Σήμερα, 8 Ιανουαρίου, συμπληρώνονται 79 χρόνια από την αυτοκτονία του αγαπημένου μου ποιητή Ναπολέοντα Λαπαθιώτη. Κάθε χρόνο, τη μέρα τούτη ή την κοντινότερη Κυριακή, το ιστολόγιο συνηθίζει να δημοσιεύει ένα άρθρο σχετικό με τον ποιητή, παρουσιάζοντας είτε κάποιο άγνωστο κείμενό του είτε στοιχεία για τη ζωή του.
Στη φετινή δημοσίευση θα παρουσιάσω μερικά στιχουργήματα του Λαπαθιώτη, που βρίσκονται χειρόγραφα στο τμήμα του αρχείου του που απόκειται στο ΕΛΙΑ και που είναι δημόσια προσβάσιμο. Τα χαρακτηρίζω «φαιδρά», παρόλο που η λέξη έχει και αρνητική σημασία, επειδή δεν είναι, όλα, ακριβώς σατιρικά -αλλά είναι γραμμένα με ανάλαφρη, ευτράπελη διάθεση. Επίσης, βρίθουν από λογοπαίγνια και αποτελούν επίδειξη στιχουργικής αρτιότητας και μαστοριάς. Κάποια είναι επιγράμματα. Πολλά από αυτά γράφτηκαν το 1922, όταν ο ποιητής ήταν 34 ετών.
Κάποια από τα επιγράμματα υπάρχουν ήδη στο Διαδίκτυο π.χ. στον παλιό μου ιστότοπο. Άλλα δεν έχουν δημοσιευτεί ονλάιν, αλλά μόνο στα Μικροφιλολογικά Τετράδια από τον φίλο Λευτέρη Παπαλεοντίου.
Ξεκινάω με το πρώτο, που πρέπει να είναι το παλιότερο -είναι αχρονολόγητο βέβαια. Πρόκειται για ένα μπιλιετάκι προς τον Τάκη Παπατζώνη:
Τάκην Παπατζώνην
Αν θες δος τον Δ’Αννούντσιον,
μαζί και το Κοράνιον,
στον κομιστή τον βλάκα.
Πότε θα πιούμε πούντσιον;
και πότε και στον Ράνιον
θα πάγωμεν την πλάκα;
Το μπιλιετάκι αυτό το αναφέρει ο Παπατζώνης στο άρθρο που έγραψε στη Νέα Εστία όταν πέθανε ο Λαπαθιώτης (Λαπαθιώτης, μετέωρο και σκιά). Εκεί γράφει ότι όντως ο Λαπαθιώτης ήθελε το Κοράνι και το βιβλίο του ντ’Ανούντσιο, και όντως έπιναν παντς εκείνη την εποχή και ότι πράγματι ήθελαν να πάνε στον οπτικό τον Ράνιο για να εμφανίσουν μια φωτογραφική πλάκα.
Ο κομιστής ήταν στρατιώτης. Ο πατέρας του Λαπαθιώτη ήταν στρατηγός και είχε ορντινάντζες, που έκαναν και όλα τα θελήματα της οικογένειας και τα ψώνια κτλ. χωρίς αυτό να θεωρείται καταχρηστικό.
Όπως θα θυμούνται οι τακτικοί αναγνώστες, το ιστολόγιο έχει ξεκινήσει εδώ και καιρό να παρουσιάζει τις 24 περιπέτειες που συνδημιούργησαν ο Ρενέ Γκοσινί και ο Αλμπέρ Ουντερζό, αφού πιστεύω, έστω και με μια δόση υπερβολής, ότι οι 24 αυτοι τόμοι του Αστερίξ είναι μια από τις σημαντικότερες προσφορές της Γαλλίας στον παγκόσμιο πολιτισμό μεταπολεμικά. Η αλήθεια είναι πως ο ρυθμός της παρουσίασης έχει αραιώσει πολύ.
Η περιπέτεια που θα παρουσιάσω σήμερα είναι η 21η από τις 24, δηλαδή έχουμε πια μπει στην τελική ευθεία.
Ετσι, απομένουν μόλις 3 αστεριξοπεριπέτειες που δεν έχουν ακόμα παρουσιαστεί: Η διχόνοια, Οι δάφνες του Καίσαρα και ο Αστερίξ και οι Βέλγοι. Τις έχω σκαναρισμένες και τις τρεις, άρα το βραδύ στάδιο της διαδικασίας είναι να βρω όρεξη και καιρό να γράψω το άρθρο.
Θυμίζω ότι οι περιπέτειες του Αστερίξ κυκλοφόρησαν σε αυτοτελείς τόμους στα ελληνικά πρώτη φορά στα τέλη της δεκαετίας του 1970 από τις εκδόσεις Ψαρόπουλου (σε μετάφραση αρχικά του Κώστα Ταχτσή και μετά του Αργύρη Χιόνη) ενώ αργότερα κυκλοφόρησαν σε νέα μετάφραση (της Ειρήνης Μαραντέι) από τις εκδόσεις Μαμούθ, που είναι και η έκδοση που βρίσκεται αυτή τη στιγμή στο εμπόριο. (Κατά θλιβερή σύμπτωση, πριν από λίγες μέρες πέθανε ο Πάνος Κουτρουλάρης, εκδότης του Μαμούθ).
Λέω «σε αυτοτελείς τόμους» διότι περιπέτειες του Αστερίξ σε συνέχειες είχαν δημοσιευτεί στα τέλη της δεκαετίας του 1960 στο περιοδικό «Αστερίξ».
Τη σημερινή περιπέτεια την ανέβασα εδώ απ’ όπου μπορείτε να τη διαβάσετε ονλάιν ή να την κατεβάσετε.
Ο Αστερίξ ο Γαλάτης είναι μια ξεχωριστή περιπέτεια, αφού είναι η πρώτη περιπέτεια του Αστερίξ που είδε το φως!
Δημοσιεύτηκε σε συνέχειες στο περιοδικό Pilote από τις 29 Οκτωβρίου 1959 (μου ρίχνει 4 μέρες ηλικία!) έως τον Ιούλιο του 1960 και μόλις το 1961 εκδόθηκε σε τόμο. Η (νέα τότε) περιπέτεια είχε μεγάλη επιτυχία αφού, πριν κυκλοφορήσει σε τόμο, διασκευάστηκε για το ραδιόφωνο.
Ο γαλλικός τίτλος είναι Astérix le Gaulois.
Μια και είναι η πρώτη πρώτη περιπέτεια της σειράς, ορισμένα πρόσωπα του γαλατικού χωριού με δευτεραγωνιστικό ρόλο δεν εμφανίζονται (όπως ο ιχθυοπώλης, ενώ ο σιδεράς εμφανίζεται μεν αλλά χωρίς το παρουσιαστικό και τις τυποποιημένες ιδιότητες που έχει στις μεταγενέστερες περιπέτειες). Ωστόσο, οι βασικοί πρωταγωνιστές (Αστερίξ, Οβελίξ, Πανοραμίξ, Μοναρχίξ, Κακοφωνίξ) είναι εδώ.
Λείπει επίσης, και μάλλον αυτή είναι η σημαντικότερη απουσία, ο σκύλος του Οβελίξ, ο Ιντεφίξ.
Να διηγηθώ την περιπέτεια με δυο λόγια.
Καθώς είναι η πρώτη περιπέτεια, γίνεται μια εισαγωγή όπου μαθαίνουμε για την Γαλατία που κατακτήθηκε απο τους Ρωμαίους -Όλη; Όχι όλη- και το ανυπόταχτο χωριό που είναι περιτριγυρισμένο από ρωμαϊκά οχυρά. Μαθαίνουμε επίσης ότι οι Γαλάτες οφείλουν τη δύναμή τους στο μαγικό φίλτρο (ζωμό για τους νεότερους) του δρυίδη Πανοραμίξ, ότι η συνταγή είναι μυστική και ότι ο Οβελίξ δεν επιτρέπεται να πιει επειδή μικρός είχε πέσει στη μαρμίτα κι έτσι η επίδρασή του είναι μόνιμη.
Στο ταξίδι που είχα πάει τις προάλλες, είχα βάλει το στικάκι να παίζει Χατζιδάκι. Κάποια στιγμή λοιπόν, καθώς έπαιζε το Κάπου υπάρχει η αγάπη μου, θυμήθηκα ένα σκίτσο του Μποστ, όπου παρωδείται αυτό το τραγούδι, κι έπειτα θυμήθηκα πως στις λεζάντες του σκίτσου ο Μποστ αποκαλεί «Ατσιδάκη» τον συνθέτη -χωρίς να ξέρω αν υπάρχει κάποιο περιστατικό που το δικαιολογεί ή αν το έκανε χωρίς λόγο.
Θυμήθηκα έπειτα ότι ο Μποστ είχε επίσης αποκαλέσει «Επιμήκη» τον Μίκη Θεοδωράκη, αλλά και ότι έναν άλλο Χατζιδάκι, τον Γεώργιο, τον πατέρα της ελληνικής γλωσσολογίας, οι δημοτικιστές του Νουμά, που είχαν διαρκή κόντρα μαζί του, τον αποκαλούσαν «ο Κασσιδάκις» (του Κασσιδάκεως στη γενική).
Με το ένα και με το άλλο, λοιπόν, σκέφτηκα να αφιερώσουμε ένα άρθρο σε αυτό το θέμα, δηλαδή στις, σκωπτικές συνήθως, παραφθορές ονομάτων δημοσίων προσώπων που έχουμε υπόψη μας.
Να διευκρινίσω εδώ ότι η παραφθορά του ονόματος δεν ταυτίζεται με το πατρατσούκλι, που είναι κάτι ευρύτερο. Τον Μητσοτάκη πατέρα τον έλεγαν, ας πούμε, Ψηλό (ουδέτερο παρατσούκλι έως ευμενές), Επίτιμο (ουδέτερο, όταν αποσύρθηκε), Δρακουμέλ (χλευαστικό παρατσούκλι), Εφιάλτη ή Αποστάτη (προσβλητικό), αλλά κανένα από αυτά τα παρατσούκλια δεν είναι παραφθορά του ονόματός του, παρά μόνο το Μιζοτάκης, που βέβαια το έχει κληρονομήσει και ο σημερινός πρωθυπουργός.
Δεν εξετάζω βέβαια αν είναι δικαιολογημένο το συγκεκριμένο παρατσούκλι, αλλά μόνο το καταγράφω (έχει άλλωστε ήδη καταγραφεί σε σχετικούς ιστότοπους). Για τον πρωθυπουργό, είδος παραφθοράς του ονόματός του είναι και το Κούλης, που βέβαια είναι το κανονικό χαϊδευτικό του όνομα, αλλά χρησιμοποιείται συχνά με μειωτική διάθεση. (Ένας φίλος μου Κρητικός, τον λέει επίσης «ο Μητσοτός»).
Όσο για τον Αλέξη Τσίπρα, για να εξισορροπήσουμε, υπάρχει η παραφθορά Τζίφρας. Επίσης, έχω δει το Θαλέξης, καθώς και τη στραβογραψιά (ο όρος είναι πλασμένος από το ιστολόγιό μας) Αλέκσης. Υπάρχουν κι αλλα παρατσούκλια του Τσίπρα, αλλά δεν αποτελούν παραφθορές του ονόματος ή του επωνύμου του.
Οι περισσότερες παραφθορές που θα μας απασχολήσουν γίνονται στο επώνυμο του δημόσιου προσώπου, κάποιες γίνονται και στο όνομα, ενώ μια τάση είναι να αναφέρεται κάποιο δημόσιο πρόσωπο με τα τρία αρχικά του (όνομα, πατρώνυμο, επώνυμο), πχ ΚΑΚ ο Κώστας Καραμανλής και κυρίως ΓΑΠ ο Γιώργος Παπανδρέου, που έδωσε επίσης το ειρωνικό «το γάπατο» (από το χάπατο). Κι αυτός ο τύπος παραφθοράς εντάσσεται στο αντικείμενο που συζητάμε.
Μια και ανέφερα τον Κώστα Καραμανλή, ενώ έχει κάμποσα παρατσούκλια (Κουρασμένος, Βούδας της Ραφήνας -ίσως πρέπει να βάλουμε κι ένα τέτοιο άρθρο, για τα παρατσούκλια γενικώς των πολιτικών), κανένα δεν είναι παραφθορά ονόματος, εκτός ίσως από το (σπάνιο πάντως) «Καραμαλάκας», που λεγόταν επίσης (σπάνια, πάντοτε) και για τον παλαιότερο Καραμανλή, τον Εθνάρχη. Τον οποίο, κάποιοι ακροδεξιοί είχαν αποκαλέσει, τότε επί «σοσιαλμανίας», «Καραμανλένιν».
Θυμάμαι που μου έλεγε ένας φίλος μου πως ήξερε μια παρέα που επιδιδόταν στο να επινοεί σκωπτικά και χλευαστικά παρατσούκλια γνωστών της και μάλιστα αλλάζοντας, προσθέτοντας ή αφαιρώντας μόνο ένα ή το πολύ δύο γράμματα. Τέτοιο ταλέντο είχε κι ο Ταγκόπουλος του Νουμά, που τον ανέφερα και πιο πάνω -ας πούμε, τον Ξενόπουλο τον ειχαν πει «Ξερνόπουλο».
Άλλες φορές, από το αρχικό όνομα μπορεί να διατηρείται μόνο η κατάληξη -ας πούμε, τον Ευάγγελο Αβέρωφ τον είχαν αποκαλέσει Γεφύρωφ, επειδή υποτίθεται ότι επί δικτατορίας έστηνε γέφυρες συνεργασίας με το χουντικό καθεστώς.
Αλλοτε, κρατάνε το αρχικο σκέλος του ονόματος και αλλαζουν το τελικό -ας πούμε τον ηγέτη του ΛΑΟΣ τον έλεγαν, τότε που ακουγόταν τ’ όνομά του, Καρατζαφύρερ και Καρατζαφιόζη, αντί για Καρατζαφέρη. Ο Καρατζαφιόζης βέβαια παραπέμπει στον Καραγκιόζη, ο οποίος Καραγκιοζης έχει αρκετές παραφθορές ονομάτων -π.χ. τον Χατζατζάρη.
Ο Νίκος Ανδρουλάκης δεν έχει ακόμα ακουστεί τόσο ώστε να αποκτήσει παραφθορά, εκτός από το Ανδρουλάτσης, που είναι μια πασπαρτού παραφθορά για όλους τους Κρητικούς με επίθετο σε -άκης. Για τον Γιάννη Βαρουφάκη έχει ακουστεί το Μπαρουφάκης, ενώ ανάλογη παραφθορά για τον δημοσιογράφο Κώστα Βαξεβάνη τον μετατρέπει σε Μπαξεβάνη (και περαιτέρω σε Μπαγκς Μπάνι). Και τον Μίκη Θεοδωράκη κάποιοι τον στραβόγραφαν Μίκυ, ή και το έλεγαν ρητά, ο Μίκυ Μάους.
Τον διασώστη Ιάσονα Αποστολόπουλο, οι δεξιοί στο Τουίτερ, που τον έχουν άχτι επειδή σώζει μελαψούς, τον λένε υποτιμητικά «Γιάσονα» (συνήθως δε «Γιάσωνα» γιατί δεν ξέρουν ορθογραφία). Στο Τουίτερ, πάλι, βλέπω πότε πότε το «Λάδωνης» για τον Άδωνη Γεωργιάδη, τον οποίο ένας φίλος μας εδώ στο ιστολόγιο τον γράφει Γε-οργιάδη, σε ορθογραφικό λογοπαίγνιο. Τον Κ Μπογδάνο έχω δει να τον λένε Μπογνάνο, λόγω του μικρού αναστήματός του. Παλιότερα, θυμάμαι, συνήθιζαν κάποιοι να γράφουν τη Ζωή Κωνσταντοπούλου, τάχα συντετμημένα, «Κω/λου».
