Το πετσί και η πετσέτα

Τέτοιες μέρες πριν από ένα χρόνο μας είχε πιάσει η μανία με το Wordle και τις παραφυάδες του σε κάθε γλώσσα (το σχετικό άρθρο του ιστολογίου το είχαμε δημοσιεύσει πριν από ένα χρόνο κι έξι μέρες) Κάποιοι βαρέθηκαν τη νέα μόδα και την παράτησαν, κάποιοι τη συνεχίζουν (στην ειδική σελίδα μας βλέπω περιστασιακά και καινούργια σχόλια).

Eγώ τον πρώτο καιρό έπαιζα 6-7 συναφή παιχνίδια κάθε μέρα, σε διάφορες γλώσσες, αλλά δεν κράτησε πολύ και τα σταμάτησα. Όλα; Όχι όλα. Ένας φίλος, που ξέρει καλά πορτογαλικά, και που τον μύησα στο πορτογαλικό Wordle (το λένε Palavra do dia, λέξη της ημέρας) παίζει κάθε μέρα το παιχνίδι και μου στέλνει το αποτέλεσμά του μαζί με μια νύξη για τη λέξη που βρήκε (ή που, σπανίως, δεν βρήκε) κι εγώ δοκιμάζω και του απαντάω -είναι, ας πούμε, ο τρόπος μας για να λέμε καλημέρα. Εγώ πορτογαλικά δεν έχω διδαχτεί, αλλά κάτι σκαμπάζω από δεύτερο χέρι, κι έτσι συνήθως βρίσκω τη λέξη.

Τις προάλλες, ο φίλος μού έστειλε το αποτέλεσμά του εκείνης της μέρας με το σχόλιο: Εύκολο, παραπέμπει και στην τέχνη. Εύκολο ήταν πράγματι, το βρήκα σε τρεις προσπάθειες -πάντα ξεκινάω από τη λέξη CLARO, είχα έμπνευση να βάλω δεύτερη PESCA, και η σωστή απάντηση ήταν PECAS. Το παιχνίδι δεν έχει πρόβλεψη για τα γράμματα με διακριτικά που έχει η πορτογαλική γλώσσα (ã, ç), θεωρεί πως είναι σαν τα αντίστοιχα απλά γράμματα. Έτσι, η απάντηση στην πραγματικότητα ήταν η λέξη peças, που θα πει «κομμάτια» -peça (πέσα) είναι το κομμάτι, το εξάρτημα, με διάφορες σημασίες, είναι όμως και το θεατρικό έργο.

Πέτσες και πετσέτες δηλαδή, απαντάω στον φίλο μου. Διότι, πράγματι, η πέτσα και η πετσέτα είναι ξαδερφάκια του (θηλυκού γένους) peça. Στην ίδια οικογένεια (σαν τους εστεμμένους, που κατέκλυσαν προχτές το Τατόι, έτσι και κάποιες λέξεις έχουν συγγενείς σε όλη την Ευρώπη) έχουμε το αγγλικό piece, το γαλλ. pièce, το ιταλ. pezzo, το ισπανικό pieza κτλ.

Όλες αυτές οι λέξεις ανάγονται σε μια δημώδη λατινική λέξη *pettia (πρβλ. τη μεσαιωνική λατινική pettia), η οποία μάλλον είναι κελτικής αρχής -ας πούμε, υπάρχει ουαλικό peth «πράγμα».

Advertisement

Εσείς θα προσαρμοστείτε;

Το άρθρο που θα διαβάσετε σήμερα δημοσιεύτηκε χτες στο ηλεπεριοδικό 2020mag. Όπως θα ξέρετε, στο ηλεπεριοδικό αυτό δημοσιεύω άρθρα με Λέξεις της επικαιρότητας -σαν εκείνα που δημοσίευα κάθε μήνα στα Ενθέματα της Αυγής. Εδώ μπορείτε να βρείτε όλα μου αυτά τα άρθρα, 21 ως τώρα. Η εικονογράφηση είναι του περιοδικού.

Ο υπουργός κ. Στέλιος Πέτσας έχει κερδίσει μιαν αμφίβολη υστεροφημία επειδή το όνομά του έχει για πάντα συνδεθεί με τη φερώνυμη λίστα εκμαυλισμού του Τύπου, η οποία συνέβαλε όχι λίγο στο να βρεθεί η χώρα μας στην τελευταία θέση στην ΕΕ από πλευράς ελευθεροτυπίας. Ωστόσο, από προχτές το όνομά του συζητιέται και πάλι με διαφορετική αφορμή, και συγκεκριμένα για την ατάκα του σε τηλεοπτική εκπομπή, ότι «Όποιος αρνείται να προσαρμοστεί, πεθαίνει». Την απάντηση αυτή την έδωσε όταν ρωτήθηκε αν η κυβέρνηση σκέφτεται να βοηθήσει τους εκατοντάδες χιλιάδες πολίτες που πριν από μερικά χρόνια υποβλήθηκαν σε πολλά έξοδα για να βάλουν φυσικό αέριο, επειδή ήταν πιο οικολογικό, και τώρα η κυβέρνηση τούς καλεί να επιστρέψουν στο πετρέλαιο.

