Αστυνομικά μεζεδάκια

…που λέγονται έτσι επειδή από προχτές συζητάμε για την υπόθεση της αποτρόπαιης δολοφονίας στα Γλυκά Νερά, που φαίνεται πως βρήκε τη λύση της, καθώς ο σύζυγος της Καρολάιν, ο 32χρονος πιλότος, ομολόγησε ότι αυτός τη στραγγάλισε -και ότι όλα όσα είχε πει στην αρχή, για τους τρεις ληστές που μιλούσαν σπαστά ελληνικά ήταν ψέμα. Κι έτσι βρεθήκαμε σαν να διαβάζουμε αστυνομικό μυθιστόρημα.

Με μισόλογα εδώ και πολλές μέρες το έλεγαν σχεδόν όλοι σε διάφορες συζητήσεις, ότι η υπόθεση είχε πολλά κενά, ότι κάτι δεν πάει καλά στην εκδοχή του συζύγου.

Όχι όλοι. Κάποιοι από τις πρώτες μέρες είχαν ξεσπαθώσει προσπαθώντας να αντλήσουν πολιτική υπεραξία από το τραγικό συμβάν και σκορπώντας κηρύγματα μίσους, όπως η θεσσαλονικιά πολιτεύτρια της εικόνας.

Άλλοι έκαναν κήρυγμα υπέρ της νομιμοποίησης της οπλοχρησίας, που υποτίθεται πως θα απέτρεπε το αποτρόπαιο έγκλημα.

Άλλοι επέμεναν να ενοχοποιούν ξένους (και συλλήβδην τους ξένους). Ακόμα και το πρωί της ομολογίας του πιλότου, προχτές δηλαδή, στο δελτίο ειδήσεων του Αντένα κάποιος δημοσιογράφος υποστήριξε ότι «στο στόχαστρο των αρχών βρίσκονται τρία άτομα αλβανικής καταγωγής».

* Τέλος πάντων, προχωράμε στα καθαυτό μεζεδάκια μας.

Η βδομάδα που μας πέρασε ήταν επίσης η εβδομάδα που ξεκίνησαν οι πανελλαδικές εξετάσεις. Στις εξετάσεις αυτές οι περισσότεροι «ουδέτεροι παρατηρητές» προσέχουμε μονάχα (και αν) τα θέματα της Γλώσσας, που είναι και λογικό. Κι εμείς σαν ιστολόγιο γλωσσικού ενδιαφέροντος, εκεί εστιαζόμαστε.

Φέτος, έπεσε ένα τραγούδι του Νίκου Γκάτσου, «Στο Σείριο υπάρχουνε παιδιά». Πάνω στη βιασύνη, κάποιος συνέδεσε το τραγούδι αυτό με το ποίημα «Αμοργός» του Γκάτσου. Κι έτσι διαβάσαμε στο in.gr και αλλού:

Το ποίημα του Νίκου Γκάτσου «Στον Σείριο υπάρχουνε παιδιά» από τη συλλογή «Αμοργός» ήταν το κείμενο στο οποίο διαγωνίστηκαν οι υποψήφιοι των Πανελλαδικών στην Νεολληνική γλώσσα … H «Αμοργός» κυκλοφόρησε το 1943 και προκάλεσε έντονο ενδιαφέρον καθώς του χάρισε και περίοπτη θέση στο Πάνθεον των ελλήνων ποιητών. Λέγεται ότι το μακρύ αυτό ποίημα γράφτηκε μέσα σε μια νύχτα με το σύστημα της «αυτόματης γραφής», που χρησιμοποιούν οι σουρεαλιστές δημιουργοί.

Αλλά στην Αμοργό που κυκλοφόρησε το 1943 δεν υπάρχει Σείριος, όπως εύστοχα έγραψε η Ναταλί Χατζηαντωνίου, οι στίχοι για τον Σείριο γράφτηκαν πολλές δεκαετίες αργότερα.