Οι περισσότερες από τις παραφθορές αυτές γινονται με στόχο περιπαικτικό, χλευαστικό, αν και κάποιες είναι ουδέτερες, συνήθως όταν αποτελούν σύντμηση του επωνύμου -όπως το Μπένυ του Ευάγγελου Βενιζέλου (που γινόταν μειωτική όταν την επέκτειναν σε Μπένυ Χιλ). Κλασική συντμηση είναι, για όσους έχουν επίθετο σε -όπουλος να κόβεται το -πουλος, πχ παλιά ο Αναστό(πουλος).
Πολλές ειρωνικές παραφθορές πρέπει να έχουμε και στον χώρο του ποδοσφαίρου, πέρα από την πολιτική, αλλά τώρα δεν μου έρχεται πρόχειρο κάποιο παράδειγμα. Και στον κινηματογράφο, στις παλιές κωμωδίες, θα πρέπει να υπάρχουν παραφθορές ονομάτων, αλλά και πάλι δεν έχω πρόχειρο παράδειγμα. Θυμάμαι μόνο σε μια ταινία που ο Νίκος Ξανθόπουλος αποκαλεί, δήθεν κατα λάθος, Χατζηπατέρα αντί για Χατζηπέτρο τον πατέρα της αγαπημένης του (που έχει αντιρρήσεις για τον δεσμό τους, επειδή ο ΝΞ είναι φτωχός).
Δεν είναι και πολύ καλόγουστο αυτό το χιούμορ, θα πείτε -και θα έχετε δίκιο, μεταξύ άλλων επειδή το όνομά του δεν το διαλέγει κανείς. Ωστόσο, δεν παύει να είναι ένα είδος «ανώνυμης δημιουργίας» ή και επώνυμης κάποτε, αν θυμηθούμε το λογοπαίγνιο του Δημοσθένη που αποκάλεσε τον αντίπαλό του, τον Αισχίνη, «της πόλεως αισχύνη».
Για λόγους πληρότητας, να αναφέρω και τα δικά μου, αν και διάσημος δεν είμαι. Στην παρέα μου, ακουγόταν το «Ντάκος» ενώ κάποιοι κάναμε λογοπαίγνια με τον αριθμό σαράντα -ήδη τον πατέρα μου τον έλεγαν οι συμφοιτητές του Σαραντατράμ, ενώ έπαιζε και για τους δυο μας το Σαρανταποδαράκος. Κάποιος άσπονδος φίλος στο Φέισμπουκ είχε βρει το Ψαραντάκος.
Πολλά έγραψα, περιμένω τα σχόλιά σας για να εμπλουτιστεί ο καταλογος των λογοπαιγνίων με τα ονόματα δημοσίων προσώπων!
O σημερινός τίτλος μπορεί να προκαλέσει διαμαρτυρίες. Τα προηγούμενα μεζεδάκια τα βαφτίσαμε «του Δεκατριαύγουστου» και τώρα τούτα εδώ «του Εικοσαύγουστου»; Θα πάει μακριά η βαλίτσα; θα αναρωτηθούν πολλλοί. Τα επόμενα θα τα πούμε τάχα «του Εικοσιεφταύγουστου»;
Εντάξει, δίκιο έχετε. Από την άλλη, αυτά τα δυο σαββατοκύριακα, τούτο εδώ και το προηγούμενο, οροθέτησαν (ή οριοθέτησαν) την περίοδο της Μεγάλης Θερινής Χαλάρωσης. Από Δευτέρα όλο και κάποιοι κατεργάρηδες θα αρχισουν να επιστρέφουν, σιχτιρίζοντας, στους πάγκους τους.
Τέλος πάντων, ξεκινάμε με υπότιτλο. Δυστυχώς δεν σημείωσα από ποια ταινία (ή σειρά) είναι η οθονιά.
Η κοπέλα που μιλάει μας διαβεβαιώνει ότι δεν πάει στην εκκλησία, το ορκίζεται κιόλας, και επίσης ότι κάνει σεξ με παράξενους άντρες, αλλά δεν μας λέει σε τι έγκειται η παραξενιά τους.
Είναι όμως έτσι; Μήπως δεν το ορκίζεται;
Βασικά, το αγγλικό πρωτότυπο έλεγε: I don’t go to church, I swear and I have sex with strange men.
Δηλαδή, Δεν πάω στην εκκλησία, βρίζω, και κάνω σεξ με αγνώστους. Μπορεί να είναι και παράξενοι, αλλά μπορεί να είναι και εντελώς συνηθισμένοι τύποι.
* Τη φωτογραφία τη στέλνει φίλος του ιστολογίου που παραθερίζει στη Σύρο.
Διαγλωσσικό λογοπαίγνιο σε τοπική εταιρεία ενοικιάσεως αυτοκινήτων, που παίζει με το όνομα του Μάρκου Βαμβακάρη και το αγγλικό car, αξιοποιώντας τον χρωματισμό για να δείξει τον εγκιβωτισμό των λέξεων: vamvacari.
Θα του άρεσε του Μάρκου το λογοπαίγνιο; αναρωτιέται ο φίλος μου. Τι να πω, μπορεί και να τον κολάκευε -και να’γραφε κάτι ανάλογο με το «Μπουζούκι μου δεν το’λπιζα σε τέτοια μεγαλεία»
* Φίλος μου στέλνει άρθρο, το οποίο έχει ενδιαφέρον, για το πώς αντιμετώπισαν τα μέσα ενημέρωσης το σκάνδαλο των υποκλοπών. Διαβάστε το, όμως σήμερα είναι Σάββατο κι έτσι εστιαζόμαστε στα μεζεδάκια. Λοιπόν, η κατακλείδα του κειμένου είναι:
Η επίδραση του Σκανδάλου των Υποκλοπών στην πολιτική σκηνή είναι καταλυτική, τόσο ώστε είναι αδύνατο να εξοβελιστεί από την επικαιρότητα. Οι τάσεις υποβάθμισής του στο mediaκο σκηνικό καταγράφθηκαν όμως. Αποτελούν ένα ακόμη σημείο προβληματισμού για την λειτουργία των δημοκρατικών πυλώνων. Αν υποθέσουμε ότι τα μέσα ενημέρωσης συνεχίζουν να αποτελούν έναν από αυτούς.
Μου χτυπάει πολύ άσχημα, λεει ο φιλος που το στέλνει, αλλά μάλλον γεροντοπαραξενεύω.
Ε, έχεις παρέα, φίλτατε. Και σε μένα χτυπάει πολύ άσχημα αυτή η τραγελαφική ανάμιξη των αλφαβήτων. Γιατί να μην γράψει «μιντιακό σκηνικό», που ξεκαθαρίζει κιόλας πώς προφέρεται ο τραγέλαφος; (Προσέξτε επίσης ότι η λέξη mediaκο έχει μείνει άτονη). Τι πουριτανική/ρατσιστική λογική είναι αυτή, να διακρίνονται πάση θυσία τα «ξένα» στοιχεία; (Αλλά έχουμε γράψει ειδικό άρθρο για το θέμα, νομίζω).
* Και συνεχίζω με ένα μαργαριτάρι επίσημο, της δημόσιας διοίκησης.
Το έγγραφο που βλέπετε αριστερά (έχω κόψει το κάτω μέρος της σελίδας για να κοντύνει λίγο) το υπογράφει ο υποδιοικητής της 2ης Υγειονομικής Περιφέρειας. Ο οποίος, αντί να βρει για ποιο λόγο παραιτούνται οι γιατροί που τοποθετούνται σε νησιά (ας πούμε, επειδή ο μισθός δεν φτάνει για το νοίκι ή επειδή δεν βρίσκουν κατάλυμα) προσπαθεί να εμποδίσει τις παραιτήσεις τους.
Πέρα από την ουσία, το κείμενο είναι κακογραμμένο, κατά τη γνώμη μου, αλλά αυτά είναι γούστα. Πάντως το «καθισχύει παντός νόμου», προς το τέλος, είναι μαργαριτάρι. Κατισχύει, κύριε Αλεβίζο μας, δεν έπαιρνε δασεία ο ισχυρός.
* Και μια παρωνυχίδα από τα ρεπορτάζ για τους μεταναστες στον Έβρο.
Σε κάποιες (όχι πολλές) ελληνικές ιστοσελίδες δημοσιευτηκε μεταφρασμένο ένα ρεπορτάζ του BBC, στο οποίο διαβάζουμε: «ένα παιδί πέθανε στη νησίδα, η οποία βρίσκεται κοντά στην ελληνική πόλη Λαβάρα»
Και το αγγλικό πρωτότυπο πράγματι γράφει near the Greek town of Lavara.
Συζητιέται αν θα τα χαρακτηρίσουμε πόλη, κωμόπολη ή χωριό, αλλά δεν είναι Λαβάρα και δεν είναι γένους θηλυκού. Είναι τα Λάβαρα. Θα τα έλεγα κωμόπολη, ή και χωριό, αφού έχουν κάπου 1000 κατοίκους. Το παλιό όνομα, Σαλτίκιοϊ, σε χωριό παραπέμπει, έστω κεφαλοχώρι. Πάντως οι διαχωριστικές γραμμές ανάμεσα στις κατηγορίες αυτές δεν είναι φτιαγμένες από γρανίτη.
Να κρατήσουμε πάντως ότι το αγγλικό town μπορεί να δηλώνει σχετικά μικρό οικισμό: larger than a village and generally smaller than a city, είναι ο ορισμός του λεξικού. Οπότε, δεν το μεταφράζουμε αυτόματα «πόλη».
* Γουστόζικο λαθάκι στο in.gr για την παράσταση στην Επίδαυρο: Ιφιγένεια εν Αυλίδη. Στο μεταξύ το διόρθωσαν, αλλά ο φίλος που το στέλνει είχε πάρει οθονιά:
«P
«Ποιος να’ ναι αυτός ο Αυλίδης»; αναρωτιέται ο φίλος που το στέλνει.
Εγώ πάλι θυμήθηκα τον Μποστ και την αμίμητη Ιφιγένεια εν Παυλίδη, τότε που είχαν βρεθεί ποντίκια σε ζαχαροπλαστεία. Την έχουμε βάλει στο ιστολόγιο, αλλά τώρα δεν τη βρίσκω.
* Κι άλλη μια φωτογραφία που στέλνει φίλος που παραθερίζει.
Θα μπορούσα να το βάλω και κουίζ, από ποιο μέρος της Ελλάδας είναι η πινακίδα, που γράφει τόσο περίεργα τον Νοέμβριο. Διότι να χάνεται το μι συμβαίνει συχνά, Νοέβρης, αλλά το β πολύ δύσκολα.
Και θα το βρίσκατε πολλοί διότι η 11η Νοεμβρίου είναι η μέρα της απελευθέρωσης της Χίου -η φωτογραφία είναι από το Πυργί. Απλό λαθάκι, αλλά σε ταμπέλα του δρόμου χτυπάει στο μάτι.
* Και πάλι σε σχέση με τους πρόσφυγες στον Έβρο, θα προσέξατε ίσως στις δηλώσεις του αρμόδιου Υπουργού κ. Μηταράκη ότι είπε πως θα γίνουν ενέργειες «μέσω του Διεθνούς Ερυθρού Σταυρού και της Ερυθρού Ημισελήνου». Μπορείτε να ακούσετε το στιγμιότυπο, στο 1.25 περίπου του βίντεο.
* Πιο πάνω είδαμε τον Νοέμριο, αλλά έχουμε κι άλλη μία περίπτωση που το συμφωνικό σύμπλεγμα «μβρ» κακόπαθε, στον τίτλο του άρθρου της ert.gr:
Ανοβρία λοιπόν, τόσο στον τίτλο όσο και στο κυρίως άρθρο. Εδώ που τα λέμε, η απλοποίηση του μβρ σε βρ είναι απόλυτα λογική, άσχετο αν στις λόγιες λέξεις δεν γίνεται.
* Είχαμε και τις μεγάλες επιτυχίες αθλητών μας στο ευρωπαϊκό πρωτάθλημα στίβου στο Μόναχο. Τον Τέντογλου πολλοί τον περίμεναν, επειδή το έχει ξανακάνει. Κι έτσι, όταν πέρασε από τον προκριματικό στον τελικό, σε κάποιο άρθρο γράφτηκε ότι:
Ο Μίλτος Τεντόγλου με άλμα στα 7,94μ. βαδίζει προς ολοταχώς προς το repeat, καθώς προκρίθηκε στον αυριανό τελικό του μήκους
Το σωστό βέβαια είναι «πρόσω ολοταχώς», από το ναυτικό παράγγελμα που έχει βρει μεταφορική χρήση. Επειδή όμως αυτό το «πρόσω» δεν είναι και τόσο συχνή λέξη, δεν είναι σπάνιο να το παρανοήσει κανείς και να γράψει «προς ολοταχώς», όπως εδώ, ή «μπρος ολοταχώς» που, αν μη τι άλλο, βγάζει και νόημα!
* Και η τελευταία εκδρομική φωτογραφία του άρθρου, από φίλο που είχε πάει στη Φαλάσαρνα.
Mετά από τέσσερα συνεχόμενα «Απαγορεύεται», η πέμπτη εντολή επηρεάστηκε και γράφτηκε «Διατηρείται» το περιβάλλον καθαρό, αντί «Διατηρείτε».
Όμως μικρό το κακό. Και το αγγλικό κείμενο, συνεχίζει ο φίλος που στέλνει τη φωτογραφία, παρά την περίεργη σύνταξη στα 1 και 2, δεν έχει χοντρά λάθη.
Ο φίλος απογοητεύτηκε από τις πολλαπλές σειρές ξαπλώστρες που είδε (είχε καιρό να πάει στη μαγευτική αυτή παραλία) και από τις γουρούνες που όργωναν την άμμο για να φέρνουν παραγγελίες σε vip πελάτες.
Εγώ είχα πάει στη Φαλάσαρνα («στα Φαλάσαρνα» λένε πολλοί) το 2008 και το 2009, οπότε μάλλον δεν θα ξαναπάω, ώστε να κρατήσω την ανάμνηση. Ή θα πάω Νοέμβρη. Ή Νοέμρη.
* Κι ένα μυστικό όπλο των Ρώσων που αποκάλυψαν δαιμόνιοι Έλληνες δημοσιογράφοι.
Σύμφωνα με τη ρωσική προπαγάνδα, τα τρία προαναφερθέντα πλοία λειτουργούν «σαν κοπάδι λύκων που επιτίθενται στη λεία τους», κινούνται με ταχύτητα τρεις φορές μεγαλύτερη από εκείνη του φωτός και μπορούν να πλήξουν τους στόχους τους από απόσταση 500 χιλιομέτρων.
Δεν φτάνει που ξεπέρασαν την ταχύτητα του φωτός, που μόνο σε έργα επιστημονικής φαντασίας έχει ξεπεραστεί, παρά έφτασαν και στο τριπλάσιό της;! Μα τότε θα έχουν φτάσει και σε μακρινούς πλανήτες -πώς και δεν το μάθαμε;
Ειλικρινά, δεν ξέρω τι θα μπορούσε να γράφει το (ιταλικό, ίσως) πρωτότυπο που να οδηγήσει τον συντάκτη του in.gr σε μια τέτοια ουρανομήκη μπαρούφα. Ούτε την ταχύτητα του ήχου μπορούν να ξεπερνούν τα πλοία.
Στο μεταξύ, επειδή η μπαρούφα συζητήθηκε κάμποσο στα σόσιαλ (και εδώ στο ιστολόγιο τη σχολιάσαμε), το διόρθωσαν -αλλά επειδή μάλλον δεν ήξεραν τι έπρεπε να βάλουν, απλώς κούρεψαν τη γκάφα:
«Σύμφωνα με τη ρωσική προπαγάνδα, τα τρία προαναφερθέντα πλοία λειτουργούν «σαν κοπάδι λύκων που επιτίθενται στη λεία τους», κινούνται με ταχύτητα και μπορούν να πλήξουν τους στόχους τους από απόσταση 500 χιλιομέτρων.»
