Ευρωκοινοβουλευτικά

Μεθαύριο ψηφίζουμε για τις ευρωεκλογές, για να εκλεγούν οι 21 ευρωβουλευτές τους οποίους στέλνει η Ελλάδα στο Ευρωκοινοβούλιο, στο Στρασβούργο.

Πιο επίσημα, οι πολίτες των 27 κρατών μελών της ΕΕ ψηφίζουν για την  ανάδειξη 720 αντιπροσώπων  για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Οι εκλογές άρχισαν ήδη χτες στην  Ολλανδία (πιο επίσημα: στις Κάτω Χώρες) και σήμερα διεξάγονται στην Ιρλανδία και σε κάποιες άλλες χώρες, αλλά οι περισσότερες χώρες επιμένουν παραδοσιακά να  ψηφίζουν  την Κυριακή. Πριν από το Μπρέξιτ, και στο Ηνωμένο Βασίλειο ψήφιζαν την Πέμπτη.

Το εκλογικό σώμα είναι περίπου 375 εκατομμύρια, αλλά η αποχή θα είναι μεγάλη. Στις περασμένες  εκλογές, το 2019, ύστερα από συντονισμένη προσπάθεια από τα θεσμικά όργανα της ΕΕ, σημειώθηκε αύξηση της συμμετοχής στις εκλογές -αλλά και πάλι, μόνο το 50,7% των ψηφοφόρων ψήφισαν. Δεν ξέρω ποιες είναι οι προβλέψεις για τη συμμετοχή σε αυτές τις εκλογές, πάντως τα όργανα της ΕΕ έχουν κάνει φέτος ακόμα  μεγαλύτερη εκστρατεία απ’ ό,τι το 2019.

Στο  Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο οι βουλευτές εντάσσονται σε πολιτικές ομάδες, οι οποίες συνήθως αντιστοιχούν  σε ευρωπαϊκά πολιτικά κόμματα. Η πολυπληθέστερη πολιτική ομάδα είναι του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος, PPE, όπου ανήκει και η Νέα Δημοκρατία. Δεύτερη είναι η ομάδα S&D, Σοσιαλιστές και Δημοκράτες,  όπου ανήκει το ΠΑΣΟΚ. Tρίτη σε δύναμη  είναι οι Φιλελεύθεροι, που τώρα λέγονται Renew, και όπου ανήκει το κόμμα του Μακρόν,  διάφοροι κατωχωρίτες που συνέβαλαν να  ψηφιστεί το ψήφισμα καταδίκης της κυβέρνησης  Μητσοτάκη για το κράτος δικαίου, και ο Γ. Κύρτσος μετά τη  διαγραφή του από τη Νέα Δημοκρατία. Φιλελεύθερο ελληνικό κόμμα δεν θυμάμαι να έβγαλε ποτέ βουλευτή, το 1981 ο Γιάγκος Πεσμαζόγλου (ΚΟΔΗΣΟ) ήταν στους Μη Εγγεγραμμένους. Τέταρτη ομάδα σε δύναμη είναι οι Πράσινοι, όπου προσχώρησε τελευταία ο Πέτρος Κόκκαλης,  που είχ εκλεγεί με τον  ΣΥΡΙΖΑ. Το 2009 είχε εκλεγεί ο Μιχ. Τρεμόπουλος. Πέμπτη ομάδα οι Συντηρητικοί και Μεταρρυθμιστές (ECR), με ισχυρότερα κόμματα  το πολωνικό που κυβερνούσε ως πρόσφατα και το κόμμα της  Μελόνι. Εκεί ανήκει και το κόμμα του Βελόπουλου. Έκτη ομάδα είναι η Ταυτότητα και Δημοκρατία (ID), βασικά ακροδεξιοί,  με κύρια κόμματα το γαλλικό της Λεπέν και την  ιταλική Λέγκα. Εκεί ανήκε και η γερμανική ΑfD, αλλά την έδιωξαν επειδή δεν κρατούσε προσχήματα. Έβδομη ομάδα είναι η Αριστερά, που παλιότερα είχε άλλα ονόματα και τώρα λέγεται LEFT, διότι η μόδα είναι να  έχεις αγγλικό όνομα. Έχει μόνο 37 βουλευτές, ανάμεσά τους δύο του ΣΥΡΙΖΑ, δύο της Νέας Αριστεράς και δύο του ΑΚΕΛ. (Το  2019 ο ΣΥΡΙΖΑ είχε εκλέξει 6 βουλευτές,  αλλά πέρα από τη διάσπαση  ο Κόκκαλης έφυγε στους Πράσινους και ο Γεωργούλης τέθηκε εκτός ομάδας). Οι βουλευτές του ΚΚΕ ανήκαν στην  αριστερη ομάδα έως το 2014,  τότε έφυγαν και συμμετέχουν στους Μη  εγγεγραμμένους. Είναι 61 οι βουλευτές αυτοί που δεν ανήκουν  σε πολιτική ομάδα, άλλοι ακροδεξιοί (εκεί και οι Χρυσαυγίτες) και αλλοι που δεν  έχουν  βρει ομάδα (π.χ. το ιταλικό Κίνημα των Πέντε Αστέρων).

