Αποφραδομεζεδάκια

Που τα λέω έτσι επειδή δημοσιεύονται 29 Μαΐου, την αποφράδα ημέρα που πάρθηκε η Πόλη -μη νομίσετε ότι ο τιτλος περιέχει κάποια αναφορά στη σημερινή κατάσταση. Αν θέλετε περισσότερα για τις αποφράδες ημέρες, ορίστε ένα παλιότερο άρθρο, που το είχαμε δημοσιεύσει σαν σήμερα πριν από 9 χρόνια και που ασχολείται με τη λέξη αυτή.

* Με ρωτάει φίλος αν στέκει το μέσο «εγκυμονείται» που το είδε σε ανακοίνωση της Αστυνομίας, την περασμένη βδομάδα, όταν απαγορεύτηκε η κυκλοφορία στο κέντρο της Αθήνας λόγω της διεξαγωγής του τελικού του Κυπέλλου Ελλάδας:

Η ανωτέρω απαγόρευση επιβάλλεται, καθώς εγκυμονείται σοβαρός κίνδυνος για τη δημόσια ασφάλεια και επαπειλείται σοβαρή διατάραξη της κοινωνικοοικονομικής ζωής στην πόλη των Αθηνών, ενόψει της διεξαγωγής του τελικού αγώνα ποδοσφαίρου για το Κύπελλο Ελλάδος….

«Μόνο το ΛΚΝ έχει μέσο ‘εγκυμονούμαι'», λέει ο φίλος. «Σήμερα νομίζω πως είναι σε αχρηστία».

Μια ματιά στο γκουγκλ δείχνει πως το ρήμα δεν είναι σε αχρηστία, ιδίως στο γ’ πρόσωπο. Επιπλέον, φαίνεται πως το αγαπά ιδιαίτερα η Ελληνική Αστυνομία και το χρησιμοποιεί αβέρτα, διότι και χτες έβγαλε ανακοίνωση με την οποία απαγορεύει τη διεξαγωγή των προγραμματισμένων εκλογών στην Ομοσπονδία Καλαθοσφαίρισης (!), επειδή:

εγκυμονείται  σοβαρός κίνδυνος για τη δημόσια ασφάλεια και επαπειλείται σοβαρή διατάραξη της κοινωνικοοικονομικής ζωής στην εν λόγω περιοχή…

Πιο σοβαρό θέμα βρίσκω τις απαγορεύσεις για ψύλλου πήδημα και όχι το «εγκυμονείται».

* Τίτλος άρθρου:

Προσπάθησε να περάσει με φορτηγό πάνω από 58 κιλά χασίς από Ισπανία

Ο φίλος που το στέλνει λέει ότι χρειάστηκε να το διαβάσει δεύτερη και τρίτη φορά, διότι την πρώτη φορά κατάλαβε ότι απίθωσε στο δρόμο τα 58 κιλά χασίς (σε τσουβαλάκια ίσως) και θέλησε να περάσει με το φορτηγό από πάνω τους και να τα ισοπεδώσει.

Φταίει και ο χωρισμός του τίτλου σε αράδες που βάζει σε διαφορετική αράδα το «πάνω» από το «από».

* Και πάλι για τον τελικό του Κυπέλλου. Σε ρεπορτάζ στο in.gr διαβάζουμε ότι:

….μια ομάδα ατόμων έσπασε το πίσω μέρος του περιπολικού μετά τους πανηγυρισμούς του ΠΑΟΚ, σύμφωνα με το thesstoday.gr και διέφυγαν άμεσα χωρίς να καταφέρουν να γίνουν αντιληπτοί.

Προσπάθησαν οι άνθρωποι να γίνουν αντιληπτοί, αλλά -ατυχία!- δεν τα κατάφεραν!

* Φίλος από Δράμα στέλνει τη φωτογραφία που βλέπετε και αναρωτιέται αν υπάρχει σε άλλη πόλη της Ελλάδας τέτοιο παράξενο οδωνύμιο.

Πράγματι είναι λιγάκι παράξενο. Και δεν βρίσκω να υπάρχει αλλού «οδός Γης». Βρήκα μόνο «οδός Γης Σεπτεμβρίου», δηλαδή «3ης Σεπτεμβρίου».

* Φίλος στέλνει είδηση σχετικά με την πειρατική απαγωγή του Λευκορώσου δημοσιογράφου:

«μαχητικό Μινγκ και ελικόπτερο ανάγκασαν το Μπόινγκ να προσγειωθεί στο Μινσκ»

Μιγκ βέβαια, όχι Μινγκ, διότι δεν ήταν εκπαιδευμένα ζωάκια μινκ που επιστρατεύτηκαν.

Δίκιο έχει ο φίλος, ΜIG (ή έστω MiG) είναι ο ρωσικός τύπος αεροπλάνων, δεν υπάρχει ένρινο.

Βέβαια, παλιότερα και τα ονόματα/τοπωνύμια όπως Congo, Hong Kong, κτλ. τα μεταγράφαμε Κογκό, Χογκ Κογκ, ενώ τώρα Κονγκό, Χονγκ Κονγκ.

