Μηνολόγιον Αυγούστου έτους 2021

Το Μηνολόγιο, που το δημοσιεύω εδώ στις αρχές κάθε μήνα (συνήθως την πρώτη του μηνός), ήταν ιδέα του πατέρα μου, του αξέχαστου Δημήτρη Σαραντάκου, ο οποίος αρχικά το δημοσίευε στο περιοδικό Φιστίκι, που έβγαζε επί πολλά χρόνια στην Αίγινα. Στο εδώ ιστολόγιο, το Μηνολόγιο άρχισε να δημοσιεύεται τον Οκτώβρη του 2010 και βέβαια μέσα σε 12 μήνες έκλεισε τον κύκλο. Τότε, αποφάσισα να εξακολουθήσω να το δημοσιεύω στις αρχές κάθε μήνα, επειδή έχει γίνει το σταθερό σημείο αναφοράς για τα γεγονότα του μήνα, που ενημερώνεται συνεχώς με δικά σας σχόλια μέσα στη διάρκεια του μήνα, σχόλια που συνήθως αφορούν επισήμανση ημερομηνιών, αν και κυρίως είναι αγγελτήρια θανάτων.

Οπότε, συνεχίζω τις δημοσιεύσεις όσο θα υπάρχει ενδιαφέρον, προσθέτοντας πάντοτε δικές σας προτάσεις από πέρυσι. Πάντως, σε κάποιες περιπτώσεις η επέτειος έχει εσκεμμένα μετατεθεί κατά μία ημέρα. Nα σημειώσω ότι σήμερα που η πρώτη του μηνός πέφτει Κυριακή, το μηνολόγιο εκτοπίζει το καθιερωμένο κυριακάτικο λογοτεχνικό μας κείμενο.

 

Κυ  1	Αυτοκτονία Νίκου Ζαχαριάδη στο Σουργκούτ της Σιβηρίας
Δε  2	† Ερρίκου Καρούζο
Τρ  3	Κοίμησις Ιωάννου Παπαϊωάννου του μελωδού και Ανδρέου Εμπειρίκου του υπερρεαλιστού
Τε 4	† Ιωάννου Χριστιανού Άντερσεν, του μυθοποιού
Πε 5	Κοίμησις Μέριλυν Μονρόε, Ρίτσαρντ Μπάρτον, σερ Άλεκ Γκίνες. Και γενέσιον Άννης-Σίλιας της διαδικτυακής φίλης. Και του ενός εκ των δύο αριστουργημάτων που εποίησε ο Νικοκύρης.
Πα 6	Γενέσιον Αλεξάνδρου Φλέμιγκ, του ευεργέτου της ανθρωπότητος. Και των εν Χιροσίμα αμάχων.
Σα 7	Ηρακλείτου, του Εφεσίου φιλοσόφου. Και του μπλόκου του Βύρωνα.
Κυ 8	Του Ινδού διανοητού Ραμπιτρανάθ Ταγκόρ
Δε 9	Ανάληψις Απολλωνίου του Τυανέως εκ του ιερού της Δικτύννης. Και των νεκρών στο Ναγκασάκι.
Τρ 10	† Κωνσταντίνου Χριστοφορίδη, πατρός της αλβανικής φιλολογίας
Τε 11	† Θανή Ιωάννου Ουνιάδου και Λεωνίκου γενέσιον
Πε 12	Παγκόσμια Ημέρα Νεολαίας
Πα 13	Των εν Μαραθώνι, Ελλήνων προμαχούντων Αθηναίων και Παγκόσμια Ημέρα των Αριστεροχείρων. Και γενέσιον Φιδέλ του Κουβανού επαναστάτη.
Σα 14	Κοίμησις Βερτόλδου Μπρεχτ, του δραματοποιού
Κυ 15	Θουκυδίδου Ολόρου Αλιμουσίου
Δε 16	Πρώτη εγγραφή εις δίσκον της ανθρωπίνης φωνής υπό Θωμά Έδισον
Τρ 17	Γενέσιον Πέτρου Φερμά, του μαθηματικού
Τε 18	† Θανή Ονωρίου Μπαλζακ
Πε 19	Εκτέλεσις του ποιητού Φρειδερίκου Γκαρθία Λόρκα
Πα 20	Των εν Θερμοπύλαις πεσόντων Σπαρτιατών και Θεσπιέων
Σα 21	Ιωάννου Κωνσταντινίδη-Κώστα Γιαννίδη, του γλυκυτάτου μουσουργού
Κυ 22	Γενέσιον Δημητρίου Γληνού, του μεγάλου διδασκάλου
Δε 23	Διεθνής ημέρα κατά του δουλεμπορίου
Τρ 24	Μαρτύριον Κοσμά του Αιτωλού και γενέσιον Λέο Φερρέ
Τε 25	Αλκιδάμαντος του ρήτορος
Πε 26	Κομφουκίου του φιλοσόφου
Πα 27	Διακήρυξις των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και του Πολίτη. Και κοίμησις Σωτηρίας Μπέλλου.
Σα 28	Γενέσιον Ιωάννου Γκαίτε
Κυ 29	† Κοίμησις Αττίκ (κατά κόσμον Κλέωνος Τριανταφύλλου) και Γεωργίου Κοτζιούλα, του κατατρεγμένου ποιητού.
Δε 30	Ρογήρου Βάκωνος
Τρ 31	Πλινίου του πρεσβυτέρου

