Οι λέξεις έχουν τη δική τους ιστορία

Το ιστολόγιο του Νίκου Σαραντάκου, για τη γλώσσα, τη λογοτεχνία και… όλα τα άλλα

Posts Tagged ‘Ακλισιά’

Πολυτεχνικά μεζεδάκια

Posted by sarant στο 16 Νοεμβρίου, 2019

Αύριο είναι η επέτειος της εξέγερσης του Πολυτεχνείου. Πέρυσι, που το σαββατιάτικο άρθρο μας έπεφτε ανήμερα της επετείου, τα είχα πει «Μεζεδάκια του Πολυτεχνείου». Φετος, υιοθετώ αυτήν την παραλλαγή.

Θα μπορούσα βέβαια να τα πω «Μεζεδάκια της ΑΣΟΕΕ», μια και αυτή η πανεπιστημιακή σχολή βρέθηκε κάτω από τον προβολέα της επικαιρότητας τη βδομάδα που μας πέρασε -και, παρόλο που εδώ και χρόνια η επίσημη ονομασία έχει αλλάξει και είναι το ΟΠΑ (Οικονομικό Πανεπιστήμιο) όλοι σχεδόν στην ΑΣΟΕΕ αναφέρθηκαν, πολλοί γράφοντάς τη και λάθος, ΑΣΣΟΕ.

Και το κορυφαίο μαργαριτάρι της ΑΣΟΕΕ φιλοτεχνήθηκε από τη φεγγαρόφωτη υφυπουργό μας κ. Δόμνα Μιχαηλίδου, η οποία είπε σε ραδιοφωνικό σταθμό, με αφορμή τα «ευρήματα» της αστυνομίας στην υποτιθέμενη γιάφκα της ΑΣΟΕΕ:

Δεν είναι δυνατόν κάποιος συμπολίτης μας να έχει πρόσβαση σε όπλα τα [sic] οποία έχει πρόσβαση ο στρατός της Συρίας.

Εν τω μεταξύ, τα… όπλα που βρέθηκαν στην ΑΣΟΕΕ ήταν τρία κοντάρια σημαιών -που μπορούν να χρησιμοποιηθούν και σαν ρόπαλα, ας το δεχτούμε- μερικά μπουκάλια τζιν και βότκα και δυο κράνη μοτοσικλετιστή.

Φυσικά, ο συριακός στρατός δεν πολεμάει με καδρόνια και (έστω) μολότοφ (αν δεχτούμε πως τα μπουκάλια τα κρατούσαν γι’ αυτό το σκοπό, αν και κατά πάσα πιθανότητα απλώς είχαν ξεμείνει από κάποιο πάρτι). Και εύλογα έπεσε πολύ γέλιο στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, ας πούμε με την ατάκα ότι αν διπλώσεις τον χάρτη το κτίριο της ΑΣΟΕΕ πέφτει πάνω στη Δαμασκό.

(Υποθέτω ότι στην πραγματικότητα η υπουργός δεν ήθελε να κάνει αυτή την τερατώδη σύγκριση των μπουκαλιών με τα καλάσνικοφ. Τις ίδιες μέρες είχε βρεθεί πραγματική γιάφκα με καλάσνικοφ, αλλά όχι στην ΑΣΟΕΕ παρά σε κάποιο διαμέρισμα. Η κ. Μιχαηλίδου μάλλον μπέρδεψε τις δυο υποθέσεις. Όμως, δεν ζήτησε συγγνώμη, διότι είναι άριστη).

* Άλλος άριστος, που διορίστηκε και στην Επιτροπή για τα 200 χρόνια από την επέτειο του 1821, ο καθηγητής Στάθης Καλύβας. Φίλος βρήκε σε βιβλίο του ένα αστείο μαργαριτάρι -τον παρακάλεσα να μου στείλει φωτογραφία της σελίδας διότι ήθελα να έχω ατράνταχτο τεκμήριο.

Η φωτογραφία είναι από το βιβλίο του Στάθη Καλύβα «Καταστροφές και θρίαμβοι», σελ. 138.

Διαβάζουμε ότι κάποιες ένοπλες αντιστασιακές ομάδες «τις διοικούσαν κομμουνιστές, όπως π.χ. ο Μπάμπης Κλάρας, ο γνωστός και ως Άρης Βελουχιώτης».

Φυσικά ο Άρης Βελουχιώτης λεγόταν Θανάσης Κλάρας. Ο Μπάμπης Κλάρας ήταν ο αδελφός του, εφτά χρόνια νεότερος (1910-1986), που σταδιοδρόμησε με το πραγματικό του ονοματεπώνυμο ως δημοσιογράφος και έγραψε βιβλία για τη μνήμη του αδερφού του (εδώ ο ιστότοπος της οικογένειας). Και βέβαια, ο Μπάμπης Κλάρας είχε μεν συμμετοχή στην αντίσταση αλλά δεν ανέλαβε ποτέ ηγετικές θέσεις.

Διαβάστε τη συνέχεια του άρθρου »

Advertisement

Posted in Αριθμοί, Γραμματική, Μαργαριτάρια, Μεταφραστικά, Μεταμπλόγκειν, Μεζεδάκια, Ορθογραφικά | Με ετικέτα: , , , , , | 255 Σχόλια »

Θωμαδικά μεζεδάκια

Posted by sarant στο 4 Μαΐου, 2019

Ή αλλιώς, του Θωμά, αφού αύριο είναι η Κυριακή του Θωμά (για όσους γιορτάζουν, έχουμε βάλει άρθρο για το όνομα) ενώ μεθαύριο έχουμε την αποφράδα Δευτέρα του Θωμά -αποφράδα για τους μαθητες βεβαίως, τουλάχιστον όταν ήμουν εγώ, αφού τότε πηγαίναμε σχολείο μετά τις διακοπές του Πάσχα, και νομίζω ότι και τώρα αυτό ισχύει.

Αν όμως θέλαμε να φτιάξουμε έναν μονολεκτικό όρο, είτε επειδή τον είχαμε ανάγκη είτε επειδή είχαμε βάλει στόχο να φτάσουμε τα 5.000.000 λέξεις και να τρώμε ολοι με χρυσά κουτάλια, πώς θα λέγαμε αυτόν που αναφέρεται στον Θωμά;

Οι Άγγλοι έχουν το Thomasian, που μας οδηγεί στο Θωμασιανός. Δεν γκουγκλίζεται. Εγώ σκέφτηκα το «Θωμαδικός» κατ’ αναλογία προς το «Νουμαδικός» που λεγόταν την εποχή που έβγαινε η εφημερίδα Νουμάς, όργανο του μαχητικού δημοτικισμού, και εννοούσε τους ανθρώπους που έγραφαν στο περιοδικό ή που συμμερίζονταν τη γλωσσική ιδεολογία του. Το Θωμαδικός στραβογκουγκλίζεται (δηλ. βρίσκεις ανευρέσεις του τύπου: Θωμά, δικό σου είναι) αλλά για κάποιο λόγο το προτιμώ.

* Μια και μιλάμε για καινούργιες λέξεις, στο πασχαλινό ρεπορτάζ επισήμανα μιαν ακόμα λέξη που δεν την ήξερα, τη λέξη «πάνσεκτος». Τη βρήκα στη δήλωση του κ. Δαμιανού, που είναι ο Έξαρχος του Πανάγιου Τάφου στην Ελλάδα, ο οποίος, με την ευκαιρία της άφιξης του Αγίου Φωτός είπε τα εξής στο ΑΠΕ/ΜΠΕ:

Από την ‘Αγια Πόλη των Ιεροσολύμων, τη σεπτή εγκρίσει και ευλογία του Μακαριωτάτου Πατριάρχη Ιεροσολύμων κ.κ. Θεόφιλου Γ’ , μεταφέρουμε το ‘Αγιο Φως στη φίλτατη πατρίδα Ελλάδα. Εκ του πανσέκτου πανίερου Ναού της Αναστάσεως, το κοσμοχαρμόσυνο μήνυμα του της Θεού Χριστού Αναστάσεως μεταβαίνει σε όλα τα μήκη και πλάτη της οικουμένης.

