Οι λέξεις έχουν τη δική τους ιστορία

Το ιστολόγιο του Νίκου Σαραντάκου, για τη γλώσσα, τη λογοτεχνία και… όλα τα άλλα

Posts Tagged ‘ΝΔ’

Μπροστά στην κάλπη

Posted by sarant στο 18 Μαΐου, 2023

Τετριμμένος  βέβαια  ο τίτλος, αλλά σε τρεις μέρες έχουμε  εκλογές. Γράψαμε κάποια εκλογολεξιλογικά άρθρα, βάλαμε και το προεκλογικό μας στοίχημα, στο οποίο, αυτή τη στιγμή που γράφω, έχουμε 230 συμμετοχές, αλλά καθαυτό προεκλογικό άρθρο, εννοώ χωρίς λεξιλογικά, δεν έχουμε βάλει.

Διαβάζω στο Φέισμπουκ αυτές τις μέρες κάποιες δηλώσεις φίλων για το τι θα ψηφίσουν. Τέτοια δήλωση εγώ δεν έκανα, να πω ότι θα ψηφίσω ΣΥΡΙΖΑ, γιατί ήταν αυτονόητο -Ετούρκεψε  ο σουλτάνος; λέει μια παλιά μανιάτικη παροιμία: για νέο μας το λες;

Εγώ, εντάξει. Ψηφίζω αριστερά από τα γεννοφάσκια μου (αν και τότε δεν ψήφιζαν οι 17χρονοι, ούτε καν οι 18χρονοι), παρόλο που δεν ψήφιζα πάντοτε ΣΥΡΙΖΑ ή τέλος πάντων την ανανεωτική πτέρυγα της  Αριστεράς. Αριστερά θα ψηφίσω και τώρα και έχω διαλέξει, από τα τρία αριστερά κοινοβουλευτικά κόμματα, τον ΣΥΡΙΖΑ.

Ψηφίζω ΣΥΡΙΖΑ με στόχο να αναδειχτεί από τις κάλπες την Κυριακή η δυνατότητα μιας κυβέρνησης συνεργασίας, που θεωρώ πως είναι και εφικτό ενδεχόμενο και αναγκαία προϋπόθεση  για να απαλλαγεί η χώρα από τη σημερινή κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη και να αποφευχθεί η διεξαγωγή νεων  εκλογών που θα γίνουν κατακαλόκαιρο, με μειωμένη συμμετοχή  των εργαζόμενων  νέων  και με το καλπονοθευτικό σύστημα του μπόνους στο πρώτο κόμμα.

Παρόλο που η σημερινή κυβέρνηση έχει αποτύχει σε πολλά πεδία, πιστεύω πως ένα ξεχωρίζει και επιβάλλει να αποδοκιμαστεί από τις κάλπες έστω και μόνο για  λόγους δημοκρατικής τάξης. Εννοώ βέβαια το σκάνδαλο των υποκλοπών, όπου το επιτελικό κράτος που έστησε αμέσως μετά την εκλογή του ο Κυριάκος Μητσοτάκης έστησε φάμπρικα παρακολουθήσεων πολιτικών του αντιπάλων, δημοσιογράφων, της  στρατιωτικής του ηγεσίας, ακόμη και  της κυβέρνησής του. Το γεγονός ότι ο Μητσοτάκης υπήγαγε την ΕΥΠ απευθείας στον εαυτό του σημαίνει ότι φέρει στο ακέραιο την ευθύνη, που δεν μπορεί  να  την αποποιηθεί φορτώνοντάς την  στον βολικό ανιψιό. Kαι πρέπει να τιμωρηθεί γι’ αυτό.

Διαβάστε τη συνέχεια του άρθρου »

Advertisement

Posted in Αριστερά, Εκλογές | Με ετικέτα: , , | 139 Σχόλια »

Οι αριθμοί της χρονιάς

Posted by sarant στο 27 Δεκεμβρίου, 2019

Καθώς πλησιάζει το τέλος της χρονιάς και έχουμε μπει σε φάση απολογισμών, στο ιστολόγιό μας συνεχίζεται η ψηφοφορία για τη Λέξη της χρονιάς -κι αν δεν έχετε ακόμα ψηφίσει θα σας παροτρύνω να σπεύσετε (σε αυτήν εδώ τη σελίδα) διότι δεν θα έχει για όλο τον κόσμο, τη Δευτέρα στις 6 μμ κλείνουν οι κάλπες και την Τρίτη το πρωί ανακοινώνονται τ’ αποτελέσματα.

