Μεζεδάκια πριν φάμε τη λαγάνα

Μεζεδάκια σαρακοστιανά, θα πείτε. Όχι απαραίτητα, αφού σήμερα έχουμε ακόμα Σάββατο -κι έτσι κι αλλιώς η λαγάνα, λένε, κοντεύει να καταντήσει απλησίαστη.

Τέλος πάντων, το σημερινό πολυσυλλεκτικό άρθρο είναι το τελευταίο της Απόκριας οπότε παίρνει αυτόν τον τίτλο, έστω κι αν τα μεζεδάκια της πιατέλας δεν έχουν σχέση ούτε με την Απόκρια ούτε με τα Κούλουμα.

Και ξεκινάμε με ένα μεζεδάκι που μάλλον θα το ξέρετε ήδη, διότι κυκλοφόρησε ευρύτατα στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Πρέπει να μου το έστειλαν ίσαμε πέντε φίλοι, μπορεί και περισσότεροι, άλλος με μέιλ, άλλος στο Μέσεντζερ και ούτω καθεξής.

Eννοώ τον τίτλο είδησης αριστερά:

Αν έχετε βρέφος, πετάξτε το άμεσα – Ο ΕΟΦ αποσύρει ψηφιακό θερμόμετρο υπερύθρων

Ευτυχώς ή δυστυχώς έχουν περάσει πολλά πολλά χρόνια από τότε που είχαμε βρέφος στην οικογένεια, κι έτσι δεν κινδύνεψα να εκπαραθυρώσω ό,τι πολυτιμότερο έχω.

Ούτε νομίζω πως κανείς θα μπερδεύτηκε τι από τα δύο να πετάξει, το βρέφος ή το ψηφιακό θερμόμετρο, αφού μάλιστα είναι γνωστό ότι το βρέφος το πετάμε, αν το πετάμε, μαζί με τα βρόμικα νερά του μπάνιου του, σύμφωνα με τη γνωστή (ξενόφερτη πάντως) παροιμιώδη φράση, όχι μαζί με θερμόμετρο.

Αλλά βέβαια έχει πολλή πλάκα η φράση, είτε έγινε από απροσεξία είτε από κλικοθηρία, από τήρηση του άγραφου κανόνα των ειδήσεων στην εποχή μας που θέλει να προτάσσουμε το πιο εντυπωσιακό.

Για να πω και μια κακία, σκέφτηκα κι έναν διάλογο:

— «Αν έχετε βρέφος πετάξτε το άμεσα», λέει. Μα καλά, δεν προσέχουν τι γράφουν, οι άσχετοι;
— Καλά λες. Όλοι ξέρουν ότι το σωστό είναι «Αν έχετε βρέφος, πετάξτε το αμέσως».

* Φίλη μού στέλνει είδηση από κρητικόν ιστότοπο. Η αστυνομία ανακοίνωσε ότι η θάλασσα ξέβρασε σάκους με χασίς, και:

Ανωτέρω συσκευασίες οι οποίες ήταν εμποτισμένες με θαλασσινό νερό, περισυλλέγησαν  από αστυνομικούς του Γραφείου Εγκληματολογικών Ερευνών της Διεύθυνσης Αστυνομίας Ρεθύμνου και κατασχέθηκαν για περαιτέρω εργαστηριακή εξέταση.

Η φίλη διερωτάται για τον τύπο «περισυλλέγησαν». Τον βρίσκω λιγάκι παράταιρο, σαν να φοράς σμόκιν με σαγιονάρες. Ο λόγιος τύπος τη θέλει την εσωτερική αύξηση, περισυνελέγησαν. Αλλιώς, περισυλλέχτηκαν, μια χαρά είναι.

(Παράταιρο θα ήταν και το «περισυνελέχτηκαν», μαγιό με λουστρίνια).

* Φαιδρά πορτοκάλεια στη σκακιστική σελίδα του Ελεύθερου Τύπου.

Σύμφωνα με τον συντάκτη, η λέξη «ζατρίκιο» είναι ελληνική και σημαίνει «τελική νίκη», διότι ετυμολογείται από το επιτακτικό «ζα» (όπως λέμε ζάπλουτος, λέω εγώ) και το ρήμα «τριάσσω» που θα πει «νικώ».

Ρήμα «τριάσσω/τριάζω» υπάρχει πράγματι αν και είναι σπάνιο, και σημαίνει καταβάλλω τον αντίπαλο στην πάλη, διότι στους αγώνες για να ανακηρυχθεί κάποιος νικητής έπρεπε να ρίξει τρεις φορές κάτω τον αντίπαλό του.

Ωστόσο, αυτή η πορτοκαλική ετυμολογία είναι εντελώς αστήρικτη. Όχι μόνο το ρήμα «τριάσσω» είναι σπάνιο, αλλά δεν έχει δώσει ουσιαστικό με τη σημασία «νίκη». Το ζατρίκιο είναι δάνειο από το περσικό satrang, σατράντζ, που με τη σειρά του προέρχεται από το ινδικό chaturanga, σανσκριτική λέξη που μαρτυρείται από τον 6ο αιώνα και σημαίνει ‘στράτευμα’. Βλέπουμε δηλαδή ότι είναι εντελώς απίθανο να προέρχεται η λέξη από τα ελληνικά. (‘Εχουμε βέβαια άρθρο για το σκάκι, που κάποτε πρέπει να το αναδημοσιεύσουμε).

Αντιθέτως, είναι σωστή η πληροφορία για την παραλλαγή που παιζόταν σε κυκλική σκακιέρα, αν και δεν ξέρουμε και πολλά για αυτό το παιχνίδι ούτε υπάρχουν, απ’ όσο ξέρω, αναφορές σε βυζαντινές πηγές.

Μεζεδάκια μετά τον μεγάλο σεισμό

Υπό κανονικές συνθήκες, θα λέγαμε για «Μεταμπαρμπαρικά μεζεδάκια», αφού η Μπάρμπαρα διάρκεσε περισσότερο από το αναμενόμενο -αλλά ήρθε ο φονικός σεισμός στην Κιλικία. Για τον σεισμό γράψαμε στο κανονικό μας άρθρο, εδώ θέλω να σχολιάσω κάτι παρεμπίπτον.

Η εικόνα που βλέπετε έγινε βάιραλ στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης πριν από δυο-τρεις μέρες. Δεν πρόκειται για αληθινή φωτογραφία, είναι εικόνα που την κατασκεύασε ο υποστράτηγος της Πυροσβεστικής Παν. Κοτρίδης, χρησιμοποιώντας το λογισμικό Midjourney, που φτιάχνει εικόνες με βάση κείμενο -κάτι ανάλογο με το ChatGPT δηλαδή, και στη συνέχεια πρόσθεσε τα διακριτικά της ΕΜΑΚ, το σήμα του Πυροσβεστικού Σώματος και το τουρκικό σημαιάκι (δεν θεωρώ ότι ήταν εύστοχη αυτή η επιλογή).

Ο υποστράτηγος δημοσίευσε την κατασκευασμένη εικόνα στον τοίχο του στο Φέισμπουκ δηλώνοντας καθαρά ότι την έφτιαξε «Για να τιμήσω τους συναδέλφους που δίνουν τον καλύτερο εαυτό τους για την διάσωση των πληγέντων από τους σεισμούς της Τουρκίας».

Ωστόσο, οι χιλιάδες που αναδημοσίευσαν την εικόνα την κοινοποιούσαν λέγοντας ότι είναι πραγματική φωτογραφία. Υπάρχουν βέβαια κάποιες ανακολουθίες, όπως στις κίτρινες ταινίες, αλλά αυτές μόνο όποιος ξέρει μπορεί να τις επισημάνει. (Σε μια αρχική εκδοχή της εικόνας, ο διασώστης είχε έξι δάχτυλα. Διάβασα ότι αυτό είναι γνωστό ελάττωμα των προγραμμάτων ΤΝ που φτιάχνουν εικόνες -και το βρίσκω εντυπωσιακό).

Ο υποστράτηγος το έκανε με καλό σκοπό, αλλά τελικά υπήρξε παραπλάνηση -για περισσότερα, δείτε τι έγραψαν τα Χόαξις. Και σκέφτομαι πόσες δυνατότητες παραπραγματικότητας δίνουν αυτές οι εφαρμογές. Σε λίγο δεν θα υπάρχει τρόπος (ή έστω εύκολος τρόπος) να διακριθούν πλαστά έργα, εικόνες ή βίντεο από τα πραγματικά.

* Με ενοχλεί να γράφουν με λατινικό αλφάβητο έναν όρο και να τον γράφουν λάθος. Το «φαστ τρακ» δεν υπάρχει λόγος, κατά τη γνώμη μου να το γράψεις στα ξένα, fast track, αλλά, αν το γράψεις, γράφε το σωστά. Συνήθως το βλέπω fast truck, τρελό φορτηγό με τα φρένα σπασμένα, αλλά τις προάλλες στην ΕφΣυν διαβάσαμε:

Σε αυτό συντελεί και η απόφαση του υπουργού Εργασίας να προχωρήσει με τη μέθοδο «fust truck» και στην αντιμετώπιση των περίπου 135.000 εκκρεμών αιτήσεων για χορήγηση επικουρικών συντάξεων, καταβάλλοντας αβλεπεί προκαταβολές 100 ευρώ για κάθε μήνα καθυστέρησης και μέχρι την οριστική έκδοση της απόφασης.

Έλξη;

* Φίλος στέλνει μαργαριτάρι από το καινούργιο μυθιστόρημα (Μαμά χωρίς χέρια) της Έλενας Ακρίτα.

Και βέβαια ο Θαυμαστός καινούργιος κόσμος (Brave new world στο πρωτότυπο) είναι του Άλντους Χάξλεϊ, όχι του Όργουελ.

Αλλά αυτά πρέπει να τα πιάνει ο επιμελητής, αν ξεφύγουν από τον συγγραφέα!

(Και δεν τα πιάνουν όλοι οι αναγνώστες: το βιβλίο το έχω διαβάσει, και μου άρεσε, αλλά δεν πρόσεξα το λάθος, ίσως επειδή είναι προς το τέλος).

Μεζεδάκια μετά την κηδεία

Μετά την κηδεία βέβαια  προσφέρουν κόλλυβα, καφέ και κονιάκ, ίσως αργότερα ψαρόσουπα στους τεθλιμμένους συγγενείς και στους προσκαλεσμένους. Αλλά εμείς, πολλές μέρες πια μετά την κηδεία του Τέως, μόνο μεζεδάκια μπορούμε να προσφέρουμε -σε όλους όμως, όχι μόνο στους λίγους.

Βέβαια, μεζεδάκια σχετικά με τον θάνατο του Τέως σερβίραμε και στο αντίστοιχο άρθρο του περασμένου Σαββάτου, ενώ ομολογώ πως δεν παρακολούθησα την κηδεία κι έτσι δεν κατέγραψα αστοχήματα που ασφαλώς θα ακούστηκαν. Διάβασα πάντως ότι έδωσαν και πήραν τύποι όπως «του εκλιπών» και «της βασιλομήτωρ» και διάβασα και μερικές αντιδράσεις και ίσως κάνω από βδομάδα έναν γενικό σχολιασμό.

Οπότε, παρά τον τίτλο, τα σημερινά μεζεδάκια θα είναι αβασίλευτα.

Και ξεκινάω με ένα βουλευτικό μεζεδάκι, από τον Βασίλη Οικονόμου, βουλευτή της ΝΔ (παλιότερα του ΠΑΣΟΚ, μετά της ΔΗΜΑΡ).

O κ. βουλευτής επαίρεται για τις «ακατάληπτες ποντιακές ρίζες» του.

Προφανώς ήθελε να πει «ακατάλυτες» ρίζες, αλλά τα μπέρδεψε κι έγραψε κάτι ακατάληπτο!

* Φίλος στέλνει άρθρο του Σκάι (με πηγή το ΑΠΕ) για μεγάλες επιτυχίες του υπουργού Τουρισμού. Ο φίλος καταρχάς δηλώνει ενοχλημένος από αμετάφραστους όρους όπως high spenders, homeporting, city break, κι έπειτα με ρωτάει ποιες είναι οι «χώρες της Σαουδικής Αραβίας»:

Επιπλέον, στο πλαίσιο της τουριστικής ανάπτυξης της Μακεδονίας, ο κ. Κικίλιας ανέφερε ότιθα πραγματοποιήσει ταξίδια εξοικείωσης για την προώθηση του τουριστικού προϊόντος σε χώρες της Σαουδικής Αραβίας με στόχο το 2023 να πραγματοποιηθούν για πρώτη φορά πτήσεις από τις χώρες αυτές.

Προφανώς εννοεί χώρες της αραβικής χερσονήσου. Αναρωτιέμαι αν την κοτσάνα πρέπει να τη χρεώσουμε στον κ. Κικίλια ή στο ΑΠΕ.

* Κι ένα υποτιτλιστικό, που το έχω από την περασμένη εβδομάδα.

