Μεταπανωλεθριακά μεζεδάκια

Και μετεκλογικά θα μπορούσαμε να  τα πούμε, αλλά αφού οι εκλογές αποτέλεσαν πανωλεθρία είπα να νεολογίσω, αφού δεν  ξεχνάμε και τον στόχο, να αποκτήσει επιτέλους η ελληνική γλώσσα 5 εκατομμύρια λέξεις έτσι ώστε να διαγραφεί το δημόσιο χρέος και να  τρώμε όλοι με χρυσά κουτάλια.

Και ξεκινάμε με κάτι μετεκλογικό και μεταπανελωθριακό, τις εξηγήσεις που έδωσαν οι δημοσκοπικές εταιρείες για την αποτυχία των  δημοσκοπήσεων να προβλέψουν την τεράστια διαφορά ανάμεσα σε ΝΔ και ΣΥΡΙΖΑ.

Όπως είπε σε τηλεοπτική εκπομπή ο κ. Δημήτρης Μαύρος, έβλεπαν ότι η διαφορά θα  έπαιρνε τέτοιες διαστάσεις, αλλά δεν τόλμησαν να το ανακοινώσουν διότι κανείς δεν θα τους πίστευε.

Επί  της ουσίας,  η ομολογία αυτή είναι λίγο προβληματική, διότι υπονομεύει στο διηνεκές την αξιοπιστία των  δημοσκοπικών αποτελεσμάτων  -τώρα πια, όλοι θα σκέφτονται «μήπως τα αποτελέσματα είναι πειραγμένα;». Και δεν καταλαβαίνω για ποιο λόγο μία δημοσκοπική εταιρεία, αν είχε σίγουρα αποτελέσματα για τέτοιο λαβράκι, δεν έβγαζε τα αποτελέσματα, για να  έχει μετά να παινεύεται, επί δεκαετίες, ότι ήταν  η μόνη που πρόβλεψε σωστά το αποτέλεσμα των εκλογών του Μαΐου 2023. Αλλά πλατειάζω, σήμερα δεν σχολιάζω επί της ουσίας.

Πάντως, στο σχετικό άρθρο της Μηχανής του χρόνου, ο δαίμονας του πληκτρολογίου (ποιο τυπογραφείο, πια) είχε κέφια και μετέτρεψε τους δημοσκόπους σε δημοκόπους.

Μονάχα στον τίτλο. Στο κυρίως άρθρο γράφει, κανονικά, «Γνώριζαν οι δημοσκόποι για τη διαφορά….».

Γιατί όμως οι δημοσκοποι να μην μπορούν θα θεωρηθούν και δημοκοποι ενίοτε;

* Σε σχέση με την υπηρεσιακή κυβέρνηση που θα ορκιστεί, διάβασα σε εκπαιδευτικό μάλιστα ιστότοπο ότι:

Σε θέση αναπληρωτή ή υφυπουργού Παιδείας, ανεξάρτητα, εάν η Ν. Κεραμέως θα ηγηθεί του υπουργείου Παιδείας ή άλλου υπουργείου, θα τοποθετηθεί η νεοεκλεγείσα σε θέση Βουλευτού Επικρατείας η πρώην Διευθύνων Σύμβουλος του ΕΟΠΠΕΠ Ιωάννα Λυτρίβη.

Πέρα από το… ανεξάρτητο  «ανεξάρτητα», προσέξτε την ακλισιά στη… διευθύνων σύμβουλο. Διευθύνουσα βεβαίως, όσο τους κάνουμε τη χάρη να τις τοποθετούμε σε διευθυντικές θέσεις.

* Επιγραφή σε επαγγελματικό βανάκι:

Περιποΐηση – Φροντίδα κήπων

Για ομορφιά θα μπήκαν τα διαλυτικά μαζί με τον τόνο (ή, όποιος έχει πολύ πιπέρι…)

* Σε άρθρο για τον θάνατο του Ari Boulogne, μη αναγνωρισμένου γιου του Αλέν Ντελόν, διαβάζω:

Ένα απλό «RIP» («Rest In Peace», «rest in peace» στα γαλλικά) σε μαύρο φόντο: ο Anthony Delon σχολίασε νηφάλια την είδηση. Ο ηθοποιός και συγγραφέας πρόσθεσε στη λεζάντα της δημοσίευσής του: «Αναπαύσου εν ειρήνη Άρη. Τραγική μοίρα. Θλίψη. Μια σκέψη απόψε για τα δύο του παιδιά. Ο Ari Boulogne αφήνει πράγματι πίσω τον γιο του Charles (24 ετών) και την Blanche (17 ετών), που γεννήθηκαν από τη σχέση του με μια γυναίκα με το όνομα  Véronique.

Αυτό το rest in peace στα γαλλικά ομολογώ πως δεν το καταλαβαίνω καθόλου. (Το ότι μένουν κάποια εισαγωγικά ξεκρέμαστα χωρίς να κλείνουν είναι πταίσμα, αν και εμποδίζει την  κατανόηση. Ότι ο Άρι έγινε Άρης δεν με πειράζει).

* Επειδή εκτός από τις εκλογές υπάρχει και το ποδόσφαιρο, ένας φίλος στέλνει ένα ωραίο από αθλητικό ιστότοπο:

Κι αν έτσι είναι τελικά και το πρωτάθλημα το «έκλεψε» η ΑΕΚ όπως σύσσωμο λέει από χθες το «ρεπορτάζ» του Παναθηναϊκού, όλη την χρονιά γιατί δεν το πολέμησαν, γιατί δεν το ανέδειξαν, γιατί δεν προσπάθησαν να το εμποδίσουν αλλά… πέταγαν αετό βγάζοντας πυρίμαχους λόγους αποκλειστικά και μόνο για μια ομάδα που διαρκώς ήταν 12 βαθμούς πίσω

Πυρίμαχους λόγους; Για πύρινους μάλλον πήγαινε αλλά ξεστράτισε και… κάηκε.

* Ένα εντελώς ανεπίκαιρο, που μου το υπέδειξε φίλος από το Φέισμπουκ αλλά έχει αρκετό γλωσσικό ενδιαφέρον.

Εντελώς ανεπίκαιρο, επειδή  πρόκειται για διαφήμιση της δεκαετίας του 50 μάλλον.

Τι είναι τα «ζυμωτήρια κογκριού»;

Θα μπορούσα  να το βάλω για κουίζ, αλλά ας το πάρει το ποτάμι.

Η διαφήμιση είναι σε κυπριακή εφημερίδα, άλλωστε και η εταιρεία Χατζηκυριάκος & Υιοί Λτδ. (Limited, για) κυπριακή είναι.

Και στα κυπριακά, κογκρί ή κουγκρί είναι ή έστω  ήταν το concrete, σκυρόδεμα, μπετό, αναμικτήρας σκυροδέματος το ζυμωτήριο του κογκριού.

* Το στέλνει φίλος με την επισήμανση  «Μια ακόμα όμορφα καμένη διάκριση»:

Πόσο γρήγορα μπορούν να πεθάνουν τα παιδιά που έχουν ξεχαστεί στο αυτοκίνητο

Ο φίλος, βέβαια,  θα έβαζε «πόσο γρήγορα μπορεί να πεθάνουν» διότι το «μπορούν» υποδηλώνει ότι το προσπαθούν, το επιδιώκουν.

Ή είναι αυστηρός ο φίλος μου;

* Κι άλλο ένα αθλητικό, ίσως κάπως μπαγιάτικο (τα έστειλε όλα μαζί ένας  καλός φίλος):

Όσον αφορά την Ένωση έδειξε για πρώτη φορά φέτος να είναι αρκετά αγχωμένη και της έλειπε και η έλλειψη της φρεσκάδας. Έτσι όπως εξελίχθηκε το ματς στη Φιλαδέλφεια και με βάση τη σημασία που είχε για την ΑΕΚ έστω και ο ένας βαθμός, ο Αθανασιάδης πήρε τον τίτλο του κορυφαίου για τις δύο καίριες επεμβάσεις του που κράτησαν το μηδέν στην άμυνα! 

Η έλλειψη της φρεσκάδας δεν  είναι καλό πράγμα αλλά το να σου λείπει η έλλειψη της φρεσκάδας θα έλεγα πως μάλλον επιθυμητό είναι!

Advertisement

Προεκλογικά μεζεδάκια και πάλι

Προεκλογικά, επειδή αύριο ψηφίζουμε, «και πάλι» επειδή κι άλλες φορές έχω βάλει αυτόν τον τίτλο, άλλες παραμονές εκλογών. Κι αν δεν βγει κυβέρνηση από τούτες τις εκλογές και  έχουμε σύντομα και νέες εκλογές, πράγμα που απεύχομαι, ίσως το επόμενο εκείνο άρθρο να έχει τίτλο «…και πάλι και πάλι» -αν μείνουμε εκεί και δεν κάνουμε και τρίτες ή τέταρτες εκλογές.

Προεκλογικά λοιπόν τα μεζεδάκια, και πράγματι η πιατέλα μας έχει κάμποσα παρμένα από τον προεκλογικό αγώνα, αλλά το κυρίως πιάτο, για  να το πω έτσι, αφορά άλλον θεσμό, που δεν περνάει τώρα από τη  λαϊκή βάσανο παρά το φθινόπωρο: εννοώ τον δήμαρχο Αθηναίων Κώστα Μπακογιάννη, η κακοδιατυπωμένη ατάκα του οποίου για την  Πολιτεία του Πλάτωνα («που την έχουμε επιχωματώσει»), που την είχα «επί του πιεστηρίου» συμπεριλάβει στο άρθρο του προηγούμενου Σαββάτου, έδωσε λαβή για ένα καλοδεχούμενο ξέσπασμα ανώνυμου χιούμορ στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.