Το  ιστολόγιο άρχισε να  λειτουργεί το 2009, που ήταν  χρονιά ευρωπαϊκών  εκλογών, και από τότε έχουμε δει άλλες δύο εκλογές, η  μεθαυριανή είναι η τέταρτη κι όμως ως τώρα άρθρο για τις ευρωπαϊκές εκλογές από ευρωπαϊκή σκοπιά δεν  θυμάμαι να έχω γράψει. Είναι αυτό που λένε για τα ξυπόλυτα παιδιά του τσαγκάρη, διότι ως γνωστόν εγώ δουλεύω στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.

Και γι΄αυτό το λόγο, τις εκλογές αυτές τις  βλέπω και από μιαν άλλη σκοπιά,  τη σκοπιά του εργαζόμενου που η εργασιακή του ρουτίνα σημαδεύεται από τέτοια έκτακτα γεγονότα. Οι μεθαυριανές εκλογές θα είναι οι έβδομες που ζω στο Κοινοβούλιο (το 1989 δεν το μετράω, δούλευα στην  Κομισιόν  τότε). Να  μην το κρύψω,  επειδή η  δουλειά μας είναι στενά συνδεδεμένη με το κοινοβουλευτικό έργο, με  κομβικό σημείο, κάθε μήνα, τη σύνοδο ολομελείας (στο Στρασβούργο, αν  και γίνονται και μίνι σύνοδοι στις Βρυξέλλες), οι εκλογές είναι περίοδος χαλάρωσης, αφού δεν διεξάγονται σύνοδοι ολομελείας ούτε τον Μάιο, ούτε τον Ιούνιο, ενώ του Ιουλίου είναι τελετουργική σύνοδος, με  εκλογή  οργάνων.

Βέβαια, οι μήνες πριν από τις  εκλογές έχουν αυξημένο φόρτο, καθώς οι διάφορες επιτροπές προσπαθούν  να ξετελέψουν τις εκκρεμότητές τους, αλλά γενικά οι εκλογές είναι μια καλοδεχούμενη ανάπαυλα. Για να μην καθόμαστε, μεταφράζουμε το υλικό υποδοχής που θα μοιραστεί στους ευρωβουλευτές που θα εκλεγούν,  και που οι περισσότεροι θα είναι πρωτόπειροι. Αλλά και τους πρώτους μήνες μετά, περίπου ως τα Χριστούγεννα, οι ρυθμοί είναι νωθροί, διότι οι νεοφερμένοι βουλευτές δεν έχουν  ακόμα βρει τα πατήματά τους,  όσο κι αν έχουμε να μεταφράσουμε τις ακροάσεις των  Επιτρόπων.

Λοιπόν,  οι μεθαυριανές εκλογές θα είναι οι τελευταίες που θα ζήσω ως εργαζόμενος -αν και ελπίζω να  δω πολλές ακόμα ως πολίτης- οπότε θα μου συγχωρήσετε λίγες αναμνήσεις. Τον πρώτο καιρό, οι μεταφραστικές υπηρεσίες έστελναν  κλιμάκια μεταφραστών και δακτυλογράφων στο Στρασβούργο για να  υποστηρίζουν τη σύνοδο, και τότε το θεωρούσαμε μεγάλο προνόμιο να πάμε, διότι άλλαζες τον αέρα σου, έβλεπες διαφορετικά πράγματα,  έγραφες μερικές υπερωρίες. Αν ήθελες, έπιανες και παρέες με βουλευτές, αν  και εγώ το απέφευγα. Βέβαια, συνήθιζα να πιάνω δωμάτιο στο Αρκάντ, ένα  μεγάλο ξενοδοχείο όχι  ακριβό, και θυμάμαι το πρωί τον Βασίλη τον  Εφραιμίδη, βουλευτή του ΚΚΕ, στο ίδιο πάντα τραπέζι, να πίνει καφέ βυθισμένος στην εφημερίδα του. Θυμάμαι κι ένα αυτοσχέδιο γλέντι που είχε γίνει στο σαλόνι του ξενοδοχείου, με τον μακαρίτη τον Δελαστίκ, που ήταν  βοηθός του Δημήτρη Δεσύλλα (είχε εκλεγεί με το ΚΚΕ αλλά είχε φύγει για το ΝΑΡ), όπου παραλίγο να φωνάξουν την αστυνομία οι ρεσεψιονίστες.

Με τον  καιρό, καθώς αποκτήσαμε οικογενειακές υποχρεώσεις, το ταξίδι στο Στρασβούργο έπαψε να μας ελκύει και τόσο, το κοσκινάκι έχασε τη γυαλάδα του -ιδίως το χειμώνα, με το κρύο και τα χιόνια. Αλλά τότε, περίπου στο γύρισμα του  αιώνα, σταματήσαμε να πηγαίνουμε και μεταφράζαμε από το γραφείο -τα δίκτυα είχαν  δώσει  τη λύση.

