Η Βίκη μας

Το σημερινό άρθρο το εμπνεύστηκα από μια δημοσίευση που έκανε στο Φέισμπουκ ο φίλος Ρογήρος, που θα την παραθέσω ολόκληρη στη συνέχεια.

Η Βίκη, την οποία παίνεψε ο Ρογήρος, δεν είναι κάποια γυναίκα με το όνομα αυτό, είναι φυσικά η Βικιπαίδεια -το χαϊδευτικό της, ας πούμε, που βρίσκω πως ταιριάζει, αφού η επαφή με τη Βίκη είναι σχεδόν καθημερινή.

Στη φωτογραφία έβαλα τον λογότυπο της γαλλικής Βικιπαίδειας, αλλά η αρχαιότερη και μεγαλύτερη είναι η αγγλική έκδοση της Βικιπαίδειας, η Wikipedia, που ξεκίνησε στις 15 Ιανουαρίου 2001, άρα σε λίγο θα γιορτάσει τα 20 χρόνια της. To όνομά της είναι συμφυρμός της λέξης wiki, που δηλώνει τα συνεργατικά εγχειρήματα σε υπερκείμενο, και του (encyclo)pedia. H πρώτη λέξη έρχεται από τα χαβανέζικα, όπου wikiwiki θα πει «γρήγορος».

Να μια οθονιά από τις πρώτες μέρες της αγγλικής Βικιπαίδειας:

Η ιδιαιτερότητα της Βικιπαίδειας είναι ότι ο καθένας μπορεί να συμμετάσχει και να γράψει ένα άρθρο, ή να τροποποιήσει ένα υπάρχον άρθρο, αν και πρέπει να τηρεί τους αρκετά αυστηρούς κανόνες που ισχύουν. Θα περίμενε κανείς αυτο να επιδρά αρνητικά στην αξιοπιστία της Βικιπαίδειας, αλλά το μαγικό με τα βικιεγχειρήματα είναι πως, όταν συμμετέχουν πολλοί, το τελικό αποτέλεσμα είναι αξιόπιστο, όπως δείχνει η σύγκριση με συμβατικές εγκυκλοπαίδειες. Βέβαια, η Βικιπαίδεια συνήθως προβάλλει την κατεστημένη άποψη -αλλά μήπως το ίδιο δεν έκαναν και οι συμβατικές εγκυκλοπαίδειες;

Η επιτυχία της Βικιπαίδειας ήταν τόση που, ουσιαστικά, έχει αχρηστέψει τις παραδοσιακές εγκυκλοπαίδειες -τουλάχιστον στην αγγλική γλώσσα. Κατά τη γνώμη μου, πρόκειται για ένα από τα μεγαλύτερα επιτεύγματα του διαδικτύου -και μια από τις αποδείξεις της εφικτότητας του κομμουνισμού.

Η αγγλική Wikipedia είναι η μεγαλύτερη από τις περίπου 300 γλωσσικές εκδόσεις που υπάρχουν. Έχει 6,2 εκατομμύρια άρθρα. Αν σας ρωτούσα να μαντέψετε ποια είναι η δεύτερη μεγαλύτερη (από πλευράς αριθμού άρθρων) γλωσσική έκδοση της Βικιπαίδειας, μάλλον δεν θα το βρίσκατε.

Όχι, η δεύτερη γλώσσα δεν είναι τα γαλλικά, τα ισπανικά, τα κινέζικα ή τα αραβικά. Είναι η έκδοση στη γλώσσα Cebuano, που είναι η δεύτερη σε διάδοση γλώσσα στις Φιλιππίνες και μιλιέται από 20 εκατ. ανθρώπους. Οι σεμπουανόφωνοι βικιπαιδιστές έχουν φτιάξει ένα μηχανάκι που μεταφράζει αυτόματα τα αγγλικά άρθρα στα σεμπουάνο και τα περισσότερα απο τα 5 εκατ. άρθρα τα έχει γράψει το μηχανάκι. Και η τρίτη σε αριθμό άρθρων Βικιπαίδεια, η σουηδική, έχει επίσης βοηθηθεί από μηχανάκι. Ακολουθούν η γαλλική, η γερμανική, η ολλανδική, η ρωσική και η ιταλική βικιπαίδεια.

Η Βικιπαίδεια πραγματεύεται εξίσου καλά με τις συμβατικές εγκυκλοπαίδειες τα περισσότερα θέματα που κάλυπταν εκείνες, αλλά καλύπτει και πάρα πολλά θέματα που δεν τα έβρισκε κανείς στις συμβατικές εγκυκλοπαίδειες -ας πούμε άρθρα για ποδοσφαιριστές, ταινίες κινηματογράφου ή ηθοποιούς. Έχει κάποια αξία να μπορεί κανείς να βρει συγκεντρωμένες έγκυρες πληροφορίες ακόμα και για τα δευτερεύοντα.

Παραθέτω τώρα το δημοσίευμα του Ρογήρου και στη συνέχεια θα πω δυο λόγια ακόμα.

Η Βίκη

Ακόμη και σήμερα διαπιστώνω ότι αρκετοί εξακολουθούν να ισχυρίζονται ότι «η Wikipedia δεν αποτελεί αξιόπιστη πηγή». Το γεγονός ότι κάποιοι από αυτούς αναδημοσιεύουν από το «Τρωκτικό», το «Μακελειό» ή, στην καλύτερη περίπτωση, από την «Kato Diavolitsi Review of Books», υποθέτω ότι ενισχύει τον ισχυρισμό τους.