* Και κλείνω με έναν ακόμα «αμφίσημο» τίτλο.
Σε νοσοκομείο της Πάτρας ο πυροσβέστης που δάγκωσε φίδι ενώ έσβηνε φωτιά.
Ενώ κρατούσε τη μάνικα ο πυροσβέστης, είδε μπροστά του το φίδι, το ορέχτηκε φαίνεται και του έκοψε δαγκωματιά.
Όμως το ερπετό, εκτός από venomous ήταν, όπως φαίνεται, και poisonous -το λεξικό μου τα αποδιδει και τα δύο ‘δηλητηριώδης, φαρμακερός’, αλλά, όπως λέει και ένα αστείο μιμίδιο, venomous είναι εκείνο που σε δαγκώνει και σου ρίχνει δηλητήριο, ενώ poisonous είναι εκείνο που το τρως και δηλητηριάζεσαι. Το πρώτο θα το πούμε «ιοβόλο» αν θέλουμε να τα ξεχωρίσουμε.
Να επιστρέψουμε όμως στον πυροσβέστη. Φυσικα, δεν δάγκωσε το φίδι. Το φίδι τον δάγκωσε. Όμως ο τίτλος δεν είναι τόσο αμφίσημος όσο κακοδιατυπωμένος ή ίσως λανθασμένος.
Στα ελληνικά, αν θες να πεις ότι τον πυροσβέστη τον δάγκωσε φίδι, θα πεις:
Στο νοσοκομείο ο πυροσβέστης που τον δάγκωσε το φίδι.
Η επανάληψη του αδύνατου τύπου της αντωνυμίας είναι υποχρεωτική, κατά τη γνωμη μου, όταν έχουμε «που». Μπορούμε βέβαια να γράψουμε: Στο νοσοκομείο ο πυροσβέστης τον οποίο δάγκωσε το φίδι….
Ποιον καύσωνα; θα αναρωτηθείτε δικαίως, αφού στην Αττική τουλάχιστον η θερμοκρασία αυτές τις μέρες κινείται στα χαμηλά τριαντάρια. Σωστά, αλλά εγώ αυτές τις μέρες δεν βρίσκομαι στην Αττική αλλά στην Εσπερία -και παρόλο που, κατά κανόνα, η Ελλάδα έχει μεγαλύτερη θερμοκρασία από τη Δυτική Ευρώπη, τις μέρες τούτες συναντάμε την εξαίρεση κι έτσι σε πολλές περιοχές της Γαλλίας περιμένουμε σαραντάρια για σήμερα. Χώρια που, κατά την υποκειμενική μου αίσθηση τουλάχιστον, οι 35 βαθμοί της Αττικής αντέχονται πιο εύκολα από τους 30 της Δυτικής Ευρώπης. Αλλά διαβάζω ότι σε λίγες μέρες θα έχει και η Αττική καύσωνα, οπότε γίνεται ακόμα πιο επίκαιρος ο τίτλος.
* Και ξεκινάμε με ένα φρέσκο από τον Εκατομμυριούχο, που το ψάρεψε ο φίλος μας ο Σταύρος και που το συζητήσαμε ήδη στα σχόλια προηγούμενου άρθρου, αξίζει όμως ν’ αναβαθμιστεί και να συμπεριληφθεί εδώ για να το δουν κι άλλοι, επειδή κατά κοινή ομολογία η νέα περίοδος του παιχνιδιού αυτού βαρύνεται με λάθη και απροσεξίες, ενώ, απ’ όσο θυμάμαι, στην πρώτη του περίοδο η επιμέλεια των ερωτήσεων ήταν σχεδόν υποδειγματική.
Λοιπόν, σε μια πρόσφατη εκπομπή τέθηκε η ερώτηση «Σε ποια πόλη της Καλιφόρνιας βρίσκεται η κοιλάδα της Σιλικόνης;»
Όμως, όπως έχουμε γράψει κάμποσες φορές (διότι το λάθος είναι συνηθισμένο), η Silicon Valley δεν είναι η κοιλάδα της Σιλικόνης, η οποία στα αγγλικά γράφεται Silicone.
Στη Silicon Valley το silicon σημαίνει πυρίτιο, το χημικό στοιχείο που χρησιμοποιείται στα τσιπάκια των υπολογιστών, άρα Κοιλάδα του Πυριτίου.
Η σιλικόνη είναι βεβαια παράγωγο του πυριτίου, και γι’ αυτό ονομάστηκε silicone, αλλά έχει άλλες χρήσεις, εκτός πληροφορικής.
Το αστείο είναι ότι στην Καλιφόρνια υπάρχει και Κοιλάδα της Σιλικόνης (Silicone Valley), η Κοιλάδα του Σαν Φερνάντο, που θεωρείται το Χόλιγουντ του πορνογραφικού κινηματογράφου (καταλαβαίνουμε πώς ονοματίστηκε έτσι, φυσικά στ’ αστεία και σε αντιδιαστολή με την παλιότερη και γνωστότερη Κοιλάδα του Πυριτίου).
Πιο αστείο είναι ότι η πραγματική Κοιλάδα της Σιλικόνης βρίσκεται κοντά στο Λος Άντζελες, που ήταν μια από τις επιλογές στο ερώτημα που τέθηκε στο παιχνίδι. Οπότε, αν κάποιος παίχτης απαντούσε «Λος Άντζελες» επειδή είχε υπόψη του και την άλλη κοιλάδα, θα έβρισκε ή όχι το δίκιο του; Ευτυχώς στο παιχνίδι ο παίχτης απάντησε «Σαν Φρανσίσκο» που ήταν η «σωστή» απάντηση, τουλάχιστον για την Κοιλάδα του Πυριτίου.
* Ήταν όμως; Καταρχάς δεν μου αρέσει η διατύπωση «σε ποια πολη βρίσκεται» μια κοιλάδα, γενικά μια περιοχή. Ασφαλώς η Κοιλάδα του Πυριτίου βρίσκεται κοντά στο Σαν Φρανσίσκο, αλλά υπάρχει και η πόλη του San Jose, όπως κι αν προφέρεται, που δεν είναι και μικρή, που βρίσκεται μέσα στην κοιλάδα.
* Αύριο έχουμε και τον δεύτερο γύρο των γαλλικών εκλογών. Ελπίζω ο καύσωνας (που όμως θα σπάσει, αφού περιμένουμε καταιγίδα) να μην εμποδίσει τους ψηφοφόρους να προσέλθουν μαζικά στις κάλπες, ιδίως τους νέους, ώστε η Αριστερά να ολοκληρώσει την πολύ καλή της εμφάνιση του πρώτου γύρου. Εδώ όμως μεζεδολογούμε, κι έχω ένα μεζεδάκι από την Αυγή, σε ρεπορτάζ για τον πρώτο γύρο:
Και σήμερα έχουμε ένα κείμενο παιγνιώδους λεξικογραφίας -ίσως θα προσέξατε ότι δυο λέξεις του τίτλου δεν ακολουθούν τη σχολική ορθογραφία. Αυτό είναι εσκεμμένο, αφού οι ανορθογραφίες αυτές οδηγούν σε ένα ρεσιτάλ από λογοπαίγνια όπως εσκεμμένο είναι και ότι οι λέξεις αυτές δεν έχουν τόνους.
Σημειώνω ότι το έργο είναι, όπως λέει ο τίτλος, εράνισμα -το «ελυνικον λεξεικων» έχει πολύ μεγαλύτερη έκταση αλλά δεν μπορεί φυσικά να παρουσιαστεί σε ένα άρθρο του ιστολογίου. Οι αστερίσκοι παραπέμπουν σε άλλα λήμματα, είτε βρίσκονται στο δείγμα που δημοσιεύεται εδώ είτε όχι. Κάποιες συντμήσεις όπως «αγνετμ» κτλ. δεν επεξηγούνται διότι θα ήταν προσβολή στη νοημοσύνη των αναγνωστών.
Προσθήκη: Σας συνιστώ επίσης να διαβάσετε το δυσκλαίμηρον (disclaimer) στο σχόλιο 10
ελυνες: Αρχαίος λαός, ιθαγενής της χορας*, καταγόμενος από ευγενή ωαρια*. Δυστυχώς δεν είναι πολλά πράγματα γνωστά για αυτούς, πλην της θρυλούμενης ικανότητάς τους να ξεπερνούν κάθε προβλυμα για το οποίο έχουν πάντοτε μια προχοιρη (→χοιρεια) λύση. Θεωρείται όμως δεδομένη η τεράστια και διαχρονική αλληλεπίδραση του ελυνικου* πωληττισμου* με διάφορους άλλους, προερχόμενους από τα τέσσερα σημεία του ορίζοντα, επί τη βάσει πλήθους γλοσσικων* στοιχείων που φέρονται να έχουν αποθησαυριστεί -ανορθόγραφα ή / και με στρεβλή ερμηνεία- στην εκτεταμένη Γραμματεία φίλης και γείτονος της χορας χώρας.
Οι ~ είναι λαός με έντονα φιλοζωϊκά αισθήματα, όπως φανερώνει η εκ μέρους τους αξιοποίηση διαφόρων ειδών της πανίδας της χορας για την κάλυψη διοικηττικων θέσεων. Βλ. λ. πρωθιππουργος, βουλεφτης, ιππουργος, μοσσχαρη, ορνηθα, τσακαλλη, διασημωτητες, ημερα, κωλακας, λιχινα, ψηττακος.
Οι συντασσόμενες με ρε* λόγιες ελυνικες λέξεις πουστης και μαλακας που θεωρείται ότι αφορούν εθνικά χαρακτηριστικά των ~ , οι οποίοι προέβαιναν παλαιόθεν και εξακολουθούν να προβαίνουν σε καθολική, συχνότατη και καθημερινή χρήση τους, παραμένουν εισέτι αγνετμ προσαγορεύσεις.
Μια ενδιαφέρουσα παραδοξότητα είναι ότι, αν και θρυλείται πως κατά την Απώτατη Αρχαιότητα οι δυο αυτές λέξεις χρησιμοποιούνταν για την περιγραφή σεξουαλικών εγκληματιών, στις μέρες μας, επί τη βάσει της γενικευμένης χρήσης και αποδοχής τους στη χορα θεωρούνται τιμητικοί τίτλοι τους οποίους υπερηφάνως φέρουν οι ~.Εν τούτοις, δεν τεκμηριώνεται επαρκώς η σύνδεσή τους με τα αγγλ bust= προτομή επιφανούς προσωπικότητας / ρμ boost= εξυψώνω, δίνω ώθηση και με το αραβ malak= άγγελος, αντιστοίχως. Έχει αφ’ ετέρου υποστηριχθεί, επίσης χωρίς επαρκή τεκμηρίωση, ότι πρόκειται για λέξεις με τρκ και αρχελλν προέλευση αντίστοιχα. Αν αυτό αληθεύει, αποδεικνύεται περίτρανα η διαχρονική ικανότητα των ~ να απορροφούν και να αξιοποιούν με τον δημιουργικότερο τρόπο τις εξωτερικές επιρροές, τόσο τις νεότερες όσο και τις παλαιότερες, από όπου κι αν αυτές προέρχονται. Παραμένει δυσεπίλυτος γρίφος το πώς οι ~, δεδομένου του δυσπρόσιτου και της απομόνωσης της χορας, κατόρθωσαν την διαχρονική επαφή τους με τους άλλους λαούς της υφηλίου.
Άλλη παραδοξότητα σχετική με τους ~ είναι το ότι, αν και το όνομά τους ανάγεται ετυμολογικώς στο αρχελλν ρμ λύω= λύνω, σύμφωνα με την μυθολογία τους οι ίδιοι είναι από αρχαιοτάτων χρόνων δεμένοι με αόρατα δεσμά. Αναζητήθηκαν με σχολαστικότητα και επιμονή σε ολόκληρο τον πλανητι* τυχόν κατακτητές της χορας κατά τους Αρχαίους, Μέσους και Νεώτερους Χρόνους. Καθώς οι σχετικές ιστορικές έρευνες απέβησαν άκαρπες, δεν κατέστη δυνατή η τεκμηρίωση των προειρημένων μυθολογικών φαιδροτήτων. Βλ. και λ. καταναλλοση, θυτια.
Όσον αφορά την άποψη που θεωρεί ομόρριζη τη λέξη ελευθερια*, βλ. το σχετικό λήμμα για την παραγωγή και τη χρήση του εν λόγω προϊόντος από τους ~.
Κατά τα λοιπά, η ταυτότητα των ~ αποτελεί αντικείμενο έρευνας τόσο για τους πλέον μαλακκισμενους* σοφούς του ιππουργειου* εκπεδευσης*, όσο και για πλήθος ιθαγενών που αναζητούν την αυτογνωσία.
Σε παμπάλαιο, αβέβαιας προέλευσης σχετικό ερώτημα δεν έχει μέχρι στιγμής δοθεί ικανοποιητική απάντηση. Ωστόσο, λόγω της ευρύτατης χρήσης των δύο προαναφερθεισών ελυνικων λέξεων, εικάζεται μάλλον βάσιμα ότι αυτές έχουν κάποια σχέση με τον εκάστοτε θέτοντα το εν λόγω ερώτημα.
Για τις 12 μεταφυσικές οντότητες που συναπαρτίζουν το Πάνθεον της ελυνικης μυθολογίας και για τις λατρευτικές συνήθειες των ~ βλ. λ. νυχτα,αννοησια, θεορια, γραφιοκρατια, εξουσια, λειπωθυμος, φασεισμος, ζωδιο, καταναλλοση, δικεοσυνη, μηχανεισμος. ( Όπως φαίνεται από την έλλειψη σχετικών παραπομπών, στο ανά χείρας λεξεικων δεν περιέχεται λ. κρρατος).
ΠΙΘΝ ΣΧΕΤ ● μαγκια κλαννια [πιθν από μεσν ελλν μάγκα= ομάδα πολεμιστών + πολύσημο κελτ clann= τέκνα/πατριά/φυλή]: Αβεβσημ. Βάσει της ατεκμηρίωτης ετυμολογίας εικάζεται ότι πρόκειται για εθνικό χαρακτηριστικό των ελυνων, σχετικό με το συλλογικό τους πνεύμα, το υψηλό φρονιμα, το θάρρος και την ωμονοια* με την οποία αντιμετωπίζουν την οιαδήποτε πρόκληση.
φυλοτιμο [αγνετμ]: Ασαφούς φύσεως ψυχικό χαρακτηριστικό το οποίο σύμφωνα με την ελυνικη μυθολογία αποτελούσε το πάλαι τόσο ατομικό όσο και συλλογικό γνώρισμα αποκλειστικά και μόνο των ελυνων. Λεπτομερή στοιχεία περί του πράγματος δεν έχουν διασωθεί, αν και εικάζεται ότι επρόκειτο πιθν για έκφραση συμπλέγματος φυλετικής ανωτερότητας και πεποιθήσεων περί μοναδικότητας που διατυμπανίζονταν με υπερυφανοια μέσω φυλαδων που διακινούσαν φυλελληνες.
Η έλλειψη συγκεκριμένων στοιχείων επί των οποίων εδραζόταν η ανωτέρω αντίληψη κρίνεται πλέον ασήμαντη, καθώς το φυλοτιμο φέρεται να εξέλιπε ταυτόχρονα με την ενσωμάτωση στα ελυνικα της λέξης «συγγνώμη» υπό μορφήν δανείου από τα ελλν. Πιθανολογείται ότι ο λόγος εξαφάνισής του ήταν η αδυναμία συνύπαρξης του αισθήματος ανωτερότητας και της παραδοχής σφάλματος. ΣΥΝΝΜ εθνεικισμος [αβεβετμ, πιθν από αρχελλν έθος= συνήθεια + νείκος= διαμάχη].