Κι έτσι, όλοι άρχισαν να βάζουν τον Μπακογιάννη  να ερμηνεύει κατά λέξη τίτλους λογοτεχνικών, θεατρικών και κινηματογραφικών έργων, όπως στο εδώ μιμίδιο.

Ανθολογώ:

Ο Μπακογιάννης έχει ακούσει το δίσκο της Φαιστού, σε βινύλιο

-Δυνατός και στα μαθηματικά ο Μπακογιάννης αφού ξέρει πόσο κάνει Επτά επί Θήβαις!

-Υποψήφιος ξανά για Δήμαρχος ο Μπακογιάννης, όχι όμως στο Δήμο Αθηναίων, αλλά  στις Ακυβέρνητες Πολιτείες!

-Ο Μπακογιάννης γνωρίζει σε ποια τράπεζα έχει καταθέσει ο Μαρξ το Κεφάλαιο.

-Ο Μπακογιάννης έχει πάει στην κηδεία μετά το Θάνατο του εμποράκου.

-Ο Μπακογιάννης ήταν ένορκος στη Δίκη του Κάφκα

-Ο Μπακογιάννης ξέρει ποιος  είναι ο ανιψιός της Θείας Κοινωνίας

Και άλλα, λιγότερο πετυχημένα, ή με διαφορετική στόχευση, πχ «Ο Μπακογιάννης  έχει χαϊδέψει  τη Γάτα του Σρέντινγκερ», που ίσως ταίριαζε περισσότερο στον Τσακ Νόρις.

* Αλλά  ίσως το εντυπωσιακότερο ήταν η ανάρτηση των εκδόσεων  Κάκτος στο Φέισμπουκ, εξαιρετικό τρολαρίσματος σε συνδυασμό με μάρκετινγκ:

Μην ψάχνετε την Πολιτεία του Πλάτωνα σε ανασκαφές. Την έχουμε εμείς εδώ, στις Εκδόσεις ΚΑΚΤΟΣ, καθαρή και καθόλου επιχωματωμένη

(Ναι, το ξέρω,  η μετάφραση του Σκουτερόπουλου θεωρείται πιο έγκυρη).

* Νομίζω την  περασμένη Τρίτη, είδα στον τοίχο φίλου στο Φέισμπουκ την εξής επισήμανση μαργαριταριού, που τη μεταφέρω εδώ:

Ο διευθυντής ειδήσεων της ΕΡΤ, ο Γιάννης Τρουπής, πριν λίγο πέταξε ένα μεγαλοπρεπέστατο «μεσούσης του καλοκαιριού». Και σ’ ανώτερα κύριε Τρουπή, οι ουρανοί είναι δικοί σας.

Για το «μεσούσης» (και μπιρμπίλης και μεμέτ αγάς) έχουμε βεβαίως ξαναγράψει.

* Κατάχρηση εισαγωγικών σε άρθρο για την οικονομία και τις εκλογές:

Σφοδρή διαμάχη έχει ξεσπάσει για το κατά πόσον οι συντελεστές ΦΠΑ, που ισχύουν για βασικά προϊόντα και οι ειδικοί φόροι κατανάλωσης ενισχύουν την ακρίβεια μετην Αντιπολίτευση και χθες να “σηκώνει” το θέμα, και την κυβέρνηση για άλλη μια φορά να υποστηρίζει ότι ο ΦΠΑ και οι έμμεσοι φόροι “γεννούν” έσοδα που κατανέμονται στη συνέχεια στοχευμένα.

Πάντως είναι γεγονός ότι στη χώρα οι έμμεσοι φόροι, οι πλέον άδικοι μια και επιβάλλονται οριζόντια, είναι από τους υψηλότερους στην ΕΕ, ενώ αντιπροσωπεύουν το 60% των φορολογικών εσόδων, κάτι που δεν “συνάδει” με τα όσα ισχύουν στην ΕΕ, όπου οι άμεσοι φόροι είναι εκείνοι που “υπερέχουν”. Μάλιστα το όλο θέμα έχει επανειλημμένα έχει βρεθεί στο “μικροσκόπιο” κριτικής ξένων οργανισμών, όπως ο ΟΟΣΑ, που ζητούν αποκατάσταση “φορολογικής” δικαιοσύνης.

Ας δεχτούμε, χάρη της συζήτησης, ότι τα εισαγωγικά της πρώτης παραγράφου, το «σηκώνει» το θέμα και  το «γεννούν» έσοδα δικαιολογούνται, αν και βέβαια δεν νομίζω ότι κάποιος που διαβάζει σηκώνει το θέμα (χωρίς εισαγωγικά)  σκέφτεται κάποιον  που πιάνει ένα θέμα και το σηκώνει ψηλά.

Πώς  όμως να δικαιολογηθούν  τα εισαγωγικά της δεύτερης παραγράφου; Ή σκέφτεται ο  συντάκτης πως το «συνάδω» μπορεί να  ερμηνευτεί κυριολεκτικά (συν+άδω, τραγουδώ μαζί με άλλον) στα νέα ελληνικά; Και τι νόημα έχουν τα εισαγωγικά στους φόρους που υπερέχουν; Ή στη φορολογική δικαιοσύνη;

* Συζητήθηκε αρκετά ένα πρόσφατο τουίτ του Αλέξη  Τσίπρα που μπαίνει στα χωράφια του ιστολογίου μας.

Υπάρχει μια λέξη που δε μεταφράζεται σε άλλη γλώσσα: Φιλότιμο

λέει ο αρχηγός του ΣΥΡΙΖΑ και πολύ με στενοχωρεί διότι χρησιμοποιώντας αυτό το ανόητο κλισέ ακυρώνει μια πολύ σωστή τοποθέτηση, το δεύτερο σκέλος του μηνύματός του: («Θα πληρώσει πολύ ακριβά…»)

Ανόητο και κλισέ, που το έχουν κατά καιρούς χρησιμοποιήσει διάφοροι, χωρίς όμως αυτό να το κάνει λιγότερο ανόητο. Και, επιπλέον, άκυρο, όπως έχουμε γράψει σε ειδικό άρθρο του ιστολογίου μας, όπου παραθέτουμε διάφορες αντίστοιχες λέξεις σε άλλες γλώσσες.

Στο τουίτ του Τσίπρα πολλοί επισήμαναν  δικαίως ότι είναι άστοχο αυτό το κλισέ -«σε λίγο θα μας πεις και για τη μία ψήφο της ελληνικής  γλώσσας», είπε καποιος. Κάποια χρήστρια έδωσε ένα παράδειγμα που δεν το είχα υπόψη μου: Η νορβηγικη λέξη ærekjær (άρεχιαρ) είναι συνθέτη των λέξεων ære = τιμή, και kjær = αγαπητός. Μαντέψτε τι σημαίνει.

Μεταντιμπεϊτικά μεζεδάκια

Φίλος εκλεκτός του ιστολογίου με προ(σ)κάλεσε στο Φέισμπουκ να βάλω έναν τέτοιο τίτλο και αποδέχτηκα την πρό(σ)κληση, παρόλο που η πρώτη μου παρόρμηση ήταν να τα πω «εκλογοτουρκικά», θέλοντας να λεξιπλάσω με το γεγονός ότι εμείς μεν έχουμε εκλογές την άλλη Κυριακή αλλά οι γείτονες ψηφίζουν αύριο. Πάντως, να πάρετε υπόψη σας ότι το σημερινό πολυσυλλεκτικό μας άρθρο το γράφω νωρίτερα από το κανονικό, διότι κάπου έχω να πάω το Σαββατοκύριακο, οπότε είναι λίγο ελλιποβαρές.

Μεζεδάκια από το ντιμπέιτ πάντως δεν έχω. Με εξόργισε η απατεωνιά του Βελόπουλου, που παρουσίασε δήθεν τη φωτογραφία της  «Παναγίας γκέισας» από το βιβλίο Θρησκευτικών της Γ’ Δημοτικού και το δέχτηκαν οι δημοσιογράφοι χωρίς αντίλογο, ενώ ήταν απλώς η εικόνα μιας Παναγίας με σχιστά μάτια και κιμονό (το βιβλίο το κατεβάζετε από εδώ, η «γκέισα» είναι στη σελ. 58).

Ξεκινάω με ένα  κουραφέλκυθρο που παρουσιάζει ένα όχι πραγματικό αλλά πολύ πειστικό περιστατικό, εικονογραφεί  θα λέγαμε ένα  μεζεδάκι. Πιθανώς η γελοιογραφία να έγινε κατά παραγγελία (ή με ιδέα) της ΠΕΕΜΠΙΠ, της Πανελλήνιας Ένωσης Επαγγελματιών Μεταφραστών Πτυχιούχων Ιονίου Πανεπιστημίου.

Η Σοφία και ο Σταμάτης πίνουν στην υγεία των κορόιδων που πληρώνουν  μεταφραστή για τις μεταφράσεις της επιχείρησής τους ενώ στο ιντερνέτ μπορείς να βρεις τζάμπα μεταφράσεις.

Καλό και συμφωνώ σε όλα με τους συναδέλφους, όσο κι αν η αυτόματη μετάφραση έχει κάνει  άλματα και σίγουρα θα είναι απαραίτητο βοήθημα των επαγγελματιών μεταφραστών (Κενταύρων) στο μέλλον.

* Στον τίτλο άρθρου σε σελεμπριτοσάιτ, πληροφορούμαστε ότι ο Τάσος Δούσης  είχε γονείς βιοπαλεστές. Αντίθετα, στο  κυρίως άρθρο οι γονείς έχουν γίνει, σωστά, βιοπαλαιστές.

Ή είναι πιστός Χριστιανός ο συντάκτης και δεν γνωρίζει η αριστερά του τι κάνει η δεξιά του, ή, το πιθανότερο, τον τίτλο τον έβαλε άλλος.

