Μεζεδάκια της τρίτης δόσης

Της τρίτης δόσης, είτε τη λέτε αναμνηστική αν είστε της παλαιάς σχολής είτε ενισχυτική, αν αποδίδετε το αγγλικό booster.

Tης τρίτης δόσης, που από 13 Δεκεμβρίου, δηλαδή από Δευτέρα, θα έχετε συνέπειες αν δεν την έχετε κάνει και έχει παρέλθει εφτάμηνο από τη δεύτερη, εφόσον είστε άνω των 60 ετών. Αυτό βέβαια είχε ειπωθεί μία φορά στις 30 Νοεμβρίου και μετά το ξαναείπαν προχτές -κι ας είναι εντελώς αδύνατο κάποιος να βρει ραντεβού τις αμέσως επόμενες μέρες.

Τι συνέπειες θα έχουν όσοι εξηντάχρονοι+ δεν έχουν κάνει τρίτη δόση και έχει περάσει 7μηνο από τη δεύτερη; Δεν θα ισχύει το εμβολιαστικό πιστοποιητικό τους, άρα θα μπουν σε ιδιότυπο λοκντάουν, ή «λοκντάνουν» όπως το θέλει το σουπεράκι του Σκάι.

Εγώ έχω προγραμματίσει την τρίτη δόση μου ακριβώς στο 7μηνο, αλλά θεωρώ ότι είναι μεγάλο ατόπημα αυτή η ανακοίνωση, αν μη τι άλλο διότι εξομοιώνει τον πολίτη που έχει κάνει δύο δοσεις με τον ανεμβολίαστο πολίτη. Όμως αυτά τα συζητάμε σε άλλα άρθρα μέσα στην εβδομάδα, σήμερα είναι Σάββατο κι έχουμε μεζεδάκια.

* Και συνεχίζω τριτοδοσικά. Σε άρθρο για την τρίτη δόση, που θεωρείται «οχυρό», διαβάζω τοποθέτηση του καθηγητή Νίκου Τζανάκη: «Τα νούμερα είναι τρομακτικά για να αμφισβητήσει κανείς την αξία των εμβολίων».

Καταλαβαίνουμε βεβαια τι εννοεί, αλλά θα ήθελα να εξετάσουμε αυτό το συντακτικό σχήμα, που είναι μετεξέλιξη του σχήματος «τουτού» που το έχω πει παλιότερα, δηλαδή του «πολύ ωραία για να είναι αληθινά» (too good to be true, too X to Y). Ήδη, αυτές οι δομές θεωρούνται αγγλισμός (ή γαλλισμός), και παρόλο που έχουν μπει στη γλώσσα τουλάχιστον από τις αρχές του 20ού αιώνα, πολλοί τις θεωρούν ξενικές και δυνητικά αμφίσημες (διαβάζει πολύ για να αποτύχει στις εξετάσεις -τι σημαίνει;).

Λέω μετεξέλιξη, διότι αρχικά στο πρώτο σκέλος της πρότασης υπήρχε ένα «πολύ» ή «πάρα πολύ», αλλά πλέον το βλέπω και με απλά επίθετα, έστω κι αν πρόκειται για επίθετα που περιέχουν έτσι κι αλλιώς την υπερβολή, όπως εδώ το «τρομακτικά». Το σημειώνω λοιπόν, σαν ένα σχετικά πρόσφατο φαινόμενο. Και αναγνωρίζω ότι η δομή αυτή είναι οικονομική, παρόλο που εγώ θα προτιμούσα τη δομή «Τα νούμερα είναι τόσο εντυπωσιακά, που κανείς δεν μπορεί να αμφισβητεί την αξία των εμβολίων».

* Kαι συνεχίζω με ένα διεθνές μεζεδάκι. Ο χειριστής των τουίτ του πρωθυπουργού του Ισραήλ θέλησε να κολακέψει Έλληνες και Κύπριους, κι έτσι έβαλε τις ελληνικές λέξεις fili και symahi, φίλοι και σύμμαχοι, στο τουίτ που δημοσίευσε με την ευκαιρία της τριμερούς συνάντησης, μόνο που μπέρδεψε τις σημασίες.