Ας ξεμπερδεύουμε, λοιπόν, και με αυτόν τον μύθο. Όσον αφορά τα λήμματά της στις βασικές (ή, έστω, στις πιο οικείες για μας) γλώσσες, από τα αγγλικά ως τα ρωσικά κι από τα ιταλικά στα πολωνικά, και συγκρινόμενη με τις συμβατικές έντυπες εγκυκλοπαίδειες που υπήρχαν όταν ήμουν μικρότερος (γιατί δεν θα συγκρίνω ένα λήμμα εγκυκλοπαίδειας με την πλέον πρόσφατη επιστημονική μονογραφία για ένα εντελώς εξειδικευμένο θέμα, άλλο πράγμα τα μήλα κι άλλο τα καρπούζια, άσχετο αν είναι και τα δύο γευστικά), η Βικιπαίδεια είναι σαφέστατα αξιόπιστη, πολύ πλουσιότερη σε πληροφορίες και αποτελεί ένα θαυμαστό εργαλείο γνώσης το οποίο μας παρέχει τη δυνατότητα να ελέγχουμε και να μαθαίνουμε πληροφορίες οποτεδήποτε και οπουδήποτε.

[Το γεγονός ότι, δυστυχώς, η ελληνική έκδοση περιλαμβάνει πολλά λήμματα του επιπέδου «τρεις λαλούν κι οχτώ χορεύουν» (προ ημερών διαπιστώσαμε με αγαπητό φίλο ότι το ελληνικό λήμμα για τη Μάχη της Λεγκνίτσα είχε μετατρέψει την Αγία Εδβίγη τη Σιλεσιανή σε άντρα) είναι μια άλλη ιστορία, για την οποία ίσως να ευθυνόμαστε κι εμείς οι ίδιοι.]

Θα πρέπει, ίσως, να θυμίσω ότι πριν από 30, ας πούμε, χρόνια η απόκτηση του ενός δεκάτου (και αν) των γνώσεων που περιέχει η Βίκη προϋπέθετε μια εξαιρετικά πλούσια προσωπική/οικογενειακή βιβλιοθήκη (την οποία ίσως να είχε το 0,001% των ανθρώπων στη Δύση) και την πρόσβαση σε μεγάλη δημόσια βιβλιοθήκη, υπό τον όρο, φυσικά, ότι γνώριζες πολύ καλά τον τρόπο να φτάσεις στη ζητούμενη πληροφορία (κάτι που σας διαβεβαιώνω ότι δεν είναι καθόλου εύκολο και απλό). Σήμερα έχουμε υπερπολλαπλάσιες πληροφορίες σε απόσταση δύο κινήσεων στην ηλεκτρονική συσκευή μας.

Ναι, σύμφωνοι, σε «ευαίσθητα» θέματα υπάρχουν και αμφιλεγόμενα στοιχεία. Το ίδιο, όμως, ισχύει και για οποιοδήποτε κείμενο που μεταφέρει γνώση, έντυπο ή ηλεκτρονικό. Αρκούν μερικές στοιχειώδεις προφυλάξεις για να ξεπεραστεί ο σκόπελος. Χώρια που η Βίκη επισημαίνει η ίδια τον αμφιλεγόμενο χαρακτήρα κάποιων αποσπασμάτων ή το γεγονός ότι δεν παραθέτουν τις απαραίτητες αξιόπιστες πηγές.Εγώ, τουλάχιστον, θεωρώ ότι η Βίκη είναι ένας από τους λόγους που με κάνουν να νιώθω ευτυχισμένος επειδή ζω στην εποχή μας.

[Είναι αλήθεια ότι σε κάποιους από εμάς η ύπαρξη της Βίκης μπορεί να στέρησε την εγωιστική ικανοποίηση να είμαστε οι μόνοι στην παρέα που θυμόμασταν πότε έγινε η Μάχη της Σελλασίας ή γνωρίζαμε ποια πόλη κρύβεται πίσω από τη Σελεύκεια του Ευλαίου ή τι σημαίνει ως λέξη η επωνυμία Škoda. Φαντάζομαι ότι μπορούμε να αποδεχτούμε αυτό το πλήγμα. Άλλωστε μας δίνει κίνητρο για να μάθουμε περισσότερα και να γίνουμε καλύτεροι.]

Δεν ξέρω αν η μομφή του φίλου Ρογήρου προς την ελληνική Βίκη είναι αυστηρή ή δίκαιη. Κι εγώ έχω διαπιστώσει πολλά κενά, αλλά δεν ξέρω αν η ουγγρική Βίκη, για να αναφέρω μιαν άλλη μικρομεσαία ευρωπαϊκή έκδοση, έχει λιγότερες αδυναμίες. Πάντως, όπως λέει και ο Ρογήρος, ίσως να φταίμε κι εμείς, με την έννοια ότι θα μπορούσαμε να πάρουμε μέρος στο εγχείρημα και να βελτιώσουμε την ελληνική Βίκη.

Προσωπικά, έχω γράψει τρία άρθρα στη Βίκη: για τους Γρηγόριο Παλαιολόγο, Γιώργο Κοτζιούλα και Μιχάλη Λιαρούτσο, ενώ έχω συμβάλει και σε άλλα άρθρα. Μακάρι να είχα πιο ουσιαστική συμμετοχή.

Εσείς ποια γνώμη έχετε για τη Βίκη μας;

Advertisement