Οι λέξεις έχουν τη δική τους ιστορία

Το ιστολόγιο του Νίκου Σαραντάκου, για τη γλώσσα, τη λογοτεχνία και… όλα τα άλλα

Πράβο Γιάζντι, μέλλων Υπουργός Μεταφορών της Νομανσλάνδης

Posted by sarant στο 20 Φεβρουαρίου, 2009


Η άδεια οδήγησης του δαιμόνιου Πράβο

Η άδεια οδήγησης του δαιμόνιου Πράβο

Για τη Στρατιά των Ανύπαρχτων, υπάρχει πλούσια βιβλιογραφία, ας πούμε εδώ ή εδώ. Τα σχετικά με τη Νομανσλάνδη, μπορείτε να τα διαβάσετε εδώ.

Την είδηση την ψάρεψε ένας φίλος στο BBC. Βρέθηκε, λένε, ο δαιμόνιος Πράβο Γιάζντι, ο Πολωνός οδηγός που είχε κάνει ένα σωρό τροχαίες παραβάσεις από τη μια ως την άλλη άκρη της Ιρλανδίας. Πενήντα φορές τον σταμάτησαν, μα εκείνος έδινε κάθε φορά άλλη διεύθυνση κι έτσι ξέφευγε σαν χέλι από τα αστυνομικά δίχτυα. Κι έτσι συνέχισε να περνάει με κόκκινο, να παρκάρει παράνομα, να παραβιάζει το όριο ταχύτητας, ώσπου…

Ώσπου, όπως μπορείτε να διαβάσετε εδώ, κάποιος προσεχτικός αστυνομικός συνειδητοποίησε ότι ο δαιμόνιος Πράβο Γιάζντι, ή για να το γράψω πολωνικά Prawo Jazdy, δεν υπάρχει! Στα πολωνικά, Prawo Jazdy σημαίνει απλώς «άδεια οδήγησης», κι όμως πάνω από πενήντα φορές υπήρχε στα μητρώα καταγραμμένος παραβάτης με αυτό το ονοματεπώνυμο και βέβαια με διαφορετική κάθε φορά διεύθυνση κατοικίας! Να σημειώσουμε ότι οι Πολωνοί είναι η πολυπληθέστερη κοινότητα μεταναστών στην Ιρλανδία.

Βέβαια, το λάθος δεν είναι καθαυτό μεταφραστικό σαν τα άλλα που φιλοξενώ σ’ αυτή την ενότητα, είναι όμως πολύ γουστόζικο. Όσο για τον Πράβο, ήδη ανέλαβε υπηρεσία στο Σώμα Εφοδιασμού και Μεταφορών της Στρατιάς των Ανύπαρχτων –και όταν φτιαχτεί επιτέλους το κράτος της Νομανσλάνδης, δεν υπάρχει αμφιβολία ότι ο πολυταξιδεμένος Πράβο Γιάζντι θα είναι ο πρώτος Υπουργός Μεταφορών!

32 Σχόλια to “Πράβο Γιάζντι, μέλλων Υπουργός Μεταφορών της Νομανσλάνδης”

  1. demetrat said

    γιά να λέμε και του στραβού το δίκιο όμως, ο Πράβο είναι τοθετημένος σε θέση περιωπής.Ψηλά- ψηλά και με έντονα γράμματα.Τι να σου κάνει κι ο ιρλανδός.
    Ομολογώ πάντως πως δεν είχα ακούσει πουθενά γιά τη στρατιά των ανύπαρχτων και μου άρεσε πάρα πολύ που τους ονόμασαν έτσι.
    Καλημέρα σας και με ‘γειά .
    δ

  2. mt said

    Τα λάθος είναι, ό,τι οι Ιρλανδοί δεν θέλουν να είναι λιγότερο υπερόπτες από τους Άγγλους. Έτσι απαρνήθηκαν την δικιά τους γλώσσα και μιλάνε μόνο Αγγλικά. Όπως οι Άγγλοι, έτσι και αυτοί λένε αφού όλος ο κόσμος μαθαίνει αγγλικά, γιατί να μάθουν αυτοί μια ξένη γλώσσα. Αν μάθαιναν γαλλικά, θα ήξεραν το «permis de conduire”.