Θα το καταλάβατε, η καινούργια λέξη που μόλις γεννήθηκε είναι άκυρη, πρόκειται για ανεμογκάστρι ή πιο σωστά για τυπογραφικό λάθος: πάνσεπτος είναι ο πανίερος Ναός, όχι πάνσεκτος, δεν έχει σχέση με σέχτες ή τουλάχιστον δεν το λέει.

Λάθος είναι βέβαια και η συνεχιζόμενη υποδοχή του Αγίου Φωτός με τιμές αρχηγού κράτους από μια αριστερή κυβέρνηση, αλλά αυτό είναι άλλη συζήτηση (είχαμε, πάντως, γράψει).

* Ένα πασχαλινό που ψάρεψα στο Τουίτερ. Ο Τζέφρι Πάιατ, ο Αμερικανός πρέσβης, ανεβάζει μια φωτογραφία (μάλλον από τον εορτασμό στην Κέρκυρα) και γράφει «Xronia polla!»

Οπότε ο ντόπιος φωστήρας δημοσιογράφος ανταποδίδει τη φιλοφρόνηση: Xronia polla and to you!

Διοτι, αφού στα ελληνικά θα λέγαμε «και σε σένα», στα αγγλικά πρέπει να πούμε and to you, έτσι δεν είναι; Όλα από εμάς τα πήρανε, αφού!

* Το επόμενο μαργαριτάρι είναι μεταφραστικό, και κάθε άλλο παρά φρέσκο είναι. Αλλά είναι γουστόζικο και είναι και σοβαρό, αφού πρόκειται για μεταφραστικό  λάθος σε τίτλο βιβλίου.

Διαβάστε τη συνέχεια του άρθρου »

Posted in Γκας Πορτοκάλος, Λουξεμβούργο, Μαργαριτάρια, Μεταφραστικά, Μεζεδάκια, Ορθογραφικά, Τίτλοι | Με ετικέτα: , , , , , , , | 175 Σχόλια »

Τα τελευταία μεζεδάκια του 2018

Posted by sarant στο 29 Δεκεμβρίου, 2018

Τρεις μερούλες μείνανε για να υποδεχτούμε τον καινούργιο χρόνο, ή μάλλον δύο και μία όπως λέγαμε στον στρατό, οπότε σήμερα διαβάζετε τα τελευταία μεζεδάκια της χρονιάς. Αν είχαμε οργανωθεί κατάλληλα, θα μπορούσαμε να κάναμε και μιαν ανασκόπηση στη χρονιά που πέρασε: όπως άλλοι βάζουν τα ωραιότερα γκολ της χρονιάς ή τα πιο αστεία στιγμιότυπα από αθλητικούς αγώνες, θα μπορούσαμε κι εδώ να βαλουμε τα πιο εντυπωσιακά μαργαριτάρια ή τις πιο αστείες μεταφραστικές παρανοήσεις.

Αυτό όμως θέλει πολλή προεργασία, οπότε ας περιοριστώ, σε ό,τι αφορά ανασκοπήσεις και απολογισμούς, να σας θυμίσω ότι αύριο στις 6 μ.μ. κλείνει η ψηφοφορία για τη Λέξη της χρονιάς 2018 και να σας προτρέψω, στην απίθανη περίπτωση που δεν έχετε ακόμα ψηφίσει, να σπεύσετε να ψηφίσετε σύμφωνα με τις οδηγίες που θα βρείτε εδώ.

* Οι τακτικοί σχολιαστές το ξέρουν, αλλά να αναφέρω, για λόγους τάξεως, ότι προχτές ήμουν καλεσμένος στην εκπομπή της ΕΡΤ «Απευθείας» και μίλησα για τις λέξεις της χρονιάς. Το απόσπασμα μπορείτε να το δείτε εδώ.

* Η τελευταία ακλισιά της χρονιάς εμφανίστηκε στα άρθρα για την έκρηξη του ηφαίστειου της Αίτνας στη Σικελία, όπου πολύ συχνά γράφτηκε η άκλιτη γενική «της Αίτνα» (παράδειγμα εδώ) παρόλο που το όνομα του ηφαιστείου κλίνεται στην ελληνική γλώσσα από τα αρχαία χρόνια και δεν αποκλείεται να είναι και ελληνικής ετυμολογίας (από το ρήμα αίθω).

Στις ειδήσεις του Άλφα ο δημοσιογράφος είπε για το ηφαίστειο «της Αίτνα» αλλά αναπάντεχα, και μπράβο του, στη συνέχεια είπε ότι έκλεισε το αεροδρόμιο «της Κατάνιας». Σε άλλο κανάλι, στον Αντένα συγκεκριμένα, είπαν για το ηφαίστειο της Αίτνας (και μπράβο τους) αλλά στη συνέχεια ανέφεραν το αεροδρόμιο «της Κατάνια».

Θα πρόκειται για την αρχή της διατηρήσεως της ακλισιάς.

* Μέσα στη βδομάδα είχαμε και την τοποθέτηση εκρηκτικού μηχανισμού στον ναό του αγίου Διονυσίου του Αρεοπαγίτη στο Κολωνάκι. Δεν θα σχολιάσουμε (εγώ τουλάχιστον, και εδώ) το γεγονός καθαυτό, δεν είναι αυτός ο σκοπός του σημερινού άρθρου. Σήμερα παραθέτουμε μαργαριτάρια, και τέτοια μας πρόσφερε κάμποσα η ειδησεογραφική κάλυψη του γεγονότος, ξεκινώντας από το όνομα της εκκλησίας, που όπως συμβαίνει πότε-πότε κακόπαθε, κι από τον άρειο πάγο βρέθηκε στον αέρα, π.χ. αγίου Διονυσίου του αεροπαγίτη. Μερικές φορές έπαθε και χειρότερα, όπως βλέπετε στην εικόνα, που μεταμορφώθηκε σε «Αεροπεγήτου».

Διαβάστε τη συνέχεια του άρθρου »

Posted in Γκας Πορτοκάλος, Μαργαριτάρια, Μεταφραστικά, Μεζεδάκια, Μηχανική μετάφραση, Ορθογραφικά, Σκάκι | Με ετικέτα: , , , | 231 Σχόλια »

Μαυροσαββατιάτικα μεζεδάκια

Posted by sarant στο 24 Νοεμβρίου, 2018

Αφού χτες ήταν η Μαύρη Παρασκευή, που γιόρταζαν οι έμποροι, λογικά σήμερα έχουμε Μαύρο Σάββατο,  έτσι δεν είναι; Μαυροσαββατιάτικα λοιπόν τα μεζεδάκια μας, και μια ιδέα θα ήταν να τα διαβάσετε με υπόκρουση Μπλακ Σάμπαθ αλλά δεν είναι και πολύ του γούστου μου οπότε δεν σας το προτείνω.

Πολύς κόσμος τη Μπλακ Φράιντεϊ λογοπαίζοντας την αποκαλεί Βλακ Φράιντεϊ. Κάτι τέτοιο τόλμησε να κάνει και η Γ’ ΕΛΜΕ Θεσσαλονίκης, που καυτηρίασε τις πολλές απουσίες μαθητών σε ανακοίνωσή της εξαιτίας της Μαύρης Παρασκευής, αλλά η ανακοίνωση προκάλεσε την οργή του διαχειριστή της σελίδας της Lifo στο Φέισμπουκ, που χαρακτήρισε «προκλητική» την ανακοίνωση. Πάλι καλά που δεν την είπε και ασεβή, αφού αναφέρθηκε χλευαστικά στον ιερό θεσμό της κατανάλωσης!

* Χτες επίσης είχαμε τη συζήτηση στη Βουλή σε επίκαιρη ερώτηση του Κ. Μητσοτάκη για τη βία και ανομία στα πανεπιστήμια, όπου αναδείχτηκε και ένα ενδιαφέρον γλωσσικό θέμα. Δεν εννοώ τα μαργαριτάρια των πολιτικών αρχηγών -που από αυτά κατέγραψα δύο, πρώτα το «επιδέχονται κριτικής» (ή κάποιο άλλο ουσιαστικό με γενική) του Κ. Μητσοτάκη, αντί της καθιερωμένης σύνταξης με αιτιατική, και ύστερα το «να καταστείλονται» του Αλ. Τσίπρα αντί του «να καταστέλλονται».

