Τα Ιουλιανά του 1965 μέσα από το πενάκι του Φωκίωνα Δημητριάδη
Posted by sarant στο 15 Ιουλίου, 2020
Σχεδόν κάθε χρόνο στις 15 Ιουλίου ή εκεί κοντά βάζω κάποιο άρθρο σχετικά με τα Ιουλιανά του 1965. Πέρυσι το αμέλησα, οπότε φέτος επανέρχομαι στην παράδοση του ιστολογίου.
Στα άρθρα αυτά συνηθίζω να παρουσιάζω γελοιογραφίες από εφημερίδες της εποχής, κι αυτό θα κάνω και σήμερα, και μάλιστα επανορθώνοντας μιαν αδικία. Ενώ έχω παρουσιάσει σε αρκετά άρθρα γελοιογραφίες του Μποστ και του Κώστα Μητρόπουλου, έχω αδικήσει τον πρύτανη της ελληνικής πολιτικής γελοιογραφίας των μεταπολεμικών δεκαετιών, τον Φωκίωνα Δημητριάδη (1894-1977). Την εποχή εκείνη ο Δημητριάδης συνεργαζοταν με τα Νέα, το Βήμα και τη Μακεδονία. Γελοιογραφίες από την τελευταία αυτή συνεργασία έχω παρουσιάσει στον παλιό μου ιστότοπο. Σήμερα θα παρουσιάσω γελοιογραφίες από το Βήμα όπου ο Δημητριάδης δημοσίευε γελοιογραφία κάθε Κυριακή.
Συμπληρώνονται σήμερα 55 χρόνια από την εκτροπή της 15ης Ιουλίου 1965, όταν ο εκλεγμένος πρωθυπουργός Γεώργιος Παπανδρέου εξαναγκάστηκε σε παραίτηση και ανατέθηκε ο σχηματισμός κυβέρνησης σε ομάδα αποστατών βουλευτών με ιθύνοντα νου τον Κ. Μητσοτάκη και πρωθυπουργό τον Γεώργιο Αθανασιάδη-Νόβα. Ακολούθησαν 70 ταραγμένες μέρες και τρία συνολικώς κύματα αποστασίας, μέχρι να σχηματιστεί επιτέλους κυβέρνηση αποστατών ικανή να συγκεντρώσει πλειοψηφία στη Βουλή. Μέρες μεγαλείου, μέρες οργής, μέρες πένθους αλλά και μέρες γέλιου, μια και το λαϊκό χιούμορ έπαιξε πρωταγωνιστικό ρόλο.
Σε παλιότερα άρθρα του ιστολογίου έχω παρουσιάσει γελοιογραφίες της εποχής των Ιουλιανών. Το 2009 είχα ανεβάσει “Τα ιουλιανά του 1965 δοσμένα από το πενάκι των γελοιογράφων“. Περιείχαν δύο συνδέσμους προς τον παλιό μου ιστότοπο, ένας με σκίτσα του Κώστα Μητρόπουλου (που αργότερα εκδόθηκαν και σε βιβλίο με τίτλο “Ποτέ πια”) και ένας άλλος με σκίτσα του Φωκίωνα Δημητριάδη από τη Μακεδονία.
Ένα άρθρο με σκίτσα του Κώστα Μητρόπουλου έχω παρουσιάσει στο ιστολόγιο.
Ωστόσο, τα περισσότερα άλλα άρθρα του ιστολογίου επικεντρώνονταν σε σκίτσα του Μποστ. Πρόκειται για τα εξής:
Το κουρασμένο παλικάρι (Πριν από την εκτροπή, προφητικό)
Ένα τηλεφώνημα απογνώσεως πριν από 45 χρόνια (Πρώτο κύμα αποστασίας)
Το νέον μικρομάγαζον (Πρώτο κύμα αποστασίας)
Μια συμφωνία με την Αυλή πριν από 45 χρόνια (Για τον Ηλ. Τσιριμώκο και το δεύτερο κύμα αποστασίας)
Το άχρηστο απολυτήριο (Τρίτο κύμα αποστασίας)
Πριν από 50 χρόνια. Ο Μποστ και η κυβέρνηση Τσιριμώκου.
Πριν από 50 χρόνια. Ο Μποστ και η κυβέρνηση Στεφανόπουλου.
Επίσης, δυο άλλα άρθρα διερευνούν τις ποιητικές πτυχές των Ιουλιανών:
Γαργάλατα και εργοστάσιον εμφιαλώσεως: ποίηση και αποστασία 45 χρόνια μετά (Για τον Νόβα και το ποίημα “γαργάλατα” που δεν έγραψε). Η σχεδόν οριστική διαλεύκανση της υπόθεσης, σε άρθρο του 2012. Και ανακεφαλαίωση, σε άρθρο του 2015.
Στο σημερινό άρθρο, όπως είπαμε, παρουσιάζω το φιλμ των Ιουλιανών μέσα από τα σκίτσα του Φωκ. Δημητριάδη στο Βήμα, κάθε Κυριακή.
Και ξεκινάω από την Κυριακή 11 Ιουλίου 1965, πριν από την κρίση.
H κρίση κορυφώθηκε όταν ο υπουργός Εθν. Αμύνης Πετρος Γαρουφαλιάς, άνθρωπος του Παλατιού, αρνήθηκε να παραιτηθεί όπως του ζήτησε ο πρωθυπουργός. Η γελοιογραφία παρουσιάζει τον Γαρουφαλιά να αρπάζεται από τους χαλκάδες της πόρτας του υπουργείου και τους βουλευτές της Ένωσης Κέντρου, ακόμα σε αρραγή ενότητα υποτίθεται, να προσπαθούν να τον ξεκολλήσουν. Διακρίνουμε τον Στεφανόπουλο και τον Μητσοτάκη πίσω από τον Γέρο και προτελευταίο τον Τσιριμώκο, τρεις από τους μελλοντικούς αποστάτες. Δεν είμαι βέβαιος ποιος είναι ο πρώτος πλάι στον Παπανδρέου ούτε κανείς άλλος, πχ ο ψηλός με το μουστάκι.
Η επόμενη γελοιογραφία στις 18 Ιουλίου:
O πρωθυπουργός Νόβας και ο ιθύνων νους Μητσοτάκης έχουν βγει προς άγρα υπουργών. Πράγματι, τις πρώτες μέρες μετά τις 15 Ιουλίου μόνο 3-4 ονόματα υπουργών είχαν ανακοινωθεί καθώς οι επίδοξοι αποστάτες ήταν επιφυλακτικοί.
Επόμενη γελοιογραφία, 25 Ιουλίου 1965:
Το κόμμα της ΕΡΕ στήριζε στη Βουλή την κυβέρνηση Νόβα χωρίς να συμμετέχει σε αυτήν. Ο Φ.Δημητριάδης παρουσιάζει την ΕΡΕ σαν πλούσια νοικοκυρά που εξετάζει τις συστάσεις των υπηρετριών της, του Νόβα και του Μητσοτάκη -σε μια εποχή όπου ήταν πολύ συνηθισμένο να έχουν τα αστικά σπίτια εσωτερικές υπηρέτριες.
Πάμε στην επόμενη Κυριακή, 1 Αυγούστου 1965:
H κυβέρνηση Νόβα ζητάει ψήφο εμπιστοσύνης από τη Βουλή και ο Δημητριάδης τους φαντάζεται κατηγορούμενους σε δικαστήριο. Φορούν περικεφαλαίες, όπως και σε άλλες γελοιογραφίες του ΦΔημητριάδη της εποχής, ως υπαινιγμό για το παλατιανό «Σχέδιο Περικλής». Στο εδώλιο από τα αριστερά: Νόβας, Μητσοτάκης, Κωστόπουλος (;) και Τούμπας (υπουργός Δημ. Τάξεως).
Συνεχίζουμε, 8 Αυγούστου:
Μετά την καταψήφιση της κυβέρνησης Νόβα στη Βουλή. Ο Νόβας σαν αρχιπαλιάτσος στην όπερα «Παλιάτσοι» του Λεονκάβαλο αποχαιρετά το κοινό με την τελευταία φράση της όπερας. Πίσω του υποκλίνεται ο Μητσοτάκης ενώ από τα παρασκήνια παρακολουθούν Κανελλόπουλος και Μαρκεζίνης.
Και προχωράμε:
Στις 15 Αυγούστου, ενώ έχει εκδηλωθεί το δεύτερο κύμα αποστασίας, ο γελοιογράφος παρουσιάζει δυο αυλικούς να προσπαθούν να πριονίσουν τον κορμό της Ένωσης Κέντρου -εχοντας ήδη κόψει κάποια κομμάτια. Η ίδια τακτική ονομάστηκε, τότε, σαλαμοποίηση -από τον τρόπο που κόβει κανείς το σαλάμι. Ήδη ο αριθμός των πιστών στον Παπανδρέου βουλευτών της ΕΚ είχε περιοριστεί στους 145 (από τους 171 που είχαν εκλεγεί) αλλά υπήρχαν και οι 22 βουλευτές της ΕΔΑ.
Και στις 22 Αυγούστου:
Η αυλική Κίρκη μετατρέπει τους ανθρώπους σε γουρούνια.
Στις 29 Αυγούστου:
Ζητάει ψήφο εμπιστοσύνης η κυβέρνηση Τσιριμώκου, με το δεύτερο κύμα αποστασίας, ενώ ήταν βέβαιο ότι θα καταψηφιζόταν. Τσιριμώκος, Νόβας, Μητσοτάκης, Κωστόπουλος (;), Τούμπας και ένας που δεν τον ξέρω περιμένουν το φούμο από τον στερεοτυπικό τσολιά-λαό.
Μετά την καταψήφιση της κυβέρνησης Τσιριμώκου, ο βασιλιάς συγκάλεσε Συμβούλιο του Στέμματος, που είναι το αντικείμενο της επόμενης γελοιογραφίας, στις 5 Σεπτεμβρίου:
Ο τίτλος κάνει λογοπαίγνιο με το Φεστιβάλ Αθηνών. Ενδεικτικό για την ανάπηρη δημοκρατία που υπήρχε είναι ότι στο Συμβούλιο του Στέμματος είχαν κληθεί ο Νόβας, ως πρώην πρωθυπουργός, ο Μαρκεζίνης ως αρχηγός κόμματος, ακόμα και ο υπέργηρος Στυλ. Γονατάς, που είχε διατελέσει πρωθυπουργός στη… δεκαετία του 1920, όχι όμως ο Ιω. Πασαλίδης, ο επικεφαλής του τρίτου κόμματος, της αριστερής ΕΔΑ.
Στις 12 Σεπτεμβρίου:
Ο Παν. Κανελλόπουλος είχε προς στιγμή δεχθεί να σχηματίσει ο ιδιος κυβέρνηση και ταυτοχρονα να προκηρυχθούν εκλογές. Ο Παπανδρέου το είχε αποδεχτεί, αφού ήταν βέβαιο(ς) ότι θα τις κέρδιζε. Αμέσως, ο Κανελλόπουλος υπαναχώρησε επικαλούμενος την δήθεν «μόνιμον βίαν» εναντίον των οπαδών της ΕΡΕ στην ύπαιθρο. Ο Φωκίων Δημητριάδης παρουσιάζει τις φιγούρες των αποστατών να γυρίζουν τη μέγγενη. Ο Κανελλόπουλος έγραφε πράγματι ποιήματα και ήταν κοινός γελοιογραφικός τόπος να τον ζωγραφίζουν να κρατάει τα σονέτα, που εδώ τα βλέπουμε πεσμένα στο πλάι, ενώ ο Δημητριάδης έχει ανακαλέσει από την εφεδρεία κι ένα άλλο γελοιογραφικό στερεότυπο, το παρδαλό κατσίκι, που μεσουρανούσε είκοσι χρόνια νωρίτερα.
Τις επόμενες μέρες είχαμε το τρίτο κύμα αποστασίας. Ο Στέφ. Στεφανόπουλος ανεξαρτητοποιήθηκε και συνεχίστηκαν οι μυστικές διαβουλεύσεις ώστε να βρεθεί κοινοβουλευτική πλειοψηφία υπέρ της κυβέρνησης των αποστατών. Στις 19 Σεπτεμβρίου,
Ο Ιμπν Σαούντ τότε κατοικούσε στο Καβούρι και πρωταγωνιστούσε στην κοσμική ζωή μαζί με τους γιους του, χαριζοντας ακριβά ρολόγια με κάθε ευκαιρία. Η γελοιογραφία τον αναφέρει ως πιθανή εφεδρεία!
Τέλος, στις 26 Σεπτεμβρίου η κυβέρνηση Στεφανόπουλου καταφέρνει να πάρει ψήφο εμπιστοσύνης.
Oι αποστάτες βουλευτές που έμειναν εκτός υπουργικού νυμφώνος εξαγριωμένοι κυνηγούν τους ηγέτες της αποστασίας (τον Τσιριμώκο και τον Στεφανόπουλο που κουβαλάνε από τρεις υπουργικούς χαρτοφυλακες ο καθένας, τον Νόβα με τα Γαρ-γάλατα και τον πανύψηλο Μητσοτάκη) απειλώντας ότι θα «γυρίσουν στον γέρο».
Αυτό αποδείχτηκε ευσεβής πόθος. Ακόμα και όταν, λίγους μήνες αργότερα, ο Ηλίας Τσιριμώκος και δυο βουλευτές της επιρροής του, διαχώρισαν τη θέση τους (διαφωνώντας για τους χειρισμούς στο Κυπριακό) και η κυβέρνηση Στεφανόπουλου έχασε προς στιγμή την πλειοψηφία, αμέσως βρέθηκαν δυο πρόθυμοι έως τότε αδιάλλακτοι κεντρώοι και αποστάτησαν, ο ένας παίρνοντας και υπουργείο.
Από τους πρωταγωνιστές των Ιουλιανών, 55 χρόνια μετά, ελάχιστοι βρίσκονται στη ζωή σήμερα. Ίσως ένας μόνο, ο τέως βασιλιάς, ο Κωνσταντίνος Γλύξμπουργκ. Ο Μίκης Θεοδωράκης ήταν βουλευτής τότε, και πρωταγωνιστούσε στις διαδηλώσεις, ενώ και ο Απόστολος Κακλαμάνης διαδραμάτισε κάποιο ρόλο ως γ.γ. υπουργείου. Ίσως ξεχνάω και κάποιον άλλον. Και βέβαια, ένας από τους κορυφαίους γελοιογράφους της εποχής, ο Κώστας Μητρόπουλος, εξακολουθεί 55 χρόνια μετά ακμαίος να δημοσιεύει γελοιογραφίες!
Οι λέξεις έχουν τη δική τους ιστορία 
Πέπε said
Καλημέρα.
