Τα γαλλικά του Πάγκαλου

Όταν κάποιος αρχίσει να βρίζει, λέμε ότι «άρχισε τα γαλλικά» ή «του είπε μερικά γαλλικά». Γαλλικά είναι λοιπόν οι βρισιές, ιδίως στο γήπεδο ή στον αέρα, στην τηλεόραση. Δεν είναι η μόνη εμφάνιση της λ. «γαλλικός» στη φρασεολογία μας. Έχουμε, ας πούμε, το γαλλικό κλειδί ή το γαλλικό φιλί (με τη γλώσσα) -και όταν κάποιος φύγει χωρίς να ειδοποιήσει, ενδεχομένως αφήνοντας χρέη, λέμε «το έστριψε αλά γαλλικά», έκφραση αρκετά παλιά αν σκεφτούμε πως την έχει και ο Παπαδιαμάντης για κάποιον παρατρεχάμενο της εκκλησίας που πληρώθηκε για μια δουλειά και μετά έφυγε «γαλλικώ τω τρόπω». Την ίδια έκφραση την έχουν και οι Άγγλοι, to take the French leave, κι όσο κι αν οι Γάλλοι προσπαθούν να πάρουν το αίμα τους πίσω μετατρέποντάς την σε filer à l’anglaise (στρίβω αλά αγγλικά), γεγονός είναι πως κι άλλοι λαοί έχουν την ίδια έκφραση για/με τους Γάλλους. Άλλωστε, για να γυρίσουμε στα γαλλικά της βρισιάς, και στα αγγλικά, όταν κάποιος χρησιμοποιήσει άπρεπες λέξεις μετά ζητάει συγνώμη λέγοντας pardon my French -ίσως μάλιστα από εκεί να το πήραμε κι εμείς δανεικό, γιατί η αίσθησή μου είναι πως δεν είναι και τόσο παλιά η συνήθεια να αποκαλούμε «γαλλικά» τα μπινελίκια.

Εδώ και μερικές μέρες κυκλοφορεί ένα βιντεάκι με συνέντευξη που έδωσε σε ένα γαλλικό κανάλι ο Θεόδωρος Πάγκαλος, αντιπροέδρος της κυβέρνησης Παπαδήμου-ΠΑΣΟΚ-Λάος (ως γνωστόν, η ΝΔ είναι αξιωματική αντιπολίτευση). Στο βιντεάκι αυτό, ο Πάγκαλος μιλάει γαλλικά, όπως φυσικά και ο δημοσιογράφος αλλά και ο αφηγητής. Κυκλοφορεί στο Διαδίκτυο μία μετάφραση των όσων ειπώθηκαν, αλλά με κάμποσα λαθάκια, που ίσως αλλάζουν το νόημα σε μερικά σημεία. Οπότε, έκανα κι εγώ τη δική μου απομαγνητοφώνηση και μετάφραση και σας την παρουσιάζω εδώ. Αλλά πρώτα, το βιντεάκι, που το βρήκα στο prezatv, που νομίζω ότι αυτό αποκάλυψε αρχικά την ιστορία.

Αν θέλετε να δείτε όλο το γαλλικό ντοκιμαντέρ, που διαρκεί σχεδόν μιαν ώρα, κλικάρετε εδώ, αλλά χωρίς υποτίτλους.

Επισκέπτρια με μπούρκα

Για το ένα θέμα έχω ξαναγράψει, για το άλλο όχι.

Το ένα θέμα είναι ο γλωσσικός ερμαφροδιτισμός, που κάνει πολλούς επαγγελματίες γραφιάδες στη γλώσσα μας όχι μόνο να μην τολμάνε να χρησιμοποιήσουν καινοτόμα ή μη καθιερωμένα επαγγελματικά θηλυκά, αλλά και να φοράνε γλωσσικά μουστάκια, ή γλωσσική μπούρκα αν προτιμάτε, στα ήδη καθιερωμένα από δεκαετίες θηλυκά. Έτσι έχουμε δει, για παράδειγμα, μουστακαλήδες τύπους όπως «η εκπαιδευτής» ή «τις έφηβους μητέρες». Νέο κρούσμα, χτεσινό, που το ψάρεψα από τη Λεξιλογία, με αφορμή εκείνη την αδέξια φοιτήτρια που έπεσε πάνω στον πίνακα του Πικάσο και τον έσκισε. Όπως διαβάζω στο ρεπορτάζ της Ναυτεμπορικής, Μία επισκέπτης του μεγαλύτερου μουσείου της Νέας Υόρκης … και πιο κάτω, H επισκέπτης, φοιτήτρια της ιστορίας της τέχνης…