Άλλον τίτλο είχε αρχικά το σημερινό άρθρο, αλλά το μεταμεσονύκτιο διάγγελμα του πρωθυπουργού, και η εξαγγελία δημοψηφίσματος με έκαναν να αλλάξω τίτλο -από «πενταμηνίτικα» σε «δημοψηφισματικά». Ωστόσο, δεν αλλάζω τίποτα από το άρθρο που είχα γράψει, ούτε καν τον, αταίριαστο πια, πρόλογο. Εννοείται, πάντως, ότι με πολύ ενδιαφέρον θα ακούσω τα σχόλιά σας όχι μόνο για το περιεχόμενο του άρθρου αλλά και για τις πολιτικές εξελίξεις.
Τα λέω «πενταμηνίτικα» τα μεζεδάκια του σημερινού άρθρου, επειδή γράφονται την ώρα που ακούω στις ειδήσεις για την πεντάμηνη παράταση που προτάθηκε από τους εταίρους μας και την οποία απέρριψε ο Έλληνας πρωθυπουργός. Βέβαια, έτσι που το διατύπωσα το μυαλό πάει αμέσως σε πρόωρο τοκετό -και όπως τα πρόωρα έχουν μειωμένο βάρος, έτσι και τα σημερινά μεζεδάκια δεν είναι και πολύ ψωμωμένα -ταξίδευα και αμέλησα τη συλλογή μαργαριταριών.
Φυσικά, τα βλέμματα όλων αυτό το σαββατοκύριακο είναι στραμμένα στις διαπραγματεύσεις (που έχουν προς το παρόν διακοπεί) με τους εταίρους, οπότε δεν θα σας παρεξηγήσω αν τα σχόλιά σας επικεντρωθούν σε αυτό το θέμα. Πάντως, ακόμα και στο θέμα αυτό υπάρχουν επισημάνσεις με γλωσσικό ενδιαφέρον. Για παράδειγμα, πριν από μερικές μέρες ο υπουργός κ. Κατρούγκαλος δήλωσε «Δεν θέλουμε οποιαδήποτε συμφωνία. Ο ελληνικός λαός δεν μας εξέλεξε για να συνεχίσουμε την τακτική των προηγούμενων, να λέμε σε όλα ναι».
Κανονικά, δεν θα έπρεπε να υπάρχει αμφισβήτηση τι εννοεί ο υπουργός: θέλει μια ικανοποιητική συμφωνία, όχι μια οποιαδήποτε (δηλαδή κακή) συμφωνία. Ο ίδιος άλλωστε, σε άλλες δηλώσεις, το είπε σαφέστερα: Θέλουμε μια συμφωνία με τους εταίρους, αλλά όχι οποιαδήποτε συμφωνία. Θέλουμε μια συμφωνία τίμια, που θα επιτρέπει στη χώρα να ορθοποδήσει.
Ωστόσο, ζούμε στους καιρούς όπου ορισμένοι θεωρούν έγκλημα τη διπλή άρνηση, κι έτσι, όταν δεν θέλουν καμιά συμφωνία, αντί να το γράψουν έτσι, επηρεασμένοι ίσως από τα αγγλικά, γράφουν «δεν θέλουμε οποιαδήποτε συμφωνία» -ενώ δεν θέλουν καμιά. Για παράδειγμα, πριν από τις εκλογές του 2012, ο κ. Βενιζέλος είχε δηλώσει «Το ΠΑΣΟΚ δεν θα γίνει δεκανίκι οποιουδήποτε», ενώ εννοούσε «δεν θα γίνει δεκανίκι κανενός» (Βέβαια, τελικά έγινε δεκανίκι, οπότε ίσως η γλώσσα η λανθάνουσα κάτι να ήξερε).
Θα μου πείτε, πού θα φτάσουμε αν αρχίσουμε να επισημαίνουμε και τα σωστά (δηλ. τη διατύπωση Κατρούγκαλου). Ε, δεν επισημαίνουμε οποιαδήποτε σωστά.
* Ένα μεζεδάκι που έπρεπε να μπει την προηγούμενη βδομάδα, αλλά δεν χώρεσε. Το Λιντλ έχει αρχίσει ραδιοφωνικές διαφημίσεις στις οποίες ξεκινάει με μιαν εγκυκλοπαιδική πληροφορία για το προϊόν που δίνει σε προσφορά. Έτσι, χτες ή προχτές έλεγε για τα κεράσια που πήραν το όνομά τους από την Κερασούντα, αλλά τα δικά μας κεράσια είναι ελληνικά, και τα δίνουμε σε προσφορά κτλ. κτλ.
Η αμέσως προηγούμενη διαφήμιση έλεγε: Το βερίκοκο στα λατινικά σήμαινε «πολύτιμο» αλλά στα Λιντλ έχουμε ελληνικά βερίκοκα σε προσφορά κτλ.
Δεν είναι έτσι όμως, ο διαφημιστής τα έχει κάνει κουβάρι. Το βερίκοκο στα λατινικά λεγόταν (όχι σήμαινε!) praecoquium, που όμως ΔΕΝ σημαίνει πολύτιμος αλλά πρώιμος. Η φριχτή υποψία μου είναι ότι ο λεγάμενος μάλλον διάβαζε από τα αγγλικά και μπέρδεψε το precocious με το precious!
(Θυμίζω ότι το βερίκοκο το λέγαν πρώιμο γιατί βγαίνει νωρίτερα από άλλα φρούτα, και ότι από το praecoquium προέκυψε το ελλ. πρεκόκιον, βρεκόκιον, βερεκόκιον, βερίκοκο. Η ελληνική λέξη πέρασε στα αραβικά ως αλ μπαρκούκ, και από εκεί το ισπαν. albaricoque, και το αγγλ-γαλλ apricot/abricot. Αλλά αυτά τα έχουμε ήδη γράψει).