O φίλος μας ο Jago, που το αλίευσε, μου λέει ότι είναι από ένα επεισόδιο του Criminal Minds στο Disney+. Πώς ο Ripper από Αντεροβγάλτης έγινε Σπαστήρας, δεν το ξέρω. Εκτός βέβαια αν το πρωτότυπο είχε κάτι άλλο και είναι σωστός ο υπότιτλος.

* Κι άλλο ένα υποτιτλιστικό, από την ταινία «Επικηρυγμένος Βασιλιάς» στο Netflix.

Ο φίλος που το στέλνει λέει «ίσως το θεωρήσεις ασήμαντο».

Δεν είναι και σημαντικό, θα ήθελα όμως να σχολιάσω κάτι.

Το πρόβλημα εδώ δεν είναι η «λανθασμένη» προστακτική κατά τη γνώμη μου. Είναι, περισσότερο, η επιλογή της προστακτικής. Δεν μπορώ να φανταστώ τον εαυτό μου να λέει ούτε «Επέμενε» ούτε «επίμενε»,  εδώ που τα λέμε ούτε «επέμεινε» ούτε «επίμεινε» (αν και αυτός ο τύπος κάαααπως λιγότερο εξωτικός μού ακούγεται). Θέλω να πω, θα έλεγα «Να επιμείνεις» ή κάτι τέτοιο, αν διάλεγα αυτό το ρήμα.

* Μου λέει φίλος:

Μεζεδάκια Βρυξελλών

Μεζεδάκια, όχι λαχανάκια. Τα λαχανάκια Βρυξελλών είναι το γνωστότερο έδεσμα που έχει πάρει το όνομά του από τη βελγική πρωτεύουσα, όμως τα μεζεδάκια μας, δηλαδή το εβδομαδιαίο πολυσυλλεκτικό μας άρθρο, έχει πάρει τον τίτλο του από την πολύκροτη υπόθεση που συγκλονίζει την ΕΕ και που πρόλαβε να ονομαστεί Κατάρ-γκέιτ, και που βέβαια προκάλεσε, και δικαιολογημένα, μεγάλο θόρυβο στη χώρα μας αφού εμπλέκεται σε αυτήν η Ελληνίδα ευρωβουλεύτρια και αντιπρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Εύα Καϊλή.

Πριν όμως προχωρήσω να θυμίσω πως από προχτές άρχισε η ψηφοφορία για τη Λέξη της Χρονιάς. Στο ψηφοδέλτιο δεν περιλαμβάνεται βέβαια ο όρος Καταργκέιτ, που ίσως μας απασχολήσει του χρόνου μια και η διαλεύκανση της υπόθεσης φαίνεται πως θα πάρει χρόνο. Αν δεν έχετε ψηφίσει, η ωραιότατη ειδική σελίδα σάς περιμένει εδώ.

Επανέρχομαι στα μεζεδάκια Βρυξελλών, που δεν είναι λαχανάκια, για να σας εκμυστηρευτώ πως, αν υπάρχει ένα φαγητό που με δυσφορία το τρώω, είναι ακριβώς τα λαχανάκια Βρυξελλών. Oπότε, η σημερινή μας πιατέλα περιέχει βέβαια κάμποσα μεζεδάκια σχετικά με την υπόθεση Καϊλή-Βρυξελλών, χωρίς βέβαια να μπαίνουμε στην ουσία της, αλλά λαχανάκια δεν περιέχει.

Και ξεκινάμε με μια δήλωση της αδελφής της βουλεύτριας, ή μάλλον με ένα σουπεράκι που μεταφέρει τη δήλωση.

Την οθονιά την πήρα από την ομάδα Υπογλώσσια τού Φέισμπουκ και όπως βλέπετε το μέλος που την ανάρτησε υπογράμμισε τη φράση «όλους όσοι συμπαραστέκονται», που σημαίνει ότι τον ξένισε η διατύπωση αυτή.

Η διατύπωση «ευχαριστώ όλους όσοι συμπαραστέκονται» είναι η τυπικά σωστή. Η συχνότερη διατύπωση, «ευχαριστώ όλους όσους συμπαραστέκονται», με έλξη του αναφορικού, θεωρείται τυπικά λάθος.

Φυσικά, για το θέμα έχουμε άρθρο, αν και κάπως παλιό και ίσως σηκώνει συμπλήρωση (π.χ. πρέπει να προστεθούν αρχαία παραδείγματα έλξης του αναφορικού).

Το αξιοσημείωτο είναι ότι λίγο πριν διαβάσω τη συζήτηση στα Υπογλώσσια, όπου ο τύπος «όλους όσοι» είχε ξενίσει, είχα πάρει μέιλ από φίλο του ιστολογίου, μεγαλύτερον από εμένα στην ηλικία, ο οποίος επισήμαινε την εξής φράση από δελτίο ειδήσεων: «ανανεώνονται οι συμβάσεις όλων όσων προσλήφθηκαν για να καλύψουν τα κενά….», επισημαίνοντας ότι η έλξη του αναφορικού (είναι φιλόλογος ο φίλος κι έτσι ξέρει την ορολογία) «έχει πια γενικευτεί». Και έτσι φαίνεται να είναι.

* Συνεχίζοντας βρυξελλιώτικα, δεν θα σας σερβίρω μύδια ή καρμπονάντ αλλά μιαν ακόμα είδηση για τα καϊλίδικα.

Σε άρθρο της Ναυτεμπορικής με τίτλο  Εύα Καϊλή: Από το φρούριο του Σεν Ζιλ στο υπερσύγχρονο «χωριό» του Χάρεν διαβάζουμε, για τη φυλακή όπου βρίσκεται η ευρωβουλεύτρια:

Με σχέδιο παρόμοιο με τις «ανοιχτές φυλακές» της Σκανδιναβίας, το Χάρεν μοιάζει περισσότερο με ένα μικρό κολέγιο φιλελεύθερων τεχνών παρά με ένα σωφρονιστικό ίδρυμα

Στα αγγλικά οι σπουδές Λογοτεχνίας, Γλώσσας, Ιστορίας, Φιλοσοφίας και παρόμοιες λέγονται Liberal Arts, αλλά στα ελληνικά δεν το μεταφράζουμε κατά λέξη. Υπάρχει βέβαια η απόδοση Ελευθέριες τέχνες, που πηγαίνει στη γέννηση του όρου, με το trivium και το quadrivium (αξίζει χωριστό άρθρο, ασφαλώς) αλλά τις σημερινές Liberal arts θα τις πούμε θεωρητικές επιστήμες μάλλον (ή και ανθρωπιστικές, παρόλο που οι αρχικές επτά «ελευθέριες τέχνες» περιλάμβαναν αριθμητική και γεωμετρία). Πάντως όχι φιλελεύθερες!

* Διακόπτουμε τη σύνδεση με Βρυξέλλες για μια παρέμβαση της ΟΠΠΕ, της Ομάδας Παρακολούθησης Πρωτοσέλιδων Εστίας, με ένα απόσπασμα (απόκομμα μάλιστα) από άρθρο του Β. Πολύδωρα.

Σχολίασε ο φίλος μας ο π2 στο Τουίτερ:

Κατάφερε ο μεγάλος Βύρων να κάνει τέσσερα λάθη (ή αστοχίες) στην ίδια φράση: 1. Η δομή που θα έβγαζε νόημα θα ήταν «ασκήσεις αισθητικής κάποιων εστέτ». 2. Η επανάληψη αισθητικής – εστέτ είναι άκομψη. 3. Η γαλλική λέξη θέλει πληθυντικό. 4. Accent grave κι όχι aigu.

Πράγματι, esthète είναι η γαλλική λέξη, αλλά έχει περάσει ως «εστέτ» στα ελληνικά (και όχι, δεν το έχει γράψει αιστέτ ο Μπαμπινιώτης όπως κάνει με άλλα αντιδάνεια πχ τζύρος).

Δεκαδεκεμβριανά μεζεδάκια

Δεν διεκδικεί βραβεία πρωτοτυπίας το σημερινό πολυσυλλεκτικό μας άρθρο -αλλά κάποιον τίτλο έπρεπε να βάλω και δεν βρήκα καλύτερον.

Σκέφτηκα βέβαια προς στιγμή να βάλω τίτλο «Μεζεδάκια για την Άννα», αφού όταν τα έγραφα, χτες, γιόρταζαν οι Άννες, και ανάμεσά τους η κόρη μου η μικρή.

Ή μήπως έπρεπε να βάλω «για τον Άννα», όπως στην ηλεδιαφήμιση πολυκαταστήματος που προτείνει δώρα για τον Άννα;

Και ο Καϊάφας κύριε; Ο Καϊάφας θα μείνει παραπονεμένος;

* Στο Αθηνόραμα, στην παρουσίαση μιας παλιάς κινηματογραφικής ταινίας, αναφέρεται ανάμεσα στους πρωταγωνιστές ο Βαν Κίλμορ.

Δεν υπάρχει τέτοιος ηθοποιός. Πρόκειται βέβαια για τον Βαλ Κίλμερ.

* Φίλος μου στέλνει το εξής απόσπασμα από άρθρο σε αθλητικό, και μάλιστα σε οπαδικό, ιστότοπο:

Στο πρόγραμμα με την υπόλοιπη ομάδα συμμετείχε ο Μαρσέλο το απόγευμα, δείχνοντας πως έχει ξεπεράσει το πρόβλημα τραυματισμού που είχε αποκομίσει τις προηγούμενες μέρες.

Και σχολιάζει: Γιατι αν γραψουμε «ξεπερασε τον τραυματισμο που ειχε τις προηγουμενες ημερες» το αρθρο θα ειναι πτωχό…

Πρέπει πάντως να είναι πολλοί που σκέφτονται έτσι, διότι βλέπω στο αθλητικό ρεπορτάζ πάρα πολλούς ν’ αποκομίζουν τραυματισμούς ή προβλήματα τραυματισμού.

* Γέλασα πολύ όταν είδα αυτή την αυτόματα μεταφρασμένη διαφήμιση, σε ομάδα του Φέισμπουκ που ασχολείται με μεταφραστικά λάθη.

To μοντέλο της φωτογραφίας φοράει ένα ενημερωτικό δελτίο και η διαφήμιση προσφέρει γυναικεία ενημερωτικά δελτία προς 12,99 το τεμάχιο.

Φυσικά, το λάθος έγινε επειδή brief είναι, πράγματι, και το ενημερωτικό δελτίο ή η σύντομη ενημέρωση.

Πάντως, μην πείτε «Google translate», όπως πολύ συχνά λέμε κάθε φορά που βλέπουμε ένα μεταφραστικό μαργαριτάρι.

Έβαλα στο Google Translate να μου μεταφράσει το women’s briefs και, όπως βλέπετε, πήρα την απόδοση «γυναικείο σλιπ». Δεν λέω ότι τα…. ενημερωτικά δελτία είναι προϊόν μετάφρασης από άνθρωπο, βέβαια. Από μηχανάκι βγήκαν. Απλώς, από όχι και τόσο καλό μηχανάκι -και σίγουρα όχι από το Google Translate.

* Συνεχίζω με ένα απόσπασμα από άρθρο του Ευάγγελου Βενιζέλου που αφορά την πρόσφατη απόφαση του ΣτΕ σχετικά με τους ανεμβολίαστους υγειονομικούς:

Από την επίσημη περίληψη της απόφασης καθίσταται προφανές, ακόμη και για τους μη νομικούς, ότι η εκτελεστική εξουσία δεν έχει καμία απολύτως συνταγματική υποχρέωση να οργανώσει και μάλιστα αμέσως την επιστροφή των «ανεμβολίαστων υγειονομικών» στα νοσοκομεία και τις άλλες υγειονομικές υπηρεσίες του δημοσίου. Αντιθέτως έχει υποχρέωση να εισάγει τάχιστα στη Βουλή σχέδιο νόμου ή τροπολογία που θα επαναλαμβάνει την κρίσιμη  ρύθμιση του ν. 4917/2022 συνοδευόμενη από πλήρη και εμπεριστατωμένη αιτιολογική έκθεση βασικό στοιχείο της οποίας θα είναι η επίκαιρη επαναξιολόγηση από έγκυρο επιστημονικό όργανο του  μέτρου του υποχρεωτικού εμβολιασμού πρωτίστως του υγειονομικού προσωπικού σύμφωνα με τα υφιστάμενα επικαιροποιημένα επιδημιολογικά δεδομένα και το σημείο στο οποίο βρίσκεται τώρα διεθνώς η εξέλιξη των «έγκυρων επιστημονικών παραδοχών.»