* Ένα μεζεδάκι από τη  στέψη του Καρόλου.  Σύμφωνα με ρεπορτάζ στο in.gr:

Η Καμίλα «ήρθε αντιμέτωπη με την πριγκίπισσα Άννα για τον τίτλο της βασίλισσας στο τεταμένο δείπνο πριν τη στέψη». Ο μοδίστρας της πριγκίπισσας Νταϊάνα, Ντέιβιντ Εμάνουελ, ισχυρίστηκε ότι η πριγκίπισσα Άννα αντιμετώπισε την Καμίλα κατά τη διάρκεια του επίσημου δείπνου πριν τη στέψη, λέγοντάς της ότι ο τίτλος της θα έπρεπε να είναι βασιλική σύζυγος και όχι βασίλισσα.

O… μοδίστρας; Σοβαρά τώρα; Όχι  ο μόδιστρος; (Θυμάμαι στον στρατό λέγανε  «μοδίστρες» τους διαβιβαστές, και τότε ακουγόταν και ο ενικός «ο μοδίστρας»).

Προσέξτε επίσης τη γενική «της Νταϊάνα». Και κάτι που δεν χτυπάει  αμέσως στο μάτι: Η πριγκίπισσα Άννα αντιμετώπισε την Καμίλα. Αυτό είναι μετάφραση του confronted,  αλλά στα ελληνικά δεν είναι τόσο ισχυρό, εγώ θα έβαζα «ήρθε σε αντιπαράθεση με την Κ., είχε διαξιφισμό με την  Καμίλα».

* Μου  λέει φίλος: Βλέπω τηλεοπτικό μήνυμα του κόμματος Βόρεια Λέγκα [ναι, έχουμε και τέτοιο] και έχει μπανεράκι «Οι θέσεις μας για την παιδία»!

Άλλος φίλος μου έστειλε το εξής:

Δεν ξέρω αν πρόκειται για το ίδιο  μπανεράκι (οπότε ο φίλος μου δεν  κατέγραψε το πρώτο λάθος, συμβαίνει συχνά να  διαβάζουμε «σωστά» κάτι ) ή αν είναι δεύτερο κρούσμα.

Η παιδία παίζει, όπως βλέπετε!

Εστεμμένα μεζεδάκια

Που τα ονοματίζω έτσι επειδή σήμερα θα γίνει  η στέψη του Κάρολου στην Αγγλία, σε μια τελετή στην οποία θα παρευρεθούν δεκάδες εστεμμένοι και θα την παρακολουθήσουν εκατομμύρια φουκαράδες.

Ταιριάζει λοιπόν να  ξεκινήσουμε μ’ ένα μεζεδάκι σχετικό με την τελετή της στέψης.

Σύμφωνα με τη μετάφραση που βλέπετε εδώ, από την εκπομπή Πάμε  Δανάη του Μέγκα, ο Ουίλιαμ θα ορκιστεί αφοσίωση στον πατέρα του και θα υποσχεθεί: «…με πίστη και αλήθεια θα σε υπηρετώ,  ως δικός σου υπήκοος στη ζωή και στον κίνδυνο. Βοήθησέ με Θεέ μου».

Το αγγλικό κείμενο, όπως το βρήκα κάπου, είναι: «I, William, Prince of Wales, pledge my loyalty to you and faith and truth I will bear unto you, as your liege man of life and limb. So help me God.»

Πολλά θα μπορούσε κανείς να παρατηρήσει για την ελληνική μετάφραση, αλλά το βέβαιο είναι ότι το So help me God, με το οποίο στερεότυπα κλεινουν πολλοί όρκοι σε αγγλόφωνες  χώρες δεν αποδίδεται  «Βοήθησέ με Θεέ μου», αλλά μάλλον «Μάρτυς μου ο Θεός», διότι με τη φράση αυτή δηλώνουμε ότι είμαστε ειλικρινείς στον όρκο που δώσαμε, ότι όσα είπαμε τα εννοούμε  στα σοβαρά.

* Σε άρθρο για την όξυνση των  σχέσεων ανάμεσα σε Τουρκία και Αρμενία διαβάζουμε, ως υπότιτλο (και στη συνέχεια στο κυρίως άρθρο) ότι:

Άγκυρα και Γερεβάν βρίσκονται σε διένεξη για τη σφαγή 1,5 Αρμενίων από την Οθωμανική Αυτοκρατορία το 1915

Δυστυχώς, 1,5 εκατομμύριο ήταν οι νεκροί της γενοκτονίας, χώρια  που δεν  υπάρχουν κλασματικοί άνθρωποι (ένα παιδί, ίσως; )

* Κι ένα μαργαριτάρι με πολιτικές ή δημοσιογραφικοπολιτικές  προεκτάσεις. Η ΝΔ κατηγόρησε  τον ΣΥΡΙΖΑ για φυγομαχία στο θέμα του κόμματος  Κασιδιάρη, σε ανακοίνωσή της που είχε τον  ειρωνικό τίτλο Amber(t) Alert – Εξαφάνιση ΣΥΡΙΖΑ.

Το γράφω Ambert, διότι μάλλον έτσι ήταν γραμμένο στην ανακοίνωση. Και  έτσι το αναπαρήγαγαν δεκάδες ιστότοποι, χωρίς κανένας να διανοηθεί (ή να τολμήσει; ) να το διορθώσει, παρόλο που όλοι ξέρουν πως η ανακοίνωση για παιδιά που χάθηκαν λέγεται Amber (κίτρινο  ας πούμε, ή κεχριμπαρί) ενώ  ambert δεν  πρέπει να σημαίνει τίποτα.

(Στο μεταξύ το διόρθωσαν, οι περισσότεροι τουλάχιστον).

* Κι ένα σχόλιο από το Φέισμπουκ σχετικό με το κεχριμπάρι.

Το μεταφέρω, χωρίς να μπορώ να ελέγξω την ακρίβειά του.

Τις προάλλες στο χάι εντ τηλεπαιχνίδι The Chase οι διαγωνιζόμενοι έπρεπε να απαντήσουν ότι τα πρώτα νομίσματα είναι από κεχριμπάρι. Βέβαια το ήλεκτρον είναι και κεχριμπάρι αλλά και το φυσικό κράμα χρυσού και αργύρου από την κοίτη του Πακτωλού όπου ο Κροίσος έκοβε τους στατήρες.

Έτσι είναι, σωστή η παρατήρηση του φίλου.

Πενηντακομματικά μεζεδάκια

Μπήκαμε στην τελική ευθεία για τις εκλογές της 21ης Μαΐου, οπότε διάλεξα έναν εκλογικό τίτλο για το σημερινό πολυσυλλεκτικό μας άρθρο. Το ονόμασα έτσι, επειδή 50 κόμματα κατέθεσαν στον Άρειο Πάγο δηλώσεις συμμετοχής στις επικείμενες εκλογές (Για την ακρίβεια, 38 κόμματα, 10 συνασπισμοί κομμάτων και 2 ανεξάρτητοι υποψήφιοι). Από εκεί και ο τίτλος του  άρθρου  μας. (Συζητάνε αν η επόμενη βουλή θα είναι πεντακομματική, εξακομματική ή επτακομματική -πενηντακομματική, ευτυχώς, δεν πρόκειται να είναι).

Βέβαια,  ήδη έχουν κοπεί δύο κόμματα για τυπικούς λόγους, το κόμμα των  Εμφιετζόγλου-Μπογδάνου και μετά της Αφροδίτης Λατινοπούλου, οπότε έμειναν 48 κόμματα, αλλά δεν βόλευε για τον τίτλο, χώρια που δεν αποκλείεται και άλλα κόμματα να αποκλειστούν  από τις εκλογές όταν γίνει η εξέταση ηγεσίας και υποψηφίων. Έχει  ενδιαφέρον το θέμα, αλλά σήμερα δεν σχολιάζουμε επί της ουσίας -ή  τουλάχιστον εγώ δεν σχολιάζω, τα δικά σας  σχόλια είναι καλοδεχούμενα. Παρατηρώ πάντως ότι τόσο  ο Μπογδάνος όσο και η Λατινοπούλου με έχουν μπλοκάρει στο Φέισμπουκ, οπότε βγάλτε τα συμπεράσματά σας.

Αλλά ακόμα κι αν αποκλειστεί και το κόμμα του  Κασιδιάρη, και πάλι μένουν πάνω από 40 κόμματα που θα  κατέβουν στις εκλογές, κάτι που πρέπει  να είναι ρεκόρ. Τον Μάιο του 2012 είχαμε 34 κόμματα.

Και ξεκινάω με έναν τίτλο σχετικό με ένα διαστημικό εγχείρημα.

Χωρίς επιτυχία φαίνεται πως στέφθηκε η προσσελήνωση…

Λέμε βέβαια «στέθηκε με επιτυχία», λέμε  και «στέφθηκε από επιτυχία». Ίσως μπορούμε να πούμε «στέφθηκε με/από αποτυχία» αν και τις  περισσότερες φορές το λέμε ειρωνικά, γι’ αυτό και συχνά θα το δείτε γραμμένο με αποσιωπητικά.

Αλλά «στέφθηκε χωρίς επιτυχία» δεν θα το έλεγα. Αυτό που σκέφτομαι είναι  ότι πηγαίνει ο τελετάρχης να στέψει το τιμώμενο πρόσωπο και του πέφτει το στέμμα από τα χέρια.

Υπάρχει και το απλό «απέτυχε», που άλλωστε χρησιμοποιείται πιο κάτω.

* Έγραψα πιο πάνω για τα σαρανταβάλε κόμματα που θα πάρουν μέρος στις εκλογές, οπότε τώρα έχουμε ένα μεζεδάκι σχετικό  με  ένα  από αυτά, ένα νεοπαγές κόμμα.

