Υπογλώσσια σφηνάκια Νο 5

Υπογλώσσια είναι τα φάρμακα που παίρνουμε για την καρδιά, για να μην πάθουμε καρδιακή προσβολή (επειδή μας διαβάζει κι η μαμά μου διευκρινίζω πως ο πληθυντικός είναι της περιγραφής, όχι πραγματικός). Ακόμα, ένα κλισέ σε κάποιους αντρικούς ή αθλητικούς ιστότοπους, όταν βγάζουν καμιά με μπικίνι, είναι «ετοιμάστε τα υπογλώσσια».

Υπογλώσσια όμως είναι και μια ομάδα γλωσσικών ενδιαφερόντων στο Φέισμπουκ, που φτιάχτηκε στα τέλη του 2017 και στην οποία συμμετέχω.

Σφηνάκια είναι βέβαια οι μικρές δόσεις ποτού, όμως έτσι έχω αποκαλέσει και τα σύντομα άρθρα. Με τη διαφορά ότι σπανίως βάζω σύντομα άρθρα, οπότε δεν θα το θυμάστε. Στα Υπογλώσσια ομως γράφω πότε-πότε σύντομα σημειώματα, που δεν βολεύει πάντοτε να τα εντάξω σε κάποιο άρθρο.

Κι έτσι, το σημερινό άρθρο είναι μια συλλογή από μικρά κείμενά μου από τα Υπογλώσσια, με γλωσσικό δηλαδή ενδιαφέρον, που δεν (θυμάμαι να) τα έχω δημοσιεύσει εδώ στο ιστολόγιο. Κάποια άλλα σχόλια που κάνω εκεί, τα μεταφέρω στα σαββατιάτικα μεζεδάκια, αλλά αυτά εδώ δεν θυμάμαι να τα έχω μεταφέρει σε μεζεδοάρθρα μας, οπότε δεν θα τα έχετε δει, εκτός αν συμμετέχετε και στα Υπογλώσσια. Τα σφηνάκια μοιάζουν αρκετά με τα μεζεδάκια, αλλά διαφέρουν κιόλας σε κάποια σημεία.

Με αυτόν τον τυποποιημένο πρόλογο έχω ήδη δημοσιεύσει τέσσερα άρθρα στο ιστολόγιο, ένα τον Φλεβάρη του 2019, άλλο ένα τον Οκτώβριο του 2019, το τρίτο τον Μάιο του 2020 και το τέταρτο τον Σεπτέμβριο του 2020. Τελειώνοντας εκείνο το παλιό άρθρο είχα υποσχεθεί (ή απειλήσει) ότι Σε τρία τέρμινα, που θα έχω μαζέψει κι αλλα, θα σερβίρω άλλον έναν γύρο! Σημερα λοιπόν δημοσιεύω το πέμπτο άρθρο της σειράς αυτής. ‘Εχω επικαιροποιήσει κάποια στοιχεία και κάνω και προσθήκες σε αγκύλες ή όχι.

Θα μου πείτε, πέρασαν δυο χρόνια από την προηγούμενη δημοσίευση. Δίκιο έχετε, το είχα αμελήσει. Οπότε, υπόσχομαι το έκτο άρθρο με σφηνάκια να μην αργήσει τόσο.

* Λανσάρω στα ελληνικά

Σε πρόσφατη ανάρτηση, ο διαχειριστοκράτωρ μας [ο Θανάσης Αναγνωστόπουλος] ζήτησε ιδέες για να αποδοθεί «στα ελληνικά ελληνικά» η φράση «λανσάρω ένα προϊόν» δηλ. ζήτησε έναν μονολεκτικό αυτόχθονα όρο για το ρήμα «λανσάρω» και πρότεινε το «καθελκύω» που δεν έγινε δεκτό με ενθουσιασμό από την ομηγυρη.

Αλλά ούτε κάποια άλλη πρόταση φάνηκε πειστική παρά το ότι διατυπώθηκαν πολλές προτάσεις. Όμως το «λανσάρω» δεν είναι μόνο «προωθω», δεν είναι μόνο «κυκλοφορώ». Είναι κάτι που συνδυάζει και τις δύο έννοιες (και όχι μόνο), πράγμα που μας δείχνει ξεκάθαρα ότι το συγκεκριμένο δάνειο πλούτισε την ελληνική γλώσσα.