Επίτηδες παραθέτω ένα μεγαλούτσικο απόσπασμα χωρίς να υπογραμμίζω το λαθάκι που (κατά τη γνώμη μου, έστω) υπάρχει. Μπορείτε άραγε να το βρείτε;

Πατερικά μεζεδάκια

Που βέβαια τα λέω έτσι επειδή τις προηγούμενες μέρες, πράγμα ασυνήθιστο, κυριάρχησε στη συζήτηση που έγινε στα σόσιαλ ένα θέμα, ας πούμε, γραμματικής. Το θέμα αυτό ήρθε στην επικαιρότητα όχι για καλό, με αφορμή τις καταγγελίες για την κιβωτό του κόσμου και τη διαχείριση του πάτερ Αντώνιου, οπότε βγήκαν στα κεραμίδια οι λαθοθήρες να μας πουν ότι είναι λάθος να αφήνουμε άκλιτο το «πάτερ» και πρέπει να λέμε «ο πατήρ Αντώνιος». Δεν θα ορίσουν τη γλώσσα οι ανελλήνιστοι, απεφάνθη σε τουίτ ο Θάνος Τζήμερος.

Τα έχουμε βεβαίως γράψει εδώ και πολλά χρόνια στο ιστολόγιο, ότι το προτακτικό «πάτερ» ακολουθούμενο από όνομα ιερωμένου δεν είναι λάθος, αντίθετα είναι αυτό που συνιστά η γραμματική του Τριανταφυλλίδη: ο πάτερ Αντώνιος, του πάτερ Ευφρονίου, τον πάτερ Νικόδημο. Για να ξέρετε, λοιπόν, ο Μανόλης Τριανταφυλλίδης που λέει στη Γραμματική του ότι το «πάτερ» είναι άκλιτο προτακτικό είναι ανελλήνιστος, το ίδιο και ο Παπαδιαμάντης ή ο Κόντογλου που μόνο αυτόν τον τύπο χρησιμοποιούσαν, ενώ ο Τζήμερος είναι ο κολοφώνας της ελληνομάθειας.

Κι έτσι, αναπόφευκτα θα έλεγα, πολλοί τρομοκρατημένοι άρχισαν να λένε «ο πατήρ Αντώνιος» αλλά και βεβαίως «του πατήρ Αντωνίου», «τον πατήρ Αντώνιο». Τέλος πάντων, το ιστολόγιο επιμένει στον πάτερ Αντώνιο, αλλά δεν θα ασχοληθεί, τουλάχιστον  σήμερα, με την ουσία της υπόθεσης.

Θα μπορούσα τα σημερινά μεζεδάκια να τα τιτλοφορήσω και «πρεσβυτερικά», αφού έγινε της μόδας και η λέξη «πρεσβυτέρα», αλλά έναν τίτλο έχω.

Και για να κλείσω την εισαγωγή, γιορτάζουν σήμερα ο Στέλιος και η Στέλλα οπότε τους αφιερώνω και το σχετικό άρθρο του ιστολογίου. Χρόνια τους πολλά!

Και ξεκινάμε τα καθαυτό μεζεδάκια μας με ένα πολύ περίεργο άρθρο που δημοσιεύτηκε τις προάλλες στο in.gr.

Δίνω οθονιά, επειδή στο μεταξύ το κατέβασαν, αν και υπάρχει απόηχος σε διάφορους ιστότοπους που το αναδημοσίευσαν (παράδειγμα). Το άρθρο ξεκινάει λέγοντας για τον Πασχάλη Τερζή και τον «άγνωστο» γιο του, στη συνέχεια όμως θεωρεί αναγκαίο να δώσει βιογραφικά στοιχεία για τον Πασχάλη Τερζή και εκεί τα μπερδεύει και δίνει τα στοιχεία του Πασχάλη Αρβανιτίδη (των Ολύμπιανς)!

Όλα τα βιογραφικά στοιχεία (γεννήθηκε στη Δράμα το 1946 κτλ.) αφορούν τον άλλο Πασχάλη, τον Αρβανιτίδη -ο Τερζής γεννήθηκε το 1949 στη Θεσσαλονίκη και το πραγματικό του όνομα είναι Τερζής.

Το πιο ωραίο ήταν ο τίτλος που εμπνεύστηκε ο φίλος μας ο Δύτης για να παρουσιάσει αυτό το επικό μπέρδεμα στο Τουίτερ, παντρεύοντας μεγάλες επιτυχίες των δυο Πασχάληδων:

Είχε παλιόκαιρο όταν πηγαίναμε μαζί σχολείο

Έξοχο!

* Σε μια μάλλον παράξενη επιστολή που έστειλε διευθυντής ιδιωτικού σχολείου στους γονείς των μαθητών του με την ευκαιρία της επετείου του Πολυτεχνείου, αναπτύσσονται διάφορα ερωτήματα για το νόημα του Πολυτεχνείου, με διάθεση μάλλον αποδομητική.

Στη συνέχεια της επιστολής, ο κ. διευθυντής επεκτείνει τον  προβληματισμό του στη σφαγή της Τριπολιτσάς και καταλήγει:

Προφανώς τα βασανιστικά ερωτήματα παρά την ύπαρξη πολλών νέων ιστορικών στοιχείων παραμένουν, διότι τα τραύματα για διάφορους λόγους δεν επουλώνονται. Και όσο δεν συζητούνται για να αρχίσει η επούλωσή τους, τόσο πυοραγούν!

Είπαμε, σήμερα δεν συζητάω την ουσία, όσο τις γλωσσικές πτυχές. Οπότε έχω να παρατηρήσω ότι τα τραύματα μπορεί να αιμορραγούν, μπορεί και να πυορροούν, αλλά δεν πυοραγούν (ή πυορραγούν). (Για να είμαι δίκαιος, το «πυορραγεί» βγάζει μερικές γκουγκλιές, αλλά πολύ λίγες).

* Η ΟΠΠΕ (ως γνωστόν πρόκειται για την Ομάδα Παρακολούθησης Πρωτοσέλιδων Εστίας) επισήμανε το εξής απόσπασμα σε πρόσφατο άρθρο της εφημερίδας:

Η αστική της τάξη δε είναι επίπλαστος (fake) αλλά πατά πολύ γερά στα πόδια της…..

Είναι ή όχι «επίπλαστος» η αστική της τάξη;

Από τα συμφραζόμενα βγαίνει καθαρά ότι δεν είναι. Οπότε το «δε» που βλέπουμε είναι το αρνητικό μόριο και όχι ο εναντιωματικός σύνδεσμος. Αλλά τότε γιατί δεν έγραφε «δεν είναι»; Εδώ το τελικό νι δεν είναι ούτε προαιρετικό, ούτε συνιστώμενο αλλά εντελώς υποχρεωτικό.

Οι περισπωμένες και οι δασείες τη μάραναν την Εστία και το ωμέγα στο «σημαντικότερο»!

Μαυροβδομαδιάτικα μεζεδάκια

Που τα λέω έτσι επειδή δεν έχουμε πια Μαύρη Παρασκευή (Black Friday που θα έλεγε ο καθηγητής κ. Μπαμπινιώτης) αλλά ολόκληρη Black Week, στην πραγματικότητα μάλιστα δυο βδομάδες «μαύρες», δηλαδή με υποτιθέμενες καταπληκτικές εκπτώσεις, λες και οι υπόλοιπες είναι άσπρες. Μου είπε κι ένας φίλος ότι το Πάμπλικ έχει λέει κάποιες ενδιαφέρουσες προσφορές σε βιβλία, αλλά στο σάιτ που πήγα έπεσα πάνω σε ομοβροντία από μπεστ-σέλερ κι έτσι δεν μπόρεσα να συνεχίσω την περιήγηση.

Τέλος πάντων, ξεκινάμε τη δική μας περιήγηση -και αφού είπα για περιήγηση ταιριάζει να ξεκινήσουμε με ένα μεζεδάκι αλιευμένο από το (ή την;) Google Earth. Όπως λέει ο καλός φίλος που το έστειλε:

Η οθονιά είναι από σημείο της Αθήνας στην Κολοκυθού, κοντά στο πρώην Καπνεργοστάσιο, αλλά δεν έχει σημασία. Προφανώς θα ήταν κάποτε Δημοτικό Βουστάσιο και τώρα έχει γίνει σχολείο. Αλλά ειναι πολύ παράξενο να δηλώνεται στα αγγλικά μόνον η πρώτη και στα ελληνικά μόνον η δεύτερη ιδιότητα!

* Την περασμένη Κυριακή είχαμε τον «αυθεντικό» Μαραθώνιο της Αθήνας -χωρίς αναφορά δυστυχώς στον Γρηγόρη Λαμπράκη στον τίτλο της διοργάνωσης, αν και σε άλλα σημεία της μνημονευόταν το όνομά του.

Λοιπόν, σε εκπομπή στον Alpha το περασμένο Σάββατο, ρεπόρτερ που βρίσκεται στο κέντρο παράδοσης συμμετοχών του Μαραθωνίου ρωτάει μια κοπέλα από ποια χώρα είναι. «Switzerland» απαντάει και η ρεπόρτερ μεταφράζει «Είναι από την Σουηδία»!

Για του λόγου το αληθές, μπορείτε να το ακούσετε εδώ, περίπου στο 53.00 του βίντεο. Φταίνε πάντως κι αυτοί που έχουν παρόμοια ονόματα στις χώρες τους.

* Φίλος μού γράφει, αναφερόμενος στην είδηση που κυκλοφόρησε ευρέως στα σόσιαλ, για την καφετέρια στη Νέα Σμύρνη που έδιωξε ηλικιωμένους θαμώνες.

Ο τίτλος ήταν «Δε σερβίρουμε ηλικιωμένους», αλλά ο φίλος θα προτιμούσε ένα «σε» («σε ηλικιωμένους») για να μη δοθεί, όπως λέει, η εντύπωση ότι «πρόκειται για κανιβαλικό εστιατόριο».

Όμως δεν υπάρχει κίνδυνος παρανόησης, νομίζω. Βέβαια, η σύνταξη αυτή επιτρέπει πράγματι τέτοια λογοπαίγνια, κάτι που μάλλον θετικά το βλέπω (και νομίζω πως και στα αγγλικά υπάρχει παρόμοια θεωρητική αμφισημία και σαν να θυμάμαι πως έχω δει και λογοπαίγνια).

Μεσοκτωβριανά μεζεδάκια

Και πώς αλλιώς να τα πούμε, αφού δημοσιεύονται στις 15 του μηνός; (Βασικά, δεν έβρισκα καλύτερο τίτλο, και είδα ότι αυτόν δεν τον έχω χρησιμοποιήσει άλλη φορά, τουλάχιστον για Οκτώβρη μήνα).

* Και ξεκινάω με μια οθονιά από την ΕΡΤ, όπου βέβαια το αξιοσημείωτο στο σουπεράκι δεν είναι η αβλεψία στο επώνυμο, Σαπνουντζάκη αντί Σαπουντζάκη, αλλά η κωμική αρχαιοκλισιά στο όνομα Ζωζούς.

Κατά τη γνώμη μου, τόσο τα αρχαία γυναικεία ονόματα σε -ώ, όπως πχ Κλειώ, όσο και τα νεότερα, όπως Μαριγώ ή Ζωζώ, πρέπει να κλίνονται με τον νεοελληνικό τρόπο, της Κλειώς, της Μαριγώς, της Ζωζώς, τουλάχιστον όταν αναφέρονται σε σημερινά πρόσωπα.

Μπορούμε να κάνουμε διάκριση όταν πρόκειται για ιστορικά πρόσωπα, κι έτσι να πούμε «η ποίηση της Σαπφούς» αλλά «η φωνή της Σαπφώς Νοταρά», αλλά, όπως έχω πει, οι όμορφες διακρίσεις όμορφα καίγονται -κι έτσι βλέπουμε ολοένα και περισσότερο την αρχαιόκλιτη γενική και για σημερινά πρόσωπα, ίσως επειδή προσφέρει κύρος («Οι συνταγές της Αργυρούς Μπαρμπαρήγου»). Κι όμως, ο Αγαπητός Τσοπανάκης, μεταφράζοντας πριν από δεκαετίες τη γραμματολογία του Άλμπιν Λέσκι είχε επιλέξει να κλίνει και τους αρχαίους νεότροπα, της Σαπφώς και του Αριστοφάνη -και πολύ καλά έκανε.

Τώρα, έχουμε τη Ζωζού και την Αργυρού.

* Η ΟΠΠΕ (Ομάδα Παρακολούθησης Πρωτοσέλιδων Εστίας) έβγαλε λαβράκι σε πρόσφατο άρθρο του Μαν. Κοττάκη:

Ο αρθρογράφος αναφέρεται στο γνωστό τραγούδι «Ο κυρ Παντελής» και το αποδίδει «στον αείμνηστο Λαυρέντη Μαχαιρίτσα», ενώ και οι πέτρες ξέρουν πως είναι του Πάνου Τζαβέλλα!

Μεζεδάκια της Κυριακής

Της Κυριακής αντί για το συνηθισμένο Σάββατο, διότι χτες είχαμε 1η του μηνός, κι έτσι το Μηνολόγιο εκτόπισε τα μεζεδάκια για σήμερα. Αυτό βέβαια σημαίνει ότι το καθιερωμένο για την Κυριακή λογοτεχνικό (ή συναφές) μας ανάγνωσμα αναβάλλεται για την επόμενη Κυριακή, μια διευθέτηση που έχει ξαναγίνει όταν η πρώτη του μηνός πέφτει Σάββατο.

