Το Καταραμένο μουντιάλ

Την Κυριακή αρχίζει στο Κατάρ το 22ο Παγκόσμιο Κύπελλο, που εμείς εδώ στην Ελλάδα συνήθως να το λέμε Μουντιάλ (ως γνωστόν, το Μουντιάλ είναι ελληνική λέξη). Το Μουντιάλ του Κατάρ θα είναι μοναδικό από πολλές απόψεις, και όχι μόνο -ή όχι κυρίως- επειδή είναι το πρώτο παγκόσμιο κύπελλο που θα φιλοξενηθεί από μουσουλμανική χώρα.

Η ιδιαιτερότητα που χτυπάει στο μάτι, βέβαια, είναι ότι την Κυριακή έχουμε 20 Νοεμβρίου -πράγματι, το αλ Μουντιάλ (το προηγούμενο το είχα πει Μουντιαλόφσκι) θα διεξαχθεί από τις 20 Νοεμβρίου έως τις 18 Δεκεμβρίου, για πρώτη φορά χειμώνα (ή έστω χειμώνα για το βόρειο Ημισφαίριο).

Αυτό ήταν απαραίτητο, από τη στιγμή που αποφασίστηκε να γίνουν οι αγωνες στο Κατάρ, όπου τον Ιούνιο, που είναι ο συνηθισμένος μήνας τέλεσης του Παγκοσμίου Κυπέλλου, ψήνει ο ήλιος το ψωμί και λιώνει την πέτρα. Η κατά τα άλλα λογική αυτή μετάθεση προκάλεσε βέβαια ένα άνευ προηγουμένου ανακάτωμα στα ποδοσφαιρικά πρωταθλήματα όλων των χωρών του κόσμου, ή τουλάχιστον της Ευρώπης -την Κυριακή που μας πέρασε έγιναν οι τελευταίοι αγώνες πρωταθλημάτων στην Ελλάδα και στην υπόλοιπη Ευρώπη. Θα διακοπούν για ένα μήνα και θα ξαναρχίσουν λίγο πριν από τα Χριστούγεννα. Δεν ξέρω τι θα κάνουν οι χώρες εκείνες (πχ Γαλλία, Γερμανία) οι οποίες ήδη συνήθιζαν να διακόπτουν το χειμώνα (συνήθως μέσα Δεκεμβρίου με μέσα Ιανουαρίου) τα πρωταθλήματά τους.

Αυτή ήταν η ιδιαιτερότητα που χτυπάει στο μάτι, αλλά δεν είναι η μόνη. Για να χτιστούν τα στάδια στο Κατάρ, όπου η ποδοσφαιρική υποδομή γενικά απουσίαζε, και μάλιστα να χτιστούν ολοκαίνουργα και με την τελευταία λέξη της τεχνολογίας, δούλεψαν σε συνθήκες κόλασης δεκάδες χιλιάδες κολασμένοι. Οι κατασκευές έγιναν με πολύ εντατικούς ρυθμούς και σε συνθήκες πλήρους απαξίωσης των εργατικών δικαιωμάτων και των κανόνων ασφαλείας. Χιλιάδες άνθρωποι, σύγχρονοι σκλάβοι από την Ινδία, το Νεπάλ, την Σρι Λάνκα και το Μπαγκλαντές, πέθαναν κατά την κατασκευή των γηπέδων και εξ αιτίας αυτής: οι νεκροί υπολογίζονται σε 6500. Η ΦΙΦΑ αδιαφόρησε προκλητικά. Ο Πρόεδρός της Ινφαντίνο δήλωσε χαρακτηριστικά «Όταν δίνεις δουλειά σε κάποιον, ακόμα και σε σκληρές συνθήκες, του δίνεις αξιοπρέπεια και υπερηφάνεια. Δεν κάνεις φιλανθρωπία, δεν είναι φιλανθρωπία». Ακόμα και τώρα, η ΦΙΦΑ αρνείται να αποζημιώσει αξιοπρεπώς τις οικογένειες των νεκρών εργατών.

Να προσθέσουμε εδώ ότι το Κατάρ είναι καθεστώς αυταρχικό, όπου η εστεμμένη φαμίλια των Αλ Θάνι έχει εκτεταμένο έλεγχο στη χώρα κι έτσι βρίσκεται πιο κοντά σε απόλυτη μοναρχία παρά σε συνταγματική μοναρχία, και ότι έχουν εκφραστεί πολύ έντονες διαμαρτυρίες για την καταπάτηση δικαιωμάτων των ΛΟΑΤΚΙ+.