Ο τίτλος του σημερινού μας πολυσυλλεκτικού άρθρου θα μπορούσε να είναι «Λαζαρομεζεδάκια», αλλά τον έχω χρησιμοποιήσει ξανά, αφού κι άλλες χρονιές έτυχε το Σάββατο του Λαζάρου να πέφτει Σάββατο. Οπότε, ακούγοντας τις εξαγγελίες του υπουργού Θ. Πλεύρη, ότι από την 1η Μαΐου καταργούνται όλοι σχεδόν οι πανδημικοί περιορισμοί, που έτσι κι αλλιώς ελάχιστα ελεγχόταν η τήρησή τους εδώ που τα λέμε, είπα να βάλω τον τίτλο»Μεζεδάκια πριν τελειώσει η πανδημία». Μετά όμως είδα ότι αυτή η χαλάρωση θα ισχύει έως τέλη Αυγούστου -άρα, η πανδημία δεν τελειώνει, μονάχα πάει διακοπές. Ραντεβού τον Σεπτέμβρη, που έγραφαν και τα σινεμά, τον παλιό καιρό που έκλειναν το καλοκαίρι.
* Kαι ξεκινάμε με ένα τρανταχτό μεταφραστικό, όχι από άνθρωπο αλλά από μηχανάκι, που έκανε πάταγο στα σόσιαλ τις προηγούμενες μέρες. Καλού κακού, απομακρύνετε τα παιδιά από την οθόνη.
* Πρόκειται για ανάρτηση σε διεθνή ομάδα του Φέισμπουκ, που μεταφράζεται αυτόματα. Το αγγλικό πρωτότυπο ήταν:
Pablo Picasso (Spanish, 1881–1973)
The Cock of the Liberation [Le Coq de la Liberation], 1944
Oil on canvas
39 1/2 × 31 3/4 in. (100.33 × 80.65 cm)
Milwaukee Art Museum
Έχουμε ξαναδεί περιπτώσεις που εντελώς αθώες διατυπώσεις στο πρωτότυπο δίνουν άσεμνες και αστείες μεταφράσεις, ιδίως όταν γίνεται έμμεση μετάφραση (π.χ. πολωνικά –> αγγλικά –> ελληνικά).
Bλέποντας εδώ τον Le Coq de la Liberation να αποδίδεται όχι ο κόκορας αλλά «Ο πούτσος της Απελευθέρωσης» συμπέρανα πως είχαν μεσολαβήσει τα αγγλικά -δεν ήταν δα και δύσκολο, αφού στα αγγλικά η λέξη cock έχει και αυτή τη σημασία. Με τη διαφορά, πως η μετάφραση coq –> cock έγινε από άνθρωπο, και το μηχανάκι ανέλαβε τα υπόλοιπα. (Τον πίνακα αυτόν στην βιβλιογραφία τον βλέπω να αποδίδεται είτε The Cock of the Liberation είτε The Rooster… που δεν θα έδινε αστεία μετάφραση).
Προσέξτε επίσης ότι το μεταφραστήρι μπερδεύει και τη συντομομορφή «in.» και τη μεταφράζει «μέσα.» (διατηρεί την τελεία!) αντί για «ίντσες».
Όπως είπα, η στραβομετάφραση προκάλεσε, εύλογα, μεγάλη θυμηδία στα σόσιαλ. Περισσότεροι από έναν αναρωτήθηκαν πώς μεταφράζεται το Le Coq Sportif.
Πολλοί λοιδόρησαν το Google Translate σε σχόλιά τους, αλλά το αδίκησαν, αφού δεν είχε ευθύνη για το συγκεκριμένο στραβοπάτημα. Αυτές οι αυτόματες μεταφράσεις του Facebook γίνονται με άλλο μεταφραστήρι, πιθανότατα του ίδιου του Φέισμπουκ, που δεν είναι τόσο καλό όσο το Google Translate. (Όχι ότι θέλω να το διαφημίσω, αλλά το Le Coq de la Libération το GT το μεταφράζει «Ο πετεινός της απελευθέρωσης»).
* Ελληνικούρα νέας εσοδείας. Σε άρθρο για τις γαλλικές εκλογές, ο Κ. Στούπας είχε γράψει:
Η σταδιακή μετακίνηση της Λεπέν προς το Κέντρο είναι φανερή και από το περιθώριο που άφησε δεξιά της, το οποίο κάλυψε ο νεοεισελθής Ζεμούρ.
Πρόκειται για διπλή κοτσάνα, αφού το «σωστό λάθος» θα ήταν «*νεοεισελθείς» (κατά το «νεοαφιχθείς», ας πούμε). Έτσι που το γράφει, είναι λιγάκι πιο τραγελαφικό.
Ευτυχώς το είδαν και το διόρθωσαν σε «νεοεισελθών» (βλέπετε, αν έγραφε «νεοφερμένος» θα του έπεφτε η μύτη). Πάντως, έχει μεινει στην αναδημοσίευση σε άλλα σάιτ.
Πάλι, διότι τόσα χρόνια που λειτουργεί το ιστολόγιο έχει βέβαια ξανασυμβεί (το 2016) να πέσει Σάββατο η δευτεραπριλιά και να γραφτούν μεζεδάκια τη μέρα εκείνη. Θα μπορούσα να τα πω «κορονοδευτεραπριλιάτικα μεζεδάκια» για να θυμίσω ότι η πανδημία δεν έχει περάσει όσο κι αν χαλαρώνουν, πανευρωπαϊκά αλλά και στη χώρα μας, οι περιορισμοί. Μάλιστα, τις τελευταίες μέρες στη χώρα μας οι αριθμοί των διασωληνωμένων και των εισαγωγών στα νοσοκομεία, που βρισκονταν σε συνεχή πτωτική τάση επί πολλές εβδομάδες, έχουν αρχίσει να σταθεροποιούνται και να ανεβαίνουν, κι αυτό μόνο ευοίωνο δεν είναι.
Κατά τα άλλα, την πρωταπριλιά είθισται να λέμε ψέματα. «Το κορδόνι σου λύθηκε» λέγαμε παλιά στο σχολείο -μου το είπε και στο μέιλ ένας φίλος το πρωί, με μικρότερη αποτελεσματικότητα. Πρόσεξα μερικά πρωταπριλιάτικα ψέματα που, όπως είναι ίσως αναμενόμενο, αφορούσαν τις επιπτώσεις του ουκρανικού πολέμου και ειδικότερα την απόφαση της Ρωσίας να ζητήσει να πληρώνεται σε ρούβλια για τις παραδόσεις φυσικού αερίου. Το πιο πετυχημένο ήταν το ψέμα του tvxs, που γνώρισε πολλές αναδημοσιεύσεις σε ιστοτόπους και αμέτρητες στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Εδώ βλέπετε μια αναδημοσίευση της αναδημοσίευσης:
Πάρα πολλοί πίστεψαν ότι ο Άδωνης θα μπορούσε να είχε πει τη φράση του τίτλου -και δεν τους αδικώ. Βέβαια, η συνέχεια της επιχειρηματολογίας θα έπρεπε, σε συνδυασμό με την ημέρα, να βάλει ψύλλους στ’ αυτιά. (Το άρθρο είχε και συνέχεια: Ο αντιπρόεδρος της ΝΔ απάντησε και στο επιχείρημα ότι το ρούβλι ήταν το παραδοσιακό νόμισμα της Ρωσίας, πριν την οκτωβριανή επανάσταση του 1917. «Ο Τσάρος έκανε λάθη και έτσι πήραν την εξουσία οι μπολσεβίκοι», είπε ο κ. Γεωργιάδης.).
Καθώς οι περισσότερες αναδημοσιεύσεις θεωρούσαν το πρωταπριλιάτικο αληθινό, το ίδιο και πολλά σχόλια στα σόσιαλ, το tvxs έσπευσε ήδη από το μεσημέρι ή απόγευμα της χτεσινής μέρας να διευκρινίσει ότι Τα ρούβλια του Α. Γεωργιάδη ήταν πρωταπριλιάτικα.
Και ρωτάω: ένα πρωταπριλιάτικο που πολλοί το πιστεύουν για αληθινό είναι απόλυτα πετυχημένο ή μήπως αποτυχημένο πρωταπριλιάτικο; Ή και τα δύο, ανάλογα τη θεώρηση; (Το καλό πρωταπριλιάτικο ψέμα, έλεγε κάποιος, πρέπει στην αρχή να σε πείθει αλλά στο τέλος να το καταλαβαινεις. Εγώ πάλι θεωρώ πως το ψέμα του tvxs ήταν πετυχημένο).
Στο ίδιο πνεύμα και το αστείο της ΕφΣυν, με την Ιερά σύνοδο να μετατρέπει σε ρούβλια ένα μέρος του αποθεματικού της για να αγοράσει φυσικό αέριο για τις εκκλησίες.
Αλλά αφού το ιστολόγιο ασχολείται με τη λογοτεχνία και με τα βιβλία, ας βάλουμε και μια πρωταπριλιάτικη ανακοίνωση των εκδόσεων Διόπτρα που θίγουν πολύ εύστοχα τη δύσκολη οικονομική κατάσταση στην αγορά του βιβλίου:
O εκδοτικός οίκος ανακοινώνει διάφορα μέτρα εξοικονόμησης που υποτίθεται ότι θα εφαρμόσει, ας πούμε ότι στα αστυνομικά μυθιστορήματα θα αποκαλύπτεται ο δολοφόνος από το οπισθόφυλλο.
Να θυμίσω ότι σε αυτό προηγείται η παλιά ελληνική κωμωδία, καθώς σε μια ταινία που δεν θυμάμαι τον τίτλο της ο Σταυρίδης υποδυόταν τρεις ρόλους, ανάμεσά τους και μία γηραιά συγγραφέα, που το αστυνομικό της μυθιστόρημα είχε αποτύχει εμπορικά διότι είχε τίτλο «Δολοφόνος ήταν ο γιατρός».
Όμως η πρόταση του εκδοτικού βελτιώνει την ιδέα του παλιού σεναριογράφου, αφού ο δολοφόνος θα αποκαλύπτεται στο οπισθόφυλλο -έτσι διατηρείται ένα μίνιμουμ σασπένς.
Κι άλλο αστεριξοάρθρο, τόσο κοντά στο προηγούμενο; θα ρωτήσετε. Υπάρχει όμως εξήγηση, όπως θα δείτε.
Όπως θα θυμούνται οι τακτικοί αναγνώστες, το ιστολόγιο έχει ξεκινήσει εδώ και καιρό να παρουσιάζει τις 24 περιπέτειες που συνδημιούργησαν ο Ρενέ Γκοσινί και ο Αλμπέρ Ουντερζό, αφού πιστεύω, έστω και με μια δόση υπερβολής, ότι οι 24 αυτοι τόμοι του Αστερίξ είναι μια από τις σημαντικότερες προσφορές της Γαλλίας στον παγκόσμιο πολιτισμό μεταπολεμικά. Η αλήθεια είναι πως ο ρυθμός της παρουσίασης έχει αραιώσει πολύ.
Η περιπέτεια που θα παρουσιάσω σήμερα είναι η 20ή από τις 24, δηλαδή έχουμε πια μπει στην τελική ευθεία.
Ξεκινήσαμε τον Οκτώβριο του 2014, με μια παρουσίαση της περιπέτειας Αστερίξ στους Βρετανούς και μετά με μια γενική παρουσίαση των πρωταγωνιστών του κόμικς. Τον Δεκέμβριο είχαμε τη δεύτερη περιπέτεια, την Κατοικία των θεών, τον Φλεβάρη 2015 είδαμε τον Μάγο (ή Μάντη) ενώ στα τέλη Απριλίου παρουσίασα τον «Αστερίξ στη χώρα των Ελβετών». Τέλη Ιουνίου 2015 παρουσιάστηκε Ο αγώνας των αρχηγών, η πέμπτη περιπέτεια της σειράς. O κύκλος συνεχίστηκε στα μέσα Οκτωβρίου με τον Αστερίξ στην Κορσική και η τελευταία δημοσίευση για το 2015 ήταν την παραμονή των Χριστουγέννων με τον Αστερίξ Λεγεωνάριο. Το 2016 ξεκίνησε με την περιπέτεια Οβελίξ και σία τον Φλεβάρη, ενώ τον Απρίλιο ανέβασα το Δώρο του Καίσαρα. Ξαναπιάσαμε το νήμα τον Οκτώβριο με την Ασπίδα της Αρβέρνης. ενώ τον Δεκέμβριο ακολούθησε το Χρυσό δρεπάνι. Πρώτη περιπέτεια του 2017, τον Φλεβάρη, ήταν το Μεγάλο ταξίδι, που συμπλήρωσε την πρώτη δωδεκάδα. Στη δεύτερη δωδεκάδα μπήκαμε τον Απρίλιο, με την περιπέτεια «Ο Αστερίξ και η Κλεοπάτρα». Μετά αραίωσαν οι ρυθμοί. Τον Αύγουστο του 2017 παρουσιάστηκε η περιπέτεια «Ο Αστερίξ και οι Γότθοι» ενώ τον Δεκέμβριο είχαμε ένα εμβόλιμο άρθρο, αφού παρουσιάσαμε την καινούργια (χωρίς Γκοσινί αλλά και χωρίς Ουντερζό) περιπέτεια «Ο Αστερίξ στην Ιταλία» που είχε πρόσφατα κυκλοφορήσει στα γαλλικά. Το 2018 μία μόνο περιπέτεια παρουσιάσαμε, τον Απρίλιο, τον Αστερίξ στην Ισπανία . Μια ακόμα περιπέτεια παρουσιάσαμε τον Μάιο του 2019, τον Γύρο της Γαλατίας, ενώ τον Νοέμβριο είχαμε ένα εμβολιμο άρθρο, όπου παρουσιάσαμε μια ακόμα καινούργια περιπέτεια, της νέας περιόδου, Ο Αστερίξ και η αδρεναλίνη. Μία περιπέτεια ακόμα παρουσιάσαμε τον Μάρτιο του 2020, τον Αστερίξ Μονομάχο, ενώ πέρυσι, το 2021, την εποχή των Ολυμπιακών αγώνων του Τόκιο, τον Αστερίξ στους Ολυμπιακούς αγώνες. Πέρυσι επίσης είδαμε μια από τις νέες περιπέτειες του Αστερίξ, Ο Αστερίξ και ο γρύπας, ενώ το 2021 έκλεισε, στις αρχές Δεκεμβρίου, με τον Αστερίξ και τη χύτρα.
Πρώτη φορά δημοσιεύω μια περιπέτεια πριν ακόμα περάσει δίμηνο από την προηγούμενη. Ο λόγος είναι ότι ο φίλος μας ο Christos μού έστειλε ένα γράμμα στο οποίο αναλύει αρκετά από τα λογοπαίγνια της περιπέτειας, με αναφορές και στην αγγλική και τη γερμανική μετάφραση. Έτσι, με έφερε στο φιλότιμο κι έγραψα το σημερινό άρθρο, που θα βγει μεγάλο όχι μόνο επειδή η περιπέτεια με τους Νορμανδούς έχει αρκετά πράγματα που αξίζει να επισημανθούν, αλλά και διότι για την περιπέτεια αυτή έχουμε κατ’ εξαίρεση και τρίτη ελληνική μετάφραση.
Χάρη στην ευγενική προσφορά αρκετών φίλων, έχω πλέον σκαναρισμένες σχεδόν όλες τις περιπέτειες του Αστερίξ στην έκδοση Ψαρόπουλου, επομένως το βραδύ στάδιο της διαδικασίας είναι πλέον το γράψιμο των άρθρων από μένα. Λείπει μόνο μία, οι Δάφνες του Καίσαρα. Όποιος την έχει και μπορεί να τη σκανάρει, ας τη στείλει.
