ακροναυπλίας που απελευθερώθηκαν με παρέμβαση της εν Αθήναις Πρεσβείας της φασιστικής Βουλγαρίας, εφοδιάστηκαν με βουλγαρικά διαβατήρια (μέχρι και αυτοκίνητα) και κυκλοφορούσαν άνετα ανά τη Χώρα. (συγχαρητήρια στους Βουλγάρους, που πάντοτε εφαρμόζουν κατάλληλη πολιτική, κατά το εθνικό τους συμφέρον). Πάντως, για περισσότερες πληροφορίες δείτε το υπόμνημα του Τζήμα που υπέβαλε σε ένα συνέδριο του ΚΚΕ (μετά από το «σημαδιακό» 20ο Συνέδριο του ΚΚΣΕ του 1956)

    (γ) «…Όταν μαθεύτηκε η τύχη τους, αποφασίστηκε σε κοινή σύσκεψη της 9ης Αχτίδας της ΕΠΟΝ και ενός υπεύθυνου καθοδηγητή της ΟΠΛΑ από άλλη συνοικία, η εκτέλεση επτά ατόμων της συνοικίας σε αντίποινα. Τα μέλη της ομάδας που ανέλαβε τη «δουλειά» προσφέρθηκαν εθελοντικά, ήταν μέλη της ΕΠΟΝ που αναζητούσαν εκδίκηση για το θάνατο των συντρόφων τους…».

    # Έτσι ακριβώς. Μόνο που «τα παιδιά του Στάλιν» αποφάσιζαν αυθαιρέτως και παρανόμως ποια θα ήταν τα θύματα της εκδίκησής τους. Και …όποιον πάρει ο Χάρος. Λογικές βεβαίως οι υποψίες που εκφράζονται στο σχόλιο 33.

  73. στο 72: Βεβαίως οι 200 και όχι οι «φταλί200». Πως …μπήκε το φταλί… δεν το κατάλαβα

  74. Κακός γιατρός που δεν έκανε εμβόλια said

    @65 ο κος Καλλιανιώτης μας λέει για τον ωκυπους(!) woodhouse, για τους «εθνικιστές» ταγματαλητες του ΕΕΣ, αλλά δεν μας είπε τι εξυπηρετούσε η εξαυλωση της ΕΣΠΟ από την ΠΕΑΝ αθώων ιδεολόγων με μηδέν πράξη;
    Δεν μας είπε τι εξυπηρετούσε ο αποκλεισμός του Πειραιά που οδήγησε στον λιμό του 41-42.
    Δεν μας είπε για τα αθώα θύματα του βομβαρδισμού του Πειραιά από τους Βρετανούς το Γενάρη του 1944.

    Ο κος Καλλιανιώτης στέκεται εκεί που θέλει, στον καλό γιατρό που ήταν και καλός επιστήμονας (!!) και έκανε και τζάμπα εμβόλια!

    Ο πόλεμος δεν είναι σύγκρουση καλών ανθρώπων και κακών ανθρώπων όπως μας λέει ο μανιχαϊσμός από το νέο κύμα ιστορίας, αλλά πόλεμος συμφερόντων. Καλοί και κακοί υπήρχαν από όλες τις πλευρές. Και ο Στούπας καλός άνθρωπος ήταν. Αλλά ήταν ταγματασφαλιτης. Δεν ήταν τα τάγματα όλοι σαν τον δαγκουλα. Ούτε οι μαυροσκουφηδες ήταν αγγελάκια.
    Καλοί άνθρωποι κάνανε το ολοκαύτωμα.

    Ο κος Καλλιανιώτης αν και σοβαρός στην έρευνα του, αποτυγχάνει παταγωδώς ως ιστορικός να ερμηνευσει τη πολιτική των Γερμανών με τα αντίποινα. Αποτυγχάνει να εξηγήσει γιατί ο ΕΛΑΣ έφτασε σε τέτοια μαζικότητα. Αποτυγχάνει να εξηγήσει τι άλλες επιλογές πλην το αντάρτικο υπήρχαν.

    Όπως συνηθίζει το νέο κύμα ιστορίας, αντί να εξηγήσει το τι έγινε, κάθεται στη δημόσια ιστορία της αριστεράς και των απομνημονεύματων και μας λέει ότι οι Γερμανοί στον τελειότερο στρατό του κόσμου ήταν πιο αξιομαχοι από τον ΕΛΑΣ και δεν ήταν σημαντικό το αντάρτικο γιατί ήταν hit and run. Δεξιά ιστορία το 2010!

    Είναι λυπηρό για την δεξιά διανόηση να ζει με αυτό το κόμπλεξ, θυμίζει εν πολλοίς τον ιό της Ελευθεροτυπίας που τα βαζει με τους μακεδονομάχους κάνοντας συνεχώς δηθεν αποκαλύψεις ότι στρατός και δη αντάρτικο έκανε και έγκληματα.

    Κρίμα.
    —-

    Ο Αντώνης Βαρθολομαίος έχω βρει ότι είχε την ίδια στάση με τον σουκατζιδη. Εικάζω ότι ξεχάστηκε γιατί δεν ήταν ανώτατο στέλεχος αλλά και επειδή επίγονοι του(η αδελφή της αρραβωνιαστικιάς του) συμμετείχαν στην απο τα πάνω
    απέλπιδα προσπάθεια του ΔΣ Κρήτης.