Κι έτσι έγραψε: you are not just allies, fili, you are true friends, symahi.

* Στο ίδιο τουίτ, πρόσεξα την ορθογραφία unshakable, που εγώ την ήξερα με ένα e παραπάνω, unshakeable.

Βρίσκω εδώ ότι το unshakable είναι η αμερικανική εκδοχή του unshakeable.

Σε μια άλλη σελίδα, που δεν ξέρω την εγκυρότητά της, βρίσκω ότι υπάρχει τάχα διαφορά σημασίας ανάμεσα στο unshakable και στο unshakeable, αλλά υποψιάζομαι πως η διαφορά έχει επινοηθεί εκ των υστέρων, χώρια που δεν τη βρίσκω και μεγάλη διά γυμνού οφθαλμού:

As adjectives the difference between unshakeable and unshakable is that unshakeable is not able to be shaken; firm, solid, resolute while unshakable is that cannot be shaken or moved; unfaltering or unwavering.

* Διαβάζω στο in.gr για την πανδημία, ότι: «το νέο στέλεχος όμικρον θα αντικαταστήσει το δέλτα ως το επικρατόν στέλεχος παγκοσμίως«.

Επικρατόν; Κάτι δεν πάει καλά εδώ.

Για αστείο είπα στον φίλο που το έστειλε: Α τους αγράμματους, «το επικρατών» είναι το σωστό, όπως «το κυβερνών» -αλλά έκανα πλάκα. Το επικρατούν θα έπρεπε να είναι.

* Μια γουστόζικη διαφήμιση με παροιμιολογικό ενδιαφέρον -και ταυτόχρονα τιμοκατάλογος, αν και δεν ξέρω κατά πόσον ισχύουν όλες οι τιμές.

* Κι ένα συνηθισμένο λάθος, που απορώ αν θα πρέπει να συνεχίζω να το καταγράφω. Δεν το πιάνει και ο κορέκτορας, βλέπετε.

Σε άρθρο για την ασθένεια του Γιώργου Τράγκα, διαβάζουμε ότι η σύζυγός του «υποβλήθηκε σε εξετάσεις και δεν χρίζει νοσηλείας».

Δεν χρήζει, βεβαια, αλλά είπαμε, φταίει ο κορέκτορας, που δεν το πιάνει.

* Κι ένας αγγλισμός που τον έχω ξανασυναντήσει. Ξέρουμε ότι το αγγλικό empathy, παρόλο που ετυμολογείται από το ελληνικό «εμπάθεια», είναι χαρακτηριστική περίπτωση ψευδόφιλης λέξης, διότι σημαίνει περίπου το αντίθετο από την ελληνική λέξη.

Συνήθως το αποδίδουμε «ενσυναίσθηση».

Έχω δει όμως κι άλλη φορά, κάποιοι να χρησιμοποιούν την ελληνική «εμπάθεια» όχι με τη σημασία του λεξικού, δηλαδή «το να κυριαρχείται κάποιος από έντονα συναισθήματα εχθρότητας, κακίας ή μίσους», αλλά σαν να σημαίνει ό,τι και το αγγλικό empathy. Όπως εδώ ο Κύπριος γιατρός στο Τουίτερ, που θεωρεί δείκτη φιλανθρωπίας και γνώσης την «εμπάθεια» προς όσους νοσούν από κόβιντ.

* Στιγμιότυπο που μου μεταφέρει αυτόπτης φίλος, από συζήτηση στο Όπεν, που έγινε το περασμένο Σάββατο ή την Κυριακή. Κοπυπαστώνω:

