Ο ασύληπτος σάτιρος του Λιόπεση

Ο ασύληπτος σάτιρος του Λιόπεση

Στις 27 Φεβρουαρίου 1961, δυο μαθήτριες του δημοτικού επιστρέφουν από το σχολείο στο σπίτι τους, στου Ζωγράφου. Ένα πολυτελές αυτοκίνητο σταματάει δίπλα τους και ο οδηγός, ένας όμορφος νεαρός γύρω στα τριάντα, ρωτάει τα κορίτσια πού είναι η οδός Ανακρέοντος. Όταν του απαντούν, παρακαλεί τη μία τους να ανεβεί στο αυτοκίνητο και να τον οδηγήσει εκεί για να μη χάσει το δρόμο. Ανυποψίαστο, το οχτάχρονο κοριτσάκι κάθεται στη θέση του συνοδηγού αλλά ο οδηγός αναπτύσσει ταχύτητα και βγαίνει στη Μεσογείων. Η μικρή καταλαβαίνει ότι κάτι δεν πάει καλά και βάζει τις φωνές, τότε εκείνος τη φιμώνει με το ένα χέρι ενώ πατάει γκάζι. Περνάει τον Χολαργό, την Αγία Παρασκευή και τον Σταυρό. Λίγο πριν φτάσει στο Λιόπεσι, στρίβει σε χωματόδρομο, βιάζει το κοριτσάκι και ύστερα εξαφανίζεται. Διαβάτες βρίσκουν το κοριτσάκι και το οδηγούν στη Χωροφυλακή και από εκεί στους γονείς της. Όπως λέει το ρεπορτάζ της εποχής, «αι αστυνομικαί αρχαί υπέθεσαν κατ’ αρχήν ότι η μικρά υπερέβαλε τα γεγονότα και ότι δια να δικαιολογήση περίπατον επ’ αυτοκινήτου μετ’ αγνώστου και ίσως μερικά αηδή φιλήματα παρ’ αυτού, έπλασε τον μύθον περί της βδελυράς επιθέσεως … Εις τούτο συνέτεινε βεβαίως και η αφέλεια της διηγήσεως της παιδίσκης περί των συμβάντων. … Η μικρά, όμως, την μεσημβρίαν χθες απεστάλη εις την ιατροδικαστικήν υπηρεσίαν και εξητάσθη από τον ιατροδικαστήν κ. Αγιουτάντην, ο οποίος διεπίστωσεν ότι ο άγνωστος κτηνάνθρωπος είχε καταστρέψει την μικράν κατά σαδιστικόν τρόπον δια να κορέση το βδελυρόν πάθος του».

Τις επόμενες μέρες ο σάτυρος του Λιόπεσι θα κυριαρχήσει στην επικαιρότητα. Σύμφωνα με τις εφημερίδες, η κινητοποίηση της αστυνομίας είναι πρωτοφανής· τα ρεπορτάζ κάνουν λόγο για 1350 αστυνομικούς. Ωστόσο, ο δράστης δεν θα εντοπιστεί. Οι μαρτυρίες της μικρής, της συμμαθήτριάς της και ενός περαστικού που είχε βρεθεί μπροστά στη στιγμή της συνομιλίας με τον απαγωγέα δεν συμπίπτουν ούτε στην περιγραφή του αυτοκινήτου (από γκρίζο έως πράσινο σκούρο, πάντως τύπου στέισον) ούτε στα χαρακτηριστικά του δράστη. Από πρόχειρη αναδίφηση των εφημερίδων, δεν βρήκα κάποια αναφορά σε μεταγενέστερη σύλληψη.

Αυτό το περιστατικό, οπωσδήποτε συγκλονιστικό για την τότε Αθήνα, δίνει στον Μποστ την έμπνευση για ένα σατιρικό σκίτσο (στην εφημερίδα «Ελευθερία») που σήμερα θα μπορούσε να θεωρηθεί πολιτικά απρεπές. Παριστάνει τον Κωνσταντίνο Καραμανλή, τον θείο του σημερινού πρωθυπουργού, ως τον «σάτιρο του Λιόπεση», να οδηγεί πολυτελές αυτοκίνητο μάρκας ΕΡΕ και να προσπαθεί να ξεγελάσει με γαλιφιές τη μικρή Εξουσία, μαθήτρια στη «Δημοκρατική Σχολή». Οι οδικές πινακίδες είναι όλες επηρεασμένες από την μακρά προεκλογική περίοδο που ζούσε ο τόπος. Ο «σάτιρος» κατευθύνεται προς «Οδόν Πλειοψυφικών» και «Λεοφόρο Συνγκενών Κομάτων» (επρόκειτο για διάταξη που απέτρεπε ευρείες εκλογικές συμμαχίες) και τελικά προς την «Πλατείαν Ολαδικάμας», ενώ η μικρή έχει σκοπό να φτάσει στην «Πλατείαν Αναλογικής».

Τελικά, το σκίτσο του Μποστ θα αποδειχτεί προφητικό, καθώς οι εκλογές που θα γίνουν στις 29 Οκτωβρίου 1961 θα μείνουν στην ιστορία ως Εκλογές βίας και νοθείας, κυρίως σε βάρος της ΕΔΑ που μην το ξεχνάμε ήταν αξιωματική αντιπολίτευση αλλά και εναντίον της Ένωσης Κέντρου. Έτσι, το λογοπαίγνιο για την «βιαζομένη δια τον προορισμό της» θα βγει αληθινό.

Ο διάλογος είναι σχετικά σύντομος, ωστόσο βρίσκουμε αρκετά μποστικά στερεότυπα, όπως τη χρήση του είμαι με μετοχή αντί γι’ απλό ρήμα (είμαι σέβων), την κατάχρηση της γενικής (με ανοικτών χρωμάτων), τις αρσενικές μετοχές με θηλυκό γένος (κλαίων και πονών). Παρεμπιπτόντως, βλέπουμε ότι ο Μποστ σπάνια παίζει με τόνους και πνεύματα, οι ανορθογραφίες του στη συντριπτική πλειοψηφία μεταφέρονται αυτούσιες στο μονοτονικό. Όσο για το «μαιανδρικό» κείμενο που πλαισιώνει το σκίτσο, για να μη στραβολαιμιάζετε το αντιγράφω εδώ, ζητώντας συγνώμη αν από κεκτημένη ταχύτητα έκανα κάποιο «ορθογραφικό σωστό»:

Έχω μια κούρσα γιότα χη με ανοικτών χρωμάτων

έλα να πάμε εξοχή στων συγκενών κομάτων

Εκεί που ψάλουν τα πτηνά κε άνθη εβοδιάζουν

δεν είμαι από τους σοφέρ τας κορασίς που βιάζουν.

Εγώ συνήθος φέρομε ως στοργικός πατέρας

κυκλοφορώ με την ΕΡΕ κε πιάτσαν εις τας Σέρας

Έλα στο αφτοκίνητον υπάρχη μία θέση

όλαι συνήθως αντιδρούν στο τέλος τούς αρέση.

Κατά σύμπτωση, σήμερα που δημοσιεύω το σκίτσο κλείνουν 48 χρόνια από την αρχική του δημοσίευση (5.3.1961), η χώρα βρίσκεται λίγο-πολύ σε προεκλογική περίοδο, ενώ στην πολιτική ζωή πρωταγωνιστούν ο ανιψιός του ενός και ο εγγονός του άλλου πρωταγωνιστή της εποχής. Μένει να δούμε αν η μαθήτρια αυτή τη φορά θα τη γλιτώσει.