Πρόκειται για το κόμμα ΕΥ του επιχειρηματία Παύλου Ευμορφίδη. Σε ένα άρθρο λοιπόν διαβάζω:

Ο Mr Coco Mat κατέρχεται στις εκλογές της 21ης Μαϊου λοιπόν, με το δικό του νεο-ιδρυθέν φορέα, προσπαθώντας έτσι να εκμεταλλευτεί και την δημοσιότητα που έχει πάρει μετά το τηλοπτικό show του ΑΝΤ1 «Dragons Den».

Ο φίλος που το στέλνει ενοχλείται φυσικά από την ακλισιά στο «νεοϊδρυθέν», που αφού είναι αρσενικό θα έπρεπε να είναι «νεοϊδρυθέντα». Δεν αποκλείεται πάντως εδώ να είχε αρχικά γράψει «το δικό του νεοϊδρυθέν κόμμα», ύστερα να το άλλαξε σε φορέα και να  ξέχασε να αλλάξει το γένος.

* Όμως, ο φίλος είχε και μια δεύτερη  παρατήρηση: γιατί άραγε «τηλοπτικός» ενώ τηλεόραση; Μήπως επειδή «τηλοψία»;

Θα χρειαζόταν ξεχωριστό άρθρο για να εξετάσουμε πότε γίνεται έκθλιψη των φωνηέντων στη σύνθεση λέξεων. Χοντρικά, ενώ παλιότερα η έκθλιψη ήταν ο κανόνας, στους νεότερους όρους προτιμάμε να κρατάμε ακέραια τα δυο συνθετικά. Έτσι είχαμε τη λόγια τηλοψία (και όχι τηλεοψία) αλλά τα τηλεόραση, τηλεομοιοτυπία κτλ. Το «τηλοπτικός» πιθανότατα  είναι απλό τυπογραφικό λάθος,  από παραδρομή.

* Κι ένα πολύ ωραίο λογοπαίγνιο για το κόμμα ΕΥ, που το είδα στο Τουίτερ.

Το κόμμα ΕΥ δεν εμφανίζεται ακόμα στις δημοσκοπήσεις. Ουκ εν τω poll το ΕΥ.

* Γέλασα με αυτόν τον τίτλο σε κουτσομπολίστικο άρθρο.

Επιβεβαιώνονται οι φήμες χωρισμού Μέγκαν και Μαρκλ

Θα πάθει σχιζοφρένεια η Μέγκαν Μάρκλ; Ή θα αλλάξει όνομα;

Μου θύμισε το παλιό αστείο «Ανθίμου και Γαζή γωνία».

* Και πάλι κάτι σχετικό  με τις εκλογές.

Παρατηρώ με χαρά μου  ότι όλο και περισσότερες υποψήφιες αυτοπροσδιορίζονται ως (υποψήφιες) βουλεύτριες ή ως βουλεύτριες αν είναι απερχόμενες.

Ωστόσο, αυτή τη χαρά δεν τη συμμερίζονται όλες και όλοι. Διάβασα ένα άρθρο της κ. Μαρίκας Λυσιάνθη, που με εντυπωσίασε επειδή το βρίσκω εκνευριστικά στερημένο από επιχειρήματα. Θα το παραθέσω ολόκληρο (δεν είναι μεγάλο) για  να μην το αδικήσω επιλέγοντας αποσπάσματα:

Η ζωή είναι γυναίκα. Για να μην ξεχνιόμαστε, δηλαδή. Γένους θηλυκού είναι, όπως γενναιόδωρα επιβεβαιώνει η γλωσσική παράδοσή μας, κάθε έννοια που μπορεί να συνδεθεί με φωτεινά χρώματα και συναισθηματική ζέστη.

Η αγάπη, η ελπίδα, η προσδοκία, η ειρήνη, η γαλήνη, η ευτυχία, η ομορφιά… Η διαδρομή, όπως συνήθιζε να μας θυμίζει ο Καβάφης. Το ταξίδι προς την Ιθάκη, ως υπέρτερο της ίδιας της Ιθάκης. Η διαδρομή που μας επιτρέπει να γνωρίσουμε καλύτερα τον εαυτό μας. Και να ζήσουμε την πρόοδο. Γένους θηλυκού και αυτή. Να γίνουμε η αλλαγή που θέλουμε να δούμε. Και αυτή γένους θηλυκού…

Η Οδύσσεια του Γιώργη Ψυχουντάκη

Στο χτεσινό άρθρο, τα μεζεδάκια, πήραμε παρεμπιπτόντως μια γεύση από τη μετάφραση της Ιλιάδας από τον Αλέξανδρο Πάλλη, και είπα ότι αξίζει κάποτε να αφιερώσουμε ένα άρθρο σε αυτό το σημαντικό μεταφραστικό (και όχι μόνο) εγχείρημα.

Ξέρουμε βέβαια πως όχι μονάχα ο Πάλλης παρά και πολλοί επιφανείς λόγιοι, συχνά με πολύ αξιόλογο λογοτεχνικό έργο, θέλησαν να αναμετρηθούν με τον Όλυμπο της αρχαίας γραμματείας: ο Πολυλάς, ο Εφταλιώτης, ο Ζ. Σιδερης, ο Καζαντζάκης με τον Κακριδή, ο Μαρωνίτης -και παραλείπω πολλούς ακόμα. Σε κάποιο προσεχές άρθρο (ελπίζω να μην το ξεχάσω) σκέφτομαι να παραθέσω παράλληλες μεταφράσεις του ίδιου χωρίου από όσο περισσότερες νεοελληνικές μεταφράσεις βρω. Αλλά πρώτα προηγείται το σημερινό άρθρο.

Σήμερα, βλέπετε, παρακινημένος από το χτεσινό και ενόψει του συγκριτικού άρθρου, θα παρουσιάσω μιαν  άλλη μετάφραση των ομηρικών επών, που έγινε όχι από κάποιον επιφανή λογοτέχνη παρά από έναν απλό άνθρωπο, έναν βοσκό με μικρή εγκύκλια μόρφωση -αλλά πολύ ξεχωριστόν.

Ο Γιώργης Ψυχουντάκης (1920-2006) γεννήθηκε από φτωχή οικογένεια στο χωριό Ασή Γωνιά των Χανίων. Μεγαλώνοντας έβοσκε τα γιδοπρόβατα της οικογένειας. Στη γερμανική κατοχή συνδέθηκε με τους Βρετανούς αξιωματικούς της SOE που δρούσαν στο νησί (ανάμεσά τους ο Πάτρικ Λη Φέρμορ) και υπηρέτησε ως μαντατοφόρος, διανύοντας απίστευτες αποστάσεις στη Δυτική Κρήτη.

Μετά την απελευθέρωση, αντί για παράσημο φυλακίστηκε (κατά λάθος, λέει) ως λιποτάκτης και στη φυλακή κατάγραψε τις αναμνήσεις του, στο βιβλίο «Ο Κρητικός μαντατοφόρος», που μεταφράστηκε από τον Πάτρικ Λη Φέρμορ στα αγγλικά (The Cretan Runner) και γνώρισε μεγάλη αποδοχή.

Ως εδώ θα αρκούσε για να μείνει ο Ψυχουντάκης στην ιστορία.

Όμως, με έμφυτο μεγάλο ταλέντο ποιητάρη, που αβίαστα σκάρωνε στιχάκια όπου σχολίαζε περιστατικά του χωριού του, και με την ενθάρρυνση φίλων του, καταπιάστηκε με το αδιανόητο, να μεταφράσει τα ομηρικά έπη στην κρητική διάλεκτο, πρώτα την Οδύσσεια και μετά την Ιλιάδα.

Ο Στυλιανός Αλεξίου αναγνώρισε την αξία της δουλειάς του Ψυχουντάκη και μερίμνησε για την έκδοσή τους από τις Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης.

Θωμαδογεωργιανά μεζεδάκια

Αύριο είναι Κυριακή του Θωμά, κινητή γιορτή, μια Κυριακή μετά το Πάσχα. Eίναι όμως και 23 Απριλίου, άρα είναι του Αγίου Γεωργίου, που φέτος δεν είναι κινητή γιορτή αφού πέφτει μετά το Πάσχα. Οπότε, συμπίπτουν οι δυο γιορτές, του Θωμά και του Γεωργίου, εξού και ο τίτλος του πολυσυλλεκτικού μας άρθρου. Το ιστολόγιο εύχεται χρόνια πολλά και κάθε ευτυχία σε όσες και όσους γιορτάζουν, πρώτα στον φίλο μας τον Τζι, στον Γιώργο Μ. και στους άλλους.

* Αν αύριο είναι του Θωμά και του Γεωργίου, χτες ήταν η αποφράς επέτειος της 21ης Απριλίου. Στο επετειακό του μήνυμα στο Φέισμπουκ ο λογογράφος του πρωθυπουργού θέλησε να εκμεταλλευτεί πολιτικά την επέτειο γι’ αυτό έβαλε τις σάλτσες για τον λαϊκισμό, έκανε όμως τη γκάφα να γράψει ότι «οι Έλληνες τιμούν την επέτειο» ενώ το πολύ πολύ να την τιμούν μερικοί πρωτοκλασάτοι υπουργοί του κυβερνώντος κόμματος, που τους χάριζε τα βιβλία του ο Παττακός και το δαχτυλίδι του ο Παπαδόπουλος.

Ύστερα από αντιδράσεις, το ρήμα άλλαξε σε «Υποδέχονται τη σημερινή επέτειο» αλλά βέβαια μόνο στο Φέισμπουκ, που επιδέχεται διορθώσεις, ενώ στο Τουίτερ, όπου είχε αναρτηθεί σε οθονιά το μήνυμα από το Φέισμπουκ, η παλιά διατύπωση παρέμεινε.