Ο φίλος παρατηρεί ακόμα το αξιοπερίεργο ότι στην παραπάνω μικρή φράση υπάρχουν 3 λέξεις που τελειώνουν σε κ (Μινγκ, Μπόιγκ, Μινσκ), που δεν είναι και συνηθισμένο. Αν μάλιστα τα ελικόπτερα ήταν και Σινούκ θα κλείναμε καρέ.

* Κάτι αστείο από το Τουίτερ, μια ιστορία «βγαλμένη από τη ζωή» ενός εξαιρετικά επιτυχημένου χάρη στην εργατικότητά του -που τελικά αποδεικνύεται βγαλμένη από το μυαλό του.

(Kατά γενικό κανόνα, πάντως: αυτοί που τα λένε δεν τα κάνουν, κι αυτοί που τα κάνουν δεν τα λένε).

* Ένα μεταφραστικό σχετικά με την τελευταία σύνοδο κορυφής της ΕΕ. Στο σχετικό ρεπορτάζ διαβάζουμε ότι ο Σαρλ Μισέλ, μιλώντας για τη βοήθεια προς φτωχότερες χώρες είπε:

«Ως κορυφαίος παραγωγός εμβολίων, εξαγωγέας και μέρος που συνεισφέρει στον COVAX, η ΕΕ βρίσκεται στην πρώτη γραμμή των προσπαθειών για την κάλυψη των παγκόσμιων αναγκών. Πρέπει τώρα να εξετάσουμε πώς, και σε ποιο βαθμό, μπορούμε να ενισχύσουμε περαιτέρω την ανταλλαγή εμβολίων με τον υπόλοιπο κόσμο».

Ανταλλαγή εμβολίων με τον υπόλοιπο κόσμο; Θα τους δώσουμε εμβόλια και θα μας δώσουν άλλα εμβόλια; Θα τους δώσουμε π.χ. Μοντέρνα και θα μας δώσουν Σπούτνικ;

Μάλλον όχι. Βρίσκω το πρωτότυπο και η επίμαχη παράγραφος είναι:

We should also discuss international solidarity in fighting the pandemic. As a leading vaccine producer, exporter and contributor to COVAX, the EU is at the forefront of efforts to help meet global needs. We should now address how, and to what extent, we can further step up our sharing of vaccines with the rest of the world.

Εδώ μοίρασμα εμβολίων θα γίνει, όχι ανταλλαγή.

* Τι καταλαβαινετε από αυτόν τον τίτλο;

O Nεϊμάρ είναι ο θύτης ή το θύμα της παρενόχλησης;

Διαβάζοντας θα δούμε ότι καταγγέλλουν για δράστη παρενόχλησης τον Νεϊμάρ. Θα μπορούσε να αρθεί η αμφισημία (αν θεωρήσουμε ότι υπάρχει) με αναδιατύπωση: Καταγγελία σε βάρος του Νεϊμάρ για παρενόχληση

* Τίτλος είδησης:

Εκπαιδευτής τσίρκο δέχτηκε επίθεση από λιοντάρι – Παρακολουθούσαν παιδιά

Δύο παρατηρήσεις έχω στον τίτλο. Πρώτα, την ακλισιά. Η λέξη «τσίρκο» είναι απολύτως ενταγμένη στο νεοελληνικό τυπικό, δεν υπάρχει κανένας λόγος να μένει άκλιτη, κι ας είναι δάνεια (από ιταλ. circo).

Το πιάνο του πιάνου, το πόστο του πόστου, το τσίρκο του τσίρκου.

Κι έπειτα, η δεύτερη πρόταση του τίτλου, «Παρακολουθούσαν παιδιά», υποβάλλει την ιδέα ότι ο εκπαιδευτής μαζί με το λιοντάρι παρακολουθούσαν κάποια παιδιά και τότε το λιοντάρι του επιτέθηκε. Όχι όμως, το επεισόδιο έγινε ενώ την παράσταση την παρακολουθούσαν παιδιά.

Eπίσης, διαβάζουμε ότι ο εκπαιδευτής δέχτηκε επίθεση από «ένα ζευγάρι από νεαρά λιοντάρια γένους θηλυκού». Από δυο λέαινες ή λιονταρίνες, θα λέγαμε για μεγαλύτερη σαφήνεια. Και βέβαια δεν βοηθάει η συνοδευτική φωτογραφία, που δείχνει ένα ζευγάρι λιονταριών, αρσενικού και θηλυκού.

Σαν παρωνυχίδα, το τοπωνύμιο είναι Νοβοσιμπίρσκ, όχι Νοβομπίρσκ.

* Tα άχρηστα εισαγωγικά της εβδομάδας, σε τίτλο από Θεσσαλονίκη.

Η φίλη που το επισήμανε, σχολιάζει:

Αναγκάστηκα να κλικάρω στον τίτλο για να διαβάσω και το κυρίως άρθρο, για να δω μήπως θα παίξουν μέσω γιγαντοοθόνης ή με κάποιον άλλον έμμεσο τρόπο που δεν μπορώ να σκεφτώ. Τελικά όχι, παίζουν ολοζώντανοι.