Ο Αύγουστος είναι ο δεύτερος μήνας του χρόνου που πήρε τ΄όνομά του από ιστορικό πρόσωπο -ο άλλος είναι ο Ιούλιος. Προηγουμένως ονομαζόταν Sextilis, έκτος μήνας δηλαδή στο παλιό ρωμαϊκό ημερολόγιο. Η ονομασία δεν άλλαξε όταν προστέθηκαν ο Ιανουάριος και ο Φεβρουάριος στην αρχή, κι έτσι ο Sextilis ήταν πια όγδοος μήνας. Αρχικά ο Σεξτίλις είχε 29 μέρες, όταν όμως ο Ιούλιος Καίσαρας έκανε τη μεταρρύθμιση του ημερολογίου (που από τότε ονομάστηκε Ιουλιανό), του πρόσθεσε δυο μέρες. Ο Σεξτίλις ονομάστηκε Αύγουστος (Augustus) προς τιμή του αυτοκράτορα Αύγουστου, πράγμα που έγινε το 8 π.Χ. δηλαδή ενώ ζούσε ο αυτοκράτορας. Ωστόσο, δεν είναι αλήθεια αυτό που λέγεται, ότι τότε ο αυτοκράτορας Αύγουστος πρόσθεσε μια μέρα στον μήνα “του”, που την πήρε από τον Φλεβάρη, για να μην υστερεί ο μήνας “του” από τον Ιούλιο. Όπως είπα, την επιμήκυνση του μήνα την είχε κάνει ο Ιούλιος Καίσαρας.

Να θυμηθούμε, με την ευκαιρία, το ιστορικό μυθιστόρημα Αύγουστος του John Wiliams, εκδόσεις Gutenberg.

Advertisement

Τα δίδυμα μι του κομμωτηρίου

Ο δρόμος προς την ελευθερία περνάει από τις τρίχες -ή αλλιώς η πολυαναμενόμενη χαλάρωση των μέτρων περιορισμού ξεκινάει από το άνοιγμα των υπηρεσιών «κομμωτηρίου και περιποίησης άκρων» σύμφωνα με την επίσημη διατύπωση.

Όπου «περιποίηση άκρων» είναι τα κοινώς αποκαλούμενα νυχάδικα, μια λέξη που κακώς δεν έχει λεξικογραφηθεί ακόμα -ούτε στο Χρηστικό τη βρίσκω, ούτε στο ΜΗΛΝΕΓ το οποίο, επειδή είναι ηλεκτρονικό, έχει συνήθως ταχύτερα ανακλαστικά. Όμως ούτε τα νυχάδικα έχουν δεχτεί λεξικογραφική αναγνώριση, ούτε η νυχού, όπως είναι το αντίστοιχο επαγγελματικό ουσιαστικό (Υπάρχει νυχάς; Υπάρχει το αντίστοιχο επώνυμο, Νυχάς, που μάλλον από παρατσούκλι βγήκε κάποιου με μεγαλα νύχια και σίγουρα όχι από επαγγελματία παροχής υπηρεσιών περιποίησης άκρων!)

Θα μπορούσαμε να συζητήσουμε για ποιο λόγο αποφασίζεται χαλάρωση των περιορισμών σε μια στιγμή που το σύστημα υγείας ασφυκτιά, που ο αριθμός των διασωληνωμένων έχει φτάσει σε ιστορικό υψηλό (αν κάνω λάθος διορθώστε με -πάντως χτες είχαμε 674, αριθμός που αν δεν κάνω λάθος είναι ρεκόρ). Υπάρχει φυσικά η κόπωση του πληθυσμού, υπάρχει η οικτρή κατάσταση της οικονομίας, υπάρχει η ανάγκη της κυβέρνησης να δείξει κάποια επιτυχία -όλα αυτά συνηγορούν υπέρ της χαλάρωσης, κι ας λένε οι λοιμωξιολόγοι.