* Μαργαριτάρι πρώτου μεγέθους στο λήμμα της Βικιπαίδειας για το Λιβόρνο, το λιμάνι της Ιταλίας.

Διαβάζουμε: Το Λιβόρνο είναι παραθαλάσσια πόλη στο Δυτικό άκρο της Τοσκάνης. Είναι πρωτεύουσα της ομώνυμης επαρχίας και το τρίτο μεγαλύτερο λιμάνι της Δυτικής Ιταλίας. Πήρε το όνομα της από ένα είδος κοτόπουλου που ζει στην περιοχή.

«Εκκρεμεί παραπομπή» σημειώνεται μετά την τελευταία πρόταση -και δικαίως, και θα εκκρεμεί για πάντα διότι δεν ισχύει κάτι τέτοιο. Όχι, το Λιβόρνο δεν πήρε το όνομά του από ένα είδος κοτόπουλου. Απλώς, το Λιβόρνο στα αγγλικά λεγόταν Leghorn, ένα όνομα που αποτελεί εξαγγλισμό του γενοβέζικου ονόματος της πόλης, που είναι Ligorna. Τον 19ο αιώνα άρχισαν να εξάγονται στη Βόρεια Αμερική τα κοτόπουλα μιας ράτσας της Τοσκάνης, που παρουσίαζαν πολλά πλεονεκτήματα. Τα ονόμασαν στην αρχή Ιtalians και μετά Leghorn, επειδή το λιμάνι από το οποίο εξάγονταν ήταν το Λιβόρνο, αγγλιστί Leghorn.

Παναπεί, το κοτόπουλο πήρε το όνομά του από την πόλη και όχι το αντίστροφο.

Ξέρω ότι μας διαβάζουν βικιπαιδιστές και αργά ή γρήγορα το λήμμα θα διορθωθεί. Οπότε, αν διορθωθεί, ας διορθώσουν και στο τέλος, εκεί που λέει για τους διάσημους που γεννήθηκαν στο Λιβόρνο, τις πληροφορίες για τον τέως Πρόεδρο της Ιταλίας, τον Κάρλο Τσιάμπι. Γεννήθηκε μεν το 1920 αλλά εδώ και μερικά χρόνια, το 2016 συγκεκριμένα, έχει αφήσει, πλήρης ημερών βέβαια, τον μάταιο τούτο κόσμο.

* Μεζεδάκι σε ρεπορτάζ σχετικό με την καταγγελία κατά του ευρωβουλευτή Αλέξη Γεωργούλη. Δημοσιεύτηκε στο Πρόταγκον, όπου διαβάζουμε:

Πληροφορίες που ακόμη δεν έχει καταστεί δυνατό να διασταυρωθούν, αναφέρουν ότι η Ελένη Χρονοπούλου έφερε  -μετά τον καταγγελλόμενο ξυλοδαρμό της από τον ηθοποιό και ευρωβουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ-  κρανιοεγκεφαλικές κακώσεις και  σε άλλα σημεία του σώματός της.

Πώς είχε κρανιοεγκεφαλικές κακώσεις «και σε άλλα σημεία του σώματός της»; Έχουμε βεβαίως τετρακέφαλο και τρικέφαλο μυ στο σώμα μας, αλλά όχι τετραεγκέφαλο. Αν προσέξετε καλά την οθονιά, θα μαντέψετε τι συνέβη:

Μετά το «κακώσεις και» υπάρχει ένα παραπανίσιο κενό. Όπως σωστά μάντεψε μια ομάδα φίλων στο Τουίτερ, φαίνεται πως η αρχική διατύπωση ήταν «κρανιοεγκεφαλικές κακώσεις και κακώσεις σε άλλα σημεία του σώματός της».

Θα το είδε κάποιος φωστήρας, «κακώσεις και κακώσεις», θα το θεώρησε λάθος, έσβησε το δεύτερο «κακώσεις» και να το αποτέλεσμα!

(Μου είχαν στείλει και άλλο ένα για την ίδια υπόθεση, από την ΕφΣυν, με μια εντελώς μπερδεμένη πρόταση, αλλά στο μεταξύ διορθώθηκε, οπότε το παραλείπω).

* Ξέρετε τι είναι το ριμίδι; Εγώ δεν ήξερα, αλλά το έμαθα την περασμένη βδομάδα, όταν η Δημοτική Κοινότητα Μεσαριάς στη Σαντορίνη ανακοίνωσε ότι ένα αυτοκίνητο σφήνωσε στο «στενό-ριμίδι του Αγίου Κωνσταντίνου»

Ριμίδι λοιπόν είναι το στενό δρομάκι, από μια εποχή που δεν υπήρχαν αυτοκίνητα.

Με ρώτησε φίλος από πού προέρχεται η λέξη και του είπα ότι λογικά θα είναι υποκοριστικό της ρύμης, ρυμίδιον. Δίκιο είχα, και αν γκουγκλίσετε θα δείτε πως οι περισσότεροι το γράφουν «ρυμίδι».

Βέβαια, η φωτογραφία που βλέπετε είναι φωτοσοπημένη, σχόλιο για την πολιτική κατάσταση. Στην πρωτότυπη φωτογραφία, δεν υπάρχουν συνθήματα στους τοίχους ούτε έχει σημαίες το αυτοκίνητο.

Αναστάσιμα μεζεδάκια

Αναστάσιμα, μια και έχουμε Πάσχα -άλλες χρονιές τα έχω πει Πασχαλινά ή Λαμπριάτικα και θα ήταν δύσκολο να βρεθεί άλλος τίτλος για το σημερινό πολυσυλλεκτικό μας άρθρο, αν και στα χρόνια της πανδημίας είχα νεολογίσει με τα  «κορονοπασχαλινά».

Ξεκινάμε λοιπόν, με έναν τίτλο που σχολιάστηκε ειρωνικά σε γλωσσολογούσες ομάδες του Φέισμπουκ και θεωρήθηκε αποτυχημένος εξαιτίας της αμφισημίας του -«υπάρχουν και διπλωματούχοι μαθητές;» ή «γιατί είναι αδίκημα να μεταφέρεις μαθητές που δεν έχουν δίπλωμα;»

Δεν είδα καμιά εναλλακτική πρόταση όμως που να αποφεύγει την υποτιθέμενη αμφισημία.

(Αναρωτιέμαι, αν ο τίτλος ήταν: «Συνελήφθη οδηγός σχολικού χωρίς δίπλωμα», θα αναρωτιόμασταν αν υπάρχουν και διπλωματούχα σχολικά λεωφορεία; )

* Φίλος στέλνει λινκ σε άρθρο του tvxs που αφορά τις διεργασίες στην ισπανική Αριστερά και επισημαίνει τα εξής αποσπάσματα:

Πρόκειται για μια φεμινίστρια ηγέτη, που συνδυάζει πολύ καλά την αποφασιστικότητα και την τρυφερότητα. Ως υπουργός είχε απίστευτες επιτυχίες. Είναι σπουδαία διαπραγματεύτρια: ισχυρή θέληση, αντοχή, ανθεκτικότητα, ανοχή και υπομονή.  (…) Κανείς και καμία στην Ισπανία δεν είναι τόσο «πρωθυπουργίσιμη»  όσο εκείνη

Ο φίλος διαφωνεί με το επίκοινο «ηγέτη», και συμφωνώ μαζί του, ιδίως όταν βρίσκεται πλάι στο «φεμινίστρια» -μόνο που δεν ξέρω αν θα πούμε «ηγέτιδα», όπως προτείνει εκείνος, ή «ηγέτρια» που προτιμώ εγώ. Επίσης, επισημαίνει ότι το σωστό είναι «πρωθυπουργήσιμη».

Βέβαια, αναρωτιέμαι το «κανείς και καμία» [ακριβής μετάφραση από το ισπανικό, υποθέτω] πώς θα έπρεπε να αντιστοιχιστεί -«πρωθυπουργήσιμοι» ίσως.

Και αμέσως μετά, διαβάζουμε ότι «Πρόκειται για μια κοπερνίκειο στροφή».

Αυτό δεν το πολυλέμε στα ελληνικά, αν και η Βικιπαίδεια το έχει.

* Μια είδηση από το αστυνομικό δελτίο τώρα.

Στη Θεσσαλονίκη, λέει, σημειώθηκε «άγριος ομαδικός ξυλοδαρμός λεωφορείου».

Δεν διευκρινίζεται αν το έδειραν άλλα λεωφορεία ή πούλμαν.

Στην αρχή σκέφτηκα ότι λείπει η λέξη «εντός» αλλά τελικά άλλη λέξη λείπει, «οδηγού» -τον καημένο τον οδηγό έδειραν, όχι το λεωφορείο.

* Διαβάζω ένα ενδιαφέρον άρθρο για την έχθρα που υπάρχει στη Γερμανία ανάμεσα στις ομάδες Σάλκε και Χέρτα, που έχει αρκετές άγνωστες λεπτομέρειες για το γερμανικό ποδόσφαιρο στη δεκαετία του ’60, όταν «Υπάρχουν σοβαροί περιορισμοί στους συλλόγους, ενός είδους salary cup το οποίο όμως είναι εξαιρετικά αυστηρό και ουσιαστικά εμποδίζει το ποδόσφαιρο να γίνει πραγματικά επαγγελματικό».

Μάλλον «ένα είδος» θα έλεγα εγώ. Αλλά, το κυριότερο: δεν είναι salary cup, κύπελλο, αλλά salary cap, άνω όριο, τάπα.