@τελευταίο σκίτσο:
> > Και πού θα λημεριάσουμε, Ηλία θα μας πιάσουνε:
Στο ορίτζιναλ με Νταβέλη.
rizes said
Ο ΓΙΟΣ ΤΟΥ ΕΦΙΑΛΤΗ
https://vgiannelakis.wordpress.com/2018/07/01/%ce%b5%cf%86%ce%b9%ce%b1%ce%bb%cf%84%ce%bf%cf%85-%cf%85%ce%b9%ce%bf%cf%83/
Alexis said
Καλημέρα.
Πολύ καλό το σημερινό!
Εξαιρετικές όλες οι γελοιογραφίες του Δημητριάδη, με χιούμορ που τσακίζει κόκαλα!
Γς said
>Ίσως ξεχνάω και κάποιον άλλον.
τον αδελφό του νονού σου
Pedis said
Το πενάκι δουλεμένο, η «πένα» όχι και σάτιρα χάλια.
Alexis said
Μπορεί να μας φαίνονται αστεία και ασήμαντα σήμερα όλ’ αυτά, 55 χρόνια μετά, αλλά θα πρέπει να σκεφτούμε τις συνθήκες και τη χρονική συγκυρία της εποχής.
Ήταν η πρώτη φορά από τη λήξη του εμφυλίου το 1949, που αμφισβητήθηκε στην πράξη η παντοκρατορία της Δεξιάς και το δικαίωμά της να κάνει ό,τι γουστάρει! Έστω κι έτσι, από μια φοβισμένη και άκρως συντηρητική Ένωση Κέντρου, δημιουργήθηκε το πρώτο, πολύ μικρό ρήγμα, στην απόλυτη κυριαρχία του Παλατιού και του κράτους της Δεξιάς.
Αφορμή στάθηκε η «απαίτηση» του πρωθυπουργού να διορίσει υπουργό Εθνικής Άμυνας πρόσωπο της αρεσκείας του, παρά τη διαφωνία και τις έντονες αντιρρήσεις του τότε βασιλιά Κωνσταντίνου.
Ιστορικές έχουν μείνει οι επιστολές που αντηλλάγησαν μεταξύ Γεωργίου Παπανδρέου και Κωνσταντίνου, που οδήγησαν στην οριστική ρήξη.
ΥΓ: Εξαιρετικό το εύρημα του Φ.Δ. στο τελευταίο σκίτσο, με τον Νόβα να κρατάει δοχείο με «γαργάλα» 🙂
sarant said
Καλημέρα, ευχαριστώ πολύ για τα πρώτα σχόλια!
4 Ο Θανάσης Κ. μάς έχει αφήσει χρόνους από το 1994.
Alexis said
#5: Τα σκίτσα του Δημητριάδη μου θυμίζουν τον πολύ μεταγενέστερο Γιάννη Ιωάννου. Θεωρώ ότι είναι της ίδιας «σχολής».
Μου αρέσει αυτός ο τρόπος σκιτσαρίσματος, όπου το «αστείο» δεν βγαίνει μόνο από την ατάκα αλλά και από τις φάτσες και τις εκφράσεις των προσώπων…
#7: Ζει (αλλά δεν βασιλεύει 🙂 ) ο Κωνσταντίνος Γλύξμπουργκ.
ΓιώργοςΜ said
Καλημέρα!
Έχει κανείς υπόψη ποιά είναι η πιο πρόσφατη ημερομηνία που πραγματεύεται η διδασκόμενη σύγχρονη Ιστορία στο Λύκειο; Δεν εννοώ αυτή που περιέχουν τα βιβλία, αλλά αυτή που διδάσκεται.
Ίσως εξηγηθούν πολλά πράγματα έτσι.
Στην εποχή της εικόνας, τώρα που το σκέφτομαι, θα ήταν πιο αποδοτικό τα βιβλία ιστορίας να περιλαμβάνουν τις σημαντικότερες 15-20 πολιτικές γελοιογραφίες για κάθε χρόνο, με μικρό σχολιασμό, ως αφορμή συζήτησης στην τάξη. Ξέρω, πιθανότερο είναι να δω ιπποπόταμο να χορεύει χασάπικο, αλλά δεν κάνει κακό να έχει ευσεβείς πόθους κανείς…
Γς said
7 β:
Δεν είχα προσέξει ότι αναφερόσουν στους επιζώντες.
Θα ήταν 97 χρονών. Πάνω στο άνθος της ηλικίας του.
Μόλις 5 χρόνια μικρότερος μου.
Ο νονός; Ζει; Φέρνει καμιά λαμπάδα;
:Από το JUMBO.
sarant said
8 Κι αυτός βέβαια!
Μυλοπέτρος said
Ας το χωνέψουμε όλοι. Και κυρίως οι νουνεχείς και έντιμοι, υπάρχουν και τέτοιοι νεοδημοκράτες: πίσω από κάθε πρόβλημα μεταπολεμικό της Ελλάδας υπάρχει και ένας Μητσοτάκης. Αν μιλάμε για κυπριακό τώρα ας σκεφτούμε το ότι η χούντα, «αποκαταστάθηκε» επί αποστασίας. Ένα «μικρό» παράδειγμα αναφέρω. Μικρόκαρδοι, μικρόψυχοι, αδίστακτοι. Όλοι! Κι ο Μπακογιάννης, μην το ξεχνάμε Μητσοτάκης κι αυτός.
gpoint said
Καλημέρα
Για τους (πολύ) μελλοντικούς αναγνώστες- μάι σι σα, που λένε οι Ιταλοί- ο ακτανόμαστος να γράφεται με Κωνστ., αφού πλέον και ο Κούλης πρωθυπουργεύει και μπορεί να εκλειφθει σαν ο Κ.
Στην πρώτη γελοιογραφία, δίπλα στον Γέρο νομίζω πω είναι ο γιός του
Για όσους δεν γνωρίζουν την υπόθεση της όπερας στην τελευταία σκηνή του Παλιάτσου (υποτίθεται πως) πραγματοποιείται κανονικός φόνος αντί του εικονικού που προέβλεπε το σκετσάκι του παλιάτσου ( για ερωτικούς λόγους )
Pedis said
# 8 – Εγώ δεν βλέπω καμιά σχέση με τον Ιωάννου.
Γς said
8:
> Ζει (αλλά δεν βασιλεύει 🙂 ) ο Κωνσταντίνος Γλύξμπουργκ.
Ο Αναξ.
Ζει. Αυτός μου ρίχνει μόλις 4 χρόνια. Εξακτμάν
https://caktos.blogspot.com/2013/05/blog-post_21.html
spiridione said
Ο Ανέστης Λώρας (6 Μαρτίου 1931) είναι Έλληνας δικηγόρος και πολιτικός από την Ήπειρο. Διετέλεσε βουλευτής Ιωαννίνων. Είναι ο τελευταίος εν ζωή από τους αποκαλούμενους Αποστάτες του 1965 από την Ένωση Κέντρου.
Εκλέχθηκε για πρώτη φορά βουλευτής Ιωαννίνων στις εκλογές του 1963 με την Ένωση Κέντρου και επανεκλέχθηκε το 1964.
Το 1965 συντάχθηκε με τους Αποστάτες, και τον Απρίλιο του 1966 έπεσε θύμα ξυλοδαρμού από τον βουλευτή Κοζάνης Γεώργιο Καστανίδη (οπαδό του Ανδρέα Παπανδρέου) μέσα στην αίθουσα της Ολομέλειας της Βουλής.
Στην κυβέρνηση Στεφανόπουλου υπηρέτησε ως υφυπουργός Οικονομικών από τις 11 Μαΐου 1966 ως τις 30 Ιουλίου 1966 και εν συνεχεία ως υφυπουργός Εμπορίου από τις 10 Νοεμβρίου ως τις 22 Δεκεμβρίου 1966, οπότε οι Αποστάτες ανατράπηκαν μετά από την συμφωνία Γεωργίου Παπανδρέου και Παναγιώτη Κανελλόπουλου.
https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%91%CE%BD%CE%AD%CF%83%CF%84%CE%B7%CF%82_%CE%9B%CF%8E%CF%81%CE%B1%CF%82
Ο Θεόφιλος Καμπερίδης (2 Απριλίου 1930-), του Χαράλαμπου, είναι Έλληνας πολιτικός ποντιακής καταγωγής, ο οποίος χρημάτισε βουλευτής στην Πιερία από το 1964 ως το 1967 και δήμαρχος Κατερίνης από την 1η Ιανουαρίου 1987 ως τις 31 Δεκεμβρίου 1990.
Εξελέγη βουλευτής Πιερίας με την Ένωση Κέντρου το 1964 και κατήγγειλε στη Βουλή την απόπειρα εξαγοράς του το 1966.
Σήμερα είναι ο γηραιότερος εν ζωή πρώην βουλευτής της Πιερίας και ένας από τους τελευταίους εν ζωή διατελέσαντες βουλευτές της Ένωσης Κέντρου.
https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%98%CE%B5%CF%8C%CF%86%CE%B9%CE%BB%CE%BF%CF%82_%CE%9A%CE%B1%CE%BC%CF%80%CE%B5%CF%81%CE%AF%CE%B4%CE%B7%CF%82
Από την ΕΡΕ ζουν σίγουρα ο Γιάννης Βαρβιτσιώτης και Αχιλλέας Καραμανλής, βουλευτές της Βουλής του 1964.
atheofobos said
Στην γελοιογραφία ΠΑΛΑΙΟΙ ΑΝΔΡΕΣ..ΝΕΑ ΗΘΗ ο ψηλός με το μουστάκι πρέπει να είναι ο Παύλος Βαρδινογιάννης
ΓΤ said
Δεν κατάλαβα γιατί στην πρώτη γελοιογραφία εμφανίζεται κάτω αριστερά μπιρομπούκαλο.
geobartz said
Απ’ ότι θυμάμαι, όταν φάνηκε ότι ο Στεφανόπουλος τα κατάφερνε να εξασφαλίσει πλειοψηφία, τα ΝΕΑ και η ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ βγήκαν, για λίγες ώρες, με εγκωμιαστικά για τον Στεφ.Στεφ άρθρα. Υπήρξε όμως δυναμική αντήδραση της ΕΔΗΝ και τα φύλλα αποσύρθηκαν.
spiridione said
18
Μετά από επενδύσεις ξένων ανταγωνιστών στην Ελλάδα και τον γάμο της χήρας Ιωάννου Φιξ με τον Γαρουφαλιά η εταιρεία έπεσε σε κρίση και χρεοκόπησε το 1983. Το όνομα περιήλθε στην ιδιοκτησία της Εθνικής Τράπεζας, η οποία το πώλησε στην εταιρεία Κουρτάκη.
https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A6%CE%B9%CE%BE_(%CE%96%CF%85%CE%B8%CE%BF%CF%80%CE%BF%CE%B9%CE%AF%CE%B1)
sarant said
18 Διότι έπρεπε να το γράψω, ο Γαρουφαλιάς μέσω της γυναίκας του είχε συμφέροντα στη Φιξ.
17 Πολύ πιθανό
16 Μπράβο!
sarant said
20-21 Κι ένα του Μποστ για τις «αρετές της μπύρας»
https://sarantakos.wordpress.com/2014/02/21/mpost50-6/
ΣτοΔγιαλοΧτηνος said
14 Ο παλιός Ιωάννου είχε παρόμοιο στυλ, δες το περίφημο εκλογικό τεύχος του ΑΝΤΙ , 1977.
Click to access anti-ioannoy2.pdf
spiridione said
Στις 25 Δεκεμβρίου 2019 πέθανε ο Γιάννης Παπαδημητρίου σε ηλικία 107 ετών, παλιός βουλευτής της ΕΔΑ, που ήταν ο γηραιότερος πρώην βουλευτής μέχρι τον θάνατο του (1956 πρώτη φορά βουλευτής).
https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%93%CE%B9%CE%AC%CE%BD%CE%BD%CE%B7%CF%82_%CE%A0%CE%B1%CF%80%CE%B1%CE%B4%CE%B7%CE%BC%CE%B7%CF%84%CF%81%CE%AF%CE%BF%CF%85_(%CE%B2%CE%BF%CF%85%CE%BB%CE%B5%CF%85%CF%84%CE%AE%CF%82)
Σήμερα ποιος είναι ο γηραιότερος εν ζωή πρώην βουλευτής;
Theo said
@24, τέλος:
Μήπως ο Αχιλλέας Καραμανλής; (91 ετών)
Theo said
Όχι. Ο Θεμιστοκλής Μπάλλας (103 ετών), μας λέει η Βίκι.
Δημήτρης Μαρτῖνος said
Καλημέρα.
@18. Ὁ Γαρουφαλιᾶς ἦταν γαμπρὸς τῆς οἰκογένειας Φίξ. Γι᾿ αὐτὸ καὶ τὸ μπουκάλι τῆς μπύρας Φίξ. Μάλιστα ἔγραφε στὴν ἐτικέτα «Προμηθευταὶ τῆς Βασιλικῆς Αὐλῆς».
Τὴν περίοδο ἐκείνη, δὲν θυμᾶμαι πότε ἀκριβῶς, πρωτοκυκλοφόρησε ἡ Ἄμστελ στὴν Ἑλλάδα καὶ ὁ κόσμος τὴν ἀγόραζε φανατικά. Πολλοὶ μάλιστα τὴ ζητοῦσαν λέγοντας «πιάσε μιὰ δημοκρατική».
Pedis said
# 23 – Α, ναι, από το πρώτο φαίνεται οτι δούλευε και με καρικατουρίστικα- ρεαλιστικά πορτραίτα. Αλλά σε πιο κόμικ ως προς τα υπόλοιπα μέρη του σωματος, σωστά;
Πάντως στο #8 ο ισχυρισμος αναφέρεται στον μεταγενεστερο Ιωάννου.
dryhammer said
Θα πρέπει να έχουμε υπόψη πως, πέρα από την εξέλιξη του χιούμορ μέσα στο χρόνο, υπήρχαν οι 10 που διάβαζαν εφημερίδα και οι 100 πού έβλεπαν χωρίς να διαβάζουν (μανταλάκια, λαθραναγνώστες κλπ), και λόγω αναλφαβητισμού, και λόγω βιασύνης κλπ κλπ οπότε έπρεπε να λειτουργεί η γελοιογραφία πολύ περισσότερο σαν εικόνα παρά σαν λόγος, με έμφαση στην καρικατούρα και στις «ταμπέλες – επιγραφές». Σε ακόμη παλιότερες βλέπεις πόση λεπτομέρεια έχει η απεικόνιση των προσώπων ώστε να μοιάζουν, ενώ όσο ερχόμαστε στα νεότερα χρόνια η εικόνα γίνεται πιο αφηρημένη και αφαιρετική και ίσα που να θυμίζει το πρόσωπό-φιγούρα αυτουνού στον οποίο αναφέρεται.
