Μεζεδάκια με πανσέληνο

Δεν έβαλα κεφαλαίο, επομένως εννοώ την πανσέληνο και όχι τον συγγραφέα Αλέξη Πανσέληνο. Και κανονικά η πανσέληνος είναι αύριο, αλλά ελπίζω το σημερινό μας άρθρο να διαβάζεται και αύριο. Καλύτερα να τιτλοφορηθεί από κάτι όμορφο παρά από τις ασταμάτητες πυρκαγιές που μας κατακαίουν ή από την άλωση της Καμπούλ από τους Ταλιμπάνους.

Και ξεκινάμε με ένα ορθογραφικό λαθάκι, που δυστυχώς δεν διορθώνεται εύκολα διότι δεν είναι γραμμένο σε χαρτί ή ακόμα καλύτερα σε ηλεκτρονικό μέσο αλλά στο μάρμαρο.

H φωτογραφία είναι από τα Γιάννενα, αν δεν κάνω λάθος. Πρόκειται για προτομή ενός αξιόλογου πολιτικού, του Γεωργίου Μυλωνά, ο οποίος ως υφυπουργός Παιδείας στην κυβέρνηση Παπανδρέου μερίμνησε για την ίδρυση του πανεπιστημίου Ιωαννίνων το 1964 -στη συνέχεια ο Μυλωνάς είχε αξιόλογη αντιδικτατορική δράση, δραπέτευσε κινηματογραφικά από την Αμοργό όπου είχε εξοριστεί, ενώ το 1989 έγινε υπουργός Πολιτισμού εκ μέρους του Συνασπισμού στην κυβέρνηση Τζαννετάκη και μετά στην κυβέρνηση εθνικής ενότητας.

Αλλά στην προτομή υπάρχει λαθάκι. Δεν έγιναν αυτά «επί υπουργείας του» αλλά «επί υπουργίας του».

Γιατί; θα ρωτήσει κάποιος. Δεν υπάρχει ρήμα «υπουργεύω» και «πρωθυπουργεύω»;

Υπάρχει, αλλά η υπουργία προέρχεται από τον υπουργό. Το δέχομαι πως δεν είναι και τόσο εύκολο να ξέρει πάντοτε κανείς αν το αυγό έκανε την κότα ή η κότα τ’ αυγό, αλλά πάντως γράφουμε «η υπουργία, η πρωθυπουργία». (Και: τα υπουργεία, ενίοτε στη γνωστή φράση αγανάκτησης).

* Kαι μια είδηση από το αστυνομικό δελτίο, με αμφίσημο (;) τίτλο.

21χρονος με μαύρη ζώνη ξυλοκόπησε 15χρονο. Μεταφέρθηκε στο νοσοκομείο με τραύματα στο κεφάλι.

Κανονικά, έτσι που είναι γραμμένο, στο νοσοκομείο μεταφέρθηκε ο 21χρονος με τη μαύρη ζώνη -ξυλοκόπησε τον έφηβο αλλά μάλλον θα έφαγε κι αυτός μερικές.

Καταλαβαίνουμε βέβαια ότι στην πραγματικότητα ο έφηβος μεταφέρθηκε στο νοσοκομείο. Και ισως δικαιολογείται η φαινομενική αμφισημία από την ανάγκη για οικονομία στους τίτλους.

(Πιο αστείο, και ίσως πιο αμφίσημο, θα ήταν αν έγραφε «επιτέθηκε σε 15χρονο»).

* Φίλος επισημαίνει ευπρεπισμό σε άρθρο του Protagon για την περεστρόικα:

Και το γεγονός ότι ο Στιλ είναι πια φθασμένος συγγραφέας ιστορικών και γεωπολιτικών θεμάτων έπαιξε ασφαλώς τον ρόλο του.

Ο ευπρεπισμός είναι στον τύπο «φθασμένος». Λέμε βεβαίως «φθάνω», ισότιμα με το «φτάνω», λέμε και «καταφθάνω», αλλά η επιθετικοποιημένη μετοχή «φτασμένος» με τη σημασία «επιτυχημένος, καταξιωμένος» (π.χ. ο τάδε είναι φτασμένος καλλιτέχνης) ακούγεται κάπως κωμικά αν τη γράψουμε «φθασμένος».

* Κι ένας κυπριωτισμός. Το είδα στο Φέισμπουκ, σε ανάρτηση από την Κύπρο, που παραθέτω απόσπασμά της.