Χτες ήταν πρώτη Οκτωβρίου, οπότε παραδοσιακά κάποιοι ευχήθηκαν «καλό φθινόπωρο». Επειδή όμως οι θερμοκρασίες είναι καλοκαιρινές, είδα στο Τουίτερ μια φίλη να εύχεται «καλό καλοκαιρόπωρο». Βέβαια, εδω στην Εσπερία ο καιρός και το θερμόμετρο είναι όντως οκτωβριανά.

Καθώς έγραφα το άρθρο, χτες, ήρθε η θλιβερή είδηση για τον θάνατο του Σταμάτη Κόκοτα. Αντιστάθηκα στον στιγμιαίο πειρασμό να κάνω λογοπαίγνιο στον τίτλο του άρθρου με την απώλεια -και τι να έλεγα δηλαδή; «ασταμάτητα»; Αλλά με μια σχετική είδηση θα ξεκινήσουμε τα σημερινά μας μεζεδάκια, ένα μεζεδάκι αλιευμένο από τις νεκρολογίες που πρόχειρα γράφτηκαν σε διάφορους ιστότοπους, που το εντόπισε, πρέπει να πω, ο φίλος Φώντας Τρούσας στο Φέισμπουκ.

* Όπως βλέπετε σε αυτή τη νεκρολογία, αναφέρονται τρία από τα «σπουδαία» τραγούδια του Σταμάτη Κόκοτα, μόνο που το τρίτο, το «Δελφίνι δελφινάκι» δεν έχει βέβαια σχέση με τον εκλιπόντα, αφού το τραγούδησε ο Γιάννης Καλατζής -και απ’ όσο μπορώ να θυμηθώ, ο Κόκοτας δεν το έχει καν δισκογραφήσει σε κάποια επανεκτέλεση.

Και να πεις ότι δεν υπάρχουν πηγές… Τέλος πάντων, όταν γράφεις στο γόνατο αυτά γίνονται.

* Βλέπουμε συχνά να γράφεται, λαθεμένα αλλά εξηγήσιμα, «έδωσε το παρόν (π.χ. σε μια εκδήλωση)». Φίλος μού στέλνει ένα παρεμφερές εύρημα αλλά πιο σπάνιο. Σε ηπειρώτικο σάιτ γράφτηκε, το περασμένο Σάββατο, για τον Γιαννιώτη ολυμπιονίκη της κωπηλασίας:

Παρόν στον τελικό του Παγκόσμιου πρωταθλήματος το μεσημέρι της Κυριακής θα είναι ο Στεφανος Ντούσκος. Ο Γιαννιώτης Ολυμπιονίκης πήρε την 3η θέση στον ημιτελικό του σκιφ ανδρών κάνοντας συντήρηση δυνάμεων με χρόνο 6:51.54 και θα διεκδικήσει ένα μετάλλιο που δεν έχει κατακτήσει ποτέ Έλληνας κωπηλάτης στο θεσμό.

Παρεμπιπτόντως, τελικά ο Ντούσκος βγήκε δυστυχώς έκτος.

* Φίλος έστειλε φωτογραφία αφίσας που αναγγέλλει μια εκδήλωση. Δεν την βάζω εδώ για να διαφημίσω την εκδήλωση, που άλλωστε έχει γίνει πια, αλλά για να επισημάνω τον λογοπαικτικό ρηματικό τύπο «Επαρτάρουμε» αντί για το αναμενόμενο «παρτάρουμε».

Το παραπανίσιο αρκτικό έψιλον παραπέμπει βέβαια στο διαφημιστικό σύνθημα της μπίρας Μάμος, «Εζυμώθηκε με πάθος», με την περιττή σήμερα, αλλά υποχρεωτική στην καθαρεύουσα του 1876, χρονική αύξηση.

Φαίνεται πως η χρονική αύξηση ακούγεται τόσο παράξενη σήμερα, που αυτό το αρκτικό ε- απλώς λειτουργεί ως σήμα κατατεθέν της εταιρείας.

Με την ευκαιρία, το ρήμα «παρτάρω», που είναι πια αρκετά συχνό, δεν έχει λεξικογραφηθεί από κανενα λεξικό μας. Βέβαια, είναι προφανές ότι θα λείπει από το ΛΚΝ (έκδ. 1998), αλλά δεν το καταγράφουν ούτε τα νεότερα λεξικά: Μπαμπινιώτη, ΜΗΛΝΕΓ ή Χρηστικό. Το Χρηστικό, παρεμπιπτόντως, έχει λήμμα «πάρτι άνιμαλ», αλλά όχι το «παρτάρω».

* Ο σκακιστικός κόσμος συγκλονίζεται από ένα σκάνδαλο, τις κατηγορίες του παγκόσμιου πρωταθλητή Μάγκνους Κάρλσεν εναντίον του 19χρονου ανερχόμενου Αμερικανού σκακιστή Χανς Νίμαν για απάτη.

Ο Κάρλσεν έχασε από τον Νίμαν σε τουρνουά στις αρχές Σεπτεμβρίου, αν και έπαιζε με τα λευκά, κάτι που σταμάτησε ένα σερί 53 παρτίδων χωρίς ήττα, και αμέσως αποσύρθηκε από το τουρνουά εκείνο.

Σε επόμενο τουρνουά, όταν κληρώθηκε αντίπαλος του Νίμαν (με τα μαύρα τώρα) εγκατέλειψε μετά τη δεύτερη κίνησή του και μετά κατηγόρησε ευθέως τον Νίμαν ότι κλέβει στις παρτίδες. (Παρεμπιπτόντως, τελικά ο Κάρλσεν κέρδισε αυτό το τουρνουά).  Ο ίδιος ο Νίμαν έχει αναγνωρίσει ότι έκλεψε στο παρελθόν σε ηλεκτρονικές παρτίδες στον ιστότοπο chess.com, όταν ήταν 12χρονος και 16χρονος, κάτι για το οποίο έχει αποκλειστεί από τον ιστότοπο, αλλά αρνήθηκε ότι έχει κλέψει σε παρτίδα με φυσική παρουσία πάνω απ’ τη σκακιέρα.

Και πώς έχει κλέψει; Κάποιοι λένε ότι έχει έναν συνεργό που αναπαράγει την παρτίδα σε υπολογιστή και τον ειδοποιεί συνθηματικά για την κίνηση που πρέπει να παίξει με δονήσεις, σε έναν δονητή που ο Νίμαν (υποτίθεται ότι) τον έχει κρύψει εκεί που φανταστήκατε.

Λοιπόν, σε ένα άρθρο που ανασκοπεί το επεισόδιο, διαβάζουμε απόσπασμα από συνέντευξη που έδωσε ο Νίμαν:

Μετά τη νίκη του Niemann επί του Carlsen, είχε πει ότι «από κάποιο γελοίο θαύμα» είχε μαντέψει ποιο θα ήταν το ασυνήθιστο άνοιγμα του αντιπάλου του και είχε προετοιμαστεί γι’ αυτό. «Πρέπει να είναι ντροπιαστικό για τον παγκόσμιο πρωταθλητή να χάνει από εμένα», δήλωσε ο Νίμαν. 

Δεν μου αρέσει το «γελοίο θαύμα», παρόλο που είναι κατά λέξη μετάφραση των λεγομένων του Νίμαν:

Niemann said that “by some ridiculous miracle” he had guessed what his opponent’s obscure opening would be and prepared deeply for it that morning. “Magnus must be embarrassed to lose to me,” he said

Φθινοπωρινά μεζεδάκια

Χτες είχαμε τη φθινοπωρινή ισημερία (ή «ισονυκτία», όπως χαριτολόγησε φίλος σε ένα μπιλιετάκι του), οπότε τα σημερινά μας μεζεδάκια, το σαββατιάτικο πολυσυλλεκτικό μας άρθρο, δικαίως μπορούν να χαρακτηριστούν «φθινοπωρινά».

Το πιο περίεργο είναι ότι ενώ τούτος εδώ είναι ο 14ος ιστολογημένος μας Σεπτέμβριος, τον τίτλο «Φθινοπωρινά μεζεδάκια» δεν τον έχω ήδη χρησιμοποιήσει. Απορώ.

Πάντως, επειδή τούτη τη βδομάδα είχα ταξίδια, κι επειδή, ίσως, η υπεραλίευση μεταφραστικών αστοχιών λόγω της ελισαβετιάδας κούρασε τους αλιείς μαργαριταριών του ιστολογίου, η σημερινή πιατέλα δεν είναι και τόσο φορτωμένη.

Ξεκινάμε πάντως με ένα πραγματικό μεζεδάκι ή τέλος πάντων με ένα έδεσμα -ή, πιο σωστά, με κάτι που για να γίνει έδεσμα πρέπει να μαγειρευτεί.

Αλλ’ αν είναι να μαγειρευτεί με τις οδηγίες που βλέπετε, αμφιβάλλω αν θα τρώγεται.

Είναι πολύ περίεργο ότι το κείμενο των οδηγιών έχει μεταφραστεί τόπους-τόπους, ενώ αλλού έχει μείνει γαλλικό. Κι εδώ που τα λέμε, αν ήταν όλο γαλλικό κάποιο νόημα θα έβγαινε, ενώ έτσι που είναι τώρα το μόνο νόημα που βγαίνει είναι πως εκείνος που θα εκτελέσει τη συνταγή θα πρέπει να λέει επί 3-4 λεπτά «Κρεμαστό μενταγιόν» -δεν προσδιορίζεται αν θα πρέπει να το λέει τραγουδιστά ή αν αρκεί η απαγγελία, καθώς και αν θα πρέπει να κάνει και κάποιες χορευτικές κινήσεις.

Μυστηριώδης είναι επίσης η σάλτσα ντε βολτ. Πάντως πρέπει να την απολαύσετε νωρίς!

(Αν κρίνω από τη σκανδιναβική γλώσσα που φαίνεται πιο πάνω, το πρωτότυπο ίσως έλεγε «με την αγαπημένη σας σάλτσα».

* Kαι συνεχίζουμε με ένα μαργαριτάρι από ηπειρώτικο ιστότοπο, από το δικαστικό ρεπορτάζ. Διαβάζουμε ότι ο κατηγορούμενος, γκαλερίστας το επάγγελμα, «αμφισβήτησε την ταυτοποίηση των επαναπατρισθέντων εικόνων».

Όπως λέμε «πληγέντων περιοχών» ή «εγκριθέντων πιστώσεων».

(Για να μην παρεξηγηθώ, δεν είναι σωστά αυτά -απλώς, το σωστό, δηλαδή «επαναπατρισθεισών εικόνων» φαίνεται πως ακούγεται πολύ αφύσικο -είναι αυτό που έλεγε ο Ροΐδης «η αυτόματος εξέγερσις του ωτίου»).

* Κι ένα μεταφραστικό από άρθρο για τον πόλεμο στην Ουκρανία. Ο αρθρογράφος επαινεί έναν ρωσικό δρόνο, και το ελληνικό κείμενο γράφει:

Δεν είναι εξελιγμένο, αλλά επειδή πετάει πολύ ψηλά για να στοχοποιηθεί από αντιαεροπορικές άμυνες μικρής εμβέλειας και είναι πολύ φθηνό για να δικαιολογήσει τη χρήση αεράμυνας μεγάλης εμβέλειας, είναι σχεδιασμένο να είναι εντελώς αδέξιο να καταστρέψει, ενώ παρέχει στους χειριστές του επαρκή άποψη του πεδίου της μάχης για τον εντοπισμό στόχων.

Τι θα πει αυτό; Δεν βγαίνει νόημα.

Από τα συμφραζόμενα καταλαβαίνουμε ότι το πρωτότυπο θα ήταν too awkward to destroy, δηλαδή «δεν βολεύει να τον καταστρέψεις«, επειδή ο ρωσικός δρόνος είναι τόσο φτηνός που η καταστροφή του δεν αξίζει έναν ακριβό πύραυλο.

* Μια γενικομανία σε οδηγίες κινητού, που ίσως έχουν βγει από μεταφραστηρι.

Θέλετε να απεγκαταστήσετε όλων των ενημερώσεων;

Αν αρχισουν να γενικομανούν και τα μεταφραστήρια, την κάτσαμε της βάρκας….

* Διαβάζουμε σχετικά με την πρόσφατη ανεύρεση οργανικής ύλης στον Άρη από το ρόβερ Perseverance:

Το ρόβερ ερεύνησε τον κρατήρα και βρήκε ενδείξεις πυριγενών, ή ηφαιστειακών, πετρωμάτων. Κατά τη διάρκεια της δεύτερης εκστρατείας του για τη μελέτη του δέλτα τους τελευταίους πέντε μήνες, το ρόβερ της NASA βρήκε πλούσια στρώματα ιζηματογενών πετρωμάτων που αποκαλύπτουν περισσότερα στοιχεία για την ιστορία του αρχαίου κλίματος και περιβάλλοντος του Άρη.