Ωστόσο το σημερινό άρθρο δεν γράφεται για να διαφημίσει την ψηφοφορία μας αυτήν αν και ασφαλώς γεννήθηκε μέσα από τη διαδικασία ανάδειξης της Λέξης της χρονιάς.

Τις προάλλες, όταν έβαλα στο Φέισμπουκ την αναγγελία της ψηφοφορίας για τη Λέξη της χρονιάς, ένας φίλος, που απ’ όσο ξέρω δεν σχολιάζει στο ιστολόγιο, έκανε το εξής σχόλιο:

Βέβαια, χωρίς να θελω να το κανω πιο σύνθετο, θα μπορουσε στην κατηγορια να συμπεριληφθεί και ο αριθμος της χρονιάς. Ήδη έχουμε έναν καταπέσαντα πριν καλά δοξαστει, μιλω για τον Ευρωπαϊκό αριθμό πολιτικής προστασίας 112, όπου το καλοκαίρι πολλά ακούστηκαν γι αυτόν από το ξαφνικά νοικοκυρεμένο κράτος που αποκατέστησε την λειτουργία του αλλά εξαντλήθηκε στην πρόβα. Διότι ευτυχώς εγκαίρως διαπίστωσαν πως η πολιτική προστασία είναι κατι πολύ σοβαρότερο από μια προειδοποίηση στο κινητό. Ήδη διανύουμε την περίοδο του δεύτερου Εθνικού αριθμού της χρονιάς, του 1142. Κινδυνεύει να καταπέσει κι αυτός καθώς ένα κοινωνικό ζήτημα αυτή τη φορά (αλληλοσεβασμού, προστασίας της υγείας, υγιούς κι έντιμου ανταγωνισμού μεταξύ καταστηματαρχών) έχει αναχθεί στην εύκολη λύση της τηλεφωνικής καταγγελίας. Αναμένουμε αποτελέσματα τόσο για τη συχνότητα κλήσεων – καταγγελιών (σίγουρα θα έχει στατιστικό ενδιαφέρον η συχνότητα ανά περιοχή, ωράριο, είδος καταστημάτων, φύλο καταγγελλόντων, ηλικία, αποτελεσματικότητα) και βέβαια το πόσο εύκολα μπορει να καταπέσει κι αυτός είτε αν διακωμωδηθεί με καταγγελίες φάρσα και μπλοκάρει το σύστημα, είτε αποδειχθει από μονος του αναποτελεσματικός. Ασφαλώς υπάρχουν κι άλλοι αριθμοί, όπως αυτοί που συνδέονται με την τροποποίηση του συντάγματος, με βασικούς τους αριθμούς 150 και 180, καθώς έπαιξαν δύο φορές για τα αναθεωρηθέντα άρθρα και ψηφισθέντα και για την εκλογή ΠτΔ.

Στο σχόλιο αυτό του φίλου, απάντησα με μια πρόταση που τη χρησιμοποιώ συχνά: Πολύ ενδιαφέρον, μάλλον αξίζει χωριστό άρθρο –ή κάτι τέτοιο.

Δεν το λέω για υπεκφυγή αυτό. Κι αν πολλές φορές δεν αξιώνομαι να γράψω αυτό το «χωριστό άρθρο», υπάρχουν και περιπτώσεις που τα καταφέρνω. Κι αυτό συμβαίνει και σήμερα.