  75. Κακός γιατρός που δεν έκανε εμβόλια said

    Η ιστορικος κα Παπαθανασίου αναφέρει οτι Σκλάβαινας συνεργάστηκε με την μεταξικη δικτατορια.

    Το ίδιο πίστευαν και οι σύντροφοι του στο ΚΚΕ για αυτό και τον είχαν απομονωμένο. Σωστό ή λάθος δε το ξέρω. Αλλά γενικά υπήρξε μια κάποια ανοχή στις δηλώσεις τότε, αλλά σε αυτόν δεν υπήρξε καμία ίσως γιατί ήταν πρώην ανώτατο στέλεχος, ίσως γιατί είχε δώσει δικαιώματα

  76. sarant said

    Ευχαριστώ για τα νεότερα σχόλια και ιδίως για τις προσθήκες!

    75 Με παραξενεύει αυτό που λέτε για τη συνεργασία με τη δικτατορία. Πηγή υπάρχει;

    Παντως η ΕφΣυν το σαββατοκύριακο είχε τον φάκελο του Σκλάβαινα.

  77. Κακός γιατρός που δεν έκανε εμβόλια said

    @76

    Ιστορία της Ελλάδας του 20ού αιώνα, Ιωάννα Παπαθανασίου το Κομμουνιστικό κόμμα στην πρόκληση της Ιστορίας 1940-1945, Μέρος Β’ Κατοχή – Αντίσταση, 2007, εκδόσεις Βιβλιόραμα σελ 84
    Η συγγραφέας βάζει τον Σκλάβαινα μαζί με τους Μανωλεα και Τυριμο ως συνεργάτες της δικτατορίας, αλλά δε δίνει περισσότερα στοιχεία για κάτι το χειροπιαστό.

    Να σημειωθεί ότι υπάρχει αναφορά ότι ο Σκλάβαινας είχε σχέση με την ομάδα οι «φίλοι του λαού» το 1941, το οποίο λανθασμένα αποδίδεται ως ΕΑΜική συμμετοχή.

    Στο κείμενο του σημερινό αφιερώματος, είδα όλα τα στοιχεία που με έπεισαν ότι ο Σκλάβαινας οντως συνεργάστηκε(καλύτερα συνδιαλεχθηκε) με την δικτατορία. Είδα ότι προσωπικά ο Μανιαδάκης ενδιαφέροταν για αυτόν.
    Αυτό για εμένα είναι η υπέρτατη απόδειξη. Για άλλον ίσως να είναι ελλιπής, και όπως γράφεται(και εικάζεται) έγινε γιατί τον θέλανε έξω και ανυπόληπτο.
    Θεωρώ ότι από την στιγμή που είχε κάνει δήλωση, ήταν ήδη ανύπολυπτος είτε εντός είτε εκτός της φυλακής. Άρα κάποια συνδιαλλαγή θα πρέπει να έγινε.

    Αυτό το συμπέρασμα το είχαν και οι δημιουργοί του ΕΑΜ δηλαδή ο Ιωαννίδης, για αυτό και τον απομόνωσαν εντός φυλακής.
    Προφανώς όμως παρά ήταν σπουδαίος κίνδυνος για να αφεθεί αργότερα εκτός φυλακής, και για αυτόν τον θεωρούσαν ντε φάκτο κομμουνιστή οι κάτοχικοι.

    Μιλάμε για μια κατάσταση το 1939, όπου μέχρι και ο νεφελουδης πήγαινε για δήλωση μετανοίας. Όπου τα αρχιστελεχη όπως ο Μανωλεας και ο Τυριμος συνεργάστηκαν με τον Μεταξά. Όπου ημιδηλωσιες αργότερα γίνανε ήρωες η και προδότες.

    Δεν μας χρειάζεται η ιστορία που μανιχαϊστικα μας λεει ο τάδε ήταν ήρωας. Κατανοώ ότι στην Ελλάδα έτσι την διδασκόμαστε την ιστορία και δεν θα ξεφύγουμε εύκολα από αυτή την τροχοπέδη, αλλά πρέπει να το ξεπεράσουμε επιτέλους.

  78. Μαρία said

    76
    Ως «δηλωσία που ατίμασε τα ανώτερα πόστα που το κόμμα του είχε εμπιστευτεί», τον αναφέρει ο Σιάντος στην εισήγησή του στη Β’ Συνδιάσκεψη του ΚΚΕ το Δεκέμβριο του ’42. (βλ. ΚΟΜΕΠ, Φεβ.1943)
    Ο «γιατρός» μάλλον μπερδεύει το δηλωσία με το συνεργάτη.

  79. ΚΩΣΤΑΣ said

    Παρά την σοβαρή και επίπονη δουλειά που έκαναν οι ερευνητές, τα στοιχεία γενικά είναι ελλειπή. Έχω το βιβλίο του Αντ. Φλούντζη «Στρατόπεδα Λάρισας – Τρικάλων 1941-1944» . Στις φυλακές Λάρισας βρέθηκαν φυλακισμένες η αδερφή του πατέρα μου, τρεις πρώτες του ξαδέρφες και ένας ακόμη χωριανός μας. Έγινε ένα σαμποτάζ σε υλικό των Ιταλών, τις συνέλαβαν οι Ιταλοί ως αντίποινα, γιατί αυτές βρήκαν, τις πήγαν στη Λαμία όπου δικάστηκαν σε 6 μήνες φυλακή και τις μετέφεραν στις φυλακές Λάρισας. Έψαξα να βρω τα ονόματά τους, δεν υπάρχουν καταγραμμένα.