«Η Ελλάδα μάς ξεπερνά» – ή, μια μικρή προεκλογική λαθροχειρία

Στην αρχή σκεφτόμουν να αφήσω για τα σαββατιάτικα μεζεδάκια το σημερινό μας θέμα, επειδή όμως θα έβγαινε μεγάλο και θα μονοπωλούσε τον χώρο στην πιατέλα αποφάσισα, για λόγους ισορροπίας, να το παρουσιάσω σε χωριστό άρθρο. Εξάλλου, αφιέρωσα κάμποσο χρόνο στο θέμα, οπότε δικαιολογείται το άρθρο.

Ποιο θέμα; Μια μικρή προεκλογική λαθροχειρία του φιλοκυβερνητικού Τύπου, που όμως έχει και μεταφραστικό ενδιαφέρον, αφού αφορά τις δηλώσεις μιας Γερμανίδας πολιτικού, που δημοσιεύτηκαν αρχικά σε γερμανικό περιοδικό και στη συνέχεια μεταφράστηκαν (πονηρά, λέω εγώ) σε ελληνικά φιλοκυβερνητικά μέσα. Καθώς στο ιστολόγιο έχουμε καλούς γερμανομαθείς, καλύτερους από μένα (κάτι σκαμπάζω πάντως κι εγώ), όσα θα υποστηρίξω θα διασταυρωθούν αν και νομίζω  ότι είναι μάλλον προφανής η σωστή απόδοση.

Οι δηλώσεις έγιναν από την Judith Gerlach, υπουργό Ψηφιακής Διακυβέρνησης του ομόσπονδου κράτους της Βαυαρίας. Η κ. Gerlach ανήκει στο συντηρητικό κόμμα CSU, το οποίο κυβερνά μεν στη Βαυαρία, αλλά σε ομοσπονδιακό επίπεδο βρίσκεται στην αντιπολίτευση. Οι δηλώσεις έγιναν στο περιοδικό Focus, που ίσως θα το θυμάστε μια και το μακρινό 2011 είχε γίνει διάσημο στη χώρα μας όταν δημοσίευσε το περίφημο εξώφυλλο με την Αφροδίτη της Μήλου να υψώνει το μεσαίο δάχτυλο (είχαμε γράψει σχετικά, τότε).

Λοιπόν, σύμφωνα με τον φιλοκυβερνητικό Τύπο η κ. Gerlach σε συνέντευξή της στο Focus εξέφρασε επαίνους για τη χώρα μας και είπε «Η Ελλάδα μάς ξεπερνά». Σταχυολογώ άρθρα:

Πρώτο Θέμα: Με τίτλο «Η Ελλάδα μας ξεπερνά», το περιοδικό Focus της Γερμανίας δημοσιεύει συνέντευξη της υπουργού Ψηφιακής Διακυβέρνησης του κρατιδίου της Βαυαρίας, σχετικά με την ψηφιακή πρόοδο της χώρας.

Παραπολιτικά: Ψηφιακή ήττα των Βαυαρών – «Η Ελλάδα μάς ξεπερνά», παραδέχεται η Γερμανίδα υπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης – Αποθέωση για Πιερρακάκη … Χθες έσκασε μύτη το θέμα με τίτλο «Η Ελλάδα μάς ξεπερνά», του έγκυρου γερμανικού περιοδικού «Focus»...

iefimerida: «Η Ελλάδα μάς ξεπερνά» -Έπαινοι της υπουργού Ψηφιακής Διακυβέρνησης της Βαυαρίας για τη χώρα μας. Με τίτλο «Η Ελλάδα μάς ξεπερνά», το περιοδικό Focus της Γερμανίας δημοσιεύει συνέντευξη της υπουργού Ψηφιακής Διακυβέρνησης του κρατιδίου της Βαυαρίας σχετικά με την ψηφιακή πρόοδο της χώρας...

Σταματάω εδώ, είναι αντιπροσωπευτικό το δείγμα. Αν κλικάρετε, θα δείτε ότι και τα τρία άρθρα δημοσιεύουν μεγάλες φωτογραφίες του κ. Πιερρακάκη με την κ. Gerlach, οι οποίες βέβαια δεν είναι πρόσφατες αλλά περυσινές, από την επίσκεψή της στη χώρα μας. Ο αναγνώστης των άρθρων λοιπόν μένει με την εντύπωση ότι η υπουργός της Βαυαρίας δεν φείσθηκε επαίνων για την Ελλάδα και την πρόοδό της και ειδικά για τον κ. Πιερρακάκη.

Ωστόσο, κάτι λείπει από τα άρθρα αυτά, δεν βρίσκετε; Θέλω να πω, γιατί δεν έβαλαν μια φωτογραφία των σελίδων του Focus όπου υπάρχει ο υμνητικός τίτλος «Η Ελλάδα μάς ξεπερνά», στα γερμανικά βεβαίως;

Λαζαρικά μεζεδάκια

Επειδή σήμερα είναι του Λαζάρου, κι επειδή τίτλους όπως «Μεζεδάκια του Λαζάρου» ή «Λαζαρομεζεδάκια» ή «Μεζεδάκια των Βαγιών» κτλ. έχω ήδη χρησιμοποιήσει άλλες χρονιές στο ιστολόγιο μια και, όχι να το παινευτούμε, το φετινό θα είναι το δέκατο πέμπτο ιστολογικό μας Πάσχα.

Αν και με βάση τους αρχικούς σχεδιασμούς, αύριο θα είχαμε όχι μόνο Κυριακή των Βαΐων αλλά και εκλογές, οπότε τα μεζεδάκια μας θα ήταν προεκλογικά.

Ενώ τώρα δεν έχουμε εκλογικά μεζεδάκια, αλλά ένα συνηθισμένο μεζεδοάρθρο. Και ξεκινάμε με ένα άρθρο που συζητήθηκε πολύ τις τελευταίες μέρες στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.

Προέρχεται από τον ιστότοπο nantiareport της «δημοσιογράφου» Νάντιας Αλεξίου, ο οποίος ειδικεύεται στο αστυνομικό ρεπορτάζ και βέβαια δεν παραλείπει να τονίζει την εθνική καταγωγή των διαφόρων εγκληματιών, όταν βεβαίως είναι αλλοδαποί.

Στο συγκεκριμένο άρθρο, ο σκοπός είναι να τονιστεί η αλβανική καταγωγή των εμπλεκομένων αλλά η συντάκτρια  μάλλον το παράκανε. Πόσοι Αλβανοί χωράνε σε έναν τίτλο;

Φυσικά η συντάκτρια εκτός των άλλων γράφει στο γόνατο (αν υποθέσουμε ότι μπορεί να γράψει καλύτερα), οπότε φιλοτέχνησ εκαι μαργαριτάρια όπως «ο νυν Αλβανός σύντροφος» (προηγουμένως τι ήταν; τώρα πολιτογραφήθηκε Αλβανός;) ή το «σύντροφο και αδελφό της Αλβανής» (δεν είναι το ίδιο πρόσωπο, οι Πτολεμαίοι τα κάνανε αυτά -τον σύντροφο και τον αδελφό πυροβόλησε).

Και καθώς περιεργαζόμουν τον σκουπιδ… τον ιστότοπο βρήκα κι ένα άλλο άρθρο με την εξής ωραία διατύπωση:

Σε ένδειξη τιμής στην ηρωϊδα Ιπτάμενη ιατρο Σοφία Μπεφόν η οποία έχασε τη ζωή της όταν κατέπεσε το ελικόπτερο Agusta bell Α109 E Power το οποίο κατέπεσε η προτομή της είχε τοποθετηθεί σε πάρκο του Ν.Φαληρου

Πέρα από το «όταν κατέπεσε το ελικόπτερο το οποίο κατέπεσε», το πάρκο βρίσκεται στο Παλαιό Φάληρο, όχι στο Νέο. Είπαμε, δημοσιογραφία.

* Και συνεχίζω με κάτι αξιοπερίεργο, που μου έστειλε φίλος.

Eίναι από κάποια ιστοσελίδα που περιέχει τα στοιχεία επικοινωνίας του γραφείου μιας φίλης του -εδώ παραλείπονται τα ευαίσθητα δεδομένα βέβαια.

Το μεταφραστήρι περιέργως απέδωσε σωστά τα (εικαζόμενα) Mon, Tue, Wed, Thur, Fri του αγγλικού πρωτοτύπου, αλλά το Sun το ερμήνευσε κυριολεκτικά, Ήλιος, όπως άλλωστε και το Sat, που το απέδωσε Κάθονται.

Αλλά γιατί «κάθονται» αφού είναι παρελθοντικός χρόνος; Γιατί όχι «κάθονταν» ή «καθόταν»;

* Και μιλώντας για παρελθοντικούς χρόνους και τρίτα πρόσωπα, μου γράφει άλλος φίλος:

Διαβάζω τώρα είδηση «Νεκρός εντοπίστηκε ο 78χρονος που αγνοούνταν στα Ιωάννινα» και σκέφτομαι ότι θα «πρέπει» να έγραφε «αγνοούταν» (για να μην αρχίσουμε τα αγνοείτο και το πάμε αλλού το θέμα…) 

Είναι δικό μου πρόβλημα που τα «νταν» στο τρίτο πρόσωπο μου τρυπούν τον εγκέφαλο;

Του απάντησα ότι στο τρίτο πληθυντικό το διατρητικό -νταν είναι απολύτως αναμενόμενο στον μεσοπαθητικό παρατατικό. Όσο για το τρίτο ενικό, στα ρήματα της κατηγορίας αυτής (αποτελούμαι, ασχολούμαι, θεωρούμαι κτλ) πολλοί όντως προτείνουν να χρησιμοποιείται ο τύπος του πληθυντικού (ασχολούνταν, ας πούμε) ενώ λιγότεροι χρησιμοποιούμε το «ασχολούταν», που είναι η δική μου προτίμηση αν δεν διαλέξω το «ασχολιόταν».