Διαβάστε τη συνέχεια του άρθρου »

Posted in Απολογισμοί, Αριθμοί, Σφυγμομετρήσεις | Με ετικέτα: , , , | 81 Σχόλια »

Την επαύριο μιας ήττας

Posted by sarant στο 27 Μαΐου, 2019

Τη Δευτέρα μετά τις ευρωπαϊκές εκλογές του 2014, όταν ο ΣΥΡΙΖΑ είχε έρθει πρώτος, το άρθρο του ιστολογίου (διότι από τότε βάζαμε καθημερινά άρθρα) είχε τίτλο «Την επαύριο μιας νίκης«.

Λογικό είναι λοιπόν το σημερινό άρθρο να έχει τίτλο αντίθετο, αφού χτες ο ΣΥΡΙΖΑ ηττήθηκε. Η ήττα, μάλιστα, με βάση τα μέχρι στιγμής οριστικά αποτελέσματα έφτασε τις 9,5 μονάδες, ενώ η αντίστοιχη νίκη του 2014 άγγιζε τις 4 μονάδες.

Kι έτσι, ο εκλογικός χάρτης της Ελλάδας βάφτηκε στα μπλε, αφού μετρημένες στα δάχτυλα είναι οι εκλογικές περιφέρειες στις οποίες προηγείται ο ΣΥΡΙΖΑ: Ηράκλειο, Χανιά, Αχαΐα, Β’ Πειραιώς, Δυτική Β’ Αθηνών και Άρτα -ενώ στη Ροδόπη έρχεται πρώτο το κόμμα της μουσουλμανικής μειονότητας.

Συνέπεια του εκλογικού αποτελέσματος, για άλλους αναπάντεχη και για άλλους αναπόφευκτη, ήταν πως ο πρωθυπουργός ανακοίνωσε ότι μετά τον δεύτερο γύρο των αυτοδιοικητικών εκλογών, θα ζητήσει εκλογές από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, εκλογές που θα διεξαχθούν μάλλον στις 30 Ιουνίου.

Η πρωτοβουλία αυτή του Αλέξη Τσίπρα, που πρέπει να αναγνωρίσουμε πως είναι ένδειξη πολιτικής γενναιότητας, προφανώς εισάγει τη χώρα από σήμερα σε προεκλογική περίοδο -κάτι που επηρεάζει φυσικά και την ανάλυση των αποτελεσμάτων στο υπόλοιπο άρθρο.

Γι’ αυτό θα είμαι σύντομος και θα περιμένω να ακούσω τα δικά σας σχόλια.

* Η ήττα του ΣΥΡΙΖΑ είναι ξεκάθαρη. Και αντίστοιχα ξεκάθαρη είναι η νίκη της Νέας Δημοκρατίας και του Κ. Μητσοτάκη προσωπικά.

Διαβάστε τη συνέχεια του άρθρου »

Posted in Επικαιρότητα, Ευρωπαϊκή Ένωση, Εκλογές | Με ετικέτα: , , , , | 407 Σχόλια »

Από τη Ρηγίλλης στην Πειραιώς μέσω Συγγρού

Posted by sarant στο 29 Σεπτεμβρίου, 2016

Ο συντομότερος δρόμος για να πάτε από τη Ρηγίλλης χαμηλά στην Πειραιώς είναι να διασχίσετε το κέντρο, αλλά μπορεί να έχει κίνηση. Μια άλλη διαδρομή είναι να κατεβείτε από το Στάδιο την Καλλιρρόης και τη Συγγρού και μετά να πάρετε την παραλιακή και να βγείτε στην αρχή της Πειραιώς.

Αλλά εδώ λεξιλογούμε, δεν δρομολογούμε, ούτε δίνουμε πληροφορίες σε οδηγούς: υπάρχουν ειδικοί ιστότοποι για τούτο. Κι ενώ δεν είναι παράλογο να θεωρήσει κανείς ότι ο τίτλος του άρθρου μας περιγράφει μια διαδρομή μέσα στην Αθήνα, πάω στοίχημα πως αρκετοί από εσάς θα έχουν καταλάβει ποιο είναι το κοινό στοιχείο των τριών οδωνυμίων του -δεν αξίζει καν να το βάλω κουίζ, θα το φανερώσω αμέσως.