* Παραμένοντας στις Πανελλήνιες και στο θέμα της γλώσσας, πρόσεξα ότι δόθηκαν στους υποψηφίους επεξηγήσεις για δύο λέξεις του κειμένου, τις εξής:

εκκόλαψη: (μτφ) η πλήρης διαμόρφωση και εμφάνιση υπό την επίδραση ορισμένου περιβάλλοντος

απαντοχή: το να περιμένει κανείς να συμβεί κάτι, η ελπίδα, η προσδοκία ευνοϊκής εξέλιξης

Συμφωνείτε με τις εξηγήσεις;

* Στην ομάδα Υπογλώσσια του Φέισμπουκ κάποιος φίλος δημοσίευσε την οθονιά που βλέπετε, από την αγγλική έκδοση του ιστότοπου iefimerida, σε σχέση με το έγκλημα στα Γλυκά Νερά.

Δεν μπόρεσα να το ταυτοποιήσω, ίσως το έχουν τροποποιήσει.

Πάντως, πέρα από το trisha στην αρχή (που μάλλον είναι το trisagion αφού πέρασε από τον κορέκτορα), δεν μπόρεσα να μη χαμογελάσω, όσο κι αν είναι τραγικά τα συμφραζόμενα, με το he is the only martyr (όλα από μας τα πήρανε!) -αλλά και με το «robbery after murder» (ληστεία μετά φόνου!).

* Όμως, εκτός από τις Πανελλήνιες εξετάσεις και την εξιχνίαση του εγκλήματος, μέσα στη βδομάδα είχαμε και τα ματς του Ευρωπαϊκού πρωταθλήματος ποδοσφαίρου.

Νέα μέσα, νέες τεχνολογίες και δημοκρατία

Το περασμένο Σάββατο 15/12 συμμετείχα στο Συνέδριο «Ενημέρωση και Δημοκρατία» που διοργανώθηκε στο Μέγαρο Μουσικής από το Ίδρυμα της Βουλής για τον Κοινοβουλευτισμό και τη Δημοκρατία. Ειδικότερα, πήρα μέρος στο στρογγυλό τραπέζι «Νέα μέσα, νέες τεχνολογίες» με το οποίο έκλεισαν οι εργασίες του συνεδρίου.

Το τραπέζι… δεν ήταν στρογγυλό στην πραγματικότητα αλλά ορθογώνιο, ωστόσο η σύνθεση του πάνελ ήταν πολύ καλή. Συμμετείχαν: Δημήτρης Αλικάκος, Αδάμος Ζαχαριάδης, Κώστας Καραβίδας, Δημήτρης Πολιτάκης, εγώ και ο Βαγγέλης Χατζηβασιλείου ενώ συντόνιζε ο Παντελής Μπουκάλας. Ο Καραβίδας και ο Χατζηβασιλείου έπιασαν το ζήτημα της λογοτεχνικής κριτικής όπως ασκείται από τα λογοτεχνικά-βιβλιοφιλικά ιστολόγια, από διαφορετική όμως σκοπιά ο καθένας. Ο Αλικάκος (των Ελληνικών Χόαξες) εστίασε στους χόακες, ο Αδ. Ζαχαριάδης του CNN.gr και ο Δ. Πολιτάκης της Lifo, και οι δυο με πείρα από παραδοσιακά μέσα ενημέρωσης επίσης, κάλυψαν πολύ καλά τη δημοσιογραφική πτυχή.

Εγώ είπα αυτά που θα διαβάσετε παρακάτω.

Όμως δεν θα τα διαβάσετε μόνο: μπορείτε επίσης να παρακολουθήσετε το βίντεο, αφού η εκδήλωση μεταδόθηκε ζωντανά από το Κανάλι της Βουλής και έτσι, χάρη στην ευγενική φροντίδα φίλων του ιστολογίου, έχουμε το βίντεο που το ανέβασα στο Youtube.

Δεν διάβασα ακριβώς το κείμενο που είχα γράψει: κάποια σημεία τα παρέλειψα, ενώ πρόσθεσα κάποια εκτός χειρογράφου. Οπότε, εκ των υστέρων έχω επιμεληθεί κάπως το γραπτό κείμενο ώστε να πλησιάζει περισσότερο αυτό που εκφωνήθηκε.