Θυμίζω ότι οι περιπέτειες του Αστερίξ κυκλοφόρησαν σε αυτοτελείς τόμους στα ελληνικά πρώτη φορά στα τέλη της δεκαετίας του 1970 από τις εκδόσεις Ψαρόπουλου (σε μετάφραση αρχικά του Κώστα Ταχτσή και μετά του Αργύρη Χιόνη) ενώ αργότερα κυκλοφόρησαν σε νέα μετάφραση (της Ειρήνης Μαραντέι) από τις εκδόσεις Μαμούθ, που είναι και η έκδοση που βρίσκεται αυτή τη στιγμή στο εμπόριο.
Λέω «σε αυτοτελείς τόμους» διότι περιπέτειες του Αστερίξ σε συνέχειες είχαν δημοσιευτεί στα τέλη της δεκαετίας του 1960 στο περιοδικό «Αστερίξ». Σε κάποιο παλαιοβιβλιοπωλείο ανακάλυψα πριν από καιρό έναν τέτοιο τόμο, που περιείχε την περιπέτεια με τους Νορμανδούς, οπότε θα αναφέρω μερικά πράγματα και από εκείνη την παλιά μετάφραση (θα τη λέω μετάφραση Σπανού, από το όνομα του εκδότη).
Τη σημερινή περιπέτεια την ανέβασα εδώ απ’ όπου μπορείτε να τη διαβάσετε ονλάιν ή να την κατεβάσετε.
Ο Αστερίξ και οι Νορμανδοί είναι χρονολογικά η 9η περιπέτεια από τις 24 της σειράς. Δημοσιεύτηκε σε συνέχειες στο περιοδικό Pilote από τον Απρίλιο έως τον Οκτωβριο του 1966 και στη συνέχεια εκδόθηκε σε τόμο. Ο γαλλικός τίτλος είναι Astérix et les Normands.
Δεν είναι ταξιδιωτική περιπέτεια: δεν πηγαίνει ο Αστερίξ με τον Οβελίξ στη χώρα των Νορμανδών, οι Νορμανδοί έρχονται στο γαλατικό χωριό. Αλλά να πάρουμε τα πράματα με τη σειρά.
Στο γαλατικό χωριό καταφθάνει ο ταχυδρόμος και φέρνει γράμμα στον αρχηγό, τον Μοναρχίξ. Του γράφει ο αδελφός του από τη Λουτέσια, ο οποίος ανησυχεί για τον γιο του -ο νεαρός έχει γίνει μαλθακός από την τρυφή της πρωτεύουσας, οπότε ο πατέρας του θέλει να τον στείλει στο ανυπόταχτο χωριό για να τον κάνει άντρα. «Μην ανησυχείς αρχηγέ», λέει ο Αστερίξ, «θα σου τον κάνουμε να κυνηγάει αγριογούρουνα με τις γροθιές». «Γιατί, υπάρχει κι άλλος τρόπος;» ρωτάει όλο απορία ο Οβελίξ.
Καθώς πλησιάζουν οι γιορτές, καιρός είναι να βάλουμε μιαν ακόμα από τις περιπέτειες του Αστερίξ.
Όπως θα θυμούνται οι τακτικοί αναγνώστες, το ιστολόγιο έχει ξεκινήσει εδώ και καιρό να παρουσιάζει τις 24 περιπέτειες που συνδημιούργησαν ο Ρενέ Γκοσινί και ο Αλμπέρ Ουντερζό, αφού πιστεύω, έστω και με μια δόση υπερβολής, ότι οι 24 αυτοι τόμοι του Αστερίξ είναι μια από τις σημαντικότερες προσφορές της Γαλλίας στον παγκόσμιο πολιτισμό μεταπολεμικά. Η αλήθεια είναι πως ο ρυθμός της παρουσίασης έχει αραιώσει πολύ.
Η περιπέτεια που θα παρουσιάσω σήμερα είναι η 19η από τις 24, δηλαδή έχουμε πια μπει στην τελική ευθεία.
Ξεκινήσαμε τον Οκτώβριο του 2014, με μια παρουσίαση της περιπέτειας Αστερίξ στους Βρετανούς και μετά με μια γενική παρουσίαση των πρωταγωνιστών του κόμικς. Τον Δεκέμβριο είχαμε τη δεύτερη περιπέτεια, την Κατοικία των θεών, τον Φλεβάρη 2015 είδαμε τον Μάγο (ή Μάντη) ενώ στα τέλη Απριλίου παρουσίασα τον «Αστερίξ στη χώρα των Ελβετών». Τέλη Ιουνίου 2015 παρουσιάστηκε Ο αγώνας των αρχηγών, η πέμπτη περιπέτεια της σειράς. O κύκλος συνεχίστηκε στα μέσα Οκτωβρίου με τον Αστερίξ στην Κορσική και η τελευταία δημοσίευση για το 2015 ήταν την παραμονή των Χριστουγέννων με τον Αστερίξ Λεγεωνάριο. Το 2016 ξεκίνησε με την περιπέτεια Οβελίξ και σία τον Φλεβάρη, ενώ τον Απρίλιο ανέβασα το Δώρο του Καίσαρα. Ξαναπιάσαμε το νήμα τον Οκτώβριο με την Ασπίδα της Αρβέρνης. ενώ τον Δεκέμβριο ακολούθησε το Χρυσό δρεπάνι. Πρώτη περιπέτεια του 2017, τον Φλεβάρη, ήταν το Μεγάλο ταξίδι, που συμπλήρωσε την πρώτη δωδεκάδα. Στη δεύτερη δωδεκάδα μπήκαμε τον Απρίλιο, με την περιπέτεια «Ο Αστερίξ και η Κλεοπάτρα». Μετά αραίωσαν οι ρυθμοί. Τον Αύγουστο του 2017 παρουσιάστηκε η περιπέτεια «Ο Αστερίξ και οι Γότθοι» ενώ τον Δεκέμβριο είχαμε ένα εμβόλιμο άρθρο, αφού παρουσιάσαμε την καινούργια (χωρίς Γκοσινί αλλά και χωρίς Ουντερζό) περιπέτεια «Ο Αστερίξ στην Ιταλία» που είχε πρόσφατα κυκλοφορήσει στα γαλλικά. Το 2018 μία μόνο περιπέτεια παρουσιάσαμε, τον Απρίλιο, τον Αστερίξ στην Ισπανία . Μια ακόμα περιπέτεια παρουσιάσαμε τον Μάιο του 2019, τον Γύρο της Γαλατίας, ενώ τον Νοέμβριο είχαμε ένα εμβολιμο άρθρο, όπου παρουσιάσαμε μια ακόμα καινούργια περιπέτεια, της νέας περιόδου, Ο Αστερίξ και η αδρεναλίνη. Μία περιπέτεια ακόμα παρουσιάσαμε τον Μάρτιο του 2020, τον Αστερίξ Μονομάχο, ενώ φέτος, την εποχή των Ολυμπιακών αγώνων του Τόκιο, τον Αστερίξ στους Ολυμπιακούς αγώνες. Φέτος επίσης είδαμε μια από τις νέες περιπέτειες του Αστερίξ, Ο Αστερίξ και ο γρύπας.
Στο μεταξύ, χάρη στην ευγενική προσφορά αρκετών φίλων, έχω πλέον σκαναρισμένες σχεδόν όλες τις περιπέτειες του Αστερίξ στην έκδοση Ψαρόπουλου, επομένως το βραδύ στάδιο της διαδικασίας είναι πλέον το γράψιμο των άρθρων από μένα (αυτό δεν με συνέφερε να το πω). Λείπει μόνο μία, οι Δάφνες του Καίσαρα. Όποιος την έχει και μπορεί να τη σκανάρει, ας τη στείλει.
Θυμίζω ότι οι περιπέτειες του Αστερίξ κυκλοφόρησαν σε αυτοτελείς τόμους στα ελληνικά πρώτη φορά στα τέλη της δεκαετίας του 1970 από τις εκδόσεις Ψαρόπουλου (σε μετάφραση αρχικά του Κώστα Ταχτσή και μετά του Αργύρη Χιόνη) ενώ αργότερα κυκλοφόρησαν σε νέα μετάφραση (της Ειρήνης Μαραντέι) από τις εκδόσεις Μαμούθ, που είναι και η έκδοση που (νομίζω πως) βρίσκεται αυτή τη στιγμή στο εμπόριο. Λέω «σε αυτοτελείς τόμους» διότι περιπέτειες του Αστερίξ σε συνέχειες είχαν δημοσιευτεί στα τέλη της δεκαετίας του 1960 στο περιοδικό «Αστερίξ».
Tη σημερινή περιπέτεια μου την έστειλε σκαναρισμένη ο φίλος μας ο Χρήστος Τσατσαρώνης. Το σκανάρισμα, παρολο που έγινε σε μαγαζί, δεν είναι πολύ καλό, αλλά αυτό έχουμε και με αυτό θα πορευτούμε.
Τη σημερινή περιπέτεια την ανέβασα εδώ απ’ όπου μπορείτε να τη διαβάσετε ονλάιν ή να την κατεβάσετε.
Ο Αστερίξ και η χύτρα είναι χρονολογικά η 13η περιπέτεια από τις 24 της σειράς. Δημοσιεύτηκε σε συνέχειες στο περιοδικό Pilote από τον Οκτώβριο του 1968 έως τον Απρίλιο του 1969 και στη συνέχεια εκδόθηκε σε βιβλίο. Ο γαλλικός τίτλος είναι Astérix et le chaudron.
Πράγματι, μια χύτρα παίζει πρωταγωνιστικό ρόλο στην περιπέτεια. Αλλά να πάρουμε τα πράγματα με τη σειρά.
Μια ειδυλλιακή ανοιξιάτικη μέρα, το γαλατικό χωριό ταράζεται από την επίσημη επίσκεψη ενός άλλου Γαλάτη αρχηγού, του Moralélastix, όνομα και πράμα. Όπως μας πληροφορεί ο Μοναρχίξ, που τον ξέρει, είναι φιλοχρήματος και συνεργάζεται με τους Ρωμαίους. Η Μαραντέι τον αποδίδει κατά λέξη Ηθικελαστίξ, ο Χιόνης πιο εύστοχα Μαυραγορίξ.
Ο Μαυραγορίξ, ας τον πούμε έτσι, έχει έρθει με την ακολουθία του και με μια χύτρα γεμάτη σεστέρσια. Λέει ότι μόλις έμαθε ότι ο Καίσαρας ετοιμάζεται να βάλει καινούργιους φόρους, έχυσε την κρεμμυδόσουπα που έβραζε στη χύτρα του, έβαλε μέσα όλα τα σεστέρσια του χωριού του, και τα έφερε στο ανυπόταχτο χωριό όπου δεν πληρώνουν φόρους. Θα επιστρέψει να τα πάρει όταν περάσει ο φοροεισπράκτορας. Ο Μοναρχίξ δεν μπορεί να αποφύγει την αγγαρεία. Ορίζει τον Αστερίξ φρουρό της χύτρας. Κι έτσι, στο τσιμπούσι που παρατίθεται προς τιμή του Μαυραγορίξ ο Αστερίξ δεν συμμετέχει, αφού φρουρεί τη χύτρα. Σε μια στιγμή, ο Μαυραγορίξ φέρνει φαγητό στον Αστερίξ, κι ύστερα αναχωρεί με την ακολουθία του.
Το πρωί, ο Αστερίξ ανακαλύπτει ότι η χύτρα είναι άδεια -τα σεστέρσια έχουν κάνει φτερά. Οι νόμοι του χωριού είναι αμείλικτοι: ο Αστερίξ δεν εκπλήρωσε την αποστολή που του είχε ανατεθεί, οπότε πρέπει να εξοριστεί -έως ότου καταφέρει να γεμίσει τη χύτρα με σεστέρσια.
Ο Οβελίξ φυσικά τον ακολουθεί (μαζί κι ο Ιντεφίξ) και οι δυο Γαλάτες παίρνουν τον δρόμο σε μια πρωτόγνωρη προσπάθεια: πρώτη φορά στη ζωή τους θα προσπαθήσουν να βγάλουν λεφτά!
Το ιστολόγιο αγαπάει τον Αστερίξ και έχει καθιερώσει μια σειρά άρθρων στα οποία παρουσιάζει τις κλασικές περιπέτειες του Γκοσινί και του Ουντερζό -το τελευταίο άρθρο της σειράς αυτής, δέκατο όγδοο συνολικά, το δημοσίευσα τον Ιούλιο και ήταν η περιπέτεια του Αστερίξ στους Ολυμπιακούς αγώνες.
Στην αρχή, τα αστεριξολογικά μας άρθρα δημοσιεύονταν κάθε δυο μήνες, αλλά μετά ο ρυθμός αραίωσε απελπιστικά. Φέτος έχουμε δημοσιεύσει ένα μόνο άρθρο της σειράς αυτής, αυτό του Ιουλίου -όμως για σήμερα έχουμε κάτι αλλο.
Βλέπετε, μπορεί ο Ρενέ Γκοσινί να πέθανε πρόωρα, πάνω στον ιμάντα του τεστ κοπώσεως λένε, σε πλήρη δημιουργική ακμή το 1977, αλλά ο Αλμπέρ Ουντερζό συνέχισε να εκδίδει άλμπουμ με περιπέτειες του Αστερίξ, αν και σε πιο αραιό ρυθμό. Πολλοί φανατικοί αναγνώστες των άλμπουμ της πρώτης περιόδου θεωρούν ότι τα άλμπουμ αυτής της δεύτερης περιόδου υστερούν σαφώς και αρνούνται να τα συμπεριλάβουν στον κανόνα των 24. Κι εγώ μαζί -δεν έχω σκοπό να παρουσιάσω άλμπουμ της δεύτερης περιόδου, που δεν ξέρω καν κι αν τα έχω διαβάσει όλα.
Όμως τα χρόνια πέρασαν, ο Ουντερζό σταμάτησε να σκιτσάρει. Οπότε, θα έλεγε κανείς, έκλεισε οριστικά η σειρά των περιπετειών του Αστερίξ, έτσι δεν είναι;
Δεν είναι έτσι. Διότι ο Ουντερζό ή μάλλον ο εκδοτικός οίκος που διαχειρίζεται τα πνευματικά δικαιώματα στους ήρωες έδωσε την άδεια στον κειμενογράφο Jean-Yves Ferri και στον σκιτσογράφο Didier Conrad να συνεχίσουν τις περιπέτειες στο ίδιο γενικό πνεύμα. Το τελικό προϊόν, κάθε φορά, είχε την έγκριση του Ουντερζό. Πέρυσι τον Μάρτιο ο Αλμπέρ πήγε να συναντήσει τον Ρενέ εκεί ψηλά, αλλά η σειρά συνεχίζεται πάντοτε από το ίδιο δίδυμο.
Αυτό είναι μεν ασυνήθιστο αλλά όχι πρωτοφανές, και άλλοι πετυχημένοι μυθοπλαστικοί ήρωες έχουν συνεχίσει την πορεία τους και μετά τον θάνατο των δημιουργών τους. Αν θέλετε, το συζητάμε στα σχόλια.
Η πρώτη περιπέτεια αυτής της τρίτης περιόδου έστειλε τον Αστερίξ και τον Οβελίξ στη χώρα των Πίκτων (Σκοτσέζων), η δεύτερη είχε θέμα έναν χαμένο πάπυρο του Καίσαρα και η τρίτη, που την παρουσιάσαμε και εδώ πριν από 4 χρόνια, στέλνει τους δυο ήρωες σε κούρσα αρμάτων που διασχίζει την Ιταλία. Η τέταρτη περιπέτεια κυκλοφόρησε πρόπερσι, και επίσης την παρουσιάσαμε στο ιστολόγιο -ήταν με την κόρη του Βερσενζετόριξ, την Αδρεναλίνη.
