Ο Κιλιάν Εμπαπέ, ο καλύτερος παίκτης της Εθνικής Γαλλίας που αγωνίζεται στο ευρωπαϊκό πρωτάθλημα στη Γερμανία, έχασε το δεύτερο ματς της ομάδας του, επειδή τραυματίστηκε στο πρώτο ματς -συγκεκριμένα, έσπασε τη μύτη του από άθελη αγκωνιά αντιπάλου.
Για μερικές μέρες, η μύτη του Κιλιάν ήταν η διασημότερη μύτη στη Γαλλία μετά από εκείνη του Σιρανό ντε Μπερζεράκ, όπως είπε κάποιος ραδιοσχολιαστής. O παίκτης προπονήθηκε, και τελικά αγωνίστηκε, φορώντας προστατευτική μάσκα, η οποία, όπως παραπονέθηκε, τον εμποδίζει -αν μη τι άλλο, του περιορίζει το οπτικό πεδίο.
Η μάσκα πάντως δεν τον εμπόδισε να σκοράρει, έστω και από τα 11 μέτρα. Όμως προς το τέλος του αγώνα, σε μια κόντρα με τον Ρόμπερτ Λεβαντόφσκι, φαίνεται πως ο Πολωνός σταρ τον χτύπησε αθελα στη μύτη, ο Εμπαπέ τον στόλισε με μερικά… γαλλικά αλλά τελικά συμφιλιώθηκαν -και το ματς τελείωσε 1-1.
Αλλά εμείς εδώ λεξιλογούμε, θα πείτε. Οπότε, δεν θα πω περισσότερα για το ποδόσφαιρο αλλά, με αφορμή την έστω και πρόσκαιρα διάσημη μύτη του Κιλιάν Εμπαπέ, θα λεξιλογήσω για τη μύτη, κάτι που θα μπορούσα ή και θα έπρεπε να έχω ήδη κάνει -η μύτη θα μού έπεφτε;’
Όλοι ξέρουμε τι είναι η μύτη στη βασική σημασία της. Να δώσω τον ορισμό του ΛΚΝ: προεξοχή του ανθρώπινου προσώπου που βρίσκεται ανάμεσα στα μάτια και στο στόμα, χρησιμεύει ως είσοδος του αναπνευστικού συστήματος και περιέχει και το όργανο της όσφρησης.
Οι αρχαίοι Έλληνες, θα μπορούσε να πει κανείς, δεν είχαν μύτη. Δεν εννοώ βέβαια ότι δεν είχαν προεξοχή στο πρόσωπό τους αλλά ότι δεν είχαν τη λέξη μύτη. Αυτό το ξέρουμε, διότι ξέρουμε ότι στα αρχαία η μύτη ήταν η ρις της ρινός, ήδη από τον Όμηρο, και υπήρχαν και οι σχετικές εκφράσεις, όπως «έλκειν τινά της ρινός» (τον τραβάω απ’ τη μύτη, λέμε σήμερα).
Και η μεν ρις έχει επιβιώσει στον ρινόκερο, στον ωτορινολαρυγγολόγο, στη ρινορραγία, στη ρινοπλαστική, τη ρινίτιδα και σε μερικά ακόμα (όχι όμως στα ρινίσματα, που είναι από τη ρίνη = λίμα) αλλά η ίδια η λέξη έχει από αιώνες υποκατασταθεί από τη μύτη.
Οι λέξεις έχουν τη δική τους ιστορία 