Εννοώ το «Κολάμπια», όπως πρόφερε ο Κ.Μητσοτάκης το πανεπιστήμιο Columbia, μια προφορά που είναι σωστή στα αμερικάνικα αγγλικά ή και στα αγγλικά γενικώς, όμως ξενίζει στα ελληνικά. Στη δευτερολογία του ο πρωθυπουργός αναφέρθηκε στο πανεπιστήμιο Κολούμπια που συνεργάζεται με το ΕΜΠ, προσθέτοντας «ή Κολάμπια, αν προτιμάτε» (ή κάτι τέτοιο) απευθυνόμενος στον Κ. Μητσοτάκη.

Ο διάλογος προκάλεσε τη σχετική ιλαρότητα και είδα στο Φέισμπουκ και κάποιες αναφορές σε «Κωλάμπια» με τα εύλογα και εύκολα λογοπαίγνια που φαντάζεστε (έκανε αντιπολίτευση της Κωλάμπια, ας πούμε) αλλά ας το προσπεράσουμε αυτό να πάμε στην ουσία γιατί έχει ενδιαφέρον.

Έχει ενδιαφέρον και κανονικά χρειάζεται χωριστό άρθρο, αλλά θα πω μερικές σκέψεις προσπαθώντας να αποστασιοποιηθώ από τα πρόσωπα που χρησιμοποίησαν τους όρους. Μπορεί το Columbia να προφέρεται στα αγγλικά (κάπως σαν) Κολάμπια, αλλά στα ελληνικά έχει καθιερωθεί εδώ και δεκαετίες να λέμε «Κολούμπια», είτε για το πανεπιστήμιο, είτε για την ιστορική εταιρεία δίσκων και το εργοστάσιό της στη Ριζούπολη. Έτσι το έχει και η Βικιπαίδεια, έτσι το λέει και η συντριπτική πλειοψηφία (ή πλειονότητα) των ομιλητών. Θα μου πείτε, η σωστή προφορά είναι Κολάμπια. Θα απαντήσω πως δεν υπάρχει μία και μοναδική σωστή προφορά.

Λέγοντάς το αυτό δεν εννοώ μόνο τις διαφορές προφοράς μέσα στην ίδια γλώσσα (αν θεωρήσουμε μία και ενιαία γλώσσα τα αγγλικά). Και εδώ υπάρχουν μεγάλες διαφορές γενικώς, και ειδικώς για το όνομα Columbia, που ο Κ. Μητσοτάκης το πρόφερε στα νιουγιορκέζικα, αλλά που η γενικώς παραδεκτή προφορά του στα αγγλικά είναι αρκετά διαφορετική.

Εννοώ επίσης ότι η «σωστή» προφορά δεν είναι αποκομμένη από τη γλώσσα στην οποία μιλάμε κάθε φορά. Όταν μιλάμε ελληνικά θα πούμε Θάτσερ, προφέροντας κανονικά το ρο, όταν μιλήσουμε αγγλικά θα προφέρουμε, αν θέλουμε, πιο αχνά τον φθόγγο, όταν μιλήσουμε όμως γαλλικά θα πούμε Τατσέρ. Το σωστό στα γαλλικά είναι Τατσέρ για τη Θάτσερ και Ντυνίλ για το Ντάνχιλ (Dunhill) και παρομοίως το σωστό στα ελληνικά είναι Κολούμπια και όχι Κολάμπια.

Βέβαια, καθώς εξαπλώνεται η γλωσσομάθεια και καθώς ερχόμαστε σε επαφή με την προφορά των φυσικών ομιλητών της εκάστοτε γλώσσας, με αργούς, πολύ αργούς ρυθμούς αλλάζει η αντίληψή μας για το σωστό. Πριν από πενήντα χρόνια τον Τσε τον λέγαμε Γκουεβάρα (έτσι στο τραγούδι του Λοΐζου) ενώ τώρα τον λέμε Γκεβάρα. Αλλά είπαμε, χρειάζεται άρθρο.

Διαβάστε τη συνέχεια του άρθρου »

Posted in ποδόσφαιρο, Επιγραφές, Μαργαριτάρια, Μεταφραστικά, Μεζεδάκια, Νομανσλάνδη | Με ετικέτα: , , , , , | 368 Σχόλια »

Μεζεδάκια εξ αναβολής

Posted by sarant στο 2 Σεπτεμβρίου, 2018

Εξ αναβολής, αφού κανονικά το πολυσυλλεκτικό μας άρθρο με τα γλωσσικά στραβά κι ανάποδα της εβδομάδας δημοσιεύεται το Σάββατο -αλλά χτες που ήταν Σάββατο είχαμε και πρωτομηνιά.

* Κάποιοι συνεχίζουν ακόμα τις διακοπές τους -μαζί κι εγώ, μια και φέτος τις άρχισα αργά.

Ένας από αυτούς, δημοσίευσε τη φωτογραφία που βλέπετε αριστερά. Δικό του και το σχόλιο που προκύπτει αβίαστα:

Οι Έλληνες που δεν έχουν λόουερ, κολυμπάνε το πρωί

Οι αλλοδαποί κολυμπάνε το απόγευμα

Οι Έλληνες που έχουν λόουερ, πρωί-απόγευμα.

* Ο αντιπρόεδρος του Εδεσσαϊκού έπιασε δουλειά στο iefimerida.gr. Διαβάστε την πρώτη παράγραφο από άρθρο για την εμφάνιση αρκούδων σε χωριά των Τρικάλων:

Την ανησυχία τους για το καταστροφικό πέρασμα τους προκάλεσαν οι αρκούσες που μπήκαν σε τουλάχιστον δύο χωριά των Τρικάλων εκδήλωσαν οι κάτοικοι των οποίων φοβούνται και για τυχόν «τυχαίες συναντήσεις» με κάποιο από τα άγρια ζώα.

Δεν χρειάζονται σχόλια. Αρκούσε η τρικυμισμένη σύνταξη, ηρθαν και οι αρκούσες…

* Ο περίεργος τίτλος της εβδομάδας, στην iefimerida. Σε άρθρο της κατηγορίας «Σαν σήμερα», μαθαίνουμε (ή θυμόμαστε) ότι στςι 26 Αυγούστου 1960 εκτελέστηκε η Σταυρούλα Γκουβούση που είχε καταδικαστεί για τη δολοφονία της νύφης της. Ήταν, λέει ο τίτλος,

Η πρώτη γυναίκα που εκτελέστηκε λόγω θανατικής ποινής

Αυτό θυμίζει λίγο το murder by death της γνωστής κωμωδίας, αλλά ο υπέρτιτλος («Για ποινικό αδίκημα») έχει μια βάση που ο αρθρογράφος δεν μπορεί ή δεν θέλει να εκφράσει σαφέστερα.

Εκτελέσεις γυναικών είχαν γίνει πολλές στα χρόνια του Εμφυλίου -με πρώτη τη σλαβομακεδόνα δασκάλα Ειρήνη Γκίνη (το εξελληνισμένο όνομά της), αν δεν κάνω λάθος.

Και πράγματι, στο τέλος του άρθρου δηλώνεται ότι: Η Σταυρούλα Γκουβούση ήταν η πρώτη από τις τέσσερις γυναίκες που εκτελέστηκαν στην Ελλάδα μετά το τέλος του Εμφυλίου Πολέμου.

* Τη φωτογραφία αριστερά μού την έστειλε φίλος, από το αεροδρόμιο Θεσσαλονίκης.

Η αγγλική μετάφραση έχει ένα προβληματάκι, έστω κι αν δεν χτυπάει αμέσως στο μάτι.

Το πρόβλημα είναι ότι η «μεταφορά υγρών προϊόντων» αποδόθηκε «liquids transfer»

Θα ήταν προτιμότερη, λέει ο φίλος, η απόδοση transport ή carriage of liquids. Το transfer μπορεί να νοηθεί ως «μεταβίβαση» (νοερή, λογιστική, κυριότητας, συναισθημάτων…), «μετάθεση» (υπαλλήλου), ακόμα και «αποστολή» (εμπορευμάτων), αλλά όχι «μεταφορά πραγμάτων που κουβαλάς επάνω σου».

