Οι λέξεις έχουν τη δική τους ιστορία

Το ιστολόγιο του Νίκου Σαραντάκου, για τη γλώσσα, τη λογοτεχνία και… όλα τα άλλα

Posts Tagged ‘Σταυρούλα Τσιπλάκου’

Μπορούμε να είμαστε και βουλεύτριες εκτός από χορεύτριες;

Posted by sarant στο 9 Απριλίου, 2021

Πολλές φορες έχουμε αναφερθεί σε άρθρα του ιστολογίου στα επαγγελματικά θηλυκά ουσιαστικά και στους έμφυλους τύπους (π.χ. βουλεύτρια/βουλευτίνα, δικάστρια).

Το ίδιο θα κάνουμε και στο σημερινό άρθρο αλλά με μια διαφορά: δεν θα αναπτύξω εγώ τις απόψεις μου αλλά θα αναδημοσιεύω ένα άρθρο που δημοσιεύτηκε πρόσφατα στο Αθηνόραμα, στο οποίο τοποθετουνται δυο γυναίκες γλωσσολόγοι για το θέμα αυτό -αλλά όχι μόνο: η συζήτηση πιάνει επίσης το γενικότερο θέμα της φεμινιστικής γλωσσολογίας, την άφυλη κατάληξη @ κτλ.

Κατά σύμπτωση το ιστολόγιο έχει αναδημοσιεύσει πριν από οχτώ χρόνια ένα άλλο άρθρο στο οποίο γίνεται η ίδια (προφανής) παρατήρηση: γιατί είναι απολύτως αποδεκτός ο τύπος «χορεύτρια» αλλά ο τύπος «βουλεύτρια» συναντά τόσες αντιδράσεις; Είναι άραγε μόνο η αμηχανία απέναντι στο νέο; Δεν νομίζω. Δεν είναι τυχαίο ότι οι αντιρρήσεις αφορούν τους έμφυλους τύπους σε επαγγέλματα «κύρους». Η βουλεύτρια ενοχλεί, όχι η χορεύτρια. Η δικάστρια, όχι η παρουσιάστρια. (Υπάρχει επίσης και πολιτική διάσταση καθώς ο τύπος ‘βουλεύτρια’ θεωρείται από κάποιους «πατέντα του ΣΥΡΙΖΑ». Βέβαια στις επικείμενες εκλογές στην Κύπρο βλέπω αρκετές υποψήφιες του δεξιού ΔΗΣΥ να αυτοπροσδιορίζονται υποψήφιες βουλεύτριες). Αλλά σήμερα δεν θα πω τα δικά μου, συν τοις άλλοις διότι οι δυο συνεντεύξεις είναι εκτενείς. Παραθέτω λοιπόν τις δυο συνεντεύξεις και στο τέλος κάνω ένα σύντομο σχόλιο.

Η εισαγωγή από τη δημοσιογράφο Δέσποινα Ζευκιλή:

Είναι η χρήση τύπων όπως πρυτάνισσα και προεδρίνα υποτιμητικές ή μπορούν να γίνουν εργαλεία γυναικείας ενδυνάμωσης; Μπορούμε να είμαστε και κοσμητόρισσες εκτός από μαγείρισσες, βουλεύτριες εκτός από χορεύτριες; Γιατί δεν είναι αποδεκτή η φράση ο άνθρωπος θηλάζει τα μωρά του;

Η γλώσσα συνεχίζει να αντικατοπτρίζει, να κατασκευάζει και να συντηρεί την ανδρική κυριαρχία και αρκεί να ανατρέξεις σε ένα λεξικό και να συγκρίνεις τις αρνητικές λέξεις που έχουν ως παράγωγο τη γυναίκα και τις θετικές που έχουν ως παράγωγο τον άντρα για να πειστείς.

Η φεμινιστική γλωσσολογία έχει εργαστεί συστηματικά στην κατεύθυνση της εξάλειψης του γλωσσικού σεξισμού και στην Ελλάδα, στο επίπεδο της επίσημης γλώσσας όμως, αυτής που μιλάμε καθημερινά, μένουν πολλά να γίνουν. Άλλωστε, ακόμη και καταξιωμένες γυναίκες εξακολουθούμε να έχουμε αντιστάσεις στη χρήση θηλυκών εκδοχών λέξεων που σχετίζονται συνήθως με αξιώματα εξουσίας.