Αλλά στο πεντάλημμα του μεσοπαθητικού παρατατικού (ησχολείτο, ασχολείτο, ασχολούνταν, ασχολούταν, ασχολιόταν) έχουμε αφιερώσει ειδικό άρθρο.

* Κι ένα παραπολιτικό, ας πούμε. Με αφορμή την υποψηφιότητα του Μιθριδάτη στις εκλογές (με τον ΣΥΡΙΖΑ στον Νότιο τομέα της Β’ Αθηνών, οπότε μάλλον θα τον σταυρώσω) ο Χρ. Χωμενίδης έγραψε στο Φέισμπουκ:

*

Όμως, παχυλός μπορεί να είναι ο μισθός κάποιου ή η αμοιβή για υπηρεσίες που παρέχει. Παχυλή επίσης μπορεί να είναι η άγνοια ή η αμάθεια.

Μεζεδάκια της Δευτεραπριλιάς

Της Δευτεραπριλιάς επειδή χτες, που ήταν Πρωταπριλιά και Σάββατο προτίμησα να βάλω το Μηνολόγιο, κι έτσι εκτόπισα τα μεζεδάκια για σήμερα, εκτοπίζοντας το κυριακάτικο λογοτεχνικό μας θέμα για την επόμενη Κυριακή.

Ανακοινώθηκε και η ημερομηνία διεξαγωγής των εκλογών: 21 Μαΐου, Κωνσταντίνου Και Ελένης -κάποιοι είδαν δάκτυλο του ΚΚΕ. Αλλά προς το παρόν το δευτεραπριλιάτικο πιάτο μας δεν έχει εκλογικά μεζεδάκια.

Έχουμε όμως μια σύγκρουση πλοίων, που προκάλεσε όπως φαίνεται και μεγάλες μετατοπίσεις εδαφών.

Σύγκρουση πλοίων στην Κυλλήνη της Ζακύνθου, γράφει η ΕφΣυν.

Η Κυλλήνη μέχρι πρόσφατα βρισκόταν στην Ηλεία, πώς πέρασε απέναντι;

Το κείμενο του ρεπορτάζ δίνει μια διαφορετική εκδοχή των συμβάντων:

Σύμφωνα με πληροφορίες, πλοίο που ερχόταν από την Κεφαλλονιά συγκρούστηκε με αγκυροβολημένο πλοίο της Ζακύνθου στο λιμάνι της Κυλλήνης. 

* Μου γράφει φίλος, πανεπιστημιακός, ότι κάποιος καθηγητής πανεπιστημίου, σε μήνυμα με εκατοντάδες αποδέκτες έγραψε:

υπάρχει ένα Σύνταγμα δημοκρατικό το οποίο στο ακροτελεύτιο άρθρο του λέει ότι αφιερώνεται στον πατριωτισμό των Ελλήνων.

Ο φίλος με ρωτάει αν κατά τη γνώμη μου υπάρχει οποιαδήποτε νοηματική σχέση (έστω και διασταλτικά) ανάμεσα στο «αφιερώνεται» και στο «επαφίεται».

Και βέβαια ο φίλος έχει δίκιο διότι στη σημερινή του μορφή το ακροτελεύτιο άρθρο του Συντάγματος, το 120, λέει στην ακροτελεύτια παράγραφό του, την τέταρτη, ότι:

H τήρηση του Συντάγματος επαφίεται στον πατριωτισμό των Ελλήνων, που δικαιούνται και υποχρεούνται να αντιστέκονται με κάθε μέσο εναντίον οποιουδήποτε επιχειρεί να το καταλύσει με τη βία.

Βρίσκω πάντως λίγες γκουγκλιές με τη διατύπωση του (μη κατονομαζόμενου) καθηγητή. Προφανώς, δεν θυμόταν το ‘επαφίεται’ και από την ηχητική ομοιότητα (αφιε-) το έκανε «αφιερώνεται».

* Η ακλισιά της εβδομάδας, ή μάλλον η πιο συχνή ακλισιά της εβδομάδας, το δύσμοιρο λευκό τιγράκι που ταλαιπωριέται και γραμματικά.

Διαβάσαμε λοιπόν τις τελευταίες εξελίξεις για την «υγεία του λευκού τιγράκι»!

Και ενώ πράγματι τα υποκοριστικά έχουν δύσκολη γενική (έχουμε άρθρο) η λύση δεν είναι ασφαλώς να αφήνουμε άκλιτο το τιγράκι.

Ούτε είναι λύση, κατά τη γνώμη μου, η καταφυγή στην καθαρεύουσα, που, επειδή είναι έτσι κι αλλιώς τεχνητή, δεν ενοχλεί -αυτό κάνουν πάντως πολλοί, που εδώ θα έγραφαν «του λευκού τιγρακίου», αν και στη συγκεκριμένη περίπτωση θα λειτουργούσε υπονομευτικά, αφού ακούγεται κάπως ειρωνικό.

Εγώ, όπως και οι Κρητικοί και άλλοι νησιώτες, θα έγραφα: του λευκού τιγρακιού, όπως και του στικακιού, του μηχανακιού, του βιντεακιού.

* Σε ρεπορτάζ από συζήτηση στη Βουλή για το ακαταδίωκτο, διαβάζουμε ότι ο αρμόδιος υφυπουργός είπε:

Η αποστολή της συγκεκριμένης επιτροπής είναι εξόχως σημαντική. Ασκούν τα καθήκοντα τους δίχως κανένα κόλλημα

Ο υπουργός βέβαια είπε kolima, και ο πρακτικογράφος ή ο δημοσιογράφος το ερμήνευσε «κόλλημα» και όχι «κώλυμα». Κι ένας φίλος που το είδε, και που έχει κόλλημα με τα ομόηχα, μου υο έστειλε.

* Και μια μαθηματική είδηση με γλωσσικό όμως παράπλευρο ενδιαφέρον.

Στη φωτογραφία βλέπουμε δυο Αμερικανίδες μαθήτριες, που ποζάρουν πανευτυχείς έχοντας ανάμεσά τους την αφίσα υποδοχής της Αμερικανικής Μαθηματικής Εταιρείας.

Όπως διαβάζουμε στο άρθρο, αν και μαθήτριες λυκείου ακόμα, πήραν μέρος σε αυτή την περιφερειακή συνάντηση της Εταιρείας και παρουσίασαν μια τριγωνομετρική απόδειξη του πυθαγορείου θεωρήματος, κάτι που ως τώρα θεωρούταν (σικ, ρε) αδύνατο.

Ομολογώ πως δεν είδα το συνοδευτικό βίντεο κι έτσι δεν ξέρω αν έχουν δίκιο οι δυο κοπέλες -θα με παραξένευε όμως.

Αλλά αυτά θα τα πουν (αν μπορούν να τα πουν) οι μαθηματικοί του ιστολογίου. Εγώ απλώς πρόσεξα ότι η αφίσα της Μαθηματικής Εταιρείας, που υποδέχεται σε πολλές γλώσσες τους συνέδρους, έχει και ελληνικά ανάμεσα σε πολλές άλλες γλώσσες, κυρίως ευρωπαϊκές.

Καλό αυτό, οπότε θα παραβλέψουμε το λαθάκι: Καλώς Οραίσατε, γράφουν.

Καλώς Ορίσατε βεβαίως, ή μάλλον Καλώς ορίσατε, δεν υπάρχει λόγος να αρχίζει με κεφαλαίο η δεύτερη λέξη. Κι αυτό ανεξάρτητα από το αν στέκει η απόδειξη για το Πυθαγόρειο θεώρημα.

Εθνεγερσιακά μεζεδάκια

Που βέβαια τα λέω έτσι διότι σήμερα έχουμε 25η Μαρτίου. Γιατί όχι εθνεγερτικά; Διότι τον τίτλο αυτό τον έχω ήδη χρησιμοποιήσει, και μάλιστα δυο φορές, σε προηγούμενες χρονιές που έπεφτε η 25/3 Σάββατο ή εκεί κοντά, οπότε είπα να μην επαναλάβω τρίτη και φαρμακερή φορά τον ίδιο τίτλο και παράλληλα να συμβάλω στην εθνική προσπάθεια να πιάσουμε τα 5 εκατομμύρια λέξεις (σημειώνω ότι ο τύπος «εθνεγερσιακός» βγάζει μόνο 1-2 γκουγκλιές ενώ ο τύπος «εθνεγερσιακά» δεν έβγαζε καμία έως τώρα).

Μια άλλη λέξη που βγάζει λίγες γκουγκλιές είναι το «ενεκπαίδευτο», όπως εδώ στο σουπεράκι του Σταρ.

Φυσικά, πρόκειται για «ανεκπαίδευτο» προσωπικό με μια μικρή αλλαγή στον επικεφαλής του, από λάθος πληκτρολόγησης.

* Σε άλλα νέα, συνεχείς είναι οι ανακατατάξεις στον, ας πούμε, πατριωτικό χώρο, όπου η πολιτεύτρια Αφροδίτη Λατινοπούλου, αφού διαγράφτηκε από το κόμμα ΠΑΤΡΙ.Δ.Α. του Κ. Μπογδάνου επειδή διαφώνησε με τη συμμετοχή του κόμματος στον συνασπισμό Πατριωτική Ένωση, ανακοίνωσε ότι ιδρύει δικό της κόμμα, που το ονόμασε ΠΑΤΡΙΔΑ, όχι ακρώνυμο (Πατριωτική Δύναμη Αλλαγής, νομίζω) αλλά μία λέξη, στο στιλ των Abibas και SFIKO.

Παρακολουθώντας τον σκυλοκαβγά που έχει ξεσπάσει, θυμήθηκα τον Σάμουελ Τζόνσον, που είχε πει ότι ο πατριωτισμός είναι το τελευταίο καταφύγιο των καθαρμάτων. Αν έβλεπε τον τωρινό σκυλοκαβγά με την ΠΑΤΡΙΔΑ-ΜΛΚ και την ΜΛΚ-ΠΑΤΡΙΔΑ, θα συμπλήρωνε: και των σούργελων.

