Οι λέξεις έχουν τη δική τους ιστορία

Το ιστολόγιο του Νίκου Σαραντάκου, για τη γλώσσα, τη λογοτεχνία και… όλα τα άλλα

Posts Tagged ‘Άννα Βίσση’

59 + 62 = 121

Posted by sarant στο 2 Νοεμβρίου, 2021

Δεν συνηθίζω να βάζω απλές μαθηματικές πράξεις για τίτλους άρθρων του ιστολογίου, αλλά σήμερα θα κάνουμε μια εξαίρεση -άλλωστε η πράξη του τίτλου δεν είναι τόσο απλή όσο φαίνεται.

Στο ιστολόγιο αφιερώνουμε άρθρα σε αριθμούς, μια φορά το χρόνο -ξεκινήσαμε στις 9/9/2009 και κάθε χρόνο βάζαμε ένα άρθρο, κι έτσι φέτος, στις 21/2/21, αφιερώσαμε άρθρο στον αριθμό 21. Με τη φάμπρικα αυτή θα πάμε, εμείς να ‘μαστε καλά, έως το 31, που θα το δούμε στις 31 κάποιου μηνός του σωτηρίου έτους 2031.

Ωστόσο, τον αριθμό 62 θα τον δούμε σήμερα -για ποιο λόγο; Αφενός διότι ως το 2062 μπορεί να το ξεχάσω. Αφετέρου, επειδή αν κάποιος έτυχε να γεννηθεί στις 2 Νοεμβρίου του 1959 σήμερα θα συμπλήρωνε τα 62 του χρόνια. Ξέρω κάποιον που γεννήθηκε τη μέρα τούτη, δεν τον ξέρετε, είναι απ’ το χωριό. (Για να τα λέμε όλα, αυτό το κόλπο έπιανε καλύτερα το 2018, που ο φίλος μου, γεννημένος το 59, έκλεινε τα 59 του χρόνια, και είχαμε βάλει άρθρο για τον αριθμό 59. Αλλά κανείς δεν είναι τέλειος κι έτσι το αντίστοιχο άρθρο το επανέλαβα και πέρυσι, για τον αριθμό 61, διότι πολύ τον αγαπώ αυτόν τον φίλο μου). Μάλιστα, για το χατίρι του φίλου μου, το ιστολόγιο ξεστρατίζει από το πρόγραμμά του κι έτσι σήμερα Τρίτη δεν θα έχουμε το προγραμματισμένο άρθρο με κείμενα της εποχής του 1821).

Δεν έχει και πολλά να γράψεις για τον αριθμό 62. Δεν είναι καν πρώτος αριθμός, όπως είναι ο 61, ο προηγούμενος. Είναι όμως ημιπρώτος, διότι αποτελεί το γινόμενο δύο πρώτων αριθμών, 2 x 31.

Στη Βικιπαίδεια βρίσκω δυο διακρίσεις που έχει, από μαθηματική άποψη, ο αριθμός 62, που όμως φοβάμαι πως θα σας αφήσουν ασυγκίνητους:

Αφενός είναι ο μικρότερος αριθμός που αποτελεί άθροισμα τριών διαφορετικών τετραγώνων, με δυο τρόπους: 1^2+5^2+6^2, αλλά και 2^2+3^2+7^2. Αφετέρου, είναι ο μοναδικός αριθμός που ο κύβος του αποτελείται από μια τριάδα ψηφίων που επαναλαμβάνονται: 238328. Ε, δεν είναι και πολύ συναρπαστικά.

Στο αρχαίο ελληνικό σύστημα (το κλασικό, όχι το ακροφωνικό) ο 62 γραφόταν ΞΒ’. Στο αττικό ή ακροφωνικό ήταν ΠΔΙΙ. Στο ρωμαϊκό (μοιάζουν) ήταν LXΙI. Ετσι κι αλλιώς, αυτές οι αναπαραστάσεις δεν εμφανίζονται συχνά όπως π.χ. τα ΙΔ’, XIV (του 14) που τα βρίσκουμε σε βασιλιάδες και αρχιερείς -πού να βρεθεί ο 62ος εστεμμένος με το ίδιο μάλιστα όνομα;