    Θέλει πολύ δουλειά ακόμα για να βρεθούν όλα και μερικά μάλλον δεν θα βρεθούν ποτέ. Αν εμένα με στεναχωρεί που δεν βρίσκω αυτά τα στοιχεία, μπορώ να καταλάβω καλύτερα τον πόνο αυτών που έχασαν τους ανθρώπους τους και βλέπουν να χάνονται και από την συλλογική μας μνήμη.

    Έχω και μια απορία, γιατί δεν εμφανίζονται οι συγγενείς τους, έστω και αργά, να δώσουν κάποια στοιχεία;

  80. Γιάννης Κουβάτσος said

    » …ένας μεγάλος αριθμός πολιτικών κρατουμένων υπέγραψε δήλωση μετανοίας (όπως ο Θανάσης Κλάρας, ο Κώστας Γαβριηλίδης, ο Στέλιος Σκλάβαινας), ενώ κάποιοι άλλοι προχώρησαν και στη συνεργασία με το μεταξικό καθεστώς.»
    Ο Σκλάβαινας δεν αναφέρεται στους «κάποιους άλλους».
    https://www.google.gr/url?sa=t&source=web&rct=j&url=http://istorika-ntokoumenta.blogspot.com/2013/06/blog-post_9551.html%3Fm%3D1&ved=2ahUKEwianoXzz-LaAhVkD8AKHQd9DygQFjAAegQIBhAB&usg=AOvVaw3ZErIHknoaADSu3ViZ9qaf

  81. Μαρία said

    Η Παπαθανασίου παραπέμπει σε ειδικό φάκελο που συγκροτήθηκε με βάση τις καταθέσεις και τα υλικά των εσωκομματικών ανακρίσεων πλαισιωμένα απο τεκμήρια της εποχής, ο οποίος φυλάσσεται στα ΑΣΚΙ, Αρχείο ΚΚΕ, κουτί 481.
    Ο Σιάντος πάντως τον διακρίνει απ’ τον Μανωλέα και τον Τυρίμο, που τους χαρακτηρίζει χαφιέδες.

  82. sarant said

    81 Και σωστά γινεται η διάκριση.

  83. leonicos said

    Υπεροχος ο Σπιριδιόνος

    Έλειπα στη Σύρο τριήμερο. Μολις ήρθα και διάβασα και το χτεσινό.

    Έκανα ένα σχολιασμό στα 8, Σαραντ, 15, Γ. Κουβατσου και 36 Αβονίδα, αν τους ενδιαφέρε ας τον δουν

    Αύριο για τη Σύρο!

  84. Κακός γιατρός που δεν έκανε εμβόλια said

    @78
    Δεν μπερδεύω κάτι. Αν κάποιος ευθύνεται για ενδεχόμενο λάθος είναι η κα Παπαθανασίου της οποίας εικάζω έχετε και το πόνημα από την παραπομπή που έδωσα.

    Ο Ιωαννίδης στην πράξη του φέρθηκε ως ενδεχόμενο συνεργάτη της δικτατορίας. Αν ήταν ή δεν ήταν δεν παίρνω και όρκο. Κατανοώ ότι όλες οι ενδείξεις(όχι αποδείξεις) τότε (και μάλλον και σήμερα) λένε ότι μάλλον ήταν.
    Τώρα δυστυχώς πάνω σε αυτό δεν ξέρω αν υπάρχει δυνατότητα για διάλογο, γιατί περισσότερο είναι θέμα εκτίμησης παρά αποδείξεων.

  85. Tah ala tahalasa said

    Γεια σας παιδιά.
    Το σημερινό άρθρο ήταν μια όαση μέσα στην έρημο της βλακείας,μέρα που ναι έχουν γραφτεί απίθανα πράγματα. Ευχαριστώ.
    Τα λίγα σχόλια που φυσιολογικά θα μου χαλούσαν τη διάθεση δεν έφτασαν τελικώς. Όπως ακριβώς οι λίγοι ταγματασφαλίτες δεν έφτασαν να μαυρίσουν το έπος της Εθνικής Αντίστασης.
    Ευχαριστώ κ πάλι καληνύχτα σε όλους.

  86. Μαρία said

    84
    Όπως είδες, έλεγξα την παραπομπή σου. Απλώς το πρώτο σχόλιό μου ανέβηκε ακριβώς την ίδια ώρα με το δικό σου.

  87. Corto said

    65:
    Ριβαλντίνιο ευχαριστώ για τις απαντήσεις!
    Πολύ δύσκολο να κατανοήσουμε σήμερα όλη αυτήν την ιστορία, με τις αντιφάσεις που ενδεχομένως παρουσιάζει.

  88. Jane said

    Μπράβο στον συντάκτη της μελέτης και συγχαρητήρια στον Ν. Σαραντάκο για τη δημοσίευση. Ειλικρινά, συγχαρητήρια.

  89. Δημήτρης Μαρτῖνος said

    Καλημέρα καὶ καλὸ μήνα.

    Ὅπως λέγανε παλιὰ στὰ Θερμιά:

    Τὸ γάδαρό σου νὰ χαρεῖς καὶ καλὸ Μάη νά ᾿χεις!