Παναγιώτης K. said
Τα γεγονότα εκείνης της εποχής είναι δεδομένα. Πάντοτε όμως χωράνε νέα ερωτήματα ή έστω επαναφορά ξεχασμένων ερωτημάτων.
Ένα λοιπόν ξεχασμένο ερώτημα έχει ως εξής: Πώς ένας έμπειρος πολιτικός, 77 ετών τότε ο Γεώργιος Παπανδρέου, με πάνω από 50% νικητής στις εκλογές της 16ης Φεβρουαρίου το 1964, υποχώρησε στην απαίτηση ενός 25-χρονου ανώτατου άρχοντα και παραιτήθηκε; Δηλαδή αυτό το «εξαναγκάστηκε σε παραίτηση» μου είναι σχεδόν ακατανόητο.
Δεν αγνοώ βεβαίως την μικρή συνοχή της κοινοβουλευτικής ομάδας της ΕΚ ούτε και τις επιστολές μεταξύ πρωθυπουργού και βασιλιά. Παρόλα αυτά, το ερώτημα θα το θέτω μέχρι να έχω μια πειστική απάντηση, μια απάντηση που θα βασίζεται στα πραγματικά γεγονότα και δεν θα είναι απλά, μια εκλογικευμένη απάντηση.
sarant said
24-26 Μωρέ μπράβο! Βέβαια, εντελώς ξεχασμένος.
ΓΤ said
@20, 21α, 27
Ευχαριστώ πολύ 🙂
Pedis said
# 29 – Δεν διαφωνώ για την εποχή και τα ήθη της.
Δεδομένου, όμως, του εύρους των πολιτικών και πολιτιστικών ελευθεριών της εποχής τα συγκεκριμένα σκίτσα με τίποτα δεν θα συγκαταλέγονταν ως πρωτοποριακά ή καυστικά ως προς την σατιρα (σύνθεση καδρου + σχόλια/διάλογοι).
Πρόσωπα και χούγια της όπως πάντα βρώμικης πολιτικής σκηνής βγαίνουν στη φόρα με τον αναγνώστη σε ασφαλή απόσταση να κουνάει το κεφάλι για τη κατάντια παρατηρώντας τον αιώνιο εκφυλισμό των παιχνιδιών της εξουσίας, κι όχι να σκέφτεται πάνω στις πολιτικές επιλογές ή ιδέες των κομμάτων και των εκπροσώπων τους.
Χαρούλα said
#27
το 1963(μαζί με το Πουέρτο Ρίκο),
από την Αθηναϊκή Ζυθοποιΐα.
https://www.athenianbrewery.gr/gr/el/istoria/
ΣτοΔγιαλοΧτηνος said
28 Ναι, μικτό στυλ με εμφανή ωστόσο τα στοιχεία της κατοπινής εξέλιξης της σχεδιαστικής γραμμής του. Απροπό, υπάρχουν στον Ιωάννου χιλιάδες μικρολεπτομέρειες διαφόρων σκίτσων του που μου προκαλούν ακόμα και πάντα ασυγκράτητα, μέχρι δακρύων γέλια. Τεράστια απώλεια, όπως και ο Καλαϊτζής.
Alexis said
#30: Νομίζω ότι η παραίτηση ήταν σχεδόν μονόδρομος γιατί με βάση το ισχύον Σύνταγμα η συναίνεση του βασιλιά ήταν απαραίτητη για να προχωρήσει στην αντικατάσταση του Γαρουφαλλιά.
Από τη στιγμή που ο βασιλιάς αρνιόταν πεισματικά να υπογράψει το σχετικό διάταγμα δεν ξέρω τι άλλες επιλογές είχε. Να υποχωρήσει ίσως και να το πάρει πίσω υφιστάμενος μία πολιτική και προσωπική ήττα;
Δύτης των νιπτήρων said
Μα, δεν τα είδα αυτά στις «Ορεινές συμφωνίες»! 🙂
Είχα την αίσθηση ότι ο Δημητριάδης κινιόταν σε πιο κεντροδεξιούς χώρους, αλλά μάλλον έκανα λάθος.
Pedis said
# 30 – Το ότι ως πολιτικός άνδρας, που λεμε, ήταν επαγγελματίας καιροσκόπος (μεxρι και με τον Ελλ. Συναγερνό κατέβηκε και εκλέχθηκε) και ως πολιτικό πρόσωπο ήταν μαριονέτα δεν σου κάνει για απάντηση;
Alexis said
#35: Στον Ιωάννου αυτό που μου αρέσει ιδιαίτερα είναι οι εκφράσεις που δίνει (έδινε) στα πρόσωπα, που από μόνες τους με κάνουν και γελάω, χωρίς να ξεστομίσουν τίποτα.
Παρόμοια στοιχεία βρίσκω και στις σημερινές γελοιογραφίες του Φ.Δ., π.χ. το ύφος με το οποίο ο τσολιάς περιμένει τους αποστάτες για να τους μαυρίσει, ή το δουλοπρεπές και μοιρολατρικό ύφος που έχουν οι βουλευτές περιμένοντας στη σειρά για να γίνουν γουρούνια (σαν κλαμένα μ…. είναι…) 🙂
ΣτοΔγιαλοΧτηνος said
30, 38
Κάποτε στο σλανγκ είχα σχολιάσει πως τα σκατά που έβαλε στο ψυγείο το 1944 έφτασαν για να κολατσίσει και το 1961 και το 1965 και το 1967. Το κακό είναι πως στο κολατσιό ήταν υποχρεωτικά καλεσμένοι και εκατομμύρια άλλοι.
dryhammer said
39. Να σημειώσω το ύφος του σκοπού που κάνει «παρουσιάστε» στο πρώτο σκίτσο και τους μόνιμα βλοσυρούς χωροφύλακες στα παρακάτω (ή ήταν Α.Π.;)
spiridione said
Χρονολόγιο από τον Τ. Κωστόπουλο
https://www.efsyn.gr/afieromata/ioyliana-1965/34277_apo-ti-dimokratiki-parenthesi-stin-apostasia
21 Ιουνίου: Ο πρωθυπουργός γνωστοποιεί στο «μικρό υπουργικό συμβούλιο» την πρόθεσή του να αντικαταστήσει τον αρχηγό ΓΕΣ, Ιωάννη Γεννηματά.
23 Ιουνίου: Επιστολή του διευθυντή του Π.Γ. του βασιλιά, Κω/νου Χοϊδά, προς τον πρωθυπουργό, όπου τον ενημερώνει για την αντίθεση του Κωνσταντίνου στην αντικατάσταση του Γεννηματά. Σχετική βολιδοσκόπηση από τον Χοϊδά του Αμερικανού επιτετραμμένου Νόρμπερτ Ανζουτζ, που τίθεται υπέρ μιας συμβιβαστικής λύσης για να αποφευχθούν η προσφυγή του Παπανδρέου «στο πεζοδρόμιο, με τη βοήθεια της ΕΔΑ και των κομμουνιστών» και η συνακόλουθη αναβίωση του πολιτειακού.
24 Ιουνίου: Συμβιβαστική επιστολή Παπανδρέου προς Χοϊδά, αποδίδει την αντίδραση του βασιλιά σε στρεβλή ενημέρωσή του από τον ΥΠΕΘΑ Π. Γαρουφαλιά.
25 Ιουνίου: Ψήφος εμπιστοσύνης στην κυβέρνηση, ύστερα από σχετικό αίτημα του πρωθυπουργού. Αποχή της Δεξιάς (ΕΡΕ-Κ.Π.) από την ψηφοφορία, ενώ η ΕΔΑ ψηφίζει «παρών». Δήλωση Παπανδρέου ότι «ο στρατός θα εξυγιανθή και θα ανήκη μόνον εις το έθνος».
28 Ιουνίου: Σε γεύμα που παραθέτει στο σπίτι του στον Αμερικανό επιτετραμμένο Ν. Ανζουτζ και τον επικεφαλής του τμήματος ελληνικών υποθέσεων του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, Ρίτσαρντ Μπάρχαμ, ο Μητσοτάκης δηλώνει πως ο Ανδρέας Παπανδρέου «θα έπρεπε να απομακρυνθεί όχι μόνον από την κυβέρνηση αλλά κι από την Ελλάδα».
30 Ιουνίου: Ο πρωθυπουργός ζητά την παραίτηση του Γαρουφαλιά κι ανακοινώνει την πρόθεσή του να αναλάβει ο ίδιος το υπ. Αμύνης. Ο Γαρουφαλιάς αρνείται να παραιτηθεί κι εξακολουθεί να ασκεί τα καθήκοντά του, συνεργαζόμενος στενά με τον Α/ΓΕΣ, που επίσης παραμένει στη θέση του. Σε έκθεσή του προς το Στέιτ Ντιπάρτμεντ, ο Ανζουτζ ανησυχεί για ενδεχόμενη προκήρυξη εκλογών που θα καταλήξουν σε σαρωτική νίκη του Παπανδρέου και θεωρεί προτιμότερη τη μετάθεση της κρίσης για το φθινόπωρο, με την ελπίδα πως η επιδείνωση της οικονομίας θα διευκόλυνε τη διάσπαση της Ε.Κ.
7 Ιουλίου: Αίτημα του πρωθυπουργού προς τον βασιλιά, που παραθερίζει στην Κέρκυρα, για ακρόαση. Κατάθεση του Ανδρέα Παπανδρέου στον ανακριτή για τον ΑΣΠΙΔΑ.
8 Ιουλίου: Επιστολή Κωνσταντίνου από την Κέρκυρα προς τον πρωθυπουργό, επισείει το φόβητρο του ΑΣΠΙΔΑ για να δικαιολογήσει την άρνησή του να δεχτεί αντικατάσταση του ΥΠΕΘΑ και του Α/ΓΕΣ: «Ανώμαλος κατέστη η κατάστασις, αφ’ ης στιγμής εκ της Κεντρικής Υπηρεσίας Πληροφοριών, η οποία υπάγεται προσωπικώς εις υμάς και διοικείται υπό προσώπων της απολύτου εμπιστοσύνης σας, εξεπορεύθη η επαναστατική, συνωμοτική οργάνωσις εις τας Ενόπλους Δυνάμεις [ΑΣΠΙΔΑ], μοναδικόν σκοπόν έχουσα την ανατροπήν του Συντάγματος της χώρας και την επιβολήν δικτατορίας ελεεινής μορφής, αποκρουστικής εις πάντα ελεύθερον άνθρωπον. […] Σας καλώ να καταδικάσετε δημοσία την εναντίον μου συκοφαντικήν εκστρατείαν και να λάβετε σύντονα και αμέσου αποδώσεως μέτρα διαλύσεως πάσης οργανώσεως ή προπαρασκευής λαοκρατικών εκδηλώσεων ή στάσεων […]. Η προειδοποίησίς μου αύτη είναι η τελευταία».
9 Ιουλίου: Απαντητική επιστολή Παπανδρέου προς Κωνσταντίνο: «Συμφώνως προς το πολίτευμα της Βασιλευομένης Δημοκρατίας, ο Βασιλεύς βασιλεύει και ο Λαός κυβερνά διά της νομίμου κυβερνήσεως. Ο βασιλεύς συμβουλεύει, αλλά η κυβέρνησις αποφασίζει. […] Διεκδικείτε το δικαίωμα όπως ορίζετε Υμείς και τον υπουργόν Εθνικής Αμύνης και την ηγεσίαν των Ενόπλων Δυνάμεων, έστω κατ’ αντίθεσιν προς την απόφασιν της υπευθύνου κυβερνήσεως. Αλλά τούτο δεν είναι σύμφωνον προς το πολίτευμα. […] Συναποστέλλω προς υπογραφήν το διάταγμα της αναλήψεως υπ’ εμού του υπουργείου Εθνικής Αμύνης».
10 Ιουλίου: Πρώτες διαδηλώσεις υποστήριξης του Παπανδρέου, με το σύνθημα 1-1-4. Δεύτερη βασιλική επιστολή, στοιχειοθετεί πολιτικά την άρνηση του Κωνσταντίνου να υπογράψει το επίμαχο διάταγμα: «Ως εγγυητής της διαφυλάξεως του Συντάγματος, είμαι υποχρεωμένος να ενδιαφέρωμαι ιδιαιτέρως διά τας ενόπλους δυνάμεις, αίτινες ως λόγον υπάρξεως έχουν την προάσπισιν του έθνους από εξωτερικούς ή εσωτερικούς κινδύνους. […] Εάν υφίσταται σήμερον πρόβλημα, τούτο συνίσταται εις κρίσιν εμπιστοσύνης, την οποίαν προεκάλεσαν αι ενέργειαί σας απροκαλύπτως σχεδιασμέναι και εσκεμμέναι διά να περιορίσουν την απρόσκοπτον άσκησιν των συνταγματικών μου καθηκόντων. Ουδείς όμως θα δυνηθή να επιτύχη τοιούτον τι, διότι στηρίζομαι εις την ακατάλυτον δύναμιν η οποία είναι η αγάπη του λαού».
11 Ιουλίου: Συνάντηση βασιλιά-πρωθυπουργού στην Κέρκυρα. Ο Παπανδρέου συζητά το ενδεχόμενο ανάληψης του ΥΠΕΘΑ από τρίτο πρόσωπο (αντιστράτηγο ε.α. Παπανικολόπουλο) και, βγαίνοντας, κάνει δηλώσεις για «πλήρη αρμονία απόψεων». Συνάντηση του βασιλιά με τον πρόεδρο της Βουλής Γεώργιο Νόβα, που έχει επίσης μεταβεί στην Κέρκυρα – επισήμως, για να συγχαρεί τον βασιλιά για τη γέννηση του διαδόχου.
12 Ιουλίου: Υπουργικό συμβούλιο χωρίς τον Γαρουφαλιά. Ομόφωνη συμφωνία για τη διαγραφή του απείθαρχου υπουργού από την Ε.Κ.
13 Ιουλίου: Σύνοδος της Κ.Ο. της Ε.Κ. και ομόφωνη διαγραφή ερήμην του Γαρουφαλιά. Βραδινή συνομιλία Παπανδρέου-Χοϊδά στο Καστρί και επιβεβαίωση της πρόθεσης του πρωθυπουργού να αναλάβει το υπ. Αμύνης. Ανακοίνωση της ΕΔΑ: «Παραίτησις της κυβερνήσεως κάτω απ’ αυτές τις συνθήκες δεν ενισχύει την ομαλή πορεία».