* Οι οιωνοί δεν είναι καλοί, τουλάχιστον στο in.gr.

Διαβάζουμε σε άρθρο του Β. Κανέλλη: Οποιος ασκεί κριτική στο μεγάλο αφεντικό, θα αντιμετωπίζεται ως οιωνεί μαφιόζος, διαπλέκομενος, αναξιοπρεπής, γλείφτης και άλλα πολλά.

Οιονεί βέβαια, αλλά οι μεταξωτές διατυπώσεις θέλουν επιδέξια χέρια. Και να πεις ότι το «οιωνεί» δεν το πιάνει ο Σπελ Τσέκερ; Το πιάνει, αλλά φαίνεται πως ούτε αυτόν χρησιμοποιούν στο in.gr.

Διαβάστε τη συνέχεια του άρθρου »

Posted in Επιγραφές, Κουίζ, Μαργαριτάρια, Μεταφραστικά, Μεζεδάκια, Νομανσλάνδη, Ορθογραφικά, Το είπε/δεν το είπε, Ψευδόφιλες λέξεις | Με ετικέτα: , , , , , | 171 Σχόλια »

Εικοσπενταυγουστιάτικα μεζεδάκια

Posted by sarant στο 25 Αυγούστου, 2018

Δεν έβρισκα άλλον τίτλο για το καθιερωμένο σαββατιάτικο άρθρο μας, οπότε είπα να εκμεταλλευτώ την ημερομηνία -αφού υπάρχει δεκαπενταυγουστιάτικος γιατί να μην φτιάξουμε και τη λέξη «εικοσπενταυγουστιάτικος»; (Με την ίδια λογική, κάποια άλλη χρονιά είχα φτιάξει τα ‘πενταυγουστιάτικα μεζεδάκια’).

Θα μπορούσα βέβαια να τα πω και «επιληπτικά μεζεδάκια» για να σχολιάσω την αποφυλάκιση του Άρη Φλώρου της Energa, καταδικασμένου για κατάχρηση δημοσίου χρήματος αλλά και για ηθική αυτουργία σε απόπειρα δολοφονίας, ο οποίος προσκόμισε πιστοποιητικά ότι πάσχει από κρίσεις επιληψίας και ψυχολογικά προβλήματα κι έτσι αποφυλακίστηκε με αναπηρία 67% αφού εξέτισε ποινή μόλις 19 μηνών (που την πέρασε κυρίως σε ψυχιατρεία). Αν σκεφτούμε και άλλες υποθέσεις (Παπαγεωργόπουλος κτλ) προκύπτει αβίαστα το συμπέρασμα ότι αν καταδικαστείς για κλοπή του δημοσίου αμέσως μετά αρρωσταίνεις βαριά και μένεις ανάπηρος. Οπότε καλύτερα που έχουμε την υγειά μας.

* Και ξεκινάμε με μια στραβοκλισιά, από το φιλελεύθερο Liberal.gr. Σε άρθρο για τον βανδαλισμό στο Βυζαντινό Μουσείο, διαβάζουμε για «ένα πρωτοφανή περιστατικό για τα ελληνικά δεδομένα».

Φαίνεται πως όσα χρόνια κι αν περάσουν, τα τριγενή και δικατάληκτα δεν θα ενταχθούν ποτέ αβίαστα στο κλιτικό της νέας ελληνικής…

* Και από τη στραβοκλισιά στην ακλισιά. Διαβάζουμε άρθρο για την πλουσιότερη γυναίκα του κόσμου, όπου μαθαίνουμε πως η εν λόγω ζάΜπλουτη κυρία «νυμφεύτηκε με ένα εξέχων τραπεζίτη από τη Λουιζιάνα». Αν ο τραπεζίτης δεν ήταν εξέχων αλλά, ας πούμε, μεγάλος, πλούσιος ή σημαντικός, θα κλινόταν κανονικά. Κακό δικό του λοιπόν.

* Κι ένα βγαλμένο όχι απλώς από τη ζωή αλλά από τα ψώνια μου.

Πεπόνια GADALUP.

Όχι, δεν έρχονται από τη Γουαδελούπη. Είναι της ποικιλίας cantaloupe, που ονομάζεται έτσι από την ιταλική πόλη Cantalupo, χωριό πιο σωστά, απ’ όπου υποτίθεται ότι προήλθε αυτή η ποικιλία πεπονιού.

Σε άλλα σουπερμάρκετ τα βλέπεις κανταλούπ και κανταλούπε, ελληνογραμμένα.

* Και μια αθλητική είδηση. Διαβάζω σε αθλητικόν ιστότοπο ότι ο μπασκετμπολίστας Μοραγιονινουολούγουα Τσουκουεμέκα Σολουάντε, που έπαιζε στην Ουνικάχα Μάλαγα, υπέγραψε στη Λέγκια Βαρσοβίας. Κάπου 17 συλλαβές, αν μέτρησα καλά, ή αλλιώς «Παπασταθόπουλε φάε τη σκόνη μου».

Είναι αυτό που λένε «ο Πρόεδρος έφερε μεγάλο όνομα στην ομάδα»!

Ο παίκτης έχει πάντως συντομέψει το όνομά του σε Μο Σολουάντε, διότι αλλιώς οι σπορτκάστερ που μεταδίδουν αγώνα του θα ζητούσαν ένταξη στα βαρέα και ανθυγιεινά.

(Από πού κατάγεται ο παίκτης, δεν ξέρω. Είναι γεννημένος στη Μεγάλη Βρετανία και είναι Βρετανός πολίτης και δεν είναι τόσο διάσημος ώστε να μας πληροφορεί η Βικιπαίδεια για τις ρίζες του. Νοτιοαφρικανικές, υποθέτω).

Διαβάστε τη συνέχεια του άρθρου »

Posted in Αθλήματα, Επιγραφές, Κοτσανολόγιο, Μαργαριτάρια, Μεταφραστικά, Μεταμπλόγκειν, Μεζεδάκια, Φρούτα εποχής | Με ετικέτα: , , , | 167 Σχόλια »

Μεζεδάκια Τρικάλεως

Posted by sarant στο 16 Σεπτεμβρίου, 2017

Ο τίτλος του σημερινού πολυσυλλεκτικού μας άρθρου είναι παρμένος από ένα μεζεδάκι της πιατέλας, που το βρήκα τόσο γουστόζικο ώστε να το αφήσω να τιτλοφορήσει ολόκληρο το μενού. Το είχα και από την προηγούμενη εβδομάδα, αλλά δεν είναι από αυτά που μπαγιατεύουν.

Αλλιώς, μπορεί να ονόμαζα τα μεζεδάκια μου «κηλιδωμένα», από την πετρελαιοκηλίδα που ρυπαίνει τον Σαρωνικό ύστερα από το ύποπτο ναυάγιο του ακόμα πιο ύποπτου σαπιοκάραβου, ή και παριζιάνικα, για ακραιφνώς προσωπικούς λόγους: όταν θα διαβάζετε τις γραμμές αυτές θα πηγαίνω να βραχώ για σαββατοκύριακο στο Παρίσι (ναι, το ξέρω ότι στα πάτρια έχει καύσωνα, αλλά στην Εσπερία τα μέγιστα είναι 15 βαθμοί).

Ωστόσο, προτίμησα να μείνω στον τίτλο που αρχικά είχα σκεφτεί, αφού έτσι μου δίνεται η ευκαιρία να αναδείξω τα γευστικότατα προϊόντα της Τρίκαλης, όπως η φέτα, που τη βλέπετε αριστερά, που έχει και αναγνώριση Π.Ο.Π. και επιπλέον προσφέρεται σε πολύ λογική τιμή.