Μιλήσαμε με την Αγγελική Αλβανούδη, διδακτόρισσα Γλωσσολογίας, διδάσκουσα στο Τμήμα Αγγλικής Γλώσσας και Φιλολογίας στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, και με την Σταυρούλα Τσιπλάκου, αναπληρώτρια καθηγήτρια Γλωσσολογίας στο Ανοικτό Πανεπιστήμιο Κύπρου για τις ιδιαιτερότητες της ελληνικής γλώσσας σε σχέση με ζητήματα ισότητας και ζητήσαμε τη γνώμη τους για το τι μπορεί να γίνει στην πράξη προς την κατεύθυνση της εξάλειψης του γλωσσικού σεξισμού.

Κοινή παραδοχή είναι ότι η γλώσσα παρέχει τα εργαλεία για την ερμηνεία ενός πιο «θηλυκού» κόσμου, η υιοθέτησή τους όμως καθορίζεται με βάση τις στάσεις και τις ιδεολογίες μας και είναι θέμα καθημερινής διεκδίκησης.

Α. Η συζήτηση με την Αγγελική Αλβανούδη

Πώς η γλώσσα αντικατοπτρίζει, κατασκευάζει και συντηρεί την ανδρική κυριαρχία;

Στο επίπεδο του γλωσσικού συστήματος ή της γραμματικής η γλώσσα κατασκευάζει το φύλο και αναπαράγει την ανδρική κυριαρχία μέσω του γραμματικού και λεξικού γένους. Το γραμματικό γένος είναι μια εγγενής ιδιότητα του ουσιαστικού που ελέγχει τη γραμματική συμφωνία μεταξύ ουσιαστικού, άρθρου, επιθέτου, αντωνυμίας, ρήματος ή αριθμητικού. Στην ελληνική γλώσσα το γραμματικό γένος σημαδεύει όλα τα ουσιαστικά, τα επίθετα, τις παθητικές μετοχές και ορισμένες αντωνυμίες και διακρίνεται σε τρεις τάξεις κλιτικών παραδειγμάτων: το αρσενικό, το θηλυκό και το ουδέτερο.

Στην αναφορά στον άψυχο κόσμο οι τρεις κλίσεις δεν είναι σημασιολογικά αιτιολογημένες, δηλαδή δεν υπάρχει κάποια «κρυφή λογική» πίσω από το ότι ο ουρανός είναι αρσενικός, η θάλασσα θηλυκή και το βουνό ουδέτερο. Και τα τρία ουσιαστικά δηλώνουν στοιχεία της φύσης αλλά έχουν διαφορετικά γένη. Ωστόσο, στην αναφορά σε ανθρώπινα όντα η κατηγορία του αρσενικού και θηλυκού γένους είναι σημασιολογικά αιτιολογημένες, καθώς ουσιαστικά που δηλώνουν ανθρώπινα όντα αρσενικού φύλου ανήκουν μορφολογικά στην πρώτη κλίση (π.χ. φοιτητής, αθλητής), ενώ ουσιαστικά που δηλώνουν ανθρώπινα όντα θηλυκού φύλου ανήκουν μορφολογικά στη δεύτερη κλίση (π.χ. φοιτήτρια, αθλήτρια).

Εδώ η απόδοση της τιμής του γένους βασίζεται σε σημασιακά κριτήρια, συγκεκριμένα στο βιολογικό φύλο του προσώπου αναφοράς. Το βιολογικό φύλο (στα αγγλικά sex) αναφέρεται σε βιολογικές/ανατομικές διαφορές αντρών και γυναικών, στο δίπολο αρσενικού/θηλυκού. Πάνω σε αυτό το δίπολο χτίζεται το κοινωνικό φύλο (social gender), δηλαδή κοινωνικά, πολιτισμικά και ψυχολογικά φαινόμενα που συνδέονται με τις γυναίκες και τους άντρες. Στην ελληνική γλώσσα το φύλο σημαδεύεται γραμματικά αλλά και λεξικά. Για παράδειγμα, τα ουσιαστικά αγόρι και κορίτσι είναι ουδέτερου γραμματικού γένους αλλά σημαδεύονται λεξικά ως προς το αρσενικό και θηλυκό φύλο αντίστοιχα. Όταν χρησιμοποιούμε λέξεις που σημαδεύουν το φύλο γραμματικά ή λεξικά, κατηγοριοποιούμε τον εαυτό μας ή άλλα πρόσωπα ως γυναίκες ή ως άντρες. Αυτός ο έμφυλος διαχωρισμός όμως γίνεται στη βάση της ιεραρχίας κι εδώ ξεκινά το πρόβλημα του γλωσσικού σεξισμού, δηλαδή της άνισης αντιμετώπισης των γυναικών μέσω της γλώσσας.