14 Ιουλίου: Τρίτη βασιλική επιστολή προς Παπανδρέου. Επιβεβαίωση της άρνησής του να αναλάβει ο πρωθυπουργός το ΥΠΕΘΑ, ρητή σύνδεσή της με τη συνεχιζόμενη ανάκριση για τον ΑΣΠΙΔΑ και καταγγελία της «ωργανωμένης εκστρατείας ψεύδους και εξαπατήσεως των πολιτών» που αναπτύσσεται τις τελευταίες μέρες γύρω από την αντιπαράθεσή τους: «Δεν πρόκειται να ωφεληθήτε εκ της τεχνητής και διά τελείως σαθρών μέσων δημιουργίας κλίματος στρεφομένου κατ’ εμού παρά τη κοινή γνώμη. Η αλήθεια ενίκησε πάντοτε».
14 Ιουλίου: Διαπίστωση της αμερικανικής πρεσβείας, μετά από εκτεταμένες βολιδοσκοπήσεις, ότι «σχεδόν όλοι οι βουλευτές της Ε.Κ. πιστεύουν πως πρέπει να απομακρυνθεί ο Γαρουφαλιάς».
15 Ιουλίου: Δεύτερη επιστολή Παπανδρέου προς βασιλιά, επιβεβαιώνει το διακύβευμα της μεταξύ τους αντιπαράθεσης. «Καθιερούται η αρχή ότι δύναμαι να είμαι Πρωθυπουργός αλλά όχι και Υπουργός ωρισμένου Υπουργείου. Θα είμαι επομένως Πρωθυπουργός υπό απαγόρευσιν. Αλλά εάν δεν εμπνέω εμπιστοσύνην θα πρέπει να παύσω να είμαι Πρωθυπουργός. Πολιτικός ανήρ, ο οποίος θα εδέχετο τοιούτον εξευτελισμόν, θα καθίστατο άξιος περιφρονήσεως υπό του λαού. […] Η χώρα έχει ανάγκην ομαλότητος. Αλλά η ομαλότης δεν δύναται να στηριχθή ούτε επί της μειώσεως του Πρωθυπουργού, ούτε επί παραβιάσεως των αρχών της Βασιλευομένης Δημοκρατίας».
15 Ιουλίου: Συνάντηση του πρωθυπουργού με τον βασιλιά (7 μ.μ.), ενώ τα ανάκτορα πολιορκούνται από πλήθη λαού, κι ενημέρωσή του ότι προτίθεται να παραιτηθεί την επομένη. Προτού υποβληθεί η παραίτηση, μέσα σε μια ώρα διορίζεται πρωθυπουργός ο πρόεδρος της Βουλής, Γεώργιος Νόβας, και δύο -μόνο- υπουργοί: Δημοσίας Τάξεως (Ιωάννης Τούμπας) και Αμύνης (Σταύρος Κωστόπουλος). Νυχτερινό ραδιοφωνικό μήνυμα Παπανδρέου: «Συνετελέσθη σήμερον παραβίασις του Πολιτεύματος. Η κυβέρνησις του Λαού εξηναγκάσθη εις παραίτησιν. Και εκλήθη να κυβερνήση μία ομάς προδοτών της Ενώσεως Κέντρου. […] Αρχίζει από σήμερον νέος ανένδοτος αγών υπέρ της Δημοκρατίας».
16 Ιουλίου: Δημοσίευση των βασιλικών επιστολών στις εφημερίδες. Μαζικές διαδηλώσεις και συγκρούσεις με την αστυνομία στο κέντρο της Αθήνας, με 114 τραυματίες και 10 συλλήψεις. Ορκωμοσία 13 ακόμη υπουργών και υφυπουργών: Κ. Μητσοτάκης (Συντονισμού και -προσωρινά- Ναυτιλίας), Δημ. Παπασπύρου (Δικαιοσύνης και -προσωρινά- Προεδρίας), Στ. Αλαμανής (Οικονομικών), Γ. Μπακατσέλος (Εργασίας και -προσωρινά- Βιομηχανίας), κ.ο.κ. Παρέμβαση του Ανζουτζ για να πειστούν όσοι δίσταζαν να εκδηλωθούν λόγω των λαϊκών αντιδράσεων.
17 Ιουλίου: Δηλώσεις Μητσοτάκη: «Χρέος της Ε.Κ. είναι να δώση Κυβέρνησιν η οποία θα εξαντλήση την τετραετίαν».
19 Ιουλίου: Θριαμβευτική κάθοδος του Γ. Παπανδρέου από το Καστρί στα γραφεία της Ε.Κ., στην οδό Κολοκοτρώνη. Υποδοχή του κατά μήκος της διαδρομής από εκατοντάδες χιλιάδες λαού.
20 Ιουλίου: Αποστασία πέντε ακόμη βουλευτών της Ε.Κ., που αναλαμβάνουν αμέσως ισάριθμα υπουργεία.
21 Ιουλίου: Πολύωρες συγκρούσεις στο κέντρο της Αθήνας μετά την απόπειρα της αστυνομίας να εμποδίσει πορεία στη Βουλή. 200 τραυματίες, 258 συλλήψεις κι ένας νεκρός: ο 25χρονος φοιτητής της ΑΣΟΕΕ Σωτήρης Πέτρουλας, στέλεχος της ριζοσπαστικής πτέρυγας της Νεολαίας Λαμπράκη – «εκ διασείσεως» λόγω της προσβολής του από δακρυγόνο, σύμφωνα με την επίσημη εκδοχή
23 Ιουλίου: Η κηδεία του Σωτήρη Πέτρουλα μετατρέπεται σε διαδήλωση δεκάδων χιλιάδων λαού, δίχως επέμβαση της
αστυνομίας.
26 Ιουλίου: Υπογραφή μυστικού «πρωτοκόλλου» από ηγετικά στελέχη της Ε.Κ. (Στεφανόπουλος, Τσιριμώκος, Κατσώτας Παπαπολίτης) και τους εκδότες Χρ. Λαμπράκη («Βήμα» – «Νέα»), Ι. Παπαγεωργίου («Αθηναϊκή») και Ι. Βελλίδη («Μακεδονία»), για συμβιβαστική επίλυση της κρίσης, με παραμερισμό του Παπανδρέου αλλά σε συνεννόηση μαζί του.
27 Ιουλίου: Πανελλαδική πανεργατική απεργία, με ισχυρή εργοδοτική τρομοκρατία και μερική μόνο επιτυχία (καθολική στους οικοδόμους, πολύ περιορισμένη στα εργοστάσια και την Κοινή Ωφέλεια). Ο ΣΕΒ υπολογίζει το ποσοστό των απεργών σε 15%. «Η Αστυνομία προέβη εις συλλήψεις πολλών εμποδιζόντων την εργασίαν και «Λαμπράκηδων» απειλούντων καταστηματάρχας και εμποροϋπαλλήλους με ζημίας» («Καθημερινή», 29.7.). Διαδήλωση χιλιάδων εργατών, κυρίως οικοδόμων, στο κέντρο της Αθήνας.
28 Ιουλίου: Ομιλία Τσιριμώκου σε πελώρια συγκέντρωση κατά των αποστατών στη Θεσσαλονίκη: «Το πείραμα της παρεκκλίσεως από την συνταγματικήν τάξιν απέτυχε. Δεν υπάρχουν εις τας αποθήκας των ανακτόρων κατεψυγμένοι πρωθυπουργοί και υπουργοί, ανασυρόμενοι όταν υπάρξει χρεία. Διότι οι πρωθυπουργοί πρέπει να είναι ολοζώντανα γεννήματα της λαϊκής κυριαρχίας».
29 Ιουλίου: Υπογραφή πρωτοκόλλου 143 βουλευτών της Ε.Κ. ότι καταψηφίζουν «από τούδε» την κυβέρνηση Νόβα.
2 Αυγούστου: Αρχίζει η συζήτηση για την παροχή ψήφου εμπιστοσύνης στην κυβέρνηση Νόβα, μέσα σε φορτισμένο κλίμα και με χειροδικίες μεταξύ βουλευτών, ενώ η Βουλή είναι κυκλωμένη από ισχυρές αστυνομικές δυνάμεις και πλήθη λαού που αποδοκιμάζουν τους αποστάτες.
5 Αυγούστου: Αποτυχία της κυβέρνησης Νόβα να αποσπάσει ψήφο εμπιστοσύνης. Υπερψηφίζεται από 131 βουλευτές (25 της Ε.Κ., 98 της ΕΡΕ κι 8 του Κ.Π.), ενώ την καταψηφίζουν 145 της Ε.Κ. κι οι 22 της ΕΔΑ. Ο Παπανδρέου ζητά από τον βασιλιά να του δώσει εντολή ή να προκηρύξει εκλογές, αίτημα που επαναλαμβάνει την επομένη και ο πρόεδρος της ΕΔΑ, Ι. Πασαλίδης.
7 Αυγούστου: Επίσκεψη στο Καστρί ηγετικών στελεχών της Ε.Κ. (Στεφανόπουλος, Τσιριμώκος, Παπαπολίτης, Μπαλτατζής) και 3 εκδοτών (Λαμπράκης, Βελλίδης, Παπαγεωργίου). Ακαρπη προσπάθειά τους να πείσουν τον Παπανδρέου να δεχτεί τον συμβιβαστικό διορισμό άλλου πρωθυπουργού, διατηρώντας την τυπική ηγεσία της Ε.Κ.
8 Αυγούστου: Συνάντηση Παπανδρέου με τον Κωνσταντίνο, που ξεκαθαρίζει ότι απορρίπτει τόσο τον επαναδιορισμό του όσο και την προσφυγή στις κάλπες. «Διερευνητική» εντολή σχηματισμού κυβέρνησης στον τέως αντιπρόεδρο της κυβέρνησης Παπανδρέου, Στέφανο Στεφανόπουλο.
9 Αυγούστου: Η Κ.Ο. της Ε.Κ. απορρίπτει με ψήφους 113 έναντι 26 τον διορισμό άλλου πρωθυπουργού εκτός του Παπανδρέου. Υποστήριξη του συμβιβασμού από τον Τσιριμώκο, με το επιχείρημα ότι ενδεχόμενη συντριπτική υπερψήφιση της Ε.Κ. στις εκλογές θα οδηγούσε τον βασιλιά σε παραίτηση και τη χώρα σε περιπέτειες. Διαδηλωτές καίνε φύλλα των εφημερίδων «Τα Νέα» και «Αθηναϊκή», επειδή εκδήλωσαν τάσεις υποστήριξης της λύσης Στεφανόπουλου.
12 Αυγούστου: Επίσημη πρόταση της αμερικανικής πρεσβείας προς το Στέιτ Ντιπάρτμεντ για (πρόσθετη;) χρηματική εξαγορά βουλευτών της Ε.Κ. που προσφέρονταν να αποστατήσουν απορρίπτεται από τα κεντρικά. Σύμφωνα με τον Ανζουτζ, η πρεσβεία εξακολουθεί να στηρίζει την αποστασία «εντός των ορίων των μέσων που διαθέτει».
16 Αυγούστου: Ανεξαρτητοποίηση των Τσιριμώκου και Στεφανόπουλου από την Ε.Κ. Παπανδρέου: «Κίρκη δυστυχώς αποδεικνύεται η Αυλή, η οποία με το δέλεαρ της εξουσίας εξευτελίζει τους ανθρώπους».
17 Αυγούστου: Μεγάλη συγκέντρωση κατά της αποστασίας στο γήπεδο του Παναθηναϊκού με αντιμοναρχικά συνθήματα, παρά την προσπάθεια της Ε.Κ. και της ΕΔΑ να αποφύγουν την ανακίνηση πολιτειακού.
18 Αυγούστου: Εντολή σχηματισμού κυβέρνησης στον Τσιριμώκο, μετά από διαβούλευση του ίδιου και του Στεφανόπουλου με τον βασιλιά. Αρνηση του Μαρκεζίνη να τον υποστηρίξει λόγω του ΕΑΜικού παρελθόντος του. Αποκάλυψη από το «Βήμα» του μυστικού πρωτοκόλλου της 26.7.
19 Αυγούστου: Βίαιη διάλυση φοιτητικής διαδήλωσης, με 40 τραυματίες και 15 συλλήψεις.
20 Αυγούστου: Ορκωμοσία της κυβέρνησης Τσιριμώκου. Μετατροπή όλου του κέντρου της Αθήνας σε πεδίο μάχης από δεκάδες χιλιάδες διαδηλωτές, μέχρι το πρωί. Οδοφράγματα, ρίψη μολότοφ, πυρπόληση αυτοκινήτων, 101 τραυματίες και
226 συλλήψεις. Ο Τσιριμώκος καταγγέλλει ότι πρόκειται περί «καθαρώς επαναστατικής ωργανωμένης εκδηλώσεως» και απειλεί ότι «θα πέσουν κεφάλια», ενώ η ΕΔΑ κάνει λόγο για έργο «προβοκατόρων».
22 Αυγούστου: Σε επιστολή του προς τον Κ. Παπακωνσταντίνου, ο Καραμανλής σχολιάζει από το Παρίσι τις αιτίες της μέχρι στιγμής αποτυχίας της αποστασίας: «Την επομένην της απομακρύνσεως του Παπανδρέου όλαι αι λύσεις ήσαν και δυναταί και ακίνδυνοι. Ηδη, λόγω των διαπραχθέντων σφαλμάτων, όλαι κατέστησαν επικίνδυνοι. Ο Παπανδρέου θα ήτο δυνατόν να εξουδετερωθή εντός του πρώτου 48ώρου εάν οι διαχειρισθέντες την υπόθεσιν δεν αγνοούσαν την σημασίαν του αιφνιδιασμού και της αποφασιστικότητος. Η πολιτική δεν είναι παρά πόλεμος ψυχολογικός και τον κερδίζει εκείνος που εμπνέει πεποίθησιν και εάν θέλης και φόβον».
24 Αυγούστου: Προγραμματικές δηλώσεις Τσιριμώκου, με τη Βουλή ξανά περικυκλωμένη από πλήθη λαού.
26 Αυγούστου: Συνομιλία του Γ. Παπανδρέου με τον απερχόμενο α’ γραμματέα της αμερικανικής πρεσβείας, Νταν Μπρούστερ, κι εκδήλωση της πρόθεσής του να δεχτεί τον σχηματισμό μεταβατικής κυβέρνησης που θα διενεργήσει εκλογές αφού πρώτα εκτονωθεί η πολιτική ένταση.
28 Αυγούστου: Αποτυχία του Τσιριμώκου να αποσπάσει ψήφο εμπιστοσύνης στη Βουλή: 135 υπέρ (98 ΕΡΕ και 37 αποστάτες), 159 κατά (134 Ε.Κ., 22 ΕΔΑ και 3 Κ.Π.) και 6 αποχές (Κ.Π., Αχιλλέας Καραμανλής της ΕΡΕ).
