Μεζεδάκια της Δευτεραπριλιάς

Της Δευτεραπριλιάς επειδή χτες, που ήταν Πρωταπριλιά και Σάββατο προτίμησα να βάλω το Μηνολόγιο, κι έτσι εκτόπισα τα μεζεδάκια για σήμερα, εκτοπίζοντας το κυριακάτικο λογοτεχνικό μας θέμα για την επόμενη Κυριακή.

Ανακοινώθηκε και η ημερομηνία διεξαγωγής των εκλογών: 21 Μαΐου, Κωνσταντίνου Και Ελένης -κάποιοι είδαν δάκτυλο του ΚΚΕ. Αλλά προς το παρόν το δευτεραπριλιάτικο πιάτο μας δεν έχει εκλογικά μεζεδάκια.

Έχουμε όμως μια σύγκρουση πλοίων, που προκάλεσε όπως φαίνεται και μεγάλες μετατοπίσεις εδαφών.

Σύγκρουση πλοίων στην Κυλλήνη της Ζακύνθου, γράφει η ΕφΣυν.

Η Κυλλήνη μέχρι πρόσφατα βρισκόταν στην Ηλεία, πώς πέρασε απέναντι;

Το κείμενο του ρεπορτάζ δίνει μια διαφορετική εκδοχή των συμβάντων:

Σύμφωνα με πληροφορίες, πλοίο που ερχόταν από την Κεφαλλονιά συγκρούστηκε με αγκυροβολημένο πλοίο της Ζακύνθου στο λιμάνι της Κυλλήνης. 

* Μου γράφει φίλος, πανεπιστημιακός, ότι κάποιος καθηγητής πανεπιστημίου, σε μήνυμα με εκατοντάδες αποδέκτες έγραψε:

υπάρχει ένα Σύνταγμα δημοκρατικό το οποίο στο ακροτελεύτιο άρθρο του λέει ότι αφιερώνεται στον πατριωτισμό των Ελλήνων.

Ο φίλος με ρωτάει αν κατά τη γνώμη μου υπάρχει οποιαδήποτε νοηματική σχέση (έστω και διασταλτικά) ανάμεσα στο «αφιερώνεται» και στο «επαφίεται».

Και βέβαια ο φίλος έχει δίκιο διότι στη σημερινή του μορφή το ακροτελεύτιο άρθρο του Συντάγματος, το 120, λέει στην ακροτελεύτια παράγραφό του, την τέταρτη, ότι:

H τήρηση του Συντάγματος επαφίεται στον πατριωτισμό των Ελλήνων, που δικαιούνται και υποχρεούνται να αντιστέκονται με κάθε μέσο εναντίον οποιουδήποτε επιχειρεί να το καταλύσει με τη βία.

Βρίσκω πάντως λίγες γκουγκλιές με τη διατύπωση του (μη κατονομαζόμενου) καθηγητή. Προφανώς, δεν θυμόταν το ‘επαφίεται’ και από την ηχητική ομοιότητα (αφιε-) το έκανε «αφιερώνεται».

* Η ακλισιά της εβδομάδας, ή μάλλον η πιο συχνή ακλισιά της εβδομάδας, το δύσμοιρο λευκό τιγράκι που ταλαιπωριέται και γραμματικά.

Διαβάσαμε λοιπόν τις τελευταίες εξελίξεις για την «υγεία του λευκού τιγράκι»!

Και ενώ πράγματι τα υποκοριστικά έχουν δύσκολη γενική (έχουμε άρθρο) η λύση δεν είναι ασφαλώς να αφήνουμε άκλιτο το τιγράκι.

Ούτε είναι λύση, κατά τη γνώμη μου, η καταφυγή στην καθαρεύουσα, που, επειδή είναι έτσι κι αλλιώς τεχνητή, δεν ενοχλεί -αυτό κάνουν πάντως πολλοί, που εδώ θα έγραφαν «του λευκού τιγρακίου», αν και στη συγκεκριμένη περίπτωση θα λειτουργούσε υπονομευτικά, αφού ακούγεται κάπως ειρωνικό.

Εγώ, όπως και οι Κρητικοί και άλλοι νησιώτες, θα έγραφα: του λευκού τιγρακιού, όπως και του στικακιού, του μηχανακιού, του βιντεακιού.