Διαβάστε τη συνέχεια του άρθρου »

Advertisement

Posted in Αναδημοσιεύσεις, Επαγγελματικά θηλυκά, Θηλυκό γένος | Με ετικέτα: , , , , | 194 Σχόλια »

Πόσα είναι τα πλαίσια;

Posted by sarant στο 28 Ιουνίου, 2017

Σε μια ομάδα του Φέισμπουκ που ασχολείται με τα γλωσσικά θέματα, ένα μέλος έθεσε το ερώτημα: Γιατί κάποιοι λένε «στα πλαίσια»; Ένα δεν είναι;

Πρόκειται για ένα… φλέγον ζήτημα, που μας έχει απασχολήσει κάμποσες φορές και στο ιστολόγιο αλλά δεν του έχουμε αφιερώσει άρθρο (εκτός αν από τη ζέστη έχω ξεκουτιάνει και δεν το βρήκα). Ευκαιρία λοιπόν να το κάνουμε τώρα. Σημειώνω από την αρχή ότι έχω αντλήσει υλικό από μια παλιότερη συζήτηση στη Λεξιλογία, αλλά και από την πρόσφατη συζήτηση στο Φέισμπουκ.

Ο λόγος για την καθιερωμένη πια έκφραση «στο πλαίσιο του…» / «στα πλαίσια του…» που χρησιμοποιείται πολύ συχνά (πάρα πολύ συχνά, θα έλεγε κανείς) στον καθημερινό πολιτικοδημοσιογραφικό μας λόγο. «Η σημερινή εκδήλωση γίνεται στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Φιστικιού» ή «Η σημερινή εκδήλωση γίνεται στα πλαίσια του Φεστιβάλ Φιστικιού»: κατά τη γνώμη μου και οι δυο προτάσεις είναι συνώνυμες, εναλλάξιμες και εξίσου σωστές (και με την ευκαιρία να κάνω και μια γκριζωπή διαφήμιση για το Φεστιβάλ Φιστικιού που θα γίνει τον Σεπτέμβρη στην Αίγινα).

Δεν έχουν όμως όλοι την ίδια γνώμη -κάποιοι θεωρούν λανθασμένη την έκφραση «στα πλαίσια», είτε πάντοτε, είτε σε ορισμένες περιπτώσεις.

Κάποιοι υποστηρίζουν πως πρέπει πάντοτε να λέμε «στο πλαίσιο» και ποτέ «στα πλαίσια», διότι, όπως και το Κόμμα, ένα είναι το πλαίσιο. Μόνο στον κορνιζά μπορούμε να πούμε «τα πλαίσια» είχε γράψει το 2010 ο Ανδρ. Παππάς (αν και δεν ξέρω κατά πόσο διατηρεί και σήμερα την ίδια άτεγκτη άποψη). Ένας άλλος, που απεχθανόταν αυτή την έκφραση, ρωτούσε ειρωνικά: Στα πλαίσια… Και πόσα είναι δηλαδή αυτά τα πλαίσια;

Διαβάστε τη συνέχεια του άρθρου »

Posted in Γενικά γλωσσικά, Λαθολογία, Μεταμπλόγκειν | Με ετικέτα: , , , , , , | 183 Σχόλια »

Κινέζικα μεζεδάκια

Posted by sarant στο 13 Μαΐου, 2017

Τα λέω «κινέζικα» επειδή γράφονται ενώ πραγματοποιείται η επίσημη επίσκεψη του πρωθυπουργού στην Κίνα κι επειδή δεν βρήκα άλλον τίτλο. Μπορείτε πάντως να διαβάσετε το άρθρο χωρίς ξυλαράκια, τα περισσότερα περιεχόμενα της πιατέλας δεν αναφέρονται στο Πεκίνο ή στην επίσκεψη. Όμως θα ξεκινήσουμε με έναν κινέζικο ορντέβρ: τη δυστυχώς αναμενόμενη πια ακλισιά με την πρωτεύουσα της Κίνας.