1-2 Σεπτεμβρίου: Συμβούλιο του στέμματος, με αποκλεισμό της ΕΔΑ, και συμμετοχή υπέργηρων πάλαι ποτέ πρωθυπουργών. Ο Παπανδρέου ζητά εκλογές, αποδεχόμενος τη διενέργειά τους από υπηρεσιακή κυβέρνηση Ε.Κ.-ΕΡΕ. Με εξαίρεση τον 85χρονο Στυλιανό Γονατά, όλοι οι υπόλοιποι υποστηρίζουν την άρνηση του Κωνσταντίνου να συναινέσει σε εκλογές, με επιχείρημα την «τρομοκρατία» που (υποτίθεται ότι) έχει επιβληθεί στη χώρα από τους… Λαμπράκηδες. Τελικά ο Κανελλόπουλος δηλώνει πως αποδέχεται τη διάλυση της Βουλής, υπό την προϋπόθεση ότι θα διενεργήσει τις εκλογές κυβέρνηση μειοψηφίας της ΕΡΕ. Διαφωνία του Κων/νου Δόβα, υπηρεσιακού πρωθυπουργού των εκλογών βίας και νοθείας του 1961, με το επιχείρημα ότι «δεν είναι δυνατόν εις 45 ημέρας να βάλωμεν εις την θέσιν των τους κομμουνιστάς».
4 Σεπτεμβρίου: Ο Παπανδρέου ανακοινώνει ότι δέχεται τον σχηματισμό κυβέρνησης Κανελλόπουλου, «προς διεξαγωγήν εκλογών εντός των συνταγματικών προθεσμιών». Ο Κανελλόπουλος συμφωνεί μόνο αν η κυβέρνησή του σχηματιστεί «άνευ όρων» και «προς αποκατάστασιν του νόμου και της ελευθερίας, ούτως ώστε η μεγάλη λαϊκή παράταξις [η ΕΡΕ], η οποία κυρίως υφίσταται τας συνεπείας της τρομοκρατίας, να ανακτήση, όσον το δυνατόν περισσότερον, την ελευθέραν αναπνοήν της».
5 Σεπτεμβρίου: Συνάντηση Παπανδρέου-Κανελλόπουλου στο Καστρί. Αντιδράσεις σκληροπυρηνικών στελεχών στους κόλπους της ΕΡΕ.
8 Σεπτεμβρίου: Υπαναχώρηση Κανελλόπουλου. Με επιστολή του προς τον Παπανδρέου ζητά ψήφο ανοχής (ή τον διορισμό άλλου πρωθυπουργού κοινή συναινέσει) για να διαλύσει τους Λαμπράκηδες και να πάρει «άμεσα και δραστικά μέτρα διά της εξαφάνισιν του φαινομένου της «μονίμου βίας» την οποίαν αι αντιδημοκρατικαί δυνάμεις, άριστα οργανωθείσαι κατά το διάστημα των δύο τελευταίων ετών, έχουν εξαπολύσει εις την χώραν». Δεδηλωμένος στόχος της πρότασης είναι να «σημειωθή η διάστασις Ε.Κ. και ΕΔΑ προ της διαλύσεως της Βουλής». Απόρριψη της πρότασης από τον Παπανδρέου.
15 Σεπτεμβρίου: Η Κ.Ο. της ΕΡΕ εγκρίνει τον σχηματισμό κυβέρνησης Στεφανόπουλου, με συμβολική συμμετοχή 1 υπουργού της ΕΡΕ κι 1 του Κ.Π.
17 Σεπτεμβρίου: Ορκωμοσία της κυβέρνησης Στεφανόπουλου, ύστερα από όργιο συναλλαγής με νέους αποστάτες.
19 Σεπτεμβρίου: Ομιλία Παπανδρέου σε τεράστιο πλήθος στη Θεσσαλονίκη: «Ποιος κυβερνά την Ελλάδα; Ο βασιλεύς ή ο λαός; […] Είναι βέβαιον ότι δεν κινδυνεύει ο θρόνος. Οι Ηρακλείς του θρόνου κινδυνεύουν! Και τον ιδικόν των προσωπικόν κίνδυνον επονομάζουν κίνδυνον του θρόνου».
24 Σεπτεμβρίου: Ψήφος εμπιστοσύνης στην κυβέρνηση Στεφανόπουλου, με 152 υπέρ (99 ΕΡΕ, 45 αποστάτες, 8 Κ.Π.) έναντι 148 κατά (126 Ε.Κ., 22 ΕΔΑ).
Γιάννης Κουβάτσος said
Τα γεγονότα του ’65 είναι ενδεικτικά για την ποιότητα της δημοκρατίας εκείνης της εποχής (και όχι μόνο). Ακόμη και ένας συντηρητικός και αντικομμουνιστής πρωθυπουργός σαν τον γερο-Παπανδρέου δεν ήταν ανεκτός, προφανώς επειδή σε κάποια ζωτικά ζητήματα, δεν ήταν όσο ευθυγραμμισμένος θα έπρεπε. Τι κι αν είχε πάρει 53% στις εκλογές; Η λαϊκή βούληση δεν είναι δεσμευτική, το είδαμε και τον Ιούλιο του 2015.
Alexis said
#43: Ήταν συντηρητικός και αντικομμουνιστής αλλά όχι επαρκώς «δικός τους», αφού τον είχαν απέναντί τους στις εκλογές. Το στράτευμα ήταν η ιερή αγελάδα, ο θεματοφύλακας της καθεστηκυίας τάξης, και όταν προσπάθησε να το αγγίξει, έστω και εντελώς επιφανειακά, το βαθύ κράτος (και παρακράτος) αντέδρασε.
Σήμερα θα γίνονταν λίγο διαφορετικά τα πράγματα. Θα τον άφηναν να κάνει τις αλλαγές που ήθελε και στην ουσία δεν θα άλλαζε τίποτα, πάλι αυτοί θα έκαναν κουμάντο.
leonicos said
33 και 38 Παίδις
Συμφωνώ και στα δυο
Alexis said
Τηρουμένων των αναλογιών η ποιότητα της δημοκρατίας ήταν σαν αυτήν της ερντογανικής Τουρκίας, στην πριν από το πραξικόπημα περίοδο.
Τώρα το καθεστώς Ερντογάν είναι σαφώς χειρότερο…
Γιάννης Κουβάτσος said
44: Έτσι είναι, Αλέξη.
leonicos said
Ο Γ. Παπανδρεου ηταν ο απόλυτος φαφλατάς
Ούτε θέσεις είχε ούτε προθέσεις.
Τι θα πει ‘κέντρο’ και άλλες αηδίες
Κέντρο είναι ηα ανομολόγητη δεξιά. Πολύ απλό. Ένα μαγαζί που πάει όσο δεξια χρειαστεί. Απλά, επειδή ητν φαφλατάς και θορυβώδης, ο Κοκός τν φοβήθηκε και προτίμησε ιο πειθήνια αρνιά
leonicos said
Κουιζ! Όποιος το βρει πάει στη λαϊκή παίρνει ένα μήλο και με χρεώνει
Ποιο είναι το κόμμα, ανεξαρτήτως μετωνομασιών, που είχε πρωθυπουργούς αρχηγούς άλλου κόμματος, και μάλιστα έναν που έριξε την ίδια του την κυβέρνηση.
Δεν ντρέπονται ούτε ο ένας τον άλλο
Gero said
προς Κουβατσος, τα «ζωτικά ζητήματα» ηταν το κυπριακο. Οπως οι αμερικάνοι φτιαξαν την ενωση κέντρου για να κόψουν την εδα, ετσι αυτοι αποφασισαν να τον ριψουν (μέσω του παλατιου και των αποστατών με αφθονη χρηματοδοτηση) αργοτερα γιατι δε συμφωνουσαν στο κυπριακό (ιδίως φοβόντουσαν τον ανδρέα και την επιρροή που είχε)
leonicos said
Περιένω απαντήσεις στο Κουίζ.
Σφίχτε λίγο το μυαλό σας…. Κατλαβαίνω ότι είναι δύσκολο, αλλά μια προσπάθεια δε βλάφτει
Γιάννης Ιατρού said
49: κι είσαι και θρήσκος άνθρωπος, τρομάρα σ’ 🙂 🙂
Γιάννης Κουβάτσος said
Γι’ αυτό ο Καστοριάδης χαρακτηρίζει «φιλελεύθερες ολιγαρχίες» τα καθεστώτα δυτικού τύπου. Οι εργαζόμενοι και γενικώς οι πολίτες έχουν κατακτήσει πολλά δικαιώματα με τους αγώνες τους, αλλά η εξουσία, η ουσιαστική εξουσία, ασκείται πάντα από τις οικονομικές ελίτ. Φυσικά, το μη χείρον βέλτιστον, είναι σαφώς προτιμότερο να ζεις σε μια δυτική χώρα, δεν το συζητάμε αυτό, αλλά για πραγματική δημοκρατία δεν μπορεί να γίνεται λόγος.
Nestanaios said
43.
Στη μία περίπτωση έχουμε κοινοβουλευτικές εκλογές και στην άλλη περίπτωση έχουμε δημοψήφισμα. Και εσύ συγκρίνεις δύο ανόμοια πράγματα. Και το χειρότερο απ’ όλα είναι ότι δεν έχεις καμμία εναλλακτική πρόταση που θα επιφέρει σεβασμό στη λαϊκή βούληση. Ή μήπως δεν μετράει η λαϊκή βούληση?
Nestanaios said
48.
Ένας άνθρωπος με χειροπέδες, και να έχει προθέσεις, καλό είναι να μη τις εκθέτει. Προτεραιότητα έχει η αποβολή των χειροπέδων.
Χαρούλα said
Και στις 10 του Ιούλη ο βασιλεύς αποκτά θυγατέρα(νομίζω όχι διάδοχο). Την Αλεξία. Και έχουμε το σύνθημα: Αλεξία πάρε θέση, το οποίο έμεινε(;) ως τις μέρες μας.
https://www.slang.gr/lemma/13327-pare-thesi
Γιάννης Κουβάτσος said
54: Ούτε οι κοινοβουλευτικές εκλογές ούτε τα δημοψηφίσματα γίνονται σεβαστά, όταν τα αποτελέσματα θέτουν σε υποψία κινδύνου τα συμφέροντα των οικονομικών ελίτ. Να σου θυμίσω τι έπαθε ο Αλιέντε; Η λαϊκή βούληση μετράει, όταν είναι συμβατή με τα συμφέροντά των ελίτ. Αλλιώς, όχι, δεν μετράει. Εναλλακτική πρόταση όχι, δεν έχω. Ούτε ταξιτζής είμαι ούτε καφενόβιος για να τις έχω έτοιμες στην τσέπη μου.
gpoint said
Παίδες αρχίζει να ψιλοπαίζει ο υποβιβασμός του ΟΣΦΠ !!
Ενώ μέχρι τώρα οι γάβροι δεν ασχολιότουσαν με την δίκη Μαρινάκη για στημένα, πρωτοσέλιδο του ΚόκκινουΠρωταθλητή βγήκε με τίτλο » ούτε ένα στοιχείο δεν απέδειξαν »
Λεπτομέρεια : σ’ αυτό το είδος δίκης δεν μετράνε αποδείξεις αλλά ισχυρές ενδείξεις !!! (ανακριτική διαδικασία στηριζόμενη στα στοιχεία της ποινικής ). Βέβαια στο CAS αργότερα θα χρειασθούν αποδείξεις, αλλά αν βγει γρήγορα η απόφαση δεν θα μπρεί να δηλωθεί στην Ευρώπη και μάλλον αυτό επιδιώκουν οι αντίπαλοί του.
Π.χ. έχει καταγγελθεί από 5 ποδοσφαιριστές της Βέροιας πως στο ημίχρονο τους ζητήθηκε να χάσουν με 3-0. Στο παιχνίδι αυτό παίχθηκαν στην Ελλάδα (δλδ το 1/10 απ’ό,τι παίζεται στις αγορές της Ασίας) 150 000 άσσο στην αρχή του ματς και 370 000 μεταξύ 54′ και 75′ στο ακριβές σκορ 3-0 ενώ το ματ ήταν στο 1-0.Αυτό είναι μια ισχυρή ένδειξη, δεδομένου πως σε ανάλογα ματς ο συνολικός αριθμός δεν ξεπερνάει εύκολα τα 100 000, δεν υπάρχουν αποδείξεις σε δωροδοκίε και στοιχηματισμούς
Γιάννης Κουβάτσος said
58: Για να συνδέσω αυτό το σχόλιο με όσα υποστήριξα στα προηγούμενα σχόλιά μου, πιστεύεις στα σοβαρά ότι ο Ολυμπιακός (ο Ολυμπιακός!), που είναι συγχρόνως και η ομάδα του Μαρινάκη, υπάρχει περίπτωση να υποβιβαστεί; Με καμιά κυβέρνηση, πόσω μάλλον με αυτήν.
atheofobos said
Όσοι ζούσαμε τότε θυμόμαστε ακόμα ότι το βράδυ της αποπομπής Παπανδρέου ακούγαμε με κατάπληξη και αγανάκτηση από την ΕΡΤ να μεταδίδονται οι επιστολές μεταξύ Κωνσταντίνου και Παπανδρέου.
Αυτό έγινε κατορθωτό γιατί ο τότε διευθυντής της ΕΡΤ Σάκης Πεπονής μπήκε με τον εκφωνητή στο ραδιοθάλαμο και κλείδωσε την πόρτα μέχρι να τελειώσει την ανάγνωση,ώστε να μην μπορούν έτσι να διακόψουν την μετάδοση.
ΣτοΔγιαλοΧτηνος said
60 ΕΙΡ τότε.
Αγγελος said
(30, 36) Ίσως να πίστευε πως το κόμμα του θα τον στηρίξει και ο Κωνσταντίνος θα αναγκαστεί να του ξανααναθέσει την εντολή, οπότε θα διαμόρφωνε την κυβέρνηση όπως ήθελε — αν και μετά τις βασιλικές επιστολές, αυτό ήταν κάπως αφελές.
Nestanaios said
57.
Τώρα πιά ούτε ταξιτζής μπορείς να γίνεις ούτε καφενόβιος αλλά οι εναλλακτικές προτάσεις υπάρχουν και ας μην είναι δικές μας. Μπορούμε όμως, όταν τις εντοπίσουμε, να τις υποστηρίξουμε και τότε θα είναι άλλη η τύχη του Αλιέντε.
Αγγελος said
«Δεν υπάρχουν εις τας αποθήκας των ανακτόρων κατεψυγμένοι πρωθυπουργοί και υπουργοί, ανασυρόμενοι όταν υπάρξει χρεία.»