Τη φωτογραφία την έστειλε στο ιστολόγιο φίλος που με τροφοδοτεί ταχτικά με υλικό. Την τράβηξε ο ίδιος σε σουπερμάρκετ του Ηρακλείου Κρήτης. Και τα δυο μέρη, Τρίπολη και Τρίκαλα, βγάζουν φέτα, αλλά πιο πιθανό μου φαίνεται να ξεκίνησε να γράφει «Τρικάλων» και να ξεστράτισε, κάνοντας αυτό το γουστόζικο γραφιστικό σαρδάμ.

Μια άλλη εξήγηση είναι ότι ο ένας τύπος γάλακτος (ας πούμε το πρόβειο) προέρχεται από την Τρίπολη και το κατσικίσιο από τα Τρίκαλα.

Μέχρι να μάθουμε από πού κρατάει η φέτα, παρακαλείται η Γεωγραφική Υπηρεσία της Νομανσλάνδης να εγγράψει την εριβώλακα Τρίκαλιν στον νομανσλανδιανό Άτλαντα.

* Η ακλισιά της εβδομάδας σε είδηση για τον βιασμό δυο Αμερικανίδων φοιτητριών από καραμπινιέρους στη Φλωρεντία. Στο σχετικό άρθρο του Χάφιποστ, το πρόβλημα δεν εντοπίζεται στο κυρίως άρθρο, όπου οι δυο βιαστές κλίνονται κανονικά (ελπίζω σύντομα να κλείνονται και στο φρέσκο) αλλά στον τίτλο, ο οποίος μάς πληροφορεί ότι:

Δύο φοιτήτριες από τις ΗΠΑ καταγγέλλουν ότι έπεσαν θύματα βιασμού από καραμπινιέροι στη Φλωρεντία

Έχω τη φριχτή υποψία ότι ο υλατζής θέλησε να κάνει φιγούρα και να γράψει «από καραμπινιέρι», χρησιμοποιώντας τον ιταλικό πληθυντικό της λέξης -και τότε παρενέβη ο Σπελ Τσέκερ και τον τιμώρησε. Αν είναι σωστή η υποψία μου, μπορεί να υπάρχει Θεός.

* Συζητήθηκε πολύ την περασμένη Κυριακή το λάθος του Αλέξη Τσίπρα, ο οποίος, στην ομιλία του στη ΔΕΘ είπε για την «κόπρο του Αυγέα». Και βέβαια είναι λάθος, αφού στο σχολείο μαθαίνουμε για τον βασιλιά Αυγεία της Ήλιδας.

Διαβάστε τη συνέχεια του άρθρου »

Posted in Αρχαία γραμματεία, Κοτσανολόγιο, Μαργαριτάρια, Μεζεδάκια, Νομανσλάνδη | Με ετικέτα: , , , , , | 147 Σχόλια »

Παπικά μεζεδάκια

Posted by sarant στο 16 Απριλίου, 2016

Το σημερινό μας άρθρο δημοσιεύεται σε μια μέρα που, σύμφωνα με το πρόγραμμα, προβλέπεται να επισκεφτεί τη Λέσβο ο Πάπας Φραγκίσκος και θα συναντηθεί με τον Οικουμενικό Πατριάρχη, τον Αρχιεπίσκοπο Αθηνών και τον Πρωθυπουργό -από εκεί λοιπόν και ο τίτλος «παπικά».

Προσέξατε ότι χρησιμοποίησα τη διατύπωση «σύμφωνα με το πρόγραμμα προβλέπεται». Το γράφω έτσι επιφυλακτικά, διότι διάβασα ότι ο μητροπολίτης Γλυφάδας προσεύχεται (εδώ και μερικές μέρες, μάλιστα) να αναβληθεί η επίσκεψη του ποντίφικα.

Ταυτόχρονα, ορισμένοι φοιτητές της Θεολογικής του ΑΠΘ που λένε ότι ανήκουν στον φοιτητικό σύλλογο του οσίου Πορφυρίου (αν υπάρχει -ο σύλλογος, όχι ο όσιος Πορφύριος) προειδοποίησαν ότι αν ο «αιρετικός» Πάπας επισκεφτεί τη χωρα μας, οι συνέπειες θα είναι ολέθριες: Με αφορμή την επίσκεψη του αιρετικού πάπα Ρώμης στην υπερευλογημένη μας Ελλάδα, μια επίσκεψη που ικετεύουμε με δάκρυα να ακυρωθεί διότι αλλιώς οι συνέπειες θα είναι ολέθριες, καλεσμένος μάλιστα του ιδίου του Μακαριωτάτου, ήρθε στο νου μας ένας άλλος αρχιεπίσκοπος, ο οποίος μάλιστα εκοιμήθη την 10 Απριλίου 1998, ο Μακαριώτατος Σεραφείμ Τίκας.

Όπως βλέπετε, η προφητεία των φοιτητών του οσίου Πορφυρίου επαληθεύτηκε ήδη -πριν ακόμα επισκεφτεί ο Πάπας την Ελλάδα, οι συνέπειες είναι ολέθριες για το συντακτικό των ανακοινώσεων του συλλόγου «Όσιος Πορφύριος», διότι βέβαια τέτοια τρικυμισμένη σύνταξη δεν είναι καθόλου… ορθόδοξη,

* Οπότε, την ώρα που θα διαβάζετε αυτές τις γραμμές θα ξέρουμε αν έπιασαν τόπο οι μισαλλόδοξες προσευχές του αγίου Γλυφάδας και των πορφυροφοιτητών.

* Η φίλη μας η Έφη πρότεινε χτες να ονομαστούν τα σημερινά μεζεδάκια «Εξεταστικά», επειδή χτες έγινε στη Βουλή η συζήτηση για τη σύσταση εξεταστικής επιτροπής για τα δάνεια των κομμάτων και των ΜΜΕ. Πράγματι, θα μπορούσα να τα ονομάσω και έτσι, επειδή όμως δεν παρακολούθησα αρκετά τη συνεδρίαση προτίμησα να μην της αφιερώσω τον τίτλο του άρθρου.

* Από το λίγο που παρακολούθησα, πρόσεξα στη δευτερολογία του πρωθυπουργού μια αναφορά στην εποχή των «παχυλών αγελάδων» που αμέσως διορθώθηκε σε «παχιών αγελάδων». Με τις παροιμιώδεις παχιές αγελάδες είναι πολύ συνηθισμένο ένα άλλου είδους λάθος. Πολλοί, επειδή θεωρούν ότι το «παχιών αγελάδων» παραείναι λαϊκό, το ευπρεπίζουν σε «παχέων αγελάδων». Έτσι όμως κάνουν γκάφα, διότι το «παχέων» είναι αρσενικό. Το θηλυκό είναι «παχειών» ή, πολύ πιο στρωτά, «παχιών».

* Στην ανταπάντησή του ο Κυριάκος Μητσοτάκης πέταξε ένα «της ΕΣΗΕΑς», που βέβαια δεν στέκει σε γραπτό λόγο, αλλά στον προφορικό θα το δεχτούμε. Δίνει μάλιστα στον αριστοκράτη αρχηγό της ΝΔ μια νότα λαϊκότητας, αφού φέρνει στο νου λαϊκές γενικές όπως «το παιδί της Έβγας».

Διαβάστε τη συνέχεια του άρθρου »

Posted in Απορίες, Βάρναλης, Βουλή, Λαθροχειρίες, Μαργαριτάρια, Μεζεδάκια, Ρατσισμός | Με ετικέτα: , , , , , | 549 Σχόλια »

Αρχηγοσυμβουλιακά μεζεδάκια

Posted by sarant στο 5 Μαρτίου, 2016

Το άρθρο γράφεται την ώρα που διεξάγεται το Συμβούλιο των Πολιτικών Αρχηγών στην Προεδρία της Δημοκρατίας, οπότε σκέφτηκα να το ονομάσω έτσι, πετυχαίνοντας μ’ ένα σμπάρο δυο τρυγόνια: αφενός βρίσκω τίτλο για το σαββατιάτικο πολυσυλλεκτικό μας άρθρο και αφετέρου φτιάχνεται μια καινούργια λέξη, αφού μέχρι στιγμής το μακρινάρι του τίτλου δεν γκουγκλίζεται.