  90. Γς said

  91. gpoint said

    Καλημέρα και καλό μήνα

    https://scontent.fath3-3.fna.fbcdn.net/v/t1.0-9/31606588_1292001060934870_8816585878840279040_n.jpg?_nc_cat=0&_nc_eui2=v1%3AAeFq4ae2W0np9VJkQgZk1XbFeRDuqhnYdvM7UfbhLIfwrsoojDefuKc22c0uEfz-HAFgjAGVzCQTfg4dOtPWMARbGKuikSrgurmQ8BBXtXnehQ&oh=2cf34fa40137a953199765e5925402e1&oe=5B908E08

    Του Μάη το στεφάνι μου το θέλω νέτο-σκέτο
    δεν θέλω νάναι στρογγυλό αλλά απλά μπουκέττο
    δεν θέλω άνθη πλουμιστά , μα του αγρού τη χάρη
    πούχουν τ’ αγριολούλουδα και ποιός να τους την πάρει.

    Ενα στάχυ για το ψωμάκι μας
    ενα κλαδάκι ελιάς για το λαδάκι μας,
    ένα αμπελολόφυλλο γούρι για το κρασί μας
    είναι τα απαραίτητα νάχουμε στη ζωή μας
    ένα κλαδί από ροδιά τα πλούτη να μας δώσει
    απ’ την τσουκνίδα μια κορφή που το κακό θα διώξει
    λίγη μολόχα γιατρειά και λίγο χαμομήλι
    τ’ αγκάθι είν’ για τον εχτρό, μακριά να τονε στείλει
    λουλούδια από τις γλάστρες μας μα κι απ’ αλλού κομμένα
    κι ευχή πρωτομαγιάτικη δεχθείτε από μένα

  92. Γς said

    Καλό!
    Χρόνια Πολλά

    `

  93. Γς said

    και δεν έχει πσάρι
    Κι ούτε μπάοκ

  94. […] πηγή: Νίκος Σαραντάκος […]

  95. Γιάννης Ιατρού said

    Καλημέρα
    καλό μήνα και καλή Πρωτομαγιά σήμερα
    Άρμεγες με τα μάτια σου το φως της οικουμένης

  96. Κουτρούφι said

    Για τον Σκλάβαινα
    Η κοινωνία της Σίφνου, μέχρι τα τέλη της δεκαετίας του 80, δεν είχε πολυασχοληθεί μαζί του. Για την ανάδειξή του ως Σιφνιού (Αρτεμωνιάτης για την ακρίβεια, κουτρούφι. Να τα λέμε κι αυτά) με αξιοσημείωτο ρόλο στην ιστορία της νεότερης Ελλάδας συνέβαλε ο αείμνηστος Φραγκίσκος Λεμονής, τότε πρόεδρος του πατριωτικού σωματείου «Αδελφότης Σιφνίων ο Άγιος Συμεών». Έκτοτε ο Σκλάβαινας συγκαταλέγεται στην χορεία των Επιφανών Σιφνίων, δίπλα δίπλα με τον Αριστομένη Προβελέγγιο, τον Γιάννη Γρυπάρη (κουτρούφι) και τον Νικολό τον Τσελεμεντέ.

    Κάτι μεταφυσικό. Είναι γνωστό ότι στην ελληνική επαρχία μέχρι και σήμερα, αν ένα μέλος της οικογένειας επιδείξει κάποια πολιτική δραστηριότητα τότε τα περισσότερα μέλη της οικογένειας ακολουθούν τις επιλογές του. Αν όχι ενεργά, τουλάχιστον στην κάλπη. Είχα ακούσει ένα κρητικό όταν ήμουν φαντάρος που έλεγε ότι «ψήφιζε πασόκ για να κάνει το χατήρι του πατέρα του». Ο Σκλάβαινας επηρέασε πράγματι μέλη του στενού οικογενειακού του περιβάλλοντος και τα οποία έμειναν πιστά και ενεργά μέλη του ΚΚΕ (αντάρτικο, ανατολικές χώρες) μέχρι το τέλος της ζωής τους όπως φαίνεται και από πρόσφατες νεκρολογίες στο Ριζοσπάστη. Ένας πρώτος του ξάδερφος, όμως, με το ίδιο επώνυμο προέκυψε (καρα)δεξιός, τουλάχιστον στα φανερά. Για αρκετά χρόνια προ- και μεταδικτατορικά ήταν πρόεδρος της τότε κοινότητας Αρτεμώνα και καθοδηγούσε τη δεξιά που κυριαρχούσε τότε στο χωριό. Εν τούτοις, παρά την ανοιχτή αυτή τοποθέτηση, το γεγονός ότι ήταν συγγενής του (αρχι)κομμουνιστή άφηνε ένα πέπλο μυστηρίου και αμφισβήτησης για το τι πραγματικά πίστευε. Έτσι, έχω ακούσει και το ενδεχόμενο ότι στις εκλογές, ένα από τα λιγοστά ψηφοδέλτια του ΚΚΕ που βρισκόταν στις κάλπες του Αρτεμώνα να ήταν δικό του! Δεν το πιστεύω αυτό αλλά με τσιγκλίζει αυτή η πιθανότητα. Δηλαδή, κάποιος να βρίσκεται στο παραβάν μόνος του με τη συνείδησή του, και ως μεταφυσικό χρέος προς στον εκτελεσμένο ξάδερφο, να ρίχνει στο φάκελο ψηφοδέλτιο του κάπα κάπα.

