Το πρόβλημα του τριπλούν

Ξεκινώντας να διευκρινίσω ότι κανονικά θα διατύπωνα λίγο διαφορετικά τον τίτλο, «το πρόβλημα με το τριπλούν», αλλά ήθελα να έχω τη γενική πτώση στον τίτλο για να δείξω πως θεωρώ τη λέξη «τριπλούν» άκλιτη.

Παραπροχτές, καθώς η τηλεόραση μετέδιδε τον τελικό του τριπλούν, φίλος στο Φέισμπουκ διαμαρτυρήθηκε και αναρωτήθηκε θυμωμένα «από πότε έγινε άκλιτη η λέξη τριπλούν».

Του απάντησα: Πότε ακριβώς δεν ξέρω, πάντως το εγκυρότατο Λεξικό της Κοινής Νεοελληνικής, που κυκλοφόρησε το 1998, έχει λήμμα τριπλούν, άκλιτο, το εξής: τριπλούν το [triplún] Ο (άκλ.) : α. για κτ. που γίνεται τρεις φορές ή που είναι τριπλό και ως επίθ.: Άλμα ~ / το ~. Aντίγραφο εις ~.

Για άκλιτη δέχεται τη λεξη και το λεξικό του Μπαμπινιώτη, αν και προσθέτει σε παρένθεση, ένα παραπονιάρικο σχόλιο: «άκλ. αντί του ορθού κλιτού τριπλού«. Στην πρώτη δεκαετία του αιώνα μας, που και τότε είχαμε σπουδαίες τριπλουνίστριες με διακρίσεις σε διεθνές επίπεδο, τα έντυπα του τότε ΔΟΛ είχαν προσπαθήσει να πλασάρουν τον κλιτό τύπο «το τριπλούν (άλμα) – του τριπλού άλματος» αλλά η προσπάθεια ελάχιστη αποδοχή βρήκε.

Αν ο τύπος «άλμα τριπλούν» είχε έγκαιρα εκσυγχρονιστεί σε τριπλό άλμα, τότε φυσικά θα κλινόταν, το τριπλό άλμα, του τριπλού άλματος, και ίσως παραλειπόταν η λέξη «άλμα» και λέγαμε «πρωταθλητής στο τριπλό», «ο τελικός του τριπλού», όπως τώρα λέμε «πρωταθλητής στο μήκος» (εννοώντας βέβαια το άλμα εις μήκος) και «ο τελικός του μήκους». Με το να μην εκσυγχρονιστεί, πλήρωσε τον φόρο που πληρώνουν πολλά ασυμμόρφωτα και καθιερώθηκε πλέον άκλιτο, διότι δεν υπάρχουν άλλα ουδέτερα επίθετα στη νεοελληνική που να κλίνονται με τον ίδιο τρόπο.

Κάποιοι υποστηρίζουν ότι η αρχική ονομασία του αγωνίσματος είναι «άλμα εις τριπλούν», ορολογία που υιοθετεί αβασάνιστα ή τέλος πάντων ατεκμηρίωτα και η Βικιπαίδεια. Έχω κάποιες επιφυλάξεις ότι αυτή ήταν όντως η αρχική μορφή του όρου, και όχι μόνο επειδή δεν πρόκειται για ένα άλμα που γίνεται τρεις φορές, όπως το αντίγραφο εις τριπλούν. Αναδίφησα λίγο τα σώματα κειμένων και βρήκα ότι στην ειδησεογραφία των πρώτων σύγχρονων Ολυμπιακών αγώνων χρησιμοποιόταν ο σημερινός όρος, άλμα τριπλούν (αριστερά απόκομμα από την Εστία, 27.03.1896). Το ίδιο το βρήκα και σε άλλο απόκομμα της Εστίας του 1891 αλλά και σε ΦΕΚ του 1904.