Διότι βέβαια ο Αλέξης Τσίπρας μίλησε στο Πανεπιστήμιο του Πεκίνου, αλλά είδα σε τίτλο σχετικού ρεπορτάζ ότι τον υποδέχτηκαν «στο Πανεπιστήμιο του Πεκίνο με τους ήχους του Ζορμπά».

Τη βρίσκω κωμική αυτήν την ακλισιά, διότι η λέξη Πεκίνο είναι ελληνική -δεν το λένε έτσι το όνομα της πρωτεύουσάς τους οι Κινέζοι, ούτε άλλωστε λέγεται έτσι στα αγγλικά ή στα γαλλικά. Να σημειώσω πάντως ότι στο επίμαχο άρθρο ο συντάκτης κλίνει κανονικά το τοπωνύμιο, αφού γράφει για Πανεπιστήμιο Πεκίνου, αλλά ο υλατζής, που έβαλε τον τίτλο, είχε άλλην άποψη.

Παλιότερα θα ήταν αδιανόητο να αφήσει κανείς άκλιτο το Πεκίνο· σήμερα το βλέπουμε πότε πότε, αν και ακόμα είναι, ευτυχώς, πολύ μειοψηφικό.

* Κι ένα τριβιδάκι για το Πεκίνο -αν κατάλαβα καλά, έχει έκταση 16.000 τετρ. χιλιόμετρα και πληθυσμό 21 εκατομμύρια. Πληθυσμό της ίδιας τάξης μεγέθους έχουν κι άλλες μεγαλουπόλεις, αλλά η έκταση με εντυπωσιάζει: όσο Ήπειρος και Αιτωλοακαρνανία μαζί!

* Την Κυριακή που μας πέρασε είχαμε τις γαλλικές εκλογές -άλλωστε, το άρθρο του προηγούμενου Σαββάτου είχε τίτλο Μεζεδάκια επί μακρόν, και ο Μακρόν όπως αναμενόταν εκλέχτηκε Πρόεδρος.

Στο μεταξύ είχαμε, στις 9 Μαϊου, την επέτειο της αντιφασιστικής νίκης, και ένας ευφυής στο Τουίτερ βρήκε τρόπο να συνδυάσει τα δυο γεγονότα με το εξής πανέξυπνο κατά τη γνώμη μου τουήτ, που πολύ μου άρεσε και το αναδημοσιεύω εδώ.

Πρόκειται για τη διάσημη φωτογραφία με τον Σοβιετικό στρατιώτη που υψώνει την κόκκινη σημαία πάνω στο Ράιχσταγκ, Μάιο του 1945.

Το «ατενσιονχοριλίκι» είναι μεταφορά του αγγλικού attention whoring, δηλαδή του να επιδιώκει κάποιος πάση θυσία, ακόμα και σε νοσηρό βαθμό, να τραβάει την προσοχή. Ο όρος έχει καταχωρηθεί στο σλανγκρ ήδη προ τριετίας και έχει κάμποσες ανευρέσεις στο γκουγκλ. Είναι μεν μακρινάρι αλλά και το «επιδιώκει κάποιος πάση θυσία να τραβάει την προσοχή» είναι ακόμα μακρύτερο 🙂

Διαβάστε τη συνέχεια του άρθρου »

Posted in Θηλυκό γένος, Μαργαριτάρια, Μεταφραστικά, Μεζεδάκια, Νόμος του Μέφρι, Ορθογραφικά | Με ετικέτα: , , , , , , , , | 204 Σχόλια »

Παντού υπάρχει ένας γλωσσικός μύθος

Posted by sarant στο 30 Ιανουαρίου, 2017

ususUsus norma loquendi είναι λατινικό ρητό που μπορεί να αποδοθεί «η χρήση είναι ο κανόνας της γλώσσας» -τρεις λέξεις τα λατινικά, εφτά τα νέα ελληνικά διότι οι Ρωμαίοι δεν έβαζαν άρθρα και το ρήμα est/είναι υπονοείται, όπως σε πολλά ρητά. Πρόκειται για βασικό κανόνα της γλωσσολογίας.