  97. spiral architect 🇰🇵 said

    Ο 184ος Κώστας Τσίρκας:

  98. sarant said

    96 Ωραία ιστορία!

  99. cortlinux said

    Γιατι συγκεκριμενα οι τσαγκαρηδες;

  100. cortlinux said

    Μπορει να φανει ασχετο αλλλα χτες στην κοσμοτε ειχε γερμανικη ταινια με κεντρικο θεμα την πρωτη δικη για τα εγκληματα στο Άουσβιτς που εγινε το 1963.

  101. Πέπε said

    98 (96):

    Ναι, ωραία ιστορία. Ένα σύντομο διήγημα! 🙂 (χαμόγελο άνευ ευρωνείας)

  102. Πέπε said

    άνευ ειρωνείας, πανάθεμά σε!

  103. ΣΠ said

    Κώστας Βάρναλης
    Πρωτομαγιά του 1944

    Πέσε στα γόνατα, προσκύνα το πανάγιο χώμα
    με την ψυχή κατάκορφα στον ουρανό υψωμένη,
    όποιος και να `σαι, όθε και να `σαι κι ό,τι — άνθρωπος να `σαι!
    Πιότερο, αν είσαι του λαού ξωμάχος, χερομάχος,

    φτωχόπαιδο, που αθέλητα σε βάλαν να καρφώσεις
    τον αδερφό σου αντίκρα σου — με μάνα εσύ και κείνος!
    Ετούτ’ η μάντρ’ αγνάντια σου το σύνορο του κόσμου.
    Σ’ αυτήν απάνου βρόντηξεν ο Διγενής το Χάρο.
    Ήτανε πρώτη του Μαγιού, φως όλα μέσα κι έξω

    (έξω τα χρυσολούλουδα και μέσα η καλοσύνη)
    που αράδιασε πά’ στο σοβά, πιστάγκωνα δεμένους
    και θέρισε με μπαταριές οχτρός ελληνομάχος,
    όχι έναν, όχι δυο και τρεις, διακόσια παλληκάρια.
    Δεν ήρθαν μελλοθάνατοι με κλάμα και λαχτάρα,

    μόν’ ήρθανε μελλόγαμπροι με χορό και τραγούδι.
    Και πρώτος άρχος του χορού, δυο μπόγια πάνου απ’ όλους
    κι από το Χάρο τρεις φορές πιο πάνου ο Ναπολέος.
    Κι είναι από τότες Μάης εδώ, φως όλα μέσα κι έξω.
    Κόλλα τ’ αυτί και την καρδιά στο ματωμένο χώμα.

    Στον Κάτου Κόσμο τραγουδάνε πάντα και χορεύουν
    κι αν κάπου ανάκουστος καημός θολώνει τη λαλιά τους,
    δεν είναι που τη μάνα τους τη μαύρη ανανογιούνται
    παρά που τους προδώσαν απορρίμματα δικά μας.
    Κι αν πέσανε για το λαό, νικήσαν οι προδότες,

    που τώρα εδώ κατάχρυσοι περνούν και μαγαρίζουν
    και τώρα πιο τους μάχονται και τους ξανασκοτώνουν!
    Σιχαίνεσαι τους ζωντανούς; Μην κλαις τους σκοτωμένους!
    Απ’ τα ιερά τους κόκαλα, πρώτη του Μάη και πάλι,
    θα ξεπηδήσει ο καθαρμός κι η λευτεριά του ανθρώπου.

    Κι είναι χιλιάδες στην Ελλάδα όμοιοι Πανάγιοι Τάφοι.

  104. sarant said

    103 Α μπράβο!

  105. Θερμά συγχαρητήρια! Για την έρευνα, για τη δημοσίευση… Ευχαριστούμε.

  106. […] https://sarantakos.wordpress.com/2018/04/30/kaisariani/ […]

  107. spiridione said

    40 κλπ.
    Σχετικά με τον Νικόλαο Τσίκο: στον κατάλογο των 200 που έχει στο βιβλίο του ο Γ. Κουβάς τον έχει τον Νικόλαο Τσίκο (με μια σημείωση ότι δεν υπάρχουν στοιχεία). Στο μνημείο όμως αντικαταστάθηκε από τον Νικ. Χατζόπουλο. Αυτή είναι η μοναδική διαφοροποίηση που υπάρχει μεταξύ καταλόγου Κουβά και μνημείου.
    Αν διαβάσει κανείς το βιβλίο του Γ. Κουβά, ο οποίος προσπαθεί να εξηγήσει πολύ αναλυτικά τον τρόπο που συγκρότησε τον κατάλογο, καταλαβαίνει ότι η κατάσταση με τα ονόματα είναι χαοτική, και είναι πολύ δύσκολο αν όχι σχεδόν αδύνατο να βγάλει κανείς άκρη.
    Για τον Τσίκο και τον Γαντέ υπάρχουν αναλυτικές αναφορές σε μία σειρά άρθρων του Αλέξανδρου Πωπ στο Έθνος στις αρχές του 1947 «τέσσερα χρόνια μυστικού πολέμου».
    http://efimeris.nlg.gr/ns/pdfwin.asp?c=125&dc=13&db=2&da=1947

    Το κλιμάκιο χωροφυλακής υπαγόταν στην οργάνωση ‘Όμηρος’.
    https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%8C%CE%BC%CE%B7%CF%81%CE%BF%CF%82_(%CE%BF%CF%81%CE%B3%CE%AC%CE%BD%CF%89%CF%83%CE%B7)

    Ο Νικόλαος Τσίκος ήταν 20 ετών, τοπογράφος που εργαζόταν υπάλληλος στα οχυρωματικά έργα Κορίνθου, αρχικά υπό τους Ιταλούς και μετά υπό τους Γερμανούς. Είχε στρατολογηθεί από τον Γαντέ και έκλεψε σχέδια και φωτογραφίες των οχυρωματικών έργων Κορίνθου, τα οποία εστάλησαν από τον Γαντέ στους Βρετανούς. Επομένως, μάλλον πρέπει να προστεθεί ο Τσίκος στον κατάλογο, όπως τον είχε αρχικά ο Κουβάς στο βιβλίο του.