Ας προσπεράσουμε την ανορθογραφία στην τελευταία σειρά (καλύτερα να σε λένε άφιλο, παρά το άλλο που έχει και δύσκολη ορθογραφία, είχε γράψει ο Γιώργος Ιωάννου) και ας προσέξουμε ότι ο μητροπολίτης «έφταιγε τις εγκύους».

Το φταίω ως μεταβατικό, με τη σημασία «κατηγορώ, μέμφομαι, επικρίνω» ακούγεται πολύ παράξενο στην κοινή ελληνική, αλλά στην κοινή κυπριακή είναι απολύτως κανονικός τύπος.

Ίσως πρόκειται για επίδραση του αγγλικού blame.

* Απροσεξία από το Βήμα. Στον τίτλο της είδησης για την υπόθεση Folli-Follie γράφει:

Σκάνδαλο Folli Follie – Στο ειδώλιο Δημήτρης, Καίτη και Τζώρτζης Κουτσολιούτσος για εγκληματική οργάνωση

Ειδώλιο κυκλαδικό ή μυκηναϊκό, αναρωτήθηκε αυτός που το επισήμανε.

Δεν βάζω οθονιά, το λαθάκι φαίνεται και στο url της είδησης, αλλά αναρωτιέμαι αν και πότε θα το προσέξει κανείς απο την εφημερίδα και αν θα το διορθώσει.

* Μια Ολλανδή ευρωβουλεύτρια επισκέφτηκε τα  κατεχόμενα και συνομίλησε με τον «υπουργό Τουρισμού». Το ατόπημα επικρίθηκε, και δίκαια, στην Κύπρο.

Προσέχω στο σχετικό ρεπορτάζ πόσο άγαρμπα ακούγεται ο τύπος «της Ολλανδής βουλευτή». Πολύ καλύτερο δεν είναι το «της Ολλανδής βουλεύτριας» ή «της Ολλανδής βουλευτίνας»;

Σημειώνω επίσης ένα λάθος στο τουίτ του Κύπριου υπουργού Οικονομικών, του Κων. Πετρίδη, ο οποίος της απάντησε:

Informally speaking, you are a disgrace for the institution you represent, it’s formal policy, and the European values. You stand for ethnic cleansing and occupation.

Όλα καλα, αλλά «its formal policy», όχι it’s (που θα σήμαινε κάτι άλλο, it is formal policy).

Βέβαια, αυτό το λάθος το κάνουν και (πάρα) πολλοί φυσικοί ομιλητές της αγγλικής. Αλλά από έναν υπουργό θα περιμέναμε να μην το κάνει.

* Και ενώ συνεχίζονται οι φωτιές στα Βίλια (ή Βίλλια; Παλιά το έγραφαν με δύο λ, τώρα το βλέπω κυρίως με ένα) στο Τουίτερ κυκλοφόρησε και σχολιάστηκε πολύ, όχι πάντοτε ευμενώς, η παρακάτω φωτογραφία του κ. Βασίλη Κόκκαλη, που είναι ο αρμόδιος για το θέμα αντιπεριφερειάρχης Πολιτικής Προστασίας και Περιβάλλοντος.

Το τεράστιο πορτρέτο πίσω από τον κ. Κόκκαλη πρέπει να είναι του κ. Πατούλη. Πρόκειται για πορτρέτο του περιφερειάρχη σε νεαρή ηλικία, που θα έλεγε κι ο Τζόις.

(Κάποιοι άλλοι υποστήριξαν ότι πρόκειται για πορτρέτο του ίδιου του κ. Κόκκαλη. Οι γνώμες διίστανται).

Σε κάθε περίπτωση, μπορούμε να έχουμε εμπιστοσύνη στον κ. Κόκκαλη, αν κρίνουμε από το βιογραφικό του.

* Αναφέρθηκα στην αρχή, παρεμπιπτόντως, στο Αφγανιστάν. Φίλος μού έστειλε το εξης σκαναρισμένο απόκομμα από ένα παλιό άρθρο αμερικάνικης εφημερίδας.

Γράφει ο αρθρογράφος: The Soviets have left Afghanistan, making the collapse of the besieged puppet regime in Kabul just a matter of time.

