Οι λέξεις έχουν τη δική τους ιστορία

Το ιστολόγιο του Νίκου Σαραντάκου, για τη γλώσσα, τη λογοτεχνία και… όλα τα άλλα

Posts Tagged ‘ΑΠΕ/ΜΠΕ’

Εκδρομικά μεζεδάκια

Posted by sarant στο 18 Μαρτίου, 2023

Εκδρομικά μεζεδάκια, δηλαδή μεζεδάκια σε ταπεράκια, χωρίς πολλές σάλτσες; Θα μπορούσε, αλλά τα λέω έτσι επειδή αυτές τις μέρες έχω πάει μια μικρή εκδρομή. Και για να μπορεί να διατηρηθεί η απρόσκοπτη παρουσίαση ενός άρθρου την ημέρα (τον γιατρό τον κάνει πέρα;) στο ιστολόγιο, όταν φεύγω για π.χ. τετραήμερη εκδρομή πρέπει να έχω ετοιμάσει από τα πριν πέντε άρθρα -και που σημαίνει ότι τα εκδρομικά μεζεδάκια γράφονται από τα πριν, οπότε ίσως φανούν μπαγιάτικα, τι να σας πω.

Τέλος πάντων, ξεκινάμε με μια οθονιά από φωτογραφικό ιστότοπο, όπου η μετάφραση των τίτλων γίνεται αυτόματα.

Μου κίνησε το ενδιαφέρον επειδή δεν μπόρεσα να αναγνωρίσω σε ποιο μέρος του Φαλήρου έχει τραβηχτεί η φωτογραφία, αν και Φαληριώτης.

Το γλωσσικό ενδιαφέρον, βέβαια, ή μάλλον μεταφραστικό, βρίσκεται στο ότι το μηχανάκι μετέφρασε το λατινογραμμένο Faliro σε I’m broke, που σημαίνει ότι το ερμήνευσε όχι ως «Φάλήρο» αλλά ως «φαλίρω», ενεστώτας του «φαλίρησα».

Θα μπορούσαν να γίνουν ωραία λογοπαίγνια με το Φάληρο και το φαλίρω (Φαλίρησα στο Φάληρο, δε μου’μεινε ούτε τάλιρο). Υπάρχει άλλωστε ένα τετράστιχο του Μπάμπη Άννινου:

Πήγα και στο Φάληρο,
είδα και τη θάλασσα.
Είχα κι ένα τάλιρο
κρίμα που το χάλασα

* Ενδιαφέρον μεταφραστικό λάθος σε άρθρο του Πρόταγκον για τον Τζον Λε Καρέ. Διαβάζουμε:

Πέρασε την εφηβεία του σε αγγλικά δημόσια σχολεία αμέσως μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, όπου τα αγόρια έκαναν στρατιωτική εκπαίδευση με στολή…

Ολοφάνερα, το πρωτότυπο έλεγε public schools, αλλά το πρόβλημα είναι ότι αυτά που οι Άγγλοι ονομάζουν  public schools είναι τα σχολεία που εμείς (και όλοι οι άλλοι, ίσως) τα λέμε «ιδιωτικά»! Θα έπρεπε να υποψιαστεί ο συντάκτης από τις αναφορές σε στολή και στρατιωτική εκπαίδευση.

Γιατί λέγονται public; Διότι ο καθένας μπορεί να φοιτήσει σε αυτά, αν έχει βέβαια τη δυνατότητα να πληρώσει τα δίδακτρα.

Kατά τον ορισμό της Βικιπαίδειας: In England and Wales, a public school is a type of fee-charging private school originally for older boys. They are «public» in the sense of being open to pupils irrespective of locality, denomination or paternal trade or profession.

Αυτά που εμείς λέμε «δημόσια σχολεία» στην Αγγλία και Ουαλία λέγονται state schools. Στη Σκωτία όμως public schools είναι τα (δικά μας) δημόσια σχολεία.

Διαβάστε τη συνέχεια του άρθρου »

Posted in Βουλή, Ευρωπαϊκή Ένωση, Μαργαριτάρια, Μεταφραστικά, Μεζεδάκια, Νόμος του Μέφρι | Με ετικέτα: , , , , , | 104 Σχόλια »

Μια συνέντευξη και μια παρουσίαση

Posted by sarant στο 24 Φεβρουαρίου, 2020

Το σημερινό άρθρο θα είναι σκέτη περιαυτολογία -ή περιαυτομπλογκία, αν προτιμάτε. Ενόψει της παρουσίασης του βιβλίου μου «Μύθοι και πλάνες για την ελληνική γλώσσα», που θα γίνει την Τετάρτη στις 19.30 στο βιβλιοπωλείο «Επί Λέξει», Ακαδημίας 32 (με τη Μάρω Κακριδή-Φερράρι και τον Παντελή Μπουκάλα), έδωσα μια σύντομη συνέντευξη στη Φωτεινή Λαμπρίδη και στο tvxs, την οποία θα αναδημοσιεύσω σήμερα, μαζί με την ενδιαφέρουσα παρουσίαση του Βαγγέλη Χατζηβασιλείου (ΑΠΕ-ΜΠΕ) για το βιβλίο μου.