Σαν να θυμάμαι πως είχε πει «κατεψυγμένοι πρωθυπουργοί και υπουργοί Ευρυδίκης και Ευαγγελιστρίας». Πάντως ο Ψαθάς του έβγαλε το παρατσούκλι «ο κ. Κατεψυγμένος». (Τον Νόβα τον έβγαλε «ο κ. Τσουκαιτσούς», από ποίημα που όντως είχε γράψει…)
antonislaw said
49-51
Λεώνικε, αν και νομίζω ότι είναι ρητορικό το κουίζ εγώ θα απαντήσω:
Η ΝΔ είναι, είχε πρωθυπουργό το Μητσοτάκη Κώστα, που ήταν το 1977 αρχηγός του κόμματος των Νεοφιλελευθέρων που εξέλεξε δύο βουλευτές, τον ίδιο και τον Παύλο Βαρδινογιάννη και την επόμενη χρονιά πήγε στη ΝΔ όπου έγινε πρωθυπουργός το 1990.
Ο άλλος είναι ο Αντώνης Σαμαράς που ήταν αρχηγός της ΠολΑ, είχε ρίξει το Μητσοτάκη το 1993 και το 2011 έγινε πρωθυπουργός.
antonislaw said
Το προηγούμενο μήνυμα χωρίς λίκνους και τέτοια το έφαγε η μάρμαγξ, γιατί άραγε; είχε το όνομα του ακατονόμαστου, έπρεπε να το περιμένω (δεν το ξαναγράφω, δεύτερο λάθος δεν γίνεται)
Παναγιώτης Κ. said
@42. Κατατοπιστικό επομένως χρήσιμο, αυτό το χρονολόγιο.
@38.Προσωπικώς, διάφορες πολιτικές αξιολογήσεις για τη χώρα μας τις κάνω με βάση τις εξής παραδοχές (μεταξύ άλλων).
-Ως προτεκτοράτο.
-Ως χώρας σε ένα διπολικό σύστημα.
-Ως μια καχεκτική δημοκρατία.
-Ως χώρας που βγήκε από έναν εμφύλιο.
-Ως χώρας που συνορεύει με χώρες όπου τότε είχαν άλλο πολιτικό σύστημα (πλην Τουρκίας). Ουσιαστικά, μια απομονωμένη χώρα.
sarant said
39 Ισχύει!
42 Μπράβο, χρήσιμο. Αποστάτησε πάνω από το 25% των βουλευτών της ΕΚ
64 Η Ευρυδίκη σίγουρα εμφανιζόταν σε πανό κτλ της εποχής
66 Περίεργο. Η μαρμάγκα είναι άδεια.
Μυλοπέτρος said
15 Ιουλίου. Δεν είναι μόνο η αποστασία. Είναι και το πραξικόπημα στην Κύπρο που δεν θα είχε γίνει αν δεν είχε προηγηθεί το άλλο. Μην το ξεχνάμε.
Δύτης των νιπτήρων said
64, 68 Εξηγήστε λίγο αυτό το «Ευρυδίκης και Ευαγγελιστρίας». Κάποια διεύθυνση;
sarant said
70 Εταιρείες κατεψυγμένων ψαριών
sarant said
70-71
Γιώργος Κατσέας, Θεσσαλονίκη said
Είναι γνωστό -και ομολογημένο- ότι η Ένωση Κέντρου φτιάχτηκε μετά από εργώδεις προσπάθειες του αμερικανικού εν Ελλάδι παράγοντα και είναι ακόμη πιό γνωστό (με λόγια και με έργα) ότι ο Γέρος υπήρξε η κορυφαία αντικομμουνιστική πολιτική προσωπικότητα (και βασιλόφρων!) εκείνης της εποχής. Επομένως, είναι αστείο να ψάχνει κανείς για διαφορές πολιτειακού ή θεμελιώδους πολιτικού χαρακτήρα μεταξύ του Γ.Π. και του Παλατιού. Βεβαίως και υπήρχαν ενδοαστικές διαφορές σε διάφορα κρίσιμα πολιτικά ζητήματα (μεταξύ αυτών και το Κυπριακό) το μέγιστο των οποίων ήταν η πρωτοκαθεδρία στην λήψη αποφάσεων που αφορούσαν τους σκληρούς αρμούς εξουσίας, όπως λχ τον Στρατό.
Έστω και εάν φαίνεται πιθανότατο ότι -αργά ή γρήγορα- θα ξεσπούσε κάποια άλλη κρίση, ας απομονώσουμε [όσο μπορεί να απομονωθεί από το πλέγμα των τότε πολιτικών δεδομένων] το εκρηκτικό επεισόδιο που προκάλεσε την Ρήξη. Ποιός ήταν ο παραλογισμός του (ασυζητητί ανεπαρκέστατου) Κωνσταντίνου; Μπορείτε αναλογικά να φανταστείτε το τί θα γινότανε αν προέκυπτε θέμα λχ οικονομικών ατασθαλιών του νεαρού Μπακογιάννη, το Υπουργείο Εσωτερικών διενεργούσε Ε.Δ.Ε και ο νύν πρωθυπουργός Μητσοτάκης ζητούσε να αναλάβει αυτός το Υπουργείο; Μπορείτε να φανταστείτε το τί θα γινότανε αν η νυν Πρόεδρος της Δημοκρατίας είχε την συνταγματική αρμοδιότητα να δεχτεί ή όχι μιά τέτοια κυβερνητική μεταβολή και υπέγραφε χωρίς αντιρρήσεις το σχετικό Διάταγμα;
Αιμ said
72. Σα πολύ σκούροι να ήταν οι Έλληνες τότε !
Triant said
Τι μεσολάβησε μεταξύ της συμφωνίας για 3ο πρόσωπο και της υπαναχώρησης του Παπανδρέου όπου ξαναζήτησε το ΥΠΕΘΑ για τον εαυτό του;
Δεν χώνεψα που δεν χώνεψα ποτέ αυτό το ‘ο γέρος της δημοκρατίας’, αυτή η μετακύλιση της τεράσταιας ευθύνης του για όσα ακολούθησαν μου φαίνεται έως και ύποπτη.
Τρεις Παπανδρέου δυό Καραμανλήδες και δυό (προς το παρόν) Μητσοτάκηδες, πόσο πια άξιοι της τύχης μας;
nikiplos said
Τα Ιουλιανά, ήταν η τοπική αποδιοργάνωση των κυβερνήσεων στην Ελλάδα προκειμένου να έρθει μια βολική για τα σχέδια των ΗΠΑ κυβέρνηση, που θα διευθετούσε το Κυπριακό, σύμφωνα με τα μετά το 1964 συμπεφωνημένα σχέδιά τους [*]. Διχοτόμηση του νησιού και μετατροπή του σε διζωνικό και ομόσπονδο κράτος.
Υποδαυλίστηκαν αφενός από τον ΓΠ που ήθελε να απαλλάξει τον γιό του από την υπόθεση ΑΣΠΙΔΑ, από τον Μητσοτάκη που ήθελε να επισπεύσει τη διαδοχή του θρόνου στην ΕΚ και την ΕΡΕ που ήθελε επιστροφή στο 1961. Μπάχαλο μεν, αλλά βολικό για τις ΗΠΑ που το ενέθαλψαν.
[*] Σχέδια αναπόφευκτα μετά τους επικίνδυνους ακροβατισμούς του Μακάριου και μέρους των Ελληνοκυπρίων και την πρόθεσή τους για προμήθεια Σοβιετικών πυραύλων. 10 χρόνια εγκληματικός βολονταρισμός με εργαλειακή υποδαύλιση της ένωσης κλπ
Ορθά ο Καραμανλής είχε χαρακτηρίσει εκείνα τα κινήματα της Κύπρου ως «απρόσκλητους συνδαιτημόνες» (στα σχέδια Μάρσαλ εννοούσε).
sarant said
72 Και πιο αδύνατοι!
spiridione said
Υπάρχει ονλάιν το βιβλίο των Βερναρδάκη – Μαυρή»‘Κόμματα και Κοινωνικές Συμμαχίες στην προδικτατορική Ελλάδα. Οι προϋποθέσεις της μεταπολίτευσης» (1991) – τα Ιουλιανά του 1965 αναλύονται στα κεφ. 6ο και 7ο. Οι συγγραφείς υπογραμμίζουν σωστά νομίζω ότι δεν ήταν απλώς μια πολιτική κρίση, αλλά μια επαναστατική κατάσταση. Κάποια εκτενή αποσπάσματα, για να τιμήσουμε και τη μέρα:
Tα «Iουλιανά» αποτελούν τη μεγαλύτερη έκρηξη της ελληνικής κοινωνίας μετά την εαμική τομή. Kορυφαίο ιστορικό γεγονός του σύγχρονου ελληνικού κοινωνικού σχηματισμού, συνιστούν τη βασική καμπή στη μετεμφυλιακή ιστορία. Oι εξελίξεις που πυροδότησαν, επηρέασαν τις πολιτικές τάσεις, τόσο άμεσα (επιβολή της δικτατορίας), όσο και μακροπρόθεσμα (Mεταπολίτευση, μεταπολιτευτικά πολιτικά κόμματα). Kαι μόνο γι’ αυτό το γεγονός, θα περίμενε κανείς να έχουν αποτελέσει αντικείμενο επιστημονικής διερεύνησης. Bέβαια, τίποτε παρόμοιο δεν έχει συμβεί. Aντίθετα, τα «Iουλιανά» παραμένουν μια ιστορία αγνοημένη, απωθημένη και εντελώς παραχαραγμένη. H τρέχουσα φιλολογία, άλλοτε φορτίζει ηθικιστικά το γεγονός, περιορίζοντάς το μόνο στην επιφάνεια, δηλαδή την αφορμή (που υπήρξε στην πραγματικότητα η αποστασία: «Aποστασία = Προδοσία»), άλλοτε διατηρεί τη σύγχυση αποδεχόμενη το μύθο της «προβοκάτσιας», ή προσωποποιώντας τις αντιθέσεις στα πρόσωπα του «δράματος». …
Tα «Iουλιανά», όπως είδαμε, εντάσσονται οργανικά και συντονίζονται με τον κύκλο ανάπτυξης των κοινωνικών αγώνων
που σημειώθηκε, σε ευρωπαϊκό και παγκόσμιο επίπεδο, κατά τη δεύτερη μεταπολεμική δεκαετία, αγώνων που συμβολικά έχουν καταγραφεί στο «’68», σημείο κορύφωσης της παγκόσμιας έκρηξης. Kανείς όμως, δεν διανοήθηκε ποτέ να περιλάβει στις αναφορές για το ’68 την, ιδιαίτερη βέβαια, έκρηξη της ελληνικής κοινωνίας. Yπάρχει επιφανειακά κάποιος λόγος: η διαφορά των συνθημάτων. Στα Iουλιανά, δεν θα τεθεί θέμα «σοσιαλισμού», «επανάστασης» ή «εργατικής εξουσίας». Θα τεθεί θέμα «Mοναρχίας και Δημοκρατίας», «αποκατάστασης του κοινοβουλευτισμού». H διαφορά λοιπόν από το ευρωπαϊκό ’68, θα υποστήριζαν πολλοί, είναι σαφής και ο παραλληλισμός ατυχής. Kατά τη γνώμη μας, τα Iουλιανά είναι η μοναδική μορφή που θα μπορούσε να πάρει (και πήρε) μια επαναστατική έκρηξη στη μετεμφυλιακή ελληνική κοινωνία. Eίναι το χρεωστούμενο μιας ηττημένης επανάστασης και των αντιθέσεων που συσσωρεύτηκαν και οξύνθηκαν –δημιούργησαν δηλαδή εκρηκτική συγχώνευση– επί μια δεκαπενταετία μετά τον εμφύλιο πόλεμο. H αναγκαστική διαφορά που εμφανίζεται στη μορφή, συγκριτικά με τις αντίστοιχες κοινωνικές εντάσεις που εκδηλώνονται σ’ ολόκληρο τον καπιταλιστικό κόσμο κατά τη δεκαετία αυτή, δεν οφείλεται σε κάποια δήθεν «υπανάπτυξη» του ελληνικού καπιταλισμού, στην ταξική «ασάφεια» της ελληνικής κοινωνίας, στην «καθυστέρηση» του πολιτικού συστήματος, κ.λπ. Eίναι προϊόν και ιστορικό αποτέλεσμα της συγκεκριμένης έκβασης της ταξικής πάλης που διεξάχθηκε στον κοινωνικό σχηματισμό, δηλαδή της νίκης των κυρίαρχων τάξεων-συντριβής του EAMικού λαϊκού μπλοκ και της επιβολής μιας έκτακτης μορφής αστικού κράτους, «μη-κανονικής». …
Aποτιμώντας την έκρηξη των Iουλιανών, ο Γιώργος Θεοτοκάς θα γράψει σε ένα άρθρο του (8 Σεπτεμβρίου 1965): «O
λαός […] αντέδρασε με μια εξέγερση που πήρε, σε ορισμένες ώρες, ένα χαρακτήρα σχεδόν πάνδημο, σύμφωνα με όλες
τις ενδείξεις. Για να μειωθεί η εντύπωση, ειπώθηκαν λόγια σκληρά και επικίνδυνα. O λαός ονομάστηκε “όχλος” κι οι Έλληνες πολίτες –οι φοιτητές, οι εργάτες, οι γεωργοί, οι άνθρωποι των γραφείων, οι τραυματίες των πολέμων– ονομάστηκαν “αλήτες”. Oι άρχοντές μας δεν έχουν ζυγίσει καλά τη σημασία των λέξεων όταν εκφράζονται για τους αρχόμενους. Eιπώθηκε ακόμα, σ’ όλους τους τόνους, πως γίνεται στην Eλλάδα “Λαϊκό Mέτωπο”, επειδή στις εκδηλώσεις έλαβε μέρος κι η Άκρα Aριστερά. Όταν όμως ξεσηκώνονται τα τρία τέταρτα τουλάχιστο του πληθυσμού, αυτό δε λέγεται πια ούτε “Λαϊκό” ούτε άλλου είδους “Mέτωπο”. Aυτό λέγεται: το Έθνος. Γιατί αν τα τρία τέταρτα των Eλλήνων δεν είναι το Έθνος, τότε ποιος είναι;» («Πού πάμε;», στο Θεοτοκάς 1966).
Tα Iουλιανά δεν ήταν, όπως συχνά υποστηρίζεται, απλώς μια «πολιτική κρίση». Kατά τη γνώμη μας, τα Ιουλιανά υπήρξαν
τυπική περίπτωση «επαναστατικής κατάστασης», σύμφωνα με τον κλασσικό ορισμό της έννοιας. Όχι «επαναστατικής κρίσης», ούτε «επανάστασης». Ήταν όμως «επαναστατική κατάσταση με αναχαίτιση («μπλοκάρισμα») του κινήματος των μαζών» και τελικά με «αντεπαναστατική διέξοδο» (δικτατορία).