…

«Για να το θέσω απλά, αν πρόκειται για ένα κυνήγι θησαυρού για πιθανά σημάδια ζωής σε έναν άλλο πλανήτη, η οργανική ύλη είναι μια ένδειξη. Και έχουμε όλο και πιο ισχυρές ενδείξεις καθώς προχωράμε στην εκστρατεία μας», ανέφερε η επιστήμονας.

…

Ωστόσο, όσο ικανά και αν είναι τα όργανά μας στο Perseverance, περαιτέρω συμπεράσματα σχετικά με το τι περιέχει το δείγμα Wildcat Ridge, θα πρέπει να περιμένουν μέχρι να επιστραφεί στη Γη για να μελετηθεί σε βάθος στο πλαίσιο της εκστρατείας επιστροφής δειγμάτων του οργανισμού στον Άρη».

Προφανώς, το «εκστρατεία» εδώ αποδίδει το αγγλ. campaign, όπως μπορούμε να επιβεβαιώσουμε ανατρέχοντας στο πρωτότυπο. Όμως δεν νομίζω πως στα ελληνικά λέμε «εκστρατείες» τις αποστολές εξερεύνησης του ρόβερ ή την όποια επόμενη διαστημική αποστολή που θα προσπαθήσει να φέρει τα δείγματα από τον Άρη στην Γη. Μάλλον «αποστολή» θα βάζαμε.

Ένα άλλο θέμα μπαίνει με την τελευταία φράση. Το «επιστροφή δειγμάτων του οργανισμού στον Άρη» είναι εντελώς παραπλανητικό. Βέβαια, και το πρωτότυπο, ο επίσημος τίτλος της αποστολής, Mars Sample Return, είναι ελαφρώς παραπλανητικός, αφού τα δείγματα από τον Άρη θα μεταφερθούν («θα επιστρέψουν») στη Γη.

Το πρωτότυπο λέει: «as part of the agency’s Mars Sample Return campaign», δηλαδή «στο πλαίσιο της αποστολής της υπηρεσίας μας (του οργανισμού μας) για μεταφορά (επιστροφή, αν επιμένετε) δειγμάτων από τον Άρη».

* Κι άλλο ένα μεζεδάκι σχετικό με «αποστολή», από την παρουσίαση της ταινίας The Mission στο Google.

Το απόσπασμα από τη Βικιπαίδεια επισημαίνει σωστά ότι ο ελληνικός τίτλος θα ηταν πιο σωστό να αποδοθεί «Η ιεραποστολή».

Ωστόσο, στη συνέχεια της παρουσίασης το μεταφραστήρι αναλαμβάνει τον έλεγχο των επιχειρήσεων και έτσι αποδίδει «διευθυντή» τον director, αντί «σκηνοθέτη». Νοιώθει κανείς τον πειρασμό να προσθέσει: (η ορθή απόδοση θα ήταν «σκηνοθέτης»).

Όσο για το όνομα, νομίζω ότι ο Roland Joffé, αν προφερθεί στα αγγλικά, διότι Βρετανός είναι, θα προφερθεί Τζόφι ή Τζόφε, όχι οξύτονο Τζοφέ. Αν προφερθεί στα γαλλικά, διότι έχει γαλλική κουλτούρα, θα προφερθεί οξύτονος, αλλά Ζοφέ.

Ζοφφερό δίλημμα.

* Κι ένα υπουργικό μαργαριτάρι, αν τουλάχιστον έχουν μεταφερθεί σωστά οι δηλώσεις του κ. Θεοδωρικάκου.

Κυκλοφόρησαν κηδειόχαρτα (είχαμε κατά σύμπτωση και το σχετικό άρθρο προχτές, αλλά έχω άλλοθι!) για τον πρύτανη του ΑΠΘ, και διαβάζω ότι ο κ. Θεοδωρικάκος είπε:

«Δεν θα υπάρξει καμία ανοχή στο δικαίωμα φοιτητών και εκπαιδευτικών να είναι ασφαλείς μέσα στα Πανεπιστήμιά τους».

Ούτε ψύλλος στον κόρφο των φοιτητών και των εκπαιδευτικών, δηλαδή, η κυβέρνηση δεν πρόκειται να ανεχθεί το δικαίωμά τους να είναι ασφαλείς -αυτό μας λέει ο κ. υπουργός.

Φυσικά εννοεί περίπου το αντίθετο. Δεν θα υπάρξει καμιά υποχώρηση, καμιά έκπτωση, κανένας συμβιβασμός στο δικαίωμα….!

* Κι άλλο ένα από Ήπειρο. Κλείνει η σχολή της Βελλάς και οι φοιτητές ανησυχούν. Στην ανακοίνωσή τους λένε, ανάμεσα σε άλλα, ότι:

Αυτή τη στιγμή πολλοί τελειόφοιτοι αγωνιούμε για την εξεταστική του Σεπτεμβρίου καθώς χρειαζόμαστε το πτυχίο μας για να προχωρήσουμε. Οι φοιτητές των υπολοίπων ετών δεν ξέρουν το τι μέλει γενέσθαι με τη συνέχεια των σπουδών τους.

Τι μέλλει γενέσθαι όμως. Άλλο είναι το «δεν με μέλει». Και ίσως αξιζει και άρθρο.

* Συζητήθηκε αρκετά στο Τουίτερ το παρακάτω τιτίβισμα του Ν. Ανδρουλάκη:

Δεν συζητήθηκε όμως το περιεχόμενό του, αλλά ο τύπος «εγχείρησα», για τον οποίο πολλοί υποστήριξαν ότι είναι λάθος ενώ κάποιοι λίγοι έσπευσαν να τον υπερασπιστούν.

Ζητήθηκε και η δική μου γνώμη. Έδωσα την εξής σύντομη απάντηση (αναγκαστικά, αφού στο Τουίτερ υπάρχει όριο χαρακτήρων):

Επειδή το ρήμα είναι λόγιο, αλλά και για να διακρίνεται από το ομόηχο ρήμα με την ιατρική σημασία, έπρεπε να γράψει «ενεχείρισα». Κανονικά, τύπος «εγχείρησα» δεν υπάρχει, αφού το ρ. είναι «εγχειρίζω».

Αλλά βεβαια χρειάζεται άρθρο για να ξεχωρίσουμε την εγχείριση από την εγχείρηση.

* Κι ένα τελευταίο (μέχρι το επόμενο) μαργαριτάρι σχετικό με την Ελισαβετιάδα ή τέλος πάντων με τον βρετανικό θρόνο. Σε εκτενές άρθρο διαβάζουμε ότι μετά τον θάνατο της Ελισάβετ εγείρονται ερωτήματα αν έχει λόγο ύπαρξης η μοναρχία «μετά την απώλεια του σήματος κατατεθέν της».

Κλίνεται όμως το ρημάδι το σήμα κατατεθέν, του σήματος κατατεθέντος της.

Κι αν δεν θέλουμε να το κλίνουμε, θα στρίψουμε τη φράση: … τώρα που έχασε το σήμα κατατεθέν της

* Σε ιστοτοπο για οδηγούς και αυτοκίνητα δημοσιεύτηκε άρθρο με τίτλο

Γνωστός Έλληνας οδηγός αγώνων γίνεται δημόσιος κίνδυνος ντριφτάροντας σε δρόμο 

Μου το έστειλαν και καταγράφω τον νεολογισμό, χαρούμενος που δεν είδα κανένα τέρας του τύπου driftάροντας.

Το αποδίδει «πλαγιολίσθηση» μέσα στο άρθρο, αλλά και το ρήμα «ντριφτάρω» μια χαρά το βρίσκω.

* Κι ένα ακόμα υποτιτλιστικό.

To βρήκα σε μια ομάδα του Φέισμπουκ και δεν ξέρω από ποια ταινία (ή σειρά) είναι.

Προφανώς, το πρωτότυπο λέει you are shorting, που βεβαια δεν αποδίδεται «συντομεύω» αλλά «σορτάρω» (κατά σύμπτωση, άλλο ένα ρήμα σε -άρω), δηλ. ποντάρω στην πτώση της τιμής ενός τίτλου στο χρηματιστήριο.

Αν και δεν είναι τόσο απλό, διότι από τα λίγα χρηματιστηριακά που ξέρω δεν μπορεί κανείς να σορτάρει το δημόσιο χρέος αλλά τα κρατικά ομόλογα.

* Κι ένα για τις διαδηλώσεις των γυναικών (και όχι μόνο, βέβαια) στο Ιράν μετά τον θάνατο της Μάχσα Αμινί.

Γράφτηκε:

Αυτομάτως, ο θάνατος της τη μετέτρεψε σε σύμβολο κατά της βίας των γυναικών στην Ισλαμική Δημοκρατία…

Όσο καλές κι αν είναι οι οικονομικές διατυπώσεις, η «βία των γυναικών» σημαινει κάτι άλλο. Να πούμε «η βία κατά των γυναικών» να μην υπάρχει ούτε στιγμιαία αμφιβολία.

* Και κλείνω με ένα ακόμα μεταφραστικό, όμως τούτη τη φορά από βιβλίο.

Διαβάζω παρουσιαση της αυτοβιογραφίας του Φρέντερικ Ντάγκλας, που τον αποκάλεσαν και «μαύρο Μαρξ», η οποία εκδόθηκε στα ελληνικά από τις εκδόσεις Φιλελεύθερος (ίσως αναπάντεχα).

Η παρουσίαση ξεκινάει με μια φράση από την εισαγωγή του βιβλίου:

«Τίποτα δεν έγινε για να σακατέψει το πνεύμα τους, να σκοτεινιάσει το μυαλό τους, να υποβαθμίσει την ηθική τους φύση, να εξαλείψει όλα τα ίχνη της σχέσης τους με το ανθρώπινο είδος, και όμως, πόσο αξιοθαύμαστα έχουν σηκώσει το μεγάλο φορτίο της πιο τρομακτικής δουλείας, κάτω από την οποία στενάζουν εδώ και αιώνες…»!

Αν όντως η φράση αυτή είναι έτσι τυπωμένη και στο βιβλίο, τότε κάτι δεν πάει καλά με τη μετάφραση, διότι, ολοφάνερα, η μετάφραση στο σημείο αυτό ολοφάνερα μεταφέρει αντίθετο νόημα από το πρωτότυπο.

Και πράγματι ανατρέχοντας στο πρωτότυπο διαβάζουμε (βάζω και την προηγούμενη πρόταση για πληρότητα):

Ιt may, perhaps, be fairly questioned, whether any other portion of the population of the earth could have endured the privations, sufferings and horrors of slavery, without having become more degraded in the scale of humanity than the slaves of African descent. Nothing has been left undone to cripple their intellects, darken their minds, debase their moral nature, obliterate all traces of their relationship to mankind; and yet how wonderfully they have sustained the mighty load of a most frightful bondage, under which they have been groaning for centuries

Υπάρχουν πολλοί τρόποι για ν’ αποδοθεί το nothing has been left undone, πάντως όχι με «τίποτα δεν έγινε», αλλά το αντίθετο. Ας πούμε, Δεν υπάρχει τίποτα που να μην έγινε, που να μην επιχειρήθηκε, για να σακατέψει το πνεύμα τους…

Αν βρίσκονται τόσο χοντρά λάθη στον πρόλογο, αναρωτιέμαι τι θα ανακαλύψει ο τολμηρός εξερευνητής στη συνέχεια….

Αλλά απορώ και για τον συντάκτη της βιβλιοπαρουσίασης: διάλεξε αυτή τη φράση σαν χαρακτηριστική από τον πρόλογο του βιβλίου -και δεν πρόσεξε ότι δεν βγάζει νόημα;

Τέλος πάντων, καλό φθιν… καλό σαββατοκύριακο τέλος πάντων!

Μεζεδάκια υπό παρακολούθηση

Που βέβαια τα τιτλοφόρησα έτσι επειδή γράφτηκαν χτες, ενώ γινόταν στη Βουλή η συζήτηση σε επίπεδο αρχηγών κομμάτων για το σκάνδαλο των παρακολουθήσεων. Στη συζήτηση, ο πρωθυπουργός ξεκίνησε κάνοντας έκκληση για ενότητα και ομοψυχία και ζήτησε να ξεπεράσουμε την τοξικότητα. Και αμέσως μετά κατηγόρησε την αντιπολίτευση ότι παίζει το παιχνίδι της Τουρκίας.

Αλλά σήμερα δεν μπαίνουμε στην ουσία, σήμερα συζητάμε τα γλωσσικά αξιοπερίεργα που συγκέντρωσα την προηγούμενη εβδομάδα -και που δεν αναφέρονται στη συζήτηση που έγινε στη Βουλή χτες. Και για να το καταδείξω αυτό ακόμα πιο καθαρά, ξεκινάω με ένα παμπάλαιο μεζεδάκι, που το δημοσίευσε όμως χτες στο Τουίτερ ο δημοσιογράφος Χρήστος Ξανθάκης. Πρόκειται για δημοσίευμα στο περιοδικό Ταχυδρόμος στη δεκαετία του 1990.