Και τα περισσότερα δάνεια έτσι λειτουργούν, είναι πηγη πλούτου για τη γλώσσα που τα δέχεται. Γι’ αυτό άλλωστε και η γλώσσα με το πλουσιότερο λεξιλόγιο, η αγγλική, ποτέ δεν έπαψε να δανείζεται αφειδώς, τόσο από το ελληνικό, όσο και από το λατινικό, το γαλλικό ή το γερμανικό ταμείο. Το καλό αρνί βυζαίνει δυο μανάδες, λέει η παροιμία, κι έτσι ο Άγγλος μπορεί να πει και ethnic και national.

Eμείς πάλι, εννοώ τη νέα ελληνική, έχουμε χάσει τη δυνατότητα για λόγιο δανεισμό από το λατινικό ταμείο. Παλιότερες γλωσσικές ποικιλίες της ελληνικής την είχαν αυτή τη δυνατότητα -και ο Πορφυρογέννητος έγραφε π.χ. «τοὺς ἄρχοντας τοῦ τάγματος τῶν ἐξσκουβίτων, οἷον τοποτηρητὰς, σκρίβωνας, τὸν χαρτουλάριον, δρακοναρίους, σκευοφόρους, σιγνοφόρους, σενάτορας, πρωτομανδάτορας καὶ μανδάτορας». Όμως σήμερα, σχεδόν μόνο λαϊκός δανεισμός υπάρχει, στη λόγια γλώσσα έχουμε πιο πολύ μεταφραστικά δάνεια. Και ακόμα κι όταν δανειστούμε μια λόγια λέξη, δυσκολευόμαστε να φτιάξουμε σύνθετα και παράγωγά της. Οι βυζαντινοί δεν είχαν πρόβλημα να πλάσουν το θαυμάσιο υβρίδιο «σιγνοφόρος» (λατινογενές το πρώτο συνθετικό, σίγνον η σημαία), έπλαθαν τη λέξη και πήγαιναν να διοικήσουν την αυτοκρατορία τους.

* Γιαούρτι ελληνικού τύπου ονόματι Οίκος, με ελληνικά γράμματα, πεζά για να φαίνεται η διαφορά, και με μια σιρκονφλεξοειδή περισπωμένη να χαρούν λίγο οι παρ’ ημίν πολυτονιάται.

[Θα άξιζε ακόμα και άρθρο για τα ελληνοφανή γιαούρτια που κυκλοφορούν στην Εσπερία. Η Νεστλέ έχει το Yaos, με την ελληνική κατάληξη -os και με κυκλαδικές εκκλησίες πάνω στη συσκευασία]

* Τι είναι ο ήμελλος;

Ο Στέφανος Ήμελλος είναι ακαδημαϊκός (=μέλος της Ακαδημίας Αθηνών) με έργο κυρίως λαογραφικό. Ο ηθοποιός Δημήτρης Ήμελλος ίσως είναι συγγενής του, πιθανώς γιος του. Το σπάνιο επώνυμο Ήμελλος εντοπίζεται στη Νάξο.

Τα επώνυμα τα ορθογραφούμε με μεγάλο βαθμό ελευθερίας διότι «μας ανήκουν». Έτσι κάποιος μπορεί να επιλέξει να γράφεται Ζαββός για να ξεχωρίσει από τον ζαβό και κάποιος να κρατήσει τη γραφή Καμμένος ακόμα κι αν ξέρει ότι η σχολική ορθογραφία τη μετοχή τη γράφει «καμένος». Το επώνυμο Πικραμμένος ίσως γράφτηκε έτσι για να διαφοροποιηθεί από τη μετοχή, και φυσικά δεν θα το θεωρήσουμε ανορθόγραφο, ενώ θα θεωρήσουμε ανορθόγραφη τη μετοχή, αν κάποιος γράψει «η καρδιά μου είναι πικραμμένη».

Ξαναρχόμαστε στον Ήμελλο. Το επώνυμο προέρχεται από την ιδιωματική λέξη ίμελος, που είναι παράλληλος τύπος της λ. γέμελος. Γέμελος είναι ο δίδυμος, δάνειο από το ιταλικό gemello, που σημαίνει το ίδιο. Καθώς ο γέμελος δεν έχει ετυμολογική διαφάνεια, απέκτησε πλήθος παραλλαγές: γιόμελος, δίμελος, ίμελος, γίμελος, δεμέλης, διμέλης, οι περισσότερες από τις οποίες έχουν επιβιώσει ως επώνυμα. Μια ακόμα παραλλαγή είναι η λέξη «δυόμελος», με παρετυμολογική συσχέτιση με τον αριθμό δύο, τύπος που ακούγεται στη Μυτιλήνη και τον έχει χρησιμοποιήσει σε έργα του ο Μυριβήλης πχ στον Βασίλη τον Αρβανίτη: την άφησε με δυο κοριτσάκια δυόμελα στο βυζί.

