Από το 1909 στο 1959

Το σημερινό άρθρο είναι το δεύτερο μέρος ενός παλιότερου, αλλά όχι πολύ παλιού άρθρου, που είχαμε δημοσιεύσει τον Γενάρη.

Σε εκείνο το πρώτο άρθρο είχα ξεκινήσει να φτιάχνω έναν κατάλογο για τα 100+1 χρόνια από το 1859 ως το 1959 (που γεννήθηκα), βάζοντας πλάι σε κάθε χρονιά κάποιον (ή κάποιους) που γεννήθηκε εκείνη τη χρονιά, κάποιον οικείο σε μένα ή σημαντικόν κατά τη γνώμη μου. Επειδή όμως ο κατάλογος παραμάκραινε τον έκοψα στη μέση και στο πρώτο άρθρο είχα βάλει τα 51 χρόνια από το 1859 ως το 1909 αφήνοντας για άλλη φορά τη συνέχεια.

Η άλλη φορά ήρθε σήμερα. Βέβαια, όταν έγραφα το πρώτο άρθρο δεν είχα υποσχεθεί ρητά ότι θα είχε συνέχεια, αντίθετα είχα κρατήσει μιαν επιφύλαξη («και βλέπουμε αν θα υπάρξει συνέχεια κάποτε»). Ο λόγος που ήμουν επιφυλακτικός είναι ότι το δεύτερο μισό της εκατονταετίας αυτής (101 χρόνια, αλλά τέλος πάντων) είναι χρόνια κοντινά μας, οπότε δεν υπάρχει αρκετή απόσταση, κι έπειτα πληθαίνουν οι οικείοι. Τελικά όμως είπα να μην αφήσω να σέρνεται το μισό άρθρο χωρίς το ταίρι του.

Σε αντίθεση με το πρώτο άρθρο, που είχε γεννηθέντες από το 1859 ως το 1909, εδώ υπάρχουν αρκετοί (που έχουν γεννηθεί από τη δεκαετία του 1920 και μετά) που βρίσκονται ακόμα στη ζωή -προς το τέλος, φυσικά, αποτελούν τη συντριπτική πλειοψηφία. Όπου δεν δηλώνω χρονολογία θανάτου, σημαίνει πως ο άνθρωπος αυτός ζει ακόμα -ελπίζω να μην έχω κάνει κανένα λάθος.

Για λόγους… αριθμητικής ομοιοκαταληξίας έχουμε πάλι 51 χρόνια, από το 1909 ως το 1959 -το 1909 επαναλαμβάνεται από το προηγούμενο άρθρο.

1909 Ο Γιώργος Κοτζιούλας († 1956). Και ο Ρίτσος, βέβαια (†1990) και ο Τσιφόρος († 1970), αλλά για μένα πιο οικείος ο Κοτζιούλας.

Από το 1859 στο 1909

Προχτές εκεί που πεζοπορούσα μου ήρθε η ιδέα να κάνω έναν κατάλογο βάζοντας πλάι σε κάθε χρονιά κάποιον που γεννήθηκε εκείνη τη χρονιά, κάποιον οικείο σε μένα ή σημαντικόν κατά τη γνώμη μου. Στην αρχη είπα να φτιάξω τον κατάλογο για τα 100 χρόνια από το 1859 ως το 1959 (που γεννήθηκα), τα οποία βέβαια είναι 101 χρόνια αν το προσέξουμε, μετά είδα ότι θα παραμάκραινε κι έτσι προς το παρόν φτιάχνω τον κατάλογο για τα 51 χρόνια από το 1859 ως το 1909 και βλέπουμε αν θα υπάρξει συνέχεια κάποτε.

1859 Ο Γεώργιος Δροσίνης († 1951, πλήρης ημερών κατά το κλισέ). Και ο Παλαμάς την ίδια χρονιά γεννήθηκε –αλλά του Δροσίνη έχω διαβάσει ημερολόγια και απομνημονεύματα κι έτσι μου είναι πιο οικείος.

1860 Ο Άντον Τσέχοφ, ο μέγιστος διηγηματογράφος. († 1904, μόλις).

1861 Ο Ιωάννης Κονδυλάκης († 1920), ο πρύτανης των χρονογράφων. Πατούχας, Πρώτη αγάπη.

1862 Ο Ζορζ Φεντό († 1921), που ακόμα κάνει κόσμο να γελάει, και που επειδή γράφεται Feydeau τον μεταγράφουν συχνά Φεϊντώ.

1863 Ο Καβάφης († 1933, τη μέρα των γενεθλίων του), ο Έλληνας ποιητής με τη μεγαλύτερη επιρροή διεθνώς.