Η εισαγωγική αυτή πρόταση θα μπορούσε να περιγράφει και τη σημερινή κατάσταση, αρκεί να αλλάζαμε τη δεύτερη λέξη, από Soviets σε Americans. (Μάλιστα, μετά την αποχώρηση των Σοβιετικών, το τότε καθεστώς της Καμπούλ άντεξε κάμποσα χρόνια).

Αλλά βέβαια, το πραγματικό ενδιαφέρον βρίσκεται στο όνομα του αρθρογράφου. Ο οποίος, όπως θα προσέξατε, δεν ειναι άλλος από τον Ashraf Ghani, τον μέχρι πρόσφατα ηγέτη της χώρας, που έφυγε για το Ντουμπάι με το ελικόπτερο γεμάτο χαρτονομίσματα.

* Καλός φίλος στέλνει μια οθονιά (screenshot που θα έλεγε ο κ. Μπαμπινιώτης) από το δελτίο ειδήσεων της ΕΡΤ.

Πρόκειται για τουίτ του πρωθυπουργού, που βέβαια είναι γραμμένο στα αγγλικά, αφού απευθύνεται σε διεθνές κοινό.

Δείτε όμως τη μετάφραση από την ΕΡΤ (ή το ΑΠΕ;). Το we are glad to have them by our side μεταφράζεται «είμαστε υπερήφανοι που τους έχουμε στο πλευρό μας»! Το ίδιο είναι; Και προς τι η υπερηφάνεια;

* Και ένα ορθογραφικό πάλι από την ΕΡΤ.

Ο Ερντογάν, λέει, «επιδιώκει συμφωνίες με τους Ταλιμπάν… αλλά Λιβύη».

Αλά Λιβύη, όχι μόνο επειδή έτσι γράφεται (αν και παλιά έβλεπες και τη γραφή με δύο λ) αλλά κυρίως για να μην μπερδεύεται το μάτι με τον σύνδεσμο «αλλά».

* Και κλεινω με δυο θέματα από το μέτωπο της πανδημίας, που την έχουμε ξεχάσει τις τελευταίες μέρες με τις πυρκαγιές και τα άλλα έκτακτα.

Καταρχάς, φίλος παραξενεύτηκε διαβάζοντας τον τίτλο άρθρου του tvxs:

Υποχρεωτικό τεστ για ταξιδιώτες που δεν έχουν εμβολιαστεί από 13 χώρες για είσοδο στην Ελλάδα

Πολύ δύσκολη γίνεται η είσοδος στην Ελλάδα, θα πρέπει να εμβολιαστείς σε 13 χώρες! μου λέει.

Δεν ξέρω αν όντως υπάρχει αμφισημία, παντως είναι λίγο άγαρμπο, οπότε μπορούμε να το διορθώσουμε. Αρκεί να αλλάξει λίγο η σειρά των όρων της πρότασης:

Υποχρεωτικό τεστ για είσοδο στην Ελλάδα για ταξιδιώτες από 13 χώρες που δεν έχουν εμβολιαστεί

ή με επίθετο

Υποχρεωτικό τεστ για είσοδο στην Ελλάδα για μη εμβολιασμένους ταξιδιώτες από 13 χώρες

* Τέλος, σε άρθρο του in.gr για το πώς θα αντιμετωπίζονται όσοι δεν έχουν εμβολιαστεί (δεν εννοεί τον Στέφανο Τσιτσιπά, αλλά τους εργαζόμενους στη χώρα), διαβάζουμε:

Πάντως όπως είχε αποκαλύψει πρώτο το in.gr, το πλαίσιο για τους ανεμβολίαστους αναμένεται να είναι ιδιαίτερα σκληρό, ενώ πέρα από τους κλειστούς χώρους, είναι πολύ πιθανό όσοι δεν έχουν τσιμπηθεί να προσέρχονται στην εργασία τους μόνο με την επίδειξη αρνητικού rapid test.

Με παραξένεψε λιγάκι η διατύπωση «όσοι δεν έχουν τσιμπηθεί». Ομολογώ μάλιστα ότι… τσιμπήθηκα και το ξαναδιάβασα, μήπως έχω κάνει λάθος. Αταίριαστη βρίσκω την επιλογή του ρήματος, ειδικά όταν ακολουθείται από το μάλλον επίσημο «να προσέρχονται».

Αλλά βέβαια, για την ουσία του θέματος αυτού θα έχουμε την ευκαιρία να συζητήσουμε σε επόμενο άρθρο.

Advertisement