Στο Ιστορικό Λεξικό της Ακαδημίας ο τύπος γέμελος γράφεται με δύο λ, γέμελλος, για να αποδώσει τα δύο λάμδα του ιταλικού προτύπου. Πιθανώς για τον ίδιο λόγο γράφτηκε με δύο λ και το επώνυμο Ήμελλος ενώ η γραφή με Ή αντί Ί ίσως να έγινε για αισθητικούς λόγους. Αλλά αυτό είναι λεπτομέρεια.

* Θέλω να σχολιάσω το φιρμάνι που εξέδωσε ο κ. Μπαμπινιώτης για την υποτιθέμενη διάκριση του «σαν» και του «ως».

Ο κ. καθηγητής ισχυρίζεται ότι οι «προσεκτικοί ομιλητές» τηρούν τη διάκριση και ότι την ακολούθησαν επίσης «οι γνωστότεροι και καλύτεροι χειριστές της δημοτικής».

Προφανώς ο κ. Μπαμπινιώτης δεν θεωρεί καλό χειριστή της δημοτικής τον Γιώργο Σεφέρη. Ή αγνοει ότι ο Σεφέρης στα δοκίμιά του δεν τηρούσε αυτή την τεχνητή διάκριση.

Πράγματι ο Σεφέρης, στον πρόλογό του στη μεταγραφή της Αποκάλυψης του Ιωάννη γράφει:

Η εργασία μου –βιάζομαι να το τονίσω– δεν πρέπει να θεωρηθεί σαν εργασία οριστική. Θα ευχόμουν να κοιταχτεί σαν αφορμή για σοβαρή σκέψη πάνω σ’ ένα σπουδαίο θέμα, για φωτισμένη κρίση και καλοπροαίρετη επίκριση. «Προλόγισμα στη μεταγραφή της Αποκάλυψης» Δοκιμές Β’, σ. 289.

Δυο φορές στην ίδια σελίδα διαπράττει ο… απρόσεχτος Σεφέρης το λάθος: τον Σεπτέμβριο και με τον κηδεμόνα του!

[Τώρα που ξανακοιτάζω το σημείωμά μου, παρατηρώ και κάτι ακόμα. Ο κ. Μπαμπινιώτης ενώ έχει πολλές φορές επικρίνει όσους «χρησιμοποιούν το σαν αντί του ως σε όλες τις περιπτώσεις» δεν έχει ποτέ, απ’ όσο ξέρω, στηλιτεύσει το αντίστροφο, και αρκετά συχνό επίσης, φαινόμενο, δηλ. όσους χρησιμοποιούν το ως σε όλες τις περιπτώσεις, π.χ. «την έπαθα ως αγράμματος», «πολέμησαν ως λιοντάρια», «ο πρωθυπουργός περιφέρεται ως επαίτης» κτλ.]

* Σε επίσημο έγγραφο διεθνούς οργανισμού, γράφεται ότι κάποια υπηρεσία will be open 24/7.

Στα ελληνικά, το 24/7 αποδίδεται, αναπόφευκτα, «24 ώρες το 24ωρο, όλες τις ημέρες της εβδομάδας».

Για 4 χαρακτήρες του αγγλικού κειμένου, 39 του ελληνικού χωρίς τα κενά. Ίσως επειδή δεν έχουμε την τόλμη να υιοθετήσουμε την προφανή συντομομορφή 24/7, εννοώ σε επίσημα κείμενα. Η πιάτσα την έχει υιοθετήσει.

* Νεόσκαρτα έγγραφα, ένα κουίζ

Η αυτόματη μετάφραση, από υπολογιστή δηλαδή και όχι από άνθρωπο, σημειώνει αλματώδεις προόδους, σε σημείο που να μπορούμε με ασφάλεια να προβλέψουμε ότι στο όχι μακρινό μέλλον το επάγγελμα του μεταφραστή θα περιοριστεί στη λογοτεχνία.

Φυσικά, ακόμα γίνονται πολλά και κωμικά λάθη.

