Το σημερινό μας κείμενο είναι προϊόν συνεργασίας. Ο αγαπητός Δύτης των Νιπτήρων διάβασε σε ένα τουρκικό περιοδικό ένα άρθρο γραμμένο από έναν σημαντικό οθωμανολόγο ιστορικό, τον Εντχέμ Ελντέμ, στο οποίο ανασκευάζεται μια γουστόζικη αλλά αστήρικτη ετυμολογία της λέξης pezevenk (απ’ όπου και ο δικός μας πεζεβέγκης) την οποία ανέπτυξε στην τηλεόραση ένας αμφιλεγόμενος ιστοριοδίφης δημοσιογράφος. Ο Δύτης το μετέφρασε λοιπόν στο πι και φι και σας το παρουσιάζω παρακάτω, κρίνοντας ότι έχει αρκετές ομοιότητες με τις ωραίες αλλά αστήριχτες ετυμολογίες που πλασάρουν από έντυπα και από την τηλεόραση και δικοί μας ιστοριοδίφες.
Πρέπει όμως να βάλω και το δικό μου μερίδιο στη συνεργασία, δηλαδή να διερευνήσω την ιστορία της λέξης πεζεβέγκης στα ελληνικά. Κι εδώ υπάρχει ένα προβληματάκι λεξικογραφικό. Στα τουρκικά, pezevenk είναι ο μαστροπός. Στα ελληνικά, κατά την εντύπωσή μου (πείτε μου όμως και τη δική σας), πεζεβέγκης είναι ο παλιάνθρωπος, ο μασκαράς, ο αχρείος, ο κατεργάρης. Βέβαια, δεν είναι καθόλου δύσκολο η μια σημασία, του μαστροπού, να μεταπέσει στην άλλη, του παλιάνθρωπου, αλλά πρέπει να τονιστεί ότι αυτή η μετάπτωση δεν έγινε στα τουρκικά, όπου η λέξη pezevenk σημαίνει τον μαστροπό στην κυριολεξία.