Έτσι λέγεται όμως και μια εκπομπή στον κυπριακό διαδικτυακό ραδιοφωνικό σταθμό MyCyRadio, που μεταδίδεται κάθε δεύτερη Παρασκευή -μια από τις λιγοστές εκπομπές για τη γλώσσα σε όλα τα μέσα ενημέρωσης- και που την επιμελείται και παρουσιάζει ο γλωσσολόγος Σπύρος Αρμοστής, που και άλλες φορές έχει αναφερθεί ή σχολιάσει στο ιστολόγιο.

Σε αυτή την εκπομπή, που διαρκεί μία ώρα, ήμουν καλεσμένος την Παρασκευή που μας πέρασε. Ο τίτλος της εκπομπής ήταν «Παντού υπάρχει ένας γλωσσικός μύθος», τίτλος που βέβαια κλείνει το μάτι στο διαφημιστικό σλόγκαν της μπίρας Μύθος, και όπως θα ακούσετε (ή θα διαβάσετε) η συζήτησή μας περιστράφηκε γύρω από τους γλωσσικούς μύθους, αν και θίξαμε και άλλα θέματα.

Την εκπομπή την κατέγραψε ο φίλτατος Στάζιμπος και την έχω ανεβάσει σε έναν ιστότοπο απ’ όπου μπορείτε να την ακούσετε ονλάιν:

ή να την κατεβάσετε για να την έχετε στον σκληρό σας δίσκο.

Παραδέχομαι πως οι ταχτικοί θαμώνες του ιστολογίου θα έχουν ξανακούσει (πάνω από μία φορά) τα περισσότερα απ’ όσα συζητήσαμε, υπάρχουν όμως και μερικά καινούργια πράγματα. Παραθέτω το κείμενο της συζήτησης, που δεν είναι εντελώς πιστή απομαγνητοφώνηση αλλά σε γενικές γραμμές αποτυπώνει με ακρίβεια τα όσα είπαμε, φυσικά΄με κάποιο χτένισμα για να φύγει η πολλή προφορικότητα.

Η εκπομπή έγινε μέσω Skype, και γι’ αυτό η φωνή μου ακούγεται κάπως διαφορετική. Επίσης ξεκίνησε με ένα ατύχημα, αφού με το καλημέρα έπεσε η σύνδεση. Μετά όμως καλά τα πήγαμε. Στην αρχή ο Σπύρος έκανε την παρουσίαση διευκρινίζοντας, όπως του είχα ζητήσει, ότι δεν είμαι γλωσσολόγος, διότι γλωσσολόγος δεν είναι ο οποιοσδήποτε που ασχολείται με τη γλώσσα, πρέπει να έχει κάνει και ειδικές σπουδές. Βέβαια, ο Σπύρος με χαρακτήρισε «τιμής ένεκεν γλωσσολόγο» και με ενέταξε στη μάχιμη γλωσσολογία.

Και η εκπομπή συνεχίστηκε περίπου έτσι (με μαύρα οι ερωτήσεις του Σπύρου Αρμοστή):

Διαβάστε τη συνέχεια του άρθρου »

Posted in Αρχαία ελληνικά, Γλωσσικοί μύθοι, Κύπρος, Μόνο στην Ελλάδα, Μύθοι, Ραδιόφωνο | Με ετικέτα: , , , | 131 Σχόλια »