    Για τον Γαντέ (αν και τον αναφέρει με άλλο μικρό όνομα) υπάρχει και η παρακάτω πληροφορία από Χαρίλαο Φλωράκη όταν εργαζόταν ως τηλεγραφητής στην Κόριθνο επί Μεταξά:
    «Στην περίοδο της μεταξικής δικτατορίας η στάση μου ήταν αντιφασιστική-αντιμεταξική. Στην ΕΟΝ αρνήθηκα να μπω. Ξέχωρα από το επεισόδιο που είχα στην Τρίπολη με τον Παπαδόγκωνα- Σαρρή και στην Κόρινθο σαν προϊστάμενος τμήματος του τηλεγραφείου έβγαλα έξω από το τηλεγραφείο μια επιτροπή από γυναίκες, πού ήρθαν να πουλήσουν εισιτήρια για τον πρωτοχρονιάτικο χορό της ΕΟΝ, βρίζοντας μπροστά τους την ΕΟΝ. Το επεισόδιο αυτό το αποσόβησε ο ανθυπασπιστής της χωρ/κής Ηλίας Γαντές (ο αδελφός του ήταν κομμουνιστής), όπως έμαθα στην κατοχή. Τον ανθυπασπιστή Γαντέ τον εξετέλεσαν οι Γερμανοί για πατριωτική δράση».
    https://istorika-ntokoumenta.blogspot.gr/2016/10/blog-post_99.html

  108. sarant said

    107 Πολύ ενδιαφέροντα όλα αυτά!

  109. Ριβαλντίνιο said

    Πολύ ωραία τα νεότερα στοιχεία. Ναι , ο Αντωνίου λέει ότι το «κλιμάκιο Κορίνθου» ( = «Ερμής» του Δασκαλάκη ; ) ανήκε στον Όμηρο ( στον Όμηρο ήταν οργανωμένος και ο Παττακός 🙂 Εδώ φωτογραφία του με ποδηλατάκι : http://aera2012.blogspot.gr/2012/05/blog-post_13.html ) .

    Ψιλομουφίτσα μου φαίνεται ο Γαντές να είχε αδελφό κομμουνιστή. Από την άλλη, αν ισχύει, η πράξη του Γαντέ να πετάξει το χιτώνιό του έξω από το τμήμα Καισαριανής, μπορεί να πάρει κι άλλη ερμηνεία … Αλλά δεν νομίζω.

  110. Δημήτρης Μαρτῖνος said

    @96. Πολὺ ὡραία ἱστορία, πατριώτη. Κι ὄμορφα μᾶς τὴν ἀφηγήθηκες.

  111. spiridione said

    109. Ολόκληρο το κλιμάκιο χωροφυλακής, όχι μόνο της Κορίνθου, υπαγόταν στον Όμηρο. Για Ερμή δεν λέει κάτι ο Πωπ.

  112. Ριβαλντίνιο said

    @ 111 spiridione

    Επειδή εμένα δεν μου ανοίγει ο σύνδεσμος της εφημερίδας με τον Πώπ, τι εννοεί ; Ότι όσοι ήταν αντιστασιακοί χωροφύλακες ανήκαν στον Όμηρο ;

  113. spiridione said

    112. Το σάιτ της Εθν. Βιβλιοθήκης κάνει διακοπές κατά διαστήματα. Τώρα δεν ανοίγει, αργότερα μπορεί να ανοίξει.
    Ο Πωπ εννοεί ότι κάποιοι συγκεκριμένοι χωροφύλακες είχαν ενταχθεί μυστικά σε μια αυτόνομη ομάδα, που την έλεγαν Κλιμάκιο Χωροφυλακής, η οποία υπαγόταν λειτουργικά στην οργάνωση Όμηρος, με καθήκοντα αποκλειστικά κατασκοπείας των Γερμανών και διάσωσης Βρετανών αιχμαλώτων. Κλιμάκια τοπικά είχαν δημιουργηθεί στη Θεσσαλονίκη, στην Αθήνα, και στην Κόρινθο, λόγω του Ισθμού, που ενδιέφερε τους Άγγλους για πιθανή απόβασή τους.

  114. Ριβαλντίνιο said

    @ 113 spiridione

    Ευχαριστώ !