Ένα χαρακτηριστικό των προγραμμάτων αυτόματης μετάφρασης τα τελευταία χρόνια είναι ότι, όταν δεν ξέρουν μια λέξη, προσπαθούν να την αποδώσουν με λεξιπλασία, ενώ παλιότερα την άφηναν αμετάφραστη. Εχει πλάκα να παρακολουθεί κανείς τις λεξιπλασίες των μεταφραστηριών.

Προ ολίγου καθώς χάζευα μια δημοσίευση στο Φέισμπουκ διάβασα: Νεόσκαρτα έγγραφα έχουν ρίξει φως….

Ύστερα συνειδητοποίησα ότι διάβαζα την (αυτόματα φτιαγμένη) ελληνική μετάφραση αγγλικού κειμένου.

Μπορείτε να μαντέψετε ποια αγγλική λέξη (ή λέξεις) αποδόθηκε με το «Νεόσκαρτα»; Δεν είναι πολύ δύσκολο.

**Δίνω μια βοήθεια, η πρώτη λέξη είναι newly δηλ. το κείμενο έλεγε Newly XXX documents.

[Η απάντηση του κουίζ στο τέλος του άρθρου]

* Η λεφτή δεν είναι αγγλίδα

Στην Κέρκυρα το στρογγυλό καρβέλι το λένε «λεφτή». Πολλοί ετυμολογούν τη λέξη από το αγγλ. loaf, ανάμεσά τους και ο μελετητής του κερκυραϊκού ιδιώματος Γερ. Χυτήρης. Προσωπικά δυσπιστώ στην εξήγηση αυτή και θεωρώ πιθανότερη την προέλευση από το λεπτός (που βέβαια στη λαϊκή γλώσσα είχε γίνει «λεφτός»).

* Ορολογική ανασφάλεια

Έχω παρατηρήσει πολλές φορές πως όταν δανειζόμαστε στα ελληνικά έναν όρο από τα αγγλικά, αισθανόμαστε την ανάγκη να προσθέσουμε λέξεις και να διευκρινίσουμε περί τίνος πρόκειται. Μερικές φορές, η ελληνική απόδοση καταντάει να είναι ορισμός και όχι ορος.

Ακραίο παράδειγμα που συνάντησα προ ολίγου. Στη βάση δεδομένων ΙΑΤΕ, ως απόδοση του αγγλικού park and ride, που συντομογραφείται και σε P+R, προτείνεται ο εξής μακροσκελής ορισμός:

στάθμευση ιδιωτικών αυτοκινήτων με σκοπό τη συνέχιση της διαδρομής με δημόσια συγκοινωνία

* Απ’ ανέκαθεν βέβαια

Πριν από λίγες ώρες συμμετείχα ως ομιλητής σε μια διαδικτυακή εκδήλωση με θέμα την ελληνική γλώσσα [έχουμε και σχετικό άρθρο]. Ένας από τους ομιλητές ήταν ο [αείμνηστος πια] Χκαθηγητής της κλασικής φιλολογίας Ιω. Καζάζης, πρόεδρος του Κέντρου Ελληνικής Γλώσσας.

Μετά τις εισηγήσεις έγινε συζήτηση και ξαναπήρε τον λόγο ο καθηγητής Καζάζης, που έκανε μερικές πολύ εύστοχες παρατηρήσεις για τη συμβολή των αρχαίων ελληνικών στον εκδημοκρατισμό του αλφαβήτου και στη διάδοση των αφηρημένων εννοιών.

Και κάποια στιγμή λέει: «Η γλώσσα, απ’ ανέκαθεν, λειτουργεί…» Αυτό, σύμφωνα με τους μπαμπινιωτίζοντες είναι… λάθος, διότι, λέει, το «-θεν» δείχνει την προέλευση, άρα είναι πλεονασμός να λες «από ανέκαθεν» -και αυτόματα ο καθηγητής Καζάζης υποβιβάζεται στην κατηγορία των «μη προσεκτικών ομιλητών».

Τρίχες κατσαρές. Το -θεν έδειχνε την προέλευση πριν από μερικές χιλιάδες χρόνια. Όχι δεν είναι πλέον ζωντανό, αλλά ούτε στην αρχαιότητα δεν ήταν ζωντανό γι’ αυτό και λέει ο Όμηρος «απ’ ουρανόθεν».

Θα έλεγα μάλιστα ότι ο τύπος «απ’ ανέκαθεν», που τον χρησιμοποιούσε και ο Ελύτης στα δοκίμιά του, και ο Λαπαθιώτης στα πεζά του, είναι ο πραγματικά σωστός τύπος.