* Σε ρεπορτάζ από συζήτηση στη Βουλή για το ακαταδίωκτο, διαβάζουμε ότι ο αρμόδιος υφυπουργός είπε:

Η αποστολή της συγκεκριμένης επιτροπής είναι εξόχως σημαντική. Ασκούν τα καθήκοντα τους δίχως κανένα κόλλημα

Ο υπουργός βέβαια είπε kolima, και ο πρακτικογράφος ή ο δημοσιογράφος το ερμήνευσε «κόλλημα» και όχι «κώλυμα». Κι ένας φίλος που το είδε, και που έχει κόλλημα με τα ομόηχα, μου υο έστειλε.

* Και μια μαθηματική είδηση με γλωσσικό όμως παράπλευρο ενδιαφέρον.

Στη φωτογραφία βλέπουμε δυο Αμερικανίδες μαθήτριες, που ποζάρουν πανευτυχείς έχοντας ανάμεσά τους την αφίσα υποδοχής της Αμερικανικής Μαθηματικής Εταιρείας.

Όπως διαβάζουμε στο άρθρο, αν και μαθήτριες λυκείου ακόμα, πήραν μέρος σε αυτή την περιφερειακή συνάντηση της Εταιρείας και παρουσίασαν μια τριγωνομετρική απόδειξη του πυθαγορείου θεωρήματος, κάτι που ως τώρα θεωρούταν (σικ, ρε) αδύνατο.

Ομολογώ πως δεν είδα το συνοδευτικό βίντεο κι έτσι δεν ξέρω αν έχουν δίκιο οι δυο κοπέλες -θα με παραξένευε όμως.

Αλλά αυτά θα τα πουν (αν μπορούν να τα πουν) οι μαθηματικοί του ιστολογίου. Εγώ απλώς πρόσεξα ότι η αφίσα της Μαθηματικής Εταιρείας, που υποδέχεται σε πολλές γλώσσες τους συνέδρους, έχει και ελληνικά ανάμεσα σε πολλές άλλες γλώσσες, κυρίως ευρωπαϊκές.

Καλό αυτό, οπότε θα παραβλέψουμε το λαθάκι: Καλώς Οραίσατε, γράφουν.

Καλώς Ορίσατε βεβαίως, ή μάλλον Καλώς ορίσατε, δεν υπάρχει λόγος να αρχίζει με κεφαλαίο η δεύτερη λέξη. Κι αυτό ανεξάρτητα από το αν στέκει η απόδειξη για το Πυθαγόρειο θεώρημα.

Advertisement

Θρασύβουλα μεζεδάκια

Ο τίτλος του σημερινού μας πολυσυλλεκτικού άρθρου είναι παρμένος από ένα μεζεδάκι της πιατέλας, που θα το συζητήσουμε παρακάτω. Να πω όμως ότι επειδή χτες είχα πάει μια μικρή εκδρομή δεν παρακολούθησα τη συζήτηση στη Βουλή περί ανομίας, αλλιώς θα μπορούσαν και τα μεζεδάκια μας σήμερα να ονομαστούν «άνομα». Αλλά δεν θέλω να μπω στη συζήτηση για το τι είναι ανομία και τι υποκρισία.

* Και ξεκινάμε με ένα που αφορά την επέτειο της 28ης Οκτωβρίου και θα ταίριαζε περισσότερο στο άρθρο της περασμένης εβδομάδας.

Βλέπετε, με την ευκαιρία της επετείου, το παράρτημα Ηνωμένου Βασιλείου της κυπριακής (δεξιότατης) φοιτητικής παράταξης «Πρωτοπορία» έβγαλε μια ανακοίνωση-περιβόλι στο Φέισμπουκ, όπου παρουσιάζει τον θρασύτατο Μουσολίνι να δίνει διαταγές στον… Ντούτσε και όπου πληροφορούμαστε πως το ζητούμενο ήταν η διέλευση του γερμανοϊταλικού στρατού, ενώ στο τέλος, μέσα στο γενικό αλαλούμ, φωνάζουν κι ένα ζήτω για το 1821.