Διαβάστε τη συνέχεια του άρθρου »

Advertisement

Posted in Αριθμοί, Δημοτικά τραγούδια, Προσωπικά | Με ετικέτα: , , , , , , , , , , | 225 Σχόλια »

Μεθυσμενάκι, μια ανακεφαλαίωση

Posted by sarant στο 26 Ιουνίου, 2020

Το σημερινό μας άρθρο κάνει ανακεφαλαίωση μιας συζήτησης που είχαμε κάνει πέρσι μέσα στο κατακαλόκαιρο (δεκαεξαύγουστο, να φανταστείτε) για ένα θέμα που ήρθε ξανά στην επιφάνεια από ένα βιντεάκι του Κουραφέλκυθρου.

Ίσως όμως δεν ξέρετε τον Κουραφέλκυθρο ή τα Κουραφέλκυθρα -και δεν σας αδικώ, διότι «δεν είναι καν λέξη» όπως λέει ο δημιουργός της, ο κομίστας Αντώνης Βαβαγιάννης ή Κουραφέλκυθρος. Τα κόμικς που δημοσιεύει στη σειρά Κουραφέλκυθρα ξεχωρίζουν για το σουρεαλιστικό χιούμορ και τα έξυπνα λογοπαίγνια που δείχνουν οξύ αισθητήριο. Μπορείτε να τα βρείτε στην ειδική σελίδα του Φέισμπουκ.

Πριν από λίγο καιρό, μου είχε αρέσει πολύ ένα στριπ των Κουραφέλκυθρων που είχε γλωσσικό ενδιαφέρον. Σκεφτόμουν να το παρουσιάσω εδώ αλλά το αμέλησα -δεν είναι όμως επίκαιρο οπότε επιφυλάσσομαι. Προχτές όμως, ο Αντώνης Βαβαγιάννης ανέβασε όχι κόμικς αλλά ένα βίντεο που πάλι έχει γλωσσικό ενδιαφέρον, αφού υποστηρίζει ότι «Η λέξη μεθυσμενάκι δεν υπάρχει».

Το βίντεο μπορείτε να το δείτε στη σελίδα του στο Φέισμπουκ, αλλά και στο YouTube.

Καταπιάνεται λοιπόν ο Κουραφέλκυθρος με τη λέξη «μεθυσμενάκι», παρουσιάζοντας τα πορίσματα ενδελεχών ερευνών που κατατείνουν στο συμπέρασμα της Επιτροπής Αποκατάστασης της Αλήθειας πως «Δεν υπάρχει λέξη μεθυσμενάκι».

Στο βίντεο βλέπουμε τους στίχους του Λευτέρη Παπαδόπουλου από τη Τζαμάικα, από τον αξέχαστο δίσκο Θαλασσογραφίες σε μουσική Μάνου Λοΐζου, έναν δίσκο που κλείνει φέτος μισόν αιώνα ζωής και τα τραγούδια του ακούγονται πάντοτε.

Το ρεφρέν της Τζαμάικας το έχουμε σίγουρα τραγουδήσει:

Κι αρμενίζαμε στα πέλαγα αγάπη μου παλιά
Κι ύστερα το βραδάκι μεθυσμενάκι στα καπηλειά
Σ’ έπινα κοριτσάκι σαν το κρασάκι γουλιά γουλιά

Ας το ακούσουμε:

Διαβάστε τη συνέχεια του άρθρου »

Posted in Γενικά γλωσσικά, Λαπαθιώτης, Λεξικογραφικά, Νεολογισμοί, Ποίηση, Στιχουργική, Τραγούδια | Με ετικέτα: , , , , , , , , , , | 146 Σχόλια »

Πριν από 50 χρόνια: Ο Μποστ για το Παλομάρες

Posted by sarant στο 12 Φεβρουαρίου, 2016

Ο Μποστ αρέσει στο ιστολόγιο και, ελπίζω, σε αρκετούς αναγνώστες και φίλους. Εδώ και δυο περίπου χρόνια ανεβάζω, πότε-πότε, σκίτσα του Μποστ που σχολιάζουν γεγονότα που συνέβηκαν πριν από 50 χρόνια (εδώ το αμέσως προηγούμενο άρθρο αυτής της σειράς). Η επετειακή αυτή σειρά δεν πρόκειται να διαρκέσει πολύ ακόμα, αφού ο Μποστ, κουρασμένος από τη δουλειά της εφημερίδας, σταμάτησε τη συνεργασία τον Ιούλιο του 1966. Αλλά ακόμα είμαστε στον Φλεβάρη, και σήμερα θα δούμε ένα σκίτσο δημοσιευμένο πριν από 50 χρόνια παρά μία μέρα.