Πριν απο λίγες μέρες, κυκλοφόρησε στη Γαλλία ο πέμπτος τόμος της νέας περιόδου με τον τίτλο Astérix et le griffon, Ο Αστερίξ και ο γρύπας δηλαδή. Δεν θα μπορούσα να μην τον αγοράσω αμέσως -και να σας τον παρουσιάσω, βέβαια, αφού μάλιστα το ιστολόγιο έχει ασχοληθεί πολλές φορές με τον γρύπα κυρίως σε μεταφραστικά μαργαριτάρια.
Όπως βλέπετε και από το εξώφυλλο, η περιπέτεια εκτυλίσσεται σε χιονισμένο τοπίο.
Πράγματι, είναι μια ταξιδιωτική περιπέτεια, στην οποία οι δυο Γαλάτες καλούνται να ματαιώσουν τα σχέδια των Ρωμαίων στη χώρα των Σαρματών. Βέβαια οι ιστορικοί Σαρμάτες ή Σαυρομάτες νομίζω πως είχαν κατέβει και πιο νότια, αλλά αν κρίνω από το τοπίο οι Σαρμάτες του Αστερίξ βρίσκονται σαφώς στη Σιβηρία.
Η περιπέτεια όμως διαφέρει από τις προηγούμενες ταξιδιωτικές που έχουμε γνωρίσει σε ένα σημείο: ενώ στις άλλες ταξιδιωτικές περιπέτειες ξεκινάμε σχεδόν πάντοτε (αν κάνω λάθος, διορθώστε με οι αστεριξολόγοι) από το γαλατικό χωριό, και αργά ή γρήγορα εμφανίζεται η ανάγκη που καλεί τον Αστερίξ και τον Οβελίξ να φύγουν για κάποια μακρινή ή έστω κοντινή χώρα, εδώ βρίσκουμε τον Αστερίξ, τον Οβελίξ και τον Πανοραμίξ χαμένους μέσα στο χιόνι, και μάλιστα όχι στην πρώτη σελίδα της περιπέτειας, αλλά στην τρίτη.
Διότι η περιπέτεια ξεκινάει με τους Ρωμαίους. Μαθαίνουμε λοιπόν ότι το Barbaricum, οι χώρες πέρα από τη Ρωμαϊκή αυτοκρατορία, και ιδίως στα ανατολικά, κατοικούνταν από λαούς με δυσκολοπρόφερτα ονόματα ενώ, σύμφωνα με τις διηγήσεις, εκεί ζούσαν επίσης φοβερά ή θαυμάσια εξωτικά ζώα.
Tο ιστολόγιο αγαπάει τον Μποστ και του έχει αφιερώσει αμέτρητα άρθρα, σε πολλά από τα οποία θυμόμαστε (οι παλιότεροι) ή γνωρίζουμε (οι νεότεροι) γεγονότα της πρόσφατης ιστορίας μέσα απο γελοιογραφίες του Μποστ. Στην αρχή, τα άρθρα αυτά είχαν γενικό τίτλο «Πριν από 50 χρόνια…», μετά «Πριν από 55 χρόνια…», αλλά τα χρόνια περνάνε και το ιστολόγιο συνεχίζει να εκπέμπει, οπότε πέρσι εγκαινιάσαμε μια νέα χρονολόγηση, τη σειρά «Πριν από 60 χρόνια». Το καλοκαίρι παραμέλησα τις δημοσιεύσεις αυτές κι έτσι το προηγούμενο, ένατο σκίτσο της σειράς το δημοσιεύσαμε πριν από 3 μήνες -εδώ.
Το σημερινό άρθρο θα ταίριαζε καλύτερα την προηγούμενη Παρασκευή, αφού τότε συμπληρώνονταν ακριβώς 60 χρόνια από την πρώτη του δημοσίευση αλλά δεν χάνει την «επικαιρότητά» του μια και το θέμα των εμβολίων εξακολουθεί να είναι επίκαιρο και δυστυχώς θα είναι, μαζί με τον κορονοϊό, για καιρό ακόμα. Βέβαια, σε άλλα εμβόλια αναφερόταν ο Μποστ, αλλά αυτό είναι φανερό οπότε δεν μπορεί κανείς να με κατηγορήσει για… κλικοθηρία.
Το σκίτσο δημοσιεύτηκε την Κυριακή 10 Σεπτεμβρίου 1961 στην Ελευθερία, με την οποία συνεργαζόταν ο Μποστ (από το 1960 έως το 1963).
Εβδομάς εμβολίων είναι ο τίτλος και ο Μποστ συνδυάζει δυο γεγονότα που απασχολούσαν την επικαιρότητα: ένα σκάνδαλο με εισαγωγές εμβολίων και τις διεργασίες στον χώρο του Κέντρου, που τις παρομοιάζει με τον διεμβολισμό του Κόμματος Φιλελευθέρων από το ΚΕΑ του στρατηγού Γρίβα.
Έτσι κάνει λογοπαίγνιο ανάμεσα στον εμβολιασμό και στον διεμβολισμό -αν δεν κάνω λάθος πριν από μερικά χρόνια, η σημερινή υφυπουργός Δομνα Μιχαηλίδου υπουργός Νίκη Κεραμέως είχε μιλήσει για «εμβολιασμό σκάφους από τουρκικό πολεμικό» ή κάτι τέτοιο, αλλά περιέργως δεν βρίσκω ιχνος του περιστατικού στο γκουγκλ (ή μάλλον όχι και τόσο περιέργως, αφού τώρα οι αναφορές σε «εμβολιασμό» είναι αμετρητες).
Να τα πάρουμε με τη σειρά. Την προηγούμενη εβδομάδα είχε έρθει στην επιφάνεια ένα σκάνδαλο εισαγωγής εμβολίων με φουσκωμένο κοστολόγιο, επί σειρά ετών. Ο αρμόδιος υφυπουργός Κοιν. Προνοίας Ιωάννης Ψαρρέας αναγνώρισε μεν το σκάνδαλο αλλά προσπάθησε να το υποβαθμίσει αφού, όπως είπε, τα παράνομα υπερκέρδη ανέρχονταν μόνο σε εκατοντάδες χιλιάδες δραχμές.
O Μποστ εκμεταλλεύεται δεόντως το επώνυμο του υπουργού για λογοπαίγνια. Έτσι, στο φύλλο της εφημερίδας που κρατάει ο Πειναλέων (νομίζω ότι) διαβάζουμε: Ο κ. Ψαρέας τυρί σιγήν ιχθύος και θολώνη τα νερά, ενώ η μαμα-Ελλάς λέει ότι «δι’ αυτούς τους καρχαρέας επρονόει δύο έτη ο προστάτης των Ψαρέας».
Σήμερα είναι η εθνική εορτή της Γαλλίας. Επίσης, την παραπάνω Παρασκευή αρχίζουν οι Ολυμπιακοί αγώνες, έστω και ετεροχρονισμένοι ένα χρόνο μετά, έστω και κορονιασμένοι χωρίς θεατές. Αυτά τα δύο στοιχεία κάνουν επίκαιρο το σημερινό μας άρθρο.
Όπως θα θυμούνται οι τακτικοί αναγνώστες, το ιστολόγιο έχει ξεκινήσει εδώ και καιρό να παρουσιάζει τις 24 περιπέτειες που συνδημιούργησαν ο Ρενέ Γκοσινί και ο Αλμπέρ Ουντερζό, αφού πιστεύω, έστω και με μια δόση υπερβολής, ότι οι 24 αυτοι τόμοι του Αστερίξ είναι μια από τις σημαντικότερες προσφορές της Γαλλίας στον παγκόσμιο πολιτισμό μεταπολεμικά. Η αλήθεια είναι πως ο ρυθμός της παρουσίασης έχει αραιώσει πολύ, αλλά η σημερινή συγκυρία με έκανε να φιλοτιμηθώ.
Η περιπέτεια που θα παρουσιάσω σήμερα είναι η 18η από τις 24, δηλαδή βρισκόμαστε αισίως στα 3/4 του δρόμου.
Ξεκινήσαμε τον Οκτώβριο του 2014, με μια παρουσίαση της περιπέτειας Αστερίξ στους Βρετανούς και μετά με μια γενική παρουσίαση των πρωταγωνιστών του κόμικς. Τον Δεκέμβριο είχαμε τη δεύτερη περιπέτεια, την Κατοικία των θεών, τον Φλεβάρη 2015 είδαμε τον Μάγο (ή Μάντη) ενώ στα τέλη Απριλίου παρουσίασα τον «Αστερίξ στη χώρα των Ελβετών». Τέλη Ιουνίου 2015 παρουσιάστηκε Ο αγώνας των αρχηγών, η πέμπτη περιπέτεια της σειράς. O κύκλος συνεχίστηκε στα μέσα Οκτωβρίου με τον Αστερίξ στην Κορσική και η τελευταία δημοσίευση για το 2015 ήταν την παραμονή των Χριστουγέννων με τον Αστερίξ Λεγεωνάριο. Το 2016 ξεκίνησε με την περιπέτεια Οβελίξ και σία τον Φλεβάρη, ενώ τον Απρίλιο ανέβασα το Δώρο του Καίσαρα. Ξαναπιάσαμε το νήμα τον Οκτώβριο με την Ασπίδα της Αρβέρνης. ενώ τον Δεκέμβριο ακολούθησε το Χρυσό δρεπάνι. Πρώτη περιπέτεια του 2017, τον Φλεβάρη, ήταν το Μεγάλο ταξίδι, που συμπλήρωσε την πρώτη δωδεκάδα. Στη δεύτερη δωδεκάδα μπήκαμε τον Απρίλιο, με την περιπέτεια «Ο Αστερίξ και η Κλεοπάτρα». Μετά αραίωσαν οι ρυθμοί. Τον Αύγουστο του 2017 παρουσιάστηκε η περιπέτεια «Ο Αστερίξ και οι Γότθοι» ενώ τον Δεκέμβριο είχαμε ένα εμβόλιμο άρθρο, αφού παρουσιάσαμε την καινούργια (χωρίς Γκοσινί αλλά και χωρίς Ουντερζό) περιπέτεια «Ο Αστερίξ στην Ιταλία» που είχε πρόσφατα κυκλοφορήσει στα γαλλικά. Το 2018 μία μόνο περιπέτεια παρουσιάσαμε, τον Απρίλιο, τον Αστερίξ στην Ισπανία . Μια ακόμα περιπέτεια παρουσιάσαμε τον Μάιο του 2019, τον Γύρο της Γαλατίας, ενώ τον Νοέμβριο είχαμε ένα εμβολιμο άρθρο, όπου παρουσιάσαμε μια ακόμα καινούργια περιπέτεια, της νέας περιόδου, Ο Αστερίξ και η αδρεναλίνη. Μία περιπέτεια ακόμα παρουσιάσαμε τον Μάρτιο του 2020, τον Αστερίξ Μονομάχο, ενώ έχω επίσης σκαναρισμένη, χάρη στον φίλο μας τον Χρήστο Τσατσαρώνη, την περιπέτεια Ο Αστερίξ και η χύτρα. Για τις άλλες, ελπίζω πως κάποιος θα φιλοτιμηθεί να σκανάρει τεύχη του Ψαρόπουλου που μας λείπουν (ο κατάλογος στο τέλος του άρθρου).
Θυμίζω ότι οι περιπέτειες του Αστερίξ κυκλοφόρησαν σε αυτοτελείς τόμους στα ελληνικά πρώτη φορά στα τέλη της δεκαετίας του 1970 από τις εκδόσεις Ψαρόπουλου (σε μετάφραση αρχικά του Κώστα Ταχτσή και μετά του Αργύρη Χιόνη) ενώ αργότερα κυκλοφόρησαν σε νέα μετάφραση (της Ειρήνης Μαραντέι) από τις εκδόσεις Μαμούθ, που είναι και η έκδοση που (νομίζω πως) βρίσκεται αυτή τη στιγμή στο εμπόριο. Λέω «σε αυτοτελείς τόμους» διότι περιπέτειες του Αστερίξ σε συνέχειες είχαν δημοσιευτεί στα τέλη της δεκαετίας του 1960 στο περιοδικό «Αστερίξ».
Τη σημερινή περιπέτεια την ανέβασα εδώ απ’ όπου μπορείτε να τη διαβάσετε ονλάιν ή να την κατεβάσετε.
Ο Αστερίξ στους Ολυμπιακούς αγώνες χρονολογικά είναι η 12η περιπέτεια από τις 24 της σειράς. Δημοσιεύτηκε σε συνέχειες στο περιοδικό Pilote από τον Φεβρουάριο έως τον Ιούλιο του 1968 και αμέσως μετά εκδόθηκε σε βιβλίο -θυμηθείτε ότι το 1968 ήταν ολυμπιακή χρονιά, είχαμε τους αγώνες του Μεξικού. Ο γαλλικός τίτλος είναι Astérix aux jeux olympiques. Στην έκδοση του Ψαρόπουλου, όπως βλέπετε, ο τίτλος είναι κάπως διαφορετικός: Ο Αστερίξ Ολυμπιονίκης.
Η σημερινή περιπέτεια έχει βεβαίως ελληνικό ενδιαφέρον αφού εκτυλίσσεται κατά το μεγαλύτερο μέρος της στην Ελλάδα, πράγμα που δίνει την ευκαιρία στους Γκοσινί και Ουντερζό για πολλά «τουριστικά» αστεία και λογοπαίγνια. Επίσης, είναι από τις λίγες περιπέτειες του Αστερίξ που έχουν κυκλοφορήσει και στα αρχαία ελληνικά (αλλά και στα κρητικά). Σκέφτηκα προς στιγμή να συμπεριλάβω στην παρουσίαση και αυτές τις γλωσσικές ποικιλίες, αλλά τελικά ήταν δύσκολο να τιθασεύσω το υλικό -ίσως στους επόμενους αγώνες το επιχειρήσω μόνο για αυτές.
Για να τιμήσουμε τον ένα χρόνο από τον αδόκητο θάνατο του ξεχωριστού μας φίλου Αυγουστίνου Τσιριμώκου (1954-2020), το ιστολόγιο δημοσιεύει σήμερα ανέκδοτα κείμενά του, από το προσωπικό τετράδιο του Αυγουστίνου, σκόρπιες σκέψεις, παιχνίδια με λέξεις / ακροστιχίδες και σχέδια για ποιήματα και πεζά, που τα περισσότερα δεν ολοκληρώθηκαν, ούτε έχουν δημοσιευθεί, σε συνδυασμό με κείμενα της αγαπημένης του Αναστασίας Ζέππου.
Τη σκηνοθεσία των κειμένων την έκανε η φίλη μας η Λουκρητία, η οποία ζητάει συγγνώμη διότι για τεχνικούς λόγους δεν κράτησε το πολυτονικό του Αυγουστίνου παρά μόνο στις ακροστιχίδες στο τέλος, ενώ επέλεξε και το λατινικό ερωτηματικό για να φαίνεται πιο καθαρά το «γιατί».
Σκόρπια χειρόγραφα σε κώδικα μυστικό ταξιδεύουν στο φεγγαρόφωτο πέρα απ΄το χώρο και το χρόνο.
Ο Αυγουστίνος και η Αναστασία συνομιλούν μέσα απ΄τα κείμενά τους πλέκοντας ένα νήμα ΑΑ που φθάνει μέχρι τη χώρα του Υφαντή, όπου ελπίζουν να συναντηθούν σε κοινή τροχιά προς την αιωνιότητα.
======================================
– Αυγουστίνος, περιπατητής στο χώρο και στον χρόνο
Συγκλο-Νηστικός!
Αν και πάντα κάτι μαγειρεύω!
