Διαζύγια και διασπάσεις

Αποχώρησαν χτες από τον ΣΥΡΙΖΑ 57 μέλη της Κεντρικής Επιτροπής και 9 βουλευτές, που πρόσκεινται στην λεγόμενη ομάδα των 6+6, κι έτσι ολοκληρώθηκε η διάσπαση του ΣΥΡΙΖΑ, αφού μάλιστα συνεχίζονται καθημερινά οι δηλώσεις αποχώρησης μελών από διάφορες περιοχές της χώρας και επαγγελματικούς χώρους.

Η διάσπαση ήταν εξαρχής πιθανό σενάριο, που όσο περνούσαν οι μέρες γινόταν ολοένα και πιθανότερο, έως αναπόφευκτο -είχε άλλωστε προηγηθεί η αποχώρηση της Ομπρέλας, με 45 μέλη της Κεντρικής Επιτροπής και 2 βουλευτές. Η χτεσινή αποχώρηση  απλώς ολοκληρώνει τη διαδικασία -προς το παρόν.

Μετά τις αποχωρήσεις, ο ΣΥΡΙΖΑ αριθμεί πλέον 36 βουλευτές, έναντι 32 του ΠΑΣΟΚ, ενώ αυτή τη  στιγμή υπάρχουν στη Βουλή 14 ανεξάρτητοι βουλευτές, οι 11 από τον ΣΥΡΙΖΑ, που μπορεί στο άμεσο μέλλον να  συγκροτήσουν ενιαία κοινοβουλευτική ομάδα (καθώς και 2 που είχαν εκλεγεί με την Πλεύση Ελευθερίας και ένας με τους Σπαρτιάτες).

Όπως και στα διαζύγια, έτσι και στις διασπάσεις τα δύο μέρη ανταλλάσσουν πικρά λόγια, που δεν τα  πιστεύουν και τα οποία αφήνουν πληγές που μένουν για πολύ καιρό -ιδίως όταν, την εποχή του Διαδικτύου, όλες οι πικρές κουβέντες διατυπώνονται γραπτά και αποθηκεύονται εσαεί.

Λέμε διαζύγιο, μια λέξη που έχει βέβαια τη  σημασία της διάλυσης του γάμου, και της δικαστικής  απόφασης που την  επιβεβαιώνει, αλλά που η σημασία της έχει επεκταθεί ώστε να σημαίνει «τη διάλυση κάθε είδους σχέσης, συνύπαρξης» (ΛΚΝ). Κατά σύμπτωση, το ΛΚΝ δίνει την παραδειγματική φράση «Η  κοινή εκλογική κάθοδος των δύο κομμάτων κατέληξε μετεκλογικά σε διαζύγιο». Όχι μόνο για κόμματα, αλλά και για κάθε είδους συνεργασία που διακόπτεται μπορεί να χρησιμοποιηθεί ο όρος διαζύγιο, π.χ. για  μια ομάδα που αλλάζει προπονητή.

Πολλά διαζύγια είναι πικρά, είπαμε -είτε στον ΣΥΡΙΖΑ είτε στον Πόλεμο των Ρόουζ. Υπάρχει το συναινετικό διαζύγιο, που όμως  είναι όρος νομικός περισσότερο και περιγράφει τη διαδικασία -και στα συναινετικά διαζύγια μπορεί να ειπωθούν πικρά λόγια. Το διαζύγιο στο οποίο οι σχέσεις των  δύο εταίρων παραμένουν καλές λέγεται «βελούδινο» και το αρχετυπικό παράδειγμα βελούδινου διαζυγίου, velvet divorce αγγλιστί, είναι ο χωρισμός της Τσεχοσλοβακίας το 1992.