Διαβάστε τη συνέχεια του άρθρου »

Posted in Γενικά γλωσσικά, Επικαιρότητα, Πολιτική | Με ετικέτα: , , , | 370 Σχόλια »

1974-2014, Σαράντα χρόνια, σαράντα ιστορικές λέξεις και φράσεις (συνεργασία του Αλέξη)

Posted by sarant στο 24 Ιουλίου, 2014

Συνεχίζουμε από χτες σε επετειακό στιλ και πάλι και παρουσιάζω με χαρά και λίγες τύψεις μια εξαιρετική συνεργασία, του φίλου Αλέξη, στον οποίο το ιστολόγιο χρωστάει και μια άλλη πολύ καλή δουλειά πριν από λίγα χρόνια.

Ο Αλέξης συγκέντρωσε σαράντα (σημαδιακό νούμερο) λέξεις και φράσεις που σημάδεψαν τα χρόνια της μεταπολίτευσης. Τέτοια «κλισεδολόγια» υπάρχουν πολλά στο Διαδίκτυο, όμως αυτό που θα διαβάσετε νομίζω ότι ξεχωρίζει εξαιτίας της διεξοδικής έρευνας που έχει κάνει ο Αλέξης. Πρόκειται για πολύ σοβαρή δουλειά. Τα 40 λήμματα τα διάλεξε από ευρύτερο λημματολόγιο 80-85 λημμάτων που έχει καταρτίσει.

Εξού και οι τύψεις που έχω. Επειδή το αρχικό κείμενο ήταν πολύ μεγάλο, σχεδόν 8000 λέξεις, αναγκάστηκα με πόνο ψυχής να κάνω περικοπές στα λήμματα. Σε μερικά διάσημα και πολύ πρόσφατα λήμματα (Λεφτά υπάρχουν, Μαζί τα φάγαμε) έκοψα όλη την ανάπτυξη του λήμματος. Αν μάλιστα το είχαμε συνεννοηθεί από τα πριν θα πρότεινα στον Αλέξη να διαλέξει λήμματα μόνο της πρώτης περιόδου αυτών των 40 χρόνων (ως το 1989 ή ως το 1996). Τέλος πάντων, έτσι εξοικονομήθηκαν κάπου 2500 λέξεις και το κείμενο έγινε πιο ματζόβολο. Έβαλα κάποια λινκ, ενώ σε ένα-δυ0 σημεία που έχω διαφορετική άποψη σημειώνω και τη δική μου γνώμη.

Ωστόσο: τα μπράβο ανήκουν στον Αλέξη.

1974-2014: ΣΑΡΑΝΤΑ ΧΡΟΝΙΑ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ

ΛΕΞΕΙΣ ΚΑΙ ΦΡΑΣΕΙΣ ΠΟΥ ΕΓΡΑΨΑΝ ΙΣΤΟΡΙΑ

  1. ακουμπάμε τους τρομοκράτες: Τον Οκτώβριο του 1987 ο στρατηγός Αντώνης Δροσογιάννης, υπουργός Δημόσιας Τάξης τότε, ανακοίνωσε στους δημοσιογράφους ότι «ακουμπάμε τους τρομοκράτες». Η δήλωση Δροσογιάννη είχε στηριχτεί στον ισχυρισμό της Αστυνομίας ότι στη γιάφκα της οδού Καλαμά βρέθηκε ένα κλειδί που ανοίγει τις πόρτες του αυτοκινήτου, μάρκας Σίμκα, που χρησιμοποίησε η 17Ν στην δολοφονία του Γουέλς.

Είχε προηγηθεί (1 Οκτωβρίου 1987) η σύλληψη των Μαρίνου και Σμυρναίου μετά από καταδίωξη, ενώ ο Μιχάλης Πρέκας ταμπουρώθηκε σε κάποιο σπίτι κι έπεσε νεκρός λίγες ώρες μετά από πυρά αστυνομικών.

Η φράση του Δροσογιάννη πάντως έμεινε ιστορική και χρησιμοποιείται έκτοτε σταθερά, από τους δημοσιογράφους κυρίως και με ειρωνική χροιά, σε ανάλογες περιπτώσεις που η Αστυνομία πλησιάζει στην εξιχνίαση κάποιας υπόθεσης τρομοκρατίας.