Οπότε, προς τι τα εισαγωγικά;

* Διάβασα ένα ωραίο σχόλιο φίλου σχετικά με τη συζήτηση για το νομοσχέδιο Βορίδη στη Βουλή:

«Οι εδώδιμοι Έλληνες, δηλαδή οι εδώ κατοικούντες». Ακούστηκε από χειλέων βουλευτού της συμπολίτευσης για τη ρύθμιση της ψήφου των αποικιακών.

* Φίλος στέλνει το εξής απόσπασμα από την Καθημερινή:

H διατριβή λοιπόν αποδείχθηκε «προϊόν πλαγιαρισμού». Ο φίλος που το στέλνει αναρωτιέται τι θα διέφερε το «προϊόν λογοκλοπής».

Δεν διαφέρει στην ουσία, ίδιο πράγμα είναι. Ωστόσο, νομίζω ότι ο πλαγιαρισμός ακούγεται (και θα ακούγεται ολο και περισσότερο) για δυο λόγους. Αφενός, είναι η πανίσχυρη επιρροή του αγγλ. plagiarism. Kαι επειδή μοιάζει ελληνικής ετυμολογίας η λέξη -στην πραγματικότητα δεν είναι, εκτός από το -ism στο τέλος- γίνεται ακόμα πιο ελκυστικός ο εξελληνισμός. Ο δεύτερος λόγος, νομίζω, είναι ότι η «λογοκλοπή» (ή λογοκλοπία, που λέγαν παλιότερα) ακούγεται βαρύτερος όρος επειδή έχει μέσα την «κλοπή».

Οπότε, περιμένω ο πλαγιαρισμός να λέγεται όλο και περισσότερο.

* Σε άρθρο για το μέλλον της αεροπορίας, διαβάζουμε:

Το σπάσιμο του χρονικού περιορισμού θα μπορούσε να αλλάξει τη ζωή μας, λέει ο Scholl. «Αλλάζει όπου μπορούμε να κάνουμε διακοπές, αλλάζει όπου μπορούμε να δουλέψουμε».

Αλλάζει όπου μπορούμε να δουλέψουμε; Αλλάζει το πού μπορούμε να δουλέψουμε, θα έλεγα.

Και πιο κάτω:

Το τρέχον χρονοδιάγραμμα της Boom Supersonic είναι να πετάξει το πρωτότυπο αεροσκάφος XB1 κλίμακας 1:3 «γύρω στο τέλος του έτους», να ανοίξει το δρόμο για ένα νέο αμερικανικό εργοστάσιο το 2022 (τοποθεσία TBD)

Βλέπουμε ότι προστίθεται η τοποθεσία TBD στην διαρκώς αναπτυσσόμενη γεωγραφία της Νομανσλάνδης (to be determined, βεβαίως!)

* Φίλος στέλνει λινκ από την αθλητική σελίδα εφημερίδας, όπου διαβάζω για τον προπονητή του ΠΑΟΚ:

Με βάση τα όσα διαρρέονται από το περιβάλλον του Λουτσέσκου….

Αφού το διαρρέω έγινε μεταβατικό, λογικό είναι να αποκτήσει και μέση φωνή.

Αλλά γιατί ο τίτλος είναι «Επιστροφή στο μέλλον»; Ότι κάποτε στο μέλλον ο Λουτσέσκου ήταν προπονητής στον ΠΑΟΚ; Μάλλον τη ζημιά την έχει κάνει η ταινία, που έχει μεν τίτλο Επιστροφή στο μέλλον, αλλά κατά το μεγαλύτερο μέρος της παρουσιάζει την επιστροφή στο παρελθόν (εννοώ την πρώτη ταινία της τριλογίας).

* Και κλείνω με ένα εξαιρετικό μεταφραστικό που το ψάρεψα από τη Λεξιλογία.

Aπό την ιστοσελίδα χειρούργου (ή χειρουργού) άρθρο για το σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου:

Λοιπόν, σε ασθενείς με σύνδρομο του ευερέθιστου εντέρου, η ανερχόμενη άνω και κάτω τελεία δεν χαλαρώνει τόσο πολύ….

Προσέξτε ότι το άρθρο αυτό υποτίθεται ότι είναι πρωτότυπο, όχι μεταφρασμένο.

Αλλά τι δουλειά έχει η «ανερχόμενη άνω και κάτω τελεία»; Μα, απλούστατα: άνω και κάτω τελεία είναι στα αγγλικά το colon.

Όπως πολύ εύστοχα παρατηρεί ο Νίκος Λίγγρης: Λυπάμαι, αλλά φαίνεται ότι ο γιατρός έριξε το αγγλικό άρθρο στον γκουγκλομεταφραστή και, παρότι γνωρίζει τα πάντα για το κόλον, εκείνο το σημείο τού ξέφυγε και το άφησε αδιόρθωτο!

Ηθικό δίδαγμα: Όταν δανείζεστε ξένα άρθρα, μην τα στραβομεταφράζετε γιατί τότε φαίνεται ο… πλαγιαρισμός (που λέγαμε και πιο πάνω).

Advertisement