Ο Κ. Ζουράρις και η σκανδαλιστική καφετιέρα

Posted by sarant στο 8 Οκτωβρίου, 2015

Ολοκληρώθηκε χτες τα μεσάνυχτα στη Βουλή η διαδικασία των προγραμματικών δηλώσεων της νέας κυβέρνησης, χωρίς να κρύβει (τουλάχιστον ως την ώρα που γράφονται τούτες οι γραμμές) σημαντικές εκπλήξεις. Μια από τις αγορεύσεις που συζητήθηκαν ήταν και του βουλευτή Θεσσαλονίκης των ΑΝΕΛ κ. Κώστα Ζουράρι. Ο Κ. Ζουράρις σπάνια αγορεύει στη Βουλή, κι όμως ως τώρα έχει κάνει τουλάχιστον δύο πολυσυζητημένες αγορεύσεις, που και εδώ τις σχολιάσαμε: την παρθενική του στις προγραμματικές δηλώσεις της προηγούμενης κυβέρνησης τον Φλεβάρη, που τότε είχε μιλήσει για τον αρχέκακο όφι τον Αλεμανό (σχολιασμός εδώ) κι έπειτα τον Μάρτιο, στη συζήτηση για τις γερμανικές αποζημιώσεις, την ακόμα πιο πολυσυζητημένη ομιλία για τα μέζεα (σχολιασμός εδώ) που χάρισε στην αργκό μας μια καινούργια λέξη, αφού τώρα μπορούμε να γράφουμε εαυτούς και αλλήλους στα μέζεά μας,  καμαρώνοντας ότι είμαστε τρισχιλιετείς.

Πολυσυζητημένες δεν θα πει ουσιαστικές, βαρυσήμαντες, καίριες ή εύστοχες -θα πει απλώς ότι έκαναν ντόρο. Θόρυβο κάνει και ο ντενεκές που δένανε παλιά οι πιτσιρικάδες στις εξατμίσεις των αυτοκινήτων, κρότο κάνει και η στρακαστρούκα -και μετά δεν μένει παρά λίγος καπνός που κι αυτός διαλύεται αμέσως. Έτσι κι οι δυο προηγούμενες ομιλίες του Κ. Ζουράρι περισσότερο με στρακαστρούκες ή, αν θέλετε, με γλωσσικά πυροτεχνήματα έμοιαζαν. Η προχτεσινή είχε κι αυτή το θεαματικό της στοιχείο, ίσως όμως είχε και λίγο περισσότερη ουσία, αφού ο ομιλητής, πέρα από τις παράτολμες γλωσσικές ακροβασίες, τις φιγούρες και τις φιοριτούρες, υποστήριξε και μια θέση: επέκρινε δριμύτατα τα σχολικά βιβλία -όχι όλα, αλλά ειδικά τα βιβλία που μπήκαν με τη μεταρρύθμιση του 2006 (τέσσερα του δημοτικού και τρία του γυμνασίου), που τα χαρακτήρισε «τρίτη μικρασιατική καταστροφή» [ποια ήταν η δεύτερη;] και «μικρασιατική καταστροφή της ελληνικής γλώσσας».

Και ύστερα άρχισε την ιερεμιάδα εναντίον της καφετιέρας, διότι το βιβλίο Γλώσσας της 6ης Δημοτικού κάνει το… έγκλημα καθοσιώσεως να διδάσκει την προστακτική χρησιμοποιώντας σαν κείμενο βάσης τις οδηγίες χρήσης μιας καφετιέρας. Ο Κ. Ζουράρις δεν μπορεί να το χωνέψει αυτό. Όπως είπε:

 

Ξέρετε πώς διδάσκουν για παιδάκια δεκατριών ετών στην ΣΤ΄ Δημοτικού –σας παρακαλώ- την προστακτική των ρημάτων; Πώς; Δεν είναι δυνατόν, θα πάθετε τέσσερα εγκεφαλικά: Με οδηγίες χρήσεως μιας ηλεκτρικής καφετιέρας.

Στη μια σελίδα υπάρχει η εικόνα της καφετιέρας και στην άλλη υπάρχουν οι οδηγίες χρήσεως «ανεβάζουμε, στρίβουμε, κάνουμε κ.λπ». Καφέ, δώδεκα χρονών τα παιδιά! Αυτό το βλακόμετρον του τότε Παιδαγωγικού Ινστιτούτου είναι και τώρα εν χρήσει.

Βεβαίως ευτυχώς πάρα πολλοί δάσκαλοι δεν το εφαρμόζουν.

 

Και στη συνέχεια πέρασε σε άλλα θέματα, όπως την (υποτιθέμενη) εξαφάνιση των δημοτικών τραγουδιών από τα σχολικά βιβλία ή ότι (τάχα) τα σχολικά βιβλία περιέχουν μόνο παρατακτικό λόγο και όχι καθ’ υπόταξη λόγο (δηλ. με δευτερεύουσες προτάσεις).

