Πριν από μερικές μέρες παρουσιάστηκε δημόσια ο «Οδηγός χρήσης μη σεξιστικής γλώσσας στα διοικητικά έγγραφα», ένα κείμενο για ένα θέμα που ενδιαφέρει πολύ το ιστολόγιο και ταυτόχρονα ένα κείμενο που με φέρνει σε δύσκολη θέση, για δύο λόγους.
Ο πρώτος λόγος είναι ότι δεν έχω προλάβει να μελετήσω τον Οδηγό με την ησυχία μου, οπότε κανονικά θα έπρεπε να παρουσιάσω το άρθρο αυτό σε καμιά δεκαριά μέρες, αλλά μια ματιά στο ημερολόγιο δείχνει ότι σε 10 μέρες έχουμε Χριστούγεννα, κι έτσι αν το αναβάλω ο Οδηγός θα σκεπαστεί από τη σκόνη των κουραμπιέδων.
Ο δεύτερος λόγος που δεν αισθάνομαι άνετα είναι ότι ενώ θεωρώ καλοδεχούμενο τον Οδηγό και ενώ έχω γράψει πολλές φορές υπέρ των έμφυλων τύπων και εναντίον των επίκοινων (π.χ. «η δικάστρια» αντί «η δικαστής») όταν αναφέρονται σε συγκεκριμένα πρόσωπα, δεν συμμερίζομαι αρκετές από τις θέσεις του Οδηγού, που θεωρώ ότι δεν ταιριάζουν στα χαρακτηριστικά της ελληνικής γλώσσας -άλλωστε, έχω γράψει για το θέμα, και μάλιστα σχετικά πρόσφατα.
Πάντως, δεν είναι «πολιτική» η αμηχανία μου, δηλαδή δεν αισθάνομαι αμηχανία επειδή θα διαφωνήσω (έστω εν μέρει) με μια πρωτοβουλία που εκπορεύεται από την Αριστερά, στην οποία ανήκω -και παρότι η αντιμετώπιση του σεξισμού είναι πρόταγμα κατ’ εξοχήν της Αριστεράς, η εκπόνηση του συγκεκριμένου Οδηγού, αν διάβασα καλά, ανατέθηκε από την προηγούμενη κυβέρνηση, τον Νοέμβριο του 2014. Και παρόλο που διαφωνώ με αρκετά σημεία του κειμένου, θεωρώ ότι καλώς εκπονήθηκε ο Οδηγός και είναι χρήσιμος ως βάση συζήτησης.
Το κείμενο του Οδηγού μπορείτε να το βρείτε εδώ. Όπως θα δείτε, δεν είναι μικρό κείμενο, έχει 66 σελίδες -αν και το περισσότερο ενδιαφέρον βρίσκεται στις πρώτες 38, αφού μετά ακολουθεί ένα γλωσσάριο όρων και κάποια στατιστικά στοιχεία. Ίσως βρείτε χρήσιμη μια περίληψη του περιεχομένου, που τη βρήκα στο in.gr.
Σε γενικές γραμμές, ο Οδηγός αφενός καταγράφει τα φαινόμενα γλωσσικού σεξισμού (όπως τα θεωρούν οι συντάκτριές του) που παρατηρούνται στα δημόσια έγγραφα και στη συνέχεια κάνει προτάσεις για διόρθωσή τους.
Έτσι, για κείμενα που αναφέρονται σε πληθυσμούς και των δύο φύλων, προτείνει να αναγράφονται και τα δύο γένη των επαγγελματικών ουσιαστικών, είτε ακέραια είτε μόνο με την κατάληξη του δεύτερου, και μάλιστα, για να σπάσει αιώνες κυριαρχίας, προτάσσει το θηλυκό.