Δεν αποκλείω πάντως να χρησιμοποιόταν παλιότερα πράγματι η ονομασία «άλμα εις τριπλούν», αλλά δεν νομίζω πως ήταν η καθιερωμένη. Σε κάθε περίπτωση, λεξικογραφικά, θεωρώ πως η Βικιπαίδεια κακώς λημματογραφεί έτσι τον όρο.

Είτε πάντως είναι άλμα τριπλούν είτε «άλμα εις τριπλούν» η αρχική μορφή, δεν νομίζω ότι μεταβάλλει το πώς θα λέμε σήμερα το αγώνισμα, διότι βέβαια δεν συμφωνώ με έναν φίλο που υποστήριζε ότι ο εκφωνητής στην τηλεόραση θα έπρεπε να χρησιμοποιεί τον ανοικονόμητο όρο «ο τελικός τού εις τριπλούν». Αν μη τι άλλο, ο τύπος «άλμα εις τριπλούν» μάλλον δικαιολογεί το να είναι σήμερα άκλιτο το όνομα.

Μακάρι όμως να ήταν αυτό το μόνο ή το βασικό μας πρόβλημα με το τριπλούν, διότι αυτό είναι εύκολο. Το άλλο πρόβλημα είναι αυτό που ανέκυψε με τη λαμπρή νίκη που πέτυχε η Βούλα Παπαχρήστου στο τριπλούν των γυναικών, που χάρισε στα ελληνικά χρώματα το τρίτο χρυσό μετάλλιο των αγώνων μετά τον Τεντόγλου στο άλμα εις μήκος ανδρών και τη Στεφανίδη στο επί κοντώ γυναικών (στα άλματα πάμε καλά).

Ποιο πρόβλημα μπορεί να ανακύψει ύστερα από μια λαμπρή νίκη; Κανονικά, κανένα. Όμως η Βούλα Παπαχρήστου είναι μια αθλήτρια σημαδεμένη: πριν από έξι χρόνια αποκλείστηκε από τους Ολυμπιακούς αγώνες του Λονδίνου επειδή αναδημοσίευσε ένα τουίτ που θεωρήθηκε ρατσιστικό (αν δεν θυμάστε, δείτε εδώ και το τουίτ και όσα είχα γράψει τότε για το θέμα).

Δεν ήταν όμως μια μεμονωμένη, έστω και νεανική, ανοησία, αφού έγινε γνωστό ότι είχε κατά καιρούς εκφράσει ακροδεξιές θέσεις σε μέσα κοινωνικής δικτύωσης, φαίνεται ότι αντάλλασσε μηνύματα με επιφανή στελέχη της Χρυσής Αυγής, ότι είχε δημοσιεύσει φωτογραφίες με όπλα και άλλα τέτοια -που σημαίνει ότι δεν αναδημοσίευσε απλώς, απερίσκεπτα, ένα επιλήψιμο αστείο, αλλά ότι είχε τέτοιες απόψεις. Άλλωστε, μετά τον αποκλεισμό της έκανε δημόσιες φιλικές εμφανίσεις με τον αρχιχρυσαβγίτη Κασιδιάρη ενώ σε συνέντευξή της, το 2013 πια, δικαιολόγησε το χαστούκι του Κασιδιάρη στη Λιάνα Κανέλλη.

Αυτά όμως έγιναν το 2012 και το 2013. Σήμερα έχουμε 2018. Έχουν περάσει πέντε χρόνια από τότε, πολλοί έχουν αλλάξει άρδην απόψεις, θέσεις, πολιτική τοποθέτηση μέσα σε μια πενταετία και ιδίως μέσα σ’ αυτή την πενταετία. Η ίδια η Παπαχρήστου αποσύρθηκε για ένα διάστημα από τους στίβους, παντρεύτηκε, έκανε παιδί, επανήλθε στην αγωνιστική δράση, πήρε χάλκινο μετάλλιο στο Ευρωπαϊκό πρωτάθλημα του Άμστερνταμ το 2016, όπως και στο Παγκόσμιο κλειστού στίβου, ήρθε 8η στην Ολυμπιάδα του Ρίο, ενώ πέρυσι πήρε χάλκινο στο Ευρωπαϊκό κλειστού στίβου.