Πέτσωμα, η αναβάπτιση ενός όρου

Τη στιγμή που ξεκινάω να γράφω το άρθρο,  ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, ο κ. Πέτσας, δεν έχει ακόμα δώσει στη δημοσιότητα τα ποσά με τα οποία επιδοτήθηκαν τα «μέσα ενημέρωσης» που διαφήμισαν την εκστρατεία «Μένουμε σπίτι», αν και έχουν αρχίσει να διαρρέουν ποσά, πολλές φορές κάθε άλλο παρά ευκαταφρόνητα -μιλάμε για εκατοντάδες χιλιάδες ευρώ για κάποιους ιστότοπους. Πριν από μερικές μέρες, ύστερα από έντονες πιέσεις της αντιπολίτευσης, είχε παρουσιάσει έναν κατάλογο μέσων, αλλά χωρίς ποσά.

Έστω και λειψός, ο κατάλογος αυτός ήταν αρκετά αποκαλυπτικός, αφού περιλαμβάνει ιστότοπους χαμηλής ή μηδενικής επισκεψιμότητας, πολλοί από τους οποίους δεν περιλαμβάνονται καν στο μητρώο Online Media, που είναι προϋπόθεση για να λάβουν κρατική διαφήμιση βάσει του νόμου. Κάποιοι ιστότοποι έχουν και μηδενικό περιεχόμενο ή άρχισαν να προσθέτουν περιεχόμενο… μετά τη δημοσιοποίηση του καταλόγου, όπως λέγεται ότι έγινε με τον ιστότοπο του κ. Μένιου Φουρθιώτη.

Σε άλλες περιπτώσεις, το ίδιο άτομο έχει πολλούς ιστοτόπους, που ο ένας αντιγράφει το περιεχόμενο του άλλου και που έχουν όλοι χρηματοδοτηθεί, και βέβαια κατά σύμπτωση πρόκειται για πολιτικό φίλο της κυβέρνησης. Εδώ μπορείτε να δείτε μια έρευνα για την περίπτωση της NK Media που πήρε χρηματοδότηση για τους οχτάδυμους ιστοτόπους της. Ο Βαξεβάνης, που έκανε την έρευνα, αποκλείστηκε βεβαίως από τη χρηματοδότηση, για να μάθει.

Το πρόβλημα λοιπόν είναι διττό. Από τη μια, λαθρόβιοι ιστότοποι επιχορηγήθηκαν πιθανώς με σχετικά μικρά ποσά (10 χιλιάδες, ας πούμε) και από την άλλη υπαρκτοί ιστότοποι φιλικοί προς την κυβέρνηση λέγεται ότι πήραν επιχορήγηση πολλών εκατοντάδων χιλιάδων ευρώ. Και βέβαια, ένας λόγος για τον οποίο ο κ. Πέτσας διστάζει να αποκαλύψει τα ποσά της επιχορήγησης, είναι για να μη μάθουν οι πολιτικοί του φίλοι πόσα πήραν οι άλλοι λυμεώνες και αρχίσουν τα παράπονα: Στον Θανάση γιατί έδωσες τόσα πολλά και σε μένα ούτε τα μισά;

Παρόμοιες πρακτικές χρηματοδότησης υπαρκτών και ανύπαρκτων ιστοτόπων δεν είναι καινούργιες. Τις εφάρμοζε κατά κόρον το αμαρτωλό ΚΕΕΛΠΝΟ την περίοδο 2010-2014, κι έτσι ένα σωρό παντελώς άγνωστοι ιστότοποι είχαν χρηματοδοτηθεί με γερά χαρτζιλίκια για να «ενημερώνουν το κοινό για επιδημιολογικά θέματα». Στη δημοσιογραφική πιάτσα, η πρακτική αυτή αναφέρεται ενίοτε ως «Βελόνα και κλωστή» επειδή έτσι ονομαζόταν μια «ενημερωτική ιστοσελίδα» που πήρε 48.000 για «διαφήμιση» τριών μηνών.

Αλλά οι ιστότοποι αυτοί έρχονται και παρέρχονται. Ανοίγουν για να επιδοτηθούν, ενθυλακώνουν το χαρτζιλίκι (ή το κωλόκουρο, αν τα χρήματα τα μοιράζονται κι άλλοι) και κλείνουν, οπότε δεν είναι βολικό να αλλάζει κάθε τόσο το όνομα της πρακτικής. Με το σημερινό άρθρο έρχομαι να εισηγηθώ να υιοθετηθεί ένας γενικός όρος για το μπαχτσίσι προς φιλικά και πρόθυμα μέσα ενημέρωσης, ένας όρος βαθιά ριζωμένος στις αγνές παραδόσεις του ελληνικού κοινοβουλευτισμού αλλά και ταυτόχρονα σημερινός, του 21ου αιώνα.

Προτείνω λοιπόν τον όρο «Πέτσωμα» -και στον πληθυντικό «Πετσώματα». Ο όρος είναι υπαρκτός από παλιά, αλλά το βρήκα σαγηνευτικό ότι σήμερα αρχιερέας της πετσωματικής τέχνης είναι ένας πολιτικός που ονομάζεται Πέτσας! Τυχαίο; Δεν νομίζω, που έλεγε το παλιό κλισέ.

Τι είναι όμως τα πετσώματα;