Στη φωτογραφία βλέπουμε, λέει η λεζάντα, την κ. Παπαδοπούλου μαζί με τον μορφωτικό ακόλουθο της ιαπωνικής πρεσβείας, ο οποίος φέρει το όχι και πολύ γιαπωνέζικο όνομα… Κάλτσουραλ Αλτατσέ!!

Λέτε να είναι ο κ. ακόλουθος παιδί μικτού γάμου, και γι’ αυτό έχει δυτικότροπο όνομα όπως είχε πχ ο Λευκάδιος Χερν;

Μπα, ο κ. Αλτατσέ είναι πολίτης Νομανσλάνδης, παιδί όχι μικτού γάμου αλλά αμιγούς τσαπατσουλιάς του συντάκτη, ο οποίος είδε Cultural Attaché (μορφωτικός ακόλουθος), και το στραβοδιάβασε κιόλας, και το πέρασε για κύριο όνομα!

Παλιό το εύρημα, είπαμε, αλλά το βρήκα πολύ γουστόζικο.

Και προχωράω σε κάτι φρέσκο.

* Μια παρωνυχίδα από ανακοίνωση της μειοψηφίας της Ένωσης Δικαστών και Εισαγγελέων:

«Οι θεσπισμένοι κανόνες είτε αυτοί που περιβάλλονται το κύρος των συνταγματικών ρυθμίσεων, είτε του απλού νόμου, δεν αρκούν αφ΄ εαυτού, αφού δεν είναι λίγες οι φορές …»

Ρωτάει ο φίλος που το στέλνει: αφού το υποκείμενο είναι σε πληθυντικό, οι κανόνες, δεν θα έπρεπε να είναι «αφ’ εαυτών»;

Ναι, έτσι θα έπρεπε να είναι. Για να σιγουρευτώ, βρίσκω και νήμα της Λεξιλογίας, που το είχε ξεκινήσει ο φίλος μου ο Θέμης, οπου βρίσκω το «αφ’ εαυτού» να κλίνεται μια χαρά. (Έχει σημασία, διότι το λεξικό του Μπαμπινιώτη μπερδεύει λίγο αφού δίνει την έκφραση ως «αφ’ εαυτού μου»).

* Η οθονιά αριστερά είναι από ιστότοπο οπαδικού χαρακτήρα, και συγκεκριμένα οπαδών του Ολυμπιακού.

Αλεξάνδρα Παναγιώταρου: Υπέβει στη θάλασσα και προκαλεί εγκεφαλικά

To «προκαλεί εγκεφαλικά» είναι το υπερχρησιμοποιημένο κλισέ των ιστότοπων που απευθύνονται σε αντρικό κοινό, αλλά το καινούργιο εδώ είναι το περίεργο «υπέβει».

Σε πρώτη ματιά, σκέφτεται κανείς τίποτα με «υπερέβη», βέβαια ανορθόγραφο. Τελικά, είναι ανορθόγραφο, αλλά πιο διεστραμμένο, ιππεύει ήθελε να γράψει ο άνθρωπος -διότι η κοπέλα έβγαλε φωτογραφία πάνω σε ένα άλογο παρά θίν’ αλός.

Κι έτσι τα λογοπαίγνια του Μποστ για τη σφαγή των υποτών ιππό των Τούρκων βρήκαν ακούσιο συνεχιστή!

* Η ακλισιά της εβδομάδας, σε ρεπορτάζ για την απίστευτη Αντιγόνη Ντρισμπιώτη:

Η πρωταθλήτρια μας νιώθει καλά σωματικά και αποφάσισε μαζί με τον προπονητή της Ναπολέων Κεγαλόπουλο, να πάρει μέρος στον αγώνα, κυρίως για να απολαύσει, δίχως κανένα άγχος, την συμμετοχή της στην απόσταση.

Πέρα από την ακλισιά του… Ναπολέων σκεφτείτε ότι η άλλη πήρε μέρος στον αγώνα σχεδόν για πλάκα, και ήρθε πρώτη, κι έκανε βάδην 55 χιλιόμετρα σε δύο μέρες -που εγώ δεν έχω κάνει τόσα όλο τον μήνα.

* Και παρεμπιπτόντως, πόθεν το ασυνήθιστο επώνυμο Ντρισμπιώτης; Το συζητήσαμε στα Υπογλώσσια και είπαμε ότι μοιάζει να είναι πατριδωνυμικό. Κάποιος είπε ότι υπάρχει ο σαρακατσάνικος οικισμός της Ντρίσμπης ή του Ντρίσμπεη κοντά στον Άγιο Βλάσιο Φθιώτιδας. Σκέφτομαι μήπως ήταν το τσιφλίκι κανενός Ιντρίς Μπέη.

* Δεν τελείωσε το καλοκαίρι, κάποιοι είναι ακόμα σε διακοπές και στέλνουν φωτογραφίες με αξιοπερίεργα. Εδώ ένα απλό λαθάκι, έξω από ζαχαροπλαστείο ή κάτι τέτοιο στη Λήμνο, όπου τα γαλακτοκομικά dairy έγιναν diary.

Τα γαλακτοκομικά της Μπρίτζετ Τζόουνς, που λέει κι η ταινία.

* Και από φούρνο σε γλύκισμα και στη Μαντλέν.

Σε συνέντευξη της ηθοποιού Αμαλίας Αρσένη στην Καθημερινή διαβάζω:

Μετά µια βουτιά στη θάλασσα του χωριού, κουβέντες με τους γείτονες, ξεκινούν οι ετοιμασίες για το μεσημεριανό που, όπως πάντα, έχει κάτι από την παιδική μου ηλικία. Σαν της Μαντλέν του Προυστ κάθε γεύμα που ετοιμάζεται και καταναλώνεται στο νησί μου, με πάει πίσω στον χρόνο όταν ονειρευόμουν όσα ζω σήμερα. Οταν έτρωγα καρπούζι στην παραλία και έλεγα «άραγε θα γίνω ποτέ ηθοποιός;»…

Η συνέντευξη έχει μορφή ημερολογίου στο οποίο η ηθοποιός λέει τι κάνει σε διάφορες στιγμές του 24ώρου της. Αλλά εδώ προφανώς έβαλε το χέρι του ο δαίμονας της απομαγνητοφώνησης.

Εικάζω ότι η Αμ. Αρσένη είπε «σαν τις μαντλέν του Προυστ», εννοώντας τα γλυκίσματα που λέγονται madeleines, τα οποία στο μυθιστόρημα του Προυστ φέρνουν στο μυαλό του αφηγητή αναμνήσεις από το παρελθόν (για περισσότερα, δείτε εδώ). Δεν υπάρχει καμία Μαντλέν, είναι οι μαντλέν.

* Κι άλλο ένα υποτιτλιστικό μαργαριτάρι, αλλά δεν ξέρω από ποια ταινία ή σειρά είναι.

Και μόνο που βλέπουμε τον υπότιτλο, καταλαβαίνουμε πως κάτι δεν πάει καλά, διότι δεν βγάζει νόημα. Τι θα πει «Δεν είναι ό,τι μου ανήκει δίκαιο»;

Στα αγγλικά έλεγε Not everything that I own is fair game, όπου fair game κατά λέξη είναι το νόμιμο θήραμα, όρος που μας πάει πίσω στα χρόνια του Μεσαίωνα, αλλά εδώ χρησιμοποιείται μεταφορικά. Λέει ο άλλος, μάλλον με παράπονο, Δεν πρέπει να πιστεύεις ότι μπορείς να οικειοποιείσαι/να χρησιμοποιείς (εξαρτάται και από τα συμφραζόμενα) όλα τα δικά μου πράγματα.

* Κι ένα από την Καθημερινή, σε άρθρο με ευτράπελο σχολιασμό για τα στραβά και τα ανάποδα των διακοπών.

Αν δεν δώσατε μάχη με τις μύγες και τις σφίγγες. Αν ο εστιάτορας δεν είχε προνοήσει να βάλει καμένο καφέ στα τραπέζια της σάλας, τότε, με πρόχειρους μαθηματικούς υπολογισμούς, περάσατε το 60% του χρόνου σας στην ταβέρνα διώχνοντας έντομα και 40% όντως τρώγοντας (εξαντλημένοι).

Όμως μάχη με τη Σφίγγα έδωσε ο Οιδίποδας. Αν εννοούμε τα έντομα, θα γράψουμε «με τις σφήκες» ή «με τις σφήγκες».

* Και μια τραγική είδηση, αλλά ο σχετικός τίτλος ακούγεται αστείος.

Πώς μπορεί να σε καταπλακώσει το δάπεδο; Το ταβάνι, βέβαια, μπορεί. Μήπως τα μπέρδεψαν;

Όχι. Όπως φαίνεται, το δάπεδο κατέρρευσε και η άτυχη γυναίκα έπεσε στο υπόγειο οπότε έπεσαν από πάνω της τα ξύλα και τα μπάζα του δαπέδου.

* Με ρωτάει φίλος:

Καλησπέρα, στις ειδήσεις του Σταρ πριν από λίγο, δημοσιογράφος ρωτάει την χρυσή πρωταθλήτρια Ελίνα Τζένγκο, αν το έχει χωνέψει! Αν δεν κάνω λάθος, το ρήμα «χωνεύω» έχει μόνο αρνητική έννοια, το σωστό θα ήταν αν το έχει συνειδητοποιήσει, σωστά;

Δίκιο νομίζω ότι έχει ο φίλος, αλλά και τα λεξικά του δίνουν δίκιο, πχ το ΛΚΝ λέει:

δέχομαι κτ. δυσάρεστο ως αναπότρεπτο ή ως τετελεσμένο: Δεν μπορεί να χωνέψει την αποτυχία του.

Το ΜΗΛΝΕΓ βέβαια αφήνει ένα περιθώριο, αφού λέει: Συνειδητοποιώ πλήρως κτ, συνήθως δυσάρεστο, και το αποδέχομαι συμβιβαζόμενος με αυτό.

Από την άλλη, δεν μου φαίνεται η φράση του ρεπόρτερ («το έχεις χωνέψει;») να χτυπάει κάποια βαριά καμπάνα για οξύμωρο ή για αντιφατικό.

Εσείς τι λέτε; Χωνεύουμε και τα (πολύ) ευχάριστα;

* Από τη σελίδα των ΚΤΕΛ Χαλκιδικής, όπου, όπως βλέπετε, όλα τα δικαιώματα είναι «κατωχηρωμένα», και ιδίως το δικαίωμα στις φαντεζί ανορθογραφίες.

Λέτε να υπάρχει κανένα χωριό, τα Κάτω Χηρωμένα;

* Μου στέλνει μήνυμα φίλος :

Ο (τάδε) ξαναχτύπησε: στην είδηση για το κοίτασμα φυσικού αερίου στην Κύπρο, είπε ότι η εμβέλεια του κοιτάσματος είναι Χ κυβικά.

Προφανώς ο φίλος μου περίμενε να ακούσει κάτι άλλο, δυναμικότητα ας πούμε του κοιτάσματος. Αλλά γκουγκλίζω και βρίσκω ότι λέγεται η «εμβέλεια του κοιτάσματος»

Έχω έναν φίλο μεταλλειολόγο (αν και τα’χει κι αυτός παρατήσει κι έγινε μεταφραστής), μα ξέχασα να τον ρωτήσω. Οπότε, όποιος ξέρει ας μας διαφωτίσει αν είναι δόκιμος ο όρος «εμβέλεια κοιτάσματος».

* Κάτι πολύ αστείο έγινε με τον Alexander Clapp, τον δημοσιογράφο που έγραψε το περίφημο guest essay στη Νιου Γιορκ Τάιμς. Κάποιος πλακατζής διέδωσε πως είναι Έλληνας και βρέθηκαν πολλοί να το πιστέψουν. Είδα στο Φέισμπουκ διάλογο φιλοκυβερνητικών επώνυμων σχολιαστών, όπου γνωστή δημοσιογράφος, συνεπώνυμη πρώην υπουργού, μεταφέρει την είδηση ότι λέγεται Αλέξανδρος Κλάππας και κατάγεται από το Αθαμάνιο της Άρτας (το χωριό του Τσίπρα), προσθέτοντας «δεν ξέρω αν είναι αλήθεια ή μούφα».

* Διαβάζω άρθρο στο Λίμπεραλ:

Στην πολιτική ποτέ δεν λες ποτέ, γιατί οι συνθήκες αποκτούν τη δική τους δυναμική, και τροχοδρομούν εξελίξεις που αντιβαίνουν προθέσεις, συναισθήματα, σχεδιασμούς.

Τροχοδρομούν εξελίξεις; Είναι και μεταβατικό το ρήμα; Εγώ θα έλεγα «δρομολογούν εξελίξεις» και την τροχοδρόμηση θα την άφηνα για τα αεροπλάνα.

