Πανδημικό ήταν το άρθρο της Παρασκευής, πανδημικά θ’ ανοίξει και η σημερινή βδομάδα, διότι το δέλτα για το οποίο σας μιλώ δεν είναι βέβαια του Νείλου ή άλλου ποταμού, είναι η παραλλαγή δέλτα του κορονοϊού.
Παλιότερα τη λέγαμε ινδική παραλλαγή, αλλά στα τέλη Μαΐου (του 2021) ο ΠΟΥ αποφάσισε όλες οι παραλλαγές του κορονοϊού, του SARS-CoV-2 για να τον γράψουμε επίσημα, να δηλώνονται όχι με τόπο προέλευσης αλλά με γράμματα του ελληνικού αλφαβήτου.
Άλφα, βήτα, γάμμα, δέλτα, όλα τα κορόνια φέρ’τα. Κι έτσι η βρετανική παραλλαγή ονομάστηκε άλφα, η νοτιοαφρικανική βήτα, η βραζιλιάνικη γάμμα και η ινδική δέλτα. Έκτοτε έχουν εμφανιστεί και άλλες παραλλαγές, που έχουν ονοματιστεί έψιλον, ζήτα, ήτα, θήτα, γιώτα, κάππα (δηλαδή epsilon, zeta, eta, theta, iota, kappa) αλλά καμιά δεν έχει αποκτήσει τη διάδοση και την προβολή της δέλτα, της δέλτα που μας τρομάζει (ή… μας τρομάδει;).
Καθώς οι παραλλαγές προκύπτουν από μεταλλάξεις, που διαρκώς συμβαίνουν, είναι μαθηματικά βέβαιο πως θα εμφανιστούν και άλλες. Δεν ξέρω τι θα γίνει αν ξεπεραστεί ο αριθμός των 24, που είναι τα γράμματα του αλφαβήτου μας, αν μετά την παραλλαγή omega θα εμφανιστεί alpha bis ή alpha alpha, υποθέτω όμως ότι κάποιος θα το έχει σκεφτεί.
Ομολογώ επίσης ότι δεν θυμάμαι, τον Μάιο-Ιούνιο που πάρθηκε η απόφαση, αν σχολιάστηκε εδώ στη χώρα μας, και πώς, η επιλογή ελληνικών γραμμάτων για τις φονικές αυτές παραλλαγές. Μάλλον θα το καμαρώσαμε. Για τους ξένους βέβαια τα ελληνικά γράμματα έχουν μιαν αίγλη κι έναν εξωτισμό -όσοι έχουν σπουδάσει (προπτυχιακά) στην Αμερική μπορεί να μας πούν πώς αισθάνονται όσοι βαφτίζουν τις αδελφότητες των φοιτητών με ελληνικά γράμματα, κι αν δείτε σε αμερικάνικο πανεπιστήμιο να γίνεται λόγος για Greek organisations μάλλον αυτές οι Phi Delta Kappa εννοούνται, όχι τίποτα σύλλογοι Ελλήνων.
Και επειδή εμείς εδώ λεξιλογούμε, δεν μπορεί το σημερινό άρθρο να μην αναφερθεί και στο γράμμα Δ γενικότερα. Σε αυτό θα αναδημοσιεύσουμε ένα μεγάλο τμήμα από παλιότερο άρθρο μας, του 2016 -τότε, η Ζωή Κωνσταντοπούλου είχε ιδρύσει το κόμμα Πλεύση Ελευθερίας, το οποίο είχε το Δ στο έμβλημά του. Και το μεν κόμμα δεν ευδοκίμησε, αλλά μας έδωσε την αφορμή να γράψουμε για το γράμμα Δ.
Λοιπόν, το Δ είναι το τέταρτο γράμμα του αλφαβήτου μας, και προέρχεται από το φοινικικό γράμμα dalet, που σημαίνει «πόρτα», το οποίο αποτελεί μετεξέλιξη ενός ιδεογράμματος που σήμαινε την πόρτα. Στα σημερινά εβραϊκά, άλλωστε, η πόρτα είναι delet -και φυσικά, το γεγονός ότι οι ονομασίες των φοινικικών γραμμάτων κάτι σήμαιναν, ενώ οι αντίστοιχες ονομασίες στα ελληνικά δεν σήμαιναν τίποτα (παρά τις φιλότιμες προσπάθειες των ελληνοβαρεμένων να βγάλουν κάποιο κρυμμένο νόημα από το «άλφα, βήτα, γάμμα, δέλτα», βασανίζοντας βάναυσα γλώσσα και λογική) είναι ίσως η πιο τρανή απόδειξη για τη σημιτική προέλευση του αλφαβήτου.