a66-02-13

Το σκίτσο δημοσιεύτηκε στην Αυγή στις 13 Φεβρουαρίου 1966 και είναι ένα από τα πολλά σκίτσα που αφιέρωσε ο Μποστ σε ένα γεγονός που είχε συνταράξει τη διεθνή κοινή γνώμη, τη συντριβή του αμερικανικού αεροσκάφους στο Παλομάρες της Ισπανίας. Στο ιστολόγιο έχουμε δει κι άλλο ένα σκίτσο του Μποστ αφιερωμένο στο Παλομάρες, οπότε αναπόφευκτα θα επαναλάβω αρκετά πράγματα από το παλιότερο άρθρο.

Διαβάστε τη συνέχεια του άρθρου »

Posted in Γελοιογραφίες, Γιουτουμπάκια, Επαναλήψεις, Μποστ, Πρόσφατη ιστορία, Τραγούδια | Με ετικέτα: , , , , | 112 Σχόλια »

Πάμε για μπάνιο στο Παλομάρες (Μποστ, 1966)

Posted by sarant στο 6 Σεπτεμβρίου, 2013

 

Όσο δεν έχουν ανοίξει τα σχολεία, είναι ακόμα καλοκαίρι. Και όπως κάθε καλοκαιρινή Παρασκευή, έτσι και σήμερα δημοσιεύω ένα ακόμα σκίτσο του Μποστ, κι επειδή το καθιέρωσα να βάζουμε ένα σκίτσο απο κάθε χρονιά, σήμερα θα δούμε ένα σκίτσο του 1966 (την περασμένη Παρασκευή είχαμε σκίτσο του 1965). Το 1966 ο Μποστ συνεργαζόταν με την εφημ. Αυγή, με κυριακάτικο σκίτσο (κάποτε και τις καθημερινές) και καθημερινό χρονογράφημα, αλλά προς τα μέσα της χρονιάς είδε τις δυνάμεις του να τον εγκαταλείπουν κι έτσι μετά το καλοκαίρι σταμάτησε τη συνεργασία για να αφιερωθεί στο μαγαζί του, το κατάστημα δώρων Λαϊκαί Εικόναι στην οδόν Ομήρου. 

Tο σκίτσο που θα δούμε σήμερα αναφέρεται σε ένα γεγονός που είχε συνταράξει τη διεθνή κοινή γνώμη. Στις 17 Ιανουαρίου 1966, ένα αμερικανικό βομβαρδιστικό Β52 που έφερε τέσσερις βόμβες υδρογόνου συγκρούστηκε με αεροπλάνο ανεφοδιασμού ενώ επιχειρούσε εν πτήσει ανεφοδιασμό πάνω από την Ανδαλουσία, στη νότια Ισπανία. Οι τρεις βόμβες έπεσαν στην ξηρά, κοντά στο μικρό ψαροχώρι Παλομάρες, μολύνοντας με ραδιενέργεια μια έκταση 2 τετρ. χιλιομέτρων (απομακρύνθηκαν 6.000 βαρέλια με μολυσμένο χώμα), ενώ η τέταρτη βυθίστηκε στη θάλασσα.

 Η έκρηξη προκάλεσε εντονότατες διαμαρτυρίες της ισπανικής κυβέρνησης (παρά το ότι η δικτατορία του Φράνκο ήταν πιστός σύμμαχος των ΗΠΑ) και λίγο αργότερα απαγορεύτηκαν οι πτήσεις νατοϊκών αεροπλάνων με πυρηνικά πάνω από την Ισπανία. Αντιπυρηνικές διαδηλώσεις έγιναν σε όλο τον κόσμο, ενώ έντονη ήταν η ανησυχία για ενδεχόμενο εξάπλωσης της ραδιενέργειας. Στην Ελλάδα η Αριστερά ανέδειξε το γεγονός τονίζοντας την ανάγκη να απομακρυνθούν τα πυρηνικά από τη χώρα, ενώ το πάθημα της υπερδύναμης σχολιάστηκε με χαιρεκακία –μάλιστα έγινε και τραγούδι του Μίκη Θεοδωράκη σε στίχους Φ. Λάδη.