  3. Φίλτατε, (ξανα)διαβάζω αυτές τις μέρες τη βιογραφία του Μπρους Τσάτουιν από τον Σαίξπηρ. Όχι τον Ουίλιαμ αλλά το Νίκολας. Ο φιλότιμος μεταφραστής έχει κάμει τόσα μαργαριτάρια, ώστε δεδομένου του επωνύμου του δίνει λαβή για σχόλια με μαργαριτάρια και χοιρινά. Ενδεικτικά, αναφερόμενος κάπου (σελ 258) στην αμφιφυλοφιλία του Τσάτουιν, λέει ότι ήταν αμφιδέξιος. Κάπου (σελ. 251) καταφέρνει να μπερδέψει τους αητούς της Ισπανίας (τα όρνεα) με τους χαρταετούς (τα παιχνίδια) στη σελ. 247. Και άλλα τέτοια υπέροχα…

  4. sarant said

    @Σκύλος ΒΚ: Μου ανοίγεις την όρεξη, διότι τέτοια μαργαριτάρια σαν το αμφιδέξιος δεν βρίσκονται κάθε μέρα. Υποψιάζομαι ότι μπορεί κανείς να φτιάξει βαρύτιμο περιδέραιο από το βιβλίο, θα κοιτάξω να το βρω.

    @Δήμητρα: Για να μην βλογάω τα γένια μου, τον όρο Στρατιά των Ανύπαρχτων τον χρησιμοποιώ μεν εδώ και κάμποσο καιρό στις σελίδες μου, αλλά η πατρότητα ανήκει σε άλλον, εκλεκτό φίλο που μάλιστα σχολιάζει καμιά φορά και στο μπλογκ.

  5. demetrat said

    χχχχαχχααα , γιατί ρε συ σκύλε, επιδεξιότητα θέλει κι αυτό!!!
    δ

  6. Γενικά, δεν έχει πολλά λάθη. Τα περ’σότερα που πρόσεξα (εκτός εάν στο μεταξύ έπαθα κάποιου είδους μιθριδατιζμό) είναι συγκεντρωμένα σε μια μεριά του βιβλίου. Δεν ξέρω, ίσως η κούραση από το ογκώδες έργο, ίσως το ξενύχτι για τις προθεσμίες εκτύπωσεις, να προκάλεσαν τα λάθη. Αλλά, δεδομένου ότι το βιβλίο κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις «Χατζηνικολή» κι όχι από τις εκδόσεις «Σκύλος της Βάλια Κάλντα», πίστευα ότι τα λάθη θα τα είχε προσέξει κάποιος επιμελητής.

  7. Επανέρχομαι, καθώς εδώ είναι ίντερνετ, δεν είναι παίξε-γέλασε, και κάποια στιγμή αυτά θα τα δούν όσοι/ες ενδιαφέρονται για το συγκεκριμένο βιβλίο.
    Φίλε, θα σε συμβούλευα να αγοράσεις και το αγγλικό πρωτότυπο, καθώς χτες βράδυ, ή μάλλον σήμερα χαράματα, αν και είχα υποστεί ορισμένες φθορές από τον ναύαρχο Jameson (με τρία παγάκια και νερό, παρακαλώ!), εντόπισα άλλη μια φωλιά μαργαριταριών.
    Στη σελ. 649 βάζει τον Πάτρικ Λι Φέρμορ όχι μόνο να μιλάει «ιορδανικά» (και όχι αραβικά!) αλλά και να έχει «μόλις διαβάσει στα ιορδανικά για τις ενδυμασίες στην αυλή του Αττίλα»! Πολύ πλούσια βιβλιογραφία στην (προφανώς!) επίσημη γλώσσα της Νομανλάνδης…
    Στη σελ. 652 βάζει πάλι τον Πάτρικ Λι Φέρμορ να μιλάει για μια βυζαντινή «εκκλησία σε ένα ύψωμα τρεις χιλιάδες μέτρα (ολογράφως!) ψηλά στο βουνό». Λίγο δύσκολο αν σκεφτούμε ότι στην Καρδαμύλη της Μάνης το ψηλότερο βουνό είν’ ο Ταΰγετος.
    Και στη σελ. 657 η πρώην σύζυγος του Τσάτουιν λέει ότι κάποτε ήθελε να αγοράσει ένα «παλιό σπίτι ηγουμένου», εξαιρώντας προφανώς το υπόλοιπο μοναστήρι! Πιστεύω ότι μάλλον εννοούσε κάποιο παλιό σπίτι εφημερίου, από εκείνα που παραδοσιακά στη Βρετανία κτίζονταν δίπλα στις εκκλησίες…
    Το γεγονός πως τα πραγματολογικά μαργαριτάρια μοιάζουν να συγκεντρώνονται σε ορισμένες εστίες, το συσχτίζω με την κούραση του μεταφραστή, προκειμένου να παραδώσει εγκαίρως ένα τόσο μεγάλο βιβλίο.