«O ιστορικός ερευνητής ή ο επικός μυθιστοριογράφος του μέλλοντος, που θα μελετά τη σημερινή ελληνική κοινωνία, θα εντρυφήσει μια μέρα, με την αμεροληψία που θα του δίνει η απόσταση του χρόνου, στα πρακτικά του τελευταίου Συμβουλίου του Στέμματος (σπουδαίο υλικό για ένα Mπαλζάκ). Ψάχνοντας ανάμεσα στις γραμμές, θα δει πως το κύριο θέμα του πολύωρου διαλόγου των μελών του Συμβουλίου, το θέμα που προσδιορίζει όλα τα άλλα είναι τούτο: Έρχονται οι Λαμπράκηδες να μας σκοτώσουν! Tι θα κάνουμε για να σωθούμε;» (Γ. Θεοτοκάς, 29 Σεπτεμβρίου 1965).
Mε τα Iουλιανά, η πόλωση της πολιτικής σκηνής, που έχουμε παρακολουθήσει σε ολόκληρη την προδικτατορική περίοδο,
φτάνει στο ανώτατο όριό της. H περίοδος των δύο χρόνων που ακολουθεί, από τον Iούλιο του 1965 έως την επιβολή της δικτατορίας τον Aπρίλιο του 1967, είναι περίοδος, κυριολεκτικά, διχοτόμησης της πολιτικής σκηνής. Aπό τη μια πλευρά στέκει η Μοναρχία, που ταυτίζεται με τη δεξιά και επαναφέρει αυθόρμητα στη μνήμη την εμφυλιακή εικόνα του «μοναρχοφασισμού». Aπό την άλλη, η «δημοκρατική παράταξη» με κυρίαρχη πλευρά το Kέντρο και τον Γ. Παπανδρέου, αναβαπτισμένον και εξαγνισμένο στη λαϊκή συνείδηση, λόγω της σύγκρουσής του με τον βασιλιά. H πόλωση, αντανάκλαση στην πολιτική σκηνή της ταξικής πόλωσης της ελληνικής κοινωνίας, παίρνει τώρα τα χαρακτηριστικά αυθεντικής πολιτικής κρίσης, κρίσης των «από πάνω».
Tα τρέχοντα πολιτικά γεγονότα που προκάλεσαν την έκρηξη των Iουλιανών είναι γνωστά, γι’ αυτό και δεν θα επιμείνουμε. Θα δούμε όμως αναλυτικά σε τι ακριβώς συνίσταται η κρίση των «από πάνω» στα Iουλιανά:
A. Eξαιτίας της απρόσμενης λαϊκής παρέμβασης, η ρήξη κοινοβουλευτισμού/Mοναρχίας δεν θα επιλυθεί κοινοβουλευτικά. Θα μετατραπεί (εσωτερικευτεί) σε πραγματική κρίση των πόλων εξουσίας – ενδοκρατική κρίση (Xαραλάμπης 1985), σε
ανοικτή κρίση και απονομιμοποίηση της Mοναρχίας, ικανή να οδηγήσει στην ανατροπή της. H ανοικτή αμφισβήτηση του ρόλου και της θέσης της Mοναρχίας μέσα στη δομή του κράτους και η κατά μέτωπο ρήξη των κυριαρχούμενων τάξεων με αυτήν είναι νομίζουμε το ουσιαστικό ζήτημα που τίθεται στα Iουλιανά και ταυτόχρονα ένα βασικό στοιχείο για τον προσδιορισμό αυτής της συγκυρίας ως επαναστατικής κατάστασης. Tο βασιλικό πραξικόπημα είναι η «ρωγμή» μέσα από την οποία θα «παρεισφρύσει» η συσσωρευμένη λαϊκή αγανάκτηση και η αφορμή για να εκδηλωθεί η ανεξέλεγκτη λαϊκή δυναμική. Πράγματι, με τα Iουλιανά έρχεται στην επιφάνεια ολοκάθαρα η αδυναμία των κορυφών της αστικής πολιτικής να διατηρήσουν την κυριαρχία τους αναλλοίωτη, κάτι που θα επαληθεύσει και η κατοπινή έκβαση της πολιτική μας ιστορίας: επιβολή δικτατορίας, κατάργηση της Μοναρχίας, μεταπολίτευση. H μετεμφυλιακή δομή της εξουσίας έχει χρεωκοπήσει.
B. Στα Iουλιανά εκδηλώνεται επίσης ανοιχτή κρίση πολιτικής εκπροσώπησης, κρίση δηλαδή των συγκεκριμένων πολιτικών κομμάτων. H αστική εξουσία και η εσωτερική της δομή στάθηκε αδύνατο να ενσωματώσουν, ή να περιορίσουν τη λαϊκή δυναμική, που εκφράστηκε μετά το 1961 πολιτικά και εκλογικά στην Ένωση Kέντρου. H ίδια η E.K. και ο Γ. Παπανδρέου, από κάποιο σημείο και έπειτα, έδειξαν ανικανότητα να συγκρατήσουν τις λαϊκές πιέσεις μέσα στα δεδομένα για την εποχή όρια της βασιλευομένης δημοκρατίας. Eδώ ακριβώς αρχίζει να διαμορφώνεται ανοιχτά η κρίση εκπροσώπησης, ως αποτέλεσμα του βασιλικού πραξικοπήματος. Tα Iουλιανά, ή ορθότερα η περίοδος που ανοίγει με το βασιλικό πραξικόπημα του Iουλίου ’65, είναι μια νέα περίοδος έντασης του ριζοσπαστισμού και παρουσίας του λαϊκού κινήματος.
H κοινωνική συμμαχία που ανέδειξε την E.K. στην εξουσία μετατοπίζεται, όπως θα δούμε, σε ιδεολογικές-πολιτικές θέσεις
που θα τη φέρουν σε αντίθεση με την ηγεσία του κόμματος. H διάσταση αυτή αποτελεί την ουσία της κρίσης εκπροσώπησης. Δεν πρόλαβε βέβαια να πάρει τη μορφή ενός ριζικού διαχωρισμού της κοινωνικής βάσης του «Kέντρου» από την «πεμπτοφαλλαγγίτικη» ηγεσία του Γέρου (ο όρος ανήκει στον K. Tσουκαλά), που θα οδηγούσε σε νέες μορφές εκπροσώπησης του λαϊκού μπλοκ. Kατάφερε, όμως, σ’ εκείνην τη συγκυρία, να καταστήσει αντικειμενικά τη νίκη της E.K. και του Γ. Παπανδρέου έναν τεράστιο κίνδυνο για τη Μοναρχία και τη μετεμφυλιακή δομή της εξουσίας. H κρίση εκπροσώπησης είναι βασικό πολιτικό αποτέλεσμα και χαρακτηριστικό της κρίσης των «από πάνω». Eίναι πριν απ’
όλα κρίση της πολιτικής εκπροσώπησης των λαϊκών στρωμάτων. Aφορά πρωτίστως την Ένωση Kέντρου και την EΔA, αλλά δεν περιορίζεται μόνο σ’ αυτό. H αποδέσμευση και η αυτόνομη παρέμβαση των μαζών πυροδοτούν και την κρίση εκπροσώπησης του αστικού μπλοκ με τις αστικές πολιτικές (κοινοβουλευτικές) δυνάμεις. H κρίση εκπροσώπησης εμφανίζεται ως γενικευμένη κρίση των συγκεκριμένων πολιτικών κομμάτων. Για κάθε κόμμα όμως λαμβάνει διαφορετικές μορφές (Ψυρούκης 1976, Xαραλάμπης 1985). Για τα κόμματα που εκπροσωπούν το «λαό» (E.K., EΔA) παίρνει τη μορφή βαθμιαίας αποστασιοποίησης της κοινωνικής τους βάσης από τους εκπροσώπους της. Για την πολιτική εκπροσώπηση του αστικού μπλοκ (EPE) παίρνει τη μορφή της κρίσης πολιτικής γραμμής. Στο εσωτερικό του, εμφανίζονται δυο, κατά βάση, διαφορετικές γραμμές εξόδου από την κρίση του καθεστώτος (Kοινοβούλιο-Δικτατορία).
H κρίση των «από πάνω» που εμφανίζεται στα Iουλιανά δεν περιορίζεται όμως μόνο στην κρίση εκπροσώπησης. Eίτε ως
αποτέλεσμά της είτε παράλληλα, εμφανίζονται και μια σειρά άλλα φαινόμενα που δεν ταυτίζονται ακριβώς με αυτήν. Aναλυτικότερα, τα φαινόμενα αυτά είναι:
1) H κρίση της διακυβέρνησης, ανυπαρξία δηλαδή κυβέρνησης με την παραίτηση του Γ. Παπανδρέου και αδυναμία να συγκροτηθεί νέα βιώσιμη εντός των κοινοβουλευτικών πλαισίων.
2) H κρίση του κοινοβουλευτισμού, με άλλα λόγια η ανικανότητά του να εξασφαλίσει την αστική κυριαρχία.
3) H χρεωκοπία –πολιτική και ιδεολογική– του επίσημου πολιτικού προσωπικού. Έτσι τα «Iουλιανά» δεν είναι απλώς και μόνον μια «πολιτική κρίση», όπως συχνά υποστηρίζεται. Eίναι συνολική κρίση των «από πάνω» –έννοια πολύ ευρύτερη μιας απλής πολιτικής κρίσης– που σε συνάρθρωση (και ως αποτέλεσμα) της κρίσης των «από κάτω», δημιουργούν τις συνθήκες επαναστατικής κατάστασης. Aποτελεί σοβαρή περίπτωση αποσταθεροποίησης του πολιτικού συστήματος κυριαρχίας. …
Eίναι αδύνατο να κατανοήσουμε τις μορφές που πήρε η «κρίση των από πάνω» στα Iουλιανά, αν δεν λάβουμε υπ’ όψη
μας την παρουσία των λαϊκών μαζών και τη δυναμική του κινήματος που αναπτύχθηκε. Eίναι η προϋπόθεση δίχως την οποία δεν μπορούμε να παρακολουθήσουμε ούτε την εξέλιξη της συγκεκριμένης κρίσης.
Tο μεγαλύτερο τμήμα, όμως, του ιστοριογραφικού υλικού που διαθέτουμε για τα Iουλιανά, φαίνεται να αγνοεί, ή να υποβαθμίζει αυτόν τον παράγοντα. Διόλου τυχαία, η αντίληψη «περί πολιτικής» που πρυτανεύει στις περισσότερες απόψεις είναι εκείνη που οι «δρώντες φορείς» της πολιτικής (πολιτικοί, δημοσιογράφοι, κ.λπ.) βιώνουν στην προσωπική τους εμπειρία, στην καθημερινότητά τους. Σύμφωνα με αυτήν την αντίληψη (μέσω της οποίας κατανοούν και το δικό τους ρόλο), η πολιτική είναι ένα «κλειστό σύστημα» που διαδραματίζεται ανάμεσα σε πολιτικά «πρόσωπα», φανερά ή κρυφά, στο προσκήνιο ή στο παρασκήνιο. H πάλη των τάξεων δεν εμφανίζεται πουθενά, ή, στην καλύτερη περίπτωση, μόνον συμπτωματικά και βέβαια ως «εξωγενής» παράγοντας: «το πεζοδρόμιο», «η οχλοκρατία».
O Mεϋνώ παρατηρεί ορθά πως: «εν ονόματι του πολιτικού ρεαλισμού οι μακιαβελλικοί είναι πάντοτε πρόθυμοι να ειρωνευθούν όσους αποδίδουν μια οποιαδήποτε σημασία στα σκιρτήματα ή τις εκρήξεις της κοινής γνώμης. Yπογραμμίζουν, ότι παρά τις εκδηλώσεις αυτές, την τελευταία στιγμή προφέρουν πάντα οι μηχανορράφοι των ολιγαρχικών συνδυασμών. Για τους μακιαβελλικούς η απάθεια της κοινής γνώμης, παρά την ύπαρξη ωρισμένων σποραδικών συνήθως σκιρτημάτων, μένει πάντα το βασικό δεδομένο των πολιτικών αγώνων. Όταν ο λαός κουρασθεί να εκφράζη την οργή του, επιστρέφει στα σπίτια του – στην ανάγκη αφού θάψη προηγουμένως τους νεκρούς του– και
το γλέντι των προνομιούχων ξαναρχίζει. Aρκεί επομένως να κρατηθή κανείς με κάθε θυσία στην εξουσία, να μην υποχωρήση ποτέ στον πανικό και είναι βέβαιο ότι, με την βοήθεια της κοπώσεως που θα καταλάβη τα πλήθη, θα μείνη νικητής στο τέλος της διαδρομής. Πρέπει ν’ αναγνωρίσουμε ότι η παρατήρηση αυτή περιέχει αρκετή δόση αλήθειας και δεν μπορούμε να ισχυρισθούμε ότι η εξέλιξη της τελευταίας ελληνικής πολιτικής κρίσεως την διαψεύδει απόλυτα. Ωστόσο συμβαίνει συχνά ωρισμένες εκδηλώσεις, που επιφανειακά δεν φέρνουν κανένα αποτέλεσμα, ν’ αφήνουν ανεξίτηλα ίχνη στην συνείδηση του λαού και ν’ αποτελούν τελικά την αφετηρία ή την υπόσχεση νέων αγώνων. Tίποτε δεν εγγυάται ασφαλώς, εκτός από την τάση που έχουμε να ερμηνεύσουμε το μέλλον με τις εντυπώσεις που συνηθίσαμε να έχουμε από το παρελθόν, ότι οι μακιαβελλικοί θα έχουν πάντοτε δίκιο. Έχουμε ακριβώς την εντύπωση ότι η κρίση του καλοκαιριού του 1965, όσο και αν επίσημα κλείνη με την επιτυχία των σχεδίων του κοινωνικού συντηρητισμού,
εδημιούργησε νέα στοιχεία που θα μπορούσαν να του καταφέρουν, σε ένα όχι και απαραίτητα απομακρυσμένο μέλλον, σοβαρότατα πλήγματα» (Meynaud 1966, σελ. 497).
Kαι όμως, η αυτόνομη παρέμβαση των μαζών που χαρακτηρίζει την επαναστατική κατάσταση του Iουλίου-Aυγούστου,
αυτό που υποτιμούσαν στις μηχανορραφίες τους τα επιτελεία και αποκαλούσαν περιφρονητικά «πεζοδρόμιο» και «οχλοκρατία», είναι ο λόγος για τον οποίον αποτυγχάνουν όλες οι διαφορετικές εκδοχές της αστικής στρατηγικής στη «στιγμή» εκείνη. «Oι διαδηλώσεις παρέλυσαν τα πάντα. H εξουσία στη διάρκεια της πρωθυπουργίας Nόβα και Tσιριμώκου ήταν στο δρόμο» (Pοδάκης 1975, σελ. 209). H κίνηση των μαζών και ο ευνοϊκός, υπέρ του λαϊκού παράγοντα, συσχετισμός δυνάμεων στο κοινωνικό επίπεδο, εσωτερικεύουν την κρίση στο αντίπαλο στρατόπεδο των κυρίαρχων καθεστωτικών πολιτικών δυνάμεων. Όποια σενάρια, συμφωνίες, ζυμώσεις, απόπειρες συγκλίσεων,
υποχωρήσεις, κ.λπ. θα δοκιμασθούν μέσα στα πολιτικά κόμματα και στα κέντρα της κρατικής εξουσίας, δηλαδή όλα τα σενάρια που καταστρώθηκαν για να εγγυηθούν διέξοδο με «ομαλή συνέχεια» της συγκεκριμένης μετεμφυλιακής εξουσίας, θα αποτύχουν.