Ένα δεύτερο θέμα συζήτησης είναι: γιατί επιλέχτηκαν αυτές οι δραστηριότητες σαν πρώτες της φάσης της χαλάρωσης; Είναι τάχα πιο επικίνδυνη η εστίαση σε εξωτερικό χώρο από δραστηριότητες που γίνονται σε εσωτερικούς χώρους; Κι έπειτα, πού βρίσκεται η εξυπναδα μέτρων όπως η απαγόρευση της διαδημοτικής μετακίνησης με αυτοκίνητο για λόγους άσκησης;

Χτες Κυριακή τα λιγοστά έτσι κι αλλιώς πάρκα των συνοικιών, όπως και οι πλατείες, ήταν ασφυκτικά γεμάτα. Δυσκολεύομαι να φανταστώ μεγαλύτερο συγχρωτισμό αν ήταν ανοιχτές οι καφετέριες με τραπεζάκια έξω κι αν επιτρεπόταν η μετάβαση σε βουνά και παραλίες (διότι δεν έχουν όλοι το κουραγιο να πάνε όλοι με τα πόδια από το Φάληρο στον Υμηττό όπως έκανε τον Νοέμβριο ένας φίλος μου από το χωριό). Μπορούμε βάσιμα να υποθέσουμε ότι αν υπήρχε δυνατότητα διαδημοτικής μετακίνησης με ΙΧ και αν ήταν ανοιχτή η εξωτερική εστίαση θα συνωστίζονταν πολύ λιγότεροι π.χ. στο Άλσος Νέας Σμυρνης ή σε άλλους ανάλογους πνεύμονες πρασίνου.

Αλλά εμείς εδώ λεξιλογούμε. Αφού λοιπόν, καλώς ή κακώς, η χαλάρωση των περιορισμών θα περάσει από τα κομμωτήρια, δεν βλάφτει να πούμε δυο λόγια για τη λέξη αυτή και τις άλλες της οικογένειάς της.

Για τη Φαύστα του Μποστ στο θέατρο Προσκήνιο

Πριν από λίγο καιρό, είχα τη χαρά να επικοινωνήσει μαζί μου η κυρία Μάρθα Φριντζήλα, που πολύ μου αρέσουν τα τραγούδια που ερμηνεύει. Η χαρά μου έγινε μεγαλύτερη όταν μου είπε ότι διαβάζει το ιστολόγιο και της αρέσουν τα άρθρα στα οποία παρουσιάζουμε γελοιογραφίες του Μποστ -και μου ζήτησε να γράψω ένα κείμενο για το πρόγραμμα της Φαύστας, που επρόκειτο να ανεβεί σε δική της σκηνοθεσία στο θέατρο Προσκήνιο, με την Ελένη Κοκκίδου (φωτογρ.) στον επώνυμο ρόλο.

Έτσι κι έγινε, και προχτές πήγα να δω το έργο, στο οποίο και θ’ αφιερώσω το σημερινό σημείωμα. Αν δεν ξέρετε την υπόθεση του έργου, παρόλο που την αφηγείται παρακάτω σε ένα έξοχο σημείωμα (που επίσης υπάρχει στο πρόγραμμα) ο φίλος Κώστας Μποσταντζόγλου, γιος του Μποστ, να πούμε ότι πρόκειται για μια ιλαροτραγωδία, όπου το τετράχρονο κοριτσάκι μιας οικογένειας χάνεται στη θάλασσα -το καταπίνει ένα θαλάσσιο τέρας. Κάμποσα χρόνια αργότερα, ο πατέρας της μικρής ψαρεύει ένα τεράστιο ψάρι και στην κοιλιά του βρίσκουν την «απολεσθείς κόρη». Όμως, πριν καλά καλά προλάβουν να χαρούν, το κορίτσι, που μυρίζει ψαρίλα, το κατασπαράζουν οι γάτες. Αργότερα έρχεται για προξενειό μια οικογένεια, της οποίας ο γιος είχε επίσης χαθεί στη θάλασσα και βρέθηκε στο στομάχι ψαριού: αλλά είναι πολύ αργά πια.