Ομολογώ ότι στα γραφτά μου απόφευγα να τον χρησιμοποιήσω, για να μη με πουν αγράμματο οι μπαμπινιωτίζοντες. Κακώς. Στο εξής απενοχοποιημένα θα τον χρησιμοποιώ.

* Ο Καμπουράκης στον Σκάι είχε προσκαλεσμένο τον γλωσσολόγο Χρ. Χαραλαμπάκη, αλλά τον έκοψε νωρίς νωρίς επειδή ο κ. Χαραλαμπάκης δεν συντάχθηκε με την άποψη ότι η γλώσσα απειλείται από όρους όπως λοκντάουν.

Ο σίγουρος τρόπος για να εξασφαλίσει κανείς ευκολη προβολή στα ΜΜΕ (ή για να πάρει καλό βαθμό στην έκθεση στις πανελλήνιες) είναι να αρχίσει τις αγλωσσολόγητες μπαρούφες ότι η γλώσσα απειλείται.

* Χαλαροί στα γαλλικά

Στο TV5 Monde έχει ένα ντοκιμαντέρ για την Ελλάδα και μια Θεσσαλονικιά λέει για τη ζωή στη Θεσσαλονίκη ότι «…εδώ είμαστε πιο χαλαροί».

Και ο Γάλλος μεταγλωττίζει: ici on est plus cool.

Στα γαλλικά λοιπόν το χαλαρος είναι cool. Φαίνεται δεν υπάρχει ένας Μπαμπινιοτίς να τους συνετίσει.

* Δίνει πάσα στον Παντολέων

Σε κάποιο σχόλιο, κάποιο μέλος της ομάδας εξανίσταται για μια φράση σαν την «δίνει πάσα στον Παντολέων», που τη θεωρεί ένδειξη αμορφωσιάς.

Κατά σύμπτωση, στη σημερινή βόλτα που έκανα λίγο πριν από τη γαλοπούλα, το μάτι μου έπεσε σε ένα κηδειόχαρτο, στο οποίο οι τεθλιμμένοι συγγενείς ανάγγελναν ότι κηδεύουν τον αγαπημένο τους πατέρα, θείο και τα λοιπά Σπυρίδων Παπαδόπουλο (το επώνυμο το άλλαξα). Παρόμοια περίπτωση.

Το εύκολο είναι να πεις ότι αυτός που λέει «τον Σπυρίδων» είναι αμόρφωτος. Να προσέξουμε όμως ότι αυτό το έγραψε ένας επαγγελματίας, που με αυτό ασχολείται, που κατά πάσα πιθανότητα έχει τελειώσει τουλάχιστον λύκειο, δεν το λέει κάποιος που δεν έχει βγάλει το δημοτικό. Οπότε, η ρετσινιά για τον αμόρφωτο καταπίπτει, για να μην πω πως επιστρέφει στα μούτρα εκείνου που την εκτόξευσε.

Ο εργολάβος κηδειών ποτέ δεν θα έγραφε «κηδεύουμε τον Παύλος Παπαδόπουλο», ούτε ο εκφωνητής ποδοσφαίρου θα έλεγε «δίνει πάσα στον Γεωργιάδης». Τα «λάθη» σε ονόματα όπως Σπυρίδων και Πανταλέων οφείλονται στο ότι οι τυποι αυτοί είναι κληρονομιά από μια άλλη γλωσσική ποικιλία της ελληνικής, που είχε πολύ διαφορετικούς κανόνες από τα νέα ελληνικά, σε σημείο που πολλοί να θεωρούν ότι πρόκειται για διαφορετικές γλώσσες -και πράγματι, αν δεν ήταν το ιδεολόγημα της συνέχειας της γλώσσας και του έθνους, αυτό θα πιστεύαμε. Θέλουμε όμως να πιστεύουμε ότι η γλώσσα μας είναι μία και ενιαία.