Πριν προχωρήσω όμως στο σημερινό θέμα, να ενημερώσω για τις εξής εκδηλώσεις:

Σήμερα 19/12 στις 8 το βράδυ θα μιλήσω για τους γλωσσικούς μύθους στο Πολιτιστικό Κέντρο Βύρωνα Λαμπηδόνα.

Αύριο 20/12 στις 8 το βράδυ στο βιβλιοπωλείο Booktalks του Παλ. Φαλήρου θα γίνει παρουσίαση του βιβλίου μου «Η γλώσσα έχει κέφια».

Και μετά αυτό το αυτοδιαφημιστικό διάλειμμα, το κείμενο της παρέμβασής μου:

Καλημέρα σας, ευχαριστώ το Ίδρυμα της Βουλής για τον Κοινοβουλευτισμό και τη Δημοκρατία για την τιμή που έκανε να με προσκαλέσει σε αυτό το εξαιρετικά ενδιαφέρον συνέδριο.

Προσωπικά, έχω συμπληρώσει 22 χρόνια έντονης παρουσίας στο ελληνόφωνο Διαδίκτυο και μπορώ να πω ότι έχω συμμετάσχει στα πάσης φύσεως κοινωνικά μέσα σχεδόν από τη γέννησή τους. Σε ένα πρόσφατο βιβλίο του, που σας συνιστώ να διαβάσετε, ο συγγραφέας Σταύρος Ζουμπουλάκης λέει ότι οι άνθρωποι της γενιάς του (γεννήθηκε το 1953), τουλάχιστον όσοι γεννήθηκαν σε χωριό, είδαν μέσα σε λίγες δεκαετίες την ελληνική ύπαιθρο να περνάει από τις αγροτικές μεθόδους της εποχής του Ησιόδου στη σύγχρονη εποχή. Περίπου με την ίδια αναλογία, οι άνθρωποι της δικής μου γενιάς (είμαι 5-6 χρόνια νεότερος από τον Ζουμπουλάκη) όσοι είχαν κάποια επαφή με υπολογιστές, έχουμε ζήσει όλες τις μορφές επικοινωνίας και ανταλλαγής απόψεων μέσω Διαδικτύου, ξεκινώντας δηλαδή από τις λίστες συζήτησης και το Usenet που γινόντουσαν μόνο με κείμενο και μέσω ηλεταχυδρομείου, που αναγκαστικά θα τις χαρακτηρίζαμε «πρωτόγονες», έως τις σημερινές -και θα γνωρίσουν και πολλές ακόμα.

Ο τίτλος “νέα μέσα” είναι απόλυτα ακριβής, αφού καμία από τις πλατφόρμες που μεσουρανούν σήμερα στο παγκόσμιο διαδικτυακό τοπίο δεν υπήρχε τον προηγούμενο αιώνα, και εννοώ γίγαντες χρηματιστηριακής κεφαλαιοποίησης όπως η Google, η Facebook ή η Twitter, ενώ ταυτόχρονα κοινή είναι η αίσθηση ότι τα παραδοσιακά μέσα έχουν φτάσει αν όχι σε παρακμή πάντως σε κρίση.

Προγραμματικά μεζεδάκια πάλι

Ο τίτλος του σημερινού άρθρου οφείλεται στο ότι μέσα στη βδομάδα που μας πέρασε είχαμε τις προγραμματικές δηλώσεις της νέας κυβέρνησης -και δεν είναι η πρώτη φορά που βάζω τον τίτλο αυτόν, τον είχα χρησιμοποιήσει ξανά το 2012 αλλά και τον Φλεβάρη που μας πέρασε, γι’ αυτό και πρόσθεσα το «πάλι».

Πρέπει όμως να παραδεχτώ ότι από πλευράς μαργαριταριών η νέα Βουλή ξεκίνησε φτωχά. Παρόλο που παρακολούθησα αρκετές ομιλίες, δεν άκουσα κάτι το πολύ τρανταχτό -βέβαια, υπήρχε και η ομιλία του Κ. Ζουράρι με την καφετιέρα, στην οποία αφιέρωσα ξεχωριστό άρθρο.

