Από το φύλλο συκής στο μπικίνι

Μια και η εποχή το θέλει, ένα ακόμα καλοκαιρινό σημείωμα, που μένει κι αυτό στην παραλία, όπως το προηγούμενο που είχα ανεβάσει πριν από καμιά δεκαπενταριά μέρες, αλλά εστιάζεται στα ρούχα που φοράμε όταν κάνουμε μπάνιο, στο μπανιερό δηλαδή, στο μαγιό. Μην περιμένετε εξαντλητική εξέταση, ολόκλήρο βιβλίο μπορεί να γραφτεί για το θέμα, εδώ απλώς θα λεξιλογήσουμε λίγο και μάλιστα χωρίς συνοδευτικό οπτικό υλικό, διότι ο προηγούμενος που ειδικευόταν σε παρόμοια τηλεοπτικά ρεπορτάζ παραλίας (τα λεγόμενα και ρεπορτάζ του Κολ…, ίσως προς τιμήν του ηγέτη που επανένωσε τη Γερμανία) πήρε προαγωγή κι έγινε διευθυντής της ΕΡΤ κι εγώ δεν αδειάζω να αναλάβω θέση στη Νέριτ. Οπότε, αρκεί μια σεμνή φωτογραφία όπως αυτή αριστερά (παρμένη από τη Βικιπαίδεια) με ένα μαγιό της δεκαετίας του 1920. Λίγο να σερφάρετε στο Διαδίκτυο, είναι εύκολο να βρείτε κι άλλες φωτογραφίες από μαγιό της εποχής –εδώ έχει κάμποσες.

Λέμε μαγιό, δάνειο από τα γαλλικά, όπου είναι maillot, ή μάλλον maillot de bain, διότι η γαλλική λέξη για κάμποσους αιώνες σήμαινε το ύφασμα με το οποίο τύλιγαν το νεογέννητο, τα σπάργανα σα να λέμε, κι ύστερα διάφορους τύπους εφαρμοστών ρούχων, π.χ. σαν αυτά που φορούσαν οι χορευτές στη σκηνή, ώσπου το 1908 καταγράφεται ο όρος maillot de bain και πολύ γρήγορα περνάει και στα ελληνικά -πότε ακριβώς δεν ξέρω, αναζήτηση σε σώματα δεν έχω κάνει, τη λέξη την έχω βρει σε ένα ταξιδιωτικό χρονογράφημα του Βάρναλη το 1926 από τη Γαλλία αλλά σίγουρα θα έχει έρθει αρκετά νωρίτερα. Καθαρευουσιάνικη λέξη για το μαγιό (που το έγραφαν μαγιώ παλιότερα) είναι η «λουτρίς», αλλά ελάχιστοι (και δίκαια) την ξέρουν. Υπάρχει και η λέξη «μπανιερό», που είναι λαϊκή μάλλον παρά λόγια.

Θα μπορούσε βέβαια κανείς να υποστηρίξει ότι το πρώτο μαγιό της ιστορίας ήταν το φύλλο συκής που φόρεσαν οι πρωτόπλαστοι, ο Αδάμ και η Εύα. Και παρόλο που το φύλλο συκής το βλέπουμε σε διάφορες γελοιογραφίες όπου το φίδι προσφέρει το μήλο στην Εύα, στην πραγματικότητα ή τέλος πάντων σύμφωνα με τον μύθο οι πρωτόπλαστοι μέχρι να φάνε τον απαγορευμένο καρπό δεν ενοχλούνταν που ήταν γυμνοί, μόνο όταν τον έφαγαν (η Γένεσις δεν λέει τι καρπός ήταν, αργότερα επικράτησε η άποψη για το μήλο) και «έγνωσαν ότι γυμνοί ήσαν και έρραψαν φύλλα συκής και εποίησαν εαυτοίς περιζώματα» (Γένεσις 3.7).