Πρετεντέρης: είναι κυανοπώγων;

Ναι μεν έχουμε άλλα θέματα που ακόμα συζητιούνται, αλλά τούτο εδώ θέλω να το βγάλω από προχτές και επειδή φοβάμαι μην μπαγιατέψει το ανεβάζω τώρα, κι ας καεί, διότι πρόκειται για πολύ ωραίο μαργαριτάρι και μάλιστα υψηλής καθαρότητας.

Όχι, δεν εννοώ τη γλωσσική παραδρομή του κ. Παπουτσή, που είπε τις προάλλες ότι η ΝΔ ξύνεται στην πλάτη του τσοπάνη (αντί να πει στη γκλίτσα). Αυτά τα λάθη στον προφορικό λόγο είναι κοινότατα και δεν δείχνουν τίποτε (ο ίδιος άλλωστε είχε χρησιμοποιήσει την παροιμιακή έκφραση σωστά λίγες μέρες νωρίτερα).

Advertisement

Το 1909 του Σπύρου Μελά και ο σημερινός ευπρεπισμός

Το Βήμα μοιράζει τον τελευταίο καιρό μια σειρά από βιβλία, με τον γενικό τίτλο «Ο ελληνικός εικοστός αιώνας βήμα προς βήμα». Αγόρασα δύο του Σπύρου Μελά, το ένα για το 1909 και το άλλο για τους βαλκανικούς πολέμους. Τα βιβλία πουλιούνται χώρια από την εφημερίδα, προς 5,5 ευρώ το ένα. Αυτά τα δυο που αγόρασα είναι πολυσέλιδα, οπότε η τιμή είναι χαμηλή.

Το βιβλίο του Μελά για το 1909 είχε πρωτοδημοσιευτεί το 1957. Η νέα έκδοση έγινε σε μονοτονικό αλλά, κατά τα άλλα, μας πληροφορούν, τηρήθηκε απολύτως η ορθογραφία και η στίξη του πρωτοτύπου.

Η λύση αυτή είναι η πιο εύκολη και είναι σχετικά ανώδυνη όταν έχεις να εκδώσεις κείμενο του Μελά, όπου το πολύ κανένα «ξαίρω» να βρεθεί, δηλαδή δεν έχει τις περίεργες παλιότερες ορθογραφίες, όπως είνε, μεγαλείτερος, συνειθίζω, αφίνω που θα ξένιζαν τον αναγνώστη. Ωστόσο, η προσαρμογή του μονοτονικού δεν έγινε τέλεια. Για παράδειγμα, στη φράση να διορίσει βιβλιοφύλακα του Σουλτάνου το γυιο του Χασάν Χαλίν εφέντη (σελ. 103) θέλει τόνο στο «του», το ίδιο και η είχε πληροφορηθεί τα χαράματα ότι οι επαναστάτες του πήραν το σύνταγμα (σελ. 261).