1864 Ο Ελευθέριος Βενιζέλος († 1936). Το ιστολόγιο έχει μνημονέψει και τον Πολύβιο Δημητρακόπουλο († 1922) ή Πολ Αρκά, που ο Νουμάς τον έλεγε Κουρούπη.

1865 Ο Ανδρέας Καρκαβίτσας († 1922), γιατρός, μεταξύ άλλων στα πλοία, Λόγια της πλώρης και Ζητιάνος και Αρχαιολόγος.

1866 Ο Παύλος Νιρβάνας († 1937), ψευδώνυμο του Πέτρου Αποστολίδη, γεννημένου στη Μαριούπολη. Κι αυτός γιατρός, κι αυτός στα πλοία -στο Ναυτικό.

Το Γουδί και το Γουδή

Μια και τελειώνει η χρονιά, καλό είναι να ξοφλάμε μερικά χρέη, ώστε να μας βρει ο καινούργιος χρόνος με όσο γίνεται πιο ελαφριά τα κατάστιχα. Κι όταν λέω χρέη δεν εννοώ τα οικονομικά, που όσο μπορεί δεν τα βγάζει κανείς σε κοινή θέα, εννοώ τα αρθρογραφικά μου χρέη, που προκαλούνται όταν η συζήτηση έρθει σε ένα θέμα και πω αστόχαστα «αυτό αξίζει χωριστό άρθρο» ή, ακόμα χειρότερα, «για το θέμα αυτό χρωστάω να γράψω ειδικό άρθρο» ή κάτι τέτοιο, και με το δίκιο σας κάποιοι μετά μου το θυμίζετε. Κι ένα από τα άρθρα που πάνω από μια φορά το έχω υποσχεθεί, είναι για το Γουδί, τη γειτονιά της Αθήνας, για την οποία, εδώ και μερικά χρόνια, οι αρμόδιες υπηρεσίες του Δήμου Αθηναίων έχουν επίσημα (αν δεν κάνω λάθος) υιοθετήσει την ορθογραφία «Γουδή», ύστερα από εκστρατεία της κ. Βασιλικής Καραγιάννη, μεταφράστριας και κατοίκου της περιοχής. Οπότε, το σημερινό άρθρο θα προσπαθήσει να εξοφλήσει αυτό το χρέος.

Δεν ξέρω αν στην περίπτωση του Γουδιού μπορούμε να μιλάμε για μετονομασία του τοπωνυμίου, όπως εκείνες που γίνονταν παλιότερα κατά συρροή σε ξενικά κυρίως τοπωνύμια, τάση βέβαια που ακόμα συνεχίζεται (η Λούτσα δεν είναι πολύς καιρός που έγινε επισήμως Αρτέμιδα), εφόσον στο Γουδί δεν έχουμε παρά αλλαγή της ορθογραφίας, σε ένα και μόνο γράμμα, και όσο και να πεις η ορθογραφία είναι κάτι μάλλον δευτερεύον (αν και, κρίνοντας από τον ηθικό πανικό για το αβγό/αυγό, το τρένο/τραίνο, τον Σέξπιρ/Σαίξπηρ και κυρίως την ορθοπ*δική, πάρα πολλοί δίνουν πρωτεύουσα σημασία σε αυτό το μάλλον δευτερεύον θέμα). Πάντως, η ορθογραφική αλλαγή δεν είναι και τόσο αθώα, αφού το παλιό Γουδί κλινόταν, αν και όχι πάντοτε, ενώ το σημερινό είναι άκλιτο, και επιπλέον η γενική διεκδικεί τα δικαιώματά της, κι έτσι δεν είναι σπάνιο να βλέπει κανείς καινοφανή γλωσσικά τέρατα για «το κίνημα στου Γουδή», ενώ τα προηγούμενα 100 χρόνια λέγαμε και γράφαμε για το «κίνημα στο Γουδί» και φωνάζαμε «οι προδότες στο Γουδί».

Η αλλαγή φαίνεται πως έγινε το 2006, πρώτα από τον ΟΑΣΑ που μετονόμασε τις γραμμές των λεωφορείων και στη συνέχεια από τις υπηρεσίες του Δήμου Αθηναίων, ύστερα από επίμονη και πολύχρονη προσπάθεια της κ. Καραγιάννη, δείγμα της οποίας είναι το παρακάτω γράμμα που δημοσιεύτηκε το 2005 στην Ελευθεροτυπία και απευθύνεται στον τότε υπουργό Ευ. Βενιζέλο.