Κεγκέρογλου (παρολίγο υποψήφιος) μόλις τώρα στο ΟΠΕΝ: Debate είναι πάντα μεταξύ 2, αλλιώς λέγεται συζήτηση. [Χλιαρές αντιδράσεις στο πάνελ.] Και συνεχίζει: Μα, μάθετε τι σημαίνει η λέξη. Debate είναι πάντα μεταξύ δύο. Από την Αμερική ξεκίνησε και ήταν πάντα μεταξύ δύο. [Κι αυτό λάθος βέβαια, όταν ήταν ο Περό, ήταν τρεις. Χλιαρή αντίδραση από Παπαχρήστο (Νέων) ότι στην Αμερική είναι πάντα 2 οι υποψήφιοι. Και ρελάνς Παπαχρήστου]: «Μου στέλνει φίλος ότι το debate προέρχεται από την αρχαιοελληνική λέξη δίβατον, μονομαχία [ή κάτι τέτοιο είπε] μεταξύ 2 ρητόρων».

Καιρό έχω να ακούσω τη μπαρούφα για το debate και το (ανύπαρκτο) δίβατον. Έχουμε βέβαια γράψει για το θέμα.

* Kι ένα ωραίο από αυτόματη μετάφραση, που το ψάρεψε φίλος στο Φέισμπουκ.

Από μια ομάδα φίλων του Παρισιού, η φωτογραφία από το πασίγνωστο και υπέροχο σιντριβάνι του κήπου του Λουξεμβούργου.

«Το ιατρικό συντριβάνι» λοιπόν σύμφωνα με την αυτόματη μετάφραση.

Βλέπουμε παρεμπιπτόντως ότι το μεταφραστήρι δεν έχει πληροφορηθεί ότι η λέξη γράφεται «σιντριβάνι», και ότι δεν έχει καμιά σχέση με τη συντριβή.

Αλλά γιατί «ιατρικό» το σιντριβάνι; Λέτε να είναι ιαματικά τα νερά του;

Μπα, είναι ιατρικό μόνο από στραβομετάφραση. Βλέπετε, επειδή φτιάχτηκε ύστερα από επιθυμία της Μαρίας των Μεδίκων λέγεται στα γαλλικά Fontaine Médicis, και στα αγγλικά, απ’ όπου ίσως έγινε η μετάφραση, Medici Fountain. Ε, δεν είναι πολύ μακριά από το Medical!

* Φίλος βλέπει στην ΕΡΤ να αναγγέλλεται η ταινία «Το ημερολόγιο της Σάρα» και μου γράφει:

Η Σάρα είναι Αμερικάνα; Πάντως όχι Ελληνίδα γιατί μένει άκλιτη (χρησιμοποιείται το όνομα και στην Ελλάδα, είχαμε μια στο χωριό).

Τι να πω, όπως βλέπω Ισπανίδα πρέπει να είναι η συγκεκριμένη, αλλά εγώ τη Σάρα πάντοτε θα την έκλινα, ανεξαρτήτως εθνικότητας. Άλλοι πάλι αφήνουν άκλιτη και την Άννα όταν είναι ξένη -παρόλο που ο τίτλος του βιβλίου είναι «Το ημερολόγιο της Άννας Φρανκ», θα βρείτε στο γκουγκλ αρκετές χιλιάδες «της Άννα Φρανκ».

* Kι ένα ακόμα μεταφραστικό, πάλι από μηχανάκι, από διαφήμιση για γυναικείες κάλτσες.

Έχει πολλά, αλλά στέκομαι στο ότι με τις κάλτσες αυτές «θα εισάγετε [συνεχώς, ε;] μια νότα μπαχαρικών στην κρεβατοκάμαρά σας».

Μια νότα μπαχαρικών;

Υποθέτω ότι θα έλεγε a spicy note. Μια πικάντικη νότα, δηλαδή.