Τα μεζεδάκια μας βεβαίως δεν είναι αντλημένα από τη σύσκεψη των πολιτικών αρχηγών, που άλλωστε τα πρακτικά της δεν δημοσιοποιούνται.

* Και ξεκινάμε με μια ακλισιά που έμμεσα έχει σχέση με την προσφυγική κρίση, εφόσον, μόλις άρχισαν να γίνονται εργασίες στο Πάρκο Τρίτση είχαμε και δηλώσεις του δημάρχου της περιοχής, «του δημάρχου του Ίλιον» όπως έγραψε το Πρώτο Θέμα (δεν είναι ανάγκη να βάλω λινκ στη θεμοφυλλάδα».

– Δεν μας άρεζαν τα Λιόσια (που κλίνονταν κανονικά, «Ολυμπιακός Λιοσίων») τα κάναμε αρχαιοπρεπές Ίλιον, αλλά να το κλίνουμε κιόλας, ε; μου είπε ένας φίλος.

Θαρρώ πως αυτό το περιττό Ν («το Ν του μεζεδοπώλη») κάνει τη ζημιά. Κάνει αμέσως ασυνήθιστη τη λέξη και ασυνήθιστο σημαίνει άκλιτο. Θυμάστε και το Άκρον Ίλιον Κρυστάλ.

* Πολύ συζητήθηκε μια αποστροφή της συνέντευξης του, ας πούμε, φιλόσοφου Στ. Ράμφου στην Καθημερινή, όπου συνδέει το να μη φοράς γραβάτα με τον ελλειμματικό ανδρισμό. Το συζητήσαμε κι εδώ, οπότε δεν θα σχολιάσω περισσότερο.

Πρόσεξα όμως ότι η δημοσιογράφος που πήρε τη συνέντευξη χρησιμοποίησε το επίθετο «φροϊντιανός». Είναι πραγματικά ευτύχημα που σε μια τόσο καθυστερημένη χώρα όπως η Ελλάδα, όπου όλοι οι άλλοι λένε και γράφουν «φροϊδικός» (ή έστω «φροϋδικός») βρέθηκε και ένας άνθρωπος που έχει μάθει αγγλικά κι έχει περάσει διαφωτισμό!

* Η προσφυγοφοβία τέτοιες μέρες πουλάει και ο κ. Τάκης Θεοδωρόπουλος το έχει καταλάβει και γράφει το ένα απαράδεκτο άρθρο μετά το άλλο. Σε ένα από τα πιο εξοργιστικά, φαντάζεται και συγκρούσεις σουνιτών-σιιτών σε ελληνικό έδαφος.

Διαβάστε τη συνέχεια του άρθρου »

Posted in Ακλισιά, Λαθροχειρίες, Μαργαριτάρια, Μεζεδάκια, Ορθογραφικά, Παπαδιαμάντης, Το είπε/δεν το είπε | Με ετικέτα: , , , , , | 252 Σχόλια »

Δίσεκτα μεζεδάκια

Posted by sarant στο 27 Φεβρουαρίου, 2016

Δίσεκτα τα μεζεδάκια επειδή είναι τα πιο κοντινά στην εμβόλιμη μέρα, την 29η Φεβρουαρίου, τη μέρα που κάνει το 2016 να ξεχωρίζει από το 2015 και το 2017. Αλλά δίσεκτα και με την άλλη σημασία της λέξης, καθώς οι μέρες είναι ζοφερές, φορτωμένες με απειλές.

Εμείς όμως σήμερα θα τηρήσουμε το πρωτόκολλο και, όπως η μέρα επιτάσσει, θα αρχίσουμε να σερβίρουμε μεζεδάκια από την πιατέλα.

* Σε άρθρο για τους πρόσφυγες στο Καστελόριζο πρόσεξα δύο λάθη, ένα συνηθισμένο που εντοπίζεται εύκολα κι ένα δυσδιάκριτο.

Το εύκολο είναι ο τύπος «ζάμπλουτος», λαϊκός τύπος που δεν έχει βάση, αφού η αρχαία αυτή λέξη παράγεται από το  ζα (αιολικός τύπος της πρόθεσης «διά») και τη λέξη «πλούτος». Είναι ευεξήγητη η έλξη από το «πάμπλουτος», βέβαια.

Το δυσδιάκριτο είναι η αρχαία ονομασία της τουρκικής πόλης Kas, που είναι απέναντι στο Καστελόριζο. Δεν λεγόταν «Αντίφυλλος», όπως λέει το άρθρο, αλλά «Αντίφελλος».

* Πέρα από αυτό, στο άρθρο υπάρχει πλουραλισμός στην ορθογραφία του ίδιου του Καστελόριζου, αλλού με ένα λ και αλλού με δύο. Εδώ και δεκαετίες, η επίσημη ορθογραφία της λέξης είναι με ένα λ, Καστελόριζο, όπως και το Καστέλι Κισσάμου.

* Γράμμα αναγνώστη από την Κορώνη στην Καθημερινή:

Κύριε διευθυντά
Πολλά έντυπα αναφέρονται στον δελφικό χρησμό «ήξεις, αφίξεις» και τα περισσότερα γράφουν το «αφίξεις» με ήτα. Το «ήξεις» είναι μέλλοντας του «έρχομαι», το «αφίξεις» είναι του «αφικνούμαι» και γράφεται με γιώτα. Στο λάθος περιέπεσε και το σοβαρότερο και εγκυρότερο λεξικό μας.

Λέγοντας «σοβαρότερο και εγκυρότερο λεξικό» εννοεί το λεξικό Μπαμπινιώτη, όμως δεν έχει δίκιο -και δεν εννοώ ως προς την αξιολόγηση των λεξικών. Εννοώ  ότι το «αφίξεις» δεν «είναι του ‘αφικνούμαι'», διότι αν ήταν του αφικνούμαι θα έκανε «αφίξη» (με υπογεγραμμένη στο η).

Αλλά στη φράση αυτή έχουμε αφιερώσει άρθρο, έστω και πριν από έξι χρόνια. Οπότε, σας παραπέμπω εκεί.

camer2* Είναι λίγο παλιότερο, αλλά έχει γούστο -γνωστός σχολιαστής του Τουίτερ μεταμορφώνει τον Κάμερον σε Καμερούν!

* Έχω μια ιδιοτροπία, με ενοχλεί η δημοσιογραφική «γλώσσα των τίτλων» που οδηγεί σε φράσεις αμφίσημες του τύπου «μωρό δάγκωσε λυκόσκυλο».

Διαβάστε τη συνέχεια του άρθρου »

Posted in πρόσφυγες, Θηλυκό γένος, Μαργαριτάρια, Μεταφραστικά, Μεζεδάκια, Τίτλοι | Με ετικέτα: , , , | 178 Σχόλια »

Νεοδημοκρατικά μεζεδάκια

Posted by sarant στο 19 Δεκεμβρίου, 2015

Ο λόγος που τιτλοφόρησα έτσι το σημερινό πολυσυλλεκτικό άρθρο μας είναι απλώς ότι αύριο γίνονται (αν ολα πάνε καλά, δηλαδή) οι εσωκομματικές εκλογές στη Νέα Δημοκρατία, από τις οποίες θα προκύψει ο αρχηγός του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης -άραγε και ο επόμενος πρωθυπουργός; Δεν το θεωρώ πολύ πιθανό. Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι τα μεζεδάκια είναι αλιευμένα από τα εσωκομματικά της Νέας Δημοκρατίας ή από τις δηλώσεις υποψηφίων αρχηγών τους -υπάρχει απλώς χρονική σύμπτωση.

* Βέβαια, ένας από τους τέσσερις υποψηφίους, ο Άδωνης Γεωργιάδης φρόντισε να πλουτίσει την πιατέλα μας. Εννοώ το κωμικό επεισόδιο που προκάλεσε όταν θέλησε να μπει στο θέατρο Βέμπο για να απαντήσει στον Λάκη Λαζόπουλο, κάτι που το προανήγγειλε στο Τουίτερ δηλώνοντας «λέω να πάω μία βόλτα από το θέατρο Βέμπω»

Η ανορθογραφία προκάλεσε όχι λίγα σχόλια, ας πούμε ότι ο Άδωνης εφεύρε νέο ρήμα, το «βέμπω, βέμπεις, βέμπει» (κατά το «πέμπω»). Εκτός αν ο Άδωνης θεώρησε πως η Βέμπω κλίνεται «η Βέμπω της Βέμπως», όπως η Γκόλφω ή η Μαλάμω.