Αλλά αυτή η πεποίθηση έχει κόστος. Σπαταλάμε αμέτρητες ώρες να διδάσκουμε αρχαία από το πρωτότυπο στο γυμνάσιο, με αποτέλεσμα ούτε αρχαία να μαθαίνουν τα παιδιά, ούτε νέα ελληνικά. (Αν αφιερώναμε τις ίδιες ώρες διδασκαλίας σε μια ξένη γλώσσα, ο απόφοιτος λυκείου θα τη χειριζόταν άνετα). Το χειρότερο, επειδή τώρα όλοι πάμε σχολείο, έχει σταματήσει να λειτουργεί η άγια εξομάλυνση που έκανε το «ο πατήρ» να γίνει «ο πατέρας», κι έτσι έχουν ξεμείνει στα νέα ελληνικά ασυμμόρφωτοι τύποι της αρχαίας, ανάμεσά τους και τα κύρια ονόματα που αναφέραμε. Κάποτε, είχαν εξομαλυνθεί -μια ισχυρή κρητική οικογένεια στην Κρητη ήταν οι Καντανολέοι, που μετέτρεψαν το βυζαντινό επώνυμό τους Καντανολεων σε Καντανολέος. Ο μηχανισμός αυτός έχει πια αχρηστευτεί κι έτσι ο Παντολεων δεν εγινε Παντολέος. Οπότε, η μόνη εξομάλυνση που έχουμε είναι να μένουν άκλιτα τα παράξενα αυτά επώνυμα -πχ ο συγγραφέας Μάνος Κοντολέων δεν κλίνει το όνομά του, όπως και η νομικός Κλειώ Παπαπαντολέων. Αμόρφωτους θα τους πουν οι μουτζαχεντίν της μίας και ενιαίας.

Αυτό που συμβαίνει με τους αναφομοίωτους (και, πλέον, μη αφομοιώσιμους) αρχαίους τύπους θυμίζει εκείνον που τρώει και βάζει στο στόμα του μια μεγάλη μπουκιά, ένα μεγάλο κομμάτι κρέας, που του κάθεται στον λαιμό. Να το φτύσει, δεν θέλει. Οπότε προσπαθεί να το καταπιεί. Όμως ετσι το μπουκούνι χώνεται ακόμα πιο βαθιά, οπότε τώρα πια δεν μπορεί ούτε να το καταπιεί, ούτε να το φτύσει.

Αυτό έχουμε πάθει, μάς έχουν κάτσει τα αρχαία στον λαιμό. Κι έτσι πορευόμαστε, εθελοτυφλώντας ότι έτσι πρέπει να είναι, και ότι όσοι φτύνουν κάποιο κομματάκι από το μπουκούνι είναι αμόρφωτοι.

Υποστηρίζω ότι η καθυστέρηση της χώρας οφείλεται, σε μεγάλο βαθμό, σε αυτή την αδιέξοδη κατάσταση. Πρέπει να είμαστε ο μοναδικός λαός της Ευρώπης που πρέπει να σκεφτούμε και να προβληματιστούμε για να βρούμε πώς είναι το σωστό για να απευθυνθούμε στον γείτονά μας ή στον συνεταίρο μας, ακόμα και για να κλίνουμε το όνομά μας!

* Στα γαλλικά, όταν ένας παίκτης του τένις κάνει μπρέικ, δηλ. πάρει το σερβίς του αντιπάλου, χρησιμοποιούν το ρήμα breaker (μπρεκέ), παίρνοντας την αγγλική λέξη.

Όταν ένας παίκτης έχει υποστεί μπρέικ αλλά καταφέρει να ανταποδώσει και να φέρει το ματς στα ίσα, όπως έκανε ο Τσιτσιπάς στο 6-6 στο πρώτο σετ [τότε που έφτασε στον τελικό του Ρολάν Γκαρός], λένε débreaker.

Εμείς θα λέγαμε μπρεκάρω, ξεμπρεκάρω -αλλά δεν ξέρω αν το λέμε.

[Aπό τα σχόλια προέκυψε ότι λέμε περιφραστικά, «κάνω μπρέικ», «σπάω το μπρέικ». Σημειώνω και ένα ακόμα σχόλιο: Επί τη ευκαιρία, άλλο σέρβις κι άλλο σερβίς, στα ελληνικά. Ποτέ δεν γίνεται σέρβις στο τένις, στο βόλεϊ ή στο πινκ πονκ και ποτέ δε γίνεται σερβίς στο αυτοκίνητο.]

* Και εκκρεμεί η απάντηση στο κουίζ, πώς προέκυψαν από το μεταφραστηρι τα «νεόσκαρτα έγγραφα». Το πρωτότυπο έλεγε newly-unearthed documents. Ίσως από τα «νεόσκαφτα» να πήγαν στα «νεόσκαρτα»!

Σε μερικούς μήνες, καλώς εχόντων των πραγμάτων, θα σερβίρουμε τον έκτο γύρο Υπογλώσσια σφηνάκια!

Advertisement