  8. sarant said

    Αυτό που λες, για τα συγκεντρωμένα μαργαριτάρια, είναι πολύ ενδιαφέρουσα παρατήρηση που κι εγώ την έχω προσέξει σε άλλα βιβλία. Βέβαια, επιφυλάσσομαι μέχρι να το πιάσω στα χέρια μου, διότι, ομολογώ, μου έχεις προκαλέσει μεγάλη περιέργεια!

  9. Κι επειδή θα ΄χαμε ξεμείνει εάν περιμέναμε τον αναμάρτητο να ρίψει πρώτος τον λίθο, να σου αποκαλύψω ότι αυτή την παρατήρηση την έκαμα πριν καμιά δεκαπενταετία όταν για να τσοντάρω το πενιχρόν μεροκάματο μετέφραζα μία σειρά παιδικών περιοδικών. Ε, μετά το τρίωρο συνεχούς εργασίας (είχε προηγηθεί το οκτάωρο του γραφείου) διαπίστωνα ότι το μυαλό μου είχε μπουρδουνιάσει και τα χέρια μον μπρλέκοντεν ενό η χαχτυλογράφησί μο γενότεν ωλω και [πιό αρκατάκλπληκτη…

  10. sapere aude said

    Ήθελα να σας γράψω από καιρό για το πόσο απόλαυσα τη «Γλώσσα μετ’ εμποδίων» και για το πόσο έχω εθιστεί στο καθημερινό browsing των δικτυακών σας σελίδων. That said, πώς θα αποδίδατε εσείς τον όρο «ambidextrous»; Αν ανατρέξετε στο Penguin του Λίγγρη, στο Magenta Gold και στο Elsevier’s Dictionary of Medicine and Biology (2005) του Κωνσταντινίδη σας περιμένει μια έκπληξη.

  11. sapere aude said

    Πώς την πάτησα έτσι; Αμέσως μόλις έστειλα το προηγούμενο σχόλιό μου ξαναδιάβασα τις παρατηρήσεις του Σκύλου της Βάλια Κάλντα και τότε …έπεσε το penny. Ζητώ συγγνώμη.

  12. sarant said

    @sapere audi
    Ευχαριστώ πολύ για τα καλά λόγια, αλλά αν είναι να πείτε κι αλλα να τα πείτε σε ιδιωτικό μήνυμα διότι με κάνετε και κοκκινίζω. Για το ερώτημά σας, θα το απέδιδα «αμφιδέξιος». Δεν έχω πρόχειρα αυτά τα συγγράμματα που λέτε, αλλά μια άλλη ενσάρκωση Ματζέντας δίνει «αμφιδέξιος, κοινώς διπλοχέρης». Ομολογώ ότι δεν ήξερα τη λέξη.

  13. Μαρία said

    δεξιόχειρας, αριστερόχειρας, αμφιδέξιος ή αμφίχειρας Ποια έκπληξη μας περιμένει;
    Βέβαια οι άνθρωποι λένε συνήθως «γράφω και με τα δύο» και τις περισσότερες φορές είναι αριστερόχειρες που απ’ το πολύ ξύλο έγιναν αμφιδέξιοι.

  14. Μπουκανιέρος said

    @Σκύλε της Βάλια Κάλντα
    Δεν ξέρω βέβαια το βιβλίο, το απόσπασμα και τα συμφραζόμενα, όμως εκείνο το «ιορδανικά» πλάι στην αυλή του Αττίλα πρέπει λογικά να αναφέρεται στον ιστορικό Ιορδάνη που έγραψε μια ιστορία των Γότθων (Getica), αλλά είναι και βασική πηγή για την ιστορία των Ούννων.
    Αν μαντεύω σωστά, εδώ δεν έχουμε Ανύπαρχτο αλλά το ακριβώς αντίθετο φαινόμενο, εξαφάνιση πραγματικού προσώπου!

  15. Μπουκανιέρος said

    @Μαρία
    Υπάρχει και η όχι πολύ γνωστή λέξη αμφιαδέξιος.
    Για την ακρίβεια την έχω επινοήσει εγώ, για να περιγράψω τη δική μου κατάσταση.