Προσέξτε ότι για μιαν ακόμα φορά χρησιμοποιείται σαν βρισιά παντός καιρού το «ανιστόρητος» (ή έστω «ανιστόριτος» στην εδώ παραλλαγή). Η τόση κατάχρηση αυτής της λέξης τείνει να τη μεταβάλει σε κοτσανικό δείκτη -δηλαδή, όποιος τη χρησιμοποιεί θα λέει μάλλον κοτσάνες.

Οι υπογραμμίσεις δεν είναι δικές μου και δεν επισημαίνουν όλα τα στραβοπατήματα του κειμένου. Μεταξύ άλλων, σημειώστε και την εναύξητη προστακτική «ανέλαβε επιτέλους τις ευθύνες σου».

* Κι ένα γλωσσικό-μεταφραστικό, που το επισημαίνει φίλος σε μέιλ του:

Ένα μεζεδάκι που το έχω δει αρκετές φορές όταν κατεβαίνω στον Πειραιά απ’ την παραλιακή αλλά το ξεχνάω μετά.

Στο δρόμο αυτόν γίνονται (ή γίνονταν) έργα για την επέκταση του τραμ προς τον Πειραιά. Συνήθως όταν υπάρχουν έργα στο δρόμο βλέπαμε μέχρι τώρα μια προειδοποίηση για «έργα επί της οδού» ή σε πιο σύγχρονη έκδοση «έργα σε εξέλιξη» (που έπιανε και έργα που δεν ήταν ντε και καλά στο δρόμο πάνω). Εκεί λοιπόν η εταιρία που ανέλαβε τα έργα του τραμ έκανε απευθείας μετάφραση από το αγγλικά: «έργα σε πρόοδο». Ίσως επειδή η J&P (Ιωάννου & Παρασκευαΐδης) που τα έχει αναλάβει είναι κυπραίικη…

Αναρωτιέμαι αν στην Κύπρο η αντίστοιχη πινακίδα προειδοποιεί για «Έργα σε πρόοδο».

Χενετικά μεζεδάκια

Όπως και την προηγούμενη βδομάδα, έτσι και σήμερα ο τίτλος του πολυσυλλεκτικού μας άρθρου είναι παρμένος από ένα μεζεδάκι της πιατέλας. Κι αυτό το είχα από την (προ)προηγούμενη εβδομάδα, αλλά δεν είναι από τα μεζεδάκια που μπαγιατεύουν.

Και πάλι, τη φωτογραφία μού την έστειλε φίλος από το Ηράκλειο Κρήτης.

Όπως μου λέει, η πινακίδα της φωτογραφίας βρίσκεται σε στάση του Αστικού ΚΤΕΛ και δείχνει τη διαδρομή ενός λεωφορείου που φέρνει τους τουρίστες κοντά στα αξιοθέατα της πόλης.

Κάτω δεξιά, είναι το Henetian Port και στην άκρη του δεσπόζει το Koule Fort. Το Koule Fort είναι πλεονασμός που θα μπορούσε να δικαιολογηθεί, αλλά τι να πει κανείς για το Henetian Port;

Οι τουρίστες θα αναρωτιούνται ποιος είναι αυτός ο άγνωστος λαός, οι Henetians, εκτός αν σκεφτούν ότι η λέξη  αναφέρεται σε κάποια ιδιαίτερη τεχνική κατασκευής λιμανιών…

(Φυσικά στα αγγλικά είναι Venetian. Πάντως, ο ληξίαρχος της αγγλικής πτέρυγας της Νομανσλάνδης παρακαλείται να εγγράψει τους Henetians στα κιτάπια του -και εξ αντανακλάσεως εμείς τους Χενετούς).

* Ξεκινάμε με μια είδηση για ένα κορίτσι που το απήγαγε ο πατέρας του, που δεν έχει την επιμέλειά του. Στη σχετική ειδησεογραφία χρησιμοποιείται συνήθως ο όρος «αρπαγή» στον τίτλο της είδησης, αλλά στο κυρίως κείμενο χρησιμοποιείται το ρήμα «απομακρύνθηκε» και μάλιστα με τρόπο που κάθε άλλο παρά σαφής είναι:

Η Ειρήνη Ζ., έχει ύψος 1,30 μ., ζυγίζει 29 κιλά, έχει καστανά μαλλιά και καστανά μάτια. Την ημέρα που απομακρύνθηκε από τον πατέρα της φορούσε πολύχρωμο κολάν, λευκή μπλούζα με μαύρες καρδιές και μωβ σαγιονάρες.