ΖΩ- γραφές : παιχνιδίσματα της γλώσσας και της σκέψης
ΜΙΑ ΕΙΚΟΝΑ
Μιὰ πόρτα όρθια
στη μέση του πουθενά,
που δεν στηρίζεται σε κανένα τοιχο,
περιμένει μάταια κάποιον να την ανοίξει.
Νύχτα. ’Αρωμα νυχτολούλουδου. Και μια νυχτοπεταλούδα χωρίς συγκεκριμένη κατεύθυνση, πετά ανεβοκατεβαίνοντας πάνω απ΄τον σιωπηλό κήπο.
Ανάμεσα απ΄τα φυλλώματα του δέντρου παίζουν οι φεγγαραχτίδες.
Γαλήνη.
Δίχτυα από τη Σελήνη ανακουφίζουν απώλειες
Άγριο τοπίο , που η τραχύτητά του με τη βοήθεια του φωτισμού , εξίσου τραχιού, τονίζει τις φωτοσκιάσεις ενός ασημένιου λεπτουργήματος.
Σ΄ένα υπόπεδο * στο βάθος, ένα απλό παιχνίδι φωτός και σκότους.
/* επιφάνεια χωρίς εμφανές σχήμα, αντίθετη του επιπέδου. Συναντάται στα πρώιμα Ελληνικά μαθηματικά που διασώθηκαν από άραβες.
ΜΙΑ ΜΟΡΦΗ
Σκαμμένο πρόσωπο. Βλέμμα προς τα μέσα. Προς τη μνήμη μιας ζωής πολυκύμαντης και πολύπαθης . Μια ζωή που χάρισε τελικά όχι παράπονο, μα γαλήνη. Κι αχνό χαμόγελο Κάτι με επιείκεια Κάτι με σημασία Πάντως αχνό Χαμόγελο στηριγμένο σε χέρι ακίνητο
Η στάση του σώματος , με το χέρι ανασηκωμένο να χαϊδεύει με τον αντίχειρα ένα πηγούνι που ίσως κάποιος συγγραφέας φτηνών αστυνομικών τύπου Λέμυ Κώσιον, θα το χαρακτήριζε θεληματικό, παραπέμπει στο γλυπτό του Σκεπτόμενου.
Τελικά το βλέμμα του φωτογράφου είναι αυτό που κυριαρχεί επί της – ζωντανής εν τέλει – μορφής που απαθανάτισε.
Κι εγώ σε σκέφτομαι και σε θωρώ μέσα από διάφορα φωτογραφικά ενσταντενέ καθημερινώς και αδιαλείπτως.
Βαδίζω στους δρόμους, σηκώνω το βλέμμα μου στον ουρανό. Το πρωί μιλώ στον ήλιο και εννοώ εσένα. Προσεύχομαι τη νύχτα στο φεγγάρι και σ΄αναπολώ.
Φεγγαρόφωτος έρχεσαι κάθε νύχτα να φωτίσεις την ερημιά μας.
– …με αθέατο φωτοστέφανο και θεατή χιονισμένη κόμη,
Φεγγάρι, μάγια μού ’κανες!
– Σαν παιδί ισόβια άκακο, αστείο, έρχεσαι αθόρυβα στον ξύπνιο ή στον ύπνο μας, γελάς σπαρταριστά, μας ψιθυρίζεις ανέκδοτα πολλά και μας αγκαλιάζεις γενναιόδωρα.
– Κατά πρώτον οφείλω να δηλώσω ότι είμαι ανύπαρκτο πρόσωπο.
Και δεύτερον, να δώσω μερικά στοιχεία για μένα :
α) είμαι απροσδιόριστης ηλικίας. Λένε – κάποιες κακές γλώσσες ότι ξεπερνώ τους 8 αιώνες.
Ψευδέστατον. Δεν μπορεί να είμαι πάνω από 450 ετών.
Μπορεί όμως να είμαι και τριών ετών – παρά κάτι μήνες. Ουδείς γνωρίζει.
β) οι σπουδές μου περιλαμβάνουν Αφύσικη, Μεταμαθηματικά, , Παράξενες γλώσσες, Γεωμορφολογία κολάσεως, Παραμουσική, Παραλογία και Παιγνιδοσοφία.
Αλλά η τωρινή μου ενασχόληση έχει να κάνει με Ιδιωτογραφία (το αντίθετο της δημοσιογραφίας).
γ) χόμπυ δεν έχω, καθόσον με καλύπτουν οι ονειροφαντασίες μου.
Ως ένα βαθμό, πάντως, μπορώ να δηλώσω συλλέκτης : Αισθημάτων.
– Αυγουστίνε μας, άνθρωπε της καρδιάς μας,
Αφουγκραζόμαστε το άρρητο μέσα από την ποικιλία της κάθε γραφής σου, του θεατρικού μονολόγου, της μουσικής που τραγουδάς και της θυσίας σου.
Δε μας ακούς?
– Δεν είμαι ο Αυγουστίνος. Ο Αυγουστίνος ήταν, αλλά δεν είναι πια, αφού χάθηκε πίσω στα χρόνια της εφτάζυμης μαυρίλας.
Δεν είμαι ούτε κάποιος απ΄την ατέρμονη σειρά των τολμηρών ανώνυμων ηρώων.
Η αχνή μορφή που φαίνομαι περικλείνεται σε ένα στίχο, ένα τραγούδι, μια απλή μελωδία με τρεις μικρές νότες.
κι η φωνή του Υβ Μοντάν στο ρεσιτάλ του στο Ολυμπιά του Παρισιού. Αφήνει διάφανη να φανεί μέσα της ακολουθία σκέψεων που έκαναν άλλοι Και αντιγραφή άχρηστων λέξεων που κούφιες αντηχούν στην εκφορά τους.
Είμαι το τέλος μου που επιστρέφει Στην αρχή του χρόνου του δικού μου σαν ουροβόρος όφις που τρώει την ουρά του Αδιάκοπα κι αμείλικτα.
Ίσως είμαι αυτό που είμαι. Αυτό το πράγμα που είμαι και που δεν θα είμαι πάλι και πάλι απ΄την αρχή.
Τα παιδικά μου χρόνια είναι γεμάτα «πρέπει» και «μη».
Ανάμεσα σ΄αυτά τα δυο τέρατα, τη Σκύλλα του «μη» και τη Χάρυβδη του «πρέπει», βάδιζα σα σε τεντωμένο σκοινί, προσπαθώντας να ισορροπήσω χωρίς να πέσω – μα του κάκου!
Όλο έπεφτα – πότε στο γκρεμό ενός «πρέπει» που δεν εκπλήρωνα, πότε στο ρέμα του «μη» που με παράσερνε στα άγρια νερά της … αμαρτίας. Γιατί, ό,τι ανήκε στη σφαίρα του «μη» ήταν φορτισμένο με το βαρύ, αν και άδειο, κασόνι της ηθικής.
Μεγαλώνοντας ανακάλυψα πως η λέξη «αμαρτία» σημαίνει στην ουσία «αστοχία» , «στραβοπάτημα» και όχι ηθική καταδίκη σε μια Δαντική κόλαση.
Μα ήταν πια αργά.
Τα «πρέπει» και «μη», σαν τον χιτώνα του Νέσσου, είχαν γίνει ένα με το δέρμα μου.
Για να τα βγάλω, έπρεπε μαζί να ξεκολλήσω και τις σάρκες μου.
Κατάλαβες τώρα, γιατρέ μου?
– Ακριβέ και αγαπημένε μας φίλε!
Δε μας ακούς?
– Ακούω
Ακούω το «άκου» που μου λέγανε οι δάσκαλοι.
Το «άκου εδώ, νεαρέ μου…»
Με το άγριο ύφος της επίπληξης .
Ακούω τη φύση να προσπαθεί
Με τους δικούς της ήχους
Να σβήσει την ανυποφορη κακοφωνία
Των ανθρώπων που μισούν
Και να μην τα καταφέρνει.
Ακούω τη φύση να βογγάει
Καθώς την τρυπούν, τη σφάζουν, τη βιάζουν
Τη σκοτώνουν με μηχανές.
Τη σκοτώνουν με τη σκέψη πιο πολύ.
Ακούω τον Έρωτα να ουρλιάζει
Πνιγμένος ανάμεσα στα κύματα του χρήματος,
Του εμπορίου , του κέρδους,
Του άπληστου θανάτου
Σε μια μάχη χωρίς τέλος
Χωρίς σκοπό
Ακούω…
Κλείνω τ΄αυτιά μου
κι όμως
ακόμα
Ακούω…
=======
– Μίλα μας . Χωρίς εσένα είμαστε στον αέρα
– Είστε από το ραδιόφωνο? Ωραία! Ραδιόφωνο για μένα είναι ένα ηχητικό παράθυρο που ανοίγει για να μπει ο φρέσκος αέρας της φαντασίας, αλλά ενίοτε και κάποια δυσώδη καυσαέρια.
– Μα δε θυμάσαι?
– Τι είναι η μνήμη? :
Η νίκη του έρωτα επί του θανάτου?
ή η εκδίκηση του κυττάρου προς τον χρόνο?
Όταν η ανάμνηση ξεθωριάζει :
Ο φόβος ανοίγει τα μάτια του και μας κοιτάζει
Η Κίνα ξεμένει από μελάνη
Το παιδί κάνει τσέρκι τον κύκλο του χρόνου.
Αν δεν είχαμε οι άνθρωποι μνήμη…
θα έπρεπε να την εφευρίσκαμε
θα είχε ανθρώπους η μνήμη
Αιωνία μας η μνήμη!
Τι είναι αυτό που ξεχνάμε ευκολότερα?
το μαύρο μεσοδιάστημα ανάμεσα σε δύο όνειρα
πως υπάρχει αύριο, ίσως χωρίς εμάς.
=========================
– ΑΛΗΣΜΟΝΗΤΕ Αυγουστίνε μας ! Μίλα μας για το χρόνο , ταξιδευτή.
– Εδώ? Και τώρα? Ασαφείς έννοιες.
Τώρα – μιλάμε για μια στιγμή? Μα …πάει! Πέρασε!
Είναι ήδη παρελθόν
Οι συνομιλίες γύρω μου γίνονται ΕΔΩ. Το προσδιορίζω χωρικά : ΕΔΩ ! Γύρω μου.
Αλλά κι αυτό ανήκει στο άμεσο παρελθόν.
Το ‘ είναι τόσο εξωπραγματικό, τόσο ασύλληπτο.
‘Αραγε έχουν κι άλλο αυτό τον προβληματισμό?
Βλέπω παντού σκεφτικές φατσούλες. ΕΔΩ και … ΤΩΡΑ?
– Ναι, τώρα τι κάνεις?
– Εντύπωση!
– Ατάκες, γρίφοι και λογοπαίγνια… Όπως πάντα… Όμως σωπαίνεις για καιρό…
– Απροθυμία καταξίωσης!
– Σωπαίνεις με ένα μύχιο χαμογελάκι στα χείλη σου, για να αντέχεις την πίκρια και τη μοναξιά σου.
– Το μέλλον προπορεύεται
Στον ίδιο δρόμο με μένα
Πάμε στην ίδια κατεύθυνση
Και βλέπω μόνο την πλάτη του
Φοβάμαι
Τη στιγμή που θα δω
το πρόσωπό του
– Δεν είσαι μόνος. Είσαι το Φως μου, ο άνθρωπός μου, ο άνθρωπός μας.
Η Αγάπη σου φωτίζει τις πολύπαθες ψυχές μας και μας καλεί κοντά σου.
-Ανέκαθεν αντιμετώπιζα τον εαυτό μου ως τρίτο πρόσωπο, πρόσωπο δηλαδή ξένο προς το βαθύτερο είναι μου. Αυτό μου έδωσε κάποια στιγμή τη δυνατότητα να έχω την προκάλυψη των μύχιων σκέψεων και αισθημάτων μου που τόσα χρόνια με έφερναν σε αμηχανία και μου δημιουργούσαν γλωσσοδέτη αθεράπευτο.
Όμως ακόμα κι έτσι δεν ξέφυγα από τη δυσκολία της επιβολής αλλότριων δεσμεύσεων , απότοκων μιας κοινωνίας χωρίς πρόσωπο και σώμα.
– Κι εσύ δεν ήθελες να δείχνεις το πρόσωπό σου… διάλεξες την κατάλληλη μεταμφίεση
– Κύρος Μοναχός : κατά κόσμον Ιάκωβος Ευσταθίου.
Μετά το πέρας της σχολικής του εκπαιδεύσεως, ενετάχθη εις τας τάξεις των φραγκισκανών μοναχών.
Εγεννήθη εις Σύρον εν έτει Κυρίου 1948, εκάρη τω 1973 και έκτοτε διάγει βίον μοναστικόν, ασχολούμενος – μεταξύ άλλων με την καλλιγραφικήν αντιγραφήν ιερών κειμένων – και όχι μόνον.
Εξέδωσεν σποραδικώς μικρά και άτεχνα – εν πολλοίς πονήματα, μετανοών εκ των υστέρων δια την αλαζονείαν και ματαιοδοξίαν , ήν επέδειξεν.
Βαδίζων προς την δύσιν του βίου του, έν μόνον εύχεται : να λησμονηθεί υπό των συνανθρώπων του, ώστε να μη συνεχίσει να τους βαρύνει έστω και μετά θάνατον.
– Να βαρύνει? Μια ανάμνηση? Γιατί να βυθιστεί στη λήθη?
– «Ειν᾿ η ζωή μια θάλασσα και μεις καπεταναίοι, είναι στ᾿ αλήθεια τυχεροί όσοι πεθαίνουν νέοι.».
Πόσο χρυσάφι
μοιράζεται ἀπ΄ τὸν ἥλιο
σὲ κάθε δύση.
Χίλιες εἰκόνες
σπαρμένες ἀπ` το χέρι
τῆς εἰμαρμένης…
ΚΥΡΟΣ ΜΟΝΑΧΟΣ
=============================================
Αυτόν ελπίζουμε να μην τον δούμε Σε τηλεόρασης σφηνάκια Διαφημιστικά Να πάει σαν να ζει ακόμα Να πλασάρει Νεκρά και άψυχα άχρηστα « αγαθά»
===============================
– ΑΚΟΜΑ ΚΙ ΑΝ ΦΥΓΕΙΣ… για την άκρη του κόσμου
– Δέκα στρατιώτες κι ένας λοχαγός , τραγουδούσε η Αρλέτα τη δεκαετία της εφηβείας μου. Και διάβαζα στις συνεντεύξεις της για τους στίχους της Παυλίνας Π- μπούδη και του Νίκου Χουλιαρά.
Λίγο αργότερα έγινα ένας από τους «Νεκροζώντανους στο Κύτταρο» , με τα Μπουρμπούλια και το Νιόνιο , με τη Μαρίζα Κωχ να τραγουδάει δημοτικά με συνοδεία μόνο ντραμς , με το Σπαθάρη να παίζει πίσω απ΄το πανί.
Και ήταν κι η εποχή του Γούντστοκ, του Easy Rider, και του «Φράουλες και Αίμα» με το Circle game με τη φωνή της Buffy Sainte Marie Ωραίοι καιροί!
Τελικά ο Πήγασος για κάποιους είναι καλαμένιο άλογο…
Ταυτόχρονα στη βιβλιοθήκη του σπιτιού, κυρίως της αδελφής μου, θησαυροί προς εξερεύνηση – Ρίτσος, Βρεττάκος, η επτάτομη Ανθολογία της Ελληνικής ποιήσεως του Πολίτη από τις εκδόσεις Γαλαξία, ο Ράσσελ με την Ιστορία της δυτικής φιλοσοφίας…
Και να! Προβάλλει η πομπή των γνώμων, :
Μπροστά – μπροστά ο πιο γέρος και πίσω κατά σειρά ηλικίας.
Κι αρχίζουν το χορό, καταμεσίς στον κήπο .
