Απολιγνιτοποίηση, μια καινούργια λέξη

Όχι και πολύ καινούργια βέβαια, αφού η απολιγνιτοποίηση αποτελεί δεδηλωμένη επιλογή της σημερινής κυβέρνησης ήδη από τους πρώτους μήνες που ανέλαβε την εξουσία πριν από δύο χρόνια. Τότε, εννοώ το 2019, ασφαλώς ήταν νεολογισμός, και μάλιστα, για να παινέψουμε και λίγο τα γένια μας, σε ένα μεζεδοάρθρο του Σεπτεμβρίου 2019 είχα γράψει:

Για λέξη της χρονιάς δεν ξέρω αν θα προκριθεί, πάντως νεολογισμός είναι. Εννοώ την «απολιγνιτοποίηση» που εξαγγέλθηκε από την κυβέρνηση, δηλαδή την κατάργηση της παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από λιγνίτη έως το 2028.

Μπορεί να συζητησουμε στο μέλλον και επί της ουσίας τη σημαντική αυτή απόφαση, αλλά προς το παρόν καταγράφω τον νεολογισμό.

(Για την ιστορία, στην ψηφοφορία για τη Λέξη του 2019 η απολιγνιτοποίηση κατατάχτηκε στην 28η θέση ανάμεσα σε 42 υποψήφιες).

Λίγες μέρες αργότερα, ο Νίκος Λίγγρης στη Λεξιλογία κατέγραψε τον νεολογισμό και σημείωσε: Για την ακρίβεια, είναι λέξη του Σεπτέμβρη του 2019 (με ελάχιστα ευρήματα από Αύγουστο) και αφορά τη μείωση και τελικώς τον τερματισμό της εξάρτησης της χώρας από τον λιγνίτη για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας.

Και συνέχισε: Έχουμε λέξη στα αγγλικά; Ή θα πρέπει να πούμε περιφραστικά: ending dependence on lignite ή ending lignite dependence; Η αγγλική λέξη delignification σημαίνει «removal of lignin from woody tissue (as by natural enzymatic or industrial chemical processes)». Λέξεις delignitification ή delignitization δεν υπάρχουν.

Στη συζήτηση εκείνη προτάθηκε, προκειμένου για τον αγγλικό όρο, το ευρύτερο decarbonization, που βέβαια αφορά την απαλλαγή από κάθε είδος άνθρακα, όχι ειδικά από τον λιγνίτη.

Η λέξη λιγνίτης είναι δάνειο από το γαλλικό lignite, που έχει πλαστεί με βάση το λατινικό lignum = ξύλο, επειδή αυτό το είδος άνθρακα, που είναι κατώτερης θερμικής αξίας, προέρχεται από εξανθράκωση φυτικών οργανισμών. Λέμε ότι έχουμε οπτικό δάνειο, διότι η γαλλική λέξη προφέρεται (περίπου) λινίτ.

Από την ίδια ρίζα με τον λιγνίτη έχουμε και τη λιγνίνη, ένα οργανικό πολυμερές που ξεχωρίζει το ξύλο από τις αλλες κυτταρικές ουσίες. Ο όρος delignification, που τον αναφέραμε παραπάνω, αφορά ακριβώς την απομάκρυνση της λιγνίνης από τον ξυλώδη ιστό.

Advertisement

Ποιος θα πληρώσει την πράσινη μετάβαση;

Και ενώ η χώρα δοκιμάζεται από τις πυρκαγιές, χτες έγινε γνωστή μια άλλη είδηση, που έμμεσα συνδέεται με το θέμα. Γράφτηκε λοιπόν ότι από χτες η ΔΕΗ αλλάζει τον τρόπο υπολογισμού για το τιμολόγιο Γ1 (αυτό που αφορά τους οικιακούς καταναλωτές) και με βάση όσα έχουν προαναγγελθεί αυτός ο νέος τρόπος μπορεί να οδηγήσει σε αυξήσεις στα τιμολόγια -έως και 70% αναφέρει η ΕφΣυν, ενώ άλλοι θεωρούν ότι οι αυξήσεις θα κυμανθούν γύρω στο 30%.

Το αν και πόσο θα επαληθευτούν αυτές οι δυσοίωνες προβλέψεις θα το συνειδητοποιήσουμε τον Σεπτέμβριο, όταν θα έρθουν οι λογαριασμοί που θα είναι υπολογισμένοι με τον καινούργιο τρόπο.

Ταυτόχρονα όμως μάθαμε ότι η Ελλάδα κατέχει και μιαν άλλη, καθόλου αξιοζήλευτη, πανευρωπαϊκή πρωτιά, αφού βρίσκεται στην πρώτη θέση, ανάμεσα σε 18 χώρες, όσον αφορά την τιμή χονδρικής της μεγαβατώρας. Ο σχετικός πίνακας:

Για να είμαστε δίκαιοι, οι τιμές αυτές είναι απόλυτες -επομένως, στη Σερβία ή τη Βουλγαρία, που έχουν επίσης πολύ υψηλές τιμές, η επιβάρυνση των νοικοκυριών είναι αρκετά πιο επώδυνη απ’ ό,τι στην Ελλάδα, αφού οι μισθοί εκεί είναι χαμηλότεροι. Αλλά το επιχείρημα αυτό είναι δίκοπο, αν σκεφτούμε ότι η Ελλάδα έχει τιμή χονδρικής σχεδόν διπλάσια από πλούσιες χώρες όπως η Ελβετία, η Γαλλία ή η Γερμανία.