Κι έτσι, το μόνο μεζεδάκι που πρόσεξα από τις προγραμματικές δεν το είπε κανείς βουλευτής αλλά δημιουργήθηκε από τη δημοσιογραφική κάλυψη των συνεδριάσεων. Συγκεκριμένα, το in.gr έγραψε ότι ο υπουργός Πολιτισμού ανέφερε ότι το υπουργείο μελετάει την αύξηση της τιμής των εισιτηρίων των αρχαιολογικών χώρων, που «αυτή τη στιγμή είναι απαράδεκτες χαμηλές». Ωστόσο, ο κ. Μπαλτάς (τον άκουσα) είπε «απαράδεκτα χαμηλές», και έτσι είναι το σωστό αφού έχουμε επίρρημα που προσδιορίζει το επίθετο.

Εδώ και καιρό πάντως παρατηρώ ότι υπάρχει μια τάση τα επιρρήματα να υποκαθίστανται από επίθετα -θα μπορούσε κανεις να πει ότι συνέβαλε σ’ αυτό η διάδοση των επιρρημάτων σε -α, αφού σε φράσεις όπως «τα παράνομα σταθμευμένα οχήματα» (δηλαδή: τα οχήματα που έχουν σταθμεύσει παράνομα) το επίρρημα συμπίπτει μορφολογικά με το επίθετο, αλλά η τάση είναι γενικότερη και εμφανίζεται και σε άλλες περιπτώσεις, όπως είναι οι χρόνιοι πάσχοντες (χρονίως θα λέγαμε παλιότερα) ή το πανταχού παρόν «ανεξαρτήτου» αντί για το σωστό «ανεξαρτήτως» (π.χ. ηλικίας).

* Μια και είπαμε όμως για τη Βουλή, να σημειώσω ότι είχαμε μια πρωτιά, αφού ο νέος ΠτΒ, ο Νίκος Βούτσης, πολιτικός μηχανικός ΕΜΠ, είναι ο πρώτος Πρόεδρος της Βουλής που προέρχεται από την κομμουνιστική αριστερά (ήταν στέλεχος του ΚΚΕ εσωτ. και του ΚΚΕ εσ.-ΑΑ), ενώ πιθανότατα είναι και ο πρώτος που έχει σπουδές μηχανικού. Πράγματι, ο Νίκος Βούτσης διαδέχεται στον προεδρικό θώκο μια μακρά σειρά από δικηγόρους: ο προηγούμενος ΠτΒ που ΔΕΝ είχε σπουδάσει νομικά ήταν ο Ιωάννης Αλευράς το 1981, συνδικαλιστής τραπεζικός χωρίς πτυχίο ΑΕΙ. Δεν έψαξα τους Προέδρους της Βουλής πριν από τη μεταπολίτευση και οπωσδήποτε στα παλιά χρόνια υπάρχουν και μη δικηγόροι που είχαν το αξίωμα αυτό, αλλά αν έχει κάποιος υπομονή και ψάξει θα με ενδιέφερε να επαλήθευε αν ο Βούτσης είναι πράγματι ο πρώτος ΠτΒ με σπουδές μηχανικού. Στον συνονόματο και συνάδελφο (σε μια άλλη ζωή ήμουν κι εγώ μηχανικός) εύχομαι να κάνει τόσο καλά τη δουλειά του ώστε να μην ακούμε συχνά να γίνεται λόγος γι’ αυτόν -αλλά όταν γίνεται, να είναι έπαινος.

* Και τους νεολογισμούς παρακολουθούμε, κι ένας φίλος μου έστειλε τον νεολογισμό «ταχυεστίαση» που τον βρήκε σε άρθρο για τα πιλοτικά προγράμματα μιας αλυσίδας ταχυεστιατορίων (να μην πούμε ονόματα). Λογικός μου φαίνεται ο όρος, αν και προς το παρόν βγάζει λίγες γκουγκλιές. Για το φαστφούντ υπάρχει ο παλιότερος νεολογισμός «ταχυφαγείο», βέβαια στον γραπτό λόγο.