 

  1. αλλαγή: Λέξη που χαρακτήρισε και σημάδεψε μία ολόκληρη εποχή. Κεντρικό πολιτικό σύνθημα του ΠΑΣΟΚ από τα πρώτα χρόνια της ζωής του, έγινε κυρίαρχο στις εκλογές του 1981, που “έφεραν την αλλαγή”, αλλά χρησιμοποιήθηκε πάρα πολύ και τα χρόνια που ακολούθησαν. “Εδώ και τώρα αλλαγή” ήταν το κεντρικό σύνθημα που ακουγόταν κάτω από τα προεκλογικά μπαλκόνια το 1981. “Στηρίζουμε την αλλαγή, ελέγχουμε την εξουσία” ήταν  το σλόγκαν που είχε υιοθετήσει η εφημερίδα “Ελευθεροτυπία” και το είχε επί χρόνια σαν υπότιτλο, κάτω από το λογότυπό της.

“Αλλαγή κι απάνω τούρλα” ήταν ο τίτλος επιθεώρησης της “Ελεύθερης σκηνής”, με Φασουλή, Λαζόπουλο, Παναγιωτοπούλου που παίχτηκε τη θεατρική περίοδο 1982-1983.

“Αλλαγή και πάσης Ελλάδος”, τίτλος θεατρικής παράστασης με το Χάρρυ Κλυνν την ίδια χρονιά (χειμώνας 1983).

“Αλλαγή και το λουρί της μάνας”, τίτλος ελληνικής ταινίας του 1982, με τη γνωστή …ποιότητα των greek movies των ’80s.

Με τον καιρό η λέξη ξεθώριασε εντελώς ως πολιτικό σύνθημα και σήμερα εάν βάλεις σε μία μηχανή αναζήτησης στο διαδίκτυο τις λέξεις “ΠΑΣΟΚ” και “αλλαγή” συνδυασμένα, είναι περισσότερο πιθανό να σου βγάλει άρθρα για την …κλιματική αλλαγή ή για την αλλαγή ηγεσίας στο ΠΑΣΟΚ παρά για την συγκεκριμένη “αλλαγή”.

 

 

  1. (αν δεν υπήρχε ο Α. Παπανδρέου) δεν θα μας ήξερε ούτε ο θυρωρός της πολυκατοικίας μας: Εμβληματική φράση που ειπώθηκε από τον Γιώργο Κατσιφάρα, στενό φίλο του Ανδρέα Παπανδρέου και υπουργό των πρώτων κυβερνήσεων του ΠΑΣΟΚ. Άγνωστο που και πότε ακριβώς ειπώθηκε, πιθανόν σε συνέντευξη, πιθανόν σε κάποιο υπουργικό συμβούλιο, απευθυνόμενος στους συναδέλφους του υπουργούς. Σίγουρο είναι πάντως ότι ειπώθηκε στα πρώτα χρόνια της διακυβέρνησης του ΠΑΣΟΚ, περί το 1982-83, τότε που οι περισσότεροι υπουργοί και υφυπουργοί ήταν παντελώς άγνωστοι στον κόσμο, και επί πλέον προκαλούσαν ποικίλα σχόλια με την εξωτερική τους εμφάνιση (ευμεγέθη μουστάκια και μούσια στα πλαίσια της «αγωνιστικής» παράδοσης της μεταπολίτευσης, αντισυμβατικό ντύσιμο κλπ.).

Σήμερα η φράση ελάχιστα ακούγεται και σχεδόν πάντα ως αναφορά σ’ εκείνες τις εποχές, αφού όταν θέλουμε να πούμε για κάποιον ότι είναι παντελώς άγνωστος σαν όνομα χρησιμοποιούμε συνήθως τη συνώνυμη φράση «δεν τον ξέρει ούτε η μάνα του».