Βλέπω πάντως ότι ο φίλος Νίκος Λίγγρης έχει καταγράψει στη Λεξιλογία τη χρήση (και ως *τροχιοδρομώ) ήδη από το μακρινό 2009, σημειώνοντας βέβαια ότι κάποια από τα παραδειγματα που βρήκε είναι «από φανερά λανθασμένα μέχρι να ξύνεις το κεφάλι σου».

Απο την άλλη, βλεπω στο ΜΗΛΝΕΓ να δίνεται το τροχοδρομώ και ως μεταβατικό, ως συνώνυμο του «δρομολογώ». Οπότε, στέκομαι διορθωμένος, που λένε. Δεν θα το πω, αλλά δεν θα το διορθώσω κιόλας.

* Και κλείνω με ένα υπότιτλο από τη σειρά Outlander, που δείχνει ότι οι υποτιτλιστές της νέας γενιάς έχουν καταφέρει να ενσωματώσουν στοιχεία της ντοπιολαλιάς, κάτι οπωσδήποτε αξιέπαινο.

Όλους τους πρεσβυτεριανοί -όπως έλεγε ένας στο στρατό «τους ανθυπολοχαγοί».

Μεζεδάκια του Εικοσαύγουστου

O σημερινός τίτλος μπορεί να προκαλέσει διαμαρτυρίες. Τα προηγούμενα μεζεδάκια τα βαφτίσαμε «του Δεκατριαύγουστου» και τώρα τούτα εδώ «του Εικοσαύγουστου»; Θα πάει μακριά η βαλίτσα; θα αναρωτηθούν πολλλοί. Τα επόμενα θα τα πούμε τάχα «του Εικοσιεφταύγουστου»;

Εντάξει, δίκιο έχετε. Από την άλλη, αυτά τα δυο σαββατοκύριακα, τούτο εδώ και το προηγούμενο, οροθέτησαν (ή οριοθέτησαν) την περίοδο της Μεγάλης Θερινής Χαλάρωσης. Από Δευτέρα όλο και κάποιοι κατεργάρηδες θα αρχισουν να επιστρέφουν, σιχτιρίζοντας, στους πάγκους τους.

Τέλος πάντων, ξεκινάμε με υπότιτλο. Δυστυχώς δεν σημείωσα από ποια ταινία (ή σειρά) είναι η οθονιά.

Η κοπέλα που μιλάει μας διαβεβαιώνει ότι δεν πάει στην εκκλησία, το ορκίζεται κιόλας, και επίσης ότι κάνει σεξ με παράξενους άντρες, αλλά δεν μας λέει σε τι έγκειται η παραξενιά τους.

Είναι όμως έτσι; Μήπως δεν το ορκίζεται;

Βασικά, το αγγλικό πρωτότυπο έλεγε: I don’t go to church, I swear and I have sex with strange men.

Δηλαδή, Δεν πάω στην εκκλησία, βρίζω, και κάνω σεξ με αγνώστους. Μπορεί να είναι και παράξενοι, αλλά μπορεί να είναι και εντελώς συνηθισμένοι τύποι.

* Τη φωτογραφία τη στέλνει φίλος του ιστολογίου που παραθερίζει στη Σύρο.

Διαγλωσσικό λογοπαίγνιο σε τοπική εταιρεία ενοικιάσεως αυτοκινήτων, που παίζει με το όνομα του Μάρκου Βαμβακάρη και το αγγλικό car, αξιοποιώντας τον χρωματισμό για να δείξει τον εγκιβωτισμό των λέξεων: vamvacari.

Θα του άρεσε του Μάρκου το λογοπαίγνιο; αναρωτιέται ο φίλος μου. Τι να πω, μπορεί και να τον κολάκευε -και να’γραφε κάτι ανάλογο με το «Μπουζούκι μου δεν το’λπιζα σε τέτοια μεγαλεία»

* Φίλος μου στέλνει άρθρο, το οποίο έχει ενδιαφέρον, για το πώς αντιμετώπισαν τα μέσα ενημέρωσης το σκάνδαλο των υποκλοπών. Διαβάστε το, όμως σήμερα είναι Σάββατο κι έτσι εστιαζόμαστε στα μεζεδάκια. Λοιπόν, η κατακλείδα του κειμένου είναι:

Η επίδραση του Σκανδάλου των Υποκλοπών στην πολιτική σκηνή είναι καταλυτική, τόσο ώστε είναι αδύνατο να εξοβελιστεί από την επικαιρότητα. Οι τάσεις υποβάθμισής του στο mediaκο σκηνικό καταγράφθηκαν όμως. Αποτελούν ένα ακόμη σημείο προβληματισμού για την λειτουργία των δημοκρατικών πυλώνων. Αν υποθέσουμε ότι τα μέσα ενημέρωσης συνεχίζουν να αποτελούν έναν από αυτούς.

Μου χτυπάει πολύ άσχημα, λεει ο φιλος που το στέλνει, αλλά μάλλον γεροντοπαραξενεύω.

Ε, έχεις παρέα, φίλτατε. Και σε μένα χτυπάει πολύ άσχημα αυτή η τραγελαφική ανάμιξη των αλφαβήτων. Γιατί να μην γράψει «μιντιακό σκηνικό», που ξεκαθαρίζει κιόλας πώς προφέρεται ο τραγέλαφος; (Προσέξτε επίσης ότι η λέξη mediaκο έχει μείνει άτονη). Τι πουριτανική/ρατσιστική λογική είναι αυτή, να διακρίνονται πάση θυσία τα «ξένα» στοιχεία; (Αλλά έχουμε γράψει ειδικό άρθρο για το θέμα, νομίζω).

* Και συνεχίζω με ένα μαργαριτάρι επίσημο, της δημόσιας διοίκησης.

Το έγγραφο που βλέπετε αριστερά (έχω κόψει το κάτω μέρος της σελίδας για να κοντύνει λίγο) το υπογράφει ο υποδιοικητής της 2ης Υγειονομικής Περιφέρειας. Ο οποίος, αντί να βρει για ποιο λόγο παραιτούνται οι γιατροί που τοποθετούνται σε νησιά (ας πούμε, επειδή ο μισθός δεν φτάνει για το νοίκι ή επειδή δεν βρίσκουν κατάλυμα) προσπαθεί να εμποδίσει τις παραιτήσεις τους.

Πέρα από την ουσία, το κείμενο είναι κακογραμμένο, κατά τη γνώμη μου, αλλά αυτά είναι γούστα. Πάντως το «καθισχύει παντός νόμου», προς το τέλος, είναι μαργαριτάρι. Κατισχύει, κύριε Αλεβίζο μας, δεν έπαιρνε δασεία ο ισχυρός.

* Και μια παρωνυχίδα από τα ρεπορτάζ για τους μεταναστες στον Έβρο.

Σε κάποιες (όχι πολλές) ελληνικές ιστοσελίδες δημοσιευτηκε μεταφρασμένο ένα ρεπορτάζ του BBC, στο οποίο διαβάζουμε: «ένα παιδί πέθανε στη νησίδα, η οποία βρίσκεται κοντά στην ελληνική πόλη Λαβάρα»

Και το αγγλικό πρωτότυπο πράγματι γράφει near the Greek town of Lavara.

Συζητιέται αν θα τα χαρακτηρίσουμε πόλη, κωμόπολη ή χωριό, αλλά δεν είναι Λαβάρα και δεν είναι γένους θηλυκού. Είναι τα Λάβαρα. Θα τα έλεγα κωμόπολη, ή και χωριό, αφού έχουν κάπου 1000 κατοίκους. Το παλιό όνομα, Σαλτίκιοϊ, σε χωριό παραπέμπει, έστω κεφαλοχώρι. Πάντως οι διαχωριστικές γραμμές ανάμεσα στις κατηγορίες αυτές δεν είναι φτιαγμένες από γρανίτη.

Να κρατήσουμε πάντως ότι το αγγλικό town μπορεί να δηλώνει σχετικά μικρό οικισμό: larger than a village and generally smaller than a city, είναι ο ορισμός του λεξικού. Οπότε, δεν το μεταφράζουμε αυτόματα «πόλη».

* Γουστόζικο λαθάκι στο in.gr για την παράσταση στην Επίδαυρο: Ιφιγένεια εν Αυλίδη. Στο μεταξύ το διόρθωσαν, αλλά ο φίλος που το στέλνει είχε πάρει οθονιά:

«P

«Ποιος να’ ναι αυτός ο Αυλίδης»; αναρωτιέται ο φίλος που το στέλνει.

Εγώ πάλι θυμήθηκα τον Μποστ και την αμίμητη Ιφιγένεια εν Παυλίδη, τότε που είχαν βρεθεί ποντίκια σε ζαχαροπλαστεία. Την έχουμε βάλει στο ιστολόγιο, αλλά τώρα δεν τη βρίσκω.

* Κι άλλη μια φωτογραφία που στέλνει φίλος που παραθερίζει.

Θα μπορούσα να το βάλω και κουίζ, από ποιο μέρος της Ελλάδας είναι η πινακίδα, που γράφει τόσο περίεργα τον Νοέμβριο. Διότι να χάνεται το μι συμβαίνει συχνά, Νοέβρης, αλλά το β πολύ δύσκολα.

Και θα το βρίσκατε πολλοί διότι η 11η Νοεμβρίου είναι η μέρα της απελευθέρωσης της Χίου -η φωτογραφία είναι από το Πυργί. Απλό λαθάκι, αλλά σε ταμπέλα του δρόμου χτυπάει στο μάτι.

* Και πάλι σε σχέση με τους πρόσφυγες στον Έβρο, θα προσέξατε ίσως στις δηλώσεις του αρμόδιου Υπουργού κ. Μηταράκη ότι είπε πως θα γίνουν ενέργειες «μέσω του Διεθνούς Ερυθρού Σταυρού και της Ερυθρού Ημισελήνου». Μπορείτε να ακούσετε το στιγμιότυπο, στο 1.25 περίπου του βίντεο.

* Πιο πάνω είδαμε τον Νοέμριο, αλλά έχουμε κι άλλη μία περίπτωση που το συμφωνικό σύμπλεγμα «μβρ» κακόπαθε, στον τίτλο του άρθρου της ert.gr:

Ανοβρία λοιπόν, τόσο στον τίτλο όσο και στο κυρίως άρθρο. Εδώ που τα λέμε, η απλοποίηση του μβρ σε βρ είναι απόλυτα λογική, άσχετο αν στις λόγιες λέξεις δεν γίνεται.

* Είχαμε και τις μεγάλες επιτυχίες αθλητών μας στο ευρωπαϊκό πρωτάθλημα στίβου στο Μόναχο. Τον Τέντογλου πολλοί τον περίμεναν, επειδή το έχει ξανακάνει. Κι έτσι, όταν πέρασε από τον προκριματικό στον τελικό, σε κάποιο άρθρο γράφτηκε ότι:

Ο Μίλτος Τεντόγλου με άλμα στα 7,94μ. βαδίζει προς ολοταχώς προς το repeat, καθώς προκρίθηκε στον αυριανό τελικό του μήκους 

Το σωστό βέβαια είναι «πρόσω ολοταχώς», από το ναυτικό παράγγελμα που έχει βρει μεταφορική χρήση. Επειδή όμως αυτό το «πρόσω» δεν είναι και τόσο συχνή λέξη, δεν είναι σπάνιο να το παρανοήσει κανείς και να γράψει «προς ολοταχώς», όπως εδώ, ή «μπρος ολοταχώς» που, αν μη τι άλλο, βγάζει και νόημα!

* Και η τελευταία εκδρομική φωτογραφία του άρθρου, από φίλο που είχε πάει στη Φαλάσαρνα.

Mετά από τέσσερα συνεχόμενα «Απαγορεύεται», η πέμπτη εντολή επηρεάστηκε και γράφτηκε «Διατηρείται» το περιβάλλον καθαρό, αντί «Διατηρείτε».

Όμως μικρό το κακό. Και το αγγλικό κείμενο, συνεχίζει ο φίλος που στέλνει τη φωτογραφία, παρά την περίεργη σύνταξη στα 1 και 2, δεν έχει χοντρά λάθη.

Ο φίλος απογοητεύτηκε από τις πολλαπλές σειρές ξαπλώστρες που είδε (είχε καιρό να πάει στη μαγευτική αυτή παραλία) και από τις γουρούνες που όργωναν την άμμο για να φέρνουν παραγγελίες σε vip πελάτες.

Εγώ είχα πάει στη Φαλάσαρνα («στα Φαλάσαρνα» λένε πολλοί) το 2008 και το 2009, οπότε μάλλον δεν θα ξαναπάω, ώστε να κρατήσω την ανάμνηση. Ή θα πάω Νοέμβρη. Ή Νοέμρη.

* Κι ένα μυστικό όπλο των Ρώσων που αποκάλυψαν δαιμόνιοι Έλληνες δημοσιογράφοι.