  16. Μαρία said

    Μπουκανιέρος, του γράφει η μοίρα του του Ιορδάνη(ποταμού ή ανθρώπου) να κακοπαθαίνει. Έχουμε δει και τη Δυτική Τράπεζα της Ιορδανίας!

  17. dokiskaki said

    Κάτι η κούραση, κάτι η βιασύνη, κάτι τα πολλά λάθη (ακόμη και τεχνικά ή ουσιαστικά στο πρωτότυπο), όλο και κάτι ξεφεύγει σε κάθε φάση (επιμέλεια, δοκίμια). Να πρόσφατα, σε βιβλίο που πέρασε από τα χέρια μου, ο γκρίνγκο που μετάφραζε από τα ισπανικά μούγραφε και μου ξανάγραφε για τις βορειοαμερικανικές επιθέσεις κατά του Χίτλερ και τους βορειοαμερικανικούς βομβαρδισμούς, και τη συμμαχία Άγγλων και Βορειοαμερικάνων, και άλλα norteamericanica. Ε, το μάζεψα μια, το μάζεψα δυο, το μάζεψα δέκα φορές, ξέφυγε και μία.
    Δεν είναι βέβαια στο ίδιο επίπεδο με τη Δυτική Τράπεζα της Ιορδανίας (αυτό ανήκει στα «όλος-καιρός-κλασικά») αλλά θα το βρει ο επιμελής αναγνώστης και θα βάλει δικαιολογημένα τα γέλια -μα πού τους βρίσκουν ετούτους εδώ που μεταφράζουνε/επιμελούνται/διορθώνουν κλπ…

  18. gazakas said

    Αυτός ο Πράβο Γιάζντι μάλλον Υπερυπουργός θα είναι, ε; Και Εξωτερκών και Μεταφορών… χαλάλι του, το αξίζει!

  19. gazakas said

    *Εξωτερικών (άμα γράφεις κακίες, αυτά παθαίνεις)

  20. sarant said

    Οοπς! Εμ βέβαια, Μεταφορών ήταν το σωστό, όχι Εξωτερικών που είχα -λοιπον, το άλλαξα, κι ευχαριστώ πολύ για την επισήμανση.

  21. Αφού φκιάχνουμε κυβέρνηση της Νομανσλάνδης, σας έχω και πρόταση για Υπουργό Πολιτιζμού: είναι ο Δούκας του Έλλιγκτον, που τον εσυνάντησα σε ένα lifestyle περιοδικό και μάλιστα σε λεζάντα κάτω από τη φωτογραφία ενός κκατάμαυρου κυρίου!

  22. sarant said

    Αυτός δεν είναι απλός Υπουργός Πολιτισμού, είναι αυτοκράτορας, θέλω να πω ότι πρόκειται για μνημειώδες μαργαριτάρι, μεγέθους Κοχινώρ. Αν μπορούσες να σκανάριζες τη σελίδα, για να μη μας πούνε ότι το βγάλαμε απο το μυαλό μας….

  23. Προς τον κο Μπουκανιέρο, σχόλιο αρ. 14
    Ιδέα δεν είχα περί του ιστορικού που λέτε. Προφανώς αυτό ήθελε να πει ο έρ’μος, ο Φέρμορ.
    Αλλά το κολοσσιαίο περί Δυτικής Τράπεζας της Ιορδανίας δεν τόχα υπόψη μου… Ίσως να έχει συμφέροντα στην Απέκδυση από γάζες…

  24. Δυστυχώς, ο εν λόγω Δούκας δεν είδε ποτέ το φώς της δημοσιότητας, καθώς εντοπίστηκε στα δοκίμια που μόλις είχαν έρθει από τον μεταφραστή. Ο επιμελητής, αδικαιολόγητα ευσυνείδητος, το έκοψε… Τι αχαΐρευτος, θεέ μου!

  25. Μπουκανιέρος said

    Με αναφορά στα σχόλια αρ. 7, 14 και 23:
    …και τώρα που το ξανασκέφτομαι, μπας κι αυτές οι «ενδυμασίες» είναι customs???
    Δηλ. «διάβασε στον Ιορδάνη για τα έθιμα της αυλής του Αττίλα».
    Άντε βοηθήστε λίγο κι οι υπόλοιποι και, πού θα πάει, με μαντεψιές θα το αποκαταστήσουμε το χωρίο…

  26. sarant said

    Όχι, μιλαει για κουστούμια. Όπως βρήκα στο amazon search inside, το επίμαχο απόσπασμα είναι: I’d just read in Jordanese about the costumes in the court of Attila.