Το  διαζύγιο είναι λέξη μεσαιωνική ή της ύστερης αρχαιότητας, αν και το διαζεύγνυμι με τη σημασία «χωρίζω-διαλύω γάμο» υπάρχει  κιόλας από τον Πλάτωνα. Το βρίσκουμε σε διάφορα νομικά κείμενα της βυζαντινής εποχής. Διαβάζω κάπου: «Ου δύναται ο ανήρ διαζύγιον πέμπειν τω πατρί της θυγατρός» και αλλού «μόνος ο ανήρ δύναται πέμπειν ρεπούδιον τουτέστιν διαζύγιον». Βλέπουμε λοιπόν ότι στην αρχαιότητα το διαζύγιο μόνο ο άντρας μπορούσε να το αποφασίσει -το δε ρεπούδιον είναι το λατινικό repudium, σαν να λέμε αποκήρυξη.

Athenae delenda est λοιπόν;

Άλλο άρθρο λογάριαζα να ανεβάσω σήμερα, εκτός επικαιρότητας, αλλά η περίεργα σκληρή στάση των εταίρων μας στην χτεσινή συνεδρίαση του Γιούρογκρουπ, με την αντικατάσταση του κειμένου στο οποίο ήταν έτοιμη να συμφωνήσει η ελληνική πλευρά με ένα άλλο που ήταν αδύνατο να το δεχτεί, με αναγκάζει να… αντικαταστήσω κι εγώ το δικό μου κείμενο και να αφήσω το ανεπίκαιρο για άλλη μέρα.

Ο τίτλος δεν είναι δικός μου, τουλάχιστον όχι οι τρεις πρώτες λέξεις. ‘Ετσι διάλεξε να τιτλοφορήσει το άρθρο που ανέβασε στο ιστολόγιό του στη Νιου Γιορκ Τάιμς ο νομπελίστας Πολ Κρούγκμαν -Κρούγκερ τον είπε, δυο φορές, η Σία Κοσιώνη στο δελτίο ειδήσεων του Σκάι (εφιάλτης στο δρόμο με τις φιλύρες).

Περιττό να σας πω ότι ο τίτλος κάνει ευθεία παραπομπή στο «Carthago delenda est», πρέπει να καταστραφεί η Καρχηδών, φράση με την οποία λέγεται ότι τελείωνε όλους τους λόγους του στη ρωμαϊκή Σύγκλητο ο Κάτων ο πρεσβύτερος, ακόμα κι αν το θέμα της αγόρευσής του ήταν το αίτημα των αλλαντοπωλών της Λουκανίας για μείωση του φόρου επιτηδεύματος. Ακριβέστερα, ο Κάτωνας έλεγε κάτι σαν Ceterum censeo Carthaginem esse delendam (Και εκτός αυτού, φρονώ ότι πρέπει να καταστραφεί η Καρχηδών), φράση που συντομεύτηκε στην πιο επιγραμματική που αναφέραμε πρωτύτερα. Αυτό το delenda είναι ρηματικό επίθετο του ρήματος deleo (καταστρέφω), στο θηλυκό γένος για να συμφωνεί με τη θηλυκού γένους Καρχηδόνα. Οπότε, αρχαιοπρεπώς ή αρχαιοφανώς θα το αποδίδαμε «η Καρχηδών καταστρεπτέα εστί».

Εγώ δεν θα πω πολλά -θα ακούσω τη γνώμη σας πιο πολύ για την κατάσταση και για το πρακτέο. Όμως, έτσι πυκνές που είναι οι εξελίξεις, σήμερα έχουμε κι άλλη μια σημαντική απόφαση που πρόκειται να ανακοινωθεί, το πρόσωπο που πρόκειται να προτείνει η κυβέρνηση για το αξίωμα του Προέδρου της Δημοκρατίας. Μέχρι πρόσφατα, φαινόταν βέβαιο ότι θα ο ΣΥΡΙΖΑ θα πρότεινε τον κ. Δημήτρη Αβραμόπουλο, και δεν αποκλείω να είναι πράγματι αυτή η επιλογή του.