Αλλά για να μην τα πω εγώ, που μπορεί να είμαι και προκατειλημμένος, μπορείτε να ακούσετε εσείς την αγόρευση του Κ. Ζουράρι. Το βίντεο της ομιλίας του είναι εδώ:

Και εδώ μια, αρκετά ακριβής, απομαγνητοφώνηση της ομιλίας.

Διαβάστε τη συνέχεια του άρθρου »

Posted in Βουλή, Γενικά γλωσσικά, Επικαιρότητα, Εκπαίδευση | Με ετικέτα: , , , , , | 176 Σχόλια »

Ο Πολυκαισαρίης της κ. Παναγιωταρέα και άλλα μεζεδάκια

Posted by sarant στο 22 Νοεμβρίου, 2014

Ξεκινώντας να διευκρινίσω ότι το σημερινό άρθρο ανεβαίνει με αυτόματο πιλότο διότι έχω φύγει από νωρίς για διήμερο ταξίδι (όχι επαγγελματικό, ούτε αναψυχής: μαζοχισμού) -και δεν είμαι βέβαιος ότι θα μπορώ να παρακολουθώ το ιστολόγιο, έστω και μόνο για να ξεμπλοκάρω όσα σχόλια έχει κρατήσει η σπαμοπαγίδα.

Τα σημερινά μεζεδάκια όμως δεν θα πάρουν τον τίτλο «ξενιτεμένα» ή «εκτός έδρας», για τον απλό λόγο ότι στην πιατέλα δεσπόζει ένα θηριώδες μαργαριτάρι, που θα άξιζε ίσως να το ανεβάσουμε σε ξεχωριστό άρθρο -και αυτό δίνει τον τίτλο. Όμως, όπως συνήθως συμβαίνει σε αυτές τις περιπτώσεις, θα πρέπει να κάνετε υπομονή. Πρώτα τα ορεκτικά και ύστερα το κυρίως πιάτο.

* Μια ακόμα περίπτωση σύγχυσης των τύπων στα σύνθετα του -άγω, αυτή τη φορά από το Βήμα. Σε ρεπορτάζ για τη νέα ακροδεξιά στροφή του Νικολά Σαρκοζί, διαβάζω: Μετά την εκλογή του το 2007 ο Νικολά Σαρκοζί είχε δεσμευτεί να εισάγει την πολιτική ένωση για άτομα του ιδίου φύλου, όμως δεν το έπραξε κατά τη διάρκεια της προεδρικής θητείας του.

Εδώ έχουμε μια πράξη που θα γινόταν μία φορά, δεν θα την θέσπιζε συνεχώς την πολιτική ένωση. Είχε δεσμευτεί να τη θεσπίσει αλλά δεν το έκανε. Άρα, το κανονικό είναι «είχε δεσμευτεί να εισάξει», για όσους ακολουθούν τον αναλογικό τύπο, που ακόμα δεν είναι πολύ διαδεδομένος αλλά είναι ο μόνος που θα λύσει το πρόβλημα της σύγχυσης -ή, «είχε δεσμευτεί να εισαγάγει» για όσους επιμένουν στον προβληματικό επίσημο τύπο.

* Αγγλικό μεζεδάκι απο το μπλογκ του Γιάνη Βαρουφάκη: In late 1946 France was persuaded by the United States to drop its insistence that German industry be raised to the ground …

Όχι όμως! Razed to the ground, να ισοπεδωθεί, «ες έδαφος φέρειν» που έλεγαν κάποιοι για τους αρχαίους ναούς. Όπως λέει ο φίλος που το έστειλε, «δεν πρέπει να εννοεί αυτούς«.

* Αδωνικό μαργαριτάρι, σε τηλεοπτικό παράθυρο: Αν ακούσετε το βίντεο, στο 1.10 λέει «Ο Γκράμσι πήγε στο σπίτι του Μεταξά…» Εντάξει, στον προφορικό λόγο μπορεί κανείς να μπερδέψει τον Γκράτσι με τον Γκράμσι, κι εγώ μπέρδεψα τις προάλλες τον Σολωμό με τον Βιζυηνό.

Διαβάστε τη συνέχεια του άρθρου »

Posted in Ευπρεπισμός, Κοτσανολόγιο, Μαργαριτάρια, Μεταφραστικά, Μεταμπλόγκειν, Μεζεδάκια, Νομανσλάνδη, Παρωδίες | Με ετικέτα: , , , , , , | 239 Σχόλια »