* Κι άλλη μια καινούργια λέξη, αυτή στα (πιο) σοβαρά.

Υιοθέτης, αυτός που υιοθετεί, όπως ταξιθέτης αυτός που ταξιθετεί, αθλοθέτης  αυτός που αθλοθετεί, επίσης καταθέτης, διαθέτης και τα παρόμοια.

Κανονικός σχηματισμός, πιθανώς χρήσιμος όρος.

* Φίλος μού έστειλε την εξής φωτογραφία από σύνθημα, μόνο που δεν βρίσκω τώρα το μέιλ του κι έτσι δεν μπορώ να σας πω από ποια πόλη είναι

Και αναρωτιέται ο φίλος αν η λέξη «Υγειονομικό» είχε ξεχαστεί στην αρχή και μπήκε εκ των υστέρων ή αν επίτηδες μπήκε έτσι για να φαίνεται καλύτερα.

Δεν ξέρω. Ίσως ο συνθηματογράφος να συνειδητοποίησε ότι δεν χωράει στην επάνω σειρά.

Εκδρομικά μεζεδάκια

Εκδρομικά μεζεδάκια, δηλαδή μεζεδάκια σε ταπεράκια, χωρίς πολλές σάλτσες; Θα μπορούσε, αλλά τα λέω έτσι επειδή αυτές τις μέρες έχω πάει μια μικρή εκδρομή. Και για να μπορεί να διατηρηθεί η απρόσκοπτη παρουσίαση ενός άρθρου την ημέρα (τον γιατρό τον κάνει πέρα;) στο ιστολόγιο, όταν φεύγω για π.χ. τετραήμερη εκδρομή πρέπει να έχω ετοιμάσει από τα πριν πέντε άρθρα -και που σημαίνει ότι τα εκδρομικά μεζεδάκια γράφονται από τα πριν, οπότε ίσως φανούν μπαγιάτικα, τι να σας πω.

Τέλος πάντων, ξεκινάμε με μια οθονιά από φωτογραφικό ιστότοπο, όπου η μετάφραση των τίτλων γίνεται αυτόματα.

Μου κίνησε το ενδιαφέρον επειδή δεν μπόρεσα να αναγνωρίσω σε ποιο μέρος του Φαλήρου έχει τραβηχτεί η φωτογραφία, αν και Φαληριώτης.

Το γλωσσικό ενδιαφέρον, βέβαια, ή μάλλον μεταφραστικό, βρίσκεται στο ότι το μηχανάκι μετέφρασε το λατινογραμμένο Faliro σε I’m broke, που σημαίνει ότι το ερμήνευσε όχι ως «Φάλήρο» αλλά ως «φαλίρω», ενεστώτας του «φαλίρησα».

Θα μπορούσαν να γίνουν ωραία λογοπαίγνια με το Φάληρο και το φαλίρω (Φαλίρησα στο Φάληρο, δε μου’μεινε ούτε τάλιρο). Υπάρχει άλλωστε ένα τετράστιχο του Μπάμπη Άννινου:

Πήγα και στο Φάληρο,
είδα και τη θάλασσα.
Είχα κι ένα τάλιρο
κρίμα που το χάλασα

* Ενδιαφέρον μεταφραστικό λάθος σε άρθρο του Πρόταγκον για τον Τζον Λε Καρέ. Διαβάζουμε:

Πέρασε την εφηβεία του σε αγγλικά δημόσια σχολεία αμέσως μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, όπου τα αγόρια έκαναν στρατιωτική εκπαίδευση με στολή…

Ολοφάνερα, το πρωτότυπο έλεγε public schools, αλλά το πρόβλημα είναι ότι αυτά που οι Άγγλοι ονομάζουν  public schools είναι τα σχολεία που εμείς (και όλοι οι άλλοι, ίσως) τα λέμε «ιδιωτικά»! Θα έπρεπε να υποψιαστεί ο συντάκτης από τις αναφορές σε στολή και στρατιωτική εκπαίδευση.

Γιατί λέγονται public; Διότι ο καθένας μπορεί να φοιτήσει σε αυτά, αν έχει βέβαια τη δυνατότητα να πληρώσει τα δίδακτρα.

Kατά τον ορισμό της Βικιπαίδειας: In England and Wales, a public school is a type of fee-charging private school originally for older boys. They are «public» in the sense of being open to pupils irrespective of locality, denomination or paternal trade or profession.

Αυτά που εμείς λέμε «δημόσια σχολεία» στην Αγγλία και Ουαλία λέγονται state schools. Στη Σκωτία όμως public schools είναι τα (δικά μας) δημόσια σχολεία.

Μεζεδάκια από το Μετρό της Θεσσαλονίκης

Που βέβαια τα ονομάζω έτσι εμπνεόμενος από τη συνέντευξη του υπουργού Νότη Μηταράκη στο BBC, στην οποία ισχυρίστηκε ότι το Μετρό της Θεσσαλονίκης λειτουργεί, κάτι εντελώς αναληθές. Οι ξένοι που τον άκουσαν θα τον πίστεψαν, εκτός αν ζουν στην Ελλάδα. Οι Έλληνες δεν ακούνε BBC, σωστά;

Αλλά στην εποχή μας υπάρχουν και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, οπότε προκλήθηκε σάλος κι έτσι έσπευσε ο κ. υπουργός να ανασκευάσει.

Είναι όμως έτσι; Είπε τάχα ο υπουργός ότι το έργο «έχει πλέον προχωρήσει ουσιαστικά»;

Αν δείτε το βίντεο της συνέντευξης (στο 3.40) θα ακούσετε ότι ο κ. υπουργός λέει the new subway in Thessaloniki is up and running.

Αυτό μία μόνο σημασία έχει: ότι ο νέος υπόγειος σιδηρόδρομος στη Θεσσαλονίκη έχει αρχίσει να λειτουργεί.

Ήταν γλωσσικό λάθος; Δύσκολο να το πιστέψουμε διότι ο υπουργός μιλάει καλούτσικα αγγλικά και πήγε προετοιμασμένος στη συνέντευξη. Οπότε, μάλλον εσκεμμένα διάλεξε την έκφραση αυτή ώστε οι κουτόφραγκοι να πιστέψουν πως υπάρχει σε λειτουργία μετρό στη Θεσσαλονίκη.

* Το γεγονός προκάλεσε θυμηδία στα σόσιαλ, αλλά δεν ήταν το μοναδικό. Είχαμε και τη γκάφα του υπαλλήλου της ΓΣΕΕ, που τηλεφώνησε στη Τζόρτζια Αργυρού, τη σύντροφο του αείμνηστου Μανώλη Γλέζου, για να καλέσει τον Γλέζο στην τελετή έναρξης του συνεδρίου της ΓΣΕΕ! (Η ΓΣΕΕ στη συνέχεια δικαιολογήθηκε ότι έγινε λάθος και ότι σκόπευαν να καλέσουν έναν Μανώλη Γλέζο… που είναι αναπληρωτής γραμματέας της Τ.Ο. Κηφισιάς του ΠΑΣΟΚ (άραγε κάλεσαν όλους τους γραμματείς και αναπληρωτές των ΤΟ του ΠΑΣΟΚ;)

* Παρεμπιπτόντως, το συνέδριο της ΓΣΕΕ γίνεται στο Καβούρι. Άκουσα χτες τον Κυρίτση και τον Τσέκερη στο Κόκκινο να λένε για τους ηρωικούς αγώνες των μεταλλωρύχων του Καβουριού στις αρχές του 20ού αιώνα και για το Εργατικό Κέντρο Καβουρίου που ήταν ιδρυτικό μέλος της ΓΣΕΕ (πλάκα έκαναν, βέβαια).

* Μου στέλνει φίλος την οθονιά από το Βήμα και παραπονιέται για τις σορούς του σωρού.

Βέβαια, αν το καλοσκεφτούμε, δεν είναι μόνο το ορθογραφικό λάθος που κάνει σωρούς τις σορούς (πάλι καλά που διατηρείται το γένος). Με την παλιά, την παραδοσιακή σημασία της λέξης, ασφαλώς δεν ταυτοποιήθηκαν «σοροί» αλλά πτώματα -από τότε όμως που βγήκε φετφάς να αποφεύγεται ο μακάβριος όρος «πτώματα» άρχισαν να σωριάζονται σοροί.

* Θα μου πείτε, αυτό βρήκες να προσέξεις από τα ρεπορτάζ για το φρικτό δυστύχημα; Σήμερα, αυτά συζητάμε, γλωσσικά στραβά κι ανάποδα, παρωνυχίδες ασφαλώς.

Δείτε, ας πούμε τι μου έστειλαν δύο φίλοι, ο ένας γλωσσολόγος, από τα ρεπορτάζ με τους διαλόγους του μηχανοδηγού και του μοιραίου σταθμάρχη.

Τι λέτε ότι τους τράβηξε την προσοχή σε αυτόν τον διάλογο;

Η ορθογραφία της λέξης «οπισθοπορ*α».

Πώς γράφεται; Οπισθοπορεία ή οπισθοπορία;

Ο ένας θα πει, με ει όπως η πορεία. Ο άλλος, με ί, όπως η πρωτοπορία, η αεροπορία κτλ. Θα ανατρέξουμε στο λεξικό, αλλά ούτε το ΛΚΝ ούτε ο Μπαμπινιώτης έχουν τον όρο.

Το θέμα το είχαμε συζητήσει πριν από έξι χρόνια, σε ειδικό άρθρο για το «φριχτό δίλημμα, εία ή ία«.  Τότε είχα γράψει: