Usus norma loquendi είναι λατινικό ρητό που μπορεί να αποδοθεί «η χρήση είναι ο κανόνας της γλώσσας» -τρεις λέξεις τα λατινικά, εφτά τα νέα ελληνικά διότι οι Ρωμαίοι δεν έβαζαν άρθρα και το ρήμα est/είναι υπονοείται, όπως σε πολλά ρητά. Πρόκειται για βασικό κανόνα της γλωσσολογίας.
Έτσι λέγεται όμως και μια εκπομπή στον κυπριακό διαδικτυακό ραδιοφωνικό σταθμό MyCyRadio, που μεταδίδεται κάθε δεύτερη Παρασκευή -μια από τις λιγοστές εκπομπές για τη γλώσσα σε όλα τα μέσα ενημέρωσης- και που την επιμελείται και παρουσιάζει ο γλωσσολόγος Σπύρος Αρμοστής, που και άλλες φορές έχει αναφερθεί ή σχολιάσει στο ιστολόγιο.
Σε αυτή την εκπομπή, που διαρκεί μία ώρα, ήμουν καλεσμένος την Παρασκευή που μας πέρασε. Ο τίτλος της εκπομπής ήταν «Παντού υπάρχει ένας γλωσσικός μύθος», τίτλος που βέβαια κλείνει το μάτι στο διαφημιστικό σλόγκαν της μπίρας Μύθος, και όπως θα ακούσετε (ή θα διαβάσετε) η συζήτησή μας περιστράφηκε γύρω από τους γλωσσικούς μύθους, αν και θίξαμε και άλλα θέματα.
Την εκπομπή την κατέγραψε ο φίλτατος Στάζιμπος και την έχω ανεβάσει σε έναν ιστότοπο απ’ όπου μπορείτε να την ακούσετε ονλάιν:
ή να την κατεβάσετε για να την έχετε στον σκληρό σας δίσκο.
Παραδέχομαι πως οι ταχτικοί θαμώνες του ιστολογίου θα έχουν ξανακούσει (πάνω από μία φορά) τα περισσότερα απ’ όσα συζητήσαμε, υπάρχουν όμως και μερικά καινούργια πράγματα. Παραθέτω το κείμενο της συζήτησης, που δεν είναι εντελώς πιστή απομαγνητοφώνηση αλλά σε γενικές γραμμές αποτυπώνει με ακρίβεια τα όσα είπαμε, φυσικά΄με κάποιο χτένισμα για να φύγει η πολλή προφορικότητα.
Η εκπομπή έγινε μέσω Skype, και γι’ αυτό η φωνή μου ακούγεται κάπως διαφορετική. Επίσης ξεκίνησε με ένα ατύχημα, αφού με το καλημέρα έπεσε η σύνδεση. Μετά όμως καλά τα πήγαμε. Στην αρχή ο Σπύρος έκανε την παρουσίαση διευκρινίζοντας, όπως του είχα ζητήσει, ότι δεν είμαι γλωσσολόγος, διότι γλωσσολόγος δεν είναι ο οποιοσδήποτε που ασχολείται με τη γλώσσα, πρέπει να έχει κάνει και ειδικές σπουδές. Βέβαια, ο Σπύρος με χαρακτήρισε «τιμής ένεκεν γλωσσολόγο» και με ενέταξε στη μάχιμη γλωσσολογία.
Και η εκπομπή συνεχίστηκε περίπου έτσι (με μαύρα οι ερωτήσεις του Σπύρου Αρμοστή):
Οι λέξεις έχουν τη δική τους ιστορία 