 

bost a66-03-20

Διαβάστε τη συνέχεια του άρθρου »

Posted in Γελοιογραφίες, Γιουτουμπάκια, Μποστ, Πρόσφατη ιστορία, Τραγούδια | Με ετικέτα: , , , , , | 63 Σχόλια »

Η μέρα με τα τρία δωδεκάρια

Posted by sarant στο 12 Δεκεμβρίου, 2012

Σήμερα είναι 12 Δεκεμβρίου του 2012, μέρα σημαδιακή, που τη γράφουμε 12/12/2012, κι επειδή έχουμε πλέον ξεπεράσει το φόβο του “σφάλματος της χιλιετίας” (το θυμάται κανείς αυτό;), 12/12/12. Παναπεί, σήμερα είναι η μέρα με τα τρία δωδεκάρια, η μοναδική σε τούτον τον αιώνα, οπότε σκέφτηκα να γράψω ένα αρθράκι για να τιμήσω τον αριθμό 12 που έχει σήμερα την τιμητική του (επίσης γιορτάζει ο φίλος μου ο Σπύρος, ίσως και ο Σπυροειδής Αρχιτέκτονας). Οι ταχτικοί θαμώνες ίσως να θυμούνται ότι παρόμοιο άρθρο είχα γράψει και πριν από ένα χρόνο, ένα μήνα και μια μέρα, τότε όμως ήταν η μέρα με τα τρία εντεκάρια, ενώ πρωτύτερα είχαμε γράψει για τη  μέρα με τα τρία δεκάρια και το 2009 για  την αντίστοιχη μέρα με τα τρία εννιάρια. Καλώς ή κακώς, μέρα με τα τρία δεκατριάρια δεν έχει το πρόγραμμα, οπότε για να ξαναρχίσει ο κύκλος από την αρχή θα πρέπει να περιμένουμε ως την 1η Ιανουαρίου του 2101 (οι πιο αδιάλλακτοι ως την 1η Ιανουαρίου του 3001).

Όπως όλες τις προηγούμενες «τριπλές» μέρες, έτσι και τη σημερινή μέρα την έχουν προσέξει σε όλο τον κόσμο. Βέβαια, ειδικά η 12/12/12 έχει κάπως επισκιαστεί από το τέλος του κόσμου, που είναι προγραμματισμένο για τις 21/12/12, ωστόσο δεν παύει να είναι μέρα σημαδιακή. Ξέρω κάποιον, ας πούμε, που προγραμμάτισε μια ποιητικήν εκδήλωση για σήμερα, παρόλο που πέφτει μεσοβδόμαδα και δεν βολεύει όσους συμμετέχουν από άλλες πόλεις. Από την άλλη, κάποιοι λένε ότι στην πραγματικότητα η προφητεία των Μάγια δεν είναι για τις 21/12/12 αλλά για τις 12/12/12, κάτι που θα το μάθουμε σε λίγες μέρες. Δυστυχώς, το google translate δεν με βοηθάει να βρω πώς είναι στη γλώσσα των Μάγια το «Και να πεις πως δεν τους είχαμε προειδοποιήσει τους μαλάκες!»

Μέχρι τότε όμως το σημερινό άρθρο είναι αφιερωμένο στον αριθμό δώδεκα. Βέβαια, είναι τόσο σημαντική η θέση του αριθμού αυτού στην ιστορία και τον πολιτισμό μας που και βιβλίο θα μπορούσε να γραφτεί για πάρτη του, έστω και όχι πολύ μεγάλο (με 144 σελίδες), οπότε δεν φιλοδοξώ να καλύψω το θέμα.

Διαβάστε τη συνέχεια του άρθρου »

Posted in Αριθμοί, Τραγούδια, Φρασεολογικά | Με ετικέτα: , , , , , , | 270 Σχόλια »