 

  1. αν το δηλώσεις μπορείς να το σώσεις: Θρυλικό σλόγκαν κρατικής διαφήμισης που προπαγάνδιζε την υπαγωγή όσων είχαν αυθαίρετο κτίσμα στον περίφημο νόμο Τρίτση. Ήταν το 1983 όταν το Υπουργείο Χωροταξίας Οικισμού και Περιβάλλοντος (ΥΧΟΠ), με υπουργό τον Αντώνη Τρίτση, προχώρησε στην ψήφιση του νόμου 1337/83 στα πλαίσια της λεγόμενης Ε.Π.Α. (Επιχείρηση Πολεοδομική Ανασυγκρότηση). Ήταν το πρώτο ολοκληρωμένο νομοθέτημα της ελληνικής πολιτείας που φιλοδοξούσε να βάλει τάξη στον άναρχο χώρο της αυθαίρετης δόμησης.

Διαβάστε τη συνέχεια του άρθρου »

Posted in Επετειακά, Κλισέ, Μεταπολίτευση, Πρόσφατη ιστορία, Συνεργασίες, Φρασεολογικά | Με ετικέτα: , , , , , | 219 Σχόλια »

Γιατί δεν τους εμπιστεύομαι

Posted by sarant στο 16 Ιουνίου, 2010

Το άρθρο αυτό του πατέρα μου, Δημήτρη Σαραντάκου, δημοσιεύτηκε χτες στην εφημερίδα «Εμπρός» της Μυτιλήνης.

Μέσα στο κλίμα φόβου και απαισιοδοξίας, που καλλιεργούν συστηματικά τα διάφορα παπαγαλάκια των Μέσων Μαζικού Εκμαυλισμού, ένα παρήγορο, κατά τη γνώμη μου, σημάδι είναι πως ο κόσμος ξανάρχισε να μιλάει πολιτικά. Όπου κι αν βρεθείς: σε ταξί, στο λεωφορείο, ακόμα και στο ψιλικατζίδικο ή το περίπτερο της γειτονιάς σου, με οποιαδήποτε αφορμή κάποιος θα ανοίξει πολιτική συζήτηση, στην οποία αμέσως θα μπούνε πολλοί παριστάμενοι, λέγοντας ο καθένας το κοντό του και το μακρύ του.
Το ότι κανείς από τους τυχαίους, και για τον λόγον αυτόν αντιπροσωπευτικούς του κοινού αισθήματος, συζητητές δεν υπερασπίζεται την πολιτική, τόσο των κυβερνώντων, όσο και των προκατόχων τους, το θεωρώ φυσικό. Πώς να υπερασπιστεί κανείς την πολιτική εκείνων, που οχτώ μήνες τώρα πάνε να τα ρίξουν όλα τα στραβά στους προκατόχους τους και των άλλων που επικαλούνται συνεχώς την 20ετία της ΠΑΣΟΚικής διακυβέρνησης, αποσιωπώντας τα Βατοπέδια, τα δομημένα ομόλογα και μύρια άλλα. Ποιον να υπερασπιστείς όταν το μόνο που κάνει ο Ένας είναι να προσπαθεί να αποδείξει πως ο Άλλος είναι μεγαλύτερος κλέφτης από αυτόν;
Εκείνο, που με προβληματίζει όμως, είναι το γεγονός πως κανείς επίσης δεν προτείνει κάποιο άλλο κόμμα, από τα πέντε της Βουλής και τα… 50 εκτός Βουλής, σαν τον ενδεχόμενο φορέα κάποιας λύσης. Ούτε το θορυβώδη Λαϊκό Ορθόδοξο Συναγερμό, ούτε το τιμημένο Κ.Κ.Ε. (κι αυτό το «τιμημένο» το λέω χωρίς ίχνος ειρωνείας, αλλά γιατί το πιστεύω), ούτε το μετέωρο μεταξύ φθοράς και αφθαρσίας ΣΥΡΙΖΑ, ούτε και τον έντιμο Συνασπισμό (και αυτό επίσης, το «έντιμο», το λέω χωρίς ίχνος ειρωνείας, αλλά γιατί το πιστεύω).

Διαβάστε τη συνέχεια του άρθρου »

Posted in Δημήτρης Σαραντάκος, Πολιτική, Φιλοξενίες | Με ετικέτα: , , , , , , | 82 Σχόλια »