Διαβάσαμε στο in.gr:

Σύμφωνα με τη ρωσική προπαγάνδα, τα τρία προαναφερθέντα πλοία λειτουργούν «σαν κοπάδι λύκων που επιτίθενται στη λεία τους», κινούνται με ταχύτητα τρεις φορές μεγαλύτερη από εκείνη του φωτός και μπορούν να πλήξουν τους στόχους τους από απόσταση 500 χιλιομέτρων.

Δεν φτάνει που ξεπέρασαν την ταχύτητα του φωτός, που μόνο σε έργα επιστημονικής φαντασίας έχει ξεπεραστεί, παρά έφτασαν και στο τριπλάσιό της;! Μα τότε θα έχουν φτάσει και σε μακρινούς πλανήτες -πώς και δεν το μάθαμε;

Ειλικρινά, δεν ξέρω τι θα μπορούσε να γράφει το (ιταλικό, ίσως) πρωτότυπο που να οδηγήσει τον συντάκτη του in.gr σε μια τέτοια ουρανομήκη μπαρούφα. Ούτε την ταχύτητα του ήχου μπορούν να ξεπερνούν τα πλοία.

Στο μεταξύ, επειδή η μπαρούφα συζητήθηκε κάμποσο στα σόσιαλ (και εδώ στο ιστολόγιο τη σχολιάσαμε), το διόρθωσαν -αλλά επειδή μάλλον δεν ήξεραν τι έπρεπε να βάλουν, απλώς κούρεψαν τη γκάφα:

«Σύμφωνα με τη ρωσική προπαγάνδα, τα τρία προαναφερθέντα πλοία λειτουργούν «σαν κοπάδι λύκων που επιτίθενται στη λεία τους», κινούνται με ταχύτητα και μπορούν να πλήξουν τους στόχους τους από απόσταση 500 χιλιομέτρων.»

* Και κλείνω με έναν ακόμα «αμφίσημο» τίτλο.

Σε νοσοκομείο της Πάτρας ο πυροσβέστης που δάγκωσε φίδι ενώ έσβηνε φωτιά.

Ενώ κρατούσε τη μάνικα ο πυροσβέστης, είδε μπροστά του το φίδι, το ορέχτηκε φαίνεται και του έκοψε δαγκωματιά.

Όμως το ερπετό, εκτός από venomous ήταν, όπως φαίνεται, και poisonous -το λεξικό μου τα αποδιδει και τα δύο ‘δηλητηριώδης, φαρμακερός’, αλλά, όπως λέει και ένα αστείο μιμίδιο, venomous είναι εκείνο που σε δαγκώνει και σου ρίχνει δηλητήριο, ενώ poisonous είναι εκείνο που το τρως και δηλητηριάζεσαι. Το πρώτο θα το πούμε «ιοβόλο» αν θέλουμε να τα ξεχωρίσουμε.

Να επιστρέψουμε όμως στον πυροσβέστη. Φυσικα, δεν δάγκωσε το φίδι. Το φίδι τον δάγκωσε. Όμως ο τίτλος δεν είναι τόσο αμφίσημος όσο κακοδιατυπωμένος ή ίσως λανθασμένος.

Στα ελληνικά, αν θες να πεις ότι τον πυροσβέστη τον δάγκωσε φίδι, θα πεις:

Στο νοσοκομείο ο πυροσβέστης που τον δάγκωσε το φίδι.

Η επανάληψη του αδύνατου τύπου της αντωνυμίας είναι υποχρεωτική, κατά τη γνωμη μου, όταν έχουμε «που». Μπορούμε βέβαια να γράψουμε: Στο νοσοκομείο ο πυροσβέστης τον οποίο δάγκωσε το φίδι….

* Αυτά για σήμερα -και να προσέχετε τον καύσωνα!

 

 

Αγιοπνευματικά μεζεδάκια ξανά

Μπήκαμε στο τριήμερο του Αγίου Πνεύματος, οπότε ο τίτλος του σημερινού πολυσυλλεκτικού μας άρθρου είναι, θαρρώ, ευκολονόητος. Βέβαια, αφού φέτος το ιστολόγιο θα γιορτάσει για 14η χρονιά (ω ναι!) τη γιορτή του Αγίου Πνεύματος, είναι επόμενο ο τίτλος να έχει χρησιμοποιηθεί κι άλλη φορά, και συγκεκριμένα πριν από 10 περίπου χρόνια, γι’ αυτό και το «ξανά».

Και ξεκινάμε με ένα μεταφραστικό. Φίλος μού στέλνει φωτογραφία του κινητού του, τη σελίδα των πληροφοριών σχετικά με το τηλέφωνο. Είναι άλλο μοντέλο από το δικό μου, δεν μπορώ να βρω την ακριβώς αντίστοιχη σελίδα.

Βλέπω πάντως ότι το τηλέφωνο του φίλου έχει Κριάρι 2GB.

Είναι άραγε αρκετά μεγάλο το κριάρι αυτό των 2GB; Είναι δηλαδή γκεσέμι; Μπροστοκρίαρο;

Αλλά βέβαια πρόκειται για εικονικό κριάρι, πλάσμα του κυβερνοχώρου, γέννημα κάποιας μηχανής (ή ανθρώπου; ) που μετέφρασε το RAM. Και μη μου πείτε ότι ram, έστω και στα κεφαλαία, δεν σημαίνει κριάρι! Αφού ειχα στα νιάτα μου έναν δίσκο με τίτλο RAM, στα κεφαλαία, που είχε απέξω τον Πολ Μακάρτνι να φροντίζει ένα κριάρι. Όπερ έδει δείξαι.

(Εδώ που τα λέμε, δυσκολεύομαι να πιστέψω την αυθεντικότητα της φωτογραφίας. Τη βάζω επειδή ο φίλος που μου την έστειλε, είναι έγκυρη πηγή).

* Και συνεχίζω με έναν τίτλο είδησης που με έκανε να τον διαβάσω δυο φορές:

Βίσονας πέταξε στον αέρα και κατασπάραξε γυναίκα στο εθνικό πάρκο Γέλοουστοουν

Στην αρχή, φαντάστηκα τον βίσωνα να πετάει ψηλά στον αέρα κι ύστερα, με μια γρήγορη εφόρμηση να κατεβαίνει, να αρπάζει την άτυχη γυναίκα στα δυνατά του σαγόνια και…

Αλλά μετά σκέφτηκα πως ο τίτλος μπορεί απλώς να εννοεί ότι ο βίσωνας πέταξε στον αέρα τη γυναίκα και την κατασπάραξε.

Όμως ο βίσονας είναι ζώο φυτοφάγο. Πώς την «κατασπάραξε»; Μάλιστα, στο κυρίως άρθρο διαβάζουμε για κάποιο άλλο περιστατικό όπου ένας επισκέπτης του πάρκου «απειλούσε έναν βίσονα» και ότι το ζώο απάντησε καταβροχθίζοντας το άτομο.»

Ούτε την κατασπάραξε, ούτε την καταβρόχθισε. Στα αγγλικά χρησιμοποιείται το ρήμα gore, το οποίο, μεταξύ άλλων, σημαίνει καρφώνω με τα κέρατα π.χ. The bull gored the toreador, a lion was gored to death by 100 buffaloes. Την τραυμάτισε με τα κέρατά του ο βίσονας την επισκέπτρια -δεν είναι βέβαια ούτε ακίνδυνο ούτε ανώδυνο αλλά πολύ διαφέρει από την καταβρόχθιση!

* Από διαφήμιση, Kέδρος έως 10% στη GANT.

Ο φίλος που το έστειλε, σχολιάζει:

Στην αρχή νόμιζα ότι υπήρχε συνεργασία των εκδόσεων Κέδρος με GANT και Εθνική Τράπεζα!

Σημασία έχει ότι κεδράμε, του απάντησα.

Ανοιξιάτικα (;) μεζεδάκια

Αύριο το μεσημέρι (στις 3.33 μ.μ. για την ακρίβεια) έχουμε την εαρινή ισημερία στο Βόρειο Ημισφαίριο, άρα μπαίνουμε και επίσημα στην άνοιξη.

Μπαίνουμε αλήθεια; Ο καιρός μάλλον χειμωνιάτικος είναι, ο πόλεμος ρίχνει τη βαριά σκιά του, οι τιμές έχουν πάρει την ανηφόρα σε όλα τα είδη, από το φυσικό αέριο μέχρι το ηλιέλαιο, ενώ η πανδημία, που λέγανε ότι έφυγε και τελείωσε, σηκώνει πάλι κεφάλι. Γι’ αυτό και έβαλα το ερωτηματικό στον τίτλο -ανοιξιάτικα είναι αυτά;

Τέλος πάντων, ας ξεκινήσουμε.

Και ξεκινάμε με ένα πολύ αστείο μεταφραστικό λάθος, που παραλίγο να με παρακινήσει να δώσω στο σημερινό μας άρθρο τον τίτλο «Ακριβή μεζεδάκια».

Η οθονιά προέρχεται από την αγγλική έκδοση του Πρώτου Θέματος, όπου ο ελληνικός τίτλος

Μήνυμα (ή διάγγελμα) Μητσοτάκη για τα μέτρα κατά της ακρίβειας

αποδόθηκε

PM Mitsotakis message on measures against accuracy

Βάζω οθονιά επειδή, στις μέρες που μεσολάβησαν, και ύστερα από τον ορυμαγδό που προκλήθηκε στο Τουίτερ, η εφημερίδα έσπευσε να διορθώσει το λάθος, παρόλο που τη λαθεμένη έκδοση μπορείτε ακόμα να τη βρείτε σε αναδημοσιεύσεις.

Κάθε φορά που βλέπω τόν τίτλο γελάω μόνος μου σαν σκέφτομαι ποια θα μπορούσαν να είναι τα measures against accuracy, αν και ύστερα ξανασκέφτομαι ότι δεν έχουμε, ως κράτος, ανάγκη από άλλα μέτρα στον τομέα αυτόν!

Eδώ βλέπετε και λίγο από το κείμενο της είδησης όπως είχε αρχικά μεταφραστεί από τον Panos:

Από τον Panos μεταφράστηκε, αλλά με την καθοριστική συμβολή του Google Translate. Έκανα το τεστ, εβαλα στο Google Translate τη φράση

Το νέο πλαίσιο στήριξης απέναντι στην ακρίβεια που δοκιμάζει τις αντοχές ελληνικών νοικοκυριών και επιχειρήσεων

και πήρα τη μετάφραση:

The new framework of support for accuracy that tests the resilience of Greek households and businesses

Θα έλεγε κανείς βέβαια ότι έτσι που είναι μεταφρασμένο, το νόημα είναι πως το πλαίσιο δοκιμάζει τις αντοχές, αλλά τέλος πάντων.

* Και συνεχίζω με ένα οικολογικό μεζεδάκι, που το είδα να επισημαίνεται σε μια σελίδα φίλων του Γιάννη Μακριδάκη στο Φέισμπουκ (μπορεί να το επισήμανε κι ο ίδιος ο συγγραφέας).

Λοιπόν, ο υφυπουργός Μεταφορών και Υποδομών κ. Γιώργος Καραγιάννης δήλωσε:

«Αυξάνουμε το περιβαλλοντικό αποτύπωμα καθώς θα προχωρήσουμε σε 3.000 δενδροφυτεύσεις και αστικές αναπλάσεις σε συνολική επιφάνεια 85.000τ.μ. Στόχος μας είναι να “πρασινίσουμε” τον Δήμο της Αθήνας αλλά και τους τέσσερις δήμους από τους οποίους θα διέρχεται η Γραμμή 4 του Μετρό».

Η εξαγγελία είναι βέβαια καλοδεχούμενη. Ωστόσο, ο όρος περιβαλλοντικό αποτύπωμα ενός έργου, χρησιμοποιείται εδώ εντελώς λάθος από τον υφυπουργό, αφού καλό ειναι πάντοτε να κάνουμε έργα με μειωμένο περιβαλλοντικό αποτύπωμα, δηλαδή όσο γίνεται πιο φιλικά στο περιβάλλον.

* Κι ένα ακόμα παράδειγμα «προστακτικής με αύξηση», στον τίτλο ενός σεμιναρίου «αυτοβελτίωσης».

Απέκτησε τον έλεγχο σε δύσκολες συνθήκες

Στη γλωσσική ομάδα όπου το είδα, καναδυό μέλη έσπευσαν να σχολιάσουν: Ποιος απέκτησε;

Ωστόσο, το πρόβλημα δεν είναι η σύμπτωση αορίστου και προστακτικής, ούτε μπορούμε να την αποφύγουμε. Όλοι θα συμφωνούσαν π.χ. με τις φράσεις «Περίμενε να έρθω» ή «Απάντησε πότε σε βολεύει» παρόλο που και σε αυτές έχουμε σύμπτωση.

Έπειτα, πολλοί ομιλητές της νεοελληνικής θεωρούν πιο οικείους και πιο δόκιμους τους τύπους της «εναύξητης» προστακτικής, αν και όχι σε όλα τα ρήματα (άλλο το «επέστρεφε» ή το «συνέλαβε» κι άλλο το «απήντησε», με κάμποσες ενδιάμεσες βαθμίδες).