Απ’ όσο ξέρω, την τελευταία πενταετία η αθλήτρια δεν έχει κάνει καμιά πολιτική δήλωση ενώ στην τελευταία συνέντευξή της που βρήκα, του 2013, παίρνει αποστάσεις από τις προηγούμενες τοποθετήσεις της και δηλώνει ότι δεν είναι ρατσίστρια (εδώ το στιγμιότυπο). Ωστόσο, η ρετσινιά του ρατσιστικού τιτιβίσματος, και κυρίως του συγχρωτισμού με τη ναζιστική συμμορία, την σημαδεύει ακόμα.

Κι έτσι, μετά την προχτεσινή μεγάλη επιτυχία της, είδα πολλούς φίλους μου, και στο ιστολόγιο και στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, να δηλώνουν ότι δεν νιώθουν περήφανοι για το χρυσό της Παπαχρήστου (σε αντιδιαστολή με τα άλλα δύο χρυσά, διότι το να μη νιώθεις περήφανος για μια αθλητική επιτυχία μάλλον εύλογο είναι) ή ότι δεν χαίρονται για αυτή ειδικά την ελληνική επιτυχία ή ότι ντροπιάζει τη χώρα μας η διάκριση της Παπαχρήστου κτλ Μια χαρακτηριστική τοποθέτηση ήταν ότι τα φασισταριά, ακόμα και χρυσωμένα, παραμένουν φασισταριά.

Μάλιστα, ο βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ Γιώργος Κυρίτσης υποστήριξε πως ήταν «κακή επιλογή» η κίνηση του Αλέξη Τσίπρα να δώσει συγχαρητήρια στην αθλήτρια μετά την επιτυχία της.

Βρίσκω άτοπη την ένσταση αυτή. Αφού η Παπαχρήστου συμμετείχε στην ελληνική αποστολή, είναι αυτονόητο πως ο πρωθυπουργός της χώρας έπρεπε να τη συγχαρεί, θεσμικά, όπως ακριβώς συγχάρηκε και τους άλλους διακριθέντες αθλητές. Μάλιστα, θα ήταν βαρύ ολίσθημα εκ μέρους του το να μην συγχαρεί ειδικά την τριπλουνίστρια, ενώ είχε προηγουμένως δώσει συγχαρητήρια στους άλλους χρυσούς αθλητές. (Το αν πρέπει γενικά η πολιτική ηγεσία να συγχαίρει αθλητές που διακρίνονται, είναι άλλη συζήτηση. Νομίζω πως ναι).

Να προσθέσω ότι όταν πέρυσι η Βούλα Παπαχρήστου είχε πάρει χάλκινο μετάλλιο στο Βελιγράδι, ο πρωθυπουργός την είχε υποδεχτεί μαζί με τους υπόλοιπους διακριθέντες και της είχε σφίξει το χέρι, κάτι που τότε πέρασε απαρατήρητο, χωρίς να εξεγερθεί κανείς (εδώ το ρεπορτάζ και οι φωτογραφίες). Φαίνεται πως τα χάλκινα μετάλλια δεν ενοχλούν τα δημοκρατικά μας ανακλαστικά.

Από την άλλη, δεν μπορώ να μην παρατηρήσω ότι πολλοί ακροδεξιοί έσπευσαν αυτόκλητοι να «υιοθετήσουν» την Παπαχρήστου και την επιτυχία της, με τοποθετήσεις όπως: ΔΕΝ ΠΙΣΤΕΥΩ ΝΑ ΠΟΝΕΣΕ ΚΑΝΕΙΣ? ΕΝΑ ΜΕΓΑΛΟ ΜΠΡΑΒΟ ΣΤΗ ΒΟΥΛΑ!!! ΣΥΝΕΧΙΣΕ ΝΑ ΜΑΣ ΚΑΝΕΙΣ ΥΠΕΡΗΦΑΝΟΥΣ ΚΑΙ ΤΑΥΤΟΧΡΟΝΑ ΝΑ ΣΚΟΡΠΑΣ ΠΟΝΟ ΣΤΟ ΚΑΘΕ ΑΝΘΕΛΛΗΝΙΚΟ ΑΝΑΡΧΟΑΠΛΥΤΟ ΑΡΙΣΤΕΡΟ ΣΚΟΥΠΙΔΙ!!!! ΣΑΣ ΠΟΝΕΣΕ ΡΟΥΛΗΔΕΣ????? ΥΓ- ΑΡΔ-ΑΚΙΑ ΣΑΣ ΠΟΝΕΣΕ ΠΟΛΥ ΠΟΥ ΚΑΠΟΙΟΙ ΑΠΟ ΕΣΑΣ ΑΝΑΓΚΑΣΤΗΚΑΤΕ ΝΑ ΓΡΑΨΕΤΕ ΔΙΘΥΡΑΜΒΙΚΑ ΣΧΟΛΙΑ ΓΙΑ ΤΗ ΒΟΥΛΑ Ε? ΠΟΝΟΣΣΣΣ!!!!!! ΦΑΠΠΠΠΠΠ!!!!! (ΑΡΔάκια είναι οι δημοσιογράφοι, αλήτες και ρουφιάνοι οι δυο πρώτες λέξεις του αρκτικόλεξου).

Νομίζω, ή τουλάχιστον ελπίζω, πως αυτού του είδους η συμπαράσταση θα προκαλεί στην αθλήτρια εξίσου μεγάλη δυσφορία.

Και ενώ από μια άποψη είναι υγιές ότι δεν έχει ξεχαστεί το ρατσιστικό τουίτ και το γενικότερο ακροδεξιό παρελθόν της αθλήτριας, όπως σωστά δεν ξεχάστηκε ποτέ η αποστασία του Κ. Μητσοτάκη ή δεν θα ξεχαστεί το ακροδεξιό παρελθόν του Μ. Βορίδη ή του Άδωνη Γεωργιάδη, ενώ ασφαλώς είναι υγιές να προκαλεί απέχθεια η συναναστροφή κάποιου με επιφανείς χρυσαβγίτες, από την άλλη νομίζω ότι κάνουν λάθος οι φίλοι που επέκριναν την Βούλα Παπαχρήστου μετά την επιτυχία της.

Αν μη τι άλλο, ο καθένας έχει το δικαίωμα να αφήσει πίσω του το κακό παρελθόν του και να γίνει καλύτερος άνθρωπος, και εγώ τουλάχιστον δεν θα ζητήσω έμπρακτη μετάνοια ούτε δηλώσεις μετανοίας από μια αθλήτρια που ολοφάνερα θέλει να μην τοποθετείται δημόσια για πολιτικά ζητήματα.

Έγραψε κάποιος φίλος φίλου ότι αν ξεχάσουμε το παρελθόν της Β.Π. και την αποθεώσουμε τώρα, να μην πέσουμε από τα σύννεφα αν αύριο τη δούμε να φιγουράρει σε χρυσαβγίτικο ψηφοδέλτιο. Θα έλεγα ότι αν επιμένουμε να της θυμίζουμε το χρυσαβγίτικο παρελθόν της μάλλον τη σπρώχνουμε προς τη Χρυσή Αυγή αφού της αρνούμαστε κάθε πιθανότητα απαγκίστρωσης.

Μακάρι στις επόμενες μεγάλες αθλητικές διοργανώσεις η Βούλα Παπαχρήστου να συνεχίσει να διακρίνεται χωρίς αυτό να προκαλεί άλλες συζητήσεις πέρα από τον σχολιασμό των επιδόσεών της. Από κει και πέρα, ο καθένας έχει το δικαίωμα να διαλέγει ποιους αθλητές εκτιμά και θαυμάζει, είτε για τη μαχητικότητα και τις επιδόσεις τους, είτε για τη γενικότερη στάση ζωής τους και την κοινωνική τους συνείδηση.

 

Advertisement