    Και βέβαια το Jordanese είναι τυπογραφικό λάθος του πρωτοτύπου, αντί για Jordanes. Η μισή ντροπή δική του, δηλαδή.

  27. Κάπου έχω το τηλέφωνο του Πάτρικ Λι Φέρμορ στην Καρδαμύλη. Ζει ακόμη το θερίο! Να τονε πάρω ένα τηλεφωνάκι να τελειώνουμε;

  28. Φιλτατε!
    Ο Πραβο Γιαζντι ξαναχτυπησε! Στη Γενευη αυτη τη φορα!
    Παραθετω αυτουσιο σημερινο τηλεγραφημα του ΑΠΕ:

    ΑΠΕ
    ΤΙΤΛΟΣ : Ελβετία. Ένα «κουμπί επαναφοράς»δώρισε η Χίλαρι Κλίντον στον Ρώσο ομόλογο της Σεργκέι Λαβρόφ.
    Ημερομηνία – Ώρα : 06/03/2009-2105
    Κατηγορία : ΕΞΤ
    Ελβετία Γενεύη ΑΠΕ-ΜΠΕ-γαλ πρακτ
    ——————————————————————————–

    Ένα πλαστικό κουτί το οποίο μέσα περιείχε ένα «κουμπί επαναφοράς» δώρισε η υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Χίλαρι Κλίντον στον Ρώσο ομόλογο της Σεργκέι Λαβρόφ, εκφράζοντας έτσι την αναζωογόνηση των σχέσεων των δύο χωρών.
    Η πρώτη συνάντηση των δύο υπουργών πραγματοποιήθηκε στον 18ο όροφο του ξενοδοχείου Ιντερκοντινένταλ της Γενεύης.
    Έχω ένα δώρο για εσάς με το οποίο ο πρόεδρος Ομπάμα και ο αντιπρόεδρος Μπάιντεν επιθυμούν να πουν: θέλουμε να ξεκινήσουμε ξανά από το μηδέν», δήλωσε η Χίλαρι Κλίντον, η οποία φαινόταν ιδιαίτερα χαλαρή, την ώρα που συνάντησε τον Σεργκέι Λαβρόφ.

    Αμέσως μετά έδωσε στον Ρώσο υπουργό ένα τετράγωνο κουτί, το οποίο ήταν τυλιγμένο με κορδέλα. Ο κ. Λαβρόφ το άνοιξε και έκπληκτος αντίκρισε ένα μαύρο με κίτρινο πλαστικό κουτί, το οποίο στο κέντρο είχε ένα κόκκινο κουμπί που έγραφε στα αγγλικά και στα ρώσικα: «κουμπί επαναφοράς«.

    Ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών γέλασε, ενώ παρατήρησε ένα λάθος στην μετάφραση. «Κάνατε λάθος. Το κουμπί γράφει ‘υπερφόρτωση‘», ανέφερε ο κ. Λαβρόφ. Παρ’ όλα αυτά υποσχέθηκε να το τοποθετήσει πάνω στο γραφείο του.

  29. Most Wanted

  30. Αυτό με την άδεια οδήγησης του ανύπαρκτου «Πράβο Γιάζντι» μου θύμισε λίγο το ανέκδοτο με την αλυσίδα ανθοπωλείων «Ανθή Φύτα»…

  31. Βάγια said

    Θα ήθελα να εκφράσω μια απορία για κάτι που αναφέρθηκε στα σχόλια: αναφέρεται ως λάθος ο χαρακτηρισμός αμφιδέξιος για έναν άνθρωπο που ήταν αμφιφυλόφιλος. Εγώ είχα διαβάσει αυτό το χαρακτηρισμο σε ένα βιβλίο με τον Μονταλμπάνο και με μπέρδεψε η σχέση της λέξης αμφιδέξιος στα ελληνικά με την αμφιφυλοφιλία. Μήπως στα ιταλικά πράγματι οι δύο λέξεις σχετίζονται, ή πιθανόν ήταν κάτι που εφεύρε η μεταφράστρια για να αποδώσει την ιταλική λέξη για τον αμφιφυλόφιλο;

  32. sarant said

    Αμφιδέξιος στα ελληνικά έχει τη σημασία «που μπορεί να χρησιμοποιεί με την ίδια ευχέρεια τόσο το δεξί όσο και το αριστερό του χέρι· αμφίχειρας». Τα περί αμφιφυλοφιλίας δεν τα ξέρω, ούτε τι γίνεται στα ιταλικά.

Σχολιάστε