* Στη συνέχεια, στις δηλώσεις που έκανε εναντίον του Λάκη Λαζόπουλου που δεν τον άφησε να μπει στο σόου του (ούτε εμένα με αφήνουν να μπω και να τραγουδήσω στη Σκάλα του Μιλάνου, αλλά δεν το κάνω θέμα), ο Άδωνης τον κατηγόρησε ότι: «με εξύβριζε επί δεκαλέπτου» -προφανώς, όπως λέμε «επί Παπάγου» ή «άσκηση επί χάρτου».

Εκτός αν εννοούσε ότι ο Λαζόπουλος την ώρα που τον εξύβριζε πατούσε πάνω σε ένα νόμισμα των δέκα λεπτών.

* Αλλά μερικά (μικρά) μεζεδάκια συγκεντρώθηκαν και κατά την ψήφιση του νομοσχεδίου με τα προαπαιτούμενα στη Βουλή.

Πρόσεξα ας πούμε μια καταχρηστική γενική από τον υπουργό Γ. Σταθάκη, με το «δεν επιδέχεται παρερμηνειών». Βέβαια, δεν είναι και πολύ πρωτότυπο το λαθάκι, κι άλλοι το κάνουν, υπάρχει άλλωστε και η έλξη από το «επιδεκτικός παρερμηνειών» (και βέβαια το «ανεπίδεκτος μαθήσεως»).

Δυστυχώς δεν άκουσα την αγόρευση του Μιλτ. Βαρβιτσιώτη, που συνηθίζει τις ομοβροντίες σολοικισμών. Μια φίλη όμως που έτυχε να ακούσει ένα απόσπασμα, σημείωσε δυο μαργαριτάρια: «Είναι πρωτοφανΕς ο τρόπος….», «είχατε εδώ προηγουμένως τόν διευθύνΩΝ σύμβουλο…»

* Κι ένα διαφημιστικό διάλειμμα.

Διαβάστε τη συνέχεια του άρθρου »

Posted in Μαργαριτάρια, Μεταφραστικά, Μεταμπλόγκειν, Μεζεδάκια, Νατσουλισμοί, Νομανσλάνδη, Νομικά | Με ετικέτα: , , , | 187 Σχόλια »

Σπυροειδή μεζεδάκια

Posted by sarant στο 12 Δεκεμβρίου, 2015

Τα μεζεδάκια της σημερινής πιατέλας δεν είναι σπειροειδή σαν τον φίλο μας τον Αρχιτέκτονα, είναι σπυροειδή επειδή σήμερα είναι του Αγίου Σπυρίδωνα (ένα δειλινό). Χρόνια πολλά στον Spiridione, τον Spyridon και τους άλλους φίλους του ιστολογίου!

* Και για ορντέβρ ξεκινάμε με ένα άρθρο γεμάτο εισαγωγικά για την προχτεσινή ήττα του Ολυμπιακού στο Τσάμπιονς Λιγκ, όπου πρόσεξα ένα γουστόζικο ορθογραφικό λαθάκι: «Οι “ερυθρόλευκοι” δεν μπόρεσαν σε κανένα σημείο να πιάσουν καλή απόδοση, ήταν “ανεμικοί” επιθετικά, ενώ πλήρωσαν τα αμυντικά κενά που παρουσίασαν».

Όσα παίρνει ο άνεμος…

* Και κάτι αστείο που άκουσα για το ίδιο ματς. Γιατί οι παίχτες και οι φίλαθλοι του Ολυμπιακού δεν διαμαρτυρήθηκαν όταν ο διαιτητής σφύριξε πέναλτι εναντίον τους; Διότι δεν ήξεραν τι είναι αυτό -δεν τους έχει ποτέ συμβεί στην έδρα τους κάτι τέτοιο!

* Ο πνευματικός κόσμος της χώρας παίρνει θέση για τα φλέγοντα ζητήματα -ή αλλιώς ο Νότης Σφακιανάκης, καλεσμένος στην εκπομπή «Αλήθειες με τη Ζήνα», μάλωσε την οικοδέσποινα διότι στον τίτλο της εκπομπής έχει αφαιρεθεί το ν (δηλαδή έπρεπε να είναι «με τηΝ Ζήνα»), το οποίο νι είναι πολύ σημαντικό γράμμα επειδή οξυγονώνει τον εγκέφαλο. Ακούστε τον αν δεν βαριέστε, δεν είναι μεγάλο το βιντεάκι:

Για περισσότερα, δείτε το σχετικό άρθρο του ιστολογίου ή παρακολουθήστε τους ιππότες που έλεγαν συνεχώς ΝΝΝ με αποτέλεσμα ο εγκέφαλός τους να οξυγονώνεται διαρκώς.

* Προσέξτε και τον νέο όρο «κουτουρέζικα» που χρησιμοποιεί (δυο φορές) ο Ν. Σφακιανάκης ως αποτέλεσμα της οξυγόνωσης.

* Ακλισιά στη σελίδα του Μουσείου Φυσικής Ιστορίας της Κρήτης στο Φέισμπουκ: Απ’ όλες τις γωνιές της Σικελίας, η προχθεσινή έκρηξη της Αίτνα ήταν εντυπωσιακή!

Όμως, σύντεκνοι, ο τύπος «Αίτνα» υπάρχει στη γλώσσα μας από την αρχαιότητα -και κλίνεται από την αρχαιότητα. Δεν υπάρχει κανείς απολύτως λόγος να μην τον κλίνουμε.

Διαβάστε τη συνέχεια του άρθρου »

Posted in Βουλή, Κοτσανολόγιο, Μύθοι, Μαργαριτάρια, Μεταφραστικά, Μεζεδάκια | Με ετικέτα: , , , , , | 129 Σχόλια »

Μεσονοεμβριανά μεζεδάκια

Posted by sarant στο 17 Νοεμβρίου, 2015

Τα μεζεδάκια του περασμένου Σαββάτου τα είχα γράψει, και επιστρέφοντας στο σπίτι από μια πανέμορφη βόλτα στην καλοκαιρινή Αθήνα, έμαθα για το μακελειό στο Παρίσι. Όταν συνειδητοποίησα (περίπου) τις διαστάσεις του εγκλήματος, αισθάνθηκα πως θα ήταν άτοπο να κυκλοφορήσει το ιστολόγιο με ένα ανάλαφρο άρθρο στην πρώτη του σελίδα, κι έτσι έγραψα τις σκέψεις μου για τη σφαγή. Τα μεζεδάκια σκέφτηκα να τα αναβάλω για τη Δευτέρα, αλλά μεσολάβησε το θλιβερότατο νέο του θανάτου του φίλου Γιώργου Ανανδρανιστάκη, οπότε το ανάβαλα και πάλι. Εν τω μεταξύ, μ΄ αυτά και μ΄ εκείνα, η σημερινή επέτειος της εξέγερσης του Πολυτεχνείου κάπως σαν να βγήκε εκτός κλίματος -περάσαμε σε άλλον αιώνα τελεσίδικα. Οπότε βάζω σήμερα τα μεζεδάκια, χωρίς να τροποποιήσω στο παραμικρό αυτά που είχα γράψει -διαβάζοντάς τα, μην ξεχνάτε ότι τα έγραψα την Παρασκευή το μεσημέρι, πριν από τα τραγικά που συνέβηκαν στη συνέχεια.

 

Αν κοίταζε κανείς τον ουρανό χτες, ηλιόλουστον και καταγάλανο, και τον κόσμο να κυκλοφορεί με κοντομάνικα, θα μπορούσε να τα πει και μεσομαγιάτικα τα μεζεδάκια, καθώς ο φετινός Νοέμβριος έχει ξεσηκώσει όλα τα σουσούμια του Μάη -ωστόσο το ημερολόγιο μάς προσγειώνει. Βέβαια, οι πιο πολλοί δεν ενοχλιούνται από τούτη την παράταιρη άνοιξη, αν και ξέρω κάποιους που παραπονέθηκαν.