Όταν διαβάζω «απομακρύνθηκε από τον πατέρα της» καταλαβαίνω πως το κορίτσι μόνο του πήγε πιο πέρα, χωρίς ο πατέρας να το πάρει είδηση, και τελικά χάθηκε -και νομίζω πως κι εσείς το ίδιο καταλαβαίνετε, και μόνο αυτό. Δεν καταλαβαίνω ότι ο πατέρας πήρε το παιδί και δεν το επέστρεψε όπως ήταν το συμφωνημένο. Για να το καταλάβω αυτό πρέπει ή να χρησιμοποιηθεί άλλο ρήμα (π.χ. απήχθη) ή να πούμε: την απομάκρυνε ο πατέρας της.

Ολαντικά μεζεδάκια

Όχι Ολλανδικά, από την Ολλανδία, αλλά Ολαντικά, από τον Φρανσουά Ολάντ (François Hollande), τον απερχόμενο πρόεδρο της Γαλλίας, που ανακοίνωσε χτες την απόφασή του να μην διεκδικήσει την επανεκλογή του στις προεδρικές εκλογές του Μαΐου, καθώς έβλεπε τη δημοτικότητά του να έχει κατρακυλήσει και τις δημοσκοπήσεις να του δίνουν μονοψήφια ποσοστά. Βέβαια και του Ολάντ το όνομα από την Ολλανδία προέρχεται –

Το διάγγελμα με το οποίο ο Ολάντ ανακοίνωσε την απόφασή του είχε γούστο, διότι ο απερχόμενος πρόεδρος επί 5-6 λεπτά έκανε έναν μάλλον θετικό απολογισμό της θητείας του, κι έτσι οι περισσότεροι που τον άκουγαν πίστεψαν πως στο τέλος θα ανακοίνωνε την υποψηφιότητά του -αλλά τελικά τους αιφνιδίασε.

Τα μεζεδάκια πάντως θα μπορούσα να τα ονοματίσω και «ολαντοϊταλικά» αφού αυριο γίνεται στην Ιταλία ένα σημαντικό δημοψήφισμα για την αλλαγή της συνταγματικής δομής της χώρας -ένα δημοψήφισμα που αναμένεται να βγάλει αποτέλεσμα Όχι, και ίσως σημάνει την παραίτηση της κυβέρνησης Ρέντσι. Να κρατάμε πάντως μικρό καλάθι γιατί τώρα τελευταία οι εκλογικές προβλέψεις δεν επιβεβαιώνονται.

Eννοείται ότι τα μεζεδάκια καθαυτά δεν έχουν καμιά σχέση με την ολαντική αποχώρηση ή το ιταλικό δημοψήφισμα.

* Και ξεκινάμε με μια νέα λέξη που την έφτιαξε τις προάλλες, θέλοντας προφανώς να εμπλουτίσει τη γλώσσα μας, ο Γιώργος Αυτιάς. Νουθετώντας τον βουλευτή Κ. Ζαχαριάδη του ΣΥΡΙΖΑ, ο τιτάνας της δημοσιογραφίας απεφάνθη ότι «Ο προπετισμός στην αρχαία Ελλάδα τιμωρούνταν με αυστηρότατη ποινή» (στο 17.45 περίπου  του αποσπάσματος).

Δεν ξέρω τι είναι ο προπετισμός και αν τον τιμωρούσαν οι αρχαίοι ημών πρόγονοι, όμως ο κύριος Αυτιάς είναι πολύ τυχερός που στη σύγχρονη Ελλάδα η ημιμάθεια όχι μόνο δεν τιμωρείται αλλά θεωρείται και προσόν.

* Προπετισμός λοιπόν δεν υπάρχει, αλλά τι λέτε για την προτεραιοποίηση -ή μάλλον για το ρήμα «προτεραιοποιώ»; Με ρώτησε φίλος στο FB, επειδή το ρήμα αυτό το χρησιμοποίησε ο Αλέξης Τσίπρας τις προάλλες στην ομιλία του στη Θεσσαλονίκη, λέγοντας ότι «θα μας δίνεται η δυνατότητα σε καθημερινή βάση να προτεραιοποιούμε τις δραστηριότητες που απαιτούνται για την επίλυση των προβλημάτων».