Να θυμίσω ότι σήμερα στις 20.00 θα μιλήσω στο Νέο Φάληρο (Τζιροπούλου 15) με το παρεμφερές θέμα «Μύθοι και αλήθειες για την ελληνική γλώσσα» ενώ νωρίτερα, στις 17.30, θα συζητήσω με τον Μανώλη Πολέντα στο Κόκκινο 105.5, στην εκπομπή Πολιτιστικές Παράμετροι.

Η συνέντευξη στο tvxs περιστράφηκε γύρω από θέματα που τα έχουμε συζητήσει αρκετές φορές και στο ιστολόγιο.

Την παραθέτω εδώ:

Πώς θα περιγράφατε τη σχέση σας με την Ελληνική γλώσσα;

Διαβάστε τη συνέχεια του άρθρου »

Posted in Γλωσσικοί μύθοι, Παρουσίαση βιβλίου, Περιαυτομπλογκίες | Με ετικέτα: , , , , | 131 Σχόλια »

Λιτότητα σημαίνει εξυγίανση

Posted by sarant στο 16 Απριλίου, 2014

Στο σαββατιάτικο άρθρο είχα αναφερθεί επιτροχάδην στο θέμα, αλλά σκέφτηκα να αφιερώσω και το σημερινό σημείωμα, αφού δεν συμβαίνει πολύ συχνά ένα μεταφραστικό θέμα να πάρει δημοσιότητα και πολιτικές διαστάσεις. Εννοώ βέβαια τη «βελτίωση» της δήλωσης της Αγγ. Μέρκελ από τις υπηρεσίες του ΑΠΕ/ΜΠΕ, μια και τώρα έχουν γίνει γνωστές και άλλες πτυχές του θέματος.

Όπως καταγγέλλει η δημοσιογράφος Φαίη Καραβίτη, ανταποκρίτρια του ΑΠΕ/ΜΠΕ στο Βερολίνο, που είχε στείλει το αρχικό τηλεγράφημα για τη δήλωση της κ. Μέρκελ, δέχτηκε τηλεφώνημα από τον αρχισυντάκτη του πρακτορείου, ο οποίος της μετέφερε τη δυσαρέσκεια «κύκλων της κυβέρνησης» για τη διατύπωση του τηλεγραφήματός της. Όπως λέει η ίδια: «Κατά τους «κύκλους», ο όρος «Sparmaßnahmen», ο οποίος αναφερόταν στην ανακοίνωση, έπρεπε να αποδοθεί ως «μέτρα εξυγίανσης» και όχι «λιτότητας», όπως είχα γράψει εγώ».

Η δημοσιογράφος τεκμηρίωσε με πηγές (λεξικά κτλ.) την επιλογή της, χωρίς να πάρει απάντηση. Λίγο αργότερα, διαπίστωσε ότι εκδόθηκε νέο τηλεγράφημα από το πρακτορείο, στο οποίο η επίμαχη φράση («μέτρα λιτότητας») είχε… διορθωθεί σε «μέτρα εξυγείανσης» (έτσι, ανορθόγραφα!), πάντοτε με την υπογραφή της.

Καθώς το θέμα της «διόρθωσης» σχολιάστηκε αρκετά, το Πρακτορείο εξέδωσε ανακοίνωση, που αξίζει να την παραθέσω σχεδόν όλη:

Ορισμένα μέσα θέλησαν να εκμεταλλευτούν τη διόρθωση ενός τηλεγραφήματος που μεταδόθηκε από το ΑΠΕ- ΜΠΕ την Παρασκευή υπό τον τίτλο «Γερμανία: Μήνυμα στήριξης της Γερμανικής κυβέρνησης φέρνει στην Αθήνα η Αγ. Μέρκελ, αναφέρεται σε ανακοίνωση της Καγκελαρίας».

Στο πρώτο τηλεγράφημα αναφερόταν:«Μήνυμα ότι η γερμανική κυβέρνηση θα συνεχίσει να στηρίζει τα επιτυχή μέτρα λιτότητας της Ελλάδας μεταφέρει η καγκελάριος Άγγελα Μέρκελ στην Αθήνα »

Διαβάστε τη συνέχεια του άρθρου »

Posted in Επικαιρότητα, Μεταφραστικά | Με ετικέτα: , , | 157 Σχόλια »