Βρέξει-χιονίσει όμως, ή και με καλόν καιρό, εμείς το Σάββατο θα σερβίρουμε μεζεδάκια. Ας ξεκινήσουμε.

* Το πρώτο πιάτο, ορντέβρ καλύτερα, είναι ένα συνηθισμένο ορθογραφικό λαθάκι, που δεν παύει όμως να είναι γουστόζικο και πάντως δεν θα το περίμενε κανείς από έναν σοβαρόν ιστότοπο. Γράφει η Ναυτεμπορική:

Η πλευρά των δανειστών δεν ήταν αντίθετη. πάντως, ζήτησε συγκεκριμένη κοστολόγηση και διαβεβαιώσεις ότι δεν θα υπάρξει νομικό κόλλημα.

Το ενδεχόμενο να κολλήσουν κάπου οι διαπραγματεύσεις, επισημαίνει ο φίλος που το στέλνει, δεν είναι λόγος για να αλλάξουμε την ορθογραφία του νομικού κωλύματος.

* Σε μια δικτυακή παρέα, μια φίλη έκανε λόγο για την «κοτσάνα» του συγγραφέα Βαγγέλη Ραπτόπουλου, ο οποίος στη ραδιοφωνική του εκπομπή τις προάλλες, κι ενώ έπαιζε το πασίγνωστο No woman no cry, σχολίασε «άμα δεν έχεις γυναίκα, δεν κλαις». Δεν είναι όμως αυτό το νόημα του στίχου, διότι το no cry (πιο σωστά nuh cry) στο τζαμαϊκανό ιδίωμα είναι ισοδύναμο με το don’t cry των αγγλικών: μην κλαις, γυναίκα θα μεταφράζονταν τα λόγια, και όχι «όχι γυναίκα, όχι κλάμα» όπως πιστεύουν πολλοί -και στη Γαλλία.

Από τη συζήτηση πάντως φάνηκε πως η παρεξήγηση είναι διαδεδομένη, οπότε δεν θα την έλεγα «κοτσάνα» (συν τοις άλλοις επειδή μιαν άλλη φορά που είχα επισημάνει μια γλωσσική κοτσάνα του Ραπτόπουλου, μετά μου τα έψαλε από την εκπομπή του όπου βέβαια δεν είχα δυνατότητα απάντησης). Επειδή όμως το τραγούδι του Μπομπ Μάρλεϊ είναι πασίγνωστο, καλό είναι να ξέρουμε τη σημασία των στίχων.

Διαβάστε τη συνέχεια του άρθρου »

Posted in Θηλυκό γένος, Κοτσανολόγιο, Μαργαριτάρια, Μεζεδάκια, Φωτογραφίες | Με ετικέτα: , | 126 Σχόλια »

Προγραμματικά μεζεδάκια πάλι

Posted by sarant στο 10 Οκτωβρίου, 2015

Ο τίτλος του σημερινού άρθρου οφείλεται στο ότι μέσα στη βδομάδα που μας πέρασε είχαμε τις προγραμματικές δηλώσεις της νέας κυβέρνησης -και δεν είναι η πρώτη φορά που βάζω τον τίτλο αυτόν, τον είχα χρησιμοποιήσει ξανά το 2012 αλλά και τον Φλεβάρη που μας πέρασε, γι’ αυτό και πρόσθεσα το «πάλι».

Πρέπει όμως να παραδεχτώ ότι από πλευράς μαργαριταριών η νέα Βουλή ξεκίνησε φτωχά. Παρόλο που παρακολούθησα αρκετές ομιλίες, δεν άκουσα κάτι το πολύ τρανταχτό -βέβαια, υπήρχε και η ομιλία του Κ. Ζουράρι με την καφετιέρα, στην οποία αφιέρωσα ξεχωριστό άρθρο.

Κι έτσι, το μόνο μεζεδάκι που πρόσεξα από τις προγραμματικές δεν το είπε κανείς βουλευτής αλλά δημιουργήθηκε από τη δημοσιογραφική κάλυψη των συνεδριάσεων. Συγκεκριμένα, το in.gr έγραψε ότι ο υπουργός Πολιτισμού ανέφερε ότι το υπουργείο μελετάει την αύξηση της τιμής των εισιτηρίων των αρχαιολογικών χώρων, που «αυτή τη στιγμή είναι απαράδεκτες χαμηλές». Ωστόσο, ο κ. Μπαλτάς (τον άκουσα) είπε «απαράδεκτα χαμηλές», και έτσι είναι το σωστό αφού έχουμε επίρρημα που προσδιορίζει το επίθετο.

Εδώ και καιρό πάντως παρατηρώ ότι υπάρχει μια τάση τα επιρρήματα να υποκαθίστανται από επίθετα -θα μπορούσε κανεις να πει ότι συνέβαλε σ’ αυτό η διάδοση των επιρρημάτων σε -α, αφού σε φράσεις όπως «τα παράνομα σταθμευμένα οχήματα» (δηλαδή: τα οχήματα που έχουν σταθμεύσει παράνομα) το επίρρημα συμπίπτει μορφολογικά με το επίθετο, αλλά η τάση είναι γενικότερη και εμφανίζεται και σε άλλες περιπτώσεις, όπως είναι οι χρόνιοι πάσχοντες (χρονίως θα λέγαμε παλιότερα) ή το πανταχού παρόν «ανεξαρτήτου» αντί για το σωστό «ανεξαρτήτως» (π.χ. ηλικίας).

* Μια και είπαμε όμως για τη Βουλή, να σημειώσω ότι είχαμε μια πρωτιά, αφού ο νέος ΠτΒ, ο Νίκος Βούτσης, πολιτικός μηχανικός ΕΜΠ, είναι ο πρώτος Πρόεδρος της Βουλής που προέρχεται από την κομμουνιστική αριστερά (ήταν στέλεχος του ΚΚΕ εσωτ. και του ΚΚΕ εσ.-ΑΑ), ενώ πιθανότατα είναι και ο πρώτος που έχει σπουδές μηχανικού. Πράγματι, ο Νίκος Βούτσης διαδέχεται στον προεδρικό θώκο μια μακρά σειρά από δικηγόρους: ο προηγούμενος ΠτΒ που ΔΕΝ είχε σπουδάσει νομικά ήταν ο Ιωάννης Αλευράς το 1981, συνδικαλιστής τραπεζικός χωρίς πτυχίο ΑΕΙ. Δεν έψαξα τους Προέδρους της Βουλής πριν από τη μεταπολίτευση και οπωσδήποτε στα παλιά χρόνια υπάρχουν και μη δικηγόροι που είχαν το αξίωμα αυτό, αλλά αν έχει κάποιος υπομονή και ψάξει θα με ενδιέφερε να επαλήθευε αν ο Βούτσης είναι πράγματι ο πρώτος ΠτΒ με σπουδές μηχανικού. Στον συνονόματο και συνάδελφο (σε μια άλλη ζωή ήμουν κι εγώ μηχανικός) εύχομαι να κάνει τόσο καλά τη δουλειά του ώστε να μην ακούμε συχνά να γίνεται λόγος γι’ αυτόν -αλλά όταν γίνεται, να είναι έπαινος.

* Και τους νεολογισμούς παρακολουθούμε, κι ένας φίλος μου έστειλε τον νεολογισμό «ταχυεστίαση» που τον βρήκε σε άρθρο για τα πιλοτικά προγράμματα μιας αλυσίδας ταχυεστιατορίων (να μην πούμε ονόματα). Λογικός μου φαίνεται ο όρος, αν και προς το παρόν βγάζει λίγες γκουγκλιές. Για το φαστφούντ υπάρχει ο παλιότερος νεολογισμός «ταχυφαγείο», βέβαια στον γραπτό λόγο.

Διαβάστε τη συνέχεια του άρθρου »

Posted in Βουλή, Μαργαριτάρια, Μεταφραστικά, Μεζεδάκια, Νεολογισμοί, Φωτογραφίες | Με ετικέτα: , , , | 337 Σχόλια »