* Τίτλος σε αθλητικό ιστότοπο:

«Μπήκαν» Παπαπέτρου και Γουάιτ

Και αναρωτιέμαι, βλέποντας τα εισαγωγικά:

Μπήκαν στο νόημα ή μπήκαν στο πλύσιμο;

* Αλλά μιλώντας για εισαγωγικά, δεν θα έπρεπε να παραλείψω ένα εύρημα που επισήμανε προχτές ο φίλος μας ο Θρασύμαχος, μια προσπάθεια για πανελλήνιο ρεκόρ, που την πραγματοποίησε ένας από τους επιφανέστερους εισαγωγικομανείς μας, ο τ. ΠτΔ Προκόπης Παυλόπουλος σε πρόσφατο άρθρο του. Απολαύστε υπεύθυνα:

Οι Μηδικοί Πόλεμοι -με την «ζυγαριά» της ιστορικής αποτίμησης να «γέρνει» προς την Ναυμαχία της Σαλαμίνας, αφού αυτή έκρινε οριστικώς και το τέλος των Πολέμων αυτών- είναι, αναμφιβόλως, ως σήμερα τόσο σημαντικοί και καθοριστικοί για την πορεία εξέλιξης της Παγκόσμιας, κυριολεκτικώς, Ιστορίας, ώστε ν’ αποτελούν «Μήτρα» και «Κιβωτό» Ιστορίας. … μέσ’ από το «πρότυπο» του Ξέρξη, δείχνει, ήδη από την εποχή εκείνη, ποια είναι η «προδιαγεγραμμένη» μοίρα του δεσποτισμού, του κάθε δεσποτισμού. Και για την ακρίβεια ο Αισχύλος, μέσω του Ξέρξη, περιγράφει την, οιονεί νομοτελειακή, «διαδοχή» των ιστορικών καταστάσεων από την Άτη και την Ύβρη, ως την Νέμεση και την Τίση. … καταγράφει την μοιραία πορεία της δεσποτικής διακυβέρνησης, η οποία κυριαρχούσε στην Ανατολή, με κορυφαίο «παράδειγμα» εκείνο του περσικού Βασιλείου. Ταυτοχρόνως, αναδεικνύει το μέγα πλεονέκτημα της «νεότευκτης» ακόμη Δημοκρατίας της Αρχαίας Αθήνας … Ελευθερίας η οποία, μεταξύ άλλων, διασφαλίζει και την διέξοδο της ομαλής εξέλιξης της πολιτικής ζωής, ιδίως σε περιόδους κρίσης, αντίθετα προς το «αδιέξοδο», που οιονεί «εκ φύσεως» παράγει ο δεσποτισμός και η αντίστοιχη καταπίεση του Ανθρώπου. Ένα αδιέξοδο το οποίο καταλήγει, σχεδόν δίχως ιστορική εξαίρεση, στην τελική «πτώση» και καταστροφή, όπως συνέβη με τον Ξέρξη. … Οι «συνειρμοί» του Αισχύλου για την «πτώση» και καταστροφή εκείνων που υπηρετούν τον δεσποτισμό είναι «ανεσπέρως» διαχρονική, αν ανατρέξουμε στο «κύκνειο άσμα» του Γιώργου Σεφέρη …

* Και κλείνουμε με ένα περίεργο δείγμα ακλισιάς ή τέλος πάντων μπερδέματος των τύπων. Σε άρθρο της Lifo για την υπόθεση της Κινέζας τενίστριας, διαβάζουμε:

Ταυτόχρονα, ενεργοποίησαν ένα ευρέως δίκτυο παρακολούθησης σχολιαστών των κρατικών μέσων ενημέρωσης…

Ευρέως δίκτυο;

Μπορεί βεβαια να φαγώθηκε κάποια λέξη (δηλ. να ήταν π.χ. ένα ευρέως διαδεδομένο δίκτυο) αλλά μάλλον «ένα ευρύ δίκτυο» ήθελε να γράψει ο συντάκτης.

Πιο κάτω στο ίδιο άρθρο διαβάζουμε ότι συνέχισαν «κάνοντας bun για αρχή τη λέξη «τένις».»

Μάλλον ban ήθελε να γράψει. Υπάρχει και bun αλλά είναι άλλο πράγμα. Καλύτερα «μπαν», όχι;

* Και καλό σαββατοκύριακο! Και να κάνετε και την τρίτη δόση, διότι αν περιμένετε από την κυβέρνηση υπάρχει φόβος να χρειαστείτε τις υπηρεσίες ενός από τους 4000 ιερείς που αποφασίστηκε να μονιμοποιηθούν.

Advertisement