Θα μου πείτε, πρώτη φορά είναι, που διοργανώνεται Παγκόσμιο Κύπελλο σε χώρα που δεν ανταποκρίνεται στα δημοκρατικά στάνταρ; Όχι, δεν είναι η πρώτη φορά. Μάλιστα, το δεύτερο κιόλας Μουντιάλ, το μακρινό 1934, διεξήχθη στη φασιστική Ιταλία (η οποία και το κέρδισε). Κι αν αυτό δεν πιάνεται, όσοι είναι της γενιάς μου ή μεγαλύτεροι θα θυμούνται το Μουντιάλ του 1978, που έγινε στην Αργεντινή τον καιρό που βρισκόταν στην εξουσία η χούντα του στρατηγού Βιντέλα. Τότε υπήρχαν εκκλήσεις για μποϊκοτάζ από φιλελεύθερους και αριστερούς στην Ευρώπη, όπως και στη χώρα μας (θυμηθείτε το τραγούδι του Βασίλη Νικολαΐδη) αν και το ΚΚΕ, επειδή ο στρατηγός Βιντέλα είχε κάνει κάποια ανοίγματα προς την ΕΣΣΔ, ήταν αντίθετο και υποστήριζε (ο αείμνηστος Κώστας Κάππος είχε αναγκαστεί να το πει) πως ο Βιντέλα ήταν κεντρώος δικτάτορας τάχα. Και άλλες φορές εκφράστηκαν αντιρρήσεις για τη φιλοξενία του Μουντιάλ στη μία ή στην άλλη χώρα, πιο πρόσφατα στο αμέσως προηγούμενο Μουντιάλ της Ρωσίας.

Αλλά με το Κατάρ ξεπεράστηκαν τα όρια -ή τουλάχιστον έτσι το βλέπω εγώ. Και πρώτο βάζω τον θάνατο των εργατών.

Πολλοί έχουν αντιδράσει. Ο Ερίκ Καντονά δήλωσε ότι δεν θα παρακολουθήσει τους αγώνες, σε ένδειξη διαμαρτυρίας για τις χιλιάδες θανάτους. Στο Παρίσι, τη Μασσαλία, το Μπορντό,  το Στρασβούργο, τη Λιλ και σε πολλές ακόμα γαλλικές πόλεις οι δημοτικές αρχές δήλωσαν ότι δεν θα τοποθετήσουν γιγαντοθόνες στις πλατείες για να παρακολουθήσουν οι φίλαθλοι -να σημειώσω εδώ ότι αυτό είναι καθιερωμένη συνήθεια στη Γαλλία και σε άλλες χώρες. Και είναι πολύ ευχάριστο να βλέπεις αγώνα με την παρέα σου από γιγαντοθόνη, το έχω δοκιμάσει πολλές φορές.

Λοιπόν, λέω να κάνω κι εγώ το ίδιο. Δεν θα δω τους αγώνες, δεν θα πληρώσω τον Αντένα (θα είμαι στην Ελλάδα τις περισσότερες μέρες) κερατιάτικα, δεν θα δω ούτε τα δωρεάν ματς, δεν θα πάω σε καφενείο. Ούτε καν θα επιδιώξω να μάθω τα αποτελέσματα. Για μένα το Μουντιάλ θα είναι «ανολυμπιάδα», ως μη γενόμενο.

Αλλά λέω να κάνω και κάτι ακόμα. Στην εποχή μας, διαφήμιση και προβολή δεν είναι μόνο το μηχανάκι της AGB. Λέω λοιπόν να μη σχολιάσω το Καταραμένο Μουντιάλ από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Ούτε κουβέντα, ούτε σχόλιο.

Να κάνουμε μια παρένθεση. Το λέω «Καταραμένο Μουντιάλ». Είμαι βέβαιος πως θα το έχουν πει κι άλλοι, δεν θέλει δα και φοβερήν ευστροφία. Επειδή όμως εδώ λεξιλογούμε, να πούμε πως ετυμολογικά δεν έχει σχέση με το Κατάρ με την Κατάρα. Τη  χερσόνησο την ονομάζει πρώτος ο Πλίνιος, ενώ ο Πτολεμαίος την αποκαλεί «Κάταρα» στα ελληνικά, αλλά δεν ξέρω αν ήταν θηλυκό ή ουδέτερο. Κλείνει η παρένθεση.

Λοιπόν, το Καταραμένο Μουντιάλ δεν θα το σχολιάσω ούτε από το ιστολόγιο. Δεν θα του αφιερώσω άρθρο, όπως έχω κάνει για όλα τα προηγούμενα από τότε που εκπέμπει το ιστολόγιο (δηλ. 2010, 2014 και 2018), δεν θα βάλω, φυσικά, προγνωστικά, όπως είχαμε κάνει καναδυό φορές, δεν θα ονομάσω Μουντιαλικά τα μεζεδάκια κάποιου Σαββάτου. Ούτε θα μπουν μουντιαλικές λέξεις στον διαγωνισμό για τις Λέξεις της χρονιάς, αν τον κάνουμε και φέτος.

Και, για να το πάω πιο πέρα, θα σας παρακαλέσω, στο διάστημα 20/11 έως 18/12 να μην κάνετε ΚΑΝΕΝΑ σχόλιο στο ιστολόγιο για το Μουντιάλ, ή έστω για το αθλητικό σκέλος του. Μπορεί, με λύπη μου, να σβήσω και σχόλια ή τμήματα σχολίων αν χρειαστεί.

Είπαμε, το Καταραμένο Μουντιάλ είναι σαν μη γενόμενο.

Περιμένω να ακούσω σχόλια -δεν νομίζω να με μεταπείσετε, αλλά ποτέ δεν ξέρει κανείς.