Έναν ξέφρενο χορό, σα να προκαλούν το ολόγιομο φεγγάρι να κατέβει να παίξει μαζί τους.
Οι γέροι χωριστά…
Γωνιώδη περιγράμματα τα πρόσωπα απέναντι
(μήπως αγωνιώδη? – παρντόν! Δεν κρατήθηκα!)
Αλι_ήθεια! ….ή μήπως αgli ήθεια?
Τέλος, ακολουθώντας τη νυχτοπεταλούδα χάνονται πίσω απ΄τους θάμνους , πάντα στην ίδια παράταξη.
Και οι δικοί μου θησαυροί? Τα κόμικς κάθε είδους (κυρίως τα διαστημικά/παράξενα/εκπληκτικά κλπ), τα Μίκυ Μάους, ο Αστερίξ , ο Ούμπα-Πα κι ο Ιζνογκούντ στη μια άκρη της αλυσίδας, η Ε.Φ. στην άλλη, με τον Ασίμωφ, τον Κλαρκ και τον Φίλιπ Ντικ ιερή τριάδα.
Θυμάμαι την εξαιρετική απάντηση του Μανολίτο στη Σουζανίτα , είχε πει το αμίμητο : «Οι επιταγές της ειρωνείας σας δεν έχουν αντίκρυσμα στην τράπεζα του πνεύματός μου». Έστω και στο σύνηθες υλιστικό πλαίσιο.
=============
Α! Πρέπει να σαι πολύ λέρα για να κυβερνάς γαλέρα!
Το απέφυγα!
Κι αργότερα πλουτίστηκαν οι επικυρίαρχες αναγνώσεις , με τσαλαβουτήματα σε κάθε χαρτογραφημένη περιοχή του λογοτεχνικού – και όχι μόνο – χάρτη.
Το σημαντικό, ωστόσο, είναι η αδιάλειπτη κι αξεδιάλυτη ενότητα λόγου – μουσικής – εικόνας στο υπόβαθρο της διαμόρφωσής μου.
===
Ο ορνιθόσαυρος γοητεύει πότες και καπνιστές.
Και περιστρεφόμαστε…
Όλος ο κόσμος Κλεισμένος στο καβούκι Μιας χελώνας
=============
======================================
Είχατε ανέκαθεν μορφή Όχι όμως θεωρία Για χρόνια πήγατε μακριά Και γράφατε ιστορία Να μη σας βλέπω θέλησα. Όμως ποτέ δεν ξέφυγα Απ΄του καιρού τη βία
ΕΓΩ_ΠΡΟΒΑΤΑ !!
χάνονται μπροστά στην τηλεόραση, αποχαυνωμένα και πειθήνια σαν κοινά πρόβατα, αλλά και με τον άκρατο εγωισμό που τα κάνει συναισΘΥΜΑΤΑ των καταστάσεων.
Καλύτερα μόνος κι αλληλέγγυος. Θα κάνω τα πάντα και σε καλές τιμές.
Θα σας θυμίζω την πανάρχαια τέχνη της καλλιγραφίας , σε μια κοινωνία που ξέχασε την ανάγκη της γραπτής επικοινωνίας
Δεν θέλετε? Λίγο με νοιάζει! εγώ ήρθα και θα μείνω, ό,τι κι αν λέτε.
Έχω μια αποστολή εγώ. Έχω υποχρέωση απέναντι σ’ αυτούς που μ’ έστειλαν.
Θέλετε να φερόμαστε φιλικά? Εντάξει. Δεν θέλετε? Και πάλι εντάξει.
Μπορώ να ζήσω και σαν εχθρός σας. Εδώ φυσικά.
Ως απεσταλμένος. Αλλά εχθρός σας.
– Εχθρός εσύ? δεν είν’ αλήθεια…
Αγαπάς αφειδώλευτα όλους μας και τον καθένα ξεχωριστά τον τιμάς και τον αναδεικνύεις αθέατα, ουσιαστικά και καθοριστικά.
Ο κύκλος των φίλων σου, κλεισμένος σ΄ένα κοχύλι.
Ήσουν πάντα η ψυχή της παρέας, ο μέντοράς μας.
=======
– ΄Ηρτεν κι ο αρκουδιάρης ο κατσίβελος, με την αρκούδα του, ηύρε το τσούρμο κολλημένο στο μελάκι , πήγε να μαζώξει λίγο κι εκόλλησεν κι αυτός.
Τότενες η αρκούδα που αρέσκει της το μέλι, αρχινάει να γλείφει ολουνούς και τους εκαθάρισεν κι εξεκολλήσασι.
Και ζήσανε αυτοί καλά κι η αρκούδα καλύτερα.
Εμείς, άστα να πάνε…
– Η θέση σου μένει άδεια στο αγαπημένο μας νησί.
– Α! Δεσπόζει το νησί. Ένα νησί που, κατά Θεοφίλεια προσέγγιση, φαίνεται ολόκληρο – βουτηγμένο σ΄έναν απόκοσμο ορίζοντα, επηρεασμένο από τη σφαιρικότητα της Γης.
Όλο το έδαφος – στεγνό και άνυδρο, ωστόσο ζωντανό και παραδόξως χαρούμενο – περιβάλλει τον δεντρόφυτο οικισμό και περιβάλλεται με τη σειρά του από δέντρα και άνθη, ανάμεσα από τα οποία ξεπροβάλλει η θάλασσα κι ο ουρανός.
Και τι ουρανός! Φωτισμένος από ήλιο – εικόνα του μύθου του Φαέθοντα, μόνο που λείπει το άρμα και ο αρματηλάτης.
Υπέρμετρα μεγάλος και πύρινος, ωστόσο δεν καίει τα φτερά της παράτολμης πεταλούδας που τον προσεγγίζει στην πτήση της σαν νέος Ίκαρος.
Το κόκκινο κασκόλ δένει με τα μαύρα ρούχα και το άσπρο λαστιχάκι κάθεται όμορφα στο σκούρο μαλλί με τις κοκκινωπές ανταύγειες.
Τα χέρια σταυρωμένα πάνω στο διάφραγμα, η γεμάτη καμπυλότητες σιλουέτα, το χαμόγελο της καλωσύνης και το βλέμμα το παιχνιδιάρικο , το γεμάτο καλοπροαίρετη ειρωνεία , στοιχεία που έρχονται να ολοκληρώσουν την εικόνα την τόσο οικεία και συνάμα τόσο πρωτόγνωρη – κάθε φορά.
Χορός με τη σκιά μου
– Γιατί , πουλάκι μου, έβγαλες την κορδέλα σου απ΄τα μαλλιά?
Γιατί το μαύρο των ρούχων σου τονίζει τόσο το πράσινο χαμόγελο των υάκινθων στην καρδιά σου?
Γιατί ένας κόκκινος χείμαρρος γύρω στο λαιμό σου μοιάζει φλόγα έτοιμη να μας κάψει , κι όμως έρχεται και μας δροσίζει?
Γιατί, πουλάκι μου, είσαι αυτή που ήσουν και που ελπίζουμε να είσαι εσαεί?
============
– Αχ! κι αυτή η βροχή! Πώς ψιθυρίζει την αγάπη Και στις υγρές της μελωδίες Σφυρίζω αλήτικα στο δρόμο Το τραγούδι μας…
– Έτσι έγινε και με μπούσουλα το γοβάκι, γυάλινο και μοναδικό , έτρεξε και τη βρήκε ο πρίγκηπάς μας…
– Έλα, μην φύγεις τώρα… Όσο μπορείς, μείνε, κρατήσου στη ζωή για να σε προλάβω να φύγουμε παρέα. Μην με αφήσεις μόνη στο χάος του κόσμου στο έρεβος του κακού.
Έλα, μη φεύγεις ΑΓΑΠΗ
Πάντα θα νεκρανασταινόμαστε ΑΓΑΠΗΤΙΚΑ!!!
– Μια μέρα , τη ζωή πού’χασα την ξαναβρήκα εκεί που δεν το περίμενα. Στον έρωτα, που όπως λέει ο Λευτέρης, «μήπως όλες οι φορές δεν είναι πρώτες?» , ξαναβρίσκεις την παιδική αθωότητα, την ευπιστία και την ανάγκη για παραμύθια.
Ναι, ο έρωτας είναι το ελιξήριο της αιώνιας νιότης . Είναι το φίλτρο που σε γυρίζει πίσω, στη ζωή που έχασες χωρίς να το καταλάβεις τότε πως τη χάνεις. Η ανακάλυψη έρχεται μαζί με το ελιξήριο.
– Όλα είναι λέξεις… έλεγες
Κι ύστερα παίζουμε με τις λέξεις για να σταθούν τα μυαλά μας στη θέση τους
– Η ρίζα του προβλήματος
Ή η ρίζα του φρονημίτη?
Λέξεις…
Πώς το λέει ο Διονύσης?
Όλα διαβήκαν
απ΄τις γλώσσες τις στραγγαλίστριες…
Τι σημασία έχουν οι λέξεις,
Χωρίς το πάθος που φέρνει ο έρωτας?
Λέξεις χωρίς την ηχώ της ψυχής,
λέξεις κούφιες, άψυχες, ανίσχυρες
λέξεις σφυριά, χωρίς καρφιά,
λέξεις με μόνη αξία
την πεζή τους χρησιμότητα.
Ο κύκλος των χαμένων ποιητών, λοιπόν?
Των ποιητών που οι Μούσες δεν τους τίμησαν,
δεν τους επισκέφτηκαν,
δεν τους χαιρέτισαν?
Μήπως αυτός είναι ο κύκλος σου?
Ε?
Μίλα!
Γείρε, σκύψε , μίλα μου,
Μίλα, χαμο-μίλα μου
Έρωτας γεννήθηκε,
Θάνατος πατήθηκε
Κι είν’ ο κύκλος άφτιαχτος,
Ίδιος κι απαράλλαχτος
με του δέντρου τη δασιά,
την ψηλή κορμοστασιά,
και στη ρίζα του φυτρώνουν
λουλουδάκια και φουντώνουν.
Γείρε, σκύψε , μίλα μου,
Μίλα, χαμο-μίλα μου.
Έρωτας μ’ αρνήθηκε
Κι ούτε με θυμήθηκε
Κι είν’ ο κύκλος καμωμένος
με τις Μούσες ζυμωμένος.
Μα του δέντρου η σκιά
πέφτει πάνω μου βαριά
και με σφίγγει, με πονάει
Όνειρο ήτανε και πάει!
Σήκω, φύγε, μη μιλάς.
Σήκω,
—— φύγε,
—————– μη μιλάς!
Ξημερώνει. Οι πρώτες ακτίνες της μέρας ανασαλεύουν το χαλί της πάχνης.
– Σωπαίνεις… Πόσος καιρός πάει , Αγαπημένε? Προσπαθώ να κάνω αυτό που μου έλεγες πάντα Να γράφω πολύ … να τραγουδω πολύ… να είμαι με φίλους… μα Έχω ανάγκη να σ΄ακούσω να ξετυλίγεις μια νέα ιστορία… Μια δική μας ιστορία… Νοιώθω ανίσχυρη , άδεια, πώς να γράψω όταν τρέμει το χέρι μου, όπως το χέρι της κεντήστρας στην ιστορία που μας έλεγες.
Σαν κι εκείνη κι εγώ, Καθηλωμένη εδώ. Απέμεινα να θυμάμαι, να κλαίω, ΝΑ ΚΑΝΩ ΟΤΙ ΖΩ.
– Δώσε στο μέλλον μια ευκαιρία Μήπως ξανάρθει…
– Απηχεί ενδόμυχος ο κλαυσίγελώς σου στα μετρημένα λόγια σου, στο σοφό σου βλέμμα. Κι αθώος παραμένεις έως θανάτου παντοτινά.
– «… Τέλος και εν τω πνεύματι γαλήνη … και τω Θεώ δόξα και …δόξη και τιμή στεφάνωσόν με με δάφνες και δενδρολίβανον και κάππαρη σε κόκκους καρπώδεις…»
ΑΥΓΟΥΛΙΝΟΣ ΟΛΕ!!
Ο κήπος ξυπνάει, τα πρώτα σκιρτήματα της μέρας συνθέτουν μια αλλόκοσμη αρμονία , γεμάτη διάφωνα ακούσματα, Η αντίθεση της μέρας προς τη νύχτα.
Σκιά για μας εκείνος Σκιές κι εμείς γι αυτόν
– Επιτακτική η λάμψη σήμερα! – Είσαι το δικό μου φωτεινό αστέρι, που λαχταρώ να ακολουθήσω και να ταξιδέψουμε σε κοινή τροχιά…
– Μπα!
Τ΄αστέρια ξεκίνησαν με αυτοκτονία Όμως κερδίσαμε τη στιγμή.
Αυτές οι άχρονες στιγμές δηλώνουν άρρητα την αιωνιότητα του εφήμερου και το περαστικό της τέχνης.
Λέω «σε αυτοτελείς τόμους» διότι περιπέτειες του Αστερίξ σε συνέχειες είχαν δημοσιευτεί στα τέλη της δεκαετίας του 1960 στο περιοδικό «Αστερίξ».
* Τη φωτογραφία τη στέλνει φίλος του ιστολογίου που παραθερίζει στη Σύρο.
* Και συνεχίζω με ένα μαργαριτάρι επίσημο, της δημόσιας διοίκησης.
* Κι άλλη μια φωτογραφία που στέλνει φίλος που παραθερίζει.
* Και η τελευταία εκδρομική φωτογραφία του άρθρου, από φίλο που είχε πάει στη Φαλάσαρνα.
* Και κλείνω με έναν ακόμα «αμφίσημο» τίτλο.
Λοιπόν, σε μια πρόσφατη εκπομπή τέθηκε η ερώτηση «Σε ποια πόλη της Καλιφόρνιας βρίσκεται η κοιλάδα της Σιλικόνης;»
* Πρόκειται για ανάρτηση σε διεθνή ομάδα του Φέισμπουκ, που μεταφράζεται αυτόματα. Το αγγλικό πρωτότυπο ήταν:
Θυμίζω ότι οι περιπέτειες του Αστερίξ κυκλοφόρησαν σε αυτοτελείς τόμους στα ελληνικά πρώτη φορά στα τέλη της δεκαετίας του 1970 από τις εκδόσεις Ψαρόπουλου (σε μετάφραση αρχικά του Κώστα Ταχτσή και μετά του Αργύρη Χιόνη) ενώ αργότερα κυκλοφόρησαν σε νέα μετάφραση (της Ειρήνης Μαραντέι) από τις εκδόσεις Μαμούθ, που είναι και η έκδοση που βρίσκεται αυτή τη στιγμή στο εμπόριο.
Στο μεταξύ, χάρη στην ευγενική προσφορά αρκετών φίλων, έχω πλέον σκαναρισμένες σχεδόν όλες τις περιπέτειες του Αστερίξ στην έκδοση Ψαρόπουλου, επομένως το βραδύ στάδιο της διαδικασίας είναι πλέον το γράψιμο των άρθρων από μένα (αυτό δεν με συνέφερε να το πω). Λείπει μόνο μία, οι Δάφνες του Καίσαρα. Όποιος την έχει και μπορεί να τη σκανάρει, ας τη στείλει.
Πριν απο λίγες μέρες, κυκλοφόρησε στη Γαλλία ο πέμπτος τόμος της νέας περιόδου με τον τίτλο Astérix et le griffon, Ο Αστερίξ και ο γρύπας δηλαδή. Δεν θα μπορούσα να μην τον αγοράσω αμέσως -και να σας τον παρουσιάσω, βέβαια, αφού μάλιστα το ιστολόγιο έχει ασχοληθεί πολλές φορές με τον γρύπα κυρίως σε μεταφραστικά μαργαριτάρια.
Τη σημερινή περιπέτεια 
Οι λέξεις έχουν τη δική τους ιστορία 