Σατιρικά ποιήματα για την 4η Αυγούστου

Στο επετειακό αυτό σημείωμα δεν έχω ούτε τον χρόνο ούτε και τα φόντα εδώ που τα λέμε να κάνω διεξοδική αποτίμηση της δικτατορίας του Ιωάννη Μεταξά, που σήμερα συμπληρώνονται 73 χρόνια από την κήρυξή της. Θα παραθέσω απλώς μερικά ποιήματα που γράφτηκαν είτε κατά τη διάρκεια της δικτατορίας είτε αμέσως μετά.

Βέβαια, δεν κατάγγειλαν όλοι οι λόγιοι το καθεστώς του Μεταξά. Κάποιοι συνεργάστηκαν ενεργά –θα θυμηθούμε τον Άριστο Καμπάνη με το περιοδικό Νέον Κράτος, γερόν φιλόλογο και καλόν ποιητή, που αργότερα, επί κατοχής, γέρος πια, κατάντησε και φερέφωνο των ναζιστών. (Η εκδίκηση της ιστορίας είναι ότι σήμερα όσοι τον θυμούνται τον γράφουν «Αρίστο»). Πιο ελαφρός και με μεγαλύτερη απήχηση, ο ευθυμογράφος Τίμος Μωραϊτίνης έγραψε τους στίχους στο τραγούδι της Τετάρτης Αυγούστου, το «Γιατί χαίρεται ο κόσμος και χαμογελά πατέρα». Κάπου υπάρχει μια παράφρασή του, αλλά δεν τη βρίσκω τώρα –αν κανείς την έχει πρόχειρη, ας την προσθέσει.

Η ανταρσία του Μπάουντι και άλλα αναγνώσματα

Οι στασιαστές αφήνουν μεσοπέλαγα τον Μπλάι και τους πιστούς σ' αυτόν ναύτες. Πίνακας του Ρόμπερτ Ντοντ.

Δεν έχω βέβαια σκοπό να παρουσιάσω εδώ κάτι τόσο γνωστό όσο η ανταρσία του Μπάουντι, μια ιστορία που έχει γίνει κατ’ επανάληψη ταινία και για την οποία η Βικιπαίδεια έχει άφθονο υλικό. Ό,τι και να έλεγα εγώ θα ήταν φτωχό. Όμως, μια και κάθε Κυριακή το έχω καθιερωμένο ν’ ανακοινώνω εδώ τα λογοτεχνικά κείμενα που ανέβασα μέσα στη βδομάδα στον ιστότοπό μου,  έτσι για να τα διαφημίσω λίγο περισσότερο, δανείζομαι τον τίτλο από το Μπάουντι, τον τίτλο και την εικόνα που βάζω εδώ αριστερά.

Βλέπετε, ένα από τα δύο εκτενή κείμενα που ανέβασα χτες είναι ακριβώς η εξιστόρηση της ανταρσίας του Μπάουντι, από τον Φώτη Κόντογλου, σε χυμώδη αν και πολιτικώς απρεπή δημοτική. Η πρώτη παράγραφος:

Το «Μπάουντυ» τ’ αρμάτωσε η εγγλέζικη κυβέρνηση στα 1787, για να κουβαλήσει κάμποσα δέντρα από κείνα που τα λένε ψωμόδεντρα από το νησί του Ταϊτί στις Αντίλλες, για να θρέφουνται οι σκλάβοι αραπάδες που δουλεύανε στους άσπρους. Ο καπετάνιος λεγότανε Μπλάι, θαλασσινός άξιος, που ‘χε ταξιδέψει με τον ξακουσμένον καπετάν Κουκ.