  115. spiridione said

    Τελικά έχω κάνει λάθος, και στον κατάλογο του μνημείου υπάρχει το όνομα του Νικόλαου Τσίκου. Δηλαδή είναι γραμμένα 201 ονόματα! Καθόλου περίεργο, αφού όπως λέει ο Γ. Κουβάς πριν από λίγα χρόνια φώναζαν 207 «παρών».
    http://athensreviewofbooks.com/?p=3387

  116. spiridione said

    12α. Για τους Αναφιώτες που ρώτησες ξέχασα να γράψω

    Ηταν 6 Σεπτεμβρίου 1943. Το ανέλπιστο τρανταχτό νέο, ότι ο Μπαντόλιο υπέγραψε την παράδοση της Ιταλίας, συγκλονίζει την ομάδα των εξορίστων, όπου ξεσπάει ένας πανζουρλισμός από φωνές και τραγούδια.
    Στις καρδιές των κρατουμένων ξαναφτερουγίζουν οι ελπίδες για απελευθέρωσή τους.
    Το γραφείο της ομάδας θέτει το ζήτημα στη διοίκηση των Ιταλών της Τζιας, που έμοιαζε περισσότερο να τάσσεται στο πλευρό των συμμάχων παρά με τους Γερμανούς.
    Ο διοικητής τηλεγραφεί στους προϊσταμένους του στη Σύρα και ζητεί οδηγίες για την τύχη των εξορίστων. Η απάντηση που έρχεται είναι ξερή, αλλά θετική. «Να αφεθούν ελεύθεροι όλοι οι πολιτικοί κρατούμενοι».
    Να φύγουν! Είναι μια κουβέντα, αφού καϊκια δεν υπάρχουν. Οι Ιταλοί τους παραχωρούν μια μικρή βενζινάκατο, αλλά πού να χωρέσει 120 ψυχές.
    Επισκευάζουν και ένα παροπλισμένο παλιοκάικο, που βρίσκεται παρατημένο από καιρό στη στεριά. Και με το νέο αυτό πλεούμενο, πάλι δεν χωράνε να φύγουν όλοι μαζί.
    Ομως η τύχη είναι προσωρινά τουλάχιστον με το μέρος τους. Ενα ξένο μικροκάικο μπαίνει ξαφνικά στο λιμάνι. Καταφέρνουν τον καπετάνιο να τους το ναυλώσει.
    Μεσάνυχτα, 9 προς 10 Σεπτεμβρίου, τα καϊκια και η βενζινάκατος σαλπάρουν κατάφορτα από τους λαϊκούς αγωνιστές. Μόνο δύο «Αναφιώτες» ξέμειναν πίσω, γιατί δεν κατάφεραν να είναι την ώρα που έπρεπε στο λιμάνι.
    Το τραγικό και μοιραίο λάθος του γραφείου της ομάδας των πολιτικών κρατουμένων ήταν ότι πήρε απόφαση να μην κατευθυνθούν προς την κοντινή ακτή της Αττικής, αλλά να βάλουν πλώρη για τη Σύρα. Σκέφτηκαν, ίσως, ότι από εκεί προερχόταν το τηλεγράφημα για την απόλυσή τους. Ναι, αλλά το τηλεγράφημα ήταν ιταλικό και ήδη οι Γερμανοί αντικαθιστούσαν του Ιταλούς σε όλη τη χώρα.
    Πρωί, 10 Σεπτεμβρίου, φτάνουν στην Ερμούπολη. Με το που ξεμπαρκάρουν, οδηγούνται με φορτηγά στα Λαζαρέτα, τις φυλακές της πόλης.
    Οι Γερμανοί αφήνουν ελεύθερες τρεις γυναίκες, που βρίσκονταν μεταξύ των πολιτικών κρατουμένων. Ετσι γλιτώνουν το εκτελεστικό απόσπασμα.
    Η γερμανική δύναμη φορτώνει τους υπόλοιπους σ’ ένα καράβι με προορισμό τον Πειραιά.
    Στο Πασαλιμάνι τους βάζουν σε κλούβες και τους πάνε γραμμή στις φυλακές Αβέρωφ. Εκεί, αφού διώχνουν τους Σαμιώτες ως απλούς κρατουμένους των Ιταλών, στέλνουν τους παλιούς πολιτικούς εξόριστους στο Χαϊδάρι, μελλοθάνατους.
    https://athens.indymedia.org/post/785161/

  117. sarant said

    115 Το είδα κι εγώ αυτό. Όμως εκτελέστηκαν 200, υποθέτω.

  118. spiridione said

    117. Από το Χαϊδάρι πήραν σίγουρα 200. Δεν υπάρχει αμφιβολία επ’ αυτού, όλες οι μαρτυρίες συμφωνούν. Υπήρχε παλιότερα η άποψη ότι ίσως πήραν κρατούμενους και από τις φυλακές Χατζηκώστα, επειδή είχαν δημοσιευτεί σε εφημερίδες (Μάχη, 14-10-1945) σημειώσεις που βρέθηκαν σε τοίχους του Χατζηκώστα από κρατούμενους που έγραφαν ότι τους παίρνουν για εκτέλεση την 1-5-44. Αποκαλύφθηκε όμως (Κουβάς) ότι τους είπαν ότι τους πάνε για εκτέλεση, αλλά τελικά τους μετήγαγαν στις φυλακές Δομοκού.

  119. Ριβαλντίνιο said

    @ 116 spiridione

    Ευχαριστώ πολύ !