Αλλά φτάνει πια με τα δικά μου.  Λέμε λοιπόν ότι θα εκλεγεί ένα νέο Κοινοβούλιο, με 720 βουλευτές από 27 χώρες. (Για την  ακρίβεια, τώρα οι βουλευτές είναι 705, μετά την  αποχώρηση των Βρετανών,  αλλά μεθαύριο θα εκλεγούν 720). Τους πιο πολλούς βουλευτές τους εκλέγει η Γερμανία, 96 και μετά η Γαλλία με 81 και η Ιταλία με 76. Η κατανομή πάει με τον  πληθυσμό, αλλά κατά τρόπο που να ευνοούνται τα μικρότερα κράτη μέλη: Μάλτα, Κύπρος και Λουξεμβούργο έχουν τον μικρότερο δυνατό αριθμό, από 6 ευρωβουλευτές, πιο κάτω δεν μπορεί να πάει. Η Ελλάδα,  θα το ξέρετε,  έχει 21 βουλευτές, όπως και Ουγγαρία, Τσεχία,  Πορτογαλία και Σουηδία. 21 είχε και το Βέλγιο,  αλλά τώρα θα εκλέξει 22. Παλιότερα η Ελλάδα εξέλεγε περισσότερους βουλευτές,  24, αλλά με τη  διεύρυνση του 2004 τα  παλιά κράτη  μέλη έκαναν χώρο στους καινούργιους, αλλιώς το Κοινοβούλιο θα έπρεπε να πάει  στους χίλιους βουλευτές.

Ωστόσο, όχι μόνο στην Ελλάδα αλλά στις περισσότερες χώρες, οι ψηφοφόροι θα ψηφίσουν με εθνικά κριτήρια -για να στείλουν  ένα μήνυμα στην Αθήνα, στο Βερολίνο, στο Παρίσι, στη  Βαλέτα, στη Λιουμπλιάνα, όχι στις Βρυξέλλες. Δεν είναι περίεργο: παρόλο που ολοένα και περισσότερες αποφάσεις παίρνονται στις Βρυξέλλες, αυτός που έχει τον τελευταίο λόγο είναι ένα  διακυβερνητικό όργανο, το Συμβούλιο των υπουργών, οπότε το Κοινοβούλιο δεν έχει πείσει τους πολίτες πως παίζει ρόλο ανάλογο με τα εθνικά κοινοβούλια. Κι έτσι,  οι ευρωπαϊκές εκλογές επηρεάζουν εξίσου ή και περισσότερο την εγχώρια πολιτική σκηνή: θα θυμάστε ότι η πρώτη θέση του ΣΥΡΙΖΑ στις εκλογές του 2014 έδωσε το σαφές σήμα της επικείμενης κυβερνητικής αλλαγής, ενώ η ευρεία νίκη της Νέας Δημοκρατίας τον Μάιο του 2019 επέσπευσε (κακώς, τελικά) τις βουλευτικές εκλογές.

Τούτες οι εκλογές όμως ίσως δώσουν  και ένα ευρωπαϊκο μήνυμα -και δεν θα είναι αισιόδοξο. Αυτό που φαίνεται πιθανό μετά τις  εκλογές είναι να υπάρξει συγχώνευση, συνεργασία, ώσμωση, ενοποίηση, τι ακριβώς δεν  ξέρω,  της παραδοσιακής (κεντρο)δεξιάς με την άκρα δεξιά ή έστω με ένα κομμάτι της. Αφενός  επειδή σε πολλές χώρες τα κόμματα της ακροδεξιάς συγκεντρώνουν πολύ μεγάλα ποσοστά (ιδίως στη Γαλλία και στην Ιταλία, αλλά όχι μόνο) έχοντας περιθωριοποιήσει τα παραδοσιακά δεξιά κόμματα, και αφετέρου επειδή  η  άκρα δεξιά έχει γίνει  πιο ευπαρουσίαστη,  αποφεύγει χοντράδες,  διαλέγει ενίοτε τη σωστή πλευρά της ιστορίας, ενώ ταυτόχρονα έχουν ξεφυτρώσει ακόμα πιο ακραία κόμματα στα δεξιά της (π.χ. στη  Γαλλία το κόμμα του Ζεμούρ).

Κανένα  καλό δεν θα φέρει αυτή η κανονικοποίηση  της ακροδεξιάς, μόνο μια γενικότερη  στροφή της Ευρώπης προς τα δεξιά, με αιχμή του δόρατος το μεταναστευτικό και την «απειλή του Ισλάμ». Στο  γενικότερο φόντο υπάρχει η δημογραφική κατάρρευση της Ευρώπης και η υποχώρησή της στη διεθνή σκηνή. (Ενδεικτικά: το 1950, η Ευρώπη είχε περίπου διπλάσιο πληθυσμό από την Αφρική. Σήμερα η Αφρική έχει σχεδόν διπλάσιο πληθυσμό από την Ευρώπη). Βάλτε και τη σφαγή στη Γάζα, βάλτε και την πληγή στην  Ουκρανία, η Ευρώπη δεν μπορεί  να είναι ούτε περήφανη ούτε αισιόδοξη. Ούτε η Αριστερά.

Θα τελειώσω εδώ -αλλά περιμένω τα δικά σας σχόλια.