Για πρώτη φορά μετά τον εμφύλιο και την ήττα του EAM, οι μάζες κινούνται εναντίον της (συγκεκριμένης) εξουσίας, με ρυθμούς ανεξέλεγκτους και απρόβλεπτους. Tο λαϊκό κίνημα της χώρας για πρώτη φορά μετά την εποποιΐα της Aντίστασης έγινε ο αποφασιστικός παράγοντας των εξελίξεων, αναδείχθηκε σε αυτόνομο πόλο της πολιτικής σκηνής. Για 70 μέρες ολόκληρη η Eλλάδα θα συγκλονιστεί από τις πορείες, τις διαδηλώσεις και τις απεργίες που πραγματοποιεί η εργατική τάξη και γενικότερα οι μισθωτοί εργαζόμενοι, η νεολαία, οι αγρότες, τα μικροαστικά στρώματα, οι γυναίκες, οι δικηγόροι, οι επιστήμονες και οι διανοούμενοι. Για πρώτη φορά, μετά την εαμική εποχή, η χώρα ξαναζούσε ένα τόσο μαζικό και πολύμορφα ενωτικό μέτωπο βάσης.
Tο μέγεθος της λαϊκής παρέμβασης είναι εντυπωσιακό. «Στη συνεδρίαση της Bουλής της 25 Aυγούστου (1965) ελέχθη […] ότι στο διάστημα των σαράντα ημερών από το μοναρχικό πραξικόπημα είχαν πραγματοποιηθεί τετρακόσιες λαϊκές συγκεντρώσεις σε ανοιχτό χώρο. Δυό απ’ αυτές, η κάθοδος του Παπανδρέου από το Kαστρί και η κηδεία του δολοφονημένου από την αστυνομία φοιτητή Σωτήρη Πέτρουλα, ήταν της τάξεως των εκατοντάδων χιλιάδων. O ρυθμός δέκα μεγάλων λαϊκών κινητοποιήσεων κάθε μέρα δεν νομίζω ότι έχει προηγούμενο στην ελληνική ιστορία» (Kάτρης 1974, σελ. 228).
H ανάπτυξη της εξέγερσης διατήρησε όλα τα στοιχεία μιας μαζικής, αυθόρμητης κινητοποίησης. Kάτι τέτοιο έχει διευκολυνθεί προφανώς και από την απουσία μαζικών αστικών κομμάτων στην προδικτατορική περίοδο, κομμάτων που να διατηρούν ισχυρές ιδεολογικές-οργανωτικές σχέσεις με τις μάζες. H προηγούμενη παρατήρηση αφορά φυσικά και στην E.K., η βασική αντίφαση της οποίας θα οξυνθεί «δραματικά». Mε δεδομένη τη μορφή, τη λειτουργία και τη συγκεκριμένη (διαμορφωμένη) σχέση με την εκλογική βάση που διέθετε, αδυνατούσε να «φιλτράρει» και να καθοδηγήσει οποιαδήποτε κοινωνική κίνηση ξεπηδούσε αυθόρμητα, έστω και αν προερχόταν από μάζες που την ψήφιζαν. Mετά την αποπομπή του Γ. Παπανδρέου με το βασιλικό πραξικόπημα της 15ης Iουλίου, η λαϊκή κινητοποίηση βρέθηκε σε προφανή αντίθεση με την ηγεσία που διαχειριζόταν αυτήν την πολιτική σύγκρουση.
Ποια στοιχεία συνθέτουν την παρέμβαση των μαζών; α) Kύριο χαρακτηριστικό της αποτελεί η ακαθοδήγητη, αυθόρμητη και ταυτόχρονα μαχητική και αγωνιστική παρουσία τους. Πράγματι, οι διαδηλώσεις που ξεσπούν από την πρώτη κιόλας στιγμή δεν είναι ούτε προγραμματισμένες, ούτε υπακούουν στην πολιτική γραμμή κάποιου κόμματος (E.K. ή EΔA). Aντιθέτως, στο επόμενο διάστημα θα καταβληθεί από μέρους τους η μεγαλύτερη δυνατή προσπάθεια για πολιτικό ή οργανωτικό έλεγχο των συγκεντρώσεων και των πλαισίων τους. β) Oι μορφές πάλης που θα υιοθετηθούν (συνεχείς συγκεντρώσεις, πορείες, απεργίες) τοποθετούνται στον αντίποδα της γραμμής τόσο του Kέντρου όσο και της EΔA, για μια «κεντρική διευθέτηση» του προβλήματος, είτε διαμέσου ενός συμβιβασμού με τη Mοναρχία (Γ. Παπανδρέου) είτε ενός συναινετικού προγράμματος διεξόδου (EΔA). γ) Πολύ περισσότερο, η γενική πολιτική απεργία της 27ης Iουλίου 1965, παρά την περιορισμένη της επιτυχία, ως κλιμάκωση του αγώνα, επανεγγράφει το στοιχείο της ρήξης με τις καθεστωτικές δυνάμεις και πάντως, βρίσκεται και αυτή στον αντίποδα της κοινοβουλευτικής αναμονής. Συνοδεύεται από την καθημερινή άμεση παρουσία των μαζών, την άσκηση ασφυκτικής πίεσης πάνω στους εκλεγμένους «Πατέρες του Έθνους» που επιβάλλει τον άμεσο έλεγχο της κοινοβουλευτικής εντολής.
…
Παναγιώτης K. said
Και μια προβολή στο σήμερα:
Άραγε πως νιώθουν οι ΗΠΑ με το μπαϊράκι «αυτονόμησης» που έχει σηκώσει η Τουρκία; (περιφερειακή δύναμη και τα σχετικά).
Btw έχω την αίσθηση πως άλλες είναι οι διαθέσεις ενός σχετικά μεγάλου τμήματος του πολιτικού προσωπικού της χώρας μας απέναντι στη γείτονα και άλλες των πολιτών… «που δεν ξέρουν από εξωτερική πολιτική».
Δεν ξέρουν όμως πως να σερβίρουν αυτές τις διαθέσεις τους…γιατί υπάρχει η κατηγορία περί ενδοτικότητας.
Γιώργος Κατσέας, Θεσσαλονίκη said
@75. Ζουμερώτατα ερωτήματα! Λέχθηκαν και γράφηκαν πολλά. Οι φανατικότεροι της -ας την πούμε έτσι- αριστερής πτέρυγας της ΕΚ αποσιωπούν το ερώτημα. Νομίζω πως δύο φορές ο Γ.Π. διεμήνυσε στα Ανάκτορα (πριν την Ρήξη) ότι θα μπορούσε να δεχτεί άλλο πρόσωπο για το ΥΠ.ΕΘΑ., το ένα από τα οποία ήταν ο Στεφανόπουλος!!
Παναγιώτης K. said
Και παρ όλες τις λαϊκές κινητοποιήσεις, η δικτατορία δεν αποσοβήθηκε!
Γιάννης Κουβάτσος said
«O λαός ονομάστηκε “όχλος” κι οι Έλληνες πολίτες –οι φοιτητές, οι εργάτες, οι γεωργοί, οι άνθρωποι των γραφείων, οι τραυματίες των πολέμων– ονομάστηκαν “αλήτες”
Ακριβώς. Ο «όχλος» απαιτούσε σεβασμό του συντάγματος και της δημοκρατικής νομιμότητας και οι «άριστοι» τα καταπατούσαν βάναυσα, δίνοντας χείριστο παράδειγμα, αφού, υποτίθεται, οι πολιτικοί, και μάλιστα οι μορφωμένοι αστοί, έπρεπε να λειτουργούν και παιδαγωγικά για τον λαό. Όπως σήμερα π.χ. που τα καλοταϊσμένα ΜΜΕ κουνάνε το δάκτυλο στους «ανεύθυνους» πολίτες και τους ενοχοποιούν για την αύξηση του αριθμού των κρουσμάτων, αλλά δεν διανοούνται να ψέξουν τον υπεύθυνο πρωθυπουργό, που δεν φοράει μάσκα. Όχλος και άριστοι. Μάλιστα.
spiridione said
Click to access kommata-kai-koinonikes-symmaxies1.pdf
Γιάννης Ιατρού said
82: Άξιον Εστί, Ανάγνωσμα τρίτο:
…
Και νωρίς εβγήκανε καταμπροστά στον ήλιο, με πάνου ως κάτου απλωμένη την αφοβιά σα σημαία,
οι νέοι με τα πρησμένα πόδια που τους έλεγαν αλήτες.
Και ακολουθούσανε άντρες πολλοί, και γυναίκες, και λαβωμένοι με τον
επίδεσμο και τα δεκανίκια. Όπου έβλεπες άξαφνα στην όψη τους τόσες χαρακιές,
πού ‘λεγες είχανε περάσει μέρες πολλές μέσα σε λίγην ώρα.
…
Γιάννης Κουβάτσος said
84: Και λίγο παρακάτω στο τρίτο ανάγνωσμα η απαραίτητη συνέχεια…Στον αντίποδα των «αλητών» οι «άριστοι»…
Θ’
«ΑΥΤΟΣ είναι ο πάντοτε αφανής δικός μας Ιούδας! Θύρες επτά τον καλύπτουνε και στρατιές επτά παχύνονται στη διακονία του. Mηχανές αέρος τον απάγουνε και βαρύν από γούνα και ταρταρούγα, στα Ηλύσια μέσα και στους Λευκούς Οίκους τον αποθέτουνε. Και γλώσσα καμιά δεν έχει, επειδή όλες δικές του – Και γυναίκα καμιά, επειδή όλες δικές του – ο Παντοδύναμος! Θαυμάζουν οι αφελείς και σιμά στη λάμψη του κρυστάλλου χαμογελούν οι μαυροφορεμένοι, και σκιρτούν των άντρων του Λυκαβητού οι ημίγυμνες τίγρισσες! Αλλά πόρος κανείς για να περάσει ο ήλιος τη φήμη του στο μέλλον, Και ημέρα Κρίσεως καμιά, επειδή εμείς αδελφοί, εμείς η μέρα της Κρίσεως και δικό μας το χέρι που θ’ αποθεωθεί – καταπρόσωπο ρίχνοντας τα αργύρια!»
ΓΤ said
ΑΕΚ-ΠΑΟΚ 0-0
MA said
Καλησπέρα,
Πολύ ωραίο το άρθρο, Νικοκύρη. Εξαιρετικές οι γελοιογραφίες και τολμηρές για την εποχή. Ευχαριστούμε!
Να προσθέσω: Για τα Ιουλιανά γράφει και στο τελευταίο του βιβλίο ο Σκαμπαρδώνης, Casa Μπιάφρα
Και βέβαια η Χαμένη Άνοιξη του Τσίρκα
Pedis said
Πέρα από την ουσία, αυτός ο πολιτικός δεν γίνεται γελοιογραφία …
Γιάννης Κουβάτσος said
88: Πάλι χωρίς υπεύθυνη μάσκα; Ούτε 1,5 μέτρο υπεύθυνη απόσταση; Ατομική ευθύνη; Όχι, ευχαριστώ. 😜
gpoint said
ΑΕΚ-ΠΑΟΚ 0-0 κι ήτανε ματς που έκρινε σε μεγάλο βαθμό την δεύτερη θέση τώρα αλλά και πιθανόττα την πρώτη σε λίγες μέρες αν γίνει δεκτή η εισαγγελική πρόταση για υποβιβασμό του ΟΣΦΠ !!!
Pedis said
Είναι ο Αρχηγός και δίνει το ελεύθερο μάσκας και στους άλλους.
Δεν ξέρω τι πραγματικά σκέφτονται γι αυτόν οι γλείφτουλες που τον περιτριγυρίζουν για να πληρώνονται με δημόσιο χρήμα, αλλά, το γεγονός ότι εμένα δεν με πληρώνει δεν βοηθά καθόλου να παραμεριστούν κάποιες σοβαρές αμφιβολίες που μου έχουν δημιουργηθεί …
Παναγιώτης Κ. said
Γενικώς στην Ιστορία περισσεύουν οι πολιτικές αναλύσεις παρόλο που, ακόμη και οι πολιτικοί αναλυτές αναγνωρίζουν τον κυρίαρχο ρόλο της οικονομικής διάστασης των πολιτικών πραγμάτων.
Πως λοιπόν να εξηγείται αυτό το αντιφατικό φαινόμενο όπου οι πολιτικές αναλύσεις είναι συντριπτικά περισσότερες από τις οικονομικές;
Διαβάζοντας το #78 σκέφτηκα πως μια 20-ετία δεν στάθηκε ικανή για να εξαλειφθούν οι φόβοι της άρχουσας τάξης, φόβοι από την εποχή των Δεκεμβριανών.Γιαυτό λοιπόν η αποστασία, γιαυτό και η δικτατορία.
Το δικό μου συμπέρασμα: Δεν φτάνει να έχεις δίκιο. Πρέπει να έχεις και τη δύναμη να το επιβάλλεις. Αν σου λείπει η δύναμη άλλο δρόμο πρέπει να διαλέξεις.
gpoint said
Στα χαρτιά θα πάρει και αυτό το ματς η ΑΕΚ ;; Θα δείξει…
https://www.sdna.gr/podosfairo/740726_aek-dikaioma-enstasis-gia-ligmena-deltia-toy-paok
sarant said
78-83 Α μπράβο
87 Δεν το ήξερα του Σκαμπαρδώνη, μερσί
SteliosZ said
-> 88 Πάντως, το παιδί επαναλαμβάνει απλώς το επιχείρημα που είχε χρησιμοποιήσει πρώτος ο μπαμπάς του – και μάλιστα στη βουλή: είχε δηλώσει ότι ο καλύτερος τρόπος προστασίας των δασών από τις πυρκαγιές είναι να επιτραπεί η οικοδόμηση εξοχικών κατοικιών σε αυτά. Περιττό να αναφέρουμε το πόσο επαληθεύτηκε αυτή η σοφή ιδέα σε περιοχές όπως η Πεντέλη, το Μάτι, κλπ.
MA said
94:
πολύ άνισο, δεν μου πολυάρεσε. Αντιθέτως η εξιστόρηση των Ιουλιανών, με τις ίντριγκες και το παρακράτος, είναι συναρπαστική.