  120. Στους 200 εκτελεσμένους το Μάη του 1944 στο Σκοπευτήριο Καισαριανής είναι και δύο Λευκαδίτες. Παραθέτω τα βιογραφικά τους:

    Κώστας ΓΙΑΜΑΛΑΚΗΣ του Αντώνη: Γεννήθηκε στη Λευκάδα το 1921. Τέλειωσε το Γυμνάσιο το 1938. Πέτυχε στο Πολυτεχνείο όπου η κατοχή τον βρήκε σπουδαστή. Οργανώθηκε στην ΕΠΟΝ (Ενιαία Πανελλαδική Οργάνωση Νέων) και ανάπτυξε μεγάλη δράση. Στις αρχές του 1944 πιάστηκε από τους Γερμανούς και ύστερα από πολλά βασανιστήρια, στα οποία κράτησε παλικαρίσια, οδηγήθηκε στο στρατόπεδο του Χαϊδαρίου. Εκτελέστηκε από τους Γερμανούς την Πρωτομαγιά του 1944 μαζί με τους 200 άλλους κομμουνιστές στο Σκοπευτήριο της Καισαριανής. (Υπάρχει φωτογραφία του εδώ)

    Βασίλης ΦΙΛΙΠΠΑΣ του Θεοδόση (Τάμπανος): Γεννήθηκε στη Λευκάδα το 1893. Γόνος εύπορης οικογένειας. Τελείωσε το Γυμνάσιο στη Λευκάδα. Ασπάσθηκε από μικρός τις μαρξιστικές ιδέες. Ήταν από τους πρώτους κομμουνιστές στο νησί. Από το 1920 ακόμη μετέβαλε το σπίτι του σε σχολείο του Μαρξισμού.

    Στέλεχος του ΚΚΕ. Από τους στυλοβάτες της οργάνωσης της Λευκάδας. Συνελήφθη το 1932 με το «ιδιώνυμο» – τίτλος του νόμου ήταν «Περί των μέτρων ασφαλείας του κοινωνικού καθεστώτος και προστασίας των ελευθεριών των πολιτών» που ψηφίστηκε μετά από πρόταση της κυβέρνησης Βενιζέλου (του γνωστού Εθνάρχη). Δικάστηκε και εξορίστηκε στον Αη Στράτη. Εν τω μεταξύ είχε παντρευτεί και είχε έναν γιο. Όταν τέλειωσε η εξορία του έμεινε στην Αθήνα και δούλεψε στη σύνταξη του «Ριζοσπάστη» μέχρι τον Αύγουστο του 1936 που ο δικτάτορας Μεταξάς έκλεισε την εφημερίδα. Τότε ήρθε ξανά στη Λευκάδα. Μέσα σε οκτώ μέρες πιάστηκε από την Ασφάλεια και κρατήθηκε μέχρι το Δεκέμβρη του 1936 στα κρατητήρια. Με απόφαση της Επιτροπής Ασφάλειας η δικτατορία Μεταξά – Γλύξμπουργκ τον εξόρισε επ΄ αόριστο στην Ανάφη. Από κει και πριν τελειώσει ο χρόνος της εξορίας του τον μετέφεραν στις φυλακές της Πύλου και από κει στην Ακροναυπλία. Εκεί τον βρήκαν οι Γερμανοί καταχτητές το 1941 αφού οι Γραικύλοι είχαν φροντίσει να τον παραδώσουν στους Γερμανούς, μαζί με όλους τους άλλους πολιτικούς εξόριστους, όταν υποδουλώθηκε η χώρα μας. Αυτοί τον κράτησαν για δύο ακόμη χρόνια στην Ακροναυπλία και τον μετέφεραν κατόπιν στο στρατόπεδο της Λάρισας. Τα τέλη του 1943 μεταφέρθηκε στις φυλακές Αφέρωφ και συνέχεια στο στρατόπεδο Χαϊδαρίου.

    Την Πρωτομαγιά του 1944 εκτελέστηκε μαζί με 200 ακόμη κομμουνιστές, Ακροναυπλιώτες στην πλειοψηφία τους, στο Σκοπευτήριο της Καισαριανής. Στην 20άδα τους έσυρε πρώτος το χορό. Είναι μέσα στους δυο-τρεις έξοχους αγωνιστές που ανάδειξε το μαρτυρικό νησί μας, καύχημα του Κόμματος και του Λαού.

  121. sarant said

    120 Ευχαριστούμε πολύ!

  122. ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΚΟΥΡΓΙΩΤΗΣ said

    Προς αποκατασταση της ιστορικης μνημης των εκτελεσθεντων θα ηθελα να διορθωσω ενα πολυ μικρο λαθος στο 84)που αναφερεται ως Κουργιωτης Δημητριος το κανονικο ειναι Κουριωτης Δημητριος(χωρις το γ δηλαδη).Προκειται για τον αδερφο του πατερα μου και το γ μπηκε αργοτερα στο επιθετο μας

Σχολιάστε

Εισάγετε τα παρακάτω στοιχεία ή επιλέξτε ένα εικονίδιο για να συνδεθείτε:

Λογότυπο WordPress.com

Σχολιάζετε χρησιμοποιώντας τον λογαριασμό WordPress.com. Αποσύνδεση /  Αλλαγή )

Φωτογραφία Twitter

Σχολιάζετε χρησιμοποιώντας τον λογαριασμό Twitter. Αποσύνδεση /  Αλλαγή )

Φωτογραφία Facebook

Σχολιάζετε χρησιμοποιώντας τον λογαριασμό Facebook. Αποσύνδεση /  Αλλαγή )

Σύνδεση με %s

 
Αρέσει σε %d bloggers: