Μεζεδάκια της Eλπίδας

Πού τη βρήκαμε την ελπίδα, θα ρωτήσετε, με 100 νεκρούς τη μέρα, αφού η πανδημία δεν λέει να καταλαγιάσει, και την επέλαση της ακρίβειας να φέρνει σε απόγνωση όλο και περισσότερο κόσμο. Αυτό είναι το θέμα, ότι σαν να μην έφταναν αυτα τα δυο δεινά, ήρθε να τριτώσει το κακό, αφού από σήμερα, αλλά κυρίως στην αρχή της επόμενης εβδομάδας, αναμένεται να ενσκήψει η κακοκαιρία, που κάποιος ευφυής την ονόμασε «Ελπίδα», ίσως για να παίξει με τα νεύρα μας. Το μόνο παρήγορο είναι πως η κακοκαιρία γρηγορα θα περάσει, χωρίς θύματα και πολλές ζημιές ας ελπίσουμε, ενώ οι άλλες δυο μάστιγες θα συνεχίσουν να μας βασανίζουν.

Ωστόσο, εμείς εδώ σήμερα βάζουμε μεζεδάκια, και αφού τα τιτλοφορήσαμε και εξηγήσαμε τον τίτλο προχωράμε στο παρασύνθημα.

* Τον τελευταίο καιρό, ο (οΘντκ) υπουργός Ανάπτυξης Άδωνης Γεωργιάδης ασχολήθηκε πολύ με το ζήτημα της τιμής των τεστ PCR υποστηρίζοντας ότι σε μια σειρά χώρες είναι ακριβότερα από την Ελλάδα. Δεν θέλω να μπω στην ουσία του θέματος σήμερα, αλλά θα παρατηρήσω ότι στις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες προβλέπεται η δυνατότητα συνταγογράφησης των τεστ και τα τεστ PCR είναι δωρεάν όταν συνταγογραφούνται από γιατρό, ενώ σε πολλές χώρες όταν τα τεστ γίνονται για άλλους λόγους π.χ. πριν από ταξίδι, επιβαρύνουν τον πολίτη. Στην Ελλάδα, αντιθέτως, δεν υπάρχει δυνατότητα συνταγογράφησης κι έτσι ο πολίτης που είναι αναγκασμένος να κάνει τεστ, π.χ. για να επισκεφτεί νοσοκομείο ή επειδή έχει κρούσμα στην οικογένειά του, υποβάλλεται σε δυσβάστακτα έξοδα.

Λοιπόν, ο Άδωνης σε μια στιχομυθία του με δημοσιογράφο του Bloomberg επέμενε ότι τα τεστ στο Ηνωμένο Βασίλειο δεν είναι δωρεάν. Η κουβέντα (εδώ υπάρχουν αποσπάσματα) είχε αρκετή πλάκα, π.χ. εκεί που ο (οΘντκ) υπουργός έγραψε «κυρία μου, μόλις μίλησα με ΗΒ», εδώ όμως θα εστιάσω σε αυτο το τουίτ που βλέπετε, που ο Άδωνης το έγραψε στα αγγλικά, αραδιάζοντας μια σειρά από σοβαρά και λιγότερο σοβαρά λάθη.

Δεν έχω κάνει εγώ τις επισημάνσεις των λαθών. Θα μπορούσα να σημειώσω και άλλα, όπως το «the best price he found» που θα έπρεπε να είναι he could find. Πάντως χτυπάει στο μάτι το payed, διότι παρόλο που σε προηγούμενο άρθρο είχαμε δει ότι οι αόριστοι εξομαλύνονται (με το teached αντί taught) στη συντριπτική πλειοψηφία (ή πλειονότητα) των περιπτώσεων οι τύποι όπως payed εξακολουθούν να θεωρούνται λαθεμένοι και να ξενίζουν. Χτυπάει επίσης στο μάτι το one friend που μεταφράζει το ελληνικό «ένας φίλος» μπλέκοντας το αόριστο άρθρο με το αριθμητικό. Σε εμάς συμπίπτει και δεν το προσέχουμε, στα αγγλικά όμως διαφέρει.

Λάθη βέβαια βρίσκουμε σε όλους τους πολιτικούς, ιδίως όταν εκφράζονται σε ξένη γλώσσα. Όμως, αφού ο Άδωνης είχε, από το βήμα της Βουλής μάλιστα, αγορεύσει για τα γλωσσικά αστοχήματα των πολιτικών του αντιπάλων, ερμηνεύοντάς τα μάλιστα ως λάθη αγραμματοσύνης (και όχι, ας πούμε, απροσεξίας), δεν νομίζω ότι θα διαφωνεί όταν η μέθοδος αυτή εφαρμόζεται και στον ίδιο.

* Κατά σύμπτωση, για το θέμα της συνταγογράφησης των τεστ είχε τοποθετηθεί πριν από μερικές μέρες και ο πρωθυπουργός, στη συνέντευξή του με τον Νίκο Χατζηνικολάου, όπου υποστήριξε αρχικά ότι «σε καμιά χώρα της Ευρώπης δεν συνταγογραφούνται τα τεστ PCR». Προχτές, ο ισχυρισμός αυτός χαρακτηρίστηκε «Ψευδής» από τα Eλληνικά Hoaxes. (Το άρθρο των Hoaxes εξαφανιστηκε λίγη ώρα μετά τη δημοσίευσή του, κάτι που έδωσε σε πολλούς, ανάμεσά τους και σε μένα, λαβή να σκεφτούν ότι υπήρξε ίσως άνωθεν επέμβαση. Τελικά, μια ώρα μετά επανεμφανίστηκε με τροποποιήσεις).

Θρηνητικό τραγούδι για τον ταχυδρόμο που χάθηκε στις στράτες

Κυκλοφόρησε πριν από λίγους μήνες ένα ξεχωριστό βιβλίο, η συλλογή πεζογραφημάτων «Πικρή ζωή και άλλα πεζογραφήματα» του Γιώργου Κοτζιούλα, που όπως θα ξέρουν αρκετοί είναι ένας από τους αγαπημένους μου συγγραφείς. Ο Κοτζιούλας βέβαια κυρίως σαν ποιητής είναι γνωστός, αλλά στην πραγματικότητα άσκησε με επιτυχία και αφοσίωση όλα σχεδόν τα είδη του λόγου: εκτός από ποιήματα, έγραψε διηγήματα και εκτενέστερα πεζογραφήματα (ο δεύτερος τόμος των Απάντων του, που επανεκδόθηκε πρόσφατα, είναι αφιερωμένος στα πεζά του),  μεταφράσεις πεζές και ποιητικές, θέατρο (είναι άλλωστε ο δημιουργός της Λαϊκής σκηνής, ενός μοναδικού αντάρτικου θιάσου στα βουνά της Πίνδου το 1944), χρονογράφημα, δοκίμια και κριτικές. Το μεγαλύτερο μέρος από το έργο του παραμένει ανέκδοτο.

Το βιβλίο το χαρακτήρισα ξεχωριστό, όχι μόνο επειδή είναι το πρώτο νέο βιβλίο με έργα του Κοτζιούλα που εκδίδεται εδώ και πολύ καιρό (τα Άπαντα αποτελούν επανέκδοση), αλλά επίσης επειδή εκδόθηκε χάρη στη χορηγία ενός συγχωριανού και συγγενή του Κοτζιούλα, του Κώστα Αθανασούλα. Επίσης, δεν θα το βρείτε στο εμπόριο, αφού αυτή η πρώτη έκδοση διακινείται μόνο χαριστικά. Εγώ το πήρα από τον Κώστα Κοτζιούλα, τον γιο του ποιητή, ο οποίος συγκέντρωσε το υλικό και είχε την επιμέλεια μαζί με τη σύζυγό του Σωτηρία Μελετίου.

Το εξώφυλλο κοσμείται από σχέδιο του Αλ. Φασιανού, ο οποίος, όπως έχω ακούσει, θα εκδώσει και βιβλίο με σχέδια δικά του και ποιήματα του Κοτζιούλα. Επίσης, στο βιβλίο υπάρχουν και αρκετές θαυμάσιες παλιές (και ανέκδοτες ως σήμερα) φωτογραφίες του Κοτζιούλα, είτε με τους δικούς του ανθρώπους είτε με φίλους ή λογοτέχνες. Υπάρχει βέβαια στο τέλος και γλωσσάρι, που είναι απαραίτητο για ένα έργο με τόσο έντονο το ιδιωματικό στοιχείο.

Όπως υπονοεί και  ο τίτλος, κεντρική θέση στο έργο κατέχει το πεζογράφημα Πικρή ζωή, μια αυτοβιογραφική νουβέλα που εκτείνεται σε περισσότερες από 100 σελίδες. Πρόκειται για ένα πολύ αξιόλογο κείμενο, γραμμένο από τον Κοτζιούλα το 1941, λίγο πριν αφήσει την Αθήνα για να επιστρέψει στη γενέτειρά του, που θυμίζει άλλα αυτοβιογραφικά του, όπως το έξοχο «Από μικρός στα γράμματα». Εκτενείς είναι και οι ταξιδιωτικές εντυπώσεις «Περιδιαβάζοντας στο Άγιον Όρος», που είχαν δημοσιευτεί το 1939 στο περιοδικό «Νεοελληνικά Γράμματα». Τα υπόλοιπα 27 κείμενα του τόμου είναι μάλλον σύντομα. Περίπου τα μισά είναι ανέκδοτα, ενώ τα υπόλοιπα είχαν εκδοθεί σε περιοδικά που είναι δυσεύρετα σήμερα, κι έτσι είναι